Ένα νέο πλαίσιο για τις δημοσιονομικές πολιτικές

Σχετικά έγγραφα
Το πλαίσιο δημοσιονομικών πολιτικών της ΕΕ

Πρόταση ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Βρυξέλλες, 13 Ιουνίου 2016 (OR. en)

Σύσταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ. για την κατάργηση της απόφασης 2010/283/ΕΕ σχετικά με την ύπαρξη υπερβολικού ελλείμματος στο Βέλγιο

Σύσταση για ΣΥΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ. προκειμένου να τερματιστεί η κατάσταση του υπερβολικού δημοσιονομικού ελλείμματος στην Κροατία

Σύσταση για ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ. για την κατάργηση της απόφασης 2010/401/ΕΕ σχετικά με την ύπαρξη υπερβολικού ελλείμματος στην Κύπρο

Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Λουξεμβούργο, 12 Ιουνίου 2017 (OR. en)

(Υποβλήθηκε από την Επιτροπή στις 18 Οκτωβρίου 1996) ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ,

Σύσταση για ΣΥΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

Σύσταση για ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ. για την κατάργηση της απόφασης 2009/415/ΕΚ σχετικά με την ύπαρξη υπερβολικού ελλείμματος στην Ελλάδα

ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ. Βρυξέλλες, 27 Μαΐου 2013

Πρόταση ΓΝΩΜΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ. σχετικά με το πρόγραμμα οικονομικής εταιρικής σχέσης των Κάτω Χωρών

Σύσταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ. για την κατάργηση της απόφασης 2010/282/ΕΕ σχετικά με την ύπαρξη υπερβολικού ελλείμματος στην Αυστρία

Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Βρυξέλλες, 19 Σεπτεμβρίου 2017 (OR. en)

Πρόταση ΓΝΩΜΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ. σχετικά με το πρόγραμμα οικονομικής εταιρικής σχέσης που υπέβαλε η Πορτογαλία

Σύσταση για ΣΥΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

Σύσταση για ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ. για την κατάργηση της απόφασης 2010/288/ΕΕ σχετικά με την ύπαρξη υπερβολικού ελλείμματος στην Πορτογαλία

(Υποβλήθηκε από την Επιτροπή σύµφωνα µε το άρθρο 189 Α παράγραφος 2 της συνθήκης ΕΚ)

(Πράξεις για την ισχύ των οποίων απαιτείται δημοσίευση) ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ (ΕΚ) αριθ. 1466/97 ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Βρυξέλλες, 28 Νοεμβρίου 2017 (OR. en)

Διαβιβάζεται συνημμένως στις αντιπροσωπίες το έγγραφο - COM(2017) 268 final.

ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ. Πρόταση. ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΥ του Συµβουλίου

Πρόταση ΓΝΩΜΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ. για το πρόγραμμα οικονομικής εταιρικής σχέσης της Σλοβενίας

11554/16 ROD/alf,ech DGG 1A

Σύσταση για ΣΥΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

Διαβιβάζεται συνημμένως στις αντιπροσωπίες το έγγραφο COM(2017) 801 final.

ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ (ΕΕ) αριθ. 473/2013 ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ. της 13ης Μαΐου 2013.

Σύσταση για ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ. για την κατάργηση της απόφασης 2009/416/ΕΚ σχετικά με την ύπαρξη υπερβολικού ελλείμματος στην Ιρλανδία

Σύσταση για ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

Σύσταση για ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ. περί καταργήσεως της απόφασης 2009/589/ΕΚ σχετικά με την ύπαρξη υπερβολικού ελλείμματος στην Πολωνία

Σύσταση για ΕΚΤΕΛΕΣΤΙΚΗ ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

Σύσταση για ΣΥΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ. με σκοπό να τερματιστεί η κατάσταση υπερβολικού δημοσιονομικού ελλείμματος στο Ηνωμένο Βασίλειο

Διαβιβάζεται συνημμένως στις αντιπροσωπίες το έγγραφο - COM(2017) 380 final.

Πρόταση ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ

Ο Κανονισμός 1175/2011

Διαβιβάζεται συνημμένως στις αντιπροσωπίες το έγγραφο COM(2016) 297 final.

ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ. Πρόταση ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΥ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

PUBLIC. Βρυξέλλες,17Ιουνίου2014 (OR.en) ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣΕΝΩΣΗΣ 10525/14 LIMITE ECOFIN567 UEM189

Σύσταση για ΣΥΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ. προκειμένου να τερματιστεί η κατάσταση υπερβολικού δημοσιονομικού ελλείμματος στην Πολωνία. {SWD(2013) 605 final}

ΣΧΕΔΙΟ ΕΚΘΕΣΗΣ. EL Eνωμένη στην πολυμορφία EL. Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο 2019/0000(INI)

Επίσημη Εφημερίδα L 306. της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Νομοθεσία. Νομοθετικές πράξεις. 54ο έτος 23 Νοεμβρίου Έκδοση στην ελληνική γλώσσα.

