ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΑΣ-ΑΜΜΟΧΩΣΤΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗ ΑΚΑΔΗΜΙΑ «ΑΓΙΟΣ ΕΠΙΦΑΝΙΟΣ» Α ΔΙΕΘΝΕΣ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΑΓΙΟΛΟΓΙΑΣ Παραλίμνι, 9 12 Φεβρουαρίου 2012 ΟΜΙΛΗΤΕΣ Ἀλεξάκης Ἀλέξανδρος, Καθηγητής, Τμῆμα Φιλολογίας, Φιλοσοφικὴ Σχολὴ, Πανεπιστήμιο Ἰωαννίνων. Alzati Cesare Angelo Maria, Καθηγητής, Τμῆμα Νεώτερης καὶ Σύγχρονης Ἱστορίας, Καθολικὸ Πανεπιστήμιο «del Sacro Cuore», Μιλάνο, Ἰταλία. Βασίλειος, Μητροπολίτης Κωνσταντίας Ἀμμοχώστου, Διδάκτωρ Θεολογίας. Βελένης Γεώργιος, Ὁμότιμος Καθηγητής, Τμῆμα Ἱστορίας καὶ Ἀρχαιολογίας, Φιλοσοφικὴ Σχολή, Ἀριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Γιάγκου Θεόδωρος, Καθηγητής, Τμῆμα Ποιμαντικῆς καὶ Κοινωνικῆς Θεολογίας, Θεολογικὴ Σχολή, Ἀριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Εὐθυμιάδης Στέφανος, Ἀναπληρωτὴς Καθηγητής, Ἀνοικτὸ Πανεπιστήμιο Κύπρου. Θεοχαρίδης Ἰωάννης, Καθηγητής, Τμῆμα Τουρκικῶν καὶ Μεσανατολικῶν Σπουδῶν, Σχολὴ Ἀνθρωπιστικῶν Ἐπιστημῶν, Πανεπιστήμιο Κύπρου. Ἰωακεὶμ Φώτιος, Ἀρχιμανδρίτης, Θεολόγος, Ἱερὰ Μονὴ Παναγίας Λεκατσᾶ, Ἱερὰ Μητρόπολις Νικοπόλεως καὶ Πρεβέζης. Ἰωαννίδης Γρηγόριος, Ἀρχιμανδρίτης, Διδάκτωρ Θεολογίας, Ἱερὰ Μητρόπολις Τριμυθοῦντος. Ἰωσήφ, Ἀρχιεπίσκοπος Μαρωνιτῶν Κύπρου, Διδάκτωρ Θεολογίας. Κάκκουρας Γεώργιος, Διδάκτωρ Θεολογίας, Διευθυντὴς Σχολείων Μέσης Ἐκπαίδευσης. Καραγιάννη Φλώρα, Διδάκτωρ Ἀρχαιολόγος, Προϊσταμένη Γραφείου Ἐπιστημονικῆς Ἔρευνας τοῦ Εὐρωπαϊκοῦ Κέντρου Βυζαντινῶν καὶ Μεταβυζαντινῶν Μνημείων. Krueger Derek, Καθηγητής, Τμῆμα Θρησκειολογίας, Πανεπιστήμιο Βόρειας Καρολίνας, Greensboro, Βόρεια Καρολίνα, Η.Π.Α., Πρόεδρος Ἑταιρείας Βυζαντινῶν Σπουδῶν Βορείου Ἀμερικῆς. Κωνσταντινίδης Ν. Κώστας, Καθηγητής, Τμῆμα Ἱστορίας καὶ Ἀρχαιολογίας, Φιλοσοφικὴ Σχολή, Πανεπιστήμιο Ἰωαννίνων.
