Α. ΒΑΣΙΚΕΣ ΔΙΕΡΓΑΣΙΕΣ ΜΕΤΡΗΣΗ ΤΟΥ ΟΓΚΟΥ

Σχετικά έγγραφα
ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΟΞΥΤΗΤΑΣ ΣΕ ΚΡΑΣΙ (ΛΕΥΚΟ)

Στόχοι της εργαστηριακής άσκησης

Ποιοτική ανάλυση ιόντων 1 ο Πείραμα

Ε.Κ.Φ.Ε. ΔΙ.Δ.Ε Α ΑΘΗΝΑΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΟΛΥΜΠΙΑΔΑ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ 2016 ΠΡΟΚΑΤΑΡΚΤΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΣΤΗ ΧΗΜΕΙΑ

ph< 8,2 : άχρωμη ph> 10 : ροζ-κόκκινη

ΧΗΜΕΙΑ. Πανελλήνιος Μαθητικός Διαγωνισμός για την επιλογή στην 10 η Ευρωπαϊκή Ολυμπιάδα Επιστημών - EUSO 2012 Σάββατο 21 Ιανουαρίου 2012.

ΤΟΠΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ EUSO 2014 ΧHMEIA. 7 Δεκεμβρίου 2013 ΛΥΚΕΙΟ :... ΟΜΑΔΑ ΜΑΘΗΤΩΝ: ΜΟΝΑΔΕΣ:

-Η συγκράτηση νερού από διάφορα υλικά, ουσίες και ενώσεις είναι ένα θέμα με μεγάλο τεχνολογικό ενδιαφέρον. Και αυτό γιατί το αν υπάρχει ή όχι υγρασία

Τοπικός Μαθητικός Διαγωνισμός EUSO

+ ή ΟΗ OH ( 1 ) ( 2 ) ( 1 ) ( 2 )

Ευρωπαϊκή Ολυμπιάδα Φυσικών Επιστημών Τοπικός διαγωνισμός στη Φυσική και Χημεία Στόχοι της εργαστηριακής άσκησης

ΕΚΦΕ Τρικάλων. Πειραματική Δοκιμασία στη Χημεία. Τοπικός Μαθητικός Διαγωνισμός. Τρίκαλα, Σάββατο, 8 Δεκεμβρίου 2012

Σύντομη περιγραφή του πειράματος. Διδακτικοί στόχοι του πειράματος

ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑ ΕΝΩΣΗ ΥΠΕΥΘΥΝΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΩΝ ΚΕΝΤΡΩΝ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ - «ΠΑΝΕΚΦE»

European Union Science Olympiad EUSO 2014 ΤΟΠΙΚΟΣ ΜΑΘΗΤΙΚΟΣ ΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΗ ΟΚΙΜΑΣΙΑ ΣΤΗ ΧΗΜΕΙΑ. Σάββατο 7 ΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2013 ΕΚΦΕ ΑΧΑΪΑΣ (ΑΙΓΙΟΥ)

ΤΟΠΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ EUSO 2016 ΧΗΜΕΙΑ. 5 - Δεκεμβρίου Ερρίκος Γιακουμάκης

Εύρεση ph διαλυμάτων με χρήση δεικτών, πεχαμετρικού χάρτου, πεχαμέτρου και αισθητήρα ph Multilog, (όπου υπάρχει)

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΣΕΡΡΩΝ 12 η Ευρωπαϊκή Ολυµπιάδα Επιστηµών EUSO 2014 ΧΗΜΕΙΑΣ

ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΟΛΥΜΠΙΑΔΑΣ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ - EUSO 2009 ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΜΑΘΗΤΩΝ ΧΗΜΕΙΑ

Το χρώμα του μπλε της θυμόλης σε διαφορετικές τιμές ph

2η Δραστηριότητα ΧΗΜΕΙΑ. Ονοματεπώνυμα: Α) Β) Γ) Ανίχνευση ρύπανσης στα νερά λίμνης

ΙΣΟΡΡΟΠΙΕΣ ΜΕ ΑΝΘΡΑΚΙΚΑ ΙΟΝΤΑ

ΤΟΠΙΚΟΣ ΠΡΟΚΡΙΜΑΤΙΚΟΣ ΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ EUSO 2011 ΕΚΦΕ ΠΕΙΡΑΙΑ ΝΙΚΑΙΑΣ ΣΑΒΒΑΤΟ 27/11/2010 «ΧΗΜΕΙΑ»

Προκριματικός διαγωνισμός για την EUSO 2019

στις Φυσικές Επιστήμες Ονοματεπώνυμα:

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΧΗΜΕΙΑΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ

ΤΟΠΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΕΚΦΕ ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ ΣΤΗ ΧΗΜΕΙΑ

Προσδιορισμός της διαλυτότητας στο νερό στερεών ουσιών - Φύλλο εργασίας

ΜΕΡΟΣ Α : Ερωτήσεις 1-6 Να απαντήσετε σε όλες τις ερωτήσεις 1-6. Κάθε ορθή απάντηση βαθμολογείται με πέντε (5) μονάδες.