11256/12 IKS/nm DG G1A

Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Βρυξέλλες, 2 Αυγούστου 2016 (OR. en)

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης L 306/33

10297/15 ROD/ech,ag DGG 1A

Σύσταση ΣΥΣΤΑΣΗΣ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ. σχετικά με το εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων της Ιρλανδίας για το 2012

(Νομοθετικές πράξεις) ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΙ. ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ (EE) αριθ. 1173/2011 ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ. της 8ης Νοεμβρίου 2011.

ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ

Πρόταση ΟΔΗΓΙΑ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

ΣΧΕΔΙΟ ΕΚΘΕΣΗΣ. EL Eνωμένη στην πολυμορφία EL. Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο 2015/0000(INI)

Σύσταση για ΣΥΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

9291/17 ΔΙ/σα 1 DG B 1C - DG G 1A

Σύσταση για ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

9433/18 ΔΙ/σα 1 DG B 1C - DG G 1A

9195/16 ΧΜΑ/γπ/ΧΦ 1 DG B 3A - DG G 1A

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠHΣ. Αξιολόγηση της δράσης που ανέλαβαν

Πρόταση ΓΝΩΜΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ. σχετικά με το πρόγραμμα οικονομικής εταιρικής σχέσης της Μάλτας

Επιτροπή Οικονομικής και Νομισματικής Πολιτικής. σχετικά με τα δημόσια οικονομικά στην ΟΝΕ (2011/2274 (INI))

Σύσταση για ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

Σύσταση για ΣΥΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ. σχετικά με το Εθνικό Πρόγραμμα Μεταρρυθμίσεων της Εσθονίας για το 2015

Σύσταση για ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

Σύσταση για ΣΥΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ. σχετικά με το Εθνικό Πρόγραμμα Μεταρρυθμίσεων του Ηνωμένου Βασιλείου για το 2015

Σύσταση ΣΥΣΤΑΣΗΣ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ. σχετικά με το εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων του Λουξεμβούργου για το 2012

Επιτροπή Οικονομικής και Νομισματικής Πολιτικής

Πρόταση EKTEΛΕΣΤΙΚΗ ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Βρυξέλλες, 28 Νοεμβρίου 2017 (OR. en)

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ

Πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ. σχετικά με την υιοθέτηση του ευρώ από τη Λιθουανία την 1η Ιανουαρίου 2015

ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗ. Βρυξέλλες, 13 Δεκεμβρίου 2011 (OR. en) 2011/0209 (COD) PE-CONS 70/11 CODEC 2165 AGRI 804 AGRISTR 74

ΓΝΩΜΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ. της για το σχέδιο δημοσιονομικού προγράμματος της ΙΣΠΑΝΙΑΣ

Σύσταση για ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

Σύσταση για ΣΥΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ. σχετικά με το εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων της Δανίας για το 2014

Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Βρυξέλλες, 11 Ιουλίου 2016 (OR. en)

ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΑΛΛΕΣ ΠΡΑΞΕΙΣ ΣΥΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ σχετικά µε το εθνικό πρόγραµµα µεταρρυθµίσεων της Ελλάδας για το 2011

Σύσταση για ΣΥΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ. σχετικά με το εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων της Δανίας για το 2016

Τα όργανα της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης

Σύσταση για ΣΥΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ. σχετικά με το Εθνικό Πρόγραμμα Μεταρρυθμίσεων της Μάλτας για το 2015

Επιτροπή Οικονομικής και Νομισματικής Πολιτικής. Επιτροπή Οικονομικής και Νομισματικής Πολιτικής. Συντάκτρια γνωμοδότησης (*): Angelika Werthmann

Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Βρυξέλλες, 2 Ιουνίου 2017 (OR. en)

ΠΡΟΤΑΣΗ Του/Της: Ευρωπαϊκής Επιτροπής Με ημερομηνία: 16 Ιουλίου 2004 Πρόταση κανονισμού του Συμβουλίου για την ίδρυση Ταμείου Συνοχής

Πρόταση ΟΔΗΓΙΑ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ. για την τροποποίηση της οδηγίας 2001/83/ΕΚ όσον αφορά τη φαρμακοεπαγρύπνηση

Διαβιβάζεται συνημμένως στις αντιπροσωπίες το έγγραφο - COM(2017) 504 final.

