Χαιρετισµός του Προέδρου της ιοικούσας Επιτροπής του Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστηµίου Καθηγητή Παναγιώτη. Σιαφαρίκα Το Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήµιο (Ε.Α.Π) ιδρύθηκε το 1992 είναι αυτοτελές και πλήρως αυτοδιοικούµενο Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυµα και λειτουργεί µε τη µορφή Νοµικού Προσώπου ηµοσίου ικαίου. Είναι το 19 ο Ελληνικό ηµόσιο Πανεπιστήµιο, απολύτως ισότιµο µε τα άλλα Πανεπιστήµια της χώρας, και παρέχει στους αποφοίτους του όλα τα εχέγγυα της Ανώτατης Εκπαίδευσης και τα δικαιώµατα που απορρέουν από το ισχύον νοµικό πλαίσιο της χώρας. Αποστολή του Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστηµίου είναι η παροχή προπτυχιακής και µεταπτυχιακής εκπαίδευσης, µε την ανάπτυξη και αξιοποίηση κατάλληλου εκπαιδευτικού υλικού και νέων πρωτοπόρων µεθόδων διδασκαλίας, όπως την εξ αποστάσεως εκπαίδευση. Το 1997 δηµοσιεύτηκε ο Ιδρυτικός Νόµος του ΕΑΠ και το 2000 εισάγονται οι πρώτοι φοιτητές. Το Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήµιο (Ε.Α.Π.) µε την ίδρυσή του,ήρθε να καλύψει αφενός µεν την ανάγκη για πρόσβαση στην τριτοβάθµια εκπαίδευση του πολίτη που δεν έχει, για ποικίλους λόγους, την ευκαιρία να σπουδάσει στα συµβατικά Πανεπιστήµιο, αφετέρου δε, να δώσει τη δυνατότητα της διαρκούς επιµόρφωσης σε όλους εκείνους που επιθυµούν τη συνεχή καταξίωση των γνώσεών τους στη σύγχρονη κοινωνική πραγµατικότητα. Το Ε.Α.Π. ανταποκρινόµενο στην ανάγκη της σηµερινής κοινωνίας για δια βίου µάθηση προάγει τη µετάδοση της επιστηµονικής γνώσης µε την εξ αποστάσεως διδασκαλία, αξιοποιεί στο µέγιστο τις νέες τεχνολογίες της Κοινωνίας της Πληροφορίας, προωθεί την επιστηµονική έρευνα και παράγει το κατάλληλο εκπαιδευτικό υλικό, προσαρµοσµένο στο νέο τρόπο εκπαίδευσης. Το Ε.Α.Π. προσφέρει έξι (6) Προπτυχιακά Προγράµµατα Σπουδών και εικοσιτέσσερα (24) Μεταπτυχιακά Προγράµµατα Ειδίκευσης κατανεµηµένα στις τέσσερις (4) Σχολές του: την Σχολή Ανθρωπιστικών Σπουδών, την Σχολή Θετικών Επιστηµών και Τεχνολογίας, Την Σχολή Κοινωνικών Επιστηµών και την Σχολή Εφαρµοσµένων Τεχνών. 1
Το Ε.Α.Π. προσφέρει Οµαδικές Συµβουλευτικές Συναντήσεις σε 9 πόλεις της Ελλάδας, ήτοι σε Πάτρα, Αθήνα, Πειραιά, Θεσσαλονίκη, Λάρισα, Ξάνθη, Κοµοτηνή, Ηράκλειο ( ήµος Αρχανών) και Ιωάννινα. ΑΡΙΘΜΟΣ ΕΙΣΑΚΤΕΩΝ ΦΟΙΤΗΤΩΝ Ο αριθµός των εισακτέων φοιτητών για το Ακαδ. Έτος 2009-2010 θα είναι 7500, το δε σύνολο των ενεργών φοιτητών ανέρχεται στους 30.000. Από το σύνολο των φοιτητών µας το 56% είναι γυναίκες και το 44% άνδρες ενώ το 85% είναι εργαζόµενοι. Ειδικότερα στη Γερµανία έχουµε 13 Προπτυχιακούς και 10 Μεταπτυχιακούς φοιτητές. ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΤΩΝ ΦΟΙΤΗΤΩΝ ΣΤΙΣ ΑΠΑΝΕΣ ΣΠΟΥ ΩΝ Για την ολοκλήρωση ενός προπτυχιακού Προγράµµατος Σπουδών απαιτούνται δώδεκα (12) Θεµατικές Ενότητες και ενός µεταπτυχιακού Προγράµµατος τέσσερις (4) Θεµατικές Ενότητες και η εκπόνηση διπλωµατικής εργασίας. Οι φοιτητές συµµετέχουν στις ιδιαίτερες δαπάνες σπουδών της ανοικτής και εξ αποστάσεως εκπαίδευσης καλύπτοντας ένα µέρος του κόστους, ενώ το υπόλοιπο το καλύπτει το κράτος. Η ιοικούσα Επιτροπή αποφάσισε την σταθεροποίηση του ύψους της συµµετοχής στις δαπάνες σπουδών των προπτυχιακών προγραµµάτων σε έξι (6) χρόνια από τέσσερα (4) που ίσχυε και των µεταπτυχιακών σε τέσσερα (4) χρόνια από τρία (3) που ίσχυε και µάλιστα αναδροµικά για τους φοιτητές που εισήχθησαν από το ακαδ. έτος 2001-02 και µετέπειτα. Επίσης από της αναλήψεως των καθηκόντων της και για τέσσερα συνεχόµενα ακαδηµαϊκά έτη η αύξηση της συµµετοχής των φοιτητών στις δαπάνες σπουδών είναι µηδενική. ΥΠΟΤΡΟΦΙΕΣ Το Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήµιο χορηγεί υποτροφίες απαλλαγής από τις δαπάνες σπουδών µε βάση κοινωνικά, οικονοµικά και ακαδηµαϊκά κριτήρια. Έγινε βελτίωση του κανονισµού χορήγησης υποτροφιών, αυξήθηκαν κατά 10% οι χορηγούµενες υποτροφίες και χορηγήθηκαν υποτροφίες σε ευαίσθητες κοινωνικές οµάδες, όπως φυλακισµένοι, άτοµα σε απεξάρτηση και άτοµα µε ειδικές ανάγκες. Ειδικά για το ακαδ. έτος 2007-08 αυξήθηκαν κατά 2
70% ο αριθµός των δικαιούχων φοιτητών και κατά 75% το χορηγούµενο ποσό σε σχέση µε τα προηγούµενα έτη. Από το Ακαδ. Έτος 2008-09 θα χορηγηθούν και Υποτροφίες Αριστείας. ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΦΟΙΤΗΤΩΝ ΤΟΥ Ε.Α.Π. ΣΕ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΤΟΥ Ι.Κ.Υ. Εξασφαλίστηκε η συµµετοχή για πρώτη φορά των αποφοίτων του ΕΑΠ στις εξετάσεις του Ιδρύµατος Κρατικών Υποτροφιών (ΙΚΥ) για χορήγηση υποτροφιών για µεταπτυχιακές σπουδές στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Η συµµετοχή των φοιτητών του ΕΑΠ στο πρόγραµµα ERASMUS από τον Σεπτέµβριο 2004 εξασφάλισε την δυνατότητα της κινητικότητας των φοιτητών του σε Ιδρύµατα του εξωτερικού. ΕΥΡΥΖΩΝΙΚΟΤΗΤΑ Εξασφαλίστηκε η συµµετοχή των φοιτητών του ΕΑΠ στο ευρυζωνικό Internet µε την ονοµασία «ΙΟ ΟΣ» και µάλιστα µε µεγαλύτερη χρονική διάρκεια - έξι (6) ετών αντί τεσσάρων (4) για τα Προπτυχιακά Προγράµµατα και τριών (3) ετών αντί δύο (2) για τα Μεταπτυχιακά Προγράµµατα Σπουδών - από τους φοιτητές των άλλων Πανεπιστηµίων ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΑ ΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΑΠΟΦΟΙΤΩΝ Όλοι οι απόφοιτοι των Προπτυχιακών Προγραµµάτων Σπουδών του Ε.Α.Π. µπορούν να διορισθούν σε θέσεις του κλάδου ΠΕ ιοικητικού και /ή Οικονοµικού. Όλοι οι απόφοιτοι των Προπτυχιακών Προγραµµάτων Σπουδών του Ε.Α.