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΜΑΘΗΤΗ Παράγοντες που επηρεάζουν την θέση της χημικής ισορροπίας 4 η εργαστηριακή άσκηση

ΤΟΠΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ EUSO 2018 ΧΗΜΕΙΑ. 9 - Δεκεμβρίου

Ευρωπαϊκή Ολυμπιάδα Φυσικών Επιστημών 2014 Τοπικός διαγωνισμός στη Χημεία Ονοματεπώνυμο μαθητών. Το σενάριο

Μέτρηση ph διαλυμάτων καθημερινή χρήσης με την βοήθεια δεικτών και πεχαμετρικού χαρτιού. Μεταβολή του χρώματος των δεικτών

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΧΗΜΕΙΑΣ Β ΤΑΞΗΣ ΛΥΚΕΙΟΥ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ

6 Δεκεμβρίου 2014 ΛΥΚΕΙΟ :... ΟΜΑΔΑ ΜΑΘΗΤΩΝ: ΜΟΝΑΔΕΣ:

Το εξεταστικό δοκίμιο αποτελείται από οκτώ (8) σελίδες

Καθηγητής : ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΔΑΝΙΗΛ ΠΛΑΪΝΑΚΗΣ. Χημεία. Εργαστηριακή άσκηση ΑΣΠΡΟΠΥΡΓΟΣ

ΠΑΓΚΥΠΡΙΑ ΕΝΩΣΗ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΩΝ ΧΗΜΙΚΩΝ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΕΘΝΗ ΟΛΥΜΠΙΑΔΑ ΧΗΜΕΙΑΣ 2012 Γ ΦΑΣΗ (ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ)

1ο και 2ο ΕΚΦΕ Ηρακλείου ΤΟΠΙΚΟΣ ΠΡΟΚΡΙΜΑΤΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΟΛΥΜΠΙΑΔΑΣ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ - EUSO Σάββατο 3 Δεκεμβρίου 2017

ΤΟΠΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ EUSO 2014 ΕΚΦΕ ΘΗΡΑΣ

ΕΚΦΕ ΣΥΡΟΥ Τοπικός διαγωνισμός για Euso Κυριακή 14/12/2014

Συντάκτης: Τζαμτζής Αθανάσιος Σελίδα 1

Ευρωπαϊκή Ολυμπιάδα Φυσικών Επιστημών 2014 Τοπικός διαγωνισμός στη Χημεία

Όγδοη Διάλεξη Οξέα - Βάσεις - Άλατα

Σύντομη περιγραφή του πειράματος. Διδακτικοί στόχοι του πειράματος

ΛΑΝΙΤΕΙΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ: ΓΡΑΠΤΕΣ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ 2015 ΜΑΘΗΜΑ XHMEIAΣ Γ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ: ΤΜΗΜΑ:. ΑΡ:...

ΜΕΡΟΣ Α: (μονάδες 4) Να απαντήσετε σε όλες τις ερωτήσεις. Κάθε ερώτηση βαθμολογείται με δύο (2) μονάδες. Ερώτηση 1

ΧΗΜΙΚΕ ΑΝΣΙΔΡΑΕΙ ΚΑΙ ΠΟΙΟΣΙΚΗ ΑΝΑΛΤΗ ΙΟΝΣΩΝ

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΑΛΙΜΟΥ

Στην συγκεκριμένη εργαστηριακή δραστηριότητα θα μετρήσουμε 4 παραμέτρους για την ποιότητα του νερού που προέρχεται από το δίκτυο του σχολείου μας,

Α & Β ΕΚΦΕ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΑΤΤΙΚΗΣ ΤΟΠΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΣΤΗ ΧΗΜΕΙΑ

Σύντομη περιγραφή του πειράματος

FeCl 3(aq) + 6NH 4 SCN (aq) (NH 4 ) 3 [Fe(SCN) 6 ] (aq) +3NH 4 Cl (aq) (1) ή FeCl 4

Χημικές αντιδράσεις και ποιοτική ανάλυση ιόντων.

ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2012 Πειράματα Χημείας

3. Όταν χλωριούχο νάτριο πυρωθεί στο λύχνο Bunsen, η φλόγα θα πάρει χρώμα: Α. Κόκκινο Β. Κίτρινο Γ. Μπλε Δ. Πράσινο Ε. Ιώδες

Ερ. Γιακουμάκης, Γ. Καπελώνης, Μπ. Καρακώστας Χημικοί

ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΜΑΪΟΥ-ΙΟΥΝΙΟΥ 2015

ΛΥΚΕΙΟ ΣΟΛΕΑΣ Σχολική χρονιά

ΧΗΜΙΚΕΣ ΑΝΤΙ ΡΑΣΕΙΣ ΑΠΛΗΣ ΑΝΤΙΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ

Προχοϊδα: Μετράει τον όγκο ενός υγρού (ή διαλύµατος) µε ακρίβεια 0,1 ml και συνήθως έχει χωρητικότητα από 10 έως 250 ml.

ΤΙΤΛΟΣ ΑΣΚΗΣΗΣ : Παρασκευή και ιδιότητες ρυθμιστικών διαλυμάτων Τάξη : Γ Λυκείου, Χημεία κατ/νσης

ΤΙΤΛΟΔΟΤΗΣΗ ΔΙΑΛΥΜΑΤΟΣ FeSO 4 ΜΕ ΠΡΟΤΥΠΟ ΔΙΑΛΥΜΑ KMnO 4 ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΚΑΘΑΡΟΤΗΤΑΣ ΔΕΙΓΜΑΤΟΣ

5. Η ισχύς ενός λευκαντικού ρούχων

ΣΧΟΛΕΙΟ: ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ: ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΜΑΪΟΥ - ΙΟΥΝΙΟΥ. ΧΡΟΝΟΣ: 2,5 ώρες ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ: ΧΡΗΣΙΜΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ

ΣΧΟΛΕΙΟ: ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ: ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΜΑΪΟΥ - ΙΟΥΝΙΟΥ. ΧΡΟΝΟΣ: 2,5 ώρες ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ: ΧΡΗΣΙΜΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΣΕΡΡΩΝ ΧΗΜΕΙΑΣ ΣΧΟΛΕΙΟ:. Σέρρες 08/12/2012. Σύνολο µορίων:..

