Καταπολέμηση της Εξάπλωσης των Πετρελαιοκηλίδων στην Στεριά: Η εμπειρία μέσα από το Έργο Maremed Μιχάλης Ζάνος Αναπτυξιακή Εταιρεία Επαρχίας Λάρνακας Project co-financed by European Regional Development Fund-ERDF
Το Έργο MAREMED Αναπτύχθηκε στο πλαίσιο της δημιουργίας μιας ολοκληρωμένης μεσογειακής θαλάσσιας πολιτικής. Σκοπός του προγράμματος είναι να αναπτύξει εργαλεία και πολίτικες ώστε να ενισχυθεί ο συντονισμός των περιφερειακών θαλάσσιων πολιτικών τόσο μεταξύ τους, αλλά και με εκείνα που ισχύουν σε τοπικό, εθνικό, ευρωπαϊκό και μεσογειακό επίπεδο. Στο πλαίσιο αυτό το MAREMED ασχολήθηκεμετιςέξηςθεματικές στρατηγικές ενότητες: Θαλάσσια διακυβέρνηση Ολοκληρωμένη διαχείριση των παράκτιων και θαλάσσιων περιοχών Αλιεία Αντιμετώπιση και καταπολέμηση της θαλάσσιας ρύπανσης Προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή στις παράκτιες περιοχές Διαχείριση των δεδομένων
Θαλάσσια Ρύπανση Το πρόβλημα: Από τον Αύγουστο 1977 μέχρι και το τέλος του 2011, περίπου 310,000t του πετρελαίου διέρρευσαν στη Μεσόγειο Θάλασσα οι όποιοι προσκαλέστηκαν από 572 περιστατικά. ERIKA, Don Pedro, Prestige, Sea Empress, Costa Concordia είναι μερικά από τα τυχαία περιστατικά που είχαν θανατηφόρες συνέπειες για τα παράκτια και θαλάσσια οικοσυστήματα. Οι διαρροές πετρελαίου στο θαλάσσιο περιβάλλον έχουν βραχυπρόθεσμες αλλά μακροπρόθεσμες συνέπειες για παράδειγμά: στην άγρια πανίδα, στην αλιεία, στα παράκτια και θαλάσσια οικοσυστήματα, στην ανθρώπινη υγεία, στη βιωσιμότητα των παράκτιων περιοχών, οικονομικές απώλειες σε περιφερειακό και σε εθνικό επίπεδο
Θαλάσσια Ρύπανση Το πρόβλημα: Η κίνηση των πλοίων στη Μεσόγειο αυξάνεται μέρα με τη μέρα. Χιλιάδες τόνοι ναυτιλίας και πετρελαίου παίρνουν καθήμενα μέσω της διώρυγας του Σουέζ και ο κίνδυνος ενός σημαντικού θαλάσσιου περιστατικού με μια τεράστια διαρροή πετρελαίου στη λεκάνη της Μεσογείου είναι στην πόρτα. Για τους λόγους αυτούς, οι εταίροι λεκάνη της Μεσογείου θα πρέπει να εργαστούν από κοινού για ένα ισχυρότερο και αποτελεσματικότερο σύστημα παρακολούθησης και σχεδίου δράσης και ανταπόκρισης στη θάλασσα και στη στεριά στην περίπτωση ναυτικού ατυχήματος με διαρροή πετρελαίου.
Θαλάσσια Ρύπανση
Αντιμετώπιση και καταπολέμηση της θαλάσσιας ρύπανσης Η διαγνωστική φάση: Καταπολέμηση της θαλάσσιας ρύπανσης στη στεριά Αξιολόγηση του επιπέδου ετοιμότητας των εμπλεκόμενων φορέων και των τοπικών φορέων για την καταπολέμηση στη στεριά της θαλάσσιας ρύπανσης (σχέδια αντι-ρύπανσης, άτλαντες κινδύνου, την ενσωμάτωση στη διαδικασία της ICZM, και συστήματα πληροφοριών). Διοργάνωση διήμερης εκπαίδευσης και άσκησης τον εμπλεκόμενων φορέων της Κύπρου σε θέματα ρύπανσης στη στεριά σε συνεργασία με τους ευρωπαϊκούς υπευθύνους οργανισμούς για θαλάσσια ρύπανση (CEDRE, REMPEC, CPMR και DG ECHO).
