ΑΠΟΦΑΣH 8 / ΙΙ / 1998 Η ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΥ ΣΕ ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ

ΑΠΟΦΑΣH 8 / ΙΙ / 1998 Η ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΥ ΣΕ ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ Συνεδρίασε στην αίθουσα 611 του Υπουργείου Ανάπτυξης (Γ.Γ.Εµπορίου) την 17η Ιουνίου 1998, ηµέρα Τετάρτη και ώρα 10,30 π.µ., µε την εξής σύνθεση : Πρόεδρος: Σταύρος Αργυρόπουλος Μέλη: Βλάσιος Ασηµακόπουλος, Νικόλαος Παραθύρας, Παναγιώτης Μαντζουράνης, κωλυοµένου του τακτικού µέλους κ. Χαρίλαου Χάρακα, Αντώνιος Μέγγουλης, κωλυοµένου του τακτικού µέλους κ. Κων/νου Ηλιόπουλου, Λεωνίδας Νικολούζος, και Ιωάννης Κατσουλάκος. Γραµµατέας: Αλεξάνδρα-Μαρία Ταραµπίκου. Τα λοιπά τακτικά ή αναπληρωµατικά µέλη, καίτοι προσκληθέντα, δεν παρευρέθησαν λόγω κωλύµατος. Θέµα της συνεδριάσεως ήταν η προηγούµενη γνωστοποίηση της συγκέντρωσης των εταιριών HENKEL EΛΛΑΣ ΑΒΕΕ και RILKEN ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΚΑΛΛΥΝΤΙΚΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ Α.Ε., σύµφωνα µε το άρθρο 4β του ν. 703/77, όπως ισχύει. Στη συνεδρίαση παρέστη η κλητευθείσα εταιρεία, «HENKEL EΛΛΑΣ ΑΒΕΕ», διά του πληρεξουσίου δικηγόρου της κ. Αθανασίου Τσιµικάλη. Στην αρχή της συζητήσεως το λόγο έλαβε η Γενική εισηγήτρια της Γραµµατείας, Σοφία Καµπερίδου, η οποία ανέπτυξε τη γραπτή εισήγηση της Υπηρεσίας και πρότεινε την µη απαγόρευση της εν λόγω συγκέντρωσης, µε την προϋπόθεση ότι θα τροποποιηθεί η χρονική διάρκεια της υποχρέωσης παράλειψης ανταγωνισµού που περιλαµβάνεται στους δευτερεύοντες περιορισµούς. Στη συνέχεια το λόγο έλαβε ο πληρεξούσιος δικηγόρος της ανωτέρω εταιρίας ο οποίος ανέπτυξε τις απόψεις του, απάντησε σε ερωτήσεις που του υπέβαλαν ο Πρόεδρος και τα Μέλη της Επιτροπής και ζήτησε την έγκριση της συγκέντρωσης. Η Επιτροπή Ανταγωνισµού συνήλθε σε διάσκεψη την 23η Ιουλίου 1998, στην ανωτέρω αίθουσα 611, κατά την οποία, αφού έλαβε υπ' όψη της τα στοιχεία του φακέλου, την Εισήγηση της Γραµµατείας της Επιτροπής Ανταγωνισµού, τις απόψεις που διετύπωσε, εγγράφως και προφορικώς, το ενδιαφερόµενο µέρος κατά τη συζήτηση της υποθέσεως, ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΩΣ ΕΞΗΣ Ι. Στις 31.3.1998 γνωστοποιήθηκε κατά το άρθρο 4β του ν.703/77, όπως ισχύει, η από 21.3.1998 σύµβαση αγοραπωλησίας µετοχών, σύµφωνα µε την οποία η εταιρεία HENKEL ΕΛΛΑΣ ΑΒΕΕ (HENKEL) αγόρασε από τον κ. Αλέξανδρο Καβαλιεράτο και την κα Όλγα Καβαλιεράτου (οι

