Εδώ είμαστε πάλι! Το EURONET 50/50 γίνεται EURONET 50/50 MAX! Είμαστε στην ευχάριστη θέση να σας ανακοινώσουμε ότι τα σημαντικά αποτελέσματα που επιτεύχθηκαν στο πλαίσιο του προγράμματος EURONET 50/50, καθώς και το εντεινόμενο ενδιαφέρον για την έννοια της εξοικονόμησης ενέργειας με τη μεθοδολογία 50/50, οδήγησαν στη διαμόρφωση μιας νέας πρότασης προγράμματος, του EURONET 50/50 MAX, που επιλέχθηκε κατά την τελευταία διαδικασία πρόσκλησης υποβολής προτάσεων του προγράμματος «Ευφυής Ενέργεια Ευρώπη» (ΕΕΕ). Το EURONET 50/50 MAX έχει ως στόχο την παροχή κινήτρων για την εξοικονόμηση ενέργειας στα σχολεία και σε άλλα δημόσια κτίρια μέσω της εφαρμογής της καινοτόμου μεθοδολογίας 50/50, η οποία αυξάνει την ευαισθητοποίηση των χρηστών των κτιρίων και εξασφαλίζει την ενεργό συμμετοχή τους σε δράσεις εξοικονόμησης ενέργειας. Το σημαντικότερο δε είναι ότι οι οικονομικοί πόροι που εξοικονομούνται κατανέμονται ισομερώς μεταξύ των χρηστών των κτιρίων και της τοπικής αρχής που εξοφλεί τα τιμολόγια ενέργειας! Το πρόγραμμα EURONET 50/50 MAX θα διαρκέσει 3 έτη και συνεχίζει και επεκτείνει τις δράσεις που ξεκίνησαν στο πλαίσιο του προγράμματος EURONET 50/50, το οποίο υλοποιήθηκε κατά την περίοδο 2009-2012. Επί του παρόντος, οι 16 εταίροι από 13 διαφορετικές χώρες της Ευρώπης που συμμετέχουν στο πρόγραμμα θα θέσουν σε εφαρμογή την έννοια 50/50 τουλάχιστον σε 500 σχολεία (πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης) ανά την Ευρώπη και σε περίπου 50 άλλα δημόσια κτίρια, διευρύνοντας κατά τον τρόπο αυτό τον αριθμό και την τυπολογία των κτιρίων που συμμετείχαν σε δράσεις εξοικονόμησης ενέργειας στο πλαίσιο της πρώτης έκδοσης του προγράμματος. Στο επίκεντρο του προγράμματος θα τεθεί επίσης η βελτίωση και ο εμπλουτισμός του υλικού και των εργαλείων που αφορούν την έννοια 50/50, καθώς και η ενσωμάτωση της έννοιας αυτής σε πολιτικές και σχέδια εθνικής, περιφερειακής και τοπικής κλίμακας. Ως αποτέλεσμα της εφαρμογής της μεθοδολογίας 50/50 αναμένεται να επιτευχθεί σημαντικό ποσοστό εξοικονόμησης ενέργειας (της τάξης τουλάχιστον του 8%!) στα δημόσια κτίρια που συμμετέχουν στο πρόγραμμα. Θα προαχθούν πιο βιώσιμες ενεργειακές συμπεριφορές για τη μείωση της χρήσης ενέργειας και τη συμβολή στον μετριασμό των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής σε ευρωπαϊκή κλίμακα. Τώρα διαθέτουμε ΠΕΙΡΑ χάρη στην τριετή εφαρμογή του προγράμματος EURONET 50/50. Τώρα είμαστε ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟΙ: από 9 εταίρους που είχαμε στην αρχή, αριθμούμε πλέον 16! Τώρα είμαστε ευρύτερα ΔΙΑΔΕΔΟΜΕΝΟΙ: από σχεδόν 60 σχολεία σε 500 σχολεία και άλλα 50 δημόσια κτίρια. Ωστόσο παραμένουμε ένα πρόγραμμα ΕΠΩΦΕΛΕΣ ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ!
