ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΤΑΣΕΙΣ Α ΕΞΑΜΗΝΟ 2016 ΓΕΡΜΑΝΙΑ Συντάκτης: Siegfried Ellermann, Germany Trade and Invest (Μάιος 2016) Βερολίνο (GTAI) Η γερμανική οικονομία ανακάμπτει ελαφρά. Το 2016 το ΑΕΠ αναμένεται να αυξηθεί σε πραγματικούς όρους κατά 1,6% και το 2017 κατά 1,5%. Ο ρυθμός ανάπτυξης υπερέχει ελαφρά της ανάπτυξης του παραγωγικού δυναμικού. Από την πλευρά της ζήτησης σημαντικό ρόλο παίζουν η συνεχιζόμενη δημιουργία θέσεων εργασίας, οι αυξήσεις στους μισθούς και στις μεταβιβαστικές πληρωμές όπως και η ενίσχυση της αγοραστικής δύναμης ως συνέπεια μειωμένων ενεργειακών τιμών. Ελαφρά ώθηση δίνει και η παγκόσμια οικονομική ανάπτυξη. Περιεχόμενα 1. Γενική Άποψη της Οικονομίας Εξέλιξη του ΑΕΠ Επενδύσεις Κατανάλωση Εξωτερικό Εμπόριο 2. Επισκόπηση κλάδων Μηχανές και κατασκευή εγκαταστάσεων Αυτοκινητοβιομηχανία Χημική βιομηχανία Κατασκευές Ηλεκτρική και ηλεκτρονική τεχνολογία Τεχνολογία Πληροφορικής και Επικοινωνιών Τεχνολογία Περιβάλλοντος Ιατρική τεχνολογία Εφοδιαστική αλυσίδα Αιολική ενέργεια Βιομηχανία τροφίμων
1 Οικονομική ανάπτυξη Εξέλιξη του ΑΕΠ Το ΑΕΠ αναμένεται να αυξηθεί σε τρέχουσες τιμές το 2016 κατά 3,6% και το 2017 κατά 3,3% (2015: 3,8%). Αυτό προκύπτει από την κοινή πρόβλεψη των οικονομικών Ινστιτούτων DIW, IFO, IWH-Halle και RWI Essen. Οι ερευνητές εκτιμούν επίσης ότι ο αποπληθωριστής του ΑΕΠ, δηλαδή η σταθμισμένη αύξηση των τιμών σε διάφορους τομείς, θα ανέρθει το 2016 στο 1,9% και το 2017 στο 1,8% (2015: 2,1%). Ιδιαίτερο ρόλο παίζουν οι εξελίξεις στα δημόσια έξοδα και στον κατασκευαστικό τομέα. Οι τιμές του καταναλωτή αντίστοιχα προβλέπεται να αυξηθούν κατά 0,5 και 1,5% (2015: 0,3%). εδομένων των αβέβαιων παραγόντων που συνδέονται με τις προβλέψεις, οι πιθανότητες για μια πραγματική αύξηση του ΑΕΠ μεταξύ 0,9 και 2,3% το 2016 και μεταξύ -0,5 και 3,5% το 2017 βρίσκονται στο 68%. Στους κινδύνους που δημιουργούν ανασφάλεια οι περισσότεροι αναλυτές συμπεριλαμβάνουν τις νομισματικές, οικονομικές και πολιτικές εξελίξεις στην Ευρωπαϊκή Ένωση όπως και την οικονομική κατάσταση σε κάποιες από τις αναδυόμενες αγορές και σε μερικές χώρες-εξαγωγείς πρώτων υλών. Οικονομική ανάπτυξη 2015 έως 2017 (πραγματική μεταβολή σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος σε %) 2015 2016*) 2017*) ΑΕΠ 1,7 1,6 1,5 Εξαγωγές (μόνο προϊόντα) 5,0 1,9 4,0 Ακαθάριστες επενδύσεις παγίου 2,2 2,6 2,2 κεφαλαίου Ιδιωτική κατανάλωση 1,9 2,1 1,5 *) Προβλέψεις Πηγές: Κοινές προβλέψεις των Οικονομικών Ινστιτούτων DIW, IFO, IWH-Halle και RWI Essen Ενώ στη Γερμανία η συνολική παραγωγική ικανότητα έχει ως επί το πλείστον εξαντληθεί, στις υπόλοιπες χώρες του