D.3.3 Αναφορά εκπαιδευτικού εργαστηρίου για την βιώσιμη διαχείριση τοπικών Τίτλος εργαστηρίου 1 Ανάπτυξη εσωτερικών διοικητικών δομών για την επιτυχή υλοποίηση και παρακολούθηση των σχεδίων δράσης αειφόρου ενέργειας 2 Επιχειρηματικά μοντέλα, συνεταιρισμοί κι οικονομικοί πόροι για την υλοποίηση ενεργειακών έργων 3 Επικοινωνιακή στρατηγική και συμμετοχική διαδικασία για αειφόρο σχεδιασμό Ημέρες διεξαγωγής 13 και 14 Μαΐου 2015 27 και 28 Μαΐου 2015 04 και 05 Ιουνίου 2015 Τοποθεσία Λευκωσία, Κύπρος Λευκωσία, Κύπρος Λευκωσία, Κύπρος Ημερομηνία Υποβολής: 10/07/2015 1
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1 Εργαστήριο 1. Ανάπτυξη εσωτερικών διοικητικών δομών για την επιτυχή υλοποίηση και παρακολούθηση των σχεδίων δράσης αειφόρου ενέργειας.... 3 1.1 Γενικά... 3 1.2 Στόχος... 3 1.3 Περιγραφή και συνοπτική αξιολόγηση... 3 1.4 Αποτελέσματα και Συμπεράσματα... 4 1.5 Λίστα Συμμετεχόντων... 4 1.6 Πρόγραμμα... 6 2 Εργαστήριο 2. Επιχειρηματικά μοντέλα, συνεταιρισμοί κι οικονομικοί πόροι για την υλοποίηση ενεργειακών έργων... 7 2.1 Γενικά... 7 2.2 Στόχοι... 7 2.3 Περιγραφή και συνοπτική αξιολόγηση... 7 2.4 Αποτελέσματα και Συμπεράσματα... 8 2.5 Λίστα Συμμετεχόντων... 8 2.6 Πρόγραμμα... 10 3 Εργαστήριο 3. Στρατηγική επικοινωνίας και συμμετοχική διαδικασία βιώσιμου σχεδιασμού.. 11 3.1 Γενικά... 11 3.2 Στόχοι... 11 3.3 Περιγραφή και συνολική αξιολόγηση... 11 3.4 Αποτελέσματα και Συμπεράσματα... 12 3.5 Λίστα Συμμετεχόντων... 12 3.6 Πρόγραμμα... 14 4 Φωτογραφίες... 14 5 Επιπρόσθετο Υλικό... 16 2
1 Εργαστήριο 1. Ανάπτυξη εσωτερικών διοικητικών δομών για την επιτυχή υλοποίηση και παρακολούθηση των σχεδίων δράσης αειφόρου ενέργειας. 1.1 Γενικά Θέμα Ανάπτυξη εσωτερικών διοικητικών δομών για την επιτυχή υλοποίηση και παρακολούθηση των σχεδίων δράσης αειφόρου ενέργειας. Ημερομηνία 13 και 14 Μαΐου 2015 Τοποθεσία Λευκωσία, Κύπρος Αριθμός συμμετεχόντων 21 (12+9) 1.2 Στόχος Η ανάπτυξη ικανοτήτων των μελών της ενεργειακής ομάδας των τοπικών αρχών για ανάπτυξη, εφαρμογή και παρακολούθηση βιώσιμων σχεδίων δράσης για την ενέργεια. 1.3 Περιγραφή και συνοπτική αξιολόγηση Το εργαστήριο χωρίστηκε σε 4 ενότητες. Την εισαγωγή στο πώς να δρα μία ενεργειακή ομάδα σε ένα δήμο (πολιτικές αποφάσεις κι υποστήριξη, σημαντικότητα, δομή, ρόλοι και καθήκοντα), πώς να αναπτύξουν την εφαρμογή και παρακολούθηση ενός ΣΔΒΕ. Έγινε διάλεξη και εργαστήριο με λεπτομερής παρουσιάσεις που έγιναν από τον εκπαιδευτή για το θέμα. Οι συμμετέχοντες είχαν αλληλεπιδράσεις με τον