Τι κάνουμε επί του παρόντος; Το πρόγραμμα EURONET 50/50 MAX αποκτά μεγαλύτερη δυναμική! Στην υλοποίηση της έννοιας 50/50 συμμετέχουν περισσότερα από 500 σχολεία και σχεδόν 50 άλλα δημόσια κτίρια. Τα περισσότερα από αυτά έχουν ήδη συγκροτήσει τις ενεργειακές ομάδες, οι οποίες είναι επιφορτισμένες με το καθήκον της αξιολόγησης και της βελτίωσης της ενεργειακής κατάστασης των κτιρίων τους, επιτυγχάνοντας εξοικονόμηση τόσο ενέργειας όσο και οικονομικών πόρων προς όφελος όλων των μερών που συμμετέχουν στο πρόγραμμα. Όλα τα σχολεία και τα άλλα δημόσια κτίρια που συμμετέχουν στο πρόγραμμα αποτελούν επίσης μέρος του Ευρωπαϊκού Δικτύου 50/50, το οποίο είναι μια πλατφόρμα ανταλλαγής ιδεών και εμπειριών. Οι ενεργειακές ομάδες Σε κάθε κτίριο που συμμετέχει στο πρόγραμμα έχει συγκροτηθεί μια ομάδα εργασίας που ονομάζεται ενεργειακή ομάδα, η οποία απαρτίζεται από τους εκπροσώπους των χρηστών των κτιρίων (μαθητές και διδάσκοντες στην περίπτωση των σχολικών κτιρίων), καθώς και από εκπροσώπους των τοπικών αρχών. Κάθε ενεργειακή ομάδα είναι αρμόδια για την αξιολόγηση και τη βελτίωση της ενεργειακής κατάστασης του κτιρίου και ακολουθεί προς τον σκοπό αυτό επιμέρους βήματα του προγράμματος. Ένα επωφελές πρόγραμμα για όλους Μια σημαντική πτυχή του προγράμματος EURONET 50/50 MAX είναι η δυνατότητα μείωσης της ενεργειακής κατανάλωσης και η επίτευξη συγχρόνως διαφόρων άλλων στόχων. Στα σχολεία (και τα άλλα δημόσια κτίρια) παρέχεται κίνητρο για την εξοικονόμηση ενέργειας, διότι λαμβάνουν το 50% των χρημάτων που εξοικονομούνται για τις δραστηριότητές τους. Οι διαχειριστές των κτιρίων (συνήθως τοπικές αρχές) μειώνουν τις ενεργειακές τους δαπάνες και κερδίζουν όλοι χάρη μικρότερη απελευθέρωση εκπομπών CO 2 στην ατμόσφαιρα. Το Δίκτυο 50/50 Όλα τα σχολεία και τα άλλα δημόσια κτίρια τα οποία εφαρμόζουν τη μεθοδολογία 50/50 αποτελούν μέρος του Δικτύου 50/50, μιας πλατφόρμας ανταλλαγής εμπειριών και ιδεών σχετικά με την εξοικονόμηση ενέργειας. Για τη μεταξύ τους επικοινωνία, τα μέλη της πλατφόρμας χρησιμοποιούν τον ειδικό χώρο που έχει δημιουργηθεί για τον σκοπό αυτό στον ιστότοπο του προγράμματος EURONET 50/50 MAX. Παράδειγμα προς μίμηση Η συμμετοχή στο πρόγραμμα 50/50 καταδεικνύει τη δέσμευση των δήμων και για τη διασφάλιση μεγαλύτερης ενεργειακής απόδοσης των δημόσιων κτιρίων και τη διάδοση της έννοιας πέρα από τα σχολεία. Εν προκειμένω, οι δήμοι που δεσμεύονται για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής έχουν τη δυνατότητα να μειώσουν την ενεργειακή τους κατανάλωση, να εξασφαλίσουν τη συμμετοχή των χρηστών των δημόσιων κτιρίων στην εξοικονόμηση ενέργειας και να αποτελέσουν παράδειγμα προς μίμηση για τους δημότες τους.
