Πολυµέσα Τµήµα Αρχειονοµίας Βιβλιοθηκονοµίας Ιόνιο Πανεπιστήµιο 1 Βασικές έννοιες Πολυµέσα (multimedia) Συνδυασµός διαφορετικών τύπων -µορφών αναπαράστασης πληροφορίας: κειµένου, ήχου, εικόνας (ακίνητης και κινούµενης) και βίντεο. Το αποτέλεσµα είναι κάτι το ενιαίο και διαφορετικό από το άθροισµα των επιµέρους µέσων. ιαλογικότητα (interactivity) Ο χρήστης ελέγχει την ανάκτηση επεξεργασία και εµφάνιση-παρουσίαση της πληροφορίας. 2 1
Βαθµοί διαλογικότητας Χαµηλού Βαθµού Ο χρήστης ελέγχει µόνο την ταχύτητα ροής. Μεσαίου Βαθµού Ο χρήστης έχει συγκεκριµένες επιλογές επικοινωνίας µε το σύστηµα που καθορίζονται από το δηµιουργό του. Υψηλού Βαθµού Πλήρης έλεγχος στην πληροφορία: ο χρήστης θέτει ερωτήµατα, το σύστηµα απαντά έτσι ώστε ο χρήστης να προσπελαύνει εύκολα την πληροφορία. Πολύ υψηλού βαθµού υνατότητα τοποθέτησης σελιδοδεικτών, σχόλια και βελτιώσεις της εφαρµογής. 3 Στάδια ανάπτυξης εφαρµογών Σύλληψη και καταγραφή ιδέας ηµιουργία Γενικού πλάνου (δοµή της εφαρµογής) Εικονογράφηση (βασικές οθόνες) Περιβάλλον Πλατφόρµα παρουσίασης (CD, Web) Σχεδιασµός και ανάπτυξη πρωτοτύπου (σύνδεσµοι κ.λπ.) Περιεχόµενα Ψηφιοποιήσεις, ανάπτυξη κώδικα Προϊόν Έλεγχοι Παραγωγή 4 2
οµές εφαρµογών πολυµέσων Ηδοµή καθορίζει τους συνδέσµους και αντικατοπτρίζει την οργάνωση του περιεχοµένου Τύποι δοµών: Γραµµικός: οι πληροφορίες είναι σειριακά προδιατεταγµένες (έλλειψη διαλογικότητας). Ιεραρχικός: προσπέλαση της πληροφορίας κατά µήκος των διακλαδώσεων µιας δενδρικής δοµής (διαλογικά πολυµέσα). ικτυακός: ελεύθερη πλοήγηση µέσω συνδέσµων (υπερµέσα). Μικτός: ελεύθερη πλοήγηση αλλά σε κάποια τµήµατα υπάρχουν γραµµικές ή ιεραρχικές δοµές. 5 Υπερµέσα - Υπερκείµενα Γραµµικός τρόπος παρουσίασης της πληροφορίας: προκαθορισµένη και διαδοχική ροή της πληροφορίας. Μη γραµµικός τρόπος παρουσίασης της πληροφορίας: Μετάβαση σε µη διαδοχικά τµήµατα της πληροφορίας (µέσω διαφορετικών µονοπατιών). Υπερµέσα: Σύνολο πληροφοριών στις οποίες ο χρήστης έχει πρόσβαση µε µη γραµµικό τρόπο. Στην περίπτωση που η πληροφορία είναι µόνο κείµενα, τότε έχουµε υπερκείµενα. 6 3
Κόµβοι και σύνδεσµοι Τα υπερµέσα απαιτούν διαφορετική οργάνωση της πληροφορίας: Κόµβοι Η πληροφορία οργανώνεται σε αυτοτελείς ενότητες-τµήµατα. Σύνδεσµοι Επιτρέπουν τη µετάβαση σε διαφορετικές ενότητες και µπορεί να είναι λέξεις (hotwords), πλήκτρα (buttons), γραφικά. Περιπτώσεις συνδέσµων: σηµείο σε σηµείο, σηµείο σε κόµβο, κόµβος σε σηµείο, κόµβος σε κόµβο. 7 ιαδροµή πλοήγησης Κάθε δυνατή ακολουθία συνδέσµων, που µπορεί να ακολουθηθεί κατά τη διάρκεια αναζήτησης της πληροφορίας. Βοηθήµατα πλοήγησης: Ιεραρχικοί ή Αλφαβητικοί πίνακες περιεχοµένων Χάρτες δοµής του συστήµατος Ιχνογράφηση της διαδροµής 8 4
Πλεονεκτήµατα - Μειονεκτήµατα Οχρήστης επιλέγει σε ποια πληροφορία θα έχει πρόσβαση. Εναλλακτικοί «δρόµοι» προσπέλασης της πληροφορίας. Ευκολία ανάκτησης µέσω συνδέσµων. Κίνδυνος εγκλωβισµού σε λαβυρίνθους ή δυσκολία επανάληψης µιας διαδροµής αν οι διακλαδώσεις είναι πολλές. Αδυναµία εκτίµησης του όγκου της ύλης που έχει καλυφθεί. 9 Ανασκόπηση Μορφή πληροφορίας ιαλογικότητα Μη γραµµική οργάνωση Hypertext Κείµενο Ναι Ναι Hypermedia Όλα Ναι Ναι Interactive Multimedia Όλα Ναι Όχι Multimedia Όλα Όχι Όχι 10 5
Αρχιτεκτονική υπερκειµένων Παρουσίαση: Επικοινωνία µε χρήστες (αλλαγή σχήµατος κέρσορα, επεξηγηµατικές ετικέτες κ.λπ.) Μηχανισµός Υπερκειµένου: 1. Συντήρηση κόµβων και συνδέσµων 2. Μεταφορά πληροφοριών µεταξύ συστηµάτων υπερκειµένων Βάση εδοµένων: Κείµενα + Σύνδεσµοι 11 Βασικέςέννοιεςτουήχου Σχήµα 3.1 : Ταλάντωση ενός κύµατος πίεσης αέρα Σχήµα 1 : Ταλάντωση ενός κύµατος πίεσης αέρα 1. ΠΕΡΙΟ ΟΣ 2. ΣΥΧΝΟΤΗΤΑ 3. ΠΛΑΤΟΣ ΤΑΛΑΝΤΩΣΗΣ 12 6
ΣΥΧΝΟΤΗΤΑ ΗΧΟΥ Η συχνότητα ενός ήχου είναι η αντίστροφη τιµή της περιόδου, αντιπροσωπεύει τον αριθµό των περιόδων ανά δευτερόλεπτο και µετράται σε Χέρτζ (Hz) ή κύκλους ανά δευτερόλεπτο. Πολλαπλάσιο του Hz είναι το 1 khz = 1000Hz. Το εύρος συχνότητας διαιρείται ως εξής : Υπόηχοι : 0 Hz 20 Hz Ακουστικοί ήχοι : 20 Hz 20 khz Υπέρηχοι : 20 khz 10 ΤHz Τα συστήµατα πολυµέσων:ακουστικά σήµατα 13 Αναπαράσταση του ήχου στον Υπολογιστή Ο µηχανισµός που µετατρέπει ένα ηχητικό σήµα σε ψηφιακά δείγµατα είναι ο αναλογικο-ψηφιακός µετατροπέας ή Α.Ψ.Μ.(ADC). Η αντίστροφη διαδικασία τελείται από έναν ψηφιακο-αναλογικό µετατροπέα ή Ψ.Α.Μ.(DAC). 14 7
ιαχείριση ήχου Εισαγωγή ήχων από αναλογική µονάδα (µικρόφωνο). Ψηφιοποίηση από την κάρτα ήχου (analog digital converter ADC) παραγωγή σειράς δυαδικών αριθµών. Επεξεργασία - αποθήκευση τους. Playback: Αποστολή στο digital analog converter (DAC) για µετατροπή του ψηφιακού σήµατος σε ηχητικό (αναλογικό) και αναπαραγωγή του µέσω των ηχείων. 15 Παράµετροι (1/2) ειγµατοληψία (sampling rate) Πόσες φορές το δευτερόλεπτο µετριέται η ένταση του ηχητικού σήµατος. Για την αποφυγή παραµόρφωσης πρέπει να είναι µεγαλύτερη από το διπλάσιο της υψηλότερης συχνότητας του σήµατος (π.χ. ο άνθρωπος ακούει ήχους 20 Hz 20 KHz. Αποδεκτή χρησιµοποιούµενη συχνότητα δειγµατοληψίας: 44.1 KHz). 16 8
Παράµετροι (2/2) Εύρος δείγµατος Πόσα bits χρησιµοποιούνται για την περιγραφή κάθε δείγµατος. Ένα ηχητικό σήµα µε εύρος δείγµατος 16 bit περιέχει 2 16 = 65536 στάθµες έντασης, που αντιστοιχούν στα 96 db. 17 Πρότυπα Κωδικοποίησης Παράδειγµα: 3 στερεοφωνικού ήχου µε δειγµατοληψία 44,1 KHz και εύρος δείγµατος 16 bit: (2x3x44100x16)/8=31MByte. PCM (pulse code modulation): οι τιµές των ψηφιακών δειγµάτων αποθηκεύονται ένα προς ένα. DPCM (differential pulse code modulation): αποθηκεύονται οι διαφορές των διαδοχικών δειγµάτων (όχι οι τιµές τους). Και οι δύο κωδικοποιήσεις λειτουργούν χωρίς απώλεια πληροφορίας 18 9
ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΚΩ ΙΚΟΠΟΙΗΣΗΣ (ΠΗΓΗΣ, ΕΝΤΡΟΠΙΑΣ ΚΑΙ ΥΒΡΙ ΙΚΗ) 19 Η κωδικοποίηση εντροπίας Κωδικοποίηση Μήκους διαδροµής Κωδικοποίηση Huffman Αριθµητική Κωδικοποίηση 20 10
Κωδικοποίηση Μήκους διαδροµής ασυµπίεστα δεδοµένα : ABCCCCCCCCDEFGGG run-length κωδικοποίηση : ABC!8DEFGGG 21 Κωδικοποίηση Huffman w(a)=001, w(b)=1, w(c)=011, w(d)=000, w(e)=010 22 11
Αριθµητική Κωδικοποίηση Σε αντίθεση µε τον Αλγόριθµο Huffman, η Αριθµητική κωδικοποίηση δεν κωδικοποιεί κάθε χαρακτήρα ανεξάρτητα. Ένα σύµβολο κωδικοποιείται µε βάση τα προγενέστερα δεδοµένα. Πρακτικά ο µέσος ρυθµός συµπίεσης είναι ο ίδιος και στις δύο µεθόδους. Επιπλέον υπάρχουν τεχνικές κωδικοποίησης, που µετασχηµατίζουν τα δεδοµένα (Transformation encoding) σε διαφορετικό πεδίο (domain) απ' αυτό που βρίσκονται. Για παράδειγµα στην ανάλυση Fourier τα δεδοµένα µετασχηµατίζονται από το πεδίο του χρόνου στο πεδίο των συχνοτήτων. Ο πιο αποτελεσµατικός µετασχηµατισµός για την συµπίεση εικόνας είναι ο Μετασχηµατισµός ιακριτού Συνηµιτόνου - Discrete Cosine Transformation (DCT) αλλά και ο Fast-Fourier Μετασχηµατιµός (FFT). 23 Πρότυπα συµπίεσης Γίνεται συµπίεση του ψηφιακού σήµατος σε διάφορες ζώνες µε αποτέλεσµα την απώλεια της πληροφορίας. MPEG-1 Audio: παράγει τα MP3 files. MIDI: Θύρα επικοινωνίας υπολογιστή µε ψηφιακά µουσικά όργανα. Πρωτόκολλο για την αποστολή και διαχείριση µουσικών δεδοµένων. εν καταγράφει το ηχητικό σήµα, αλλά πληροφορίες για τον τρόπο αναπαραγωγής ενός κοµµατιού. 24 12
Mp3 Αναλύει την µουσική κάθε φορά, βρίσκει ποιοι είναι οι ισχυροί και ποιοι η ασθενείς ήχοι και παράγει ένα αρχείο το οποίο αποτελείται µόνον από τους ισχυρούς, δηλ. µόνον από τους ήχους εκείνους που ακούγονται. Είναι φανερό ότι ο τρόπος αυτός κωδικοποίησης είναι απωλεστικός" δηλαδή το παραγόµενο (συµπιεσµένο) µουσικό κοµµάτι έχει λιγότερη (δηλ. χειρότερη) πληροφορία από το αρχικό (ασυµπίεστο). Το πόση απώλεια πληροφορίας θα έχουµε µεταξύ αρχικού (ασυµπίεστου) και τελικού (συµπιεσµένου) µουσικού κοµµατιού εξαρτάται από τις παραµέτρους κωδικοποίησης : 25 Χαρτογραφικές εικόνες Αναπαρίστανται ως ένας πίνακας (bitmap) από κουκίδες (PICTure Elements, pixels). Κάθε pixel περιλαµβάνει πληροφορίες για το χρώµα του µε βάση κάποιο χρωµατικό µοντέλο (π.χ. Red Green, Blue (RGB). Παράµετροι: Ανάλυση (resolution): ο αριθµός των pixels στη µονάδα του µήκους (pixels per inch ppi, 1 inch = 2,54cm). Βάθος χρώµατος: ο αριθµός των bits που διατίθενται για την αποθήκευση της πληροφορίας του χρωµατισµού κάθε pixel. 26 13
Παρατηρήσεις Μια εικόνα µεγέθους 1x1 inches µε ανάλυση 300ppi περιέχει 300x300=90.000 pixels. Μεγαλύτερη ανάλυση σηµαίνει µεγαλύτερη ευκρίνεια (περισσότερη πληροφορία, pixels). Η ανάλυση έχει άµεση σχέση µε το µέγεθος της εικόνας. Εικόνα µε βάθος χρώµατος 1 bit σηµαίνει 2 1 =2 χρώµατα/pixel. Μια εικόνα µε βάθος χρώµατος 16 bit µπορεί να έχει 2 16 =65.536 χρώµατα. Εικόνες µε βάθος χρώµατος 24 bit (16 εκατοµ. χρώµατα) λέγονται πραγµατικού χρώµατος (true color). 27 Σάρωση εικόνων Ηκινούµενη ράβδος (CCD) του σαρωτή (scanner) περιλαµβάνει φωτοευαίσθητες κυψέλες που δέχονται το δυνατό φως από την εικόνα και αποθηκεύουν τα χρώµατά της (image data). Τα δεδοµένα µεταφέρονται στη µνήµη ή το δίσκο του Η/Υ. Για να εµφανιστεί µια εικόνα στην οθόνη (εκτυπωτή) γίνεται αντιστοίχηση της ανάλυσής της µε αυτή της οθόνης (εκτυπωτή). Παράδειγµα: Μια εικόνα 6x4 inches ανάλογα µε την ανάλυση σάρωσης (110, 140, 180 dpi) δίνει στην οθόνη: (6 x 110dpi) x (4 x 110dpi) = 660 x 440 pixels (6 x 140dpi) x (4 x 140dpi) = 840 x 560 pixels (6 x 180dpi) x (4 x 180dpi) = 1080 x 720 pixels 28 14
Ανάλυση µέγεθος εικόνας Μεγαλύτερη ανάλυση δίνει λιγότερη εικόνα στις ίδιες διαστάσεις (δηλ. µεγέθυνση) αλλά µεγαλύτερη ευκρίνεια. 100 dpi 200 dpi 300 dpi 29 Επιλογή ανάλυσης Εξαρτάται από: Τις διαστάσεις του πρωτότυπου Επιθυµητές διαστάσεις στην οθόνη Μεγαλύτερη ανάλυση δίνει: Μεγαλύτερη λεπτοµέρεια Μεγαλύτερο µέγεθος (απαιτεί και µεγαλύτερες οθόνες) Μικρή ανάλυση σε µεγάλη οθόνη δείχνει µεγάλα pixels (αλλοίωση της εικόνας). Αν όµως µειωθεί το µέγεθος της εικόνας, µεγαλώνει η ανάλυσή της γιατί µικραίνει το µέγεθος των pixels και εποµένως σε µικρότερο χώρο υπάρχει το ίδιο πλήθος pixels. 30 15
Interpolation Οι σαρωτές έχουν περιορισµένη οπτική ανάλυση, που εξαρτάται από τις προδιαγραφές τους. Ωστόσο έχουν τη δυνατότητα παρεµβολής νέων pixels σε µια εικόνα. Π.χ. scanners µε δυνατότητες ανάλυσης 1200x600 dpi, µπορούν να φτάσουν µε interpolation σε ανάλυση 2400x2400. Αυτό επιτυγχάνεται υπολογίζοντας το µέσο όρο των χρωµάτων των γύρω pixels και αναθέτοντας ανάλογες χρωµατικές τιµές σε νέα pixels. Τα αποτελέσµατα είναι συνήθως µέτριας (κακής) ποιότητας. 31 Μέγεθος αρχείων Παράγοντες που επηρεάζουν το µέγεθος αρχείων χαρτογραφικών εικόνων: Οι διαστάσεις της εικόνας Η ανάλυση Το βάθος χρώµατος Οι µέθοδοι συµπίεσης που εφαρµόστηκαν Μέγεθος αρχείων (bytes) = Ανάλυση (πλήθος pixels) * Βάθος Xρώµατος (bit per pixel) / 8 (bit per byte) 32 16
Πρότυπα αρχείων γραφικών (1/2) Με απώλεια ή χωρίς απώλεια πληροφορίας TIFF(Tagged Image File Format) ο τύπος αρχείων που παράγουν οι σαρωτές. ηµιουργεί µεγάλου µεγέθους αρχεία χωρίς απώλεια. GIF (Graphics Interchange Format) περιορίζει το βάθος χρώµατος σε 256 χρώµατα. Χρησιµοποιείται για µικρές εικόνες όπως λογότυπα. 33 Πρότυπα αρχείων γραφικών (2/2) JPEG (Joint Photographic Experts Group) δηµοφιλές πρότυπο υψηλής συµπίεσης, ιδανικό για τη χρήση σε e-mail και Web. Απώλεια πληροφορίας ΚΑΘΕ ΦΟΡΑ που σώζεται ένα αρχείο. Ιδανικό για φωτογραφίες, απώλεια ποιότητας (text, logos, κ.λπ.). PNG (Portable Network Graphics) )- υψηλή συµπίεση χωρίς απώλεια πληροφορίας. Υποστηρίζει 24-bit color. Αρχεία µικρότερα 30% από τα TIFF και 10% µικρότερα από τα GIF. BMP (BitMaP) χρησιµοποιείται από τα Windows. 34 17