ευρώ υπάρχουν ακόμα αρκετές δυνατότητες για την επέκταση της παραγωγής. εδομένης αυτής της κατάστασης η νομισματική πολιτική στον Ευρωχώρο αναμένεται σύμφωνα με τα στοιχεία της Άνοιξης του 2016 να παραμείνει μέχρι νεοτέρας επεκτατική, που συνεπάγεται ότι η συνολική χρησιμοποίηση της παραγωγικής ικανότητας στη Γερμανία θα αυξάνεται. Προς το παρόν πάντως δεν υπάρχουν ενδείξεις για υπερθέρμανση της οικονομίας, ούτε για μια μεταβολή προς μια περιοριστική νομισματική πολιτική. εδομένου του θετικού ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών για τη Γερμανία το ακαθάριστο εθνικό εισόδημα εξακολουθεί να υπερβαίνει το ΑΕΠ. Ο ρυθμός αύξησης ανέρχεται σε 3,6% και 3,3% αντίστοιχα το 2016 και το 2017, με αποτέλεσμα να δύναται να επιτευχθεί στο τέλος της περιόδου μια αξία της τάξης των 3,31 δις ευρώ. Οικονομικά στοιχεία Δείκτης 2015 2016 1) 2017 1)
ΑΕΠ (ονομαστική τιμή, δις Ευρώ) 3.029,5 3.134,9 3.239,4 ΑΕΠ κατά κεφαλή(ευρώ) 37.099 37.999 39.170 Πληθυσμός (εκατ.)2) 81,6 82,5 82,7 1) Πρόβλεψη; 2) Εκτιμώμενες αξίες για το μέσο του έτους στη βάση της Ομοσπονδιακής Στατιστικής Υπηρεσίας για το 2015 και από το ΝΤ εκτιμώμενα ποσοστά ανάπτυξης για το 2016 και το 2017 Πηγές: Κοινές προβλέψεις των Οικονομικών Ινστιτούτων DIW, IFO, IWH-Halle και RWI Essen, Ομοσπονδιακή Στατιστική Υπηρεσία, ΝΤ Η οικονομική και νομισματική πολιτική παραμένει εν πολλοίς προκυκλική. Αυτό οφείλεται μεταξύ άλλων στις αυξημένες δαπάνες για την αντιμετώπιση των προσφυγικών ροών. Ωστόσο αναμένεται παρόλα αυτά ένα πλεόνασμα προϋπολογισμού μεταξύ 10 και 11 δις ευρώ. Ο προϋπολογισμός παραμένει θετικός ακόμα και με διορθωμένα στοιχεία, δηλαδή άνευ κυκλικών επιδράσεων, γεγονός που αυξάνει τα περιθώρια κινήσεων, αναφέρει η κοινή πρόβλεψη. Πιο μακροπρόθεσμα πρέπει να διατηρηθεί η δυνατότητα της Γερμανίας να ανταπεξέρχεται στις προκλήσεις του μέλλοντος, αναφέρει η γνωμοδότηση του Συμβουλίου Εμπειρογνωμόνων του 2015. Πρέπει να απαντηθεί μεταξύ άλλων το ερώτημα πως μπορεί να ανασχεθεί η επιβράδυνση της αύξησης παραγωγικότητας. Επενδύσεις Οι χρηματοδοτικοί όροι παραμένουν θετικοί. Σύμφωνα με την άποψη του Συμβουλίου Εμπειρογνωμόνων οι έρευνες της ifo-untersuchungen υποδηλώνουν γενναιόδωρη δανειοδότηση επιχειρήσεων εκ μέρους των τραπεζών. Τα πραγματικά επιτόκια για νέα δάνεια σε μη χρηματοπιστωτικές επιχειρήσεις βρισκόταν κάτω από 2%. Οι αποδόσεις εταιρικών ομολόγων αυξήθηκαν μεταξύ Απριλίου 2015 και Φεβρουαρίου 2016 από 2,0 σε 2,8%.