Νέα από τα σχολεία Το EURONET 50/50 MAX έχει ως στόχο την εφαρμογή της μεθοδολογίας 50/50 σε 500 σχολεία και σε σχεδόν 50 άλλα δημόσια κτίρια. Η διαδικασία επιλογής των σχολείων πραγματοποιήθηκε βάσει των ακόλουθων κριτηρίων: Το σχολείο είναι δημόσιο σχολικό ίδρυμα, πρωτοβάθμιας ή δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Τα σχολικά κτήρια είναι ανεξάρτητα για τον καλύτερο έλεγχο της κατανάλωσης ενέργειας. Το σχολείο δεν σχεδιάζει εργασίες ανακαίνισης ή αναδόμησης μεγάλης κλίμακας κατά τη διάρκεια του προγράμματος. Το σχολείο δεσμεύεται να συμμετάσχει ενεργά σε όλα τα στάδια του προγράμματος. Εξασφαλίζεται η ενεργός συμμετοχή τουλάχιστον 2-3 διδασκόντων κατά την υλοποίηση του προγράμματος. Το σχολείο διαθέτει διδάσκοντες με εμπειρία στον τομέα της περιβαλλοντικής εκπαίδευσης. Το πρόγραμμα διδασκαλίας του σχολείου περιλαμβάνει θέματα όπως η προστασία του περιβάλλοντος, η χρήση ενεργειακών και άλλων πόρων κ.λπ. Το σχολείο δηλώνει την προσήλωσή του στην προστασία του περιβάλλοντος και, κατά προτίμηση, συμμετέχει επίσης σε άλλα προγράμματα/δράσεις για το περιβάλλον (σε αντίθετη περίπτωση, ενδείκνυται το σχολείο να αναπτύξει παράλληλες δράσεις για την αύξηση της ευαισθητοποίησης των μαθητών σε περιβαλλοντικά θέματα, όπως ειδικά μαθήματα, ημέρες ενημέρωσης, προσκλήσεις εξωτερικών ομιλητών κ.λπ.). μεθοδολογίας 50/50 βήμα προς βήμα, τον υπολογισμό της εξοικονόμησης ενέργειας και των οικονομικών πόρων και τις μεθόδους διδασκαλίας σε θέματα σχετικά με την ενέργεια, την εξοικονόμηση ενέργειας, το φαινόμενο του θερμοκηπίου, το οικολογικό αποτύπωμα και άλλα θέματα που συνδέονται με την ενέργεια. Συνάντηση στο δημοτικό σχολείο της Rufina (IT)... Τα σχολεία πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης από 13 χώρες, τα οποία επιλέχθηκαν για την εφαρμογή της έννοιας 50/50 στο πλαίσιο του προγράμματος EURONET 50/50 MAX, υπέγραψαν ειδικές συμφωνίες με τα αντίστοιχα δημοτικά συμβούλια και συμμετείχαν σε θεματικά σεμινάρια κατάρτισης που διοργανώθηκαν από τους εταίρους του προγράμματος. Τα σεμινάρια αφορούσαν ειδικά θέματα όπως την εφαρμογή της
Νέα από τα σχολεία Προκειμένου να βοηθήσουμε τα σχολεία στην εφαρμογή της μεθοδολογίας 50/50 και στις εργασίες τους με την ενεργειακή ομάδα, ετοιμάσαμε ένα ειδικό «ηλεκτρονικό πακέτο» («e-pack»), το οποίο περιλαμβάνει πολλά χρήσιμα κείμενα και εργαλεία. Το ηλεκτρονικό πακέτο περιέχει: λεπτομερή περιγραφή της μεθοδολογίας 50/50, το εγχειρίδιο «Εξοικονόμηση ενέργειας στα σχολεία», το εγχειρίδιο «Το 50/50 βήμα-βήμα. Αποτελεσματική χρήση ενέργειας και εξοικονόμηση στο σχολείο», επιπλέον εκπαιδευτικό υλικό, συμπεριλαμβανομένων σχεδίων μαθημάτων, παιχνιδιών κ.λπ., μια σειρά συσκευών μέτρησης. Τα «ηλεκτρονικά πακέτα» διανεμήθηκαν στα σχολεία και οι ενεργειακές ομάδες εκπαιδεύθηκαν στον τρόπο χρήσης τους. Χάρη στα «ηλεκτρονικά πακέτα», οι ενεργειακές ομάδες θα είναι σε θέση να ξεκινήσουν την ανάλυση της ενεργειακής κατανάλωσης του σχολείου τους και να προβούν σε διάφορες μετρήσεις (θερμοκρασία, φωτεινότητα, ενεργειακή κατανάλωση διαφόρων συσκευών κ.λπ.) που είναι απαραίτητες για τον καθορισμό της βέλτιστης στρατηγικής στο πλαίσιο της μείωσης της ενεργειακής κατανάλωσης του κτιρίου. Μαθητής που μετρά τη φωτεινότητα της αίθουσας Στις συσκευές μέτρησης του «ηλεκτρονικού πακέτου» συμπεριλαμβάνονται οι εξής: Ψηφιακό θερμόμετρο Ημερολογιακό αρχείο καταγραφής δεδομένων Φωτόμετρο Μαθητές εν ώρα εργασίας με τη χρήση των συσκευών μέτρησης