ιανυσµατικές (συνθετικές) εικόνες Κατασκευάζονται από τον (ενίοτε πολύπλοκο) συνδυασµό απλών γεωµετρικών σχηµάτων µε τη βοήθεια κατάλληλου λογισµικού (Adobe Illustrator, CorelDraw). Τα αρχεία περιέχουν σύνολα γεωµετρικών αντικειµένων και όχι pixels (π.χ. κύκλος µε κέντρο στο σηµείο (x,ψ) και ακτίνα µήκους r). Έχουν τη δυνατότητα να αλλάζουν µορφή και µέγεθος (µεγέθυνση-σµίκρυνση, περιστροφή) µε αµελητέες παραµορφώσεις. Παράγουν µικρά σε µέγεθος αρχεία. 35 Συνθετική κίνηση (animation) Περιγράφει τη µεταβολή των χαρακτηριστικών µιας εικόνας στο χρόνο. Μπορεί να είναι δύο ή τριών διαστάσεων. Το λογισµικό παραγωγής κινούµενων σχεδίων δηµιουργεί ακολουθίες εικόνων (καρέ ή πλαίσια, frames) που προβάλλονται διαδοχικά µε κατάλληλο ρυθµό, έτσι ώστε να δηµιουργείται η εντύπωση της κίνησης. 36 18
2D Animation (1/2) Υπάρχουν δύο βασικές τεχνικές για τη δηµιουργία δισδιάστατης συνθετικής κίνησης: Path animation Σχεδιάζεται το αντικείµενο (πρώτο σχέδιο). Καθορίζεται ένα µονοπάτι στην οθόνη (δηλ. προσδιορίζονται οι θέσεις που θα κινηθεί το αντικείµενο). Ο υπολογιστής αναλαµβάνει την κίνηση του αντικειµένου κατά µήκος του µονοπατιού (δηµιουργία καρέ). Π.χ. η κίνηση µπάλας που πέφτει στο έδαφος, αναπηδά τρεις φορές και σταµατά. 37 2D Animation (2/2) Cell Animation Κατασκευάζονται πολλά σχέδια µε το ίδιο υπόβαθρο και διαφέρουν µεταξύ τους σε συγκεκριµένα σηµεία. ιαδοχική παρουσίαση των σχεδίων από τον υπολογιστή, έτσι ώστε να δηµιουργείται η ψευδαίσθηση κίνησης. Π.χ. το πέταγµα ενός πουλιού: το σώµα παραµένει το ίδιο, ενώ διαφοροποιείται η θέση των φτερών του. Οι εικόνες δηµιουργούνται µε ένα πρόγραµµα επεξεργασίας εικόνας (π.χ. 6 εικόνες τύπου jpeg). Οι εικόνες εισάγονται σε ένα πρόγραµµα animation και καθορίζεται η σειρά εµφάνισής τους. Το πρόγραµµα δηµιουργεί τη συνθετική κίνηση. 38 19
3D Animation (1/2) Μοντελοποίηση (modeling) οµή, σχήµατα, διαστάσεις, σχέσεις (ιεραρχικές, γονέαςπαιδιά), θέσεις και τρόπος κίνησης τρισδιάστατων αντικειµένων. Απόδοση κίνησης (animation) Μέθοδος σηµαντικών καρέ: Τοποθέτηση µοντέλων σε σηµαντικά σηµεία της τροχιάς και το λογισµικό δηµιουργεί τα ενδιάµεσα στάδια. Τεχνικές ελέγχου κίνησης: απόδοση φαινοµένου αδράνειας, αλλαγή µεγέθους µε την πάροδο του χρόνου, στροφή, κίνηση µε βάση ιεραρχία (π.χ. τα χέρια κινούνται συµµετρικά µε το σώµα). Σηµειωµατάριο(Macromedia): έλεγχος παραµέτρων κίνησης των αντικειµένων στο χρόνο ανά πλαίσιο. 39 3D Animation (2/2) Φωτορεαλιστική απεικόνιση (rendering) Γίνεται η ολοκλήρωση των επιλογών του χρήστη. Προσδιορισµός επιφανειών και υφή τους (µατ, γυαλιστερές κ.λπ.), χρώµατα και τύπος φωτισµού, σκιάσεις. 40 20
Video Ακολουθία εικόνων (καρέ, frames) που προβάλλονται διαδοχικά δίνοντας την εντύπωση κίνησης, σε συνδυασµό µε ήχο. Για την εντύπωση οµαλής κίνησης (χωρίς άλµατα) απαιτείται συχνότητα προβολής τουλάχιστον 15 καρέ/δευτερόλεπτο. 41 Ψηφιοποίηση (1/2) Συσκευές συλλογής: τηλεόραση, βιντεοκάµερα (αναλογική ή ψηφιακή), συσκευή βίντεο, DVD. Οι κάρτες βίντεο (digitizers) δίνουν τη δυνατότητα σε ένα υπολογιστή να κάνει καταγραφή και συµπίεση του βίντεο από αναλογική πηγή. Παράµετροι: Συχνότητα προβολής των καρέ. Τουλάχιστον 15 fps. (24 για ταινίες, 29,97 για το NTSC, 25 για το PAL). ιαστάσεις του καρέ (σε pixels). Εξαρτώνται από την κάρτα ψηφιοποίησης. Βάθος χρώµατος. Πρέπει να είναι τουλάχιστον 16 bit. Μόνο σε περίπτωση ασπρόµαυρου σήµατος ενδείκνυνται τα 8 bit. 42 21
Ψηφιοποίηση (2/2) Τα αρχεία ψηφιακού βίντεο έχουν ιδιαίτερες απαιτήσεις σε: αποθηκευτικό χώρο λογισµικό που προσφέρει υψηλές ταχύτητες επεξεργασίας σταθερές και υψηλές ταχύτητες µετάδοσης Μέγεθος αρχείου = Συχνότητα προβολής (fps) * Μέγεθος εικόνας (pixels) * Βάθος χρώµατος (bit/pixel) * διάρκεια (seconds) / 8 bit per byte. 43 Πρότυπα συµπίεσης MPEG-1: βίντεο συγχρονισµένο µε ήχο, κατάλληλο για αποθήκευση σε CD. MPEG-2: εξέλιξη MPEG-1, κατάλληλο για ψηφιακή τηλεόραση. MPEG-4: κατάλληλο για δικτυακές εφαρµογές (τηλεδιάσκεψη, βιντεοτηλέφωνα). QuickTime: Μέθοδος συµπίεσης-αποσυµπίεσης αλληλουχίας εικόνων, ήχου, MIDI από την Apple. 44 22
Επεξεργασία βίντεο ιαχείριση σκηνών. Επεξεργασία µεµονωµένων κλιπ (εφαρµογή φίλτρων, βελτίωση ποιότητας). Μοντάζ στη χρονογραµµή (σειρά εκτέλεσης κάθε κλιπ). Ολοκλήρωση (πρόσθεση υπότιτλων ή γραφικών). Παραγωγή εφέ (µετάβασης από το ένα κλιπ στο άλλο). Επεξεργασία ήχου και µοντάρισµα στη σκηνή. Εξαγωγή έτοιµου φιλµ (αποθήκευση ή καταγραφή σε ταινία). 45 MPEG-7 Σχήµα περιγραφής Data + multimedia Description Definition Language Πρόκειται να ανακοινωθεί (ακόµα επεξεργάζεται) Μετάδοση και αναζήτηση όχι δεδοµένων, αλλά µεταδεδοµένων Σχήµα περιγραφής + περιγραφή δεδοµένων, π.χ.: Table of content Still images Summaries Links 46 23
Εργαλεία Συγγραφής Ηοργάνωση και η διαχείριση ποικίλων πληροφοριακών µέσων µε παραδοσιακά εργαλεία προγραµµατισµού (γλώσσες προγραµµατικού, οπτικός προγραµµατισµός) είναι πολύπλοκη, χρονοβόρα και επισφαλής. Authoring Tools: Προγραµµατιστικά περιβάλλοντα που παρέχουν πληθώρα εργαλείων για την αξιόπιστη, εύκολη και γρήγορη ανάπτυξη εφαρµογών πολυµέσων. 47 Κατηγορίες Authoring tools (1/3) Εργαλεία σελίδας (ή κάρτας, Card based) Η πληροφορία οργανώνεται σε σελίδες και η εφαρµογή µοιάζει µε βιβλίο ή ένα σύνολο από κάρτες µε δυνατότητα επιλεκτικής µετάβασης σε αυτές. Ο προγραµµατιστής τοποθετεί τα «αντικείµενα» (πολυµεσικά στοιχεία δηλ. υπερκείµενα, ήχοι, εικόνες κ.λπ.) πάνω στις σελίδες και καθορίζει τον τρόπο αλληλεπίδρασης του χρήστη µε την εφαρµογή, γράφοντας αντίστοιχα προγράµµατα (scripts). Έτσι κάθε αντικείµενο διαθέτει ένα δυναµικό τρόπο αντίδρασης στις ενέργειες του χρήστη (διαλογικά πολυµέσα). Παραδείγµατα: Asymetrix Toolbox, Macromedia Hypercard. 48 24
Κατηγορίες Authoring tools (2/3) Εργαλεία εικονιδίων (icon based) Η δοµή (επιµέρους τµήµατα, γεγονότα, π.χ. η εµφάνιση µιας οθόνης, ή εκτέλεση ενός ηχητικού αποσπάσµατος) της εφαρµογής αναπαρίσταται από εικονίδια και η παρουσίαση ακολουθεί τη σειρά µε την οποία τα εικονίδια είναι τοποθετηµένα πάνω σε µια ιδεατή γραµµή (διάγραµµα) ροής (διάγραµµα). Κάθε εικονίδιο συσχετίζεται µε πολυµεσικά αντικείµενα. Μεταξύ των εικονιδίων υπάρχουν σύνδεσµοι που εξασφαλίζουν τη ροή της εφαρµογής ανάλογα µε το χρόνο ή τις επιλογές του χρήστη. Η εφαρµογή αναπτύσσεται σε δύο παράθυρα: παρουσίασης (δοµικά στοιχεία) και σχεδίασης (διάγραµµα ροής). Παραδείγµατα: Authorware. 49 Κατηγορίες Authoring tools (3/3) Εργαλεία χρονοδιαδρόµου (time based) Η εφαρµογή θεωρείται σενάριο που εκτυλίσσεται µε την πάροδο του χρόνου (στον άξονα του χρόνου, χρονοδιάδροµο). Ηθοποιοί είναι τα αντικείµενα πολυµέσων (πληροφορίες) που εµφανίζονται στην οθόνη (σκηνή). Στο χρονοδιάδροµο καθορίζεται το πότε θα εµφανιστεί µια πληροφορία, η συµπεριφορά της (π.χ. κίνηση µιας εικόνας ή εµφάνισή της σύµφωνα µε κάποια εφέ κ.λπ.). Ο χρονοδιάδροµος αποτελείται από πλαίσια (κελιά) όπου περιγράφονται τα γεγονότα και η συµπεριφορά της πληροφορίας (γεγονότα). Κάθε πληροφορία έχει το δικό της χρονοδιάδροµο. Παραδείγµατα: Macromedia Director. 50 25
Κριτήρια επιλογής Οεπιθυµητός χρόνος ανάπτυξης. Οι δυνατότητες του εργαλείου. Η πλατφόρµα ανάπτυξης (π.χ. Windows) και εκτέλεσης (π.χ. Web, CD). Η εµπειρία της οµάδας ανάπτυξης. 51 26