Αν ληφθεί υπόψη η επέκταση του προγράμματος αγοράς εταιρικών ομολόγων από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα αναμένεται η χρηματοδότηση μέσω των κεφαλαιαγορών να γίνει πάλι πιο ευνοϊκή. Οι επενδύσεις κεφαλαιουχικού εξοπλισμού αναμένεται να αυξηθούν κατά 2,5% το 2016 και κατά 3,3% το 2017 (2015: +4,8%) αναφέρει η κοινή πρόβλεψη των Οικονομικών Ινστιτούτων. Οπότε οι περισσότερες εταιρείες πρόκειται πιθανότατα να προχωρήσουν σε αναγκαίες επενδύσεις για αντικαταστάσεις ή για τον εκσυγχρονισμό του εξοπλισμού τους. Μια διεύρυνση του υφιστάμενου δυναμικού είναι πιο πιθανή στον εξαγωγικό τομέα. Οι επενδύσεις σε κατασκευές αναμένεται να αυξηθούν τα δυο επόμενα χρόνια κατά 2,8 και 1,4% (2015: 0,3%). Κατανάλωση Η ιδιωτική κατανάλωση παραμένει μέχρι νεοτέρας ο κινητήριος μοχλός της γενικής οικονομικής ανάπτυξης. Οι καταναλωτικές δαπάνες τα έτη 2016 και 2017 θα συμβάλλουν κατά δυο τρίτα στην αύξηση του ΑΕΠ, σύμφωνα με το Ινστιτούτο για Μακροοικονομία και Έρευνα Ανάπτυξης. Το σύνολο των μισθών αυξάνεται επίσης. Μαζί με μια αύξηση της απασχόλησης και των
νομισματικών κοινωνικών παροχών και άλλων εισοδημάτων αυξάνεται το διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών κατά 3% κάθε χρονιά τα επόμενα δυο χρόνια στα 1,81 δις ευρώ και στα 1,86 δις ευρώ αντίστοιχα, σύμφωνα με την κοινή πρόβλεψη. Η εξέλιξη της ιδιωτικής κατανάλωσης ευνοείται από τις χαμηλές τιμές των πρώτων υλών, ιδιαίτερα του πετρελαίου. Το λιανικό εμπόριο αξιολογεί την παρούσα οικονομική κατάσταση ως την πιο θετική από το 2011, αναφέρει ο Σύνδεσμος Εμπόρων της Γερμανίας (HDE). Σύμφωνα με τις προβλέψεις ο τζίρος θα αυξηθεί κατά 2% στα 481,2 δις ευρώ το 2016. Ιδιαίτερα ώθηση δίνει το διαδικτυακό εμπόριο με μια αύξηση που αναμένεται να κυμανθεί στο 11% (στα 46,3 δις ευρώ). Εξωτερικό εμπόριο Οι εξαγωγές συνεχίζουν και το 2016 και το 2017 να κερδίζουν έδαφος. Αυτό προκύπτει, σύμφωνα με τους ερευνητές του Ινστιτούτο του Κιέλου για την παγκόσμια οικονομία, από την οικονομική ανάπτυξη στις ΗΠΑ που επιταχύνεται και την οικονομική ανάκαμψη στον Ευρωχώρο. εδομένης της ζωηρής εγχώριας ανάπτυξης και οι εισαγωγείς μπορούν να υπολογίζουν σε αυξήσεις. Το 2016 οι εξαγωγές αναμένεται να αυξηθούν σε τρέχουσες τιμές κατά 3,4% και κατά 5,8% το 2017. Στις εισαγωγές αντίστοιχα προβλέπεται αύξηση 5,6 και 7,1%. Εξωτερικό Εμπόριο Γερμανίας (σε εκατ. ευρώ, σύγκριση με τον προηγούμενο χρόνο σε %) 2014 2015 Μεταβολή 2015/2014 Εισαγωγές 910,1 948,4 4,2 Εξαγωγές 1.123,7 1.196,6 6,5 Εμπορικό ισοζύγιο 213,6 248,2 16,2 Πηγή: Ομοσπονδιακή Στατιστική Υπηρεσία της Γερμανίας Σε ό,τι αφορά στην ανταγωνιστικότητα των γερμανών προμηθευτών, οι αναλυτές του IfW αναμένουν μια μικρή ανατίμηση του ευρώ (σε όρους σταθμισμένης συναλλαγματικής ισοτιμίας). Σύμφωνα με την Τράπεζα ιεθνών ιακανονισμών παρέμεινε στάσιμη η σταθμισμένη