Π. µπορούν να διορισθούν σε θέσεις του κλάδου ΠΕ ιοικητικού και /ή Οικονοµικού. Επιπροσθέτως οι απόφοιτοι του Προγράµµατος Σπουδών «Πληροφορικής» µπορούν να διορισθούν στον κλάδο ΠΕ Πληροφορικής και οι απόφοιτοι του Προγράµµατος Σπουδών «Σπουδές στις Φυσικές Επιστήµες» στον κλάδο ΠΕ Περιβάλλοντος, οι απόφοιτοι του Προγράµµατος Σπουδών «Πληροφορικής», «ιοίκησης Επιχειρήσεων και Οργανισµών» και «Σπουδές στις Φυσικές Επιστήµες» (από το 2005) µπορούν επίσης να διορισθούν και ως Καθηγητές Μέσης Εκπαίδευσης του κλάδου ΠΕ Πληροφορικής, ΠΕ Οικονοµολόγων και ΠΕ Φυσικών αντίστοιχα. 3
Τέλος, κατοχυρώθηκαν και τα επαγγελµατικά δικαιώµατα των αποφοίτων των Προγραµµάτων Σπουδών «Σπουδές στον Ελληνικό Πολιτισµό», «Σπουδές στον Ευρωπαϊκό Πολιτισµό» και «Ισπανική Γλώσσα και Πολιτισµός» και αναµένονται τα Προεδρικά ιατάγµατα. ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗΣ ΤΟΥ Ε.Α.Π. ΣΤΗΝ ΠΑΤΡΑ Η Βιβλιοθήκη του ΕΑΠ, κατανοώντας τις εκπαιδευτικές ανάγκες και απαιτήσεις των εξ αποστάσεως φοιτητών, προσφέρει όλες τις υπηρεσίες της ηλεκτρονικά και διαδικτυακά µέσω της ιστοσελίδας της. Οι φοιτητές έχουν τη δυνατότητα αναζήτησης και εντοπισµού του διαθέσιµου υλικού µέσω του Ηλεκτρονικού Καταλόγου της Βιβλιοθήκης (OPAC), ενώ παράλληλα έχουν πρόσβαση και στους καταλόγους βιβλιοθηκών άλλων ιδρυµάτων. Παράλληλα, η υπηρεσία αυτή συµπληρώνεται µε λογισµικό ειδικά αναπτυγµένο για το ΕΑΠ (Muse Search), ώστε η αναζήτηση της πληροφορίας να επεκτείνεται ταυτόχρονα και σε άλλες πηγές στο διαδίκτυο και να κατηγοριοποιείται σε θεµατικές πύλες. Για τον δανεισµό υλικού (βιβλία, άρθρα και διπλωµατικές εργασίες) δεν απαιτείται η φυσική παρουσία του φοιτητή στον χώρο της Βιβλιοθήκης. Ιδιαίτερα, όσον αφορά στις διπλωµατικές εργασίες που εκπονούνται στο πλαίσιο των Μεταπτυχιακών Προγραµµάτων, η πρόσβαση τους αποτελεί µια απλή και εύκολη διαδικασία, εφόσον αυτές, κατόπιν επεξεργασίας και ψηφιοποίησης τους από το προσωπικό της Βιβλιοθήκης, διατίθενται ηλεκτρονικά µέσω του Portal που αποτελεί έναν ειδικά διαµορφωµένο για τους φοιτητές δικτυακό τόπο. Ηλεκτρονική πρόσβαση όµως παρέχεται και σε πλήθος έγκυρων επιστηµονικών Ηλεκτρονικών Περιοδικών, Βιβλίων και Βάσεων εδοµένων, στα οποία το Πανεπιστήµιο έχει συνδροµή. Επίσης, η Βιβλιοθήκη ως µέλος του Συνδέσµου των Ελληνικών Ακαδηµαϊκών Βιβλιοθηκών (Heal-Link), εξασφαλίζει στους φοιτητές της αποµακρυσµένη πρόσβαση σε ηλεκτρονικές πηγές και υπηρεσίες πληροφόρησης (Ηλεκτρονικά Περιοδικά, Βιβλιογραφικές Βάσεις, Βάσεις Πλήρους Κειµένου, Ηλεκτρονικά Βιβλία/ Λεξικά). 4