εκπαιδευτή στην διάρκεια όλου του εργαστηρίου κι ακολουθούσε συζήτηση μετά από κάθε ενότητα. Για την αξιολόγηση του εργαστηρίου, οι συμμετέχοντες συμπλήρωσαν δελτία αξιολόγησης. Τα αποτελέσματα της αξιολόγησης φαίνονται στον πιο κάτω πίνακα. Βαθμολογία (1-5) Αξιολόγηση 1 ης Ενότητας 4.9 Αξιολόγηση 2 ης Ενότητας 4.9 Αξιολόγηση 3 ης Ενότητας 4.8 Αξιολόγηση 4 ης Ενότητας 4.7 Αξιολόγηση εκπαιδευτή (Σάββας Βλάχος) Ικανότητα μεταδοτικότητας γνώσεων κι 5 εμπειριών Αξιολόγηση εκπαιδευτή (Σάββας Βλάχος) Ικανότητα παροχής σημαντικών 4.9 πληροφοριών Αξιολόγηση εκπαιδευτή (Σάββας Βλάχος) Ικανότητα απαντήσεων σε ερωτήσεις 5 Αξιολόγηση συνθηκών εκπαίδευσης (ποιότητα αίθουσας συνεδριάσεων) 4.9 Αξιολόγηση συνθηκών εκπαίδευσης (εκπαιδευτικές ενότητες κι εξοπλισμός) 4.9 Αξιολόγηση συνθηκών εκπαίδευσης (σημειώσεις και υλικά που χρησιμοποιήθηκαν) 4.9 Αξιολόγηση συνθηκών εκπαίδευσης (συνοπτική εντύπωση) 4.9 Το εργαστήριο ικανοποίησε τις προσδοκίες σας; 4.9 Άλλα σχόλια: Παρουσίαση περισσότερων συγκεκριμένων παραδειγμάτων 3
1.4 Αποτελέσματα και Συμπεράσματα Το σημαντικότερο αποτέλεσμα του εργαστηρίου ήταν ότι δημοτικοί υπάλληλοι, στους οποίους έχει ανατεθεί από τους προϊσταμένους τους, η εφαρμογή και παρακολούθηση βιώσιμων ενεργειακών δράσεων κατανόησαν με λεπτομέρεια τις υποχρεώσεις τους και βελτίωσαν τις ικανότητες τους στο πώς να εκπληρώσουν τα καθήκοντα τους με επιτυχία. Επίσης, έμαθαν σχετικά με τις ορθές πρακτικές από Κύπρο κι άλλα πόλεις που έχουν υπογράψει Το Σύμφωνο των Δημάρχων. Συνοψίζοντας, παρακινήθηκαν να πάνε πίσω στους προϊσταμένους τους για να τους παρέχουν εισηγήσεις στο πως η ενεργειακή τους ομάδα θα μπορούσε πιθανόν να συσταθεί και πώς να δουλέψουν με καλύτερο τρόπο. 1.5 Λίστα Συμμετεχόντων 4
5
1.6 Πρόγραμμα 9:00-9:45 Ενότητα 1 Σύνταγμα ενεργειακής ομάδας Πολιτικές αποφάσεις και στήριξη Σημαντικότητα Ενεργειακής ομάδας Δομή, ρόλοι κι υποχρεώσεις 09:45-10:30 Ενότητα 2 Ανάπτυξη Βιώσιμων Ενεργειακών Δράσεων Καταγραφή βασικών εκπομπών (Μέχρι τώρα) Στόχοι για 2020 (Προσδιορισμός στόχων που θέλουμε να πετύχουμε) Λίστα Δράσεων (Πώς να επιτευχθούν οι στόχοι;) 10:30 11:00 Διάλειμμα για καφέ 11:00 11:45 Ενότητα 3 Εφαρμογή του Σχεδίου Δράσης για την αειφόρο Ενέργεια Εντοπισμός αναγκών Προσδιορισμός προτεραιοτήτων Σχέδιο και την εφαρμογή του προγράμματος Προετοιμασία προϋπολογισμών 11:45-12:30 Ενότητα 4 Παρακολούθηση Σχεδίου Δράσης για τη Βιώσιμη Ενέργεια Βάση δεδομένων ενεργειακής κατανάλωσης (χρήση εργαλείων) Ενεργειακοί δείκτες παρακολούθησης Αξιολόγηση των δράσεων Επανεξέταση των δράσεων Προώθηση των ορθών πρακτικών 12:30 13:00 Συζήτηση κι Ερωτήσεις Σάββας Βλάχος Σάββας Βλάχος Σάββας Βλάχος Σάββας Βλάχος 6
2 Εργαστήριο 2. Επιχειρηματικά μοντέλα, συνεταιρισμοί κι οικονομικοί πόροι για την υλοποίηση ενεργειακών έργων 2.1 Γενικά Θέμα Ημερομηνία 27 και 28 Μαϊου 2015 Τοποθεσία Λευκωσία, Κύπρος Αριθμός συμμετεχόντων 15(9+6) Επιχειρηματικά μοντέλα, συνεταιρισμοί κι οικονομικοί πόροι για την υλοποίηση ενεργειακών έργων 2.2 Στόχοι Η ανάπτυξη ικανοτήτων των μελών της ενεργειακής ομάδας των τοπικών αρχών για την εξεύρεση οικονομικών ευκαιριών και επιχειρηματικών μοντέλων για τη χρηματοδότηση σχεδίων δράσης για τη βιώσιμη ενέργειας. 2.3 Περιγραφή και συνοπτική αξιολόγηση Το εργαστήριο χωρίστηκε σε 4 θέματα. Την εισαγωγή στους διαθέσιμους τύπους επιχειρηματικών μοντέλων, συνεργασιών και συνεταιρισμών. Επίσης, έγινε αναλυτική παρουσίαση για διαθέσιμους μηχανισμούς χρηματοδότησης και Συμβάσεις Ενεργειακής Απόδοσης. Έγινε διάλεξη για το εργαστήριο με λεπτομερής παρουσιάσεις που έγιναν από τον εκπαιδευτή που έχει εξειδίκευση στο αντικείμενο. Οι συμμετέχοντες είχαν αλληλεπιδράσεις με τον εκπαιδευτή στην διάρκεια όλου του εργαστηρίου κι ακλούθησε συζήτηση μετά από κάθε ενότητα. Για την αξιολόγηση του εργαστηρίου, οι συμμετέχοντες συμπλήρωσαν δελτία αξιολόγησης. Τα αποτελέσματα της αξιολόγησης φαίνονται στον πιο κάτω πίνακα. Βαθμολογία (1-5) Αξιολόγηση 1 ης Ενότητας 5 Αξιολόγηση 2 ης Ενότητας 4.9 Αξιολόγηση 3 ης Ενότητας 5 Αξιολόγηση 4 ης Ενότητας 4.9 Αξιολόγηση εκπαιδευτή (Σάββας Βλάχος) Ικανότητα μεταδοτικότητας γνώσεων κι 4.9 εμπειριών Αξιολόγηση εκπαιδευτή (Σάββας Βλάχος) Ικανότητα παροχής σημαντικών 4.9 πληροφοριών Αξιολόγηση εκπαιδευτή (Σάββας Βλάχος) Ικανότητα απαντήσεων σε ερωτήσεις 5 Αξιολόγηση εκπαιδευτή (Ανθή Χαραλάμπους) Ικανότητα μεταδοτικότητας γνώσεων 5 κι εμπειριών Αξιολόγηση εκπαιδευτή (Ανθή Χαραλάμπους) Ικανότητα παροχής σημαντικών 5 πληροφοριών Αξιολόγηση εκπαιδευτή (Ανθή Χαραλάμπους) Ικανότητα απαντήσεων σε ερωτήσεις 5 Αξιολόγηση συνθηκών εκπαίδευσης (ποιότητα αίθουσας συνεδριάσεων) 5 Αξιολόγηση συνθηκών εκπαίδευσης (εκπαιδευτικές ενότητες κι εξοπλισμός) 5 Αξιολόγηση συνθηκών εκπαίδευσης (σημειώσεις και υλικά που χρησιμοποιήθηκαν) 4.9 Αξιολόγηση συνθηκών εκπαίδευσης (συνοπτική εντύπωση) 4.9 Το εργαστήριο ικανοποίησε τις προσδοκίες σας; 4.9 Άλλα σχόλια: Απαιτείται περισσότερος χρόνος για καλύτερη κατανόηση 7