1. Ταυτοποίηση μιας άγνωστης χημικής ένωσης

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΑΣΚΗΣΗ ΧΗΜΕΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ Α ΛΥΚΕΙΟΥ. ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ph ΔΙΑΛΥΜΑΤΟΣ ΜΕ ΤΗ ΒΟΗΘΕΙΑ ΔΕΙΚΤΩΝ Ή ΠΕΧΑΜΕΤΡΙΚΟΥ ΧΑΡΤΙΟΥ

Α. Ίσως έχεις παρατηρήσει ότι το λεμόνι, το ξίδι, τα πορτοκάλια έχουν χαρακτηριστική γεύση. Ποια πιστεύεις ότι είναι αυτή;

ΔΙΔΑΚΤΕΑ ΥΛΗ ΧΗΜΕΙΑΣ Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΣΕΡΡΩΝ ΧΗΜΕΙΑΣ ΣΧΟΛΕΙΟ:. Σέρρες 05/12/2015

ΘΕΜΑΤΑ ΧΗΜΕΙΑΣ ΤΟΠΙΚΟΥ ΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥ EUSO 2009

ΓΕΩΡΓΙΚΗ ΧΗΜΕΙΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ

4. Πόσο οξικό οξύ περιέχει το ξίδι;

Εργαστηριακή άσκηση 3

ΕΚΦΕ /ΝΣΗΣ ΕΥΤ/ΘΜΙΑΣ ΕΚΠ/ΣΗΣ ΑΘΗΝΑΣ

Κοινές ιδιότητες των υδατικών διαλυμάτων των οξέων. Μερικές χαρακτηριστικές περιπτώσεις που η όξινη (ξινή) γεύση των οξέων γίνεται αντιληπτή.

ΠΡΟΚΡΙΜΑΤΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ

Συντάκτης: Τζαμτζής Αθανάσιος Σελίδα 1

ΧΗΜΙΚΕΣ ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΠΟΙΟΤΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΙΟΝΤΩΝ

Ογκομετρήσεις Εξουδετέρωσης

ΤΟΠΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ EUSO 2016

1. Παρατήρηση βρασμού του νερού μέσω των αισθητήρων.

ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΠΑΥΛΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ ΓΡΑΠΤΕΣ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΣΤΗ ΧΗΜΕΙΑ ΙΟΥΝΙΟΣ 2016

ΟΔΗΓΙΕΣ 60 λεπτά. ΟΛΕΣ πένα με μπλε ή μαύρο μελάνι. οκτώ (8) σελίδες,

ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΜΕ ΔΙΑΛΥΜΑΤΑ Γραμμομοριακή συγκέντρωση διαλυμάτων

ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: XHMEIA A ΛΥΚΕΙΟΥ

Πανελλήνιος Μαθητικός ιαγωνισμός για την επιλογή ομάδων μαθητών που θα συμμετάσχουν στην 9 η Ευρωπαϊκή Ολυμπιάδα Επιστημών - EUSO 2011

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΣΕΡΡΩΝ ΧΗΜΕΙΑΣ ΣΧΟΛΕΙΟ:.

Δείκτες. Δείκτες οξέων βάσεων ή ηλεκτρολυτικοί ή πρωτολυτικοί δείκτες είναι ουσίες των

ΤΟΠΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΕΚΦΕ ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ ΣΤΗ ΧΗΜΕΙΑ

«Ρολόι» ιωδίου, ένα χημικό ρολόι.

Υπεύθυνος. καθηγητής: Κρεμιώτης Θωμάς, Φυσικός ΤΑΞΗ Γ' ΧΗΜΕΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΑ ΔΙΑΛΥΜΑΤΑ ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ. Ον/νυμο Τμήμα: Ημ/νια

ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΓΙΑΣ ΦΥΛΑΞΕΩΣ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ: ΓΡΑΠΤΕΣ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ

Ονοµατεπώνυµο Μαθητών ΠΡΟΚΡΙΜΑΤΙΚΟΣ ΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ EUSO 2010 ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ ΣΤΗ ΧΗΜΕΙΑ. 28 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2009 ( ιάρκεια εξέτασης 45min) Σχολική Μονάδα:

Συντάκτης: Τζαμτζής Αθανάσιος Σελίδα 1

ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΧΗΜΕΙΑΣ (2 η Εργαστηριακή Ημέρα) ΘΕΜΑ : ΠΟΙΟΤΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ

Τοπικός διαγωνισμός EUSO2018

Εργαστηριακή άσκηση: Ρ Υ Θ Μ Ι Σ Τ Ι Κ Α Δ Ι Α Λ Υ Μ Α Τ Α

Transcript:

Α. ΒΑΣΙΚΕΣ ΔΙΕΡΓΑΣΙΕΣ ΜΕΤΡΗΣΗ ΤΟΥ ΟΓΚΟΥ Ο ογκομετρικός Kυλιvδρos χρησιμοποιείται για τη μέτρηση του όγκου υγρών ουσιών, όταν δεν απαιτείαι μεγάλη ακρίβεια. Η ογκομετρική φιάλη χρησιμοποιείται για χην παρασκευή διαλυμάτων ορισμένου όγκου, όταν απαιτείται μεγάλη ακρίβεια. Το σιφώνιο χρησιμοποιείται για την ακριβή μέτρηση και μεταφορά μικρού όγκου διαλυμάτων. Η προχοΐδα χρησιμοποιείται για τη μέτρηση του όγκου διαλύματοε που καταναλώνεται σε μια ογκομετρική ανάλυση. Για τη σωστή μέτρηση του όγκου του υγρού που περιέχεται στο ογκομετρικόόργανο, η παρατήρηση πρέπει να γίνεται κάθετα npos το όργανο και η εφαπτομένη του μηνίσκου να συμπίπτει με την ένδειξη του οργάνου. ΜΕΘΟΔΟΙ ΔΙΑΧΩΡΙΣΜΟΥ ΣΥΣΤΑΤΙΚΩΝ ΜΙΓΜΑΤΟΣ α) ΔΙΗΘΗΣΗ: Με τη μέθοδο αυτή διαχωρίζονται κυρίως ετερογενή μείγματα αποτελούνται από υγρό-στερεό, με απόχυση του μείγματος πάνω σε πορώδες/διηθητικό χαρτί (ηθμός). β) ΑΠΟΣΤΑΞΗ: Με τη μέθοδο αυτή διαχωρίζονται μείγματα που περιέχουν ουσίες με διαφορετικό σημείο βρασμού. γ) ΧΡΩΜΑΤΟΓΡΑΦΙΑ: Με τη μέθοδο αυτή διαχωρίζονται μείγματα που περιέχουν ουσίες παραπλήσιας χημικής σύνταξης. δ) ΦΥΓΟΚΕΝΤΡΗΣΗ: Με τη μέθοδο αυτή διαχωρίζονται μείγματα που περιέχουν σώματα διαφορετικής πυκνότητας. ε) ΕΚΧΥΛΙΣΗ. Με τη μέθοδο αυτή διαχωρίζονται μείγματα που περιέχουν ουσίες με διαφορετική διαλυτότητα σε κάποιο διαλύτη.

Β. ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΔΙΑΛΥΜΑΤΩΝ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ Να παρασκευάσετε 100 ml προτύπου διαλύματος υδροξειδίου του Νατρίου συγκέντρωσης Ο,ΙΜ, χρησιμοποιώντας διάλυμα NaOH συγκέντρωσης 1Μ. Το πρότυπο αυτό διάλυμα θα χρησιμοποιήσετε για το επόμενο στάδιο (1Β). Παρασκευή διαλύματος κιτρικού οξέος 3 % w/v Να παρασκευαστούν 100 ml διαλύματος Ο,ΙΜ υδροχλωρικού οξέος και αραίωση του υπάρχοντος διαλύματος HCI1Μ. Παρασκευή 100 ml υδατικού διαλύματος ΝaHCO 3 0.5 M Να υπολογίσετε τον όγκο διαλύματος HCl με συγκέντρωση 2 Μ καθώς και τον όγκο του νερού που απαιτείται για την παρασκευή 100 ml διαλύματος HCl 0,1 Μ Παρασκευή υδατικού διαλύματος χλωριούχου νατρίου και εύρεση της πυκνότητας του

