MAGYARORSZÁGI GÖRÖGÖK ORSZÁGOS ÖNKORMÁNYZATA ^ 1054 BUDAPEST, Vécsey u. 5 Έκδοση της Αυτοδιοίκησης Ελλήνων Ο υγγαρίας Ιούλιος-Άυγουστος 2014 Συνέντευξη Αθανάσιος Σιανός II. Görög - Magyar Barátság napja Karizmatikus Karpathosz Αφιέρωμα Εκλογές Α υτοδιοικήσεω ν Ελληνικές Κατασκηνώ σεις
Ελληνισμός Έκδοση της Αυτοδιοίκησης Ελλήνων Ουγγαρίας εοίεγόυενα / Επέτειος 20ή Αυγούστου στο Χωσιό Híreink Választási útmutató Παρέμβαση Állásfoglalás Εκλογές Hellasz GMKE Program Μνήμη Εκδρομή μνήμης στο Γράμμο Ü i W Οι αναγνώστες γράφουν Παρζίνκα Μαρία Határtalanul Karizmatikus Karpathosz Σκονάκι A sztavroszi görög anyanyelvi és hagyományőrző tábor toplistája Όλος ο κόσμος... μια Ελλάδα Magyarországi görögök az I. világháborúban II. m Πρόσκληση II. Görög - Magyar Baráti,ág napja I Jfl 2
Συνέντευξη Εορταστική συνύπαρξη Ε π έτειος 2 0 η ς Αυγούστου Σιανός Barátság napja Αφιέρωμα Εκλογές Με μια μεγάλη γιορτή στις 16 Αυγούστου τίμησαν οι κάτοικοι του χωριού Μπελογιάννης την επέτειο από την ίδρυση του ουγγρικού κράτους όπου σε πανηγυρική ατμόσφαιρα πραγματοποιήθηκε αρτοκλασία και πλήθος προγραμμάτων που περιλάμβαναν εκθέση ζωγραφικής και φωτογραφίας, μεταλλικές κατασκευές, εργόχειρα, γαστρονομία, κύπελλο ποδοσφαίρου, και φυσικά μουσική με μπόλικο χορό. Χαιρετισμό απηύθυναν ο πρόξενος της ελληνικής πρεσβείας στην Ουγγαρία κ.ιωάννης Σταματέκος και ο δήμαρχος του χωριού Μπελογιάννης κ.κώστας Παπαλέξης. Για εμάς τους μπελογιαννίτες είναι εξέχουσας σημασίας η επέτειος της 20ης Αυγούστου, ημέρα όπου τιμούμε το βασιλιά Στέφανο, ο οποίος πριν από περισσότερα από 1000 χρόνια θεώρησε σημαντική την συνύπαρξη των λαών και την αναγνώριση των ποικίλων εθνικοτήτων που αποτέλεσαν σημαντικό στήριγμα στην ίδρυση του ουγγρικού κράτους. Αυτή η επέτειος είναι, ειδικά για εμάς, σύμβολο ενότητας και συνύπραξης, τόνισε στην ομιλία του ο κ.παπαλέξης. Στην εκδήλωση τιμήθηκε για την προσφορά του στο χωριό ο κ.ζήσης Βλαχόπουλος, κάτοικος του Μπελογιάννη από την ίδρυσή του και ένα από τα πιο αναγνωρίσιμα πρόσωπα της κοινότητας που έχει εργαστεί σκληρά για το κοινό καλό όλα αυτά τα χρόνια. Β.Α. Karpathosz J M fé ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ Έκδοση της Αυτοδιοίκησης Ελλήνων Ουγγαρίας Εκδότης: Σώμα Αυτοδιοίκησης Ελλήνων Ουγγαρίας Διευθύνων Σύμβουλος Σύνταξης: Κοράνης Λαοκράτης Αρχισυνταξία: Αυγουροπούλου Βούλα Καλλιτεχνική Διεύθυνση: Καρύδης Γιάννης Συντακτική επιτροπή: Φαρατζής Βίκτωρ, Κολλάτος Γιώργος, Καρύδης Γιάννης Διεύθυνση Σύνταξης: 1054 Budapest, Vécsey u. 5. Τηλέφωνα: 06-1-302 7274, 06-1-302 7275 Φαξ: 06-1-302 7277 e-mail: ellinismos@hotmail.com Τυπογραφείο: Copycat kft. ISSN: 1786-0989 Φωτογραφίες: Horváth László
Ελληνισμός Έκδοση της Αυτοδιοίκησης Ελλήνων Ουγγαρίας Τα νέα μας Tájékoztató a nemzetiségi önkormányzati választások rendjéről A nemzetiségi önkormányzati képviselők választását 2014. október 12-ére tűzte ki a Nemzeti Választási Bizottság a helyi önkormányzati képviselők, illetve polgármesterek választásával egyetemben. A Magyarországon lakcímmel rendelkező választópolgár kérheti, hogy a lakóhelye szerinti szavazókor helyett a tartózkodási helye szerinti szavazókörben adhassa le szavazatát, valamint mozgóurna biztosítását, illetve, hogy korábbi kérelmét visszavonva az eredeti feltételek mellett adja le szavazatát. 2014. január 1-től minden magyarországi választópolgár kérheti nemzetiségi névjegyzékbe vételét elektronikus és postai úton, illetve a vonatkozó formanyomtatvány személyesen történő leadásával a lakóhely szerinti helyi választási irodánál. A nemzetiségi önkormányzati választást az NVB azokon a településeken tűzi ki, ahol a 2011. évi népszámláláson a nemzetiségi hovatartozásra adott válaszok alapján legalább 25 fő vallotta magát egy adott nemzetiséghez tartozónak. A területi (megyei, fővárosi) nemzetiségi önkormányzati képviselők választására ott kerülhet sor, ahol a kitűzött települési / fővárosi kerületi választások száma eléri a tízet. A választások megtartásának előfeltétele, hogy legalább annyi jelölt induljon, mint a megválasztható képviselők száma. A helyi nemzetiségi önkormányzatok képviselő-testülete 3 fő ott, ahol a nemzetiségi névjegyzékben szereplő választópolgárok száma a választás kitűzésének napján kevesebb, mint 100 fő, és 4 fő, ha legalább 100 választásra jogosult állampolgár szerepel a névjegyzékben. A megyei/fővárosi nemzetiségi önkormányzat képviselő testületének létszáma 7 fő. Ha a nemzetiségi névjegyzékben szereplő választópolgárok száma nem több, mint 5000, az országos nemzetiségi önkormányzatok képviselő-testületének létszáma 15 fő lehet. A választójog Aktív választójoggal minden a választásra regisztrált állampolgár rendelkezik, míg a passzív választójog a választhatóságot jelöli. A választáson tehát minden magyarországi lakóhellyel rendelkező, és a választási névjegyzékbe felvett választópolgár szavazhat és választható. A települési nemzetiségi önkormányzati képviselő jelöléshez legalább 5 választópolgár ajánlása szükséges. Területi (megyei, fővárosi) és országos listát az a jelölőszervezet állíthat, mely az eggyel alacsonyabb szinten kitűzött nemzetiségi önkormányzati választásokon legalább 10 százalékban önállóan állított jelöltet, és a választópolgárok legalább 2 százalékának ajánlását összegyűjtötte. Kitűzött települési nemzetiségi önkormányzati választás hiányában bármely nemzetiségi szervezet állíthat országos listát. A területi és országos listán legfeljebb háromszor annyi jelölt szerepelhet, mint a megválasztható képviselők száma. Egy személy egyidejűleg csak egy nemzetiség névjegyzékében szerepelhet. 2014-től egy személy egyszerre legfeljebb két, különböző szintű önkormányzatban lehet tag. A választott tisztségekre szóló megbízatás öt évre szól. FELHÍVÁS A Magyarországi Görögök Országos Önkormányzata ezúton tájékoztatja a tisztelt olvasókat, hogy az ésszerűbb és gazdaságosabb működés érdekében, az ELLINIZMOSZ újságot elektronikus terjesztésen keresztül szeretné minél több olvasóhoz eljuttatni. Ennek érdekében kérjük Önöket, hogy segítsék munkánkat azzal, hogy e-mail címüket az ELLINIZMOSZ szerkesztőségébe 2014. október. 31-ig, az alábbi lehetőségek egyikére eljuttatják: E-mail: ellinismos@hotmail.com Telefon: 061-302-72-75, vagy 061-302-72-74 Postai cím: 1054. Budapest, Vécsey u. 5. Választ minden - még az elektronikus címmel nem rendelkező - olvasótól várunk, mert a fenti határidő lejárta után az Ellinizmosz című kiadványt csak annak azoknak tudjuk kiküldeni, akik visszaküldték elektronikus vagy postai címüket. Mindazonáltal az ellinismos.hu oldalon továbbra is elérhető és olvasható lesz a kétnyelvű újság. Megértésüket és együttműködésüket köszönjük, Hristodoulou Konstantinos Hivatalvezető ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ Η Αυτοδιοίκηση Ελλήνων Ουγγαρίας ενημερώνει τους αναγνώστες του Ελληνισμού ότι, με γνώμονα τον οικονομικότερο χειρισμό και τη σύγχρονη ζήτηση, επιδιώκει την ευρύτερη διάδοση του περιοδικού μέσω ηλεκτρονικής μορφής. Για το σκοπό αυτό σας παρακαλούμε, όπως συμβάλλεται στην προσπάθειά μας, και στείλετε την ηλεκτρονική σας διεύθυνση μέχρι 31 Οκτωβρίου του 2014, σε μία από τις παρακάτω διευθύνσεις. E-mail: ellinismos@hotmail.com Τηλέφωνο: 061-302-72-75 ή, 061-302-72-74 Ταχ. δ/νση.: 1054. Budapest, Vécsey u. 5. Η απάντησή σας είναι απαραίτητη για εσάς που επιθυμείτε να λαμβάνετε το περιοδικό, ανεξαρτήτως αν έχετε ηλεκτρονική διεύθυνση (email) ή όχι. Μετά τη λήξη της ημερομηνίας 31.10.2014., η αποστολή του περιοδικού θα πραγματοποιηθεί μόνο σε κείνους τους αναγνώστες, που έστειλαν την ταχυδρομική ή ηλεκτρονική τους διεύθυνση. Ώς εκ τούτου στην ισιοοελίδα www.ellinismos.hu συνεχίζεται η ανάρτηση του περιοδικού Ευχαριστούμε για την καπινόησή σας, Κωνσταντίνος Χριστοδούλου Διευθυντής Υπηρεσίας 4
