Εγκατάσταση και δοκιμή προγραμμάτων για προγραμματισμό στη C Τα βήματα είναι 3 για τα λειτουργικά συστήματα (Ubuntu και Windows) που θα δούμε: 1. Εγκατάσταση του GNU C Compiler (gcc) 2. Εγκατάσταση του περιβάλλοντος προγραμματισμού Geany, και 3. Δοκιμή καλής λειτουργίας με την εφαρμογή Γεια σου κόσμε Ubuntu 13.04 και Ubuntu 13.10 1 Εγκατάσταση του GNU C Compiler (gcc) Κάνετε κλικ στην αναζήτηση (το πρώτο πλήκτρο στην γραμμή εργασιών) για να βρείτε Κέντρο Λογισμικού Ubuntu όπως φαίνεται στην Εικόνα 1, πληκτρολογώντας την λέξη κέντρο. Μόλις δείτε το εικονίδιο του κέντρου λογισμικού Ubuntu το κάνετε κλικ για να το ξεκινήσετε. Εικόνα 1: Εύρεση του κέντρου λογισμικού στο Ubuntu 13.04 Σημειώστε πως το Κέντρο Λογισμικού Ubuntu στο Ubuntu 13.10 (τη τελευταία έκδοση) έχει διαφορετικό εικονίδιο όπως φαίνεται στην Εικόνα 2. Εικόνα 2: Εύρεση του κέντρου λογισμικού στο Ubuntu 13.10
Από την εφαρμογή Κέντρο Λογισμικού Ubuntu πληκτρολογείστε στην αναζήτηση gcc και πατήστε Enter. Θα εμφανισθεί η επιλογή να εγκαταστήσετε τον gcc αν δεν είναι ήδη εγκατεστημένος. Αν είναι εγκατεστημένος θα φαίνεται το πλήκτρο Απεγκατάσταση (όπως δείχνει η Εικόνα 3). Σ' αυτή την περίπτωση ο gcc είναι ήδη εγκατεστημένος και μπορείτε να προχωρήσετε στο βήμα 2 Εγκατάσταση του περιβάλλοντος προγραμματισμού Geany. Αν δεν είναι εγκατεστημένος θα φαίνεται στην ίδια θέση το πλήκτρο Εγκατάσταση. Εικόνα 3: Αναζήτηση και εγκατάσταση του gcc από το κέντρο λογισμικού Ubuntu 2 Εγκατάσταση του περιβάλλοντος προγραμματισμού Geany Το Geany είναι ένα περιβάλλον προγραμματισμού για πολλές γλώσσες προγραμματισμού μεταξύ των οποίων και η C. Για να το εγκαταστήσετε από το Κέντρο Λογισμικού Ubuntu πληκτρολογείστε στην αναζήτηση την λέξη Geany και προχωρήστε στην εγκατάστασή του όπως κάνατε και την εγκατάσταση του gcc και φαίνεται στην Εικόνα 4.