2 πωλητές) 1.547.000 και 138.000 αντίστοιχα κοινές µετοχές, που κατέχουν στην ελληνική εταιρεία RILKEN ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΚΑΛΛΥΝΤΙΚΩΝ ΠΡΟΪΌΝΤΩΝ Α.Ε. (RILKEN) και οι οποίες αντιστοιχούν στο 50,14% του µετοχικού κεφαλαίου της εταιρείας. Η µεταβίβαση των µετοχών από τους πωλητές και η καταβολή του τιµήµατος από την HENKEL, εξαρτάται από την εκπλήρωση των παρακάτω προϋποθέσεων: α) Έγκριση της συγκέντρωσης από την Ελληνική Επιτροπή Ανταγωνισµού, β) Παράδοση από τον κ. Καβαλιεράτο στην HENKEL τραπεζικής εγγύησης, η οποία θα καλύψει ενδεχόµενες αξιώσεις της HENKEL απέναντι στους πωλητές από τη µεταξύ τους σύµβαση, Παράλληλα, στις 6.4.1998 η εταιρεία HENKEL υπέβαλε αίτηση χορήγησης άδειας πραγµατοποίησης της εν λόγω συγκέντρωσης κατά παρέκκλιση, πριν από την έκδοση οριστικής απόφασης της Επιτροπής Ανταγωνισµού, σύµφωνα µε το άρθρο 4ε παρ. 3 του ν.703/77, όπως ισχύει. Η άδεια χορηγήθηκε µε την απόφαση 121/1998. - * - ΙΙ. Επειδή, κατά µεν τη διάταξη του άρθρου 4 παρ. 2 στοιχ. Β του ν. 703/77, όπως ισχύει µετά την τροποποίησή του µε τα άρθρα 1 του ν.1934/91 και 2 παρ. 1 του ν.2296/95, «συγκέντρωση πραγµατοποιείται, όταν ένα ή περισσότερα πρόσωπα που ελέγχουν ήδη µία τουλάχιστον επιχείρηση ή περισσότερες επιχειρήσεις αποκτούν, άµεσα ή έµµεσα, µε αγορά συµµετοχών στο κεφάλαιο ή στοιχείων του ενεργητικού, µε σύµβαση ή µε άλλον τρόπο, τον έλεγχο του συνόλου ή τµηµάτων µίας ή περισσοτέρων επιχειρήσεων», κατά δε τη διάταξη του άρθρου 4βπαρ. 1 αυτού, όπως ισχύει, µετά την τροποποίησή του µε τα άρθρα 2 του ν.1934/91 και 2 παρ. 3 του ν. 2296/95, «κάθε συγκέντρωση επιχειρήσεων πρέπει να γνωστοποιείται στην Επιτροπή Ανταγωνισµού µέσα σε δέκα (10) εργάσιµες ηµέρες από τη σύναψη της συµφωνίας, ή τη δηµοσίευση της προσφοράς ή ανταλλαγής ή την απόκτηση συµµετοχής που εξασφαλίζει τον έλεγχο της επιχείρησης, όταν: α) το µερίδιο αγοράς των προϊόντων ή υπηρεσιών που αφορά η συγκέντρωση, όπως αυτό ορίζεται στο άρθρο 4στ, αντιπροσωπεύει στην εθνική αγορά ή σε ένα σηµαντικό σε συνάρτηση µε τα χαρακτηριστικά των προϊόντων ή των υπηρεσιών τµήµα της, τουλάχιστον είκοσι πέντε τοις εκατό (25%) του συνολικού κύκλου εργασιών που πραγµατοποιείται µε τα προϊόντα ή τις υπηρεσίες που θεωρούνται οµοειδή από τον καταναλωτή λόγω των ιδιοτήτων, της τιµής τους και της χρήσης τους για την οποία προορίζονται ή β) ο συνολικός κύκλος εργασιών όλων των επιχειρήσεων που συµµετέχουν στη συγκέντρωση, κατά