Στην περίοδο κρίσης που διανύουμε όλοι γνωρίζουν ότι οι συλλογικές και μη κυβερνητικές οργανώσεις αντιμετωπίζουν μεγάλες δυσκολίες και πρόβλημα βιωσιμότητας. Για το πολιτικό σύστημα φαίνεται πως οι οργανώσεις μας είναι το πιο εύκολο θύμα με το αιτιολογικό ότι «σε λίγο δεν θα μπορούν να πληρωθούν οι συντάξεις, με τους συλλόγους θα ασχοληθούμε». Αυτή η έκφραση δείχνει σε πόσο χαμηλή εκτίμηση βρίσκεται ο ρόλος των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών στην Ελλάδα, οι θεσμοί αλληλεγγύης και οι περιβαλλοντικές οργανώσεις τώρα που το πελατειακό πολιτικό σύστημα καταρρέει. Γιατί οι σύλλογοι και οι ΜΚΟ χρησιμοποιήθηκαν κατά κόρον από το πολιτικό πελατειακό σύστημα χωρίς θεσμούς διαφάνειας και θεσμούς συστηματικής λειτουργίας της κοινωνικής οικονομίας στην Ελλάδα. Αυτό σημαίνει ότι ενώ υπάρχουν θεσμοθετημένοι πόροι και χρηματοδοτικά εργαλεία από την Ευρωπαϊκή Ένωση έτσι ώστε να υποστηρίζονται οι φορείς της κοινωνικής οικονομίας, το ελληνικό πολιτικό σύστημα έχει διαστρέψει σε τέτοιο βαθμό τις κατευθύνσεις και τις οδηγίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης ώστε η χρηματοδότηση αυτή να εξαρτάται από πολιτικά πρόσωπα και συμφέροντα της κρατικής γραφειοκρατίας. Είναι σύνηθες το φαινόμενο ότι οι πόροι του Ευρωπαϊκού κοινωνικού Ταμείου και του Περιφερειακού Ταμείου Ανάπτυξης που έχουν προορισμό τις μη κυβερνητικές οργανώσεις καταλήγουν σε κάλυψη αναγκών του διογκωμένου δημόσιου τομέα. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση των προγραμμάτων STAGE που γνωρίζουμε όλοι όπως και η περίπτωση προγραμμάτων για δια βίου μάθηση όπου τους πόρους απορροφούσαν τα δημόσια εκπαιδευτικά ιδρύματα. Περιπτώσεις δηλαδή που προκαλούν νομικές παραβιάσεις του ελληνικού κράτους απέναντι των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών και στην Ευρωπαϊκή Ένωση και επομένως εγείρουν νομικές αξιώσεις από τις ΜΚΟ. Παράλληλα είναι γνωστό πόσα προβλήματα αντιμετωπίζουν οι φορείς μας από την έλλειψη Μητρώων ΜΚΟ στα αρμόδια Υπουργεία με αποτέλεσμα πολλές από αυτές να αποκλείονται, από υπαιτιότητα του κράτους, στην υποβολή προγραμμάτων. Δεν είναι λοιπόν, αληθινή η δικαιολογία ότι έχουν σταματήσει τα προγράμματα χρηματοδότησης των ΜΚΟ λόγω της οικονομικής κρίσης. Αντιθέτως είναι μια πρόφαση για να συνεχιστεί η υφαρπαγή των στοχευμένων πόρων της ΕΕ προς της οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών. Είναι ένα πρόσχημα γιατί οι πόροι του 4 ου κοινοτικού πλαισίου στήριξης δεν έχουν μειωθεί και δεν μπορούν να μεταφερθούν αλλού χωρίς τις σκόπιμες παραλείψεις και υφαρπαγή των πόρων για τις ανάγκες τις 1 / 14