Αντιμετώπιση και καταπολέμηση της θαλάσσιας ρύπανσης Στόχος της άσκησης Να φανεί, μέσω μιας πρακτικής άσκησης, οι γενικές αρχές της αντιμετώπισης της θαλάσσιας ρύπανσης από πετρελαιοκηλίδα στη στεριά. Να δώσει στους συμμετέχοντες την ευκαιρία να ενημερωθούν για τη χρήση του κατάλληλου εξοπλισμού αλλά και να εξοικειωθούν μέσω της πρακτικής του χρήσης. Να κατανοηθεί η ανάγκη για την ετοιμασία σχεδίου δράσης για την αντιμετώπιση της θαλάσσιας ρύπανσης από πετρελαιοκηλίδα στη στεριά και να εκπαιδευτούν οι αρμόδιες αρχές ώστε να είναι αποτελεσματικότερη η αντιμετώπιση της. Να εξετάσει τις συμπράξεις μεταξύ των περιφερειακών, τοπικών, εθνικών και ευρωπαϊκών αρχών στο έλεγχο της ρύπανσης και πως μπορεί να αντιμετωπιστεί. Να συζητηθεί ο έλεγχος της ρύπανσης στο ευρύτερο πλαίσιο της δράσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης σχετικά με την ναυτιλιακή ασφάλεια, ιδιαίτερα από την άποψη αποζημίωσης για την περιβαλλοντική ζημίας ως αποτέλεσμα της ρύπανσης του νερού.
Αντιμετώπιση και καταπολέμηση της θαλάσσιας ρύπανσης Το Σενάριο: Το βράδυ στις 10/10/2012 γίνεται ατύχημα σε πετρελαιοφόρο πλοίο που πλέει στο κόλπο της Λάρνακας μετά από σύγκρουση με ύφαλο με αποτέλεσμα 2000 τόνοι πετρελαίου να πέσουν στη θάλασσα. Παρόλες τις προσπάθειες αντιμετώπισης της πετρελαιοκηλίδας στη θάλασσα η ρύπανση έφτασε το πρωί στη παράλια της Βορόκληνης. Η παράλια κλείνει και οι εκπαιδευτές μαζί με τους 25 συμμετέχοντες οργανώνουν την εκστρατεία καταπολέμησης της ρύπανσης στην παραλία με τη χρήση του κατάλληλου εξοπλισμού (floating booms, με water bumps and hoses, higher pressure cleaners (karchers), and a screening machine). Παράλληλα κινητοποιήθηκαν οι αρμόδιες αρχές και έγινε όλη η επικοινωνία για την αποτελεσματική καταπολέμηση της πετρελαιοκηλίδας τόσο στη θάλασσα και μετά στη στεριά.
Αντιμετώπιση και καταπολέμηση της θαλάσσιας ρύπανσης Οργάνωση της άσκηση: Εκπαίδευση και Πρακτική άσκηση στα έξης θέματα: Υγεία και Ασφάλεια: παρουσίαση των κανονισμών ασφαλείας. Έρευνα ακτογραμμής και εκτίμηση της ρύπανσης: αναγνώριση των πιθανών επιπτώσεων του πετρελαίου σε μια τέτοια παραλία/ αναγνώριση του ρύπου.
Αντιμετώπιση και καταπολέμηση της θαλάσσιας ρύπανσης Οργάνωση της άσκηση: Χάραξη εργοταξίου (με πασσάλους και διαχωριστικές ταινίες) Προετοιμασία της αποθήκευσης αποβλήτων (προστασία του εδάφους με πλαστική μεμβράνη, διαχωρισμός των αποβλήτων σε 4 διαφορετικούς κάδους.
Αντιμετώπιση και καταπολέμηση της θαλάσσιας ρύπανσης Προετοιμασία της περιοχής απολύμανσης (χρήση πλαστικής μεμβράνης). Προστασία του εδάφους (ταυτοποίηση του δρόμου που πρέπει να χρησιμοποιούνται από τους φορείς εκμετάλλευσης από την μολυσμένη περιοχή στον αποθηκευτικό χώρο, προστασία από γεωσυνθετικά)
Αντιμετώπιση και καταπολέμηση της θαλάσσιας ρύπανσης Προετοιμασία ενός "Αυτοσχέδιο boom" για τον περιορισμό της πετρελαιοκηλίδας (άχυρο που περιέχονται σε ένα συρματόπλεγμα) Εγχειρίδιο ανάκτησης του πετρελαίου στην παραλία. Τεχνικές καθαρισμού με εκτόξευση νερού (μάνικες και σωλήνες για την άμμο και για τα βότσαλα) Χρήση προσροφητικών (ανάκτηση υγρού πετρελαίου)
Προστιθέμενη Άξια Άσκησης Σύνταξη σχεδίου ετοιμότητας και ανταπόκρισης μέτριας σοβαρότητας στη στεριά για τις γεωγραφικές περιοχές που είναι εκτεθειμένες σε κοινούς κινδύνους ρύπανσης, λόγω των θαλάσσιων ρευμάτων. Ετοιμασία Οδηγού για καθαρισμού της ακτογραμμής μετά από διαρροή πετρελαίου. Οδηγός απαραίτητου εξοπλισμού για καθαρισμό ρύπανσης της στεριάς από πετρελαιοκηλίδα. Ετοιμασία Εκπαιδευτικού πακέτου για καθαρισμό της ρύπανσης από πετρελαιοκηλίδα στη στεριά.
ΣΑΣ ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ ΓΙΑ ΤΗ ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΑΣ! Αγ. Λάζαρου 2Β, 7040 Βορόκληνη - Λάρνακα TEL. 00357 24 815280 FAX. 00357 24 636817 Website: www.anetel.com