Νεόφυτος, Μητροπολίτης Μόρφου, Θεολόγος Νομικός. Νικολαΐδης Νίκος, Καθηγητής, Τμῆμα Κοινωνικῆς Θεολογίας, Θεολογικὴ Σχολή, Πανεπιστήμιο Ἀθηνῶν. Οἰκονόμου Χρῆστος, Καθηγητής, Τμῆμα Ποιμαντικῆς καὶ Κοινωνικῆς Θεολογίας, Θεολογικὴ Σχολή, Ἀριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Παπαγεωργίου Ἀθανάσιος, Βυζαντινολόγος, Πρώην Διευθυντὴς Τμήματος Ἀρχαιοτήτων. Πασχαλίδης Συμεών, Ἀναπληρωτὴς Καθηγητής, Τμῆμα Ποιμαντικῆς καὶ Κοινωνικῆς Θεολογίας, Θεολογικὴ Σχολή, Ἀριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Πιτσάκης Κωνσταντῖνος, Καθηγητής, Τμῆμα Νομικῆς, Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης. Rapp Claudia, Καθηγήτρια, Τμῆμα Βυζαντινῶν καὶ Νεοελληνικῶν Σπουδῶν, Πανεπιστήμιο Βιέννης, Αὐστρία. Schrade Brigitta, Καθηγήτρια, Τμῆμα Ἱστορίας τῆς Τέχνης, Ἐλεύθερο Πανεπιστήμιο Βερολίνου, Γερμανία. Σχίζας Θεοχάρης, Θεολόγος, Ἐπιμελητὴς Ἐκδόσεως Κυπρίων Μηναίων, Ἱερὰ Ἀρχιεπισκοπὴ Κύπρου. Talbolt, Alice Mary, Βυζαντινολόγος, Πρόεδρος τῆς Medieval Academy of America, Cambridge, Μασαχουσέτη, Η.Π.Α. καὶ Ἐπίτιμη Διευθύντρια Βυζαντινῶν Σπουδῶν τοῦ Dumbarton Oaks Research Library and Collection, Οὐάσιγκτων, Η.Π.Α. Tomea Giovanni Paolo, Καθηγητής, Τμῆμα Μεσαιωνικῶν, Ἀνθρωπιστικῶν καὶ Ἀναγεννησιακῶν Σπουδῶν, Καθολικὸ Πανεπιστήμιο «del Sacro Cuore», Μιλάνο, Ἰταλία. Τριανταφυλλόπουλος Δημήτριος, Ὁμότιμος Καθηγητής, Τμῆμα Ἱστορίας καὶ Ἀρχαιολογίας, Φιλοσοφικὴ Σχολή, Πανεπιστήμιο Κύπρου. Τσέτσης Γεώργιος, Μέγας Πρωτοπρεσβύτερος Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου, Διδάκτωρ Θεολογίας. Ὑφαντὴς Παναγιώτης, Ἐπίκουρος Καθηγητής, Τμῆμα Θεολογίας, Θεολογικὴ Σχολή, Ἀριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Χατζηχριστοδούλου Χριστόδουλος, Διδάκτωρ Ἀρχαιολογίας. Χοτζάκογλου Χαράλαμπος, Διδάκτωρ Βυζαντινολόγος, Διευθυντὴς Παγκοσμίου Βήματος Θρησκειῶν καὶ Πολιτισμῶν Ἱερᾶς Μονῆς Κύκκου, Πρόεδρος Ἑταιρείας Κυπριακῶν Σπουδῶν. Χρυσὸς Εὐάγγελος, Ὁμότιμος Καθηγητής, Τμῆμα Φιλολογίας, Φιλοσοφικὴ Σχολὴ, Πανεπιστήμιο Ἀθηνῶν. Χρυσοχοΐδης Κρίτων, Ἱστορικός, Διευθυντὴς Ἐρευνῶν, Ἰνστιτοῦτο Βυζαντινῶν Ἐρευνῶν, Ἐθνικὸ Ἵδρυμα Ἐρευνῶν, Ἀθήνα.