Επιπλέον, η Βιβλιοθήκη έχει εξασφαλίσει συνεργασία µε λοιπές ακαδηµαϊκές Βιβλιοθήκες ώστε οι φοιτητές του ΕΑΠ να εξυπηρετούνται και να απολαµβάνουν ειδικά προνόµια δανεισµού. Ειδική µέριµνα έχει ληφθεί και για τους εξ αποστάσεως φοιτητές που έχουν προβλήµατα όρασης, καθώς έχει εξασφαλιστεί άδεια χρήσης λογισµικού προκειµένου αυτό να δανείζεται και να αποστέλλεται στους φοιτητές αυτούς. Τέλος, µια βασική ηλεκτρονική υπηρεσία που παρέχεται από τη Βιβλιοθήκη είναι η ελεύθερη πρόσβαση σε ειδικά tutorials, τα οποία λειτουργούν ως οδηγοί για την παρουσίαση της Βιβλιοθήκης, της λειτουργίας της και του τρόπου αναζήτησης του διαθέσιµου υλικού της. Όλες οι προαναφερθείσες υπηρεσίες χαρακτηρίζονται από ποιότητα και ταχύτητα, ανταποκρινόµενες στις απαιτήσεις των χρηστών για άµεση, γρήγορη και αποτελεσµατική πρόσβαση στη γνώση. ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ Στα παραδοσιακά ΑΕΙ, η εκπαίδευση γίνεται συνήθως µε συγγράµµατα του καθηγητή που διδάσκει το κάθε εξαµηνιαίο µάθηµα. Η εξειδίκευση της ύλης και οι κατευθύνσεις του περιεχοµένου του κάθε εγχειριδίου έγκεινται στην αποκλειστική διάθεση του κάθε συγγραφέα. Επίσης, λόγω της αυτοτέλειας των πανεπιστηµιακών ιδρυµάτων, παρατηρείται το φαινόµενο της διαφορετικότητας των συγγραµµάτων που χρησιµοποιούνται για το ίδιο µάθηµα από τα οµοιογενή Τµήµατα των διαφόρων ΑΕΙ. Σε αυτά ενδέχεται να παρατηρούνται ουσιώδεις διαφοροποιήσεις αναφορικά µε τις επιστηµονικές προσεγγίσεις, που αναπτύσσονται και τη βαρύτητα που δίνεται σχετικά µε τον εντοπισµό του ενδιαφέροντος και την ανάπτυξη των διαφόρων τοµέων της επιστηµονικής γνώσης. Αντίθετα, στην περίπτωση του ΕΑΠ, η σύνθεση του περιεχοµένου και η παραγωγή του εκπαιδευτικού υλικού είναι το αποτέλεσµα µιας συντονισµένης διαδικασίας από οµάδα συγγραφέων - δηµιουργών του υλικού. Εδώ, το εκπαιδευτικό υλικό και σε αντίθεση µε αυτό των παραδοσιακών ΑΕΙ, διακρίνεται από την πολυτυπία των µορφών του (ποικιλία µορφών έντυπου υλικού, οπτικο-ακουστικό και λογισµικό πληροφοριακό υλικό). Μπορεί έτσι να βοηθήσει καλύτερα τον ενήλικα να µάθει. 5
ΕΝΤΥΠΟ ΥΛΙΚΟ Από τον Μάρτιο του 1997 µέχρι το εκέµβριο του 2005 είχαν συγγραφεί µε την µέθοδο της ανοικτής και εξ αποστάσεως εκπαίδευσης και είχαν εκδοθεί 550 τίτλοι βιβλίων. Από το εκέµβριο του 2005 και στο πλαίσιο χρηµατοδοτούµενου έργου από την Ευρωπαϊκή Ένωση, συνεχίστηκε το εκδοτικό έργο του ΕΑΠ µε την συγγραφή, επικαιροποίηση και παρεµβάσεις σε 160 ακόµα βιβλία. Αξίζει να σηµειωθεί ότι η επιλογή όλων των συντελεστών ανάπτυξης του έντυπου υλικού έγινε ύστερα από ανοικτή εκδήλωση ενδιαφέροντος και αξιολόγηση µε αντικειµενικά και ακαδηµαϊκά κριτήρια. Τα βιβλία του ΕΑΠ διατίθενται ήδη σε Τµήµατα άλλων Πανεπιστηµίων και ΑΤΕΙ, σε όλα τα προσφερόµενα προγράµµατα σπουδών του Ανοικτού Πανεπιστηµίου της Κύπρου, σε δηµόσιους και ιδιωτικούς φορείς και το κοινό µε σηµαντικά έσοδα για το ΕΑΠ. ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΟ Ι ΑΚΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ Παράγεται για πρώτη φορά Εναλλακτικό ιδακτικό Υλικό, όπως υπερκείµενα, υποδειγµατικές διδασκαλίες, ασκήσεις πολλαπλών επιλογών κλπ, που εµπλουτίζουν τα προσφερόµενα διδακτικά πακέτα της κάθε Θεµατικής Ενότητας µέσω Video - DVD. Ήδη προσφέρονται 100 CD και DVD Εναλλακτικού ιδακτικού Υλικού ενώ παράγονται και θα δοθούν σταδιακά από το επόµενο Ακαδ. Έτος άλλα 100. ΠΥΛΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΑΝΟΙΚΤΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ Σε συνεργασία µε την Γενική Γραµµατεία ια Βίου Μάθησης λειτουργούν Πύλες του ΕΑΠ στις πρωτεύουσες όλων των Περιφερειών της χώρας. Οι παρεχόµενες υπηρεσίες αφορούν: I. Παροχή πληροφοριών για τα προσφερόµενα προγράµµατα Σπουδών του ΕΑΠ. II. Λειτουργία Βιβλιοθήκης µε το εκδοτικό έργο του ΕΑΠ. III. ιάθεση προς χρήση αίθουσας πληροφορικής. IV. Συνεργασία των δύο φορέων σε προγράµµατα εκπαίδευσης και έρευνας. V. Σύνδεση µε τις τοπικές κοινωνίες και φορείς. 6
VI. Οργάνωση διαλέξεων και οµιλιών, και VII. Κάθε άλλη υπηρεσία η οποία θα συγκεκριµενοποιείται µε κοινή απόφαση των δύο «Μερών». Ήδη άρχισε η λειτουργία των «Πυλών» στην Περιφέρεια υτικής Μακεδονίας (Πτολεµαΐδα), Ηπείρου (Ιωάννινα), Στερεάς Ελλάδος (Λαµία), Θεσσαλίας (Λάρισα), Ανατ. Μακεδονίας & Θράκης (Κοµοτηνή) και Πελοποννήσου (Τρίπολη). Πύλες του ΕΑΠ σχεδιάζονται να λειτουργήσουν και στο εξωτερικό. Ι ΡΥΣΗ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΩΝ Η.Ε. αποφάσισε την ίδρυση παραρτηµάτων του ΕΑΠ στην Ελλάδα και το εξωτερικό και καθόρισε τις παρεχόµενες υπηρεσίες και τα θέµατα τα σχετικά µε την οργάνωση και λειτουργία τους. Περαιτέρω προτείνονται: Ίδρυση Παραρτηµάτων στο εξωτερικό που θα υποστηρίζουν την ακαδηµαϊκή λειτουργία του Ιδρύµατος που θα απευθύνεται κύρια στους οµογενείς (π.χ. Γερµανία, ΗΠΑ, Καναδά), µε την πρόθεση να αξιοποιήσει το επιστηµονικό προσωπικό που ζει στο εξωτερικό. ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ Υπάρχει θεσµοθετηµένη Μονάδα Εσωτερικής Αξιολόγησης (ΜΕΑ) και όλοι οι διδάσκοντες, (περίπου 1500), όλες οι διοικητικές υπηρεσίες, καθώς και το έντυπο και Εναλλακτικό ιδακτικό Υλικό αξιολογούνται κάθε χρόνο από όλους τους φοιτητές. Από το επόµενο ακαδηµαϊκό έτος η αξιολόγηση του ιδακτικού και ιοικητικού Προσωπικού θα γίνεται µε ηλεκτρονικό τρόπο. ΧΟΡΗΓΗΣΗ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΗΣ ΤΑΥΤΟΤΗΤΑΣ Ολοκληρώθηκε το έργο της χορήγησης στο ιδακτικό ιοικητικό προσωπικό και στους φοιτητές της Ηλεκτρονικής Πανεπιστηµιακής Ταυτότητας (Η.Π.Τ.) που παρέχει προηγµένες υπηρεσίες όπως: Υπηρεσίες για φοιτητές Αίτηση τροποποίησης προσωπικών στοιχείων Αίτηση για έκδοση διοικητικών εγγράφων 7
Ακύρωση αιτήµατος Τροποποίηση στοιχείων ΗΠΤ Λήψη διοικητικών εγγράφων Εκτύπωση διοικητικών εγγράφων από την ΗΠΤ ήλωση θεµατικών ενοτήτων (κάθε νέο έτος) Παρουσίαση προσωπικών στοιχείων στοιχείων επικοινωνίας - βαθµολογίας Πληροφόρηση για την συµµετοχή σε τµήµατα, διδάσκοντες, εξετάσεις Επίσης θα προσφέρονται πρόσθετες δυνατότητες όπως: Ψηφιακές υπογραφές Συνεργασία µε τρίτους φορείς Επικοινωνία µέσω e-mail Προετοιµασία υποδοµής για πρόσθετες υπηρεσίες Χορήγηση ISO ΣΤΟ Ι ΡΥΜΑ Το Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήµιο είναι µέχρι στιγµής το µοναδικό Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυµα Της Ελλάδος, στο οποίο χορηγήθηκε από τον ΕΛΟΤ, πιστοποιητικό δηλαδή Συµµόρφωσης συστήµατος διαχείρισης ποιότητας (International Standard Organization), για όλα τα Τµήµατά του. Η αποδοχή του ΕΑΠ από την Ελληνική κοινωνία και η συνεισφορά του Το ΕΑΠ ως αυτόνοµο ακαδηµαϊκό ίδρυµα, στηριγµένο σε ένα ευέλικτο θεσµικό πλαίσιο προσπαθεί να κάνει πράξη τα ιδεώδη της Ανοικτής Εκπαίδευσης, τα οποία συνοπτικά έχουν ως εξής: Ελεύθερη πρόσβαση πολιτών στην εκπαίδευση, το οποίο σηµαίνει περισσότερες µορφωτικές ευκαιρίες, όπως «δεύτερη ευκαιρία», δια βίου µάθηση, επανακατάρτιση, επιµόρφωση. Τόπος, χρόνος, ρυθµός µελέτης ρυθµίζονται από τον ίδιο το φοιτητή. ιαµόρφωση µορφωτικής φυσιογνωµίας από τον ίδιο το φοιτητή. 8
Από τον ετήσιο ρυθµό υποβολής αιτήσεων των ενδιαφεροµένων στα προγράµµατα σπουδών, φαίνεται πως το ΕΑΠ έχει γίνει αποδεκτό από ευρεία στρώµατα πληθυσµού και µπορεί να αποτελέσει µοχλό για την πνευµατική ανύψωση των πολιτών µέσα από την εκπαίδευση, την επιµόρφωση και την κατάρτιση. Πρόσφατα αποτελέσµατα δηµοσιευµένων µελετών έδειξαν πως για το ΕΑΠ: (α) Η ανταπόκριση της ελληνικής κοινωνίας ήταν πολύ µεγάλη. (β) Η παρουσία του γυναικείου φύλου στα προγράµµατα σπουδών είναι έντονη. (γ) Ένα σηµαντικό τµήµα του πληθυσµού το οποίο ενδεχοµένως θα αναζητούσε την πραγµατοποίηση σπουδών στο εξωτερικό, αφού το παραδοσιακό ελληνικό τριτοβάθµιο σύστηµα εκπαίδευσης αδυνατεί να καλύψει τη ζήτηση, φαίνεται πως ανακόπηκε. (δ) Το ΕΑΠ φαίνεται πως επιτελεί πέρα από εκπαιδευτικό και κοινωνικό έργο. Αυτό προκύπτει από τη συµµετοχή πολιτών αποµακρυσµένων περιοχών, και ιδιαίτερα νησιωτικών, όπως επίσης και ατόµων µε ειδικές ανάγκες. (ε) Λόγω της, συγκριτικά µε τη συµβατική εκπαίδευση, ιδιάζουσας εκπαιδευτικής µεθοδολογίας ευρεία στρώµατα πολιτών τα οποία είτε σπουδάζουν στο ΕΑΠ είτε επιθυµούν να σπουδάσουν σε αυτό έρχονται σε επαφή, έστω και περιστασιακά, µε τις λεγόµενες νέες τεχνολογίες (ηλεκτρονικός υπολογιστής, Internet). εν πρέπει να παραβλέψουµε το γεγονός ότι ένας ικανός αριθµός εξυπηρετήσεων προσφέρονται σήµερα από το ΕΑΠ µέσω του διαδικτύου. ΤΟ Ε.Α.Π. ΚΑΙ Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΟΥ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ Για να επενδύσει κανείς σήµερα στο ανθρώπινο κεφάλαιο προκειµένου αυτό να αποτελέσει τη βάση της κοινωνίας της γνώσης, απαιτούνται συστήµατα δια βίου εκπαίδευσης και κατάρτισης τα οποία θα διατηρούν στενή σχέση µε τις τεχνολογικές αλλαγές και τις εξελίξεις. Μπορεί έτσι να 9