κρατικής γραφειοκρατίας. Οι οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών έχουν κάθε έννομο δικαίωμα και συνέπεια της κοινωνικής τους αποστολής ως θεσμοί αλληλεγγύης να διεκδικήσουν αυτούς τους πόρους και να καταγγείλουν αν χρειαστεί παραβιάσεις της κοινοτικής νομοθεσίας στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο. Για το λόγο αυτό καλούμε όλες τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών να επαγρυπνούν μέσα σε αυτή τη σκοτεινή περίοδο και να διεκδικήσουν εδώ και τώρα αυτά που τους ανήκουν και αυτά που τους αναλογούν με διαφάνεια και μέσα από θεσμικές διαδικασίες και όχι μέσω του πελατειακού πολιτικού συστήματος που εν πολλοίς γινόταν μέχρι τώρα. Είναι ευθύνη και των ίδιων των ΜΚΟ και συλλογικών οργανώσεων να διεκδικήσουν τη διαφάνεια και την σωστή θεσμική διαδικασία. Είναι ο μόνος δρόμος για την εξασφάλιση της βιωσιμότητας τους και για την κοινωνική τους αποστολή. Τέλος προτείνουμε να ανοίξει ο διαδικτυακός διάλογος με όλες τις οργανώσεις της ΚτΠ και να προετοιμάσουμε μια πανελλήνια συνδιάσκεψη. 2 / 14
ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗ ΣΤΗΝ ΕΕ 1. Νομικό πλαίσιο της Δια Βίου Μάθησης στην Ευρωπαϊκή Ένωση Πρόλογος Η δέσμευση που έχει αναληφθεί από όλα τα κράτη μέλη της Ε.Ε., ως απόρροια της εντολής του Ευρωπαι?κου? Συμβουλίου (Feira European Council, June 2000) προς τα κράτη μέλη, το Συμβούλιο και την Επιτροπή να «καθορίσουν συνεκτικές και ολοκληρωμένες στρατηγικές και πρακτικά μέτρα με στόχο την προώθηση της διά βίου μάθησης για όλους» ως κεντρικό στοιχείο της στρατηγικής της Λισσαβόνας καθώς και από μεταγενέστερες ενέργειες / πράξεις σε επίπεδο Ε.Ε. Τέτοιες σημαντικές ενέργειες ήταν η ανακοίνωση της Ευρωπαι?κη?ς Επιτροπής για την πραγμάτωση μιας ευρωπαι?κη?ς περιοχής διά βίου Μάθησης (COM (2001) 678 final), το Ψήφισμα του Συμβουλίου (C 163 of 9.7.2002) για καθιέρωση της διά βίου εκπαίδευσης και κατάρτισης ως μια από τις κατευθυντήριες αρχές στους εν λο?γω τομείς, οι κατευθυντήριες γραμμές του 2005 για τη στρατηγική της Λισσαβόνας, καθώς και η Απόφαση του Ευρωπαι?κου? Κοινοβουλίου και Συμβουλίου ημερ. 15.11.2006 για τη θέσπιση του Προγράμματος Δράσης για τη Δια Βίου Μάθηση (Decision No. 1720/2006/EC). Κατά την εφαρμογή του προγράμματος πρέπει να εξασφαλιστεί συνέπεια και συμπληρωματικότητα με το πρόγραμμα εργασίας «Εκπαίδευση και κατάρτιση 2010», τις 3 / 14
ολοκληρωμένες κατευθυντήριες γραμμές για την απασχόληση στο πλαίσιο της εταιρικής σχέσης για την οικονομική ανάπτυξη και την απασχόληση καθώς και άλλες πολιτικές όπως αυτές για τον πολιτισμό, τη νεολαία ή τις επιχειρήσεις. Το Ευρωπαϊκό Κέντρο για την Ανάπτυξη της Επαγγελματικής Κατάρτισης (Cedefop), το Ευρωπαϊκό Ίδρυμα Επαγγελματικής Εκπαίδευσης καθώς και η συμβουλευτική επιτροπή επαγγελματικής κατάρτισης μπορούν να συμμετέχουν και/ή να ενημερώνονται, σύμφωνα με τις αρμοδιότητές τους. 1.1. Αποσπάσματα από ψηφίσματα, ανακοινώσεις και αποφάσεις της Ευρωπαϊκής Ενωσης για την καταλυτική συμβολή των Οργανώσεων της Κοινωνίας Πολιτών στην Δια Βίου Μάθηση. 