Γ. ΠΟΙΟΤΙΚΟΣ ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ (ΑΝΙΧΝΕΥΣΗ) ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ Ανίχνευση μετάλλων μέσα σε θαλασσινό νερό - Ρύπανση θαλασσινού νερού Σ ένα δείγμα θαλασσινού νερού έχει διαλυθεί ένα μόνο από τα άλατα: Pb(N0 3 ) 2 MnS0 4 CuS0 4. Καλείστε να χρησιμοποιήσετε τα συμπεράσματα σας και κάποια από τα γνωστά διαλύματα ώστε να αναγνωρίσετε ποιο είναι το διαλυμένο αλάτι το οποίο έχει ρυπάνει το δείγμα του θαλασσινού νερού. Προσδιορισμός χημικών ενώσεων από τις ιδιότητες τους. Δίνονται πέντε δοχεία Α, Β, Γ, Δ, Ε, που περιέχουν καθένα μία από τις παρακάτω ενώσεις: Ba(NO 3 ) 2, CH 3 COOH 0,1Μ, NaOH Χ;Μ, H 2 SO 4 0,1Μ, (CH 3 COO) 2 Pb Δεν γνωρίζετε όμως το ακριβές περιεχόμενο του κάθε δοχείου. Αν έχετε στη διάθεσή σας διάλυμα KI, τα διαλύματα A, B, Γ, Δ, Ε και πεχαμετρικό χαρτί. Χρησιμοποιώντας κατάλληλα ορισμένα από τα παραπάνω υπογραμμισμένα αντιδραστήρια και phμετρικό χαρτί να διαπιστώσετε ποια ένωση περιέχεται σε κάθε δοχείο. ΠΟΙΟΤΙΚΗ ΑΝΙΧΝΕΥΣΗ ΙΟΝΤΩΝ ΧΛΩΡΙΟΥ - Επιλογή οικιακού καθαριστικού με συστατικό Υδροχλωρικό Οξύ ΕΦΑΡΜΟΓΗ 1 η Σας έχουν δοθεί 10 αριθμημένοι δοκιμαστικοί σωλήνες (Α1, Α2, Β1, κλπ) ταξινομημένοι σε πέντε ζεύγη (Α, Β, Γ, Α και Ε) που περιέχουν διάφορα διαλύματα ή χημικές ενώσεις και συγκεκριμένα: Α ζεύγος: Ιωδιούχου καλίου (ΚΙ) - Χλωριούχου Νατρίου (NaCl) Β ζεύγος: Νερό δικτύου ύδρευσης - Απιονισμένο νερό Γ ζεύγος: Ακετυλοσαλικυλικού οξέος (ασπιρίνη) καθοριστικού τζαμιών (Azax). Α ζεύγος: Άμυλο - Σόδα (Οξινο ανθρακικό Νάτριο NaHCO 3 ) Ε ζεύγος: Αμμωνίας (NH 3 ) - Υδροξειδίου του Νατρίου (NaOH) (Ιδίων συγκεντρώσεων). Δεν γνωρίζετε όμως το ακριβές περιεχόμενο του κάθε δοκιμαστικού σωλήνα. Αν έχετε στη διάθεσή σα«διάλυμα Νιτρικού Αργύρου, διάλυμα υδροχλωρικού οξέος και πεχαμετρικό χαρτί να διαπιστώσετε ποια ένωση περιέχεται σε κάθε δοκιμαστικό σωλήνα, αξιοποιώντας το κατάλληλο αντιδραστήριο ή μέσο για κάθε ζεύγος. Να αναφέρετε σύντομη αιτιολόγηση της επιλογής σας. (Π.χ με διάλυμα Νιτρικού Αργύρου στο διάλυμα... σχηματίζεται λευκό ίζημα). ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ - ΠΡΟΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΕΣ ΓΝΩΣΕΙΣ Η ταυτοποίηση χημικών ενώσεων από τις διαφορές που εμφανίζουν μεταξύ τους σε χημικές ή φυσικές ιδιότητες αποτελεί τον σημαντικότερο τομέα της αναλυτικής Χημείας. Έτσι, το διαφορετικό ph διαλύματος μιας ουσίας, το χρώμα ιζήματος, ή ή έκλυση αερίου που δίνει με κάποιο αντιδραστήριο, κλπ μπορεί να αποτελέσουν το κριτήριο διάκρισης μιας ένωσης από άλλες. Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι τα ιόντα Αργύρου (Ag + ) σχηματίζουν λευκό ίζημα με ιόντα Χλωρίου (Cl - )και λευκοκίτρινο ίζημα με ιόντα Ιωδίου (Ι - ) ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ - ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ: Αξιοποιήστε τα όργανα και αντιδραστήρια που έχετε στη διάθεσή σας και συμπληρώστε τον πίνακα αποτελεσμάτων που ακολουθεί Προσοχή: Απαγορεύεται να δοκιμάσετε ή να αγγίξετε με γυμνά χέρια τα διάφορα διαλύματα!

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΗΣ ΔΕΞΙΟΤΗΤΑΣ ΠΟΥ ΠΡΟΤΕΙΝΕΤΑΙ ΝΑ ΑΞΙΟΛΟΓΟΥΝ ΟΙ ΕΠΙΤΗΡΗΤΕΣ: (ΜΕΓΙΣΤΟ ΣΥΝΟΛΟ ΜΟΡΙΩΝ 4X5=20) 1) Ένδειξη πλήρωσης ογκομετρίας φιάλης και σιφωνίων. 2) Ευχέρεια στη χρήση του ελαστικού poire κατά τη λήψη υγρών με το σιφώνιο. 3) Ορθή πλήρωση προχοϊδας με χωνάκι, ύπαρξη αέρα στο κάτω άκρο της προχοϊδας, ορθή ένδειξη όγκων, ανάδευση κατά την ογκομέτρηση. 4) Επιλογή κατάλληλου οργάνου μέτρησης όγκου (Σιφώνιο και όχι ογκομετρικός κύλινδρος) στο θέμα ΙΑ και λοιπές αντικανονικές ενέργειες π.χ. επαφή ουσιών με γυμνά χέρια, χρησιμοποίηση νερού βρύσης αντί απιονισμένου κλπ. Κριτήριο 1 Κριτήριο 2 Κριτήριο 3 Κριτήριο 4 ΣΥΝΟΛΟ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΟΜΑΔΑΣ 1 ΘΕΜΑ (40 μόρια) 2 ΘΕΜΑ (40 μόρια) ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΗ ΔΕΞΙΟΤΗΤΑ (20 μόρια) ΣΥΝΟΛΟ