τα οριζόµενα στο άρθρο 4στ, ανέρχεται τουλάχιστον στο σε δραχµές ισόποσο των πενήντα εκατοµµυρίων (50.000.000) Ευρωπαϊκών Λογιστικών Μονάδων (ECU) και δύο τουλάχιστον από τις συµµετέχουσες επιχειρήσεις πραγµατοποιούν, κάθε µία χωριστά, στην εθνική αγορά συνολικό κύκλο εργασιών άνω του σε δραχµές ισόποσου των πέντε εκατοµµυρίων (5.000.000) Ευρωπαϊκών Λογιστικών Μονάδων (ECU).» κατά δε τις διατάξεις του άρθρου 4γ παρ. 1 και 2 αυτού, όπως αυτό προστέθηκε µε το άρθρο2 παρ. 4 του ν. 2296/95: «1. Με απόφαση της Επιτροπής Ανταγωνισµού απαγορεύεται κάθε συγκέντρωση επιχειρήσεων, που υπόκειται σε προηγούµενη γνωστοποίηση και η οποία µπορεί να

3 περιορίσει σηµαντικά τον ανταγωνισµό στην εθνική αγορά ή σε ένα σηµαντικό σε συνάρτηση µε τα χαρακτηριστικά των προϊόντων ή των υπηρεσιών τµήµα της και ιδίως µε τη δηµιουργία ή ενίσχυση δεσπόζουσας θέσης. 2. Για την εκτίµηση της δυνατότητας µιας συγκέντρωσης να περιορίσει σηµαντικά τον ανταγωνισµό υπό την έννοια της παρ.1 του παρόντος άρθρου λαµβάνονται υπόψη ιδιαίτερα η διάρθρωση όλων των σχετικών αγορών, ο πραγµατικός ή δυνητικός ανταγωνισµός εκ µέρους επιχειρήσεων εγκατεστηµένων εντός ή εκτός Ελλάδος, η ύπαρξη νοµικών ή πραγµατικών εµποδίων εισόδου στην αγορά, η θέση των ενδιαφεροµένων επιχειρήσεων στην αγορά και η χρηµατοδοτική και οικονοµική δύναµή τους, οι δυνατότητες επιλογής των προµηθευτών και των χρηστών από τις επιχειρήσεις και από άλλες ανταγωνιστικές ή δυνητικά ανταγωνιστικές επιχειρήσεις, η πρόσβαση τους στις πηγές εφοδιασµού ή στις αγορές διάθεσης των προϊόντων, η εξέλιξη της προσφοράς και της ζήτησης των οικείων αγαθών και υπηρεσιών, τα συµφέροντα των ενδιάµεσων και τελικών καταναλωτών και η συµβολή στην εξέλιξη της τεχνικής και οικονοµικής προόδου, υπό τον όρο ότι η εξέλιξη αυτή είναι προς το συµφέρον των καταναλωτών και δεν αποτελεί εµπόδιο για τον ανταγωνισµό.» -*- ΙΙΙ. Επειδή από όλα τα έγγραφα του φακέλου που σχηµατίστηκε, τους ισχυρισµούς και τις εξηγήσεις των ενδιαφεροµένων εταιρειών και την ενώπιον της Επιτροπής διεξαχθείσα διαδικασία προέκυψαν τα εξής: 1α. Η εταιρεία HENKEL ΕΛΛΑΣ ΑΒΕΕ µε έδρα το Μοσχάτο, είναι εταιρεία που ανήκει στον όµιλο HENKEL KGaA µε έδρα τη Γερµανία. Η σύνθεση του µετοχικού κεφαλαίου της έχει ως εξής: HENKEL KGaA 97,3%, Ίδρυµα Σαλατέλλη - 2,7%. Η εταιρεία δραστηριοποιείται στην παραγωγή και διάθεση προϊόντων της χηµικής βιοµηχανίας (απορρυπαντικών, καλλυντικών ευρείας διανοµής, κολλητικών ουσιών, χηµικών ουσιών