Νέα από άλλα δημόσια κτίρια Ένα από τα βασικά καθήκοντα στο πλαίσιο του προγράμματος EURONET 50/50 MAX συνίσταται στη διερεύνηση του τρόπου με τον οποίο η έννοια 50/50 μπορεί να αποβεί χρήσιμη σε άλλα δημόσια κτίρια πλην των σχολείων. Στο πρόγραμμα θα συμπεριληφθούν 48 διαφορετικά δημόσια κτίρια, μεταξύ των οποίων δημαρχεία, αθλητικές εγκαταστάσεις, μουσεία, βιβλιοθήκες και άλλα κτίρια, με εκτίμηση του ποσοστού εξοικονόμησης ενέργειας που μπορεί να επιτευχθεί στα κτίρια αυτά μέσω της εφαρμογής της μεθοδολογίας 50/50. Όπως και στην περίπτωση των σχολικών κτιρίων, η προτεινόμενη μεθοδολογία περιλαμβάνει 9 βήματα: Βήμα 1. Δημιουργία της ενεργειακής ομάδας: το κλειδί της επιτυχίας Βήμα 2. Υπογραφή συμφωνίας δέσμευσης Βήμα 3. Παρακολούθηση της ενεργειακής κατανάλωσης του κτιρίου Βήμα 4. Ενεργειακός έλεγχος Βήμα 5. Ενεργειακή περιήγηση Βήμα 6. Ενημέρωση των χρηστών του κτιρίου Βήμα 7. Καθορισμός του σχεδίου δράσης Βήμα 8. Υπολογισμός της εξοικονόμησης ενέργειας Βήμα 9. Διάδοση των αποτελεσμάτων Στην συνέχεια παρατίθεται συνοπτική παρουσίαση του αριθμού των μη εκπαιδευτικών κτιρίων που περιλαμβάνει στο πρόγραμμα κάθε εταίρος: Συντομογραφία Αριθ. κτιρίων DIBA (ES) 10 ZAGREB (HR) Συντομογραφία Αριθ. κτιρίων PNEC (PL) 10 RMS (LV) 2 ALESA (IT) 3 TOP ENVI TECH (CZ) 1 UVA (FI) 1 AFE (IT) 3 ΚΡΗΤΗ (EL) 6 CAA (AT) 1 UfU (DE) 1 DIHU (ES) 1 KSSENA (SI) 3 CEA (CY) 2 KREA (LT) 1 EAV (CZ) 1 Προκειμένου να βοηθήσουν τα μη εκπαιδευτικά δημόσια κτίρια στην εφαρμογή της έννοιας 50/50, οι εταίροι του προγράμματος ετοίμασαν ένα ειδικό «ηλεκτρονικό πακέτο», παρόμοιας διάρθρωσης με το «ηλεκτρονικό πακέτο» για τα σχολεία, με τη διαφορά ότι επικεντρώνεται σε ομάδα-στόχο ενηλίκων. Η έννοια 50/50 μπορεί να συνδράμει τους δήμους στην επίτευξη των στόχων 20/20/20 που καθορίζονται στα οικεία Σχέδια Δράσης για τη Βιώσιμη Ενέργεια (SEAP) χάρη στη βαθύτερη γνώση και την καλύτερη διαχείριση της ενέργειας σε επιλεγμένα δημόσια κτίρια! 2
Ιδέες για την εξοικονόμηση ενέργειας!!! Στη συνέχεια παρουσιάζονται ορισμένες ορθές πρακτικές εξοικονόμησης ενέργειας που ανέπτυξαν τα σχολεία κατά τη διάρκεια του πρώτου προγράμματος EURONET 50/50. Μπορείτε να αναρτήσετε σχετικές υπενθυμίσεις επάνω από τους διακόπτες που πρέπει να κλείνουν εάν δεν χρειάζεται φωτισμός. Μπορείτε να μετρήσετε τη θερμοκρασία σε όλες τις σχολικές αίθουσες για να διαπιστώσετε ποιες αίθουσες υπερθερμαίνονται ή υποθερμαίνονται. Μπορείτε να αναρτήσετε πινακίδες υπενθύμισης στις πόρτες των αιθουσών διδασκαλίας. Μπορείτε να τοποθετήσετε σχετικές ετικέτες στους διακόπτες φωτισμού.
Ιδέες για την εξοικονόμηση ενέργειας!!! Μπορείτε να ετοιμάσετε αφίσες με χρήσιμες συμβουλές σχετικά με τους τρόπους εξοικονόμησης. Μπορείτε να ετοιμάσετε πίνακες ανακοινώσεων για την ενημέρωση ολόκληρης της σχολικής κοινότητας και τη συμμετοχή της σε δράσεις εξοικονόμησης ενέργειας.
Στοιχεία επικοινωνίας των εταίρων του προγράμματος Το πρόγραμμα EURONET 50/50 MAX υλοποιείται με τη σύμπραξη 16 ευαισθητοποιημένων εταίρων από 13 ευρωπαϊκές χώρες οι οποίοι διαθέτουν μεγάλη εμπειρία στους τομείς της εξοικονόμησης ενέργειας και της ενεργειακής εκπαίδευσης. Έμπειροι εταίροι: Επαρχιακό Συμβούλιο της Βαρκελώνης (DIBA) Συντονιστής προγράμματος Ιστότοπος: www.diba.cat e-mail: euronet@diba.cat Ανεξάρτητο Ινστιτούτο Περιβαλλοντικών Θεμάτων (UfU) Ιστότοπος: www.ufu.de e-mail: almuth.tharan@ufu.de Τοπικός Οργανισμός για την Ενέργεια και το Περιβάλλον (ALESA) Ιστότοπος: www.alesachieti.it e-mail: info@alesachieti.it Πανεπιστήμιο της Βάασα (UVA) Ιστότοπος: www.uva.fi e-mail: merja.pakkanen@uva.fi Ένωση Δήμων Πολωνικού Δικτύου «Energie Cités» (PNEC) Ιστότοπος: www.pnec.org.pl e-mail: biuro@pnec.org.pl Νέοι εταίροι: Συμμαχία για το Κλίμα: Αυστρία (CAA) Ιστότοπος: www.klimabuendnis.at e-mail: office@klimabuendnis.at Δήμος του Ζάγκρεμπ Ιστότοπος: www.zagreb.hr e-mail: maja.sunjic@zagreb.hr Κυπριακός Οργανισμός Ενέργειας (CEA) Ιστότοπος: www.cea.org.cy e-mail: info@cea.org.cy Αντιπροσωπεία Ενέργειας της Περιοχής Vysocina (EAV) Ιστότοπος: www.eav.cz e-mail: eav@eav.cz TOP-ENVI Tech Brno Ιστότοπος: www.topenvi.cz e-mail: info@topenvi.cz Οργανισμός Ενέργειας της Φλωρεντίας (AFE) Ιστότοπος: www.firenzenergia.it e-mail: info@firenzenergia.it Σχολή Διοικητών της Ρίγα (RMS) Ιστότοπος: www.rms.lv e-mail: rms@rms.lv Περιφέρεια Κρήτης Ιστότοπος: www.crete.gov.gr e-mail: elhatziyanni@crete.gov.gr Οργανισμός Ενέργειας της Περιοχής Savinjska, Šaleška και Koroška (KSSENA) Ιστότοπος: www.kssena.si e-mail: info@kssena.velenje.eu Περιφερειακός Οργανισμός Ενέργειας του Κάουνας (KREA) Ιστότοπος: www.krea.lt e-mail: info@krea.lt Συμβούλιο της Επαρχίας της Χουέλβα (DIHU) Ιστότοπος: www.diphuelva.es e-mail: macevedo@diphuelva.org
Ενημερωτικό δελτίο αριθ. 1/2014 Χάρτης του Δικτύου «EURONET 50/50 MAX» Ενταχθείτε στο Δίκτυο 50/50 των σχολείων και άλλων δημόσιων κτιρίων για την εξοικονόμηση ενέργειας Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το πρόγραμμα μπορείτε να επικοινωνήσετε μαζί μας στη διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου euronet@diba.cat ή να επισκεφθείτε τον ιστότοπο του προγράμματος EURONET 50/50 MAX: www.euronet50-50max.eu Η ευθύνη για το περιεχόμενο του παρόντος ιστοτόπου βαρύνει αποκλειστικά τους συντάκτες του και δεν απηχεί κατ ανάγκη την άποψη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η ΕACI και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ουδεμία ευθύνη φέρουν για οποιαδήποτε χρήση των πληροφοριών που περιλαμβάνονται στο παρόν έγγραφο.