ΕΦΑΡΜΟΓΗ 2 η ΑΝΙΧΝΕΥΣΗ ΜΕΤΑΛΛΩΝ ΣΤΟ ΝΕΡΟ Θα σχεδιάσετε και θα εκτελέσετε πείραμα ποιοτικής ανάλυσης δειγμάτων νερού που περιέχουν μέταλλα υπό μορφή κατιόντων μολύβδου Pb 2+, ψευδαργύρου Zn 2+, σιδήρου Fe 3+, χρωμίου Cr3 + και υπό μορφή διχρωμικών ανιόντων Cr 2-. Η πρώτη αποστολή σας είναι να σχεδιάσετε και να εκτελέσετε πείραμα με το οποίο θα προσδιορίσετε τα μέταλλα που αντιστοιχούν στα διαλύματα A - Β - Γ - Δ - Ε και να γράψετε τους χημικούς τύπους των ιζημάτων ή των ενώσεων που σχηματίζονται κατά την ποιοτική ανίχνευση. Ως γνωστόν η ποιοτική ανάλυση, μπορεί να σας οδηγήσει στην ταυτοποίηση των κατιόντων των μετάλλων και των διχρωμικών ανιόντων, με βάση το χρώμα του αρχικού διαλύματος, της καταβύθισης έγχρωμων χαρακτηριστικών ιζημάτων ή το χρώμα του τελικού διαλύματος. Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι: -Τα κατιόντα Μολύβδου είναι άχρωμα στα διαλύματά τους και σχηματίζουν λευκό ίζημα με τα ιόντα Υδροξυλίου καθώς και το επίσης χαρακτηριστικό έντονο κίτρινο ίζημα με τα ιόντα Ιωδίου. -Τα κατιόντα Ψευδαργύρου είναι άχρωμα στα διαλύματά τους και σχηματίζουν λευκό ίζημα με τα ιόντα Υδροξυλίου, το οποίο είναι διαλυτό σε περίσσεια βάσης -Τα κατιόντα τρισθενούς Χρωμίου είναι πράσινα στα διαλύματά τους και σχηματίζουν γκριζο-πράσινο ίζημα με τα ιόντα Υδροξυλίου, το οποίο επαναδιαλύεται σε περίσσεια βάσης δίνοντας βαθύ πράσινο διάλυμα -Τα κατιόντα του Σιδήρου είναι κεραυιδί-πορτοκαλί στα διαλύματά τους και σχηματίζουν κεραμιδί-καφέ κολλοειδές ίζημα με τα ιόντα Υδροξυλίου το οποίο παραμένει αδιάλυτο σε περίσσεια βάσης - Τα διχρωμικά ανιόντα του εξασθενούς Χρωμίου είναι πορτοκαλί στα διαλύματά τους και (μέσω χημικής ισορροπίας) αντιδρώντας με τα ιόντα Υδροξυλίου σχηματίζουν διαλυτά χρονικά ανιόντα, που είναι κίτρινα στο τελικό διάλυμα ΥΠΟΔΕΙΞΕΙΣ Α. Χρησιμοποιήστε ετικέτες για τους δοκιμαστικούς σωλήνες και μην μπερδεύετε τα καπάκια των σταγονομετρ/κών ψιαλιδίων. Β. Για κάθε ανίχνευση χρησιμοποιήστε περίπου 20 σταγόνες από το προς εξέταση διάλυμα και 5-6 σταγόνες από το κατάλληλο αντιδραστήριο. Γ. Μην αγγίζετε με γυμνά χέρια τα διαλύματα στα σταγονομετρικά φιαλίδια. Ζητείται 1. Να σχεδιάσετε πείραμα με το οποίο θα προσδιορίσετε σε ποιο σταγονομετρικό φιαλίδιο Α, Β, Γ, Δ, Ε αντιστοιχεί ένα από τα παρακάτω κατιόντα : Pb 2+, Ζη 2+, Cr 3+, Fe3 + και σε ποιο το Διχρωμικό ανιόν. ΤΤεριγράψτε σύντομα τη διαδικασία που θα ακολουθήσετε: 2. Επιλέζτε ποια στανονομετρικά φιαλίδια (Α-Β-Γ-Δ- Ε) αντιστοιχούν στα 4 κατιόντα μετάλλου και ποιο στα Διχρωμικά ανιόντα. Τεκμηριώστε σύντομα βάσει των αποτελεσμάτων της ποιοτικής ανάλυσης (χρώματα αρχικού και τελικού διαλύματος, χρώμα και χαρακτηριστικά ιζήματος). Τέλος, γράψτε τους χημικούς τύπους που προκύπτουν μετά την αντίδραση των κατιόντων μετάλλων με το αντιδραστήριο ανίχνευσης, καθώς και τον τύπο του Χρωμικού Ανιόντος.