1.1.1. Σύμφωνα με την Ανακοίνωση της Επιτροπής 21.11.2001 COM (2001) 678 με τίτλο «Η πραγμάτωση μιας ευρωπαϊκής περιοχής δια βίου μάθησης» αναφέρει για τις Οργανώσεις της Κοινωνίας Πολιτών τα εξής: Στο κεφάλαιο 2. «Συνεκτικές και ολοκληρωμένες στρατηγικές για τη δια βίου μάθηση» στη σελ 13 αναφέρει: «Οι συνεργασίες σε τοπικό επίπεδο είναι απαραίτητες για την επιτόπου εφαρμογή των στρατηγικών. Αυτές θα πρέπει να περιλαμβάνουν τοπικές αρχές, σχολεία, πανεπιστήμια, άλλους παροχεις εκπαίδευσης και αρμόδιες υπηρεσίες, όπως πληροφόρησης και προσανατολισμού, επιχειρήσεις (ως μέρος της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης), δημόσιες υπηρεσίες απασχόλησης, ΜΚΟ που δραστηριοποιούνται σε τοπικό επίπεδο (π.χ. εθελοντικούς και κοινοτικούς οργανισμούς), και εκπροσώπους συγκεκριμένων ομάδων (δυνάμει) μαθητευόμενων, καθώς και φορείς που ασχολούνται με ζητήματα ισότητας των 4 / 14
δυο φύλων». Στο κεφάλαιο 3.1. «Η αποτίμηση της μάθησης» στη σελ 21 αναφέρει: «Αυτές οι προτάσεις συμβάλλουν πρωταρχικά η συμμετέχουν στη δημιουργία μαθησιακής κουλτούρας, τη διευκόλυνση της πρόσβασης σε μαθησιακές ευκαιρίες και την προσπάθεια για αριστεία... Παράλληλα με τη δράση σε ευρωπαϊκό επίπεδο τα κράτη μέλη θα πρέπει να εμπλέξουν όλους τους αρμόδιους συντελεστές, συμπεριλαμβανομένων των παροχών άτυπης μάθησης, των κοινωνικών φορέων, εκπρόσωπων της επίσημης εκπαίδευσης (επαγγελματικής καθώς και τριτοβάθμιας), και ΜΚΟ οι οποίες εκπροσωπούν ομάδες που υφίστανται αποκλεισμό, στην ανάπτυξη μεθοδολογιών και προτύπων για την αξιολόγηση της εξωσχολικής και της άτυπης μάθησης». Στο κεφάλαιο 3.4 «Η συνάρθρωση των μαθητευόμενων και των μαθησιακών ευκαιριών» στη σελ. 26 αναφέρει: «Η ανατροφοδότηση από την ανταλλαγή απόψεων έδωσε έμφαση στη σπουδαιότητα των επαρκών επιπέδων παροχής ανοιχτής και ευέλικτης εκπαίδευσης και κατάρτισης σε τοπικό επίπεδο, για τη συνάρθρωση μάθησης και (δυνάμει) μαθητευόμενων, και στο ρόλο των τοπικών υπηρεσιών προσανατολισμού για να γίνει αυτό εφικτό... Πολλές εκθέσεις αναφέρθηκαν στην αξία των μαθησιακών ευκαιριών (συχνά εξωσχολικών η άτυπων), που παρέχονται από την εκπαίδευση των ενηλίκων η τον εθελοντικό τομέα, συμπεριλαμβανόμενων ΜΚΟ και οργανώσεων τοπικών κοινοτήτων». 5 / 14