επεξεργασίας µετάλλων) και ελέγχει τις εταιρίες ΒΙΑΦΡΕΛ ΑΕ (βιοµηχανία συγκολλητικών ουσιών για βιοµηχανική χρήση), HENKEL ΕΠΕ και HENKEL PELIKAN ΕΠΕ (εµπορία ειδών γραφείου). Το 1995, η HENKEL KGaA εξαγόρασε την πλειοψηφία των µετοχών της εταιρίας HANS SCHWARKOPF GMBH που έχει έδρα το Αµβούργο της Γερµανίας. Τα καλλυντικά προϊόντα της εν λόγω εταιρίας, που διανέµονται απευθείας στα κοµµωτήρια, εισάγονται και διακινούνται στην Ελλάδα από τον ανεξάρτητο αντιπρόσωπο ΣΕΛΚΑ ΕΠΕ. Το έτος 1997, οι εξαγωγές της HANS SCHWARKOPF GMBH στην ελληνική αγορά ανήλθαν σε 280.000.000 δρχ. (907.838 ECU) περίπου, καταλαµβάνοντας µερίδιο στο δίκτυο των κοµµωτηρίων κατ εκτίµηση 3,5%. Τα καλλυντικά προϊόντα τόσο της HENKEL KGaA όσο και της HANS SCHWARKOPF GMBH, που διανέµονται µέσω του υπολοίπου δικτύου (super market, καταστήµατα καλλυντικών κ.λ.π.), εξάγονται στην Ελλάδα από την κοινή επιχείρηση SCHWARKOPF & HENKEL COMSMETICS GMBH που εδρεύει στο Dusseldorf. Ο παγκόσµιος κύκλος εργασιών του οµίλου HENKEL KGaA για το οικονοµικό έτος 1997 ανήλθε στο ποσό των 20,65 δις γερµανικών µάρκων ( 10,48 δις ECU περίπου), ενώ ο κύκλος εργασιών στην ελληνική αγορά ανήλθε σε 16.635.000.000 δρχ. (53.935.316 ECU) εκ των οποίων ποσό δρχ. 4.139.000.000 δρχ. (13.419.474 ECU) αφορά πωλήσεις καλλυντικών.

4 1β. Η εταιρεία RILKEN µε έδρα την Κηφισιά, δραστηριοποιείται στην παραγωγή και διάθεση καλλυντικών προϊόντων. Τον Μάρτιο 1991 εισήχθη στην παράλληλη αγορά του Χρηµατιστηρίου Αξιών Αθηνών και στην κύρια αγορά τον Ιούλιο 1993. Πέραν του µεταβιβαζοµένου ποσοστού 50,14% του µετοχικού κεφαλαίου που κατέχουν οι πωλητές, το υπόλοιπο µετοχικό κεφάλαιο της εταιρείας ανήκει σε ιδιώτες επενδυτές και ένα µικρό ποσοστό σε θεσµικούς επενδυτές. Επιπλέον, η εταιρεία ελέγχει κατά 100% τη ρωσική ανώνυµη εταιρεία RILKEN MOSCOW SA, που εµπορεύεται τα προϊόντα της RILKEN αποκλειστικά στη ρωσική αγορά. Ο παγκόσµιος κύκλος εργασιών της εταιρείας το οικονοµικό έτος 1997 ανήλθε σε 7.846.069.413 δρχ. (25.439.149 ECU), ενώ ο κύκλος εργασιών της στην ελληνική αγορά ανέρχεται σε 5.590.000.000 δρχ. (18.124.341 ECU). 2α. Η σχετική αγορά προϊόντων περιλαµβάνει το σύνολο των προϊόντων που θεωρούνται από τον καταναλωτή εναλλάξιµα ή δυνάµενα να υποκατασταθούν µεταξύ τους λόγω των χαρακτηριστικών τους, των τιµών τους και της σκοπούµενης χρήσης τους. Την αγορά των καλλυντικών προϊόντων εν γένει χαρακτηρίζει τµηµατοποίηση που δηµιουργείται ανάλογα µε την ποιότητα και την τιµή των προϊόντων. Έτσι διαµορφώνονται σχετικές αγορές µε διαφορετικά µεταξύ τους προϊόντα που διαχωρίζονται ως εξής: α) Καλλυντικά Ευρείας ιανοµής (Mass Distribution) δηλ. µέσης και χαµηλής ποιότητας και τιµής, προϊόντα που διατίθενται σε super market, καταστήµατα καλλυντικών, φαρµακεία κ.