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ Πέμπτη, 9 Φεβρουαρίου 7:00 9:00 Ὄρθρος Θεία Λειτουργία Ἱερὰ Μονὴ Ἁγίας Νάπας Καλωσόρισμα ἀπὸ τὸν Πανιερώτατο Μητροπολίτη Κωνσταντίας Ἀμμοχώστου κ. Βασίλειο ΕΝΑΡΞΗ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ Χῶρος Ἐργασιῶν Συνεδρίου: Ἱερὰ Μητρόπολη Κωνσταντίας Ἀμμοχώστου 10:00 10:45 Χαιρετισμοί: Ὑπουργὸς Παιδείας καὶ Πολιτισμοῦ κ. Γιῶργος Δημοσθένους Πρύτανης Πανεπιστημίου Κύπρου κ. Κωνσταντῖνος Χριστοφίδης Γενικὸς Γραμματέας Συνδέσμου Ἀκαδημιῶν Εὐρώπης OIKOSNET EUROPE κ. Wolfgang Lenz Κήρυξη ἐργασιῶν Συνεδρίου ὑπὸ τοῦ Μακαριωτάτου Ἀρχιεπισκόπου Κύπρου κ.κ. Χρυσοστόμου Ἐγκαίνια Ἐκθέσεως Εἰκόνων Κυπρίων Ἁγίων Παλαιὸς ἱερὸς ναὸς Ἁγίου Γεωργίου Παραλιμνίου 10:45 11:00: Διάλειμμα
Α ΣΥΝΕΔΡΙΑ 11:00 13:00 Εἰσήγηση Α : Κύπρος Νῆσος Ἁγίων Πανιερ. Μητροπολίτης Κωνσταντίας Ἀμμοχώστου κ. Βασίλειος Εἰσήγηση Β : Ἁγιότητα: Τὸ ἀρχέτυπο καὶ ἐσχατολογικὸ κάλλος τῆς εἰκόνος Καθηγητὴς κ. Νίκος Νικολαΐδης Εἰσήγηση Γ : Tὰ προσωπικὰ γνωρίσματα ἑνὸς Ἁγίου καὶ ἡ διαδικασία ἐντάξεώς του στὸ Ἑορτολόγιο Μ. Πρωτοπρεσβύτερος Δρ Γεώργιος Τσέτσης Εἰσήγηση Δ : Μαρωνιτικὴ κοινότητα τῆς Κύπρου καὶ Κυπριακὴ Ἁγιολογία: Ἐπιδράσεις Σεβ. Ἀρχιεπίσκοπος Μαρωνιτῶν Κύπρου κ. Ἰωσήφ * Μετὰ τὴν ὁλοκλήρωση κάθε Εἰσηγήσεως θὰ ἀκολουθεῖ συζήτηση διάρκειας 10 λεπτῶν Β ΣΥΝΕΔΡΙΑ 16:00 18:00 Εἰσήγηση Α : Βιβλικοὶ Ἅγιοι τῆς Κύπρου Καθηγητὴς κ. Χρῆστος Οἰκονόμου Εἰσήγηση Β : Οἱ παραδόσεις τῆς ἀρχαίας Ἐκκλησίας γιὰ τὸν ἀπόστολο Βαρνάβα καὶ ἡ διαμόρφωση τῆς ἁγιολογικής εἰκόνας του στὸ Βυζάντιο Ἀναπληρωτὴς Καθηγητὴς κ. Συμεὼν Πασχαλίδης Εἰσήγηση Γ : Topos, legend, historiocity: St. Barnabas in eastern and western iconography Καθηγήτρια κ. Brigitta Schrade Εἰσήγηση Δ : Κύπρος ἡ Ἁγία Νῆσος Ἁγίων Ἐπισκόπων Ὁμότιμος Καθηγητὴς κ. Εὐάγγελος Χρυσὸς 18:00 18:30: Διάλειμμα
Γ ΣΥΝΕΔΡΙΑ 18:30 20:00 Εἰσήγηση Α : Biblical Quotations and Liturgical Echoes in the Hagiography of Leontios of Neapolis: Scriptural Familiarity and the Culture of Reference in Seventh century Cyprus Καθηγητὴς κ. Derek Krueger Εἰσήγηση Β : Cypriot Saints in 7 th Century Hagiography: Nostalgia or Revival? Καθηγήτρια κ. Claudia Rapp Εἰσήγηση Γ : Εἰκονομαχία καὶ Τέχνη στὴν Κύπρο: Μία κριτικὴ ἐξέταση βάσει τῶν πηγῶν καὶ μνημείων τῆς Μεγαλονήσου Δρ Χαράλαμπος Χοτζάκογλου Παρασκευή, 10 Φεβρουαρίου Δ ΣΥΝΕΔΡΙΑ 9:00 11:00 Εἰσήγηση Α : Τὸ Συναξάριο τῆς Ἐκκλησίας Κωνσταντινουπόλεως καὶ ἡ Κυπριακὴ Ἁγιολογία Καθηγητὴς κ. Κώστας N. Κωνσταντινίδης Εἰσήγηση Β : Ἡ συμβολὴ τῶν Κύπριων Μηναίων στὴν Κυπριακὴ Ἁγιολογία κ. Θεοχάρης Σχίζας Εἰσήγηση Γ : Les saints de Chypre dans l hagiographie latine (V me XII me siècles) (Οἱ ἅγιοι τῆς Κύπρου στὴ λατινικὴ Ἁγιολογία, 5 ος 12 ος αἰ.) Καθηγητὴς κ. Giovanni Paolo Tomea Εἰσήγηση Δ : Κυπριακά Λειτουργικά Χειρόγραφα και Αγιολόγια Πανοσιολ. Ἱερομόναχος δρ Γρηγόριος Ἰωαννίδης 11:00 11:30: Διάλειμμα
Ε ΣΥΝΕΔΡΙΑ 11:30 13:30 Εἰσήγηση Α : Κυπριακὴ Ἁγιολογία καὶ Παλαιστίνη. Μία σχέση ἀμφίδρομη Καθηγητὴς κ. Κρίτων Χρυσοχοΐδης Εἰσήγηση Β : Literati and revival of Hagiography in the Early Palaiologan Period Καθηγήτρια κ. Alice Mary Talbot Εἰσήγηση Γ : Κυπριακὴ Ἁγιολογία καὶ Τέχνη κ. Ἀθανάσιος Παπαγεωργίου Εἰσήγηση Δ : Κυπριακή Ἁγιολογία, 16 ος 19 ος αἰ.: Πηγὲς καὶ μελέτες Δρ Γεώργιος Κάκκουρας Στ ΣΥΝΕΔΡΙΑ 16:00 17:30 Εἰσήγηση Α : Τὸ φαινόμενο τῶν Νεομαρτύρων Καθηγητὴς κ. Ἰωάννης Θεοχαρίδης Εἰσήγηση Β : Μὲ ἀφορμὴ τοὺς Κύπριους νεομάρτυρες: Μία τυπολογία καὶ μία νομικὴ προσέγγιση Καθηγητὴς κ. Κωνσταντῖνος Πιτσάκης Εἰσήγηση Γ : Κανονικὰ θέματα στοὺς βίους τῶν Κυπρίων Αγίων Καθηγητὴς κ. Θεόδωρος Γιάγκου 17:30 17:45: Διάλειμμα
Ζ ΣΥΝΕΔΡΙΑ 17:45 19:15 Εἰσήγηση Α : Ὁ Βίος τοῦ ἁγίου Δημητριανοῦ Κυθρέας: μια διαφορετικὴ ἀνάγνωση Ἀναπληρωτὴς Καθηγητὴς κ. Στέφανος Εὐθυμιάδης Εἰσήγηση Β : San Barnaba apostolo e la Chiesa di Milano. Significati ecclesiologici della ripresa milanese di una tradizione agiografica greca (Ὁ ἅγιος Ἀπόστολος Βαρνάβας καὶ ἡ Ἐκκλησία τοῦ Μιλάνου. Ἡ ἐκκλησιολογικὴ σημασία τῆς μιλανέζικης ἐκδοχῆς μίας ἑλληνικῆς ἁγιολογικῆς παράδοσης) Καθηγητὴς κ. Cesare Angelo Maria Alzati Εἰσήγηση Γ : Ἡ Κύπρος τῶν Ἁγίων στὸ ἔργο τοῦ Γιώργου Σεφέρη Ἐπίκουρος Καθηγητὴς κ. Παναγιώτης Ὑφαντής 19:15 20:00 «Κύπρος τῆς Ἀνατολῆς». Κοινὴ πορεία Βυζαντινῆς καὶ Κυπριακῆς Μουσικῆς στὸ πέρασμα τῶν αἰώνων Συμμετέχουν χορὸς ψαλτῶν τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Τριμυθοῦντος καὶ Μουσικὸ Σχῆμα τοῦ Πολιτιστικοῦ Ὁμίλου «Βασιλιτζιά» Σάββατο, 11 Φεβρουαρίου Η ΣΥΝΕΔΡΙΑ 9:00 10:30 Εἰσήγηση Α : Τάφοι καὶ Ἁγιάσματα Κυπρίων Ἁγίων Δρ Χριστόδουλος Χατζηχριστοδούλου
Εἰσήγηση Β : Τὸ κεφάλαιο περὶ τῶν ἁγίων ἀσκητῶν τῆς Βυζαντινῆς Κύπρου (4 ος 12 ος αι): Προλεγόμενα στὴν ἀναθεώρηση τῶν ἐπικρατούντων σχετικῶν δεδομένων Πανοσιολ. Ἀρχιμ. Φώτιος Ἰωακείμ Εἰσήγηση Γ : Παρατηρήσεις στὴν ἀρχιτεκτονικὴ τοῦ ὀκταγωνικοῦ ναοῦ τοῦ ἁγίου Ἰλαρίωνα στὸ ὁμώνυμο κάστρο τοῦ Πενταδακτύλου: Τόπος τιμῆς τοῦ Ἁγίου στὴν Κύπρο Ὁμότιμος Καθηγητὴς Γεώργιος Βελένης Δρ Φλώρα Καραγιάννη 10:30 10:45: Διάλειμμα Θ ΣΥΝΕΔΡΙΑ 10:45 12:15 Εἰσήγηση Α : Ἅγιος Σπυρίδων: Τριμυθούς Βασιλεύουσα Κέρκυρα, τρεῖς σταθμοὶ στὴ λατρεία καὶ τὴν εἰκονογραφία του Ὁμότιμος Καθηγητὴς κ. Δημήτριος Τριανταφυλλόπουλος Εἰσήγηση Β : Ὁ Ἅγιος Δημητριανὸς Χύτρων, ὁ Ἅγιος Λέων Κατάνης καὶ οἱ Βίοι τους (Παράλληλοι;) Ἀναπληρωτὴς Καθηγητὴς κ. Ἀλέξανδρος Ἀλεξάκης Εἰσήγηση Γ : Μικρὰ Ἀσία Συροπαλαιστίνη: Ἡ πνευματικὴ ἐνδοχώρα τῶν Κυπρίων Πανιερ. Μητροπολίτης Μόρφου κ. Νεόφυτος 12:15 12:30 Ὕμνοι ἀπὸ τὴν Ἀσματικὴ Ἀκολουθία τῶν ἐν Κύπρῳ Ἁγίων Χορὸς ψαλτῶν Ἱερᾶς Μητροπόλεως Κωνσταντίας Ἀμμοχώστου Διεύθυνση: κ. Χρῖστος Ψάλτης 12:30: ΛΗΞΗ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ
Κυριακή, 12 Φεβρουαρίου 6:30 10:00 Ἀρχιερατικὸ Συλλείτουργο στὸ Μητροπολιτικὸ Ἱερὸ Ναὸ Ἁγίου Γεωργίου Παραλιμνίου