Δ. ΜΕΤΡΗΣΗ ph ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ Να μετρήσετε το ph των παραπάνω διαλυμάτων NaOH (0,1Μ - 0,01Μ) και να συμπεράνετε το πώς μεταβάλλεται το ph με διαδοχικές αραιώσεις ΕΦΑΡΜΟΓΗ Προσδιορισμός της περιοχής του ph με την χρήση δεικτών Οι δείκτες είναι ουσίες ( ασθενή οργανικά οξέα ή βάσεις ) που το χρώμα τους εξαρτάται από το ph του διαλύματος μέσα στο οποίο βρίσκονται. Αυτό δεν σημαίνει ότι σε κάθε μία τιμή του ph αντιστοιχεί και ένα ορισμένο χρώμα του δείκτη, αλλά ότι ο δείκτης έχει ένα ορισμένο χρώμα σε μια ορισμένη περιοχή του ph. Έτσι υπάρχει μία περιοχή τιμών του ph, διαφορετική για κάθε δείκτη στην οποία αυτός αλλάζει χρώμα, π.χ. ο δείκτης «ηλιανθίνη» είναι κόκκινος όταν ph < 3,1 και κίτρινος όταν ph > 4,5. Στην περιοχή μεταξύ 3,1 και 4,5 το χρώμα του δείκτη είναι πορτοκαλί. Πίνακας Ι Φαινολοφθαλεϊνη Βάμμα ηλιοτροπίου Ηλιανθίνη 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 Πειραματική διαδικασία Στα έξι διαλύματα που έχετε, να προσδιορίσετε την περιοχή τιμών του ph για το κάθε διάλυμα, χρησιμοποιώντας όσους δείκτες από τον πίνακα Ι κρίνετε απαραίτητους. Η ποσότητα του δείκτη που θα χρησιμοποιείτε να είναι 2-3 σταγόνες ανά 2ml (περίπου) διαλύματος. Συμπληρώστε τον παρακάτω πίνακα ΙΙ με τις παρατηρήσεις σας. Πίνακας ΙΙ HCl 1M HCl 0,1M HCl 0,01M NaOH 1M NaOH 0,1M NaOH 0,01M ΔΕΙΚΤΕΣ Φαινολοφθαλεϊνη Βάμμα ηλιοτροπίου Ηλιανθίνη Χρώμα διαλύματος Περιοχή ph Χρώμα διαλύματος Περιοχή ph Χρώμα διαλύματος Περιοχή ph Τελική περιοχή ph

Μέτρηση του ph υδατικών διαλυμάτων με χρήση πεχαμετρικού χαρτιού (δείκτη Universal). Χρησιμοποιώντας πεχαμετρικό χαρτί μετρήστε το ph των έξι διαλυμάτων και συμπληρώστε τον πίνακα ΙΙΙ τοποθετώντας και την τελική περιοχή ph από τον πίνακα ΙΙ Πίνακας ΙΙΙ HCl 1M HCl 0,1M HCl 0,01M NaOH 1M NaOH 0,1M NaOH 0,01M Τιμή ph με το πεχαμετρικό χαρτί Τελική περιοχή ph με τη χρήση δεικτών

Ε. ΘΕΡΜΙΔΟΜΕΤΡΙΑ Η μέτρηση της ενθαλπίας εξουδετέρωσης διαλύματος ισχυρής βάσης (NaOH) από ισομοριακό διάλυμα ισχυρού οξέος (HCl). Πείραμα 1: Παρασκευή διαλυμάτων Όργανα και υλικά Θερμόμετρο (ψηφιακό) Ογκομετρικός κύλινδρος 10 ml. 5 δοκιμαστικοί σωλήνες. Στατώ δοκιμαστικών σωλήνων. Φιαλίδιο με αποσταγμένο νερό. Τέσσερα πλαστικά φιαλίδια με διαλύματα HC1 0,8 Μ - 0,6 Μ - 0,4 Μ - 0,2 Μ Χαρτί μιλιμετρέ. Αριθμομηχανή. Χάρακας 20 cm. Μολύβι, στυλό. Χαρτί κουζίνας. Προστατευτικά γυαλιά, πλαστικά γάντια. 1. Μετράμε τη θερμοκρασία του διαλύματος HCl 0,2 Μ, στον 1 δοκιμαστικό σωλήνα και καταχωρούμε την τιμή της στον Πίνακα Μετρήσεων Α. 2. Μετράμε με τον ογκομετρικό κύλινδρο 5 ml διαλύματος NaOH 0,2 Μ και το ρίχνουμε μέσα στο δοκιμαστικό σωλήνα. Παρακολουθούμε τη μεταβολή της θερμοκρασίας του διαλύματος που προκύπτει, αναδεύοντας διαρκώς. Καταγράφουμε στον Πίνακα Μετρήσεων Α τη μέγιστη τιμή της ένδειξης του θερμόμετρου (θ 2 ). Τοποθετούμε το δοκιμαστικό σωλήνα στη θέση του, χωρίς να τον αδειάσουμε. Ξεπλένουμε και στεγνώνουμε τον ογκομετρικό κύλινδρο. 3. Επαναλαμβάνουμε το προηγούμενο βήμα για τα υπόλοιπα διαλύματα: 5mL HC1 0,4 Μ + 5mL NaOH 0,4 Μ, 5mL HC1 0,6 Μ + 5mL NaOH 0,6 M, 5mL HC1 0,8 M + 5mL NaOH 0,8 Μ και συμπληρώνουμε τα αντίστοιχα κελιά του Πίνακα Μετρήσεων Α. Πειραματικό γράφημα της σχέσης - Μέτρηση του ΔΗ 0 4. Συμπληρώνουμε όλα τα κελιά του Πίνακα Μετρήσεων Α. Στο μιλιμετρέ χαρτί σχεδιάζουμε σύστημα ορθογωνίων αξόνων. Στον οριζόντιο άξονα τοποθετούμε τις τιμές της συγκέντρωση C των ιόντων του τελικού διαλύματος και στον κατακόρυφο τις τιμές του Δθ, επιλέγοντας κατάλληλες κλίμακες. Στο επίπεδο των δύο αξόνων τοποθετούμε τα πειραμτικά σημεία, σύμφωνα με τις τιμές του Πίνακα Μετρήσεων Α. Σχεδιάζουμε ευθεία διερχόμενη από το μηδέν, έτσι ώστε να περνάει όσο το δυνατόν πλησιέστερα από το σύνολο των σημείων. 5. Υπολογίζουμε την κλίση της πειραματικής ευθείας και από αυτήν, την τιμή της ενθαλπίας εξουδετέρωσης ΔΗ 0.