2.4 Αποτελέσματα και Συμπεράσματα Το πιο σημαντικό αποτέλεσμα της συνάντησης ήταν ότι δημοτικοί υπάλληλοι στους οποίους έχει ανατεθεί από τους προϊσταμένους τους η εφαρμογή και παρακολούθηση των βιώσιμων ενεργειακών δράσεων, ενημερώθηκαν σχετικά με τις πιθανές πηγές χρηματοδότησης ή επιχειρηματικών μοντέλων για την υλοποίηση των ενεργειακών έργων. 2.5 Λίστα Συμμετεχόντων 8
9
2.6 Πρόγραμμα 9:00-9:45 Ενότητα 1 Επιχειρηματικά Μοντέλα για Βιώσιμη Ανάπτυξη Σάββας Βλάχος Εισαγωγή στα επιχειρηματικά μοντέλα Ποια είναι η σημασία των επιχειρηματικών μοντέλων, Δομή των επιχειρηματικών μοντέλων, Τα υπάρχοντα επιχειρηματικά μοντέλα Παραδείγματα 09:45-10:30 Ενότητα 2 Συνεργατισμοί για Βιώσιμη Ανάπτυξη Οι συνεταιρισμοί τοπικών αρχών - Ιδιωτικός τομέας Οι συνεταιρισμοί τοπικών αρχών - Δημόσιος τομέας Οι συνεταιρισμοί τοπικών αρχών Οι συνεταιρισμοί τοπικών αρχών Πολιτών Ενεργειακά έργα Equity Swap Παραδείγματα 10:30 11:00 Διάλειμμα για καφέ 11:00 11:45 Ενότητα 3 Οικονομικοί Πόροι Διαρθρωτικά Ταμεία και επενδυτικά κεφάλαια για την υλοποίηση των έργων (ΕΤΠΑ, Ταμείο Συνοχής...) Ευρωπαϊκά χρηματοδοτούμενα έργα (Life, Ορίζοντας 2020,...) Τεχνική υποστήριξη για την ανάπτυξη έργων (ELENA της ΕΤΕΠ, ΕΛΕΝΑ KfW, Horizon,..) Εναλλακτικοί τρόποι χρηματοδότησης (ανανεώσιμα κεφάλαια, EPC, δάνεια,..) Τα εθνικά συστήματα χορήγησης 11:45-12:30 Ενότητα 4 Συμβάσεις Ενεργειακής απόδοσης Νομικό πλαίσιο Ενεργειακές Επιθεωρήσεις Εταιρεία Ενεργειακών Υπηρεσιών Συμβάσεις Ενεργειακής Απόδοσης Παραδείγματα Σάββας Βλάχος Ανθή Χαραλάμπους Ανθή Χαραλάμπους 12:30 13:00 Συζήτηση κι Ερωτήσεις 10
3 Εργαστήριο 3. Στρατηγική επικοινωνίας και συμμετοχική διαδικασία βιώσιμου σχεδιασμού. 3.1 Γενικά Θέμα Ημερομηνία 4 και 5 Ιουνίου 2015 Τοποθεσία Λευκωσία, Κύπρος Αριθμός συμμετεχόντων 16 (7+9) Στρατηγική επικοινωνίας και συμμετοχική διαδικασία βιώσιμου σχεδιασμού. 3.2 Στόχοι Η ανάπτυξη ικανοτήτων των μελών της ενεργειακής ομάδας των τοπικών αρχών για τη αναπτυξιακή στρατηγική επικοινωνίας / εφαρμογής κι η συμμετοχική διαδικασία. 3.3 Περιγραφή και συνολική αξιολόγηση Το εργαστήριο χωρίστηκε σε 4 ενότητες. Το πρώτο θέμα ήταν η Στρατηγική Επικοινωνίας και το δεύτερο θέμα ήταν η κινητοποίηση των πολιτών. Τα τελευταία δύο θέματα είχαν περισσότερη έμφαση στην ανάλυση ενδιαφερόμενων φορέων και πώς μπορούν να συμπεριληφθούν σε μια συμμετοχική διαδικασία. Έγινε διάλεξη με λεπτομερής παρουσιάσεις από τον εκπαιδευτή που σχετίζεται με το θέμα. Οι συμμετέχοντες είχαν την ευκαιρία να μοιραστούν της ιδέες τους και διαφορετικές περιπτώσεις θεμάτων εξετάστηκαν για περαιτέρω συζήτηση. Για την αξιολόγηση του εργαστηρίου, οι συμμετέχοντες συμπλήρωσαν δελτία αξιολόγησης. Τα αποτελέσματα της αξιολόγησης φαίνονται στον πιο κάτω πίνακα. Βαθμολογία (1-5) Αξιολόγηση 1 ης Ενότητας 4.9 Αξιολόγηση 2 ης Ενότητας 4.8 Αξιολόγηση 3 ης Ενότητας 4.8 Αξιολόγηση 4 ης Ενότητας 4.8 Αξιολόγηση εκπαιδευτή (Σάββας Βλάχος) Ικανότητα μεταδοτικότητας γνώσεων κι 4.8 εμπειριών Αξιολόγηση εκπαιδευτή (Σάββας Βλάχος) Ικανότητα παροχής σημαντικών 4.6 πληροφοριών Αξιολόγηση εκπαιδευτή (Σάββας Βλάχος) Ικανότητα απαντήσεων σε ερωτήσεις 4.9 Αξιολόγηση εκπαιδευτή (Ανθή Χαραλάμπους) Ικανότητα μεταδοτικότητας γνώσεων 5 κι εμπειριών Αξιολόγηση εκπαιδευτή (Ανθή Χαραλάμπους) Ικανότητα παροχής σημαντικών 4.9 πληροφοριών Αξιολόγηση εκπαιδευτή (Ανθή Χαραλάμπους) Ικανότητα απαντήσεων σε ερωτήσεις 4.9 Αξιολόγηση συνθηκών εκπαίδευσης (ποιότητα αίθουσας συνεδριάσεων) 4.8 Αξιολόγηση συνθηκών εκπαίδευσης (εκπαιδευτικές ενότητες κι εξοπλισμός) 4.9 Αξιολόγηση συνθηκών εκπαίδευσης (σημειώσεις και υλικά που χρησιμοποιήθηκαν) 4.9 Αξιολόγηση συνθηκών εκπαίδευσης (συνοπτική εντύπωση) 4.8 Το εργαστήριο ικανοποίησε τις προσδοκίες σας; 5 Άλλα σχόλια:.. 11
3.4 Αποτελέσματα και Συμπεράσματα Το μήνυμα που λήφθηκε από τους συμμετέχοντες ήταν ότι σε πολλές περιπτώσεις, οι δήμοι αποδίδουν αρκετά καλά στην εφαρμογή σχεδίου δράσης βιώσιμης ενέργειας όμως υστερούν στην επικοινωνία και προώθηση αποτελεσμάτων. Επιπρόσθετα, η απουσία της στρατηγικής επικοινωνίας σε δήμους θεωρείται πολύ σημαντικός παράγοντας για την δημιουργία μιας συμμετοχικής διαδικασίας ΣΔΒΕ με την εμπλοκή τοπικών αρχών και πολιτών. Οι συμμετέχοντες είχαν την ευκαιρία να μάθουν πώς να αναπτύξουν μια στρατηγική επικοινωνίας και ποια είναι τα πιο κατάλληλα επικοινωνιακά εργαλεία για κάθε περίπτωση. Συνοψίζοντας, το όραμα των τοπικών αρχών θα έπρεπε να στηρίζεται από διαφορετικές τοπικές στρατηγικές και πλάνα που συνδέονται μεταξύ τους. Όραμα ΣΔΒΕ Στρατηγική επικοινωνίας Κοινωνική πολιτική Περιβαλλοντική στρατηγική... 3.5 Λίστα Συμμετεχόντων 12
13
3.6 Πρόγραμμα 9:00-9:45 Ενότητα 1 Ανάπτυξη στρατηγικής επικοινωνίας Στόχοι στρατηγικής επικοινωνίας Σημαντικότητα Επικοινωνίας για ένα βιώσιμο σχεδιασμό Μέσα Επικοινωνίας Επιπτώσεις της επικοινωνιακής στρατηγικής 09:45-10:30 Ενότητα 2 Κινητοποίηση πολιτών Σημαντικότητα εμπλοκής πολιτών σε ένα βιώσιμο σχεδιασμό Τρόποι κινητοποίησης πολιτών Ενθάρρυνση προσωπικής πρωτοβουλίας Πώς μπορούν να εμπλακούν και να συνεισφέρουν; 10:30 11:00 