σχέση ανταλλαγής για γερμανικές εταιρείες απέναντι σε 26 χώρες τόσο σε ονομαστικές και κυρίως σε πραγματικές αξίες με πολύ μικρές διακυμάνσεις προς την κατεύθυνση της υποτίμησης από το 2015. Οι επιστήμονες από το Κιέλο επισημαίνουν ότι μελλοντικά οι εξαγωγές θα αυξάνονται αισθητά πιο αργά από ότι οι εισαγωγές. Εξαγωγές κατά κατηγορίες προϊόντων (σε εκατ. ευρώ; μεταβολή σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος σε %) SITC Ομάδα προϊόντων 2014 2015 Μεταβολή 2015/2014 0 Τρόφιμα / ζώντα ζώα 52,5 52,8 0,6 5 Χημικά προϊόντα 178,6 189,0 5,9.51 Οργανικά χημικά προϊόντα 24,4 23,7-2,9.54 Ιατρικά είδη 60,5 69,1 14,2.57 Συνθετικά είδη σε αρχική μορφή 24,3 24,2-0,4 6 Αρχικά είδη 141,1 142,9 1,3
.67 Σίδηρος/Χάλυβας 24,1 23,9-0,8 7 Μηχανές και οχήματα 544,3 586,9 7,8.71 Κινητήρες εσωτερικής καύσης 41,4 43,3 4,6.72 Μηχανήματα δημοσίων έργων 46,3 47,0 15,1.74 Μηχανές για διάφορους σκοπούς 82,3 84.7 2,9.77 Ηλεκτρικές μηχανές 83,8 89,3 6,6.78 Οχήματα 194,5 216,5 11,3 8 Τελικά προϊόντα 115,7 122,9 6,2.87 Συσκευές μέτρησης, δοκιμών και ελέγχου 37,9 40,7 7,4 Πηγή: Ομοσπονδιακή Στατιστική Υπηρεσία 2. Επισκόπηση κλάδων Η ψηφιοποίηση της οικονομίας και ιδιαίτερα των γερμανικών μικρομεσαίων επιχειρήσεων βρέθηκε στο προσκήνιο εκθέσεων όπως η Hannover Messe και η Cebit. Η αυξανόμενη χρήση ρομπότ και τεχνητής νοημοσύνης όπως και η αυξημένη αυτοματοποίηση και δικτύωση πολλών διαδικασιών, π.χ. στην εργασία, συνδέεται γενικά με την ανάγκη για πολλές επενδύσεις, τόσο ενδοεπιχειρησιακών όσο και στις δημόσιες υποδομές. Προκλήσεις αντιμετωπίζει και η αγορά εργασίας στην οποία ιδιαίτερη ζήτηση θα έχουν μελλοντικά οι απόφοιτοι των σπουδών STEM (φυσικών επιστημών, πληροφορικής, μαθηματικών και τεχνολογίας). Ειδικοί συμφωνούν ότι στη Γερμανία υπάρχει ακόμα μεγάλη ανάγκη βελτίωση προκειμένου να καταστεί ανταγωνιστική προς διεθνείς ανταγωνιστές. Μηχανές και κατασκευή εγκαταστάσεων Η κατασκευή μηχανών και εγκαταστάσεων αναμένεται και το 2016 να παραμείνει στάσιμη στη Γερμανία, σύμφωνα με τον Σύνδεσμο Γερμανών Κατασκευαστών Μηχανών και Εγκαταστάσεων (VDMA). Σε τρέχουσες τιμές η αξία της παραγωγής αναμένεται να ξεπεράσει τα 200 δις ευρώ για άλλη μια φορά (2015: 200,8 δις, 2014: 198,2 δις ευρώ, σύμφωνα με το VDMA). εδομένων όμως των πολυάριθμων εστιών κρίσης που επηρεάζουν τη διεθνή ζήτηση για μηχανές αλλά και της συγκρατημένης διάθεσης για επενδύσεις στο εσωτερικό, ο Σύνδεσμος το θεωρεί επιτυχημένο αποτέλεσμα. Ο κλάδος κατάφερε να διατηρήσει την ανταγωνιστική θέση του σε παγκόσμιο επίπεδο. Ο τζίρος αυξήθηκε το 2015 σε ονομαστικές αξίες κατά 2,8% στα 218,1 δις ευρώ, οι εξαγωγές κατά 2,6% στα 155,5 δις ευρώ. Αυτοκινητοβιομηχανία «Αναμένουμε για το έτος 2016 να πωληθούν 3,3 εκατ. Ι.