λ.π.. β) Καλλυντικά Επιλεκτικής ιανοµής (lux) δηλ. υψηλής ποιότητας επώνυµα προϊόντα και αντιστοίχως υψηλής τιµής που διατίθενται κυρίως µέσω επιλεγµένων καταστηµάτων καλλυντικών κατά κανόνα δε µε εξειδικευµένες υπηρεσίες διάθεσης στον καταναλωτή, φαρµακείων, µικρών ειδικών καταστηµάτων κ.λ.π. Στην υπό κρίση υπόθεση, σχετική αγορά, στην οποία δραστηριοποιούνται αποκλειστικά και οι δύο συµµετέχουσες στη συγκέντρωση εταιρείες, είναι αυτή των καλλυντικών προϊόντων ευρείας διανοµής, τα οποία κατατάσσονται στις ακόλουθες κατηγορίες: α) Προϊόντα µακιγιάζ (κραγιόν, βερνίκια, πούδρες), β) Προϊόντα περιποίησης προσώπου (καθαριστικά, κρέµες), γ) Προϊόντα περιποίησης σώµατος (κρέµες, αντηλιακά), δ) Αρωµατικά προϊόντα (κολόνιες, αρώµατα), ε) Προϊόντα τουαλέτας (οδοντόκρεµες, στοµατικά διαλύµατα, σαπούνια, οδοντόβουρτσες, αφρόλουτρα, αποσµητικά), στ) Προϊόντα περιποίησης µαλλιών (χρωστικά, σαµπουάν), ζ) Λοιπά (κοντίσιονερς, βούρτσες µαλλιών, οξυζενέ, ντεκαπάζ). Σχετική γεωγραφική αγορά θεωρείται αυτή του συνόλου της Ελληνικής επικράτειας. 2β. Τα µερίδια των συµµετεχουσών στη συγκέντρωση επιχειρήσεων στη σχετική αγορά των καλλυντικών ευρείας διανοµής κατά κατηγορία προϊόντων, σύµφωνα µε την εκτίµηση της γνωστοποιούσας εταιρείας, για το 1997, ήταν 4% της HENKEL και 5% της RILKEN ειδικότερα δε: α) στα προϊόντα µακιγιάζ η HENKEL δεν κατείχε µερίδιο ενώ η RILKEN κατείχε 3,4%, β) στα προϊόντα περιποίησης προσώπου η HENKEL δεν κατείχε µερίδιο, ενώ η RILKEN κατείχε 0,3%, γ) στα προϊόντα περιποίησης σώµατος η HENKEL κατείχε µερίδιο 0,3% και η RILKEN

5 0,8%, δ) στα αρωµατικά προϊόντα οι συµµετέχουσες στη συγκέντρωση επιχειρήσεις δεν κατέχουν µερίδιο αγοράς, ε) στα προϊόντα τουαλέτας η HENKEL κατείχε µερίδιο 7,7% και η RILKEN 0,03%, στ) στα προϊόντα περιποίησης µαλλιών η HENKEL κατείχε µερίδιο 3,1% και η RILKEN 7,2%, και ζ) στα λοιπά προϊόντα (κοντίσιονερς, βούρτσες µαλλιών, οξυζενέ, ντεκαπάζ) η HENKEL δεν κατείχε µερίδιο αγοράς ενώ η RILKEN κατείχε 4,6%. 2γ. Οι κυριότεροι ανταγωνιστές των συµµετεχουσών στη συγκέντρωση εταιρειών στη συνολική αγορά των καλλυντικών προϊόντων ευρείας διανοµής, είναι σύµφωνα µε τη γνωστοποιούσα εταιρεία, οι εταιρείες UNILEVER HELLAS µε µερίδιο αγοράς 20,9%, PROCTER & GAMBLE 15%, L OREAL 10,1%, COLGATE PALMOLIVE 9,3%, JOHNSON & JOHNSON 4,3%, BEIERSDORF 5%, WELLA 3,6%. [Τα ανωτέρω αποτελούν αποτέλεσµα µέτρησης της εταιρείας ANR στις υπεραγορές προϊόντων (super-market)] 2δ. Η ελληνική αγορά καλλυντικών (δεν περιλαµβάνεται η αγορά των ΚΑΕ) ακολουθεί ανοδική πορεία διαχρονικά, παρουσιάζοντας υπερδιπλασιασµό του µεγέθους της το 1996 έναντι του 1991, φθάνοντας τα 137 δις δρχ. το 1996, από 55 δις δρχ. το 1991 (Κλαδική Μελέτη µε τίτλο «Καλλυντικά», εταιρεία ICAP ΕΛΛΑΣ ΑΕ, Απρίλιος 1997). Τα προϊόντα της επιλεκτικής διανοµής υπολογίζονται στο 54% της αγοράς αυτής, ενώ της ευρείας διανοµής, στην οποία δραστηριοποιούνται οι συµµετέχουσες στη συγκέντρωση επιχειρήσεις, στο 46%, δηλ. σε δρχ. 73,98 δις και 63,02 δις αντιστοίχως. IV. 1α. Με την ολοκλήρωση της συγκέντρωσης η HENKEL θα αποκτήσει τον πλήρη έλεγχο της RILKEN και συνεπώς δηµιουργείται συγκέντρωση επιχειρήσεων κατά την έννοια του άρθρου 4 παρ. 2β, η οποία εµπίπτει στις σχετικές µε τις συγκεντρώσεις ρυθµίσεις του νόµου. 1β. Η υπό κρίση συγκέντρωση υπόκειται υποχρεωτικά σε προηγούµενη γνωστοποίηση σύµφωνα µε τις διατάξεις του άρθρου 4β παρ. 1 του ν.703/77, όπως ισχύει, δεδοµένου ότι πληρούται η µία από τις δύο προϋποθέσεις που ορίζει ο νόµος και συγκεκριµένα αυτή του συνολικού κύκλου εργασιών. Τα συµβαλλόµενα µέρη εµπρόθεσµα προέβησαν σε γνωστοποίηση της συγκέντρωσης δεδοµένου ότι η σύµβαση υπογράφηκε την 21.3.1998 και η γνωστοποίηση της συγκέντρωσης κατατέθηκε στη Γραµµατεία της Επιτροπής Ανταγωνισµού την 31.3.1998. 1γ. Η πραγµατοποιούµενη συγκέντρωση δεν θα µεταβάλει αισθητά τις υφιστάµενες συνθήκες ανταγωνισµού στην ελληνική αγορά ώστε να δηµιουργήσει ή να ενισχύσει προϋπάρχουσα δεσπόζουσα θέση δεδοµένου ότι στην αγορά καλλυντικών προϊόντων ευρείας διανοµής που αφορά η κρινόµενη συγκέντρωση δραστηριοποιείται µεγάλος αριθµός κυρίως πολυεθνικών εταιριών και µεταξύ τους υπάρχει έντονος ανταγωνισµός. Οι εταιρίες HENKEL και RILKEΝ, συγκεντρώνουν µερίδια αγοράς 4% και 5%, οι δε κυριότερες ανταγωνίστριες εταιρίες συγκεντρώνουν µερίδια που κυµαίνονται σε υψηλότερα επίπεδα. 1δ. Τουναντίον η υπό κρίση συγκέντρωση θα εντείνει τον ανταγωνισµό καθόσον η HENKEL θα αποκτήσει παραγωγικές εγκαταστάσεις για καλλυντικά στην ελληνική αγορά καθώς και πρόσβαση στο οργανωµένο τµήµα έρευνας και ανάπτυξης αγοράς της RILKEN, ενώ θα διευρύνει το σύνολο των καλλυντικών προϊόντων της.

6 1ε. Επιπλέον και ο δυνητικός ανταγωνισµός δεν παρουσιάζει προβλήµατα και µολονότι την τελευταία πενταετία δεν υπήρξε σηµαντική είσοδος νέων επιχειρήσεων στην αγορά καλλυντικών, η είσοδος µιας επιχείρησης στην εν λόγω αγορά δεν αντιµετωπίζει νοµικά προβλήµατα και εξαρτάται κυρίως από το διαθέσιµο προϋπολογισµό για διαφήµιση και προώθηση των προϊόντων. 2α. Στο άρθρο 15 της σύµβασης αγοραπωλησίας µετοχών, προβλέπεται ρήτρα µη ανταγωνισµού σύµφωνα µε την οποία δεν επιτρέπεται στους πωλητές για χρονικό διάστηµα 10 χρόνων µετά την υπογραφή της σύµβασης, να ανταγωνίζονται την εταιρία RILKEΝ, στην Ελλάδα, είτε άµεσα είτε έµµεσα στον τοµέα των προϊόντων τα οποία η RILKEΝ παράγει, εµπορεύεται και διανέµει ανά περίπτωση. Ο εν λόγω περιορισµός µολονότι αναγκαίος για την πραγµατοποίηση της συγκέντρωσης, κρίνεται υπερβολικός, λόγω της µεγάλης διάρκειας (10 έτη) υποχρέωσης παράλειψης ανταγωνισµού την οποία καλούνται να αναλάβουν οι πωλητές. Σύµφωνα µε τον κανονισµό της ΕΟΚ αριθ. 4064/89 του Συµβουλίου της 21ης εκεµβρίου 1989 σχετικά µε τον έλεγχο των συγκεντρώσεων στην αιτιολογική σκέψη 25 και συγκεκριµένα στο σηµείο ΙΙΙ (εκτίµηση των κοινών δευτερευόντων περιορισµών σε περίπτωση εκχώρησης επιχειρήσεων Α. Ρήτρες µη Ανταγωνισµού) παρ. 2 εδαφ. α ορίζονται τα ακόλουθα: «Όσον αφορά την αποδεκτή διάρκεια της απαγόρευσης του ανταγωνισµού, έγινε δεκτή ως ενδεδειγµένη µία περίοδος πέντε ετών στην περίπτωση εκχώρησης επιχειρήσεων που συµπεριλαµβάνουν τόσο τη φήµη και πελατεία όσο και την τεχνογνωσία, καθώς και µία περίοδο δύο ετών στην περίπτωση που η εκχώρηση αφορά αποκλειστικά και µόνο τη φήµη και πελατεία». Επιβάλλεται συνεπώς ο περιορισµός της διάρκειας της ανωτέρω απαγόρευσης στα πέντε έτη. ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ α) Αποφαίνεται ότι δεν συντρέχει λόγος απαγόρευσης της εν λόγω συγκέντρωσης. β) Υποχρεώνει τις συµµετέχουσες στην συγκέντρωση εταιρίες να τροποποιήσουν, εντός 3 µηνών από την κοινοποίηση της παρούσας απόφασης, το άρθρο 15 της σύµβασης αγοραπωλησίας και να περιορίσουν την διάρκεια της ρήτρας µη ανταγωνισµού στα πέντε έτη. Η απόφαση εκδόθηκε την 2 Σεπτεµβρίου 1998. Η παρούσα απόφαση να δηµοσιευθεί στην Εφηµερίδα της Κυβερνήσεως. Ο Συντάξας την Απόφαση Ο Πρόεδρος Λεωνίδας Νικολούζος Σταύρος Αργυρόπουλος Η Γραµµατέας Αλεξάνδρα-Μαρία Ταραµπίκου