Εικόνα 4: Αναζήτηση και εγκατάσταση του Geany από το κέντρο λογισμικού Ubuntu 3 Δοκιμή καλής λειτουργίας με την εφαρμογή Γεια σου κόσμε Κάνετε κλικ στην αναζήτηση (το πρώτο πλήκτρο στην γραμμή εργασιών) για να βρείτε το Geany όπως φαίνεται στην Εικόνα 5, πληκτρολογώντας την λέξη geany. Μόλις δείτε το εικονίδιο του Geany το κάνετε κλικ για να το ξεκινήσετε. Εικόνα 5: Εύρεση του Geany στο Ubuntu Στη συνέχεια στο Geany πληκτρολογείστε τον κώδικα της εφαρμογής Γεια σου κόσμε και αποθηκεύστε το αρχείο στο δίσκο με το όνομα hello.c. Για την αποθήκευση από το μενού Αρχείο επιλέγετε Αποθήκευση ή πατάτε το πλήκτρο με το δίσκο και το βελάκι από την εργαλειοθήκη ή πατάτε τον συνδυασμό πλήκτρων Ctrl+S. Το αρχείο αφού πάρει την επέκταση.c τότε χρωματίζεται καταλλήλως από το Geany έτσι ώστε να είναι ευδιάκριτες οι δεσμευμένες λέξεις, οι
σταθερές συμβολοσειρές κλπ. και να αποφεύγονται έτσι κάποια απλά συντακτικά λάθη. Το αρχείο μετά την αποθήκευσή του θα πρέπει να φαίνεται όπως στην Εικόνα 6. Εικόνα 6: Συγγραφή του προγράμματος στο Geany και αποθήκευση του αρχείου Για την μεταγλώττιση του αρχείου και την εξαγωγή του εκτελέσιμου αρχείου σε ένα βήμα επιλέξτε από το μενού Build την επιλογή Build, ή πατήστε το πλήκτρο F9, ή από την εργαλειοθήκη κάνετε κλικ στο εικονίδιο build Αν όλα πήγανε καλά και δεν είχατε συντακτικά λάθη θα πρέπει να δείτε το μήνυμα Η μεταγλώττιση ολοκληρώθηκε με επιτυχία στο κάτω μέρος της οθόνης του Geany, όπως φαίνεται στην Εικόνα 7. Εικόνα 7: Επιτυχής μεταγλώττιση του προγράμματος
Τέλος για να εκτελέσετε το πρόγραμμα από το μενού Build επιλέγετε Execute, ή πατάτε το πλήκτρο F5, ή από την εργαλειοθήκη κάνετε κλικ στο εικονίδιο της εκτέλεσης Μόλις εκτελέσετε το πρόγραμμα θα δείτε το αποτέλεσμα της εκτέλεσης σε τερματικό όπως φαίνεται στην Εικόνα 8, και πατώντας Return, μετά την ολοκλήρωση εκτέλεσης του προγράμματος, θα κλείσετε το τερματικό και θα επιστρέψετε στο Geany. Εικόνα 8: Εκτέλεση σε τερματικό Windows 7 1 Εγκατάσταση του GNU C Compiler (gcc) Για την εγκατάσταση του GNU C Compiler θα εγκαταστήσουμε το Minimalist GNU for Windows. Από την διεύθυνση http://www.mingw.org/ κάνετε κλικ στο κουμπί Download Installer για να κατεβάσετε το πρόγραμμα εγκατάστασης. Αποθηκεύστε το αρχείο mingw-get-setup.exe που θα κατεβάσετε σε κάποιον κατάλογο στο δίσκο σας και ξεκινήστε το με διπλό κλικ. Αφού ξεκινήσει το πρόγραμμα εγκατάστασης θα ξεκινήσει ο οδηγός εγκατάστασης στον οποίο θα κάνετε τις εξ ορισμού επιλογές πατώντας το πλήκτρο Continue αρχικά. Στη συνέχεια θα σας εμφανίσει την οθόνη επιλογής των προγραμμάτων που θα εγκατασταθούν (Εικόνα 9). Από εκεί επιλέξτε τη βασική εγκατάσταση του MinGW (mingw32-base) και από το μενού Installation επιλέξτε Apply Changes.