Χ., που αντιστοιχεί σε αύξηση 3%», εξηγεί ο Matthias Wissmann, πρόεδρος του Συνδέσμου της γερμανικής αυτοκινητοβιομηχανίας (VDA). Και στην παραγωγή και στις ταξινομήσεις νέων οχημάτων τους τέσσερις πρώτους μήνες το VDA καταγράφει σημαντικές αυξήσεις. Ωστόσο οι εξαγωγές παρέμειναν στάσιμες. Προκειμένου να προωθηθεί η ηλεκτροκίνηση η Ομοσπονδιακή Κυβέρνηση σκοπεύει να διαθέσει μέχρι το 2020 περίπου 300 εκατ. ευρώ για επενδύσεις στις υποδομές για φόρτιση οχημάτων και 100 εκατ. ευρώ για μια δημόσια πρωτοβουλία προμήθειας. Με περαιτέρω 600 εκατ. ευρώ
αναμένεται να δοθούν κίνητρα σε ιδιώτες και επιχειρήσεις για την αγορά ηλεκτροκίνητων οχημάτων. Συγκεκριμένα θα δοθούν 4.000 ευρώ για την αγορά ενός ηλεκτροκίνητου οχήματος ή 3.000 ευρώ για ένα υβριδικό. Χημική βιομηχανία Για το 2016 ο Σύνδεσμος της Χημικής Βιομηχανίας (VCI) προβλέπει μια αύξηση της παραγωγής κατά 1%. Οι τιμές των χημικών προϊόντων αναμένεται να μειωθούν κατά 0,5%. Αυτό σημαίνει ότι ο τζίρος του κλάδου θα αυξηθεί κατά 0,5% στα 191 δις ευρώ. Όπως και το 2015 έτσι και το 2016 λόγω του χαμηλού ρυθμού αύξησης της βιομηχανίας θα υπάρξει μόνο μια μικρή αύξηση της ζήτησης για χημικά προϊόντα στη Γερμανία. Η αύξηση της παραγωγής κατά 0,7% το 2015 οφειλόταν εν πολλοίς στα φαρμακευτικά προϊόντα (+3,7%) και στα ειδικά χημικά προϊόντα (+1,3%). Οι παραγωγοί καταναλωτικών χημικών προϊόντων (-3,4%) όπως και πετροχημικών (- 3,1%) κατέγραψαν μείωση. Η πτώση της τιμής του πετρελαίου είχε ως αποτέλεσμα μια σχετικά συγκρατημένη στάση από την πλευρά των αγοραστών. Κατασκευαστικός κλάδος Οι κλαδικοί σύνδεσμοι HDB και ZDB στον κλάδο των κατασκευών προσβλέπουν σε ένα καλό 2016. Ιδιαίτερη ώθηση δίνουν οι κατασκευές κατοικιών και δημόσιων κτιρίων. Αναμένεται μια αύξηση του κλαδικού τζίρου κατά 3,0 % στα περίπου 103 δις ευρώ. Αυτός ο ρυθμός αύξησης αναφέρεται και στα έργα πολιτικού μηχανικού. εδομένης της ευνοϊκής χρηματοδότησης η αύξηση των επενδύσεων στον κατασκευαστικό τομέα υπολογίζεται να κρατήσει για μεγάλο χρονικό διάστημα, σύμφωνα με τους οικονομικούς ερευνητές του IfW. Ηλεκτρική και ηλεκτρονική τεχνολογία Ο Κεντρικός Σύνδεσμος Ηλεκτρικής και Ηλεκτρονικής Βιομηχανίας (ZVEI) εκτιμά ότι το 2016 θα υπάρξει μια ελαφρά αύξηση στη γερμανική παραγωγή ηλεκτρικών κατά 1% περίπου σύμφωνα με τον πρόεδρο του Συνδέσμου Michael Ziesemer. Ο τζίρος προβλέπεται να αυξηθεί κατά 2%, ξεπερνώντας σε τρέχουσες αξίες τα 182 δις ευρώ του 2008. Το έτος 2015 έκλεισε για τη γερμανική βιομηχανία ηλεκτρικής βιομηχανίας με αύξηση της παραγωγής κατά 1,3% σε πραγματικούς όρους. Τα κλαδικά έσοδα αυξήθηκαν κατά 4,1% στα 178,9 δις ευρώ σε ονομαστικούς όρους. Οι εξαγωγές αυξήθηκαν κατά 6,7% στα 174,1 δις ευρώ. Στα ηλεκτρονικά είδη ψυχαγωγίας αναμένεται να δοθεί ένα τέλος στη συνεχιζόμενη υποχώρηση σύμφωνα με την πρόβλεψη του Συνδέσμου ΤΠΕ Bitkom. Οι πωλήσεις αυξάνονται και χάρη στο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα Ποδοσφαίρου και των Ολυμπιακών Αγώνων κατά 0,2% στα 9,6 δις ευρώ. Τεχνολογία Πληροφορικής και Επικοινωνιών Ο τζίρος στην αγορά τεχνολογιών πληροφορικής αναμένεται να αυξηθεί το 2016 κατά 3,0% στα 83,5 δις ευρώ. Τον υψηλότερο ρυθμό αύξησης αναμένεται να καταγράψει με 6,2%, σύμφωνα με τον Κλαδικό Σύνδεσμο Bitkom, ο κλάδος του λογισμικού, φτάνοντας τα 21,5 δις ευρώ. Οι κατασκευαστές λογισμικού επωφελούνται από το γεγονός ότι αυτή τη στιγμή η συνολική οικονομία προσαρμόζεται σε ψηφιακά επιχειρηματικά πρότυπα. Η αγορά των υπηρεσιών
πληροφορικής, η οποία συμπεριλαμβάνει και τις συμβουλευτικές υπηρεσίες και τα έργα, αναμένεται να αυξηθεί κατά 2,7% στα 38,2 δις ευρώ. Τα έσοδα στον τομέα του Hardware προβλέπεται να αυξηθούν κατά 0,8% στα 23,8 δις ευρώ. Για τον κλάδο τηλεπικοινωνίας προβλέπεται στασιμότητα (0,2% στα 67,0 δις ευρώ). Σε αυτό το πλαίσιο οι πωλήσεις των Smartphones θα αυξηθούν κατά 0,7% στα 10,4 δις ευρώ, ενώ οι πωλήσεις άλλων τελικών συσκευών θα μειωθούν κατά 0,2% στα 11,0 δις ευρώ. Τεχνολογία Περιβάλλοντος Πάνω από 75% των προμηθευτών σκοπεύουν να επεκτείνουν περαιτέρω τις εργασίες τους στον τομέα της ενεργειακής αποδοτικότητας στη Γερμανία. Η αγορά γίνεται πιο ελκυστική και για νεοεισερχόμενους, σύμφωνα με την Γερμανική Επιχειρηματική Πρωτοβουλία για την ενεργειακή αποδοτικότητα (Deneff). Οι πωλήσεις ενισχύονται από την ψηφιοποίηση και τη δημιουργία νέων πελατειακών αναγκών. Προμηθευτές λύσεων ενεργειακής αποδοτικότητας κατέγραψαν τζίρο της τάξης των 135 δις ευρώ (+10% σε σχέση με το 2014). Ο Ομοσπονδιακός Σύνδεσμος της Γερμανικής Βιομηχανίας Θέρμανσης (BDH) ανέφερε αύξηση στο τζίρο των μελών τους κατά 2,9% το 2015 στα 13,6 δις ευρώ. Συστήματα που βασίζονται στο φυσικό αέριο είχαν τη μεγαλύτερη ζήτηση. Οι χαμηλές τιμές πετρελαίου όπως και η ανάγκη εκσυγχρονισμού οδήγησαν σε αύξηση των πωλήσεων κατά 30% στις 60.000 συσκευές. Ιατρική Τεχνολογία Σύμφωνα με την άποψη του Κλαδικού Συνδέσμου Spectaris οι επιχειρήσεις του κλάδους της ιατρικής τεχνολογίας αναμένουν μια χαμηλότερη αύξηση στον τζίρο τους. Πιο πιθανό είναι να αυξηθούν οι εξαγωγές στην Ασία και την Βόρειο Αμερική. Οι περίπου 1.240 κατασκευαστές γερμανικής τεχνολογίας υπολογίζουν συνολικά έσοδα της τάξης των 28,4 δις ευρώ (+11,6%). Τα έσοδα από τις