δηµιουργηθεί ένα µακρο-οικονοµικό πλαίσιο που θα ενισχύει τις διαρθρωτικές πολιτικές µέσα από την ενίσχυση της περιφερειακής ανάπτυξης και της απασχόλησης. Σηµειώνεται πως η δια βίου µάθηση όχι µόνο επεκτείνει και συµπληρώνει τα παραδοσιακά συστήµατα εκπαίδευσης αλλά και ενθαρρύνει τα άτοµα στη διάρκεια της ζωής τους να αποκτούν γνώσεις και δεξιότητες, µε απώτερο σκοπό να αντιµετωπίσουν τις προκλήσεις µιας κοινωνίας και οικονοµίας που συνεχώς µεταβάλλεται. Για να µπορέσουν όµως οι πολίτες, ανεξάρτητα από τον τόπο διαµονής και την κοινωνική τους θέση, να εκπαιδευτούν αποτελεσµατικά συµµετέχοντας σε προγράµµατα δια βίου µάθησης για την απόκτηση νέων δεξιοτήτων, πρέπει να τους παρέχονται οι προϋποθέσεις ώστε: (α) να µην µετακινούνται από τον τόπο διαµονής τους, (β) να παρακολουθούν ευέλικτα προγράµµατα, σε εξειδικευµένα και σύγχρονα αντικείµενα, (γ) να αισθάνονται πως εκπαιδεύονται σε ένα ίδρυµα κύρους και µε αξιόλογους εκπαιδευτές. Όλες οι προηγούµενες κρίσιµες προϋποθέσεις βρίσκουν έδαφος στο πρόσωπο του ΕΑΠ, το οποίο και έχει τη δυνατότητα και µπορεί να βοηθήσει προς την κατεύθυνση αυτή, συµβάλλοντας αποφασιστικά προς την περιφερειακή ανάπτυξη της χώρας. Με καινοτόµες για τη χώρα µεθόδους διδασκαλίας, µε έγκυρο και σύγχρονο εκπαιδευτικό υλικό, µε καταξιωµένους εκπαιδευτές, οι οποίοι έχουν ασκηθεί στο νέο τους ρόλο, µε οργανωτική δοµή που επιτρέπει την άρτια διεξαγωγή προγραµµάτων το ΕΑΠ µπορεί να προετοιµάσει τη χώρα για τις εξαιρετικά σύνθετες κοινωνικο-οικονοµικές συνθήκες που µας επιφυλάσσει η παγκοσµιοποίηση της αγοράς και οι συνεχής τεχνολογική εξέλιξη. Έτσι, θα προωθηθούν και οι στόχοι της περιφερειακής ανάπτυξης που είναι επιτακτική ανάγκη για τη βελτίωση του κοινωνικο-οικονοµικού επιπέδου των πολιτών στο σύνολό τους. Ολοκληρώνοντας, τονίζουµε ότι, ίσως η µεγαλύτερη συµβολή του ΕΑΠ στην ανάπτυξη της χώρας είναι το δικαίωµα που δίνει στους πολίτες για µια 10
δεύτερη ευκαιρία στη µόρφωση χωρίς φραγµούς και όρια, χωρίς χωρικούς και χρονικούς αποκλεισµούς, χωρίς να τους αποσπά από άλλες δραστηριότητες (επαγγελµατικές, προσωπικές κ.ά.). Και όπως φάνηκε µέχρι τώρα, η συµβολή του Ιδρύµατος στην καταπολέµηση των κοινωνικών ανισοτήτων και του κοινωνικού αποκλεισµού, είναι ουσιαστική. Ακριβώς λόγω του προηγούµενου πιστεύουµε τέλος, ότι όποιος νέος θεσµός δοκιµαστεί στο ήδη ταλαιπωρηµένο µε πολλές αλλαγές, ελληνικό εκπαιδευτικό σύστηµα θα πρέπει να µεριµνά πρωτίστως για την εξάλειψη των υφιστάµενων διαφορών και ανισοτήτων και να είναι προσανατολισµένος στις πραγµατικές ανάγκες της κοινωνίας. 11