Στο κεφάλαιο 3.5. «Βασικές δεξιότητες» στη σελ 29 αναφέρει: «Αυτές οι προτάσεις συμβάλλουν η συμμετέχουν κυρίως: στην κατανόηση της ζήτησης για μάθηση, τη δημιουργία μαθησιακής κουλτούρας και τη διευκόλυνση της πρόσβασης σε μαθησιακές ευκαιρίες... Η Επιτροπή προσκαλεί ΜΚΟ σε ευρωπαϊκό επίπεδο να προσδιορίσουν παράγοντες που εμποδίζουν η προωθούν την απόκτηση βασικών δεξιοτήτων και τη συμμετοχή στην κυρίως δια βίου μάθηση για πολίτες που διατρέχουν τον κίνδυνο αποκλεισμού». Στο κεφάλαιο 3.6. «Καινοτόμοι παιδαγωγικές μέθοδοι στην παράγραφο» στη σελ 31 αναφέρει: 1. «Η Επιτροπή, μέσω των προγραμμάτων ΣΩΚΡΑΤΗΣ και Leonardo da Vinci, θα υποστηρίξει την ανάπτυξη ενός δικτύου για την κατάρτιση των διδασκόντων και των εκπαιδευτών... Τα κράτη μέλη, οι αρχές τοπικής και περιφερειακής αυτοδιοίκησης, οι παρέχοντες μάθηση, εκπρόσωποι των διδασκόντων και ΜΚΟ, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που δραστηριοποιούνται στη μη σχολική εκπαίδευση των νέων, θα πρέπει να συμβάλουν σε αυτό καθιστώντας τις ευκαιρίες εξέλιξης προσβάσιμες στους συντελεστές της μάθησης από άλλα κράτη μέλη και από υποψήφιες χώρες». 2. «Δεδομένης της σπουδαιότητας που αποδίδεται στην εξωσχολική και την άτυπη μάθηση, ο ρόλος των συντελεστών της μάθησης πρέπει να ενισχυθεί. Οι κοινωνικοί εταίροι, ΜΚΟ (π.χ. οργανώσεις νέων) και άλλοι πρέπει, σε συνεργασία με την Επιτροπή και τα κράτη μέλη, να δρομολογήσουν τη συστηματική ανταλλαγή εμπειριών σε αυτό το πεδίο». 6 / 14
3. «Η Επιτροπή έως το 2003, σε συνεργασία με τα κράτη μέλη, τους κοινωνικούς εταίρους και διεθνείς ΜΚΟ, θα αναπτύξει συστάσεις ευρωπαϊκής ποιότητας, οι οποίες αποσκοπούν σε οργανισμούς μάθησης εκτός της επίσημης εκπαίδευσης και κατάρτισης, για να χρησιμοποιούνται σε εθελοντική βάση. Ένα ευρωπαϊκό σήμα πρέπει να δίνεται σε εκείνους τους οργανισμούς που συμμορφώνονται με αυτές τις συστάσεις». Στο κεφάλαιο 4.2. «Η οικοδόμηση πάνω σε ευρωπαϊκού επιπέδου επιτεύγματα» στη σελ. 33 αναφέρει: «Τα προγράμματα ΣΩΚΡΑΤΗΣ, Leonardo da Vinci και Youth έχουν να παίξουν εδω ένα μείζονα ρόλο. Η Επιτροπή θα ενισχύσει και θα επεκτείνει σημαντικά τις κοινές ενέργειες, οι οποίες υποστηρίζουν σχέδια που εμπίπτουν στο φάσμα περισσοτέρων από ένα από αυτά τα προγράμματα, και θα ενθαρρύνει την πιο δραστήρια συμμετοχή ΜΚΟ και ΜΜΕ στο πλαίσιο των προγραμμάτων. Ορισμένες προτεραιότητες θα εφαρμοστούν επίσης ως μέρος του σχεδίου δράσης elearning». Στο κεφάλαιο 4.4. «?ιατηρηση της ορμής» στη σελ 35 αναφέρει: «Η δημιουργία μιας ευρωπαϊκής περιοχής δια βίου μάθησης θα χρειαστεί υποστήριξη από καινοτόμους μορφές σύμπραξης, συνεργασίας και συντονισμού σε όλα τα επίπεδα μεταξύ των φορέων που συμμετέχουν στην εφαρμογή... για πρώτη φορά μια ολόκληρη σειρά δομών συντονισμού και διαβουλεύσεων. Αυτές εκπροσωπούν το ευρύ φάσμα των τομέων και των ενδιαφέρονταν της δια βίου μάθησης όχι μόνο σε ευρωπαϊκό επίπεδο αλλά επίσης στα κράτη μέλη, τον ΕΟΧ και τις υποψήφιες χώρες, σε περιφερειακό επίπεδο και μέσα και ανάμεσα σε ευρωπαϊκές ΜΚΟ, άλλους εκπρόσωπους της κοινωνίας των πολιτών και τους κοινωνικούς εταίρους... Η Επιτροπή θα αναπτύξει επίσης τη σημερινή πλατφόρμα ανταλλαγής απόψεων με την κοινωνία των πολιτών και τις ΜΚΟ που ασχολούνται με τη δια βίου μάθηση. Αυτή θα επιβεβαιώσει ότι η σύνθεση αυτής της πλατφόρμας ανταλλαγής απόψεων είναι επαρκώς αντιπροσωπευτική των διαφόρων φορέων και ομάδων που διατρέχουν κίνδυνο αποκλεισμού». 7 / 14
Στο κεφάλαιο 2. «Συνεκτικές και ολοκληρωμένες στρατηγικές για τη δια βίου μάθηση» στη σελ 13 αναφέρει: «Οι συνεργασίες σε τοπικό επίπεδο είναι απαραίτητες για την επιτόπου εφαρμογή των στρατηγικών. Αυτές θα πρέπει να περιλαμβάνουν τοπικές αρχές, σχολεία, πανεπιστήμια, άλλους παροχής εκπαίδευσης και αρμόδιες υπηρεσίες, όπως πληροφόρησης και προσανατολισμού, επιχειρήσεις (ως μέρος της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης), δημόσιες υπηρεσίες απασχόλησης, ΜΚΟ που δραστηριοποιούνται σε τοπικό επίπεδο (π.χ. εθελοντικούς και κοινοτικούς οργανισμούς), και εκπροσώπους συγκεκριμένων ομάδων (δυνάμει) μαθητευόμενων, καθώς και φορείς που ασχολούνται με ζητήματα ισότητας των δυο φύλων». 1.1.2. Σύμφωνα με το Ψήφισμα του Συμβουλίου (C 163 of 9.7.2002) με τίτλο "Δια Βίου Μάθηση" αναφέρει για τις Οργανώσεις της Κοινωνίας Πολιτών τα εξής: Στη παράγραφο 1 στην σελίδα 2 καλεί τα κράτη μέλη στο πλαίσιο των ευθυνών τους: «Να αναπτύξουν και να εφαρμόσουν συνολικές και συνεκτικές στρατηγικές οι οποίες αντικατοπτρίζουν τις αρχές και τα δομικά στοιχεία που προσδιορίζονται στην ανακοίνωση 8 / 14
της Επιτροπής και συνεπάγονται τη συμμετοχή όλων των ενεχόμενων παραγόντων, ιδίως δε των κοινωνικών εταίρων, της Κοινωνίας Πολιτών, των τοπικών και περιφερειακών αρχών». 1.1.3. Σύμφωνα με την απόφαση αριθμός 1720/2006/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου του Συμβουλίου της 15ης Νοεμβρίου 2006 για τη θέσπιση προγράμματος δράσης στον τομέα της δια βίου μάθησης, αναφέρει για τις Οργανώσεις της Κοινωνίας Πολιτών τα εξής: Στο Άρθρο 11 στη σελ 10 αναφέρει: «Όποτε ζητείται η γνώμη της Επιτροπής για οποιοδήποτε ζήτημα σχετικό με την εφαρμογή της παρούσας απόφασης όσον αφόρα την επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση, μπορούν να συμμετέχουν στις εργασίες της επιτροπής ως παρατηρητές εκπρόσωποι των κοινωνικών εταίρων, που θα ορίζονται από την Επιτροπή προτάσσει των ευρωπαίων κοινωνικών εταίρων. Ο αριθμός των παρατηρητών αυτών θα είναι ισος με τον αριθμό των εκπροσώπων των κρατών μελών. Οι παρατηρητές μπορούν να ζητούν να καταγράφεται η θέση τους στα πρακτικά της συνεδρίασης της επιτροπής». 9 / 14
2. Πρόγραμμα Δια Βίου Μάθηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής 1. Στόχος του προγράμματος Στόχος του προγράμματος δράσης στον τομέα της διά βίου μάθησης 2007-2013 είναι η ανάπτυξη και η ενίσχυση των ανταλλαγών, της συνεργασίας και της κινητικότητας, ώστε τα συστήματα εκπαίδευσης και κατάρτισης να καταστούν παγκόσμιο σημείο αναφοράς ως προς την ποιότητα σύμφωνα με τη στρατηγική της Λισσαβόνας. Συμβάλλει έτσι στην ανάπτυξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης ως προηγμένης κοινωνίας της γνώσης, με βιώσιμη οικονομική ανάπτυξη, με περισσότερες και καλύτερες θέσεις εργασίας και μεγαλύτερη κοινωνική συνοχή. 1.1. Ειδικοί στόχοι του προγράμματος Οι ειδικοί στόχοι που αφορούν τη διά βίου μάθηση στην ΕΕ είναι οι παρακάτω: - Συμβολή στην ανάπτυξη ποιοτικής διά βίου μάθησης και στην προώθηση των υψηλών επιδόσεων, της καινοτομίας και της ευρωπαϊκής διάστασης στα εφαρμοζόμενα συστήματα και πρακτικές. - Στήριξη της πραγμάτωσης ευρωπαϊκού χώρου της διά βίου μάθησης. - Συνδρομή στη βελτίωση της ποιότητας, της ελκυστικότητας και της διαθεσιμότητας των ευκαιριών για διά βίου μάθηση. - Ενίσχυση της συμβολής της διά βίου μάθησης στην κοινωνική συνοχή, στην ενεργό 10 / 14
άσκηση της ιδιότητας του πολίτη, στον διαπολιτισμικό διάλογο, στην ισότητα των φύλων και στην προσωπική ολοκλήρωση του ατόμου. - Συνδρομή στην προώθηση της δημιουργικότητας, της ανταγωνιστικότητας, της απασχολησιμότητας και της επιχειρηματικότητας. - Συμβολή στην αύξηση της συμμετοχής των ατόμων όλων των ηλικιών, περιλαμβανομένων των ατόμων με ειδικές ανάγκες και των μειονεκτουσών ομάδων. - Προώθηση της εκμάθησης γλωσσών και της γλωσσικής ποικιλομορφίας. - Υποστήριξη της ανάπτυξης των μέσων που προσφέρουν οι τεχνολογίες των πληροφοριών και των επικοινωνιών (ΤΠΕ). - Ενίσχυση του ρόλου της διά βίου μάθησης στη συνειδητοποίηση της ιδιότητας του ευρωπαίου πολίτη με αναγνώριση των ευρωπαϊκών αξιών και της ανοχής και σεβασμό για άλλους λαούς και πολιτισμούς. - Προώθηση της συνεργασίας για τη διασφάλιση της ποιότητας σε όλους τους τομείς της εκπαίδευσης και της κατάρτισης. - Συμβολή στη βελτίωση της ποιότητας με την ενθάρρυνση της βέλτιστης χρήσης των αποτελεσμάτων, καινοτόμων προϊόντων και διαδικασιών και της ανταλλαγής καλών πρακτικών. 1.2. Συμμετοχή στο πρόγραμμα Η συμμετοχή στο πρόγραμμα είναι ανοικτή όχι μόνο για τα κράτη μέλη αλλά και για τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ζώνης Ελεύθερων Συναλλαγών (ΕΖΕΣ), τα μέλη του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου (ΕΟΧ) (Ισλανδία, Λιχτενστάιν και Νορβηγία), την Ελβετική Συνομοσπονδία καθώς τις χώρες που είναι υποψήφιες για προσχώρηση στην ΕΕ και τις εν δυνάμει υποψήφιες χώρες των Δυτικών Βαλκανίων, σύμφωνα με τους κανόνες και τις συμφωνίες που διέπουν τη συμμετοχή τους στα κοινοτικά προγράμματα. 11 / 14
1.2.1. Οι δικαιούχοι του προγράμματος Επιλέξιμοι φορείς και δικαιούχοι για όλα τα τομεακα πρόγραμματα Δια Βίου Μάθησης σύμφωνα με τον οδηγό FICHE No / FILE Nr1, είναι εκτός των άλλων για τις Οργανώσεις της Κοινωνίας Πολιτών: - Ιδρύματα και οργανισμοί που υποβάλλουν προσφορές στο πλαίσιο του προγράμματος. - Άτομα και οργανισμοί αρμόδιοι για τα εκπαιδευτικά συστήματα και τις εκπαιδευτικές πολιτικές σε τοπικό, περιφερειακό και εθνικό επίπεδο. - Επιχειρήσεις, κοινωνικοί εταίροι και οι οργανώσεις τους σε όλα τα επίπεδα, περιλαμβανομένων των επαγγελματικών οργανώσεων και των εμπορικών και βιομηχανικών επιμελητηρίων. - Φορείς που παρέχουν υπηρεσίες προσανατολισμού, συμβουλευτικής και πληροφόρησης. - Ενώσεις συμμετεχόντων, γονείς ή εκπαιδευτικοί. - Ερευνητικά κέντρα και οργανισμοί. - Μη κερδοσκοπικοί οργανισμοί, οργανισμοί εθελοντικών δραστηριοτήτων και μη κυβερνητικές οργανώσεις (ΜΚΟ). 1.2.2. Διαχείρηση του προγράμματος Στο πλαίσιο του κοινωνικού διαλόγου σε κοινοτικό επίπεδο και μιας στενότερης συνεργασίας με τους κοινωνικούς εταίρους για την εφαρμογή του προγράμματος δράσης, μπορούν αυτοί κυρίως να συμμετέχουν στην επιτροπή ως παρατηρητές για τα θέματα που αφορούν την επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση. 12 / 14
1.2.3. Προυπολογισμός 2007-2013 Το ενδεικτικό χρηματοδοτικό κονδύλιο του προγράμματος για τη διάρκεια εφαρμογής του έχει οριστεί σε 6,970 εκατ. ευρώ. 1.2.4. Τομεακά Προγράμματα Το πρόγραμμα δράσης χωρίζεται σε έξι υποπρογράμματα, από τα οποία τα τέσσερα είναι τομεακά. Όλα τα προγράμματα έχουν την ίδια δομή και καλύπτουν τόσο τις ανάγκες διδασκαλίας και μάθησης των συμμετεχόντων όσο και τα ιδρύματα και τους οργανισμούς που παρέχουν ή διευκολύνουν την εκπαίδευση σε κάθε τομέα. Η κινητικότητα, οι γλώσσες και οι νέες τεχνολογίες περιλαμβάνονται σε όλες τις ενέργειες. Και στα έξη προγράμματα: Comenius Erasmus Leonardo da Vinci Grundtvig Εγκάρσιο πρόγραμμα Jean Monnet 13 / 14
1.2.5. Γενικές προϋποθέσεις για την συμμετοχή των Οργανώσεων της Κοινωνίας Πολιτών στο πρόγραμμα Δια Βίου Μάθηση στην ΕΕ - Η χρήση των έντυπων του προγράμματος καθώς επίσης η αίτηση θα πρέπει νε να φέρει την πρωτότυπη υπογραφή του νομίμου εκπροσώπου του φορέα και την πρωτότυπη σφραγίδα αυτού. - Εάν η αιτούμενη επιχορήγηση υπερβαίνει τα 25.000 ευρώ, η αίτηση πρέπει να συνοδεύεται από ένα αντίγραφο επίσημων οικονομικών καταστάσεων για το πλέον πρόσφατο οικονομικό έτος. - Επιστολές δήλωσης πρόθεσης συνεργασίας (letters of intent). - Νομιμοποιητικά έγγραφα: α) καταστατικό σύστασης φορέα, β) ορισμός νομίμου εκπροσώπου. Δεν απαιτούνται ούτε πιστοποιήσεις ούτε διαχειριστική επάρκεια. 14 / 14