Πρόταση ΓΝΩΜΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ. Σχετικά με το ισπανικό πρόγραμμα οικονομικής εταιρικής σχέσης

11555/16 ROD/alf,ag DGG 1A

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ

Οι σχετικές με την Ελλάδα αποφάσεις του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο πλαίσιο της δημοσιονομικής πειθαρχίας (αρ. 126 ΣΛΕΕ)

ΣΧΕΔΙΟ ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗΣ. EL Eνωμένη στην πολυμορφία EL 2009/0059(COD) της Επιτροπής Ανάπτυξης. προς την Επιτροπή Διεθνούς Εμπορίου

Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Βρυξέλλες, 2 Αυγούστου 2016 (OR. en)

Σύσταση για ΣΥΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

9252/15 ΧΦ/νικ 1 DG B 3A - DG G 1A

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ. στην ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ. Αξιολόγηση των μέτρων που έχουν ληφθεί από την ΙΣΠΑΝΙΑ, τη ΓΑΛΛΙΑ, τη ΜΑΛΤΑ, τις ΚΑΤΩ ΧΩΡΕΣ και τη ΣΛΟΒΕΝΙΑ

Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ)

ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ Επιτροπή Οικονομικής και Νομισματικής Πολιτικής

Έγγραφο συνόδου ΠΡΟΣΘΗΚΗ. στην έκθεση. Επιτροπή Περιφερειακής Ανάπτυξης. Εισηγήτρια: Iskra Mihaylova A8-0358/2017

***I ΣΧΕΔΙΟ ΕΚΘΕΣΗΣ. EL Eνωμένη στην πολυμορφία EL 2011/0385(COD)

Σύσταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

Πρόταση ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

Σύσταση για ΣΥΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ. σχετικά με το εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων του Ηνωμένου Βασιλείου για το 2017

Σύσταση ΣΥΣΤΑΣΗΣ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

Transcript:

Ένα νέο πλαίσιο για τις δημοσιονομικές πολιτικές Η κρίση του δημόσιου χρέους που απειλεί τη σταθερότητα της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης ανέδειξε την κατεπείγουσα ανάγκη για σημαντικές βελτιώσεις του πλαισίου των δημοσιονομικών πολιτικών. Στις 13 Δεκεμβρίου 2011 τέθηκε σε ισχύ μια σημαντική μεταρρύθμιση (τμήμα του αποκαλούμενου «Εξάπτυχου») που τροποποιεί το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης και προβλέπει σημαντικούς κανόνες και μέσα για την εποπτεία των εθνικών δημοσιονομικών πολιτικών. Μια άλλη σημαντική μεταρρύθμιση, η διακυβερνητική Συνθήκη για τη σταθερότητα, τον συντονισμό και τη διακυβέρνηση στην Οικονομική και Νομισματική Ένωση (ΣΣΣΔ), δημοσιονομική συνιστώσα της οποίας αποτελεί το Δημοσιονομικό Σύμφωνο, το οποίο ετέθη σε ισχύ την 1η Ιανουαρίου 2013. Το Δημοσιονομικό Σύμφωνο συμπληρώνει τη δέσμη οικονομικής διακυβέρνησης. Επιπλέον, στα μέσα του 2013, ετέθη σε ισχύ ένας σημαντικός κανονισμός (τμήμα του αποκαλούμενου «Δίπτυχου»). Αποσκοπεί στην περαιτέρω ενίσχυση της δημοσιονομικής και οικονομικής εποπτείας με τη θέσπιση κοινών κανόνων για την παρακολούθηση και αξιολόγηση των εθνικών σχεδίων προϋπολογισμού, στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού εξαμηνιαίου κύκλου. Νομική βάση Άρθρα 3, 119-144, 136, 219 και 282-284 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ). Πρωτόκολλο (αριθ. 12) σχετικά με τη διαδικασία του υπερβολικού ελλείμματος Πρωτόκολλο (αριθ. 13) όσον αφορά τα κριτήρια σύγκλισης που επισυνάπτονται στην ΣΛΕΕ. Στόχοι Η ανάδυση μιας νέας αρχιτεκτονικής των δημοσιονομικών πολιτικών στην Ευρωπαϊκή Ένωση αποσκοπεί στην οικοδόμηση ενός πιο ακμαίου και αποτελεσματικού πλαισίου για τον συντονισμό και την επιτήρηση των δημοσιονομικών πολιτικών των κρατών μελών. Η νέα διάρθρωση αποτελεί την άμεση απάντηση στην κρίση δημόσιου χρέους η οποία ανέδειξε την ανάγκη επιβολής αυστηρότερων κανόνων όσον αφορά τα φαινόμενα μετάδοσης του αντίκτυπου που είχαν τα μη βιώσιμα δημόσια οικονομικά σε ολόκληρη την ευρωζώνη. Κατά συνέπεια, το νέο πλαίσιο βασίζεται στις εμπειρίες που προέκυψαν από τις αδυναμίες του αρχικού σχεδιασμού της Ευρωπαϊκής Νομισματικής Ένωσης και τις προσπάθειες για την ενίσχυση της καθοδηγητικής αρχής των υγιών δημοσίων οικονομικών, που έχει περιληφθεί στο άρθρο 119, παράγραφος 3 της ΣΛΕΕ. Θεματολογικά δελτία για την Ευρωπαϊκή Ένωση - 2017 1

Επιτεύγματα Α. Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης Το πρωτογενές δίκαιο της Ένωσης, παρέχει τη βασική νομική θεμελίωση του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης (ΣΣΑ) στο άρθρο 121 της ΣΛΕΕ (πολυμερής εποπτεία), το άρθρο 126 της ΣΛΕΕ (διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος) και το πρωτόκολλο αριθμός 12 σχετικά με τη διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος. Το παράγωγο δίκαιο της Ένωσης θεσπίζει με μεγαλύτερες λεπτομέρειες τον τρόπο με τον οποίο εφαρμόζονται οι κανόνες και οι διαδικασίες που προβλέπει η Συνθήκη. Η πρώτη Δέσμη της Οικονομικής Διακυβέρνησης («εξάπτυχο») που τέθηκε σε εφαρμογή στις 13 Δεκεμβρίου 2011, μεταρρυθμίζει και τροποποιεί τους κανόνες του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Το τροποποιημένο ΣΣΑ προβλέπει τα βασικά μέσα για την επιτήρηση των δημοσιονομικών πολιτικών των κρατών μελών (προληπτικό σκέλος) και την αποκατάσταση των υπερβολικών ελλειμμάτων (διορθωτικό σκέλος). Στην παρούσα του μορφή, το ΣΣΑ συνίσταται στα ακόλουθα μέτρα: Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1466/97 του Συμβουλίου της 7ης Ιουλίου 1997 για την ενίσχυση της εποπτείας της δημοσιονομικής κατάστασης και την εποπτεία και τον συντονισμό των οικονομικών πολιτικών, όπως τροποποιήθηκε από τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1055/2005 του Συμβουλίου της 27ης Ιουνίου 2005 και τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1175/2011 της 16ης Νοεμβρίου 2011. Ο εν λόγω κανονισμός αποτελεί το προληπτικό σκέλος. Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1467/97 του Συμβουλίου της 7ης Ιουλίου 1997 για την επιτάχυνση και τη διασαφήνιση της εφαρμογής της διαδικασίας υπερβολικού ελλείμματος, όπως τροποποιήθηκε από τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1056/2005 του Συμβουλίου της 27ης Ιουνίου 2005 και τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1177/2011 της 8ης Νοεμβρίου 2011. Ο εν λόγω κανονισμός αποτελεί το διορθωτικό σκέλος. Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1173/2011 της 16ης Νοεμβρίου 2011 για την αποτελεσματική επιβολή της δημοσιονομικής εποπτείας στη ζώνη του ευρώ. Επιπλέον, υπάρχει ο «Κώδικας Δεοντολογίας», ο οποίος αποτελεί τη γνώμη της Οικονομικής και Δημοσιονομικής Επιτροπής (επιτροπή του Συμβουλίου ECOFIN) και ο οποίος καθορίζει την εφαρμογή του ΣΣΑ και παρέχει κατευθυντήριες γραμμές για τη μορφή και το περιεχόμενο των προγραμμάτων σταθερότητας και σύγκλισης (ΠΣΣ). Αν και ο «Κώδικας Δεοντολογίας» είναι τυπικά κάτω από το επίπεδο του κανονισμού, το γεγονός ότι διευκρινίζει στην πράξη τον τρόπο εφαρμογής του ΣΣΑ, τον καθιστά κείμενο μεγάλης σημασίας. Επιπλέον, η Επιτροπή δημοσιοποίησε τον Ιανουάριο του 2015 τις απόψεις της σχετικά με την ευελιξία στο πλαίσιο των υφιστάμενων κανόνων του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης (μέσω των λεγόμενων ρητρών διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων και επενδύσεων και μέσω μιας μήτρας που προσδιορίζει τη θετική και αρνητική οικονομική συγκυρία μέσα στο προληπτικό σκέλος του Συμφώνου). 1. Προληπτικό σκέλος του ΣΣΑ Ο σκοπός του προληπτικού σκέλους είναι να διασφαλίσει τα υγιή δημόσια οικονομικά, μέσω της πολυμερούς εποπτείας που βασίζεται στο άρθρο 121 της ΣΛΕΕ. Ο τροποποιημένος κανονισμός αριθ. 1466/97 και ο νέος κανονισμός αριθ. 1173/2011 αποτελούν τη θεμελίωση στο παράγωγο δίκαιο. Μια κομβική έννοια που χρησιμοποιείται για την εποπτεία και την καθοδήγηση είναι ο εξειδικευμένος ανά χώρα μεσοπρόθεσμος δημοσιονομικός στόχος (ΜΔΣ). Ο ΜΔΣ για κάθε χώρα πρέπει να κινείται μεταξύ του 1% του ΑΕγχΠ, με διόρθωση λόγω των Θεματολογικά δελτία για την Ευρωπαϊκή Ένωση - 2017 2

κυκλικών επιπτώσεων και των κατ' αποκοπή προσωρινών μέτρων. Ο στόχος αυτός πρέπει να αναθεωρείται κάθε τρία χρόνια ή όταν συμβαίνουν σημαντικές διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις που έχουν επιπτώσεις στη δημοσιονομική κατάσταση. Τα κομβικά εργαλεία του προληπτικού σκέλους του ΣΔΣ είναι τα προγράμματα σταθερότητας ή σύγκλισης. Προγράμματα σταθερότητας ή σύγκλισης (ΠΣΣ) Υποβολή φακέλου: Στο πλαίσιο της πολυμερούς εποπτείας που προβλέπει το άρθρο 121 της ΣΛΕΕ, τον Απρίλιο κάθε χρόνου, κάθε κράτος μέλος οφείλει να υποβάλλει προς την Επιτροπή και το Συμβούλιο ένα πρόγραμμα σταθερότητας (στην περίπτωση των κρατών μελών της ευρωζώνης) ή ένα πρόγραμμα σύγκλισης (στην περίπτωση των κρατών μελών εκτός ευρωζώνης). Τα προγράμματα σταθερότητας πρέπει να περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, τον ΜΔΣ, την πορεία προσαρμογής σε αυτόν καθώς και ανάλυση σεναρίων που θα εξετάζουν τα αποτελέσματα των αλλαγών στις βασικές οικονομικές προβλέψεις της δημοσιονομικής κατάστασης. Η βάση των υπολογισμών πρέπει να είναι τα πλέον πιθανά μακροδημοσιονομικά (ή πιο συνετά) σενάρια. Τα προγράμματα αυτά δημοσιοποιούνται. Αξιολόγηση: Το Συμβούλιο, με βάση αξιολόγηση της Επιτροπής και της Οικονομικής και Δημοσιονομικής Επιτροπής (ΟΔΕ) εξετάζει τα προγράμματα. Ειδικότερα, εξετάζεται η πρόοδος που σημειώνεται για την επίτευξη του ΜΔΣ. Ένα νέο στοιχείο στο τροποποιημένο ΣΣΑ είναι η ρητή εξέταση της εξέλιξης των δαπανών στην αξιολόγηση. Γνωμοδότηση: Με βάση σύσταση της Επιτροπής και κατόπιν διαβούλευσης με την ΟΔΕ, το Συμβούλιο εγκρίνει γνωμοδότηση σχετικά με το πρόγραμμα. Στη γνωμοδότησή του, το Συμβούλιο μπορεί να ζητήσει από τα κράτη μέλη να προβούν σε προσαρμογή του προγράμματος. Η γνώμη αποτελεί αναπόσπαστο μέρος των ειδικών ανά χώρα συστάσεων που εξέδωσε το Συμβούλιο στο τέλος του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου. Παρακολούθηση: Η Επιτροπή και το Συμβούλιο παρακολουθούν την εφαρμογή των ΠΣΣ. Έγκαιρη προειδοποίηση: Σε περίπτωση σοβαρών αποκλίσεων από την πορεία προσαρμογής του ΜΔΣ, η Επιτροπή απευθύνει προειδοποίηση στο οικείο κράτος μέλος, σύμφωνα με το άρθρο 121, παράγραφος 4 της ΣΛΕΕ (άρθρα 6 και 10 του τροποποιημένου κανονισμού 1466/97). Η προειδοποίηση αυτή διατυπώνεται υπό μορφή σύστασης του Συμβουλίου με την οποία ζητείται από το οικείο κράτος μέλος να προβεί στις αναγκαίες προσαρμογές πολιτικής. Κυρώσεις: Για τα κράτη μέλη της ευρωζώνης, το τροποποιημένο ΣΣΑ προβλέπει επίσης τη δυνατότητα επιβολής κυρώσεων υπό μορφή πραγματοποίησης τοκοφόρου κατάθεσης που αντιστοιχεί στο 0,2% του ΑΕγχΠ του προηγουμένου έτους, εφόσον το οικείο κράτος μέλος δεν λαμβάνει τα αναγκαία μέτρα προσαρμογής. Προβλέπονται επίσης και πρόστιμα σε περίπτωση παραποίησης των στοιχείων σχετικά με το χρέος ή το έλλειμμα. Ευρωπαϊκό Εξάμηνο: Η υποβολή και η αξιολόγηση των ΠΣΣ αποτελούν τμήματα του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου, το οποίο έχει περιληφθεί πρόσφατα στο προληπτικό σκέλος του ΣΣΑ. Το Ευρωπαϊκό Εξάμηνο αποτελεί μια ευρύτερη διαδικασία συντονισμού της οικονομικής πολιτικής εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης. 1. Προληπτικό σκέλος του ΣΣΑ Διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος Σκοπός της διαδικασίας του υπερβολικού ελλείμματος (ΔΥΕ) είναι να αποτρέψει τη δημιουργία υπερβολικών ελλειμμάτων και να διασφαλίσει την έγκαιρη διόρθωση. Η ΔΥΕ διέπεται από το Θεματολογικά δελτία για την Ευρωπαϊκή Ένωση - 2017 3

άρθρο 126 της ΣΛΕΕ, το Πρωτόκολλο (αριθ. 12) που επισυνάπτεται στη Συνθήκη και από τον τροποποιημένο κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1467/97 και τον νέο κανονισμό (EΕ) αριθ. 1173/2011. Σύμφωνα με το τροποποιημένο ΣΣΑ, το έναυσμα για την κίνηση της διαδικασίας υπερβολικού ελλείμματος δίνει το κριτήριο του ελλείμματος ή του χρέους: Κριτήριο ελλείμματος: Ένα γενικό κρατικό έλλειμμα θεωρείται υπερβολικό αν υπερβαίνει την τιμή αναφοράς του 3% του ΑΕγχΠ σε τιμές αγοράς ή Κριτήριο χρέους: Το χρέος υπερβαίνει το 60% του ΑΕγχΠ και κατά τα τελευταία τρία χρόνια δεν έχει επιτευχθεί ο στόχος της ετήσιας μείωσης του χρέους κατά το 1/20 του. Ο κανονισμός περιλαμβάνει επίσης διατάξεις οι οποίες αποσαφηνίζουν πότε ένα έλλειμμα που υπερβαίνει το ύψος της τιμής αναφοράς, θεωρείται κατ' εξαίρεση (που προέκυψε από ασύνηθες γεγονός, σοβαρή οικονομική ύφεση) ή προσωρινό (οι προβλέψεις αναφέρουν ότι το έλλειμμα θα πέσει κάτω από την τιμή αναφοράς μετά το τέλος του ασυνήθους γεγονότος ή της ύφεσης). Τα άρθρα 126, παράγραφος 3 και 126, παράγραφος 6 της ΣΛΕΕ προβλέπουν τη διαδικασία για την αξιολόγηση και τη λήψη απόφασης σχετικά με υπερβολικό χρέος. Η Επιτροπή εκπονεί έκθεση εφόσον ένα κράτος μέλος δεν συμμορφώνεται ή αν υπάρχει κίνδυνος να μη συμμορφωθεί σε ένα από τα δύο κριτήρια. Η ΟΔΕ διατυπώνει γνωμοδότηση επί της έκθεσης αυτής. Αν η Επιτροπή θεωρήσει το υπερβολικό έλλειμμα δεδομένο (ή ότι είναι πιθανόν να συμβεί), διατυπώνει γνώμη προς το οικείο κράτος μέλος και ενημερώνει το Συμβούλιο. Με βάση πρόταση της Επιτροπής, το Συμβούλιο αποφασίζει τελικώς κατά πόσον υφίσταται υπερβολικό έλλειμμα (άρθρο 126, παράγραφος 6 της ΣΛΕΕ) και, εν συνεχεία, με βάση σύσταση της Επιτροπής, εγκρίνει γνωμοδότηση που απευθύνεται προς το οικείο κράτος μέλος (άρθρο 126, παράγραφος 7 της ΣΛΕΕ) ζητώντας τη λήψη αποτελεσματικής δράσης για τη μείωση του ελλείμματος και θέτοντας προθεσμία έξι μηνών κατ' ανώτατο όριο. Σε περίπτωση που το Συμβούλιο αποφανθεί ότι δεν έχει αναληφθεί τέτοιου είδους δράση, η σύσταση αυτή μπορεί να δημοσιοποιηθεί (άρθρο 126, παράγραφος 8 της ΣΛΕΕ). Σε περίπτωση παρατεταμένης αδυναμίας συμμόρφωσης προς τις διατυπωμένες συστάσεις, το Συμβούλιο κοινοποιεί στο οικείο κράτος μέλος να λάβει τα αναγκαία μέτρα εντός συγκεκριμένης χρονικής προθεσμίας (άρθρο 126, παράγραφος 9 της ΣΛΕΕ). Κυρώσεις: Η διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος προβλέπει επίσης κυρώσεις σε περίπτωση μη συμμόρφωσης (άρθρο 126, παράγραφος 11 της ΣΛΕΕ). Για τα κράτη μέλη της ευρωζώνης, κατά κανόνα, η κύρωση αυτή είναι πρόστιμο που συνίσταται σε ένα σταθερό στοιχείο (0,2% του ΑΕγχΠ) και ένα μεταβλητό στοιχείο (μέχρι 0,5% του ΑΕγχΠ συνολικά). Ο κανονισμός (ΕΕ) 1173/2011 για την αποτελεσματική εφαρμογή της δημοσιονομικής εποπτείας στην ευρωζώνη προβλέπει συμπληρωματικές κυρώσεις για τα κράτη μέλη της ευρωζώνης. Οι κυρώσεις επιβάλλονται σε διάφορες φάσεις της ΔΥΕ και συνίστανται σε μη τοκοφόρες καταθέσεις ύψους 0,2% και πρόστιμο 0,2% του ΑΕγχΠ του προηγουμένου έτους. Με βάση τον ίδιο κανονισμό, προβλέπονται επίσης κυρώσεις για παραποίηση των στατιστικών στοιχείων. Α. Δημοσιονομικό Σύμφωνο Κατά τη Σύνοδο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου τον Μάρτιο του 2012, η διακυβερνητική Συνθήκη για τη Σταθερότητα, το Συντονισμό και τη Διακυβέρνηση στην Οικονομική και Νομισματική Ένωση, το δημοσιονομικό συστατικό της οποίας είναι το Δημοσιονομικό Σύμφωνο, υπεγράφη από όλα τα κράτη μέλη εκτός από το Ηνωμένο Βασίλειο και τη Δημοκρατία της Τσεχίας (η Κροατία επίσης δεν υπέγραψε τη Συνθήκη, ούτε πριν ούτε μετά την ένταξή της στην ΕΕ την 1η Ιουλίου 2013). Ωστόσο, η Τσεχική Δημοκρατία ενέκρινε και κύρωσε τη Συνθήκη το 2014. Το Δημοσιονομικό Σύμφωνο προβλέπει την ενσωμάτωση του «χρυσού Θεματολογικά δελτία για την Ευρωπαϊκή Ένωση - 2017 4

κανόνα» του ισοσκελισμένου προϋπολογισμού, με χαμηλότερο περιθώριο του διαρθρωτικού ελλείμματος το 0,5% του ΑΕΠ, (εάν το δημόσιο χρέος είναι χαμηλότερο από το 60% του ΑΕΠ, αυτό το κατώτατο όριο ανέρχεται στο 1% του ΑΕΠ) στο εθνικό δίκαιο, κατά προτίμηση σε συνταγματικό επίπεδο («φρένο χρέους»). Σε περίπτωση που ο κανόνας αυτός δεν εφαρμόζεται ορθώς, τα κράτη μέλη προσφεύγουν εναντίον άλλων κρατών μελών ενώπιον του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου. Μεταξύ των συμπληρωματικών διατάξεων περιλαμβάνεται, μεταξύ άλλων, η αυτόματη ενεργοποίηση του διορθωτικού μηχανισμού και η επιβολή κανόνων για τις χώρες που βρίσκονται στη διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος. Επιπλέον, η οικονομική στήριξη από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας θα παρέχεται μόνο στα κράτη μέλη που έχουν υπογράψει το Δημοσιονομικό Σύμφωνο. Β. Συμπληρωματικές μείζονες μεταρρυθμίσεις για την ενίσχυση της οικονομικής διακυβέρνησης στην ευρωζώνη Η συνολική μεταρρύθμιση της οικονομικής διακυβέρνησης στην Ένωση και του πλαισίου δημοσιονομικών πολιτικών περιλαμβάνει, πέρα από τους αναθεωρημένους κανόνες ΣΔΣ και τη διακυβερνητική ΣΣΣΔ, δύο κανονισμούς σκοπός των οποίων είναι η περαιτέρω ενίσχυση της οικονομικής διακυβέρνησης στην ευρωζώνη («Δίπτυχο»): Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 473/2013 της 21ης Μαΐου 2013 σχετικά με τη θέσπιση κοινών διατάξεων για την παρακολούθηση και την αξιολόγηση των σχεδίων δημοσιονομικών προγραμμάτων και για την εξασφάλιση της διόρθωσης των υπερβολικών ελλειμμάτων των κρατών μελών στη ζώνη του ευρώ και Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 472/2013 της 21ης Μαΐου 2013 σχετικά με την ενίσχυση της οικονομικής και δημοσιονομικής εποπτείας των κρατών μελών με σοβαρές δυσκολίες αναφορικά με τη χρηματοοικονομική τους σταθερότητα στη ζώνη του ευρώ. Τα βασικά στοιχεία του πρώτου κανονισμού είναι να εξασφαλίσει κοινά δημοσιονομικά χρονοδιαγράμματα για όλα τα κράτη μέλη της ζώνης του ευρώ και κανόνες για την παρακολούθηση και αξιολόγηση των σχεδίων προϋπολογισμών των κρατών μελών από την Επιτροπή. Σε περίπτωση σοβαρών περιπτώσεων μη συμμόρφωσης προς τους κανόνες του ΣΔΣ η Επιτροπή μπορεί να ζητήσει την αναθεώρηση των σχεδίων. Επιπλέον, ορίζει ότι τα κράτη μέλη της ευρωζώνης που υπόκεινται σε διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος θα πρέπει να παρουσιάσουν ένα πρόγραμμα οικονομικής εταιρικής σχέσης στο οποίο θα περιγράφονται λεπτομερώς τα μέτρα πολιτικής και οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις που απαιτούνται για να εξασφαλιστεί μια αποτελεσματική και διαρκής διόρθωση του υπερβολικού ελλείμματος. Το Συμβούλιο, αποφασίζοντας μετά από πρόταση της Επιτροπής, εκδίδει γνώμες για τα προγράμματα οικονομικής εταιρικής σχέσης. Ο δεύτερος κανονισμός αφορά τα κράτη μέλη που αντιμετωπίζουν ή απειλούνται από σοβαρές δυσκολίες όσον αφορά τη χρηματοοικονομική τους σταθερότητα. Θεσπίζει κανόνες για την καλύτερη εποπτεία, οικονομική βοήθεια και εποπτεία μετά το πρόγραμμα (για τουλάχιστον όσο διάστημα δεν έχει αποπληρωθεί το 75% της χορηγηθείσας χρηματοδοτικής συνδρομής). Ο ρόλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αποτελεί συννομοθέτη όσον αφορά τον καθορισμό των λεπτομερών κανόνων πολυμερούς εποπτείας (άρθρο 121, παράγραφος 6 της ΣΛΕΕ) και γνωμοδοτεί όσον αφορά το παράγωγο δίκαιο που εφαρμόζεται για τη διαδικασία του υπερβολικού ελλείμματος (άρθρο 126, παράγραφος 14 της ΣΛΕΕ). Το τροποποιημένο ΣΣΑ περιλαμβάνει ένα νέο μέσο που είναι ο οικονομικός διάλογος, ο οποίος παρέχει στο Κοινοβούλιο καθοριστικό ρόλο στο νεοθεσπισθέν πλαίσιο δημοσιονομικών πολιτικών, Θεματολογικά δελτία για την Ευρωπαϊκή Ένωση - 2017 5

καθόσον παρέχει στην αρμόδια επιτροπή του Κοινοβουλίου τη δυνατότητα να καλέσει τον Πρόεδρο του Συμβουλίου, την Επιτροπή, τον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου τον Πρόεδρο της Ευρωομάδας και, ενδεχομένως, ένα κράτος μέλος, με σκοπό την ανταλλαγή απόψεων. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενημερώνεται επίσης τακτικά σχετικά με την εφαρμογή των κανονισμών. Επιπλέον, οι εξουσίες της Επιτροπής να επιβάλλει επιπλέον απαιτήσεις υποβολής εκθέσεων στο πλαίσιο του νέου κανονισμού για την παρακολούθηση και την αξιολόγηση των σχεδίων δημοσιονομικών προγραμμάτων και τη διασφάλιση της διόρθωσης του υπερβολικού ελλείμματος των κρατών μελών στη ζώνη του ευρώ, θα πρέπει πλέον να ανανεώνονται κάθε τρία χρόνια, ενώ το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο έχουν δυνατότητα ανάκλησής τους. Jost Angerer 09/2016 Θεματολογικά δελτία για την Ευρωπαϊκή Ένωση - 2017 6