Διάλειμμα για καφέ 11:00 11:45 Ενότητα 3 Συμμετοχή ενδιαφερόμενων φορέων Καθορισμός ενδιαφερόμενων φορέων Η σημαντικότητα της εμπλοκής τους; Η ανάγκη ανάλυσης ενδιαφερόμενων φορέων 11:45-12:30 Ενότητα 4 Ανάλυση ενδιαφερόμενων φορέων Ανάλυση διαδικασίας ενδιαφερόμενων φορέων Προσεγγίσεις Μέθοδοι Ανάλυσης Παραδείγματα 12:30 13:00 Συζήτηση κι Ερωτήσεις Ανθή Χαραλάμπους Ανθή Χαραλάμπους Σάββας Βλάχος Σάββας Βλάχος 4 Φωτογραφίες Φώτο 1: Δραστηριότητες Εργαστηρίου Φώτο 2:Δραστηριότητες Εργαστηρίου 14
Φώτο 3: Δραστηριότητες εργαστηρίου Φώτο 4 Δραστηριότητες εργαστηρίου Φώτο 5 Δραστηριότητες εργαστηρίου Φώτο 6 Δραστηριότητες εργαστηρίου Φώτο 7: Φωτογραφία της ομάδας 15
5 Επιπρόσθετο Υλικό Επιπρόσθετο υλικό που σχετίζεται με το εργαστήριο όπως φωτογραφίες, αντίγραφα σάρωσης, αποκόμματα τύπου, αποκόμματα παρουσιάσεων κ.α. Φώτο 8: Αφίσα έργου Beast s Φώτο 9: Φυλλάδιο έργου Beast s Φώτο 10: Αφίσα έργου Smilegov s Φώτο 11: Προώθηση στο Facebook (λογαριασμός CEA) 16
Φώτο 12: Άρθρο από περιοδικό του ΕΤΕΚ Φώτο 13: Οδηγός(96 pages) Τοπικές αρχές προς μια Βιώσιμη Ενεργειακή Σχεδίαση Φώτο 14: Κατευθυντήριες γραμμές στρατηγικής (24 pages) «SMILEGOV Enhancing effective implementation of sustainable energy action plans in European islands through reinforcement of smart multilevel governance» Φώτο 15: Οδηγός Ανάλυσης Ενδιαφερόμενων φορέων (18 pages) «SMILEGOV Toolbox supporting the elaboration of sustainable energy projects» 17
Φώτο 16: Οδηγός υπέρβασης MLG εμποδίων (16 pages) - SMILEGOV Toolbox supporting the elaboration of sustainable energy projects Φώτο 17: Παρουσίαση: Ανάπτυξη των εσωτερικών διοικητικών δομών για την επιτυχή υλοποίηση και παρακολούθηση των σχεδίων δράσης αειφόρου ενέργειας Φώτο 18: Επιχειρηματικά μοντέλα, συνεταιρισμοί και οικονομικοί πόροι για την υλοποίηση των ενεργειακών έργων Φώτο 19: Επιχειρηματικά μοντέλα, συνεταιρισμοί και οικονομικοί πόροι για την υλοποίηση των ενεργειακών έργων Φώτο 20: Επιχειρηματικά μοντέλα, συνεταιρισμοί και οικονομικοί πόροι για την υλοποίηση των ενεργειακών έργων Φώτο 21: Επιχειρηματικά μοντέλα, συνεταιρισμοί και οικονομικοί πόροι για την υλοποίηση των ενεργειακών έργων 18
Φώτο 22: Επικοινωνιακή στρατηγική και συμμετοχική διαδικασία για αειφόρο σχεδιασμό Φώτο 23: Επικοινωνιακή στρατηγική και συμμετοχική διαδικασία για αειφόρο σχεδιασμό Φώτο 24: Επικοινωνιακή στρατηγική και συμμετοχική διαδικασία για αειφόρο σχεδιασμό Φώτο 25: Επικοινωνιακή στρατηγική και συμμετοχική διαδικασία για αειφόρο σχεδιασμό 19