εισαγωγές αυξήθηκαν κατά 11% στα 19,2 δις ευρώ. Η αγορά επηρεάστηκε μεταξύ άλλων από το χαμηλό ευρώ, τις χαμηλές τιμές πετρελαίου, την σε παγκόσμιο επίπεδο επεκτατική νομισματική πολιτική, την επέκταση και των εκσυγχρονισμό των συστημάτων υγείας στις αναδυόμενες χώρες αλλά και οι περικοπές των γερμανικών ασφαλιστικών ταμείων. Εφοδιαστική αλυσίδα Το εμπόριο, η βιομηχανία και οι παροχείς υπηρεσιών logistics δηλώνουν πιο αισιόδοξοι απ ότι στο τέλος του 2015 σχετικά με τις βραχυπρόθεσμες εξελίξεις, ενώ μακροπρόθεσμα δείχνουν μάλλον απαισιόδοξοι. Αναλυτές της Deutsche Bank υπολογίζουν ότι ο τζίρος των εταιρειών της εφοδιαστικής αλυσίδας θα πλησιάσει το 2016 στα 300 δις ευρώ (Αποτέλεσμα 2014: περίπου 290 δις). Οι επενδύσεις θα επικεντρωθούν το 2016 στην προμήθεια λογισμικού εφοδιαστικής αλυσίδας, βιομηχανικών οχημάτων, οχημάτων για μεγάλες αποστάσεις και την κατασκευή των αποθηκευτικών χώρων σύμφωνα με μια έρευνα της SCI Logistik. Αιολική Ενέργεια Σε κυμαινόμενους ρυθμούς αναμένεται να προχωρήσει η αύξηση του δυναμικού σε ηπειρωτικό έδαφος, προβλέπει ο Ομοσπονδιακός Σύνδεσμος Αιολικής Ενέργειας (BWE) σύμφωνα με την
προτεινόμενη τροποποίηση των Νόμου περί ΑΠΕ. Το 2015 στη Γερμανία εγκαταστάθηκαν καθαρά 3.535,8 MW σε επιπλέον δυναμικό παραγωγής (2014: 4.385,9 MW). Αυτό ανεβάζει τη συνολική εγκατεστημένη ισχύ από αιολική ενέργεια σε 41.651,5 MW. εδομένων των ευνοϊκών αιολικών δεδομένων με 78 TWh 20 εκατ. νοικοκυριά προμηθεύτηκαν ενέργεια και καλύφθηκε το 12% της ακαθάριστης κατανάλωσης ενέργειας. Σε υπεράκτιους σταθμούς η νέα εγκατεστημένη ισχύς το 2015 σε 546 αιολικές εγκαταστάσεις ανήρθε σε 2.282,4 MW (2014: 492,2 MW). Στα τέλη εκεμβρίου 2015 συνολικά 792 εγκαταστάσεις με συνολική απόδοση 3.294,9 MW ήταν συνδεδεμένες με το δίκτυο. Το 2016 αναμένεται αύξηση κατά 700 MW. Βιομηχανία τροφίμων Η βιομηχανία τροφίμων χρειάζεται νέα αναπτυξιακή ώθηση. Οι απαιτήσεις των εγχώριων καταναλωτών, το κόστος παραγωγής και ο διεθνής ανταγωνισμός αυξάνεται. Τα έσοδα βρίσκονται υπό πίεση. Οι περισσότερες επιχειρήσεις θεωρούν δεδομένο ότι τα επόμενα τρία χρόνια δεν θα αλλάξουν πολλά πράγματα στο επιχειρηματικό περιβάλλον, σύμφωνα με τις αναλύσεις του Ομοσπονδιακού Γερμανικού Συνδέσμου Ειδών ιατροφής. Ως κλειδί για τη διατήρηση των κερδών αναφέρονται τα καινοτόμα προϊόντα καθώς και οι εντονότερες προσπάθειες για την αύξηση των εξαγωγών. Αισιόδοξες δηλώνουν οι επιχειρήσεις σε ότι αφορά στα σχέδια παραγωγής τους και χρήση του παραγωγικού δυναμικού τους. Σύμφωνα με στοιχεία της Ομοσπονδιακής Στατιστικής Υπηρεσίας ο τζίρος του κλάδου διατροφής μειώθηκε το 2015 κατά 1,9% κι έπεσε στα 148,5 δις ευρώ.