Ιούλιος-Άυγουστος 2014 Έτος: 20 Παρέμβαση A Demokratikus Platform (Δημοκρατική Αγωνιστική Παράταξη) állásfoglalása a kisebbségi önkormányzati választásokra történő felkészüléssel kapcsolatban A választások közeledtével a görögség körében különböző kérdések merültek fel, tévinformációk keltek szárnyra valamint viták keletkeztek a platformunk kilétével, elveivel illetve programjával kapcsolatban. Ezeket az alábbiakban szeretnénk tisztázni illetve megválaszolni: 1. ) A Demokratikus Platformot a KKE barátainak társasága (Λέσχη Φίλων και Οπαδών του ΚΚΕ) támogatja. Egy elvek mentén létrehozott platform ez, melyet azzal a céllal hoztunk létre, hogy részt vegyünk a Syllogos választásain és a szüléink, nagyszüleink történetének harcainak, ideológiájának megfelelő választ tudjunk ajánlani a magyarországi görögség problémáira. A választásokon 5 jelöltünk került a Syllogos 21 tagú testületébe valamint kettő az öttagú elnökségbe. 2. ) Platformunk tagjai nem értenek egyet az elvek, programok, tervek, összehasonlítása, megvitatása helyett történő, személyeskedéseken, lejárató kampányokon alapuló választási harccal, amelyet a közelmúltban megfigyelhettünk a görögség különböző fórumain. Történjen az írásban, szóban, titkos felvételek közzétételével, homályos célozgatásokkal vagy ellenőrizhetetlen kijelentésekkel. Véleményünk szerint mindez az elvek és a programok hiányára világít rá. 3. ) A Syllogos választásokat koordináló bizottsága az elnökség jóváhagyása nélkül választási szövetségek kötését kezdeményezte. Nyilatkozatokat, szándéknyilatkozatokat tett közzé internetes fórumokon. Mint a Syllogos vezetőségének tagjai többször kértük, a demokratikus vezetés szabályainak betartását az elnökség többi tagjától. Hangsúlyoztuk, hogy annak ellenére, hogy választási szövetségük többséggel rendelkezik az öttagú elnökségben csak a vezetőség által jóváhagyott döntéseket érvényesítethetik. Kértük, hogy kérjék ki véleményünket, szavaztassák meg ötleteiket, javaslataikat. 4. ) Nem az egység vagy az összefogás ellen vagyunk. Mi, a kizárólag érdekek mentén létrejövő választási szövetségek ellen tiltakozunk, melyek általában a regnáló vezetőség demonizálására épülnek, kizárólag azok leváltása érdekében. Ezek az alkalmi szövetségek - mint ez a kisebbségi önkormányzatok történetéből nagyon jól látszik - nagyon hamar szétesnek, majd kezdődik minden elölről, a lejáratással, titkos megfigyeléssel, sárdobálással, demonizálással. - Mindig is szorgalmaztuk - ezt kérjük jelen állásfoglalásunkkal is - az elvek azonossága talaján, demokratikus vezetéssel irányított, a közös célok elérése érdekében létrejövő szövetségeket mind magánszemélyekkel mind pedig szervezetekkel. 5. ) Az a vád ért minket, hogy nem vagyunk a helyi görögség született tagjai. Ez tagjaink kisebb részére igaz megállapítás. Platformunk tagjai valóban nem kizárólag magyarországi görögök. Több mint 25 éve itt élnek azonban. Jobban ismerik és tisztelik szüléink elveit, harcait, tradícióit és többet tettek a helyi görögségért, mint sok itteni születésű honfitársunk. A kérdés az, minek van nagyobb jelentősége a származásnak vagy az elveknek. Platformunk ajtaja nyitva áll minden érdeklődő előtt. Szívesen látunk mindenkit és válaszolunk minden kérdésre, elveinkkel vagy programunkkal kapcsolatban, a Syllogos vezetőségének vagy testületének ülésein vagy bármely más találkozón. 5
Ελληνισμός Έκδοση της Αυτοδιοίκησης Ελλήνων Ουγγαρίας Εκλογές PREAMBULUM ΕΑΑΗΝΟ ΟΥΓΓΡΙΚΟΣ ΕΚΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΙΕ.0.ΕΙ.) HELLASZ Görög Magyar Kulturális Egyesület MEGHÍVÓ Jelöltjeink bemutatására a Budaörsi Ifjúsági Klubban 2014. szeptember 27.-én megrendezésre kerülő REM BETIKI VRADIA keretében kerül sor, melyre minden érdeklődőt szeretettel várunk! Fellép: KONTRAMPATZIDES [GR] A GMKE képviseli a Magyarországon élő görög nemzetiséget, ápolja az I. Diaszpóra által Magyarországon meghonosított hagyományokat. Ismerteti és népszerűsíti az 1946-49-es polgárháború következtében Magyarországra menekült II. Diaszpóra történetét és értékeit. A GMKE rendeltetésénél fogva folyamatosan szolgálja a magyarországi görög közösséget, és ellátja érdekképviseletét. Programunk a 2011. évi CLXXIX törvény (A nemzetiségek jogairól), valamint a 2011. évi CXCVI törvény (A nemzeti vagyonról) vonatkozó rendelkezéseinek figyelembe vételével készült. KÜLDETÉSÜNK a magyarországi görög közösség érdekeinek szolgálata, és a közösség tradicionális értékeinek fenntartása. A görög-magyar kulturális kapcsolatok ápolása és továbbié jlesztése A görög nyelv oktatása minden fokon és minden korosztály számára A görög hagyományok és népismeret népszerűsítése Magyarországon A görög kultúra és tudomány művelése nemzetiségünk körében Ösztöndíjak lehetőségek felkutatása és ismertetése Görög-magyar testvérvárosi kapcsolatok kiépítése Magyarországon és Görögországban A cserediákprogram működtetése Nyelvi táborok szervezése a fiatalok nyelvtudásának továbbfejlesztésére Görög-magyar kulturális események szervezése TAGSÁG A GMKE tagja lehet minden Magyarországon élő görög nemzetiségű személy, azok hozzátartozói és minden görög érdekeltségű Magyarországon bejegyzett jogi személyiség, így tagjaink révén minden generáció képviselteti magát az egyesületben. TEVÉKENYSÉG A GMKE megalakulása óta aktívan részt vesz a görög kultúra bemutatásában és terjesztésében. Kiemelt fontossággal kezeljük a magyarországi görög oktatási intézményekkel történő együttműködést. Egyesületünk tagjai rendszeresen részt vesznek a Magyarországon működő görög nemzetiségi önkormányzatok rendezvényein, az Európai Görög Emigránsok Találkozóján, a különböző nemzetiségi fesztiválokon, kulturális és tudományos eseményeken, illetve a görög nemzeti ünnepségeken. Művészet - Mecenatúra Egyesületünk a kezdetektől aktívan közreműködik olyan tudósok és művészek előadásainak, kiállításainak megrendezésében, akik elsősorban, de nem csak a magyarországi görögség javára fáradoztak a görög kultúra értékeinek tolmácsolásában. A GMKE szoros kapcsolatot tart fenn a magyarországi görög kultúra neves képviselőivel, tánccsoportokkal, énekkarokkal, zenekarokkal, előadóművészekkel. Oktatás és Tudomány Közösségünk számára tudományos előadásokat szervezünk, történelmünk és identitásunk megőrzéséhez, hogy megismertessük nemzetiségünk államalkotó jelentőségét, az I. Diaszpóra értékteremtő munkásságát, valamint a görög polgárháború elől menekült honfitársaink történetét. A Görögség Háza Tagjaink a megalapítástól fáradoznak egy, a görög közösség egészének otthont adó kulturális intézet létrehozásán, és minden lehetséges módon hozzájárulnak a Magyarországi Görögök Kulturális Intézetének továbbfejlesztéséhez. ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ Π αρακαλούνται οι ελλη νικές οργανώ σεις που πρόκειται να λάβουν μ έρ ο ς σ τις εκ λ ο γ ές αυτοδιοικήσ εω ν τω ν εθνικοτήτω ν που θ α γίνουν σ τις 12 Ο κτω βρίου, να α π ο σ τείλου ντο πρόγραμμά του ς σ το περιοδικό Ελληνισμός για τη διεξοδ ικό τερη ενημέρω ση του εκλογικού σώ ματος, σύμφω να και μ ε την αντίστοιχη ειδοποίηση που του ς έγινε ηλεκτρονικά από τον πρόεδρο της Α.Ε.ΟΥ. στις 31 Ιουλίου. Η συντακτική επιτροπή του περιοδικού Ελληνισμός Βουδαπέστη, 1 η Αυγούστου 2014 KÖZLEMÉNY Tisztelt Magyarországi Görög Civil Szervezetek! Ezúton tájékoztatjuk Önöket, hogy - ahogy azt az M G ÖO elnöke 20 14. július 31 -i e-m ailjében m ár jelezte az érintetteknek - az Ellinismos folyóirat lehetőséget biztosit valamennyi görög nem zetiségi civil szervezetnek, mely a 20 14. évi helyi nemzetiségi választáson indul, hogy informálja választóit programjáról, elképzeléseiről. A közzététel érdekében kérjük, az ellinismos@ hotm ail.com e-m ail cím re küldjék el a megfelelő, közreadandó dokumentumokat. Tisztelettel, Az Ellinismos szerkesztőbizottsága B udapest, 20 14. augusztus 1.
Ιούλιος-Άυγουστος 2014 Έτος: 20 ^ Választások PROGRAM A magyarországi görögség intézm ényrendszerének m egerősítése A közösség érdekeit szolgáló program okhoz szükséges erőforrások előterem tése Új projektek indítása az oktatás, a népsim eret és a m űvészetek tám ogatására Külső kapcsolataink fejlesztése A Magyarországi Görögök Kulturális Intézetének továbbépítése A GMKE hitet tesz az építkezés folytatása mellett. Támogatjuk a II. ütem mielőbbi kivitelezését, hogy megfelelő infrastruktúrát biztosíthassunk a görög nyelv és kultúra oktatásához, az ortodox hitélet gyakorlására, illetve méltó helyet biztosítsunk a közösségi élet kibontakoztatására. Prioritásaink között szerepel, hogy új otthont biztosíthassunk a jelenleg a Vécsey utcán üzemelő iskoláknak, így az intézmény továbbépítésében ezt kívánjuk érvényesíteni. Közreműködés Magyarországi Görögök Kulturális Intézetének fenntartásában Rendezvényeink kettős célja, hogy segítsük az intézmény fenntartását, illetve közösségépítő jelleggel biztosítsuk kultúránk megőrzését generációról generációra. A Magyarországi Görögök Kulturális Intézetét programok szervezésével kívánjuk megtölteni élettel. Idősek Klubját kívánunk működtetni az intézetben, és színes családi programokat, matiné-előadásokat kínálunk a hétvégékre minden korosztály számára. A Magyarországi Nemzetiségek Színházának helyet adva kívánjuk az intézmény fenntartásának költségeit fedezni. Testületi Munka Az évek során felhalmozódott tapasztalatok hatékony segítséget jelentenek a kisebbségi önkormányzati élet irányításában. Az intézményi és kulturális építkezés tekintetében egyaránt hangsúlyt kívánunk helyezni a legjobb gyakorlatok fenntartására, illetve az új kihívásokhoz, a változó környezethez való alkalmazkodásra, vagyis a testületi munka racionalizálására. Az SzMSz rendelkezéseinek figyelembevételével módosítani kívánjuk a testületi javadalmazásának rendszerét. Javaslataink A tiszteletdíj a jövőben az elvégzett munka arányában kerüljön kifizetésre; Aki egyszerre több mandátummal rendelkezik, csak egy szervezettől vehessen fel tiszteletdíjat; Bizottságokat csak a nemzetiségi törvényben megjelölt területeken kívánunk működtetni. Pénzügyi válsághelyzet esetén a tagok kötelezően lemondanak tiszteletdíjukról. 12 Évfolyamos Kiegészítő Görög Nyelvoktató Iskola tevékenységének támogatása Elképzeléseink között szerepel az iskola-előkészítő működésének hatékonyabbá tétele, mely fontos lépés az iskola nívójának további emelésében. Az iskolán keresztül kívánunk hozzájárulni a görög nemzetiségű gyermekek nyelvi és irodalmi, történelmi, népismereti és zenei oktatásához, az identitástudat fejlesztéséhez, illetve az I. és II Diaszpóra történetének tanításához. Aktívan támogatjuk az iskola táboroztatási programját, valamint a nemzetközi oktatási programok fejlesztését Görögországban és Cipruson, valamint az intézményközi kapcsolatok multilaterális fejlesztését szerte a görög diaszpórában. Beloiannisz A GMKE jelöltjei mindent elkövettek a Nikosz Beloiannisz ÁMK sikeres működéséért. A település továbbfejlesztésével, és a helyiek életének gazdagításával kapcsolatos terveink között szerepel: Helytörténeti Múzeum továbbfejlesztése A helyi sportélet fellendítése Sportcentrum létesítése Szoros együttműködés a partnerszervezetekkel és a mindenkori parlamenti szószólóval Egyesületünk eddig is remekül együttműködött a görög nemzetiségi önkormányzati és nem-kormányzati szervezetekkel. A törvényalkotás lehetővé tette a nemzetiségek számára, hogy 2014-től szószóló útján képviseltethessék magukat a magyar országgyűlésben. A szószólói kabinettel való együttműködésünket a magyarországi görög nemzetiség érdekképviseletére kívánjuk fordítani. Szorosan együttműködve a Magyarországi Nemzetiségek Bizottság törvényalkotási munkájával és a többi nemzetiségi szószólóval az Országgyűlésben, érvényre készülünk juttatni a görög közösség megoldásra váró problémáit, javaslatait, illetve igyekszünk megteremteni a görögség terveinek realizálásához szükséges pénzügyi erőforrásokat. Tisztelettel, Sianos Tamás GMKE Elnök Προς όλους τους ενδιαφερομένους Αξιότιμοι Πρόεδροι και Εκπρόσωποι Αυτοδιοικήσεων και Οργανώσεων Σας ενημερώνουμε ότι το περιοδικό μας εκδίδεται σε μηνιαία βάση. Στόχος μας είναι να προβάλλονται όλες οι Αυτοδιοικήσεις, Σύλλογοι και Οργανώσεις Ελλήνων της Ουγγαρίας. Για την επίτευξη αυτού του σκοπού παρακαλείστε να στέλνετε τα άρθρα και τις ανακοινώσεις σας στην ηλεκτρονική διεύθυνση του περιοδικού: ellinismos@hotmail.com Είμαστε πρόθυμοι για μια στενή συνεργασία μαζί σας! - Στείλτε μας τα σχόλια, τις παρατηρήσεις ή τις προτάσεις σας. - Ενημερώστε μας για τις δραστηριότητες του Οργανισμού ή της Αυτοδιοίκησής σας,ή της επιχείρησής σας (Ανακοίνωση, Δελτίο Τύπου ή Πρόσκληση, κλπ) - Η Συντακτική Επιτροπή παρακαλεί τους ανταποκριτές και τους αρθρογράφους του περιοδικού μας να αποστέλλουν τα άρθρα και τις ανταποκρίσεις τους στο όνομα της Βούλας Αυγουροπούλου. Επίσης σας ενημερώνουμε ότι η ύλη του περιοδικού κλείνει την 1η του μηνός. Όλα τα άρθρα που δημοσιεύονται εκφράζουν την άποψη του συγγραφέα.ο κάθε αρθρογράφος είναι υπεύθυνος για το περιέχομενο του γραπτού που δημοσιεύει. Η Σύνταξή μας έχει όμως το δικαίωμα να κάνει διορθώσεις ορθογραφίας,ύφους και σύνταξης. Η Συντακτική Επιτροπή του περιοδικού ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ Minden, az újságunkban megjelenő vélemény kizárólag a cikkek íróinak nézetét fejezi ki. Minden cikkíró maga felelős a megjelent cikk tartalmáért. Szerkesztőségünknek azonban joga van helyesírási és mondattani javításokat végezni. Az ELLINIZMOSZ Szerkesztőbizottsága
Ελληνισμός Έκδοση της Αυτοδιοίκησης Ελλήνων Ουγγαρίας Μνήμη Εκδρομή μνήμης στα θρυλικά βουνά του Γράμμου Γράμμος Γράμμε, βουνό μας θρυλικό με αίμα ποτισμένο, με θρύλους και ηρωισμούς χιλιοτραγουδισμένο Ξένοι που ήρθανε εδώ το Γράμμο να πατήσουν με στόχο την πατρίδα μας παντοτινά να σβήσουν Με χαρά και συγκίνηση πληροφορήθηκα την απόφαση μελών του τμήματος Γνωριμία με τη φύση που ιδρύθηκε το Φλεβάρη, υπο την αιγίδα του Πολιτιστικού Συλλόγου Ελλήνων Ουγγαρίας με υπεύθυνη τη Σταματούλα Αρβανιτίδου, οργανώτρια της περιοδείας ατα βουνά του θρυλικού Γράμμου, να γνωρίσουν τα τοπία στα οποία οι πρόγονοί τους την περίοδο του Εμφυλίου διεξήγαγαν τις σκληρότερες και μεγαλύτερες μάχες εναντίον της ντόπιας και ξένης αντίδρασης. Να καταθέσουν στεφάνια σε μνημεία του Δ.Σ.Ε. που ανεγέρθηκαν στα χωριά Κεφαλοχώρι, Βούρμπιανη, Πύργο Κοτύλης, στο Καταφύγι, όπου υπήρχε το μεγάλο νοσοκομείο του Δ.Σ.Ε., στην προτομή του Πέτρου Κόκκαλη κ.α. Ως φόρο τιμής στουςπεσόντες μαχητές και μαχήτριες που θυσιάστηκαν για τη λευτεριά, την ανεξαρτησία και τη δημοκρατία της πατρίδας μας. Εμένα προσωπικά με συγκινεί βαθύτατα η πράξη αυτή των απογόνων μας, που τους τιμά ιδιαίτερα, γιατί ο ίδιος συμμετείχα ενεργά επί τρία χρόνια σε αυτή την περιοχή ως μαχητής του Δ.Σ.Ε., παίρνοντας μέρος σε πολλές από τις σκληρότερες και φονικότερες μάχες, αντιμετωπίζοντας απερίγραπτες δυσκολίες. Τραυματίστηκα τρεις φορές και έκλαψα πολλούς συναγωνιστές μου και συναγωνίστριες, που έμειναν εκεί στις παρυφές του Γ ράμμου και του Βίτσιου, τους οποίους δεν πρόκειται ποτέ να ξεχάσω. Πολύ καλά κάνουν και επισκέπτονται τους ιερούς αυτούς τόπους. Μακάρι να μπορούσαμε και εμείς να τους ξεναγήσουμε στη διαδρομή αυτή. Δυστυχώς η υγεία μας δε μας το επιτρέπει... Εξάλλου τα βουνά του Γράμμου και του Βίτσιου είναι από τα ωραιότερα βουνά της Ελλάδας, ασύγκριτης ομορφιάς, με πλούσια χλωρίδα και πανίδα, με απεριόριστα δάση οξυάς, μαύρων πεύκων και ελάτων με αρκετά κρύα και γάργαρα νερά που πηγάζουν από τις βουνοκορφές του Σμόλικα και του Γράμμου, ποτάμια που τα διασχίζουν ακόμη και λίμνες σε υψόμετρο 2000-2500 μέτρων. Ελπίζουμε και ευχόμαστε η διαδρομή αυτή των 1250 χιλιομέτρων και πάνω, που θα πραγματοποιηθεί στις 12-20 Σεπτεμβρίου να είναι πετυχημένη και να επιστρέφουν με τις καλύτερες εντυπώσεις, και να μας παρουσιάσουν το φωτογραφικό υλικό με ντοκουμέντα και συνεντεύξεις από τα πεδία των μαχών το οποίο σκοπεύουν να εκδώσουν. Η προσπάθεια αυτή πάντως, είναι αξιέπαινη και τους συγχαίρουμε. Οι αυτοδιοικήσεις μας και οι άλλες οργανώσεις της κοινότητάς μας θα πρέπει να τους συμπαρασταθούμε και να βοηθήσουμε οικονομικά με ένα ποσό χρημάτων που βάσει προϋπολογισμού θα είναι περίπου 1,5 εκατομμύριο φιορίνια. Επειδή γνωρίζω πολύ καλά το Γράμμο και το Βίτσι θα ήθελα να συμβουλέψω όσους πάρουν μέρος σε αυτή την περιοδεία να προετοιμαστούν κατάλληλα. Χρειάζονται γερά «κότσια» για να φτάσεις στην κορυφή του Γ ράμμου και προπάντως να περπατήσεις τα 7 χιλιόμετρα του πανέμορφου φαραγγιού του Βίκου. Σημείωση: Η περιοχή του Γ ράμμου δεν είναι γνωστή μόνο απο την εποποιία της αντίστασης του Δ.Σ.Ε. αλλά είναι ξακουστή σε όλο τον κόσμο και από την αντίσταση των Ελλήνων εναντίον των Ιταλικών φασιστικών ορδών που εισέβαλαν στη χώρα μας τον Οκτώβρη του 1940. Στη βόρεια Πίνδο διεξήχθησαν σκληρότατες μάχες, ο Ελληνικός στρατός μαζί με τον λαό της Ηπείρου κατατρόπωσαν τους εισβολείς κυνηγώντας τους ως τα βάθη της Αλβανίας και προκαλώντας τους τεράστιες απώλειες, καθώς επίσης και στην περίοδο της τριπλής φασιστικής Γερμανικής, Ιταλικής και Βουλγάρικης κατοχής(1941-1944). Εδώ ο λαός οργανώθηκε και αντιστάθηκε παλικαρίσια τους ξένους κατακτητές και ντόπιους συνεργάτες τους. Πολέμησε για τη λευτεριά της πατρίδας μας! Έτσι λοιπόν και από ιστορική άποψη, η εκδρομή τους αυτή θα είναι πολύ ενδιαφέρουσα. Θανάσης Ζιανός Οι Έλληνες τους πάλεψαν όλοι μαζί σα δράκοι και με κουφάρια γέμισαν τα ρέματα κι οι βράχοι Τους Ιταλούς τους διώξανε μέσα στην Αλβανία και οι Έλληνες οι ήρωες γράψανε ιστορία. Χιλιάδες είναι οι ήρωες που δώσαν τη ζωή τους για τη χιλιάκριβη τη λευτεριά και την υπόληψή τους. Εδώ σε τούτες τις κορφές, σε τούτα τα φαράγγια, με τα ιερά τα κόκκαλα γέμισαν τα λαγκάδια. Οι σύντροφοι, τ αδέλφια μας που κει μείναν για πάντα στην αγκαλιά να τους κρατάς της λευτεριάς αβάντα. Γ ράμμε, αξέχαστο βουνό, βουνό φουρτουνιασμένο, ποτέ δε σε ξεχνούμε μεις βουνό μας δοξασμένο. Αυτά θα σου θυμίζουνε τις δόξες τις παλιές σου τη λεβεντιά τη χάρη τους στις ράχες τις δικές σου. Όλοι εμείς που μείναμε Εσάς θα θυμηθούμε στην πάλη, στον αγώνα μας Εσάς να μιμηθούμε. Τούτοι οι απλοί στ'χοι είναι αφιερωμένοι σ'όλα τ' αδέλφια μου, στους συμπολεμιστές μου που θυσιάστηκαν δίνοντας τη ζωή τους για τη λευτεριά, ανεξαρτησία και προκοπή της πατρίδας μας, ως ελάχιστος φόρος τιμής απέναντι τους. Βουδαπέστη, Μάιος 1990 Θανάσης Ζιανός 8
Τραβάμε κουπί, πάμε την Ελλάδα μπροστά! Ιούλιος-Άυγουστος 2014 Έτος: 20 Αθλητισμός φρόντιζε οποιαδήποτε στιγμή να με συμβουλεύει και να τονώνει το ηθικό μου στις δυσκολίες ακόμα κι όταν λύγισα κάποια στιγμή και σκέφτηκα να κάνω πίσω, να στέκεται στο πλευρό μου και φυσικά πάντα να με καθοδηγεί... Οι μεγάλοι Η δική μας Σοφία Πιπιτσούλη είχε δυναμική συμμετοχή στο Πανευρωπαϊκό Πρωτάθλημα στο Βραδεβούργο της Γερμανίας στις 13-15 Ιουλίου όπου της χάρισε την πρόκριση στο μικρό τελικό στα 200μ. του αγωνίσματος μονό καγιάκ γυναικών και της έδωσε το εισιτήριο για τους 1ους Ευρωπαϊκούς Ολυμπιακούς Αγώνες που θα γίνουν στο Μπακού τον επόμενο χρόνο. Η πρόκρισή της αυτή αποτελεί και την πρώτη πρόκριση της χώρας στο καγιάκ για τους Ευρωπαϊκούς Ολυμπιακούς αγώνες. Στη συνέχεια στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Κανόε-Καγιάκ Νέων που διεξήχθη στο Σέγκεντ 17-20 Ιουλίου κατέκτησε την τρίτη θέση στον μικρό τελικό Κ1 200μ.σημειώνοντας χρόνο 42,721 επίδοση που την φέρνει στη 12η θέση της παγκόσμιας κατάταξης. Νωρίτερα στα ημιτελικά είχε σημειώσει χρόνο 41,537 κάνοντας νέο πανελλήνιο ρεκόρ. Επίσης στο Πανελλήνιο Πρωτάθλημα «Κάνοε - Καγιάκ ήρεμων Νερών» στις 26 & 27 Ιουλίου αγωνίστηκε σε 4 αγωνίσματα, στα οποία κατέκτησε την πρώτη θέση. Τέλος στο 1ο Πανελλήνιο Πρωτάθλημα Ανοιχτής θαλάσσης στις 2 Αυγούστου και στην απόσταση 20χλμ. κατέκτησε και εκεί την 1η θέση. Μιλήσαμε με τη Σοφία και μας είπε μερικά λόγια για τις επιτυχίες που σημείωσε, την πορεία της χρονιάς και τα σχέδιά της. Συγχαρητήρια και πολλά μπράβο από όλους μας Σοφία για όσα κατάφερες σε αυτή την έντονη αγωνιστική περίοδο των τελευταίων εβδομάδων. Πώς νιώθεις για τη συμμετοχή και τις επιδόσεις σου, είσαι ευχαριστημένη; Φέτος η αγωνιστική σεζόν υπήρξε απαιτητική διότι η συμμετοχή σε διεθνείς και πανελλήνιους αγώνες ήταν συνεχής για 4 εβδομάδες. Κάτι που είναι εξαιρετικά δύσκολο για έναν αθλητή που πρέπει να διατηρήσει τη φόρμα του και στις 4 διοργανώσεις. Επειδή η προετοιμασία μου στην Ουγγαρία υπήρξε σκληρή και προγραμματισμένη με αντίστοιχο τρόπο, κατάφερα να ανταπεξέλθω και να σημειώσω καλές επιδόσεις σε όλους τους αγώνες. Είμαι πολύ ικανοποιημένη που εξασφάλισα το εισιτήριο για τους πρώτους Ευρωπαϊκούς Αγώνες στο Μπακού το 2015 μέσω της επίδοσής μου στο Πανευρωπαϊκό στη Γερμανία κάτι που μου αναπτέρωσε το ηθικό και μου έδωσε δύναμη να συνεχίσω και μάλιστα με μεγαλύτερη επιτυχία τους υπόλοιπους αγώνες. Πώς πήγε η προετοιμασία της χρονιάς; Η προετοιμασία αυτής της χρονιάς υπήρξε αρκετά δύσκολη λόγω της άσχημης οικονομικής κατάστασης που επικρατεί στην Ελλάδα. Η στήριξη από το κράτος ήταν μηδαμινή καθότι επιχορηγήσεις δεν δόθηκαν για μικρές Ομοσπονδίες όπως η δική μας. Όμως με τη θέλησή μου και την τεχνική στήριξη του Ούγγρου προπονητή μου István Morocz αλλά και τη βοήθεια του προέδρου της Ομοσπονδίας, του δημάρχου Αμαρουσίου και της οικογένειάς μου, έφτασα στην επίτευξη των στόχων μου πέρα των προσδοκιών μας. Στην προσπάθειά μου αυτή πάντα βρισκόταν στο πλευρό μου ο Πρόεδρος της Ελληνικής Ομοσπονδίας κάνοε καγιάκ κ.νικολόπουλος Αντώνης που στόχοι επιτυγχάνονται με ηρεμία, επιμονή και ήπιους τόνους! Με σκληρά προπονητικά ωράρια όλο το χρόνο και την ανάγκη να εργαστώ ώστε να καλύψω τα έξοδα της προετοιμασίας μου, όπου σημαντικό ρόλο έπαιξε η αμέριστη υποστήριξη του προέδρου της Α.Ε.ΟΥ. κ. Κοράνη Λαοκράτη και λιγοστών ανθρώπων που πίστεψαν σε μένα, στις ικανότητες μου και στο πείσμα μου έφερα αυτά τα αποτελέσματα. Φυσικά να αναφερθώ στους μικρούς μου μαθητές και τις απογευματινές μας συναντήσεις σε όλη τη διάρκεια της χρονιάς. Επικοινωνώντας ελληνικά με το χαμόγελό τους, την αισιοδοξία τους, τις προσπάθειές τους ταξιδέψαμε στην ελληνική γλώσσα και τον πολιτισμό, μου χάριζαν δύναμη, ενέργεια και αμέριστη αγάπη όλη τη χρονιά, αλλά συγχρόνως τους δόθηκε και η ευκαιρία να γνωρίσουν και να αγαπήσουν και το άθλημα του καγιάκ και να περάσουμε αρκετές ώρες μαζί στο Εθνικό Κωπηλατοδρόμιο της Βουδαπέστης, σε μια χώρα που πρωταγωνιστεί στο άθλημα δίνοντάς τους παράλληλα σκέψεις, ιδέες για το ευ αγωνίζεσθαι και την ευγενή άμιλλα στα ελληνικά! Τα αποτελέσματα της φετινής προσπάθειας, δίνουν πλέον φωνή στο άθλημα και στην Ομοσπονδία μας, όπως υποστηρίζει και ο Πρόεδρος της Ομοσπονδίας, ώστε να δηλώσουν ότι υπάρχουμε και με τις λιγοστές μας δυνάμεις. Επόμενος στόχος/οι.. Διάθεση για σκληρή προπόνηση υπάρχει και εφόσον οι προϋποθέσεις το επιτρέψουν θα προσπαθήσω να ολοκληρώσω την προετοιμασία μου. Επόμενοι στόχοι, όπως προαναφέρθηκαν, είναι το Πανευρωπαϊκό Πρωτάθλημα, οι 1οι Ολυμπιακοί Ευρωπαϊκοί αγώνες στο Μπακού και το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα στο Μιλάνο όπου υπάρχει η δυνατότητα πρόκρισης στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Ρίο. Δέσμευσή μου να κάνω ότι περνάει από το χέρι μου και να δώσω τον καλύτερό μου εαυτό ώστε η προετοιμασία μου να είναι άρτια για να ανταπεξέλθω στη νέα αγωνιστική περίοδο στις παραπάνω διοργανώσεις αξιοπρεπώς, ελπίζοντας να χαρίσω στη πατρίδα μου μια καλή θέση. Όλη η Ελλάδα τραβάει κουπί στις δύσκολες μέρες μας και δίνουμε το παράδειγμα στα φυτώρια του αθλήματος για το ευ αγωνίζεσθε... Συνεχίζουμε δυνατά!! Σου ευχόμαστε δύναμη και υγεία για μια καλύτερη συνέχεια, με πολλές ακόμα δυνατές εμφανίσεις και επιτυχίες! Β.Αυγουροπούλου 9
Ελληνισμός Έκδοση της Αυτοδιοίκησης Ελλήνων Ουγγαρίας Κάλλιο αργά, παρά ποτές Μαύρα μου χελιδόνια απ την έρημο, κι άσπρα μου περιστέρια της ακρογιαλιάς, αυτού ψηλά που πάτε κατά τον τόπο μου, μηλιά έχω στην αυλή μου και κονέψετε, και πείτε της καλής μου, της γυναίκας μου: Θέλει καλόγρια ας γίνει, θέλει ας παντρευτεί, θέλει τα ρούχα ας βάψει, μαύρα να ντυθεί, να μη με απαντεχαίνει, μη με καρτερεί....όντας κινάω για να ρθω, χιόνια και βροχές, κι όντας γυρίζω πίσω, ήλιος ξαστεριά. Σελώνω τ άλογό μου και ξεσελώνεται, ζώνομαι το σπαθί μου και ξεζώνεται, πιάνω γραφή να γράψω και ξεγράφεται. Δημοτικό τραγούδι της ξενιτιάς Pusztákon járó fekete fecskemadár, tenger partján járó fehér gerlemadár, ki odafönn repülsz az én hazám felé, udvaromon almafa áll, hogy arra szállj, s mondd meg a kedvesemnek, hites társamnak, menjen férjhez, ha vágyik, vagy kolostorba, vagy járjon feketére festett ruhában, csak jöttömet ne lesse, csak rám ne várjon....indulnék, mennék, és eső hull, hó szakad, fordulnék tüstént vissza, s kiderül az ég, lovat nyergelnék, lenyergelődik a ló, kardot kötnék, nyomban leoldódik a kard, betűt vetnék, és letörlődik a betű. Szabó Kálmán fordítása Τον καιρό που - μετά από πολλαπλές διαπραγματεύσεις της στρογγυλής τράπεζας- δημιουργήθηκε ο νόμος Περί εθνικών και εθνολογικών μειονοτήτων, έτυχε να είμαι αντιπρόεδρος του αείμνηστου Κώστα Σούλα στον Πολιτιστικό Σύλλογο Ελλήνων Ουγγαρίας, και συνάμα συντάκτρια του περιοδικού Ελληνισμός. Σε μια προκήρυξή μας καλούσαμε τους αναγνώστες να γράφουν ανταποκρίσεις και να μας ενημερώνουν για τα γεγονότα της κοινότητάς τους. Φέτος το καλοκαίρι, τακτοποιώντας τη βιβλιοθήκη μου, βρήκα ένα γράμμα που είχα πάρει από το χωριό Μπελογιάννης. Μια που κάθε Αύγουστο, καθώς συγκεντρωνόμαστε όλοι οι Έλληνες για να πανηγυρίσουμε την ίδια μέρα στη γιορτή της Παναγίας και του Αγίου Στεφάνου, σκέφτηκα πως ήρθε η ώρα να δημοσιευθεί η επιστολή που είχα λάβει το 1993, διότι μέρα με τη μέρα όλο και λιγότεροι είναι μεταξύ των παρόντων εκείνοι που μπορούν να αναπολήσουν τις σκέψεις τους στα περασμένα και «διηγώντας τα να κλαις». Δημοσιεύω το γράμμα χωρίς να κάνω συντακτικές διορθώσεις, μόνο ορθογραφικές για την καλύτερη κατανόηση του κειμένου. Ιδού το γράμμα: 4-10-93 Αγαπητοί φίλοι του περιοδικού Ελληνισμού, Διάβασα με προσοχή όπως και κάθε χρόνο, δεν κατάλαβα τι ακριβώς ζητάει το περιοδικό βοήθεια. Διάβασα ορισμένα παλιά ποιήματα της Αγιάς Σόφιάς και άλλα πολλά με πολύ βαριές ελληνικές λέξεις που τέλος πάντων δεν τις μάθαμε και δεν τις γνωρίζουμε.τέτοια δεν ξέρουμε να γράφουμε, μόνο στην γλώσσα που μιλάμε, αυτή που μάθαμε στο ελληνικό σχολείο στην Ελλάδα. Με συγχωρείτε δεν συστήθηκα. Ονομάζομαι Παρ. Μαρία, κατάγομαι από ένα μικρό χωριό της Ελλάδας και τελευταία περιφέρεια Καστοριάς που τώρα στο χάρτη δεν υπάρχει, σβήστηκε, ρημάχτηκε. Ζω στο χωριό Μπελογιάννη. Δεν πιστεύω να με παρεξηγήσετε για τα γραφόμενά μου, ούτε ορθογραφία, ούτε καλλιγραφικά είναι γραμμένα, πάντως ζητώ συγγνώμη για τα λάθη μου. Είμαι συνταξιούχο, 4 χρόνια, στα παιδικά μου χρόνια ονειρευόμουνα να γίνω ποιητής να γράφω ποιήματα από την ζωή και από τα περασμένα, δυστυχώς δεν τα κατάφερα. Το 1948-49-50 είχα αρχίσει και είχα γράψει πάρα πολλά που ένα βράδυ εξαφανίστηκαν, απελπίστηκα και σταμάτησα. Το 1985 με τον επαναπατρισμό γεννήθηκε ένας καινούριος πόνος, μια καινούρια επιθυμία. Ήξερα και ξέρω αυτά δεν πρόκειται να βγουν σε δημοσιότητα, αλλά θα μείνουν στο κουτί και θα διαβάζουν τα παιδιά μου, τα εγγόνια μου. Είναι πράματα που τα ζήσαμε, που τα αισθανθήκαμε, που άνοιξαν την πληγή μας για δεύτερη φορά. Ίσως και δεν σας ενδιαφέρουν, είτε δεν δώσετε σημασία, όμως αν τα καλοδιαβάσετε και μπείτε στο νόημα το τι μιλάνε και ποιος είναι ο σκοπός, πιστεύω λίγο να σας συγκινήσουν. Πράματα που ζήσαμε, είναι ζωντανά στη μνήμη μας, στους φίλους μας που φύγανε. Είναι τραγικό, το ζήσαμε εδώ στο χωριό, το αισθανθήκαμε, μας πόνεσε και μας πλήγωσε για όσους μείναμε εδώ, ο χωρισμός είναι πικρός και σήμερα τον αισθανόμαστε. Έγραψα για φίλους, για μάνες πικραμένες, για πόνους, για απαρηγόρητη ζωή και θα θέλω την ειλικρινή σας απάντηση δίχως δισταγμό, ίσως είναι γελοία η σκέψη μου. Αγαπητή Βαγγελιώ, θα σε παρακαλέσω πολύ, δεν θέλω να μου κάνεις την καρδιά, όχι, μόνο μια αλήθεια περιμένω από εσένα, έχω την εμπιστοσύνη. Με αγάπη: Παρ. Μαρία. Έχω πάρα πολλά να γράψω και θετικά και κριτικές, όμως φοβάμαι μήπως τα υποτιμήσετε και τα πετάξετε στο καλάθι των σκουπιδιών, γιατί δεν είμαστε και μορφωμένοι άνθρωποι σε ψηλή κατηγορία, αν κάτι σας πείραξα, θα περιμένω απάντηση και διορθώσεις, και προσπαθήστε να με βοηθήσετε τον λίγο καιρό που χω πίσω μου, γιατί η υγεία μας κάθε μέρα και μας μικραίνει τη ζωή. Παρακαλώ Βαγνελιώ, δεν θέλω να γίνει θόρυβος, μόνο εσύ θα καταλάβεις από όσα σας γράφω, θα περιμένω με δυο λέξεις αν καταδεχτείτε το ναι ή όχι. Η ίδια. 10
Ιούλιος-Άυγουστος 2014 Έτος: 20 Σκονάκι Μια μάνα περιμένει Μια μάνα κάθεται και κλαίει, τον γιό της περιμένει διαβάτης κοντοστάθηκε γλυκά την ερωτάει, Τι έχεις μανούλα μου και κλαις και ποιονα περιμένεις; Γυρνάει η μάνα με μάτια λυπημένα, θερμά τον απαντάει: Περιμένω εγώ τον γιόκα μου ναρθεί από τα ξένα, σαράντα χρόνια καρτερώ τον γιόκα μου περιμένω, κι έχω ελπίδα στο θεό πως θα έρθει κοντά μου να σταματήσουν οι καημοί και οι τρομεροί οι πόνοι. Αφιερωμένο στη μάνα του Ηλία Αλεξανδρή, το 1989 στις 20 Αυγούστου έφυγε από το χωριό. Η πίκρα της μάνας Μια μάνα είχε ένα παιδί, στην ξενιτιά της πήγε, κακιά ευχή του έδωσε η άπονη η μάνα: να πας παιδί μ στην ξενιτιά και πίσω να μην γυρίσεις. Φεύγει ο γιος στην ξενιτιά και πίσω δεν γυρίζει. Τότε παίρνει η μάνα πικρά μαντάτα από τα ξένα. Τότε βάζει τις φωνές και βλαστημάει τα ξένα, πώς να γινόμουνα πουλί πολύ ψηλά που να πετούσα, να ερχόμουνα στην ξενιτιά στον τάφο σου να σταματούσα, να χύσω μαύρα δάκρυα, να πω και μοιρολόγια, πρωί να ανάβω τα κεριά το βράδυ να βάζω τα λουλούδια και με τα πικρά μου δάκρυα να ποτίζω τα λουλούδια. Εδώ πουλιά δεν κελαηδούν, αηδόνια δεν λαλούνε, που ακούσανε πολλές καρδιές στα ξένα να χτυπούνε. Αυτά είναι ζωντανά, έγιναν στην πραγματικότητα. Το αφιέρωσα στην χωριανή μου Δήμητρα Ρίσκα. Σκέψεις Με πήρε η σκέψη ξαφνικά, θυμήθηκα τα χρόνια τα παλιά, θυμήθηκα τα χρόνια τα μικρά, που παίζαμε κλένζο με τα παιδιά, παίζαμε κουτσό, κρυφτό, κυνηγητό και ήμασταν ζωηρά, όλο νιάτα και χαρά, γυρίζαμε στα αλώνια με φωνές, τρέχαμε στα σοκάκια της γειτονιάς σαν παλαβά, όλο νιάτα και φωνές, και είχαμε μόνο τσαρουχάκια και ποδιές, δεν μας ένοιαζε που ήμασταν φτωχές, τρώγαμε μπομπότα και τυρί. Τώρα τούτη η γενιά έχει όλα τα καλά, έχει ράδιο με ακουστικά, μαγνητόφωνο και βίντεο και τηλεβίζιο χρωματιστό και δωμάτιο επιπλωτό, τουλάχιστον να που ένα ευχαριστώ. Η ζωή της σημερινής νεολαίας, δεν θα συμφωνήσω αν έχετε αντίθετη θέση γι αυτή την ζωή. Η ίδια. Δ ρ ασ τηριότητες β εξαμήνου στα τμήματα προσχολικής αγωγής Μια αναδρομική ματιά,,. Φέτος, η «Πεταλούδα» και η «Χελώνα», τα δυο τμήματα της προσχολικής απασχόλησης, γιόρτασαν ξεχωριστά στις τάξεις τους το Πάσχα, έτσι όλα τα παιδιά είχαν την ευκαιρία να τσουγκρίσουν αυγά και να δοκιμάσουν το πασχαλινό τσουρέκι, σε μια προσπάθεια να διατηρήσουμε τα παραδοσιακά ήθη και έθιμα του τόπου μας. Ενδιαφέρον είχε ότι τα μεγαλύτερα παιδιά, γνωρίζοντας από άλλες χρονιές, έδειχναν με ευχαρίστηση στα μικρότερα τι πρέπει να κάνουν. Μετά τις γιορτές του Πάσχα ετοιμασθήκαμε πυρετωδώς για την συμμετοχή μας στην παράσταση του Αριστοφάνη «Ειρήνη», όπου στο φινάλε τραγουδήσαμε μαζί με τα παιδιά του Σχολείου, κουνώντας όλοι μαζί τις σημαιούλες της ειρήνης. Σημαντικό ήταν, ότι στο πρόγραμμα πήραν μέρος και παιδιά που μέχρι τώρα δίσταζαν, γι αυτό και τους αξίζει ένα μεγάλο μπράβο. Στις 13 Ιουνίου είχαμε την τελευταία γιορτή, κλείνοντας την φετινή χρονιά, παρουσιάζοντας δύο χορευτικά παιχνίδια και ένα τραγούδι από την ελληνική ταινία: «Η κόμισσα της Κέρκυρας». Τα παιδιά τα οποία αρχίζουν από Σεπτέμβριο το σχολείο, μάθανε αποσπάσματα από το ποίημα του Τέλλου Άγρα: «Πρώτη μέρα στο σχολείο» Στη φετινή χρονιά δώσαμε μεγάλη σημασία στις ελληνικές γιορτές συμμετέχοντας σε όλες σχεδόν τις εκδηλώσεις αλλά και σε επιπλέον ελληνικά προγράμματα που διοργάνωσε το Σχολείο. Ιδιαίτερη σημασία είχε η πρώτη γνωριμία με την ελληνική γλώσσα των παιδιών εκείνων τα οποία άκουσαν για πρώτη φορά ελληνικά στην προσχολική απασχόληση. Στις 21 Ιουνίου ξεχωριστή επιτυχία σημείωσε η καθιερωμένη πλέον επίσκεψη στον Ζωολογικό Κήπο της Βουδαπέστης. Τα έξοδα για τα εισιτήρια επιβάρυναν το 12τάξιο Συμπληρωματικό Σχολείο Ελλήνων Ουγγαρίας, και γι'αυτό θα θέλαμε να ευχαριστήσουμε όλους τους υπεύθυνους. Η Νέα Χρονιά Οι αιτήσεις εγγραφής μπορούν να γίνουν ηλεκτρονικά στην παρακάτω ιστοσελίδα: http://griskola.eu/gr_suli_site/aitese_jelentkezes.html αλλά και προσωπικά τον Σεπτέμβριο στο 12τάξιο Συμπληρωματικό Σχολείο Ελληνικών Ουγγαρίας (1054, Budapest Vécsey u. 5.). Η προσχολική απασχόληση αρχίζει στις 8 Σεπτεμβρίου, δύο φορές την εβδομάδα, δύο τμήματα (Δευτέρα, Τετάρτη και Τρίτη, Πέμπτη, 16:30-18:00). Η συμπατριώτισσά μας Μαρία Παρζίνκα ζει στο χωριό Η ενημέρωση των γονέων για τη νέα σχολική χρονιά θα γίνει στις 8 Μπελογιάννης με τον σύζυγό της Σταύρο και την κόρη της. Σεπτεμβρίου στις 4 το απόγευμα. Πληροφορίες: e-mail: ikonomuszofi@gmail.com Ευαγγελία Τσαρούχα τηλ : 302-72-75 Σοφία Οικονόμου 11
Határtalanul avasi Renáta K a r i z m a t i k u s K a r p a t h o s z A Dodekaniszosz szigetcsoport második legnagyobb tagja félúton fekszik Kréta és Rodosz között. Az oda látogatókat örökre rabul ejti, vagy csalódásként élik meg a találkozást, és vissza sem néznek. Középútról nem nagyon hallani. De mitől ilyen karizmatikus ez a kis dél-égei sziget? Karpathoszon még nem ütötte föl a fejét a tömegturizmus, így inkább a magányra vágyóknak, a természet szerelmeseinek, a tradíciókat keresőknek kedvelt úti célja. A tengerpart, a hegyvidék, az aktív és a passzív pihenés kedvelői egyaránt megtalálják számításukat. Karpathosz földrajzi-stratégiai elhelyezkedése történelmére is rányomta bélyegét. Létezéséről már Homérosz is említést tesz; az ókorban többek között római, arab, szaracén, ottomán fennhatóság alá tartozott. Az 1821-es Görög Függetlenségi Háborúban kivívta az önállóságot, ám az 1830-as londoni protokoll a Dodekaniszoszt török kézre adta. 1942-ben az olaszok szállták meg a szigetet, akik ellen a karpathosziak 1944. október 5-én fellázadtak, és október 17-ére felszabadították otthonukat. Karpathosz 1948. március 7-én lett a független Görög Állam része. A függetlenség kivívására emlékeztető emlékmű ma Menetesznél magasodik, mert 1944-ben a menetesziek vették kézbe először fegyvereiket az olasz uralommal szembe. A II. világháború után a megélhetési nehézségek miatt sok karpathoszi próbált szerencsét az Egyesült Államokban, Ausztráliában, Németországban, szívük azonban sokukat haza húzta. Szerte a világban ma is sok karpathoszi él, s a fiatalabb generációra is jellemző, hogy hoszszabb-rövidebb időre elhagyta/elhagyja szülőföldjét. Nem is igazán találni olyan karpathoszi családot, melynek ne élnének rokonai ma is külföldön. 1987-ben nyílt meg a reptér, a sziget akkor indult rohamos fejlődésnek, de máig sikerült megőriznie érintetlenségét. A 49 km hosszú Karpathosz legnagyobb szélessége 11 km, a sziget csípője pedig Spoánál van, ahol a keleti és nyugati part közti távolság mindössze 6 km. Látképét meghatározza a középen, hosszanti irányban húzódó hegyvonulat, melynek legmagasabb pontja a Káli Limni (1215 m). 160 km hosszú partvidékén homokos, kavicsos, köves, sziklás partok váltják egymást. Legnagyobb települése a főváros, Pigadia, mely egyben a legnagyobb kikötő, és a közigazgatási központ szerepét is betölti. Itt él a szigetlakok jelentős része, lélekszáma nyáron a turisták miatt megduplázódik. Korábban Posszinak hívták Poszeidon isten tiszteletére, mai nevét a 19. század végén a török uralkodóktól kapta a város körüli vízforrásoknak köszönhetően. A két-három emeletes házak kusza harmóniáját megtörve a 4 km hosszú Vronthi-öböl középső felén már megjelentek az első, tájidegen szállodakomplexumok is - egyikük éppen a korai kereszténység idejéből fennmaradt Szent Fotini-bazilika romjai mellett. A kikötői sétány a közösségi élet fontos színtere, a felette magasodó dombon állt egykor az Akropolisz. Nyáron számtalan fesztivált, táncos-zenés eseményt rendeznek a parti amfiteátrumban. Pigadiától északra, a hegyek ölelésében bújik meg három falu: Volada, Othosz és Aperi. Utóbbi 1892- ig a sziget közigazgatási központja volt, s itt építették meg 1939-ben az Egyesült Államokba települt karpathosziak anyagi támogatásából a sziget középiskoláját. Voládából indul a túraút a Káli Limnire, de mivel Karpathoszt behálózzák a kijelölt ösvények, szinte minden szegletbe elgyalogolhat az elszánt túrázó. A (néhol tréfásan felfestett) pirosfekete jelzés mentén bandukolva gyönyörű panoráma, bájos kápolnák és díszes templomok, háborítatlan nyugalom lesz a kísérőnk. Vétek kihagyni. Diafani Ammopi a sziget egyik legnépszerűbb
Olympos üdülőfaluja, sziklaszirtek által tagolt öblökkel. A legtávolabbi közülük Kastellia, 15 perc sétára Ammopi központjától. Az U alakú öböl medre sziklás, és azonnal a mélybe szakad, pillanatok alatt elérve a 10-20 méteres mélységet is. A szabadtüdős és palackos búvárok kedvelt bázisa. Ammopitól délre a sziget karpathoszi mércével laposabb, és a szél igazán megmutatja erejét: az Afiartiszfélsziget a szörfösök paradicsoma. Apella A nyugati parton fekvő Arkassza a középkorban a sziget fővárosa volt, Paleokasztro sziklás félszigetén ma is állnak még egy ókori erődítmény romjai. Az apró halászfalu, Finiki az ókorban a föníciaiak kikötője volt, sokan haltavernái miatt keresik fel. Lefkosz a sziget észak-nyugati üdülőparadicsoma, egy tengerbe nyúló földnyelv körül épült ki. Öt különböző (finomhomokos ill. kavicsos) strandja vonzza a fürdőzőket. Meszochori a nyugati part festői fekvésű, a sziget egyik legrégebbi települése. 2004-ben tűzvész pusztított körülötte, a megfeketedett törzsek között ma csak itt-ott zöldellnek a fenyők. Aperi Achata a fővároshoz legközelebb eső keleti-parti strand. Két oldalról hatalmas sziklafalak határolják. Őt követi Kyra Panajia, mely piros kupolás kápolnája miatt a képeslápok elmaradhatatlan szereplője. Apella Karpathosz egyik legtöbbet fotózott és legkedveltebb öble. Türkizszínű víz, fehér aprókavicsos-homokos part, élénkzöld fenyőerdő, impozáns hegyek. 1992-ig csak tengeri úton lehetett megközelíteni, az erdőn át vezető, aszfaltozott szerpentinút 2007-ben készült el. Apelláról egy rövid hegyi sétával érhetjük el a sziklába vájt Szent Lukas-templomot. Szpoát elhagyva, fantasztikus panorámát nyújtva a keleti parton vezet az út Karpathosz elszigetelt, északi csücskébe. (Az aszfaltozás még nem készült el végig!) Meredeken a tengerbe zuhanó sziklafalak, csupasz hegyhátak, erdős hegyoldalak, eldugott öblök, olívaligetek, és a hagyományokat hűen őrző falu: Olymposz. Állandó lakóinak száma mára mindössze háromszázra tehető, s megélhetésüket a turizmus biztosítja. Kihagyhatatlan a tradicionális, hagymás tészta, a kézzel sodort makarunesz megkóstolása! Diafani egyre jobban fejlődő üdülőfalu, a sziget északi felének bebarangolásához remek kiindulópont. A kompok egy része itt is megáll. Mindössze egy 100 méter széles szoros választja el Karpathoszt a közigazgatásilag hozzá tartozó Szariától. A kb. 20 km2 területű sziget ma lakatlan, csak kecskék élnek rajta, régészek, természetvédők, túrázók paradicsoma. Menetes Karpathosz kellemes klímája miatt egész évben kedvelt úti cél. Próbálják ki egyszer, vajon egymásra találnak-e!
Ελληνισμός Έκδοση της Αυτοδιοίκησης Ελλήνων Ουγγαρίας Αθανάσιος Σιανός Πρόεδρος του Ελληνο-Ουγγρικού Πολιτιστικού Μη Κερδοσκοπικού Συλλόγου «Ελλάς» Ο Ελληνο-Ουγγρικός Πολιτιστικός Μη Κερδοσκοπικός Σύλλογος από το 2006 παίζει καθοριστικό ρόλο στην προστασία των συμφερόντων τον Ελλήνων της Ουγγαρίας, καθώς και στην ανάπτυξη της κοινοτικής ζωής. Από πού αντλείτε τη δύναμη για τόσες δραστηριότητες; Γεννήθηκα στην Ελλάδα, στο χωριό Μακροχώρι. Ήρθα στην Ουγγαρία το Μάρτιο του 1948, όταν ήμουν 6 χρονών, μαζί με τον αδελφό μου και άλλα 192 παιδιά. Αρκετοί συγγενείς μου βρέθηκαν στην τότε Σοβιετική Ένωση, τη Ρουμανία, Τσεχοσλοβακία και Πολωνία. Εγώ έτυχα να πάω στα εκπαιδευτικά ιδρύματα για τα παιδιά, πιο συγκεκριμένα μεγάλωσα στο Iszkaszentgyörgy, Hőgyész, Dég και Balatonalmádi. Είχαμε εξαιρετικούς εκπαιδευτικούς, Ούγγρους και Έλληνες, οι οποίοι όχι μόνο μας δίδαξαν, αλλά μας καθοδήγησαν στην εντιμότητα και την ακεραιότητα. Μετά από τα δημοτικό σχολείο η ζωή σύντομα μου έμαθε την αυτόνομη ζωή. Τελείωσα την Εμπορική και Τουριστική Ανώτατη Σχολή, και ξεκίνησα την καριέρα μου στην Εμπορική Εταιρία «Aranypók». Από το 1983 ήμουν ο διευθυντής του Πολυκαταστήματος Aranypók-Konzumex Fontana. Κατά τη διάρκεια της δουλειάς μου ταξίδευα επίσημα σε πάνω από 25 χώρες για σύναψη επιχειρηματικών συμφωνιών. Ανέπτυξα δίκαιες επιχειρηματικές και ανθρώπινες σχέσεις. Απέκτησα μεγάλη εμπειρία στον τομέα της κοινωνικής και της οικονομικής πολιτικής. Έχω μάθει να ζω με ανθρώπους από διαφορετικές κουλτούρες και εθνικότητες. Απόκτησα πείρα στον τομέα σύναψης δίκαιου συμβιβασμού. Ήμουν ευρέως αναγνωρισμένος στο επάγγελμά μου. Μετά από την μεταπολίτευση και την ιδιωτικοποίηση αποδέχτηκα την θέση του διευθυντή πολλών ΕΠΕ που ασχολήθηκαν με επενδύσεις, με εμπορικές, τουριστικές και κατασκευαστικές δραστηριότητες. Για όλα αυτά ήταν σημαντική η πνευματική τροφή που άντλησα από τις ρίζες μου, αυτή η δημιουργικότητα και η δύναμη της θέλησης που αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της ταυτότητάς μας. Σύμφωνα με τις εμπειρίες μου, οι γνώσεις και ο χαρακτήρας που προέρχονται από την πολιτιστική μας κληρονομιά μπορούν να μας κάνουν επιτυχημένους σε πολλούς τομείς της ζωής. Γ ια να πραγματωθούν αποτελεσματικά οι έμφυτές μας ικανότητες, πρέπει να φροντίσουμε την πνευματική μας κληρονομιά και να αναπτύξουμε τα ταλέντα μας. Αυτό αντανακλά και το καταστατικό του Συλλόγου μας, και σ αυτό υποτάσσουμε τους βραχυπρόθεσμους και μακροπρόθεσμους σκοπούς μας. Ποιοι ήταν οι κύριοι σκοποί του Ελληνο-Ουγγρικού Πολιτιστικού Συλλόγου (ΕΟΠΣ) κατά την διάρκεια της ίδρυσης, και κατά πόσο έχουν αλλάξει μέχρι σήμερα; Ο βασικός σκοπός του ΕΟΠΣ είναι η υπηρεσία και προστασία των συμφερόντων της ελληνικής κοινότητας στην Ουγγαρία. Για να επιτευχθεί αυτό, καλλιεργούμε και διαδίδουμε τις πολιτιστικές αξίες της 1ης και 2ης ελληνικής διασποράς. Οι προτεραιότητες του Συλλόγου μας είναι η πολιτιστική αιγίδα, η εκπαίδευση, και τελευταίο αλλά όχι μικρότερης σημασίας, η διατήρηση και ανάπτυξη των ελληνικών ιδρυμάτων. Από το 2006 έχουμε οργανώσει πολλές συναυλίες. Παρουσιάσαμε στο ελληνο-ουγγρικό κοινό γνωστούς καλλιτέχνες, όπως ο Zoltán Kollonay (πιάνο), ο Γιώργος Κολλάτος (κλαρίνο) που βραβεύτηκε με το βραβείο Pro Cultura Minoritatum Hungáriáé, ο Σαράντης Μαντζουράκης (μπουζούκι). Έχουμε συνεργαστεί με τα συγκροτήματα Χελιδονάκι, Μύδρος, Καρυάτιδες, Ελληνισμός, εξασφαλίζοντάς τους δυνατότητες για εμφάνιση. Ξεκινήσαμε μια σειρά επιστημονικών διαλέξεων, όπου ο dr. Diószegi György Antal έκανε διαλέξεις για τους Έλληνες της Ουγγαρίας, και παρουσιάσαμε το βιβλίο με τίτλο Τα Βαλκάνια του αναγνωρισμένου εμπειρογνώμονα γεωπολιτικής, του Γεωργίου Πρεβελάκη. Δεν θέλουμε να αλλάξουμε αυτό που λειτουργεί καλά, βοηθάμε στην εκμετάλλευση όσο γίνεται περισσότερων ευκαιριών, για να γίνουν διαθέσιμες ακόμα περισσότερες υποτροφίες, φεστιβάλ, θερινές κατασκηνώσεις για την ελληνική νεολαία. Παίρνουμε δραστήρια μέρος στην ανάπτυξη της αδελφοποίησης ελληνικών και ουγγρικών πόλεων, συνεργαζόμαστε με κυβερνητικές και μη κυβερνητικές οργανώσεις. Ποιοι είναι οι παράγοντες που επηρεάζουν, παρακινούν τους σκοπούς σας; Κατά την υλοποίηση της αποστολής μας δίνουμε έμφαση στο να διατηρηθεί ο νόμος περί εθνικοτήτων, καθώς και η εφαρμογή διατάξεων για την περιουσία των εθνικοτήτων κατά τη διάρκεια της λειτουργίας μας. Είναι γνωστό για τις πολιτικές οργανώσεις, ότι οι αυτοδιοικήσεις εθνικοτήτων δεν μπορούν να πραγματοποιούν πολιτικές δραστηριότητες. Ως εκ τούτου, είναι απαραίτητη η σύγχρονη αλλαγή στάσης στη σκέψη μας, ακολουθώντας τις νέες οικονομικές και πολιτικές συνθήκες, μην ξεχνώντας την ταυτότητά μας και το που ανήκουμε. Ήρθε η ώρα να επιστρέφουν οι Έλληνες διανοούμενοι και να πάρουν ενεργά μέρος στην δουλειά των ελληνικών αυτοδιοικήσεων. Δεν ξεχνάμε τον ηρωισμό των γονιών, αδελφών, παππούδων μας, το αντιστασιακό κίνημα, καθώς και τη φρίκη του εμφυλίου πολέμου, τα οποία στις εθνικές μας γιορτές τιμούμε άξια και σύμφωνα με την ιστορική πραγματικότητα Παρακαλούμε και αναμένουμε από τις οργανώσεις που θα στείλουν υποψήφιους στις φθινοπωρινές δημοτικές εκλογές των εθνικοτήτων, καθώς και κάθε συμπατριώτη μας, να απορρίψουν όλες τις μορφές της διάκρισης των ανθρώπων που ανήκουν στην ελληνική εθνικότητα στην Ουγγαρία. Μπορείτε να πείτε λίγα λόγια για τα τρέχοντα σχέδια και πλάνα σας; Επιδιώκουμε να χρησιμοποιήσουν και οι άλλες οργανώσεις της κοινότητάς μας τις δραστηριότητες που λειτουργούν καλά. Μεταξύ των μελών μας εκπροσωπείται κάθε ηλικία με αρκετά ετερογενές επαγγελματικό πλαίσιο. Στη λειτουργία του συλλόγου μας, παίζει σημαντικό ρόλο η νοοτροπία της νεολαίας, η ευαίσθητοποίησή τους στις νέες εφαρμογές, τα οποία συμπληρώνουν πολύ καλά οι γνώσεις των πιο έμπειρων μελών μας στον τομέα της διατήρησης ιδρυμάτων, της ανάπτυξης εξωτερικών σχέσεων ή της εκπαίδευσης. Τέλος, εξέχοντα ρόλο διαδραματίζει το χωριό Μπελογιάννης, όπου ζουν Έλληνες και Ούγγροι αρμονικά.. Επιδιώκουμε ο οικισμός αυτός, που είναι το σύμβολο της διπλής ελληνοουγγρικής ταυτότητάς μας, να διατηρήσει τη φήμη των Ελλήνων για μεγάλο ακόμα χρονικό διάστημα. 14