Εικόνα 9: Επιλογή βασικής εγκατάσταση του MinGW Στη συνέχεια θα εμφανισθεί το πλαίσιο διαλόγου Schedule of Pending Actions (Εικόνα 10) στο οποίο θα σας ρωτήσει αν είναι ΟΚ να προχωρήσει η εγκατάσταση (Okay to Proceed?). Θα πρέπει να πατήσετε το πλήκτρο Apply για την εφαρμογή των αλλαγών. Αυτό θα ξεκινήσει μία χρονοβόρα διαδικασία που θα κατεβάσει τα απαραίτητα πακέτα της βασικής εγκατάστασης του MinGW και θα τα εγκαταστήσει στον υπολογιστή σας. Εικόνα 10: Εκκίνηση της βασικής εγκατάστασης του MinGW
Αφού ολοκληρωθεί η εγκατάσταση κλείστε τα πλαίσια διαλόγου. Στην συνέχεια θα τροποποιήσετε τη μεταβλητή PATH ώστε να συμπεριλαμβάνει τη διαδρομή C:\MinGW\bin. Αυτός είναι ο κατάλογος που περιέχει τα εκτελέσιμα αρχεία του MinGW όπως το gcc. Η διαδικασία μεταβολής του PATH θα δοθεί για τα Windows 7. Αντίστοιχες διαδικασίες ακολουθούνται σε όλες τις εκδόσεις των Windows αν και μπορεί να διαφέρουν κάπως οι επιλογές των μενού. Τα βήματα είναι τα εξής: 1. Από τον πίνακα ελέγχου των Windows επιλέγετε Σύστημα και από εκεί Ρυθμίσεις Συστήματος για Προχωρημένους όπως φαίνεται στην Εικόνα 11. Εικόνα 11: Επιλέγετε 'Ρυθμίσεις συστήματος για προχωρημένους' 2. Στη συνέχεια από το πλαίσιο διαλόγου Ιδιότητες Συστήματος και τη καρτέλα Για προχωρημένους κάνετε κλικ στο πλήκτρο Μεταβλητές περιβάλλοντος (Α). Αυτό θα ανοίξει το πλαίσιο διαλόγου Μεταβλητές περιβάλλοντος στο οποίο επιλέγετε τη μεταβλητή PATH (Β) και πατάτε Επεξεργασία (Γ) όπως δείχνει η Εικόνα 12.
Εικόνα 12: Επεξεργασία του PATH 3. Στο πλαίσιο διαλόγου Επεξεργασία μεταβλητής χρήστη θα πρέπει στα περιεχόμενα του πλαισίου κειμένου Τιμή μεταβλητής: να προσθέσετε στο τέλος ένα ερωτηματικό και την διαδρομή C:\MinGW\bin όπως ακριβώς φαίνεται στην Εικόνα 13. ΠΡΟΣΟΧΗ: θα πρέπει να προσθέσετε τη διαδρομή αυτή στο τέλος μετά από το διαχωριστικό Ελληνικό ερωτηματικό ΧΩΡΙΣ να χαλάσετε ότι υπάρχει ήδη ως υπάρχουσα τιμή της μεταβλητής PATH. Εικόνα 13: Προσθήκη του C:\MinGW\bin στο PATH 4. Στη συνέχεια πατήστε ΟΚ όσες φορές χρειάζεται για να κλείσετε όλα τα πλαίσια διαλόγου. 2 Εγκατάσταση του περιβάλλοντος προγραμματισμού Geany Από την διεύθυνση http://www.geany.org/download/releases#windowsbinaries επιλέξτε το geany-1.23.1_setup.exe - Full Installer including GTK 2.16 (απευθείας σύνδεσμος http://download.geany.org/geany-1.23.1_setup.exe). Στη συνέχεια κάνετε διπλό κλικ στο αρχείο geany-1.23.1_setup.exe για να ξεκινήσετε το πρόγραμμα εγκατάστασης του Geany και ακολουθήστε τα βήματα του οδηγού. Μόλις ολοκληρωθεί κλείστε το πλαίσιο διαλόγου εγκατάστασης πατώντας το πλήκτρο 'Finish' (Εικόνα 14).
Εικόνα 14: Τέλος εγκατάστασης του Geany 3 Δοκιμή καλής λειτουργίας με την εφαρμογή Γεια σου κόσμε Για να ξεκινήσετε το Geany από την επιφάνεια εργασίας κάνετε διπλό κλικ στο εικονίδιο του Geany και ξεκινήστε το πρόγραμμα. Το πρόγραμμα δουλεύει ακριβώς με τον ίδιο τρόπο όπως και στο Linux και επομένως για τη δοκιμαστική λειτουργία ακολουθήστε τις οδηγίες της ενότητας 3 Δοκιμή καλής λειτουργίας με την εφαρμογή Γεια σου κόσμε που περιγράφει τη διαδικασία για το Ubuntu. Στην Εικόνα 15 φαίνεται η επιτυχής μεταγλώττιση και εκτέλεση του δοκιμαστικού προγράμματος στα Windows 7. Εικόνα 15: Εκτέλεση του Geany στα Windows 7