1 ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ (1) Διάρκεια 3 διδακτικές ώρες Δραστηριότητα 1 η Ερώτημα: Με ποια διαδικασία τα φυτά απελευθερώνουν νερό στην ατμόσφαιρα; ΒΗΜΑ 1. Α. Να γράψετε ονομαστικά διαδικασίες των φυτών στις οποίες εμπλέκονται και τα φύλλα ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------- --- ------------------------------------------------------------------------------------------------------------- --------------------------------------- Β. Συμπληρώστε στον πίνακα με ένα ΝΑΙ τα μόρια που νομίζετε ότι συμμετέχουν στις διαδικασίες που αναγράφονται στην πρώτη στήλη CO2 H2O O2 άλλο Φωτοσύνθεση Αναπνοή Διαπνοή Γ. Σε ποιο μέρος ή μέρη του φυτικού οργανισμού πραγματοποιείται 1. η φωτοσύνθεση 2. η κυτταρική αναπνοή 3. η διαπνοή ΒΗΜΑ 2. Εκτελέστε το πείραμα σύμφωνα με τις οδηγίες που σας δίνονται 1. Ποτίστε το φυτό στη γλάστρα αρκετά ώστε να διαφύγει το επιπλέον νερό 2. Τοποθετείστε τη γλάστρα μέσα σε σακούλα σφικτά δεμένη ώστε να μην εξατμιστεί νερό από το χώμα 3. ΖΥΓΙΣΤΕ το φυτό και καταγράψτε τα δεδομένα στον Πίνακα 1 ΠΙΝΑΚΑΣ 1. Αριθμός Φυτού Ζύγισμα Πριν Ζύγισμα Μετά 1 ημέρα Κάθε ομάδα έχει το δικό της φυτό στη γλάστρα (5 ομάδες x 4) Σ= 5 φυτά
2 4. Τοποθετείστε το φυτό μαζί με τη γλάστρα σε υάλινο κώδωνα (πλαστική σακούλα) πολύ καλά κλεισμένη και περιμένετε μία ημέρα ή αν είναι εφικτό και περισσότερες 5. Μετά από μία ημέρα, παρατηρείστε τι αλλαγές έχουν συμβεί στην σακούλα που έχει κλειστεί το φυτό; 6. Βγάλτε τη γλάστρα με το φυτό από τον υάλινο κώδωνα ΖΥΓΙΣΤΕ και γράψτε τις μετρήσεις στον Πίνακα 1. ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Υπάρχει διαφορά στο βάρος του φυτού και αν ναι δώστε μια πιθανή εξήγηση Μπορείτε να συμπεράνετε από αυτό το πείραμα ότι η απώλεια νερού γίνεται μέσω των φύλλων του; Εξηγείστε Ποιο θα είναι το control (μάρτυρας) στο πείραμα που μόλις πραγματοποιήσατε;
3 ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ (1) Δραστηριότητα 2 η Ερώτημα: Από ποια επιφάνεια του φύλλου αποβάλλεται το νερό Σύμφωνα με τα συμπεράσματα της 1 ης δραστηριότητας τα φυτά χάνουν νερό από τα φύλλα τους κατά τη διαδικασία της διαπνοής ΒΗΜΑ 1. Να σχεδιάσετε ένα πείραμα με το οποίο να διερευνήσετε από ποια επιφάνεια του φύλλου απελευθερώνεται το νερό με τη διαπνοή Σας δίνονται τα εξής στοιχεία που μπορείτε να αξιοποιήσετε: ουσία που δημιουργεί αδιάβροχη επιφάνεια (βερνίκι νυχιών ή βαζελίνη) αριθμός φύλλων από φυτό πρέπει να χρησιμοποιήσετε; τι πρέπει να μετρήσετε πριν αφήσετε τα φύλλα να «στεγνώσουν» ποιος θα είναι ο μάρτυρας η διάταξη που μπορείτε να χρησιμοποιήσετε
4 ΒΗΜΑ 2. Παρατηρείστε τις εικόνες και σχολιάστε: 1. Το νερό προσροφάται από το ριζικό σύστημα του φυτού και προχωρά προς τα πάνω όπου απελευθερώνεται στην ατμόσφαιρα μέσω των στομάτων των φύλλων, αντιβαίνοντας τους νόμους της βαρύτητας. Πώς μπορεί να συμβεί αυτή η διαδικασία; Στο σημείο αυτό γίνεται ανάκληση γνώσεων για τις ιδιότητες του νερού Το ερώτημα στοχεύει κυρίως στην πρόκληση ενδιαφέροντος από τους μαθητές Ακολουθεί συζήτηση και αναζήτηση στο διαδίκτυο για πληροφορίες 2. Ποια όργανα του φυτικού οργανισμού εμπλέκονται στην πορεία του νερού από την περιοχή όπου απορροφάται την περιοχή μεταφοράς την περιοχή αποβολής (εξάτμισης) 3. Ποιες δομές στην αρχιτεκτονική του φύλλου εξυπηρετούν τη διαπνοή;
5 4. Συζητείστε με τους συμμαθητές της ομάδας σας και γράψτε σε τι νομίζετε ότι εξυπηρετεί η διαδικασία της διαπνοής τους φυτικούς οργανισμούς; Δραστηριότητα 3 η Ερώτημα: Επίδραση διάφορων παραγόντων του περιβάλλοντος στη διαπνοή των φυτών Αυτή η δραστηριότητα μπορεί να εκτελεστεί και σε πραγματικό και σε εικονικό εργαστήριο. Στο εικονικό απαιτείται στοιχειώδης γνώση αγγλικής γλώσσας. Μπορεί να αποτελέσει και ξεχωριστό φύλλο εργασίας με δύο δραστηριότητες: πείραμα σε εικονικό και πείραμα σε πραγματικό εργαστήριο. ΒΗΜΑ 1. ΣΕ ΕΙΚΟΝΙΚΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ Ενεργοποιείστε την ιστοσελίδα: http://www.mhhe.com/biosci/genbio/virtual_labs/bl_10/bl_10.html και ακολουθείστε βήμα- βήμα τα στάδια του πειράματος ΒΗΜΑ 2. Συμπληρώστε στον Πίνακα 2 την επίδραση του κάθε παράγοντα που εξετάσατε στη διαπνοή, συγκρίνοντας με το μάρτυρα και αιτιολογείστε το αποτέλεσμα ΠΙΝΑΚΑΣ 2 Παράγοντας Επίδραση Αιτιολογία Διάταξη στο δωμάτιο Ανεμιστήρας Υγρασία Φως
6 ΒΗΜΑ 3. Επαναλάβετε το πείραμα στο ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ και να αναλάβετε πρωτοβουλίες Θα χρειαστείτε ένα ποτόμετρο ( προέλευση λέξης= ποτό + μετρώ), ανεμιστήρα, λάμπα φωτός και πλαστική σακούλα για τη δημιουργία υγρασίας ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΗΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ ΚΑΛΗ ΕΠΙΤΥΧΙΑ ΟΝΟΜΑΤΑ ΟΜΑΔΑΣ ΜΑΘΗΤΩΝ Τάξη Τμήμα ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