ΣΤ. XHMIKH KINHTIKH ρολόι ιωδίου Το πείραμα δείχνει την επίδραση της συγκέντρωσης του διαλύματος του ΚΙΟ 3 (διάλυμα Β) στην ταχύτητα της αντίδρασης, δηλαδή στο χρόνο που απαιτείται μέχρι να εμφανισθεί το μπλε χρώμα στο διάλυμα. ΟΡΓΑΝΑ ΚΑΙ ΧΗΜΙΚΕΣ ΟΥΣΙΕΣ ΠΟΥ ΑΠΑΙΤΟΥΝΤΑΙ Ογκομετρικός κύλινδρος 10 ml Δοκιμαστικοί σωλήνες μεγάλοι Στήριγμα δοκιμαστικών σωλήνων Κωνική φιάλη 250 ml 2 Ποτήρια ζέσεως 250 ml Ογκομετρικές φιάλες 250 ml, 1000 ml Σιφώνιο 5 ml Πουάρ Χρονόμετρο Πλαστικό μπουκάλι νερού 1,5 L Πλαστικό μπουκάλι νερού 0,5 L Ζυγός ακρίβειας 0,01 g Μεταδιθειώδες Κάλιο (K 2 S 2 0 5 ) υπάρχει στα καταστήματα γεωργικών εφοδίων, οινολογικά εργαστήρια Ιωδικό κάλιο (ΚΙ0 3 ) Πυκνό Θειικό οξύ (H 2 S0 4 ) Αιθανόλη Σε ποτήρι ζέσης 250 ml ζυγίζεται 1 g K 2 S 2 O 5 και προστίθεται απιοντισμένο νερό. Μεταγγίζεται η παραπόνου ποσότητα σε πλαστική φιάλη νερού όγκου 1,5 L. Προστίθενται με προσοχή 2,4 ml πυκνού H 2 S0 4 (κάνοντας χρήση σιφώνιου με πουάρ) και 7,5 ml αιθανόλης. Στη συνέχεια η φιάλη συμπληρώνεται με απιοντισμένο νερό (αφού πρώτα ςεπλυθεί το αρχικό ποτήρι με το νερό αυτό). Σε ποτήρι ζέσης των 250 ml ζυγίζεται 4,28 g KΙΟ 3 και προστίθεται απιοντισμένο νερό. Μεταγγίζεται η παραπάνω ποσότητα σε ογκομετρική φιάλη 1000 ml (ή σε φιάλη νερ ού όγκου 1,0 L) και συμπληρώνεται με απιοντισμένο νερό (αφού πρώτα ξεπλυθεί το αρχικό ποτήρι με το νερό αυτό). Σε κωνική φιάλη των 250 ml ζυγίζεται 2 g διαλυτού αμύλου, προστίθεται περίπου 50 ml απιοντισμένο νερό και θερμαίνεται μέχρι βρασμού υπό συνεχή ανάδευση (μέχρι να γίνει διαυγές). Στη συνέχεια ψύχεται σε θερμοκρασία, περιβάλλοντος με τη βοήθεια νερού βρύσης και προστίθενται περίπου άλλα 50 ml απιοντισμένο νερό. Το διάλυμα αμύλου μπορεί να διατηρηθεί για αρκετό καιρό στο ψυγείο αλλά κάθε φορά που πρόκειται να χρησιμοποιηθεί, μέρος αυτού πρέπει να θερμαίνεται μέχρι βρασμού (μπορεί να αραιωθεί και με μικρή ποσότητα απιοντισμένου νερού) και να ψύχεται όπως παραπάνω. Η ψύξη είναι απαραίτητη, όχι μόνο επειδή η θερμοκρασία επηρεάζει την ταχύτητα της αντίδρασης αλλά επιπλέον το σύμπλοκο δεν σχηματίζεται σε θερμοκρασία πάνω από 40 C αμύλου.

Σε ένα στήριγμα δοκιμαστικών σωλήνων τοποθετούμε 4 μεγάλους δοκιμαστικούς σωλήνες τους οποίους και αριθμούμε. Προστίθεται σε όλους από 10 ml Διαλύματος Α και 1 ml Διαλύματος Γ. Στη συνέχεια στον δοκιμαστικό σωλήνα No 1 προστίθενται 10 ml διαλύματος Β και μετράται ο χρόνος μέχρι να εμφανισθεί το μπλε χρώμα που οφείλεται στην επίδραση του Ιωδίου στο άμυλο. Στο δοκιμαστικό σωλήνα No 2 προστίθενται 7,5 ml διαλύματος Β και 2,5 ml απιοντισμένο νερό και μετράται ο χρόνος μέχρι να εμφανισθεί το μπλε χρώμα. Στο δοκιμαστικό σωλήνα No 3 προστίθενται 5 ml διαλύματος Β και 5 ml απιοντισμένο νερό και μετράται ο χρόνος μέχρι να εμφανισθεί το μπλε χρώμα. Στο δοκιμαστικό σωλήνα No 4 προστίθενται 2,5 ml διαλύματος Β και 7,5 ml απιοντισμένο νερό και μετράται ο χρόνος μέχρι να εμφανισθεί το μπλε χρώμα. Συμπληρώνεται πίνακας με τα πειραματικά δεδομένα, ως εξής: