«Μακροχρόνιος Εθνικός Ενεργειακός Σχεδιασμός» Από την Εύκολη Θεωρία στη Δύσκολη Πράξη Θεόδωρος Ζαχαριάδης Τμήμα Επιστήμης & Τεχνολογίας Περιβάλλοντος Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου τηλ. 25 002304, e-mail: t.zachariadis@cut.ac.cy Ημέρα Ενέργειας, Δήμος Αγίου Αθανασίου, Ιούλιος 2012
Όλοι συμφωνούν Να φτιάξουμε ορθολογικό στρατηγικό σχέδιο μακριά από κομματικές σκοπιμότητες Πρέπει να καταστρώσουμε ενεργειακό σχεδιασμό μακράς πνοής Χρειαζόμαστε Εθνικό Συμβούλιο Ενεργειακής Στρατηγικής Η αξιοποίηση των κοιτασμάτων φυσικού αερίου να παίρνει υπόψη γεωστρατηγικά δεδομένα
υπάρχουν όμως δύο άγνωστες «τεχνικές» λεπτομέρειες: 1. Το επίσημο ενεργειακό ισοζύγιο της Κύπρου είναι ανεπαρκές Πόσο καύσιμο καταναλώθηκε ανά βιομηχανικό κλάδο; Πόσο καύσιμο κίνησης χρησιμοποιήθηκε από αυτοκίνητα και πόσο από φορτηγά; 2. Κάθε κυβερνητική Υπηρεσία/Τμήμα κάνει τους δικούς της ενεργειακούς υπολογισμούς/προβλέψεις Μερικές συνεργάζονται μεταξύ τους, μερικές όχι «Όταν μπορείς να εκφράσεις κάτι με αριθμούς, τότε κάτι μπορείς να πεις γι αυτό»
Τι σημαίνει «μακροπρόθεσμος ενεργειακός σχεδιασμός»; 1 Ξεκινάμε από την παρούσα ενεργειακή κατάσταση, την οποία γνωρίζουμε καλά (λεπτομερές ενεργειακό ισοζύγιο) Παρατηρούμε διαχρονικές τάσεις Αναπτύσσουμε μαθηματικό μοντέλο (εθνικό ενεργειακό μοντέλο) Εκφράζουμε με μαθηματικές σχέσεις την αλληλεξάρτηση ενέργειας - οικονομικής δραστηριότητας - ενεργειακών τιμών - τεχνολογίας
Τι σημαίνει «μακροπρόθεσμος ενεργειακός σχεδιασμός»; 2 Κάνουμε προβλέψεις για το μέλλον (π.χ. 2030) της ενεργειακής ζήτησης ανά τομέα/καύσιμο της προσφοράς ενέργειας για να καλύψει τη ζήτηση του κόστους για την κάλυψη των ενεργειακών αναγκών των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου που συνεπάγεται η παραγωγή και χρήση ενέργειας των εκπομπών αερίων ρύπων (οξείδια του αζώτου, διοξείδιο του θείου, οργανικές ενώσεις, ) Θέτουμε μελλοντικούς στόχους πολιτικής και εξετάζουμε αν μπορούν να επιτευχθούν Αναθεωρούμε κάθε χρόνο το μοντέλο για να λάβουμε υπόψη αλλαγές στο οικονομικό, τεχνολογικό και νομοθετικό περιβάλλον
Υπάρχουν αυτά στην Κύπρο; Όχι, αλλά: Στο ΤΕΠΑΚ καταστρώσαμε πιο λεπτομερές ενεργειακό ισοζύγιο (στοιχεία από Υπ. Ενέργειας, Στατιστική Υπηρεσία, Τμ. Επιθεώρησης Εργασίας) Κατασκευάσαμε απλό ενεργειακό μοντέλο για υποστήριξη της Υπ. Ενέργειας για το Εθνικό Σχέδιο Δράσης για τις ΑΠΕ το Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την Ενεργειακή Απόδοση (υποβλήθηκαν στην Ευρωπ. Επιτροπή το 2010 & 2011) Αναπτύσσουμε πιο σύνθετο ενεργειακό μοντέλο για πιο απαιτητικές προσομοιώσεις πολιτικής
Παράδειγμα υποστήριξης της ενεργειακής πολιτικής με μοντέλα: Εξοικονόμηση ενέργειας για δύο σενάρια Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την Ενεργειακή Απόδοση, Μάιος 2011 (ktoe) 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 Savings in final non-electricity consumption 4 10 16 23 30 37 46 54 64 76 90 Residential 0 1 1 2 3 3 3 4 5 6 8 Total Industry 0 0 0 0 0 0 0 0 1 1 1 Tertiary 0 1 2 3 4 5 6 7 9 11 14 Agriculture 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 Road Transport 3 7 11 15 20 25 31 37 43 50 57 Air Transport 1 1 2 2 3 4 5 6 7 8 10 Savings in final electricity consumption 1 5 11 16 21 26 31 37 42 47 50 Savings in primary electricity production because of savings in final electricity 3 15 29 42 55 58 66 77 87 96 102 Savings in primary electricity due to introduction of natural gas 0 0 0 0 0 190 259 264 267 270 271 Total savings in primary electricity 3 15 29 42 55 249 325 340 354 365 373 Savings in national energy consumption 7 24 45 65 84 286 371 394 418 442 463 Αs a fraction of reference energy consumption 0.2% 0.9% 1.6% 2.3% 2.9% 9.6% 12.2% 12.7% 13.3% 13.9% 14.4% Στόχος 20% εξοικονόμησης δεν μπορεί να επιτευχθεί στην Κύπρο χωρίς επιπρόσθετα μέτρα
Παραδείγματα εφαρμογής εναλλακτικών σεναρίων με ένα ενεργειακό μοντέλο 1 Εξέλιξη των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα για διαφορετικά επίπεδα φόρου άνθρακα στα καύσιμα
Εκπομπές CO2 (tonnes) Thousands Παραδείγματα εφαρμογής εναλλακτικών σεναρίων με ένα ενεργειακό μοντέλο 2 5000 4500 4000 3500 3000 2500 agriculture services other industries cement industry Εξέλιξη των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα με ετήσιο φόρο άνθρακα 34 /τόνο CO 2. 2000 1500 1000 500 households road passenger transport freight transport 0 2010 2012 2014 2016 2018 2020 2022 2024 2026 2028 2030 air transport
Τελική Ζήτηση Ενέργειας (ΤΙΠ) Thousands Παραδείγματα εφαρμογής εναλλακτικών σεναρίων με ένα ενεργειακό μοντέλο 3 2000 1800 1600 1400 1200 1000 800 600 400 200 0 2010 2012 2014 2016 2018 2020 2022 2024 2026 2028 2030 Hydrogen Solar Thermal Geothermal Biomass Biofuels Other solid fuels Electricity LPG Heavy Fuel Oil Light Fuel Oil Heating fuel ATF Diesel Gasoline Διάρθρωση της τελικής κατανάλωσης ενέργειας με ετήσιο φόρο άνθρακα 34 /τόνο CO 2.
2010 2011 2012 2013 2014 2015 2015 2016 2016 2017 2017 2018 2018 2019 2019 2020 2020 2021 2021 2022 2023 2022 2024 2023 2025 2024 2026 2025 2027 2026 2028 2027 2029 2028 2030 2029 2030 toe toe / millions millions Euros Euros of of 2005 2005 Παραδείγματα εφαρμογής εναλλακτικών σεναρίων με ένα ενεργειακό μοντέλο 4 140.0 120.0 100.0 80.0 60.0 40.0 Τελική κατανάλωση ενέργειας ανά ανά μονάδα ΑΕΠ Πρόβλεψη της εξέλιξης βασικών δεικτών του ενεργειακού συστήματος της Κύπρου για σενάριο αναφοράς και σενάριο φόρου άνθρακα 20.0 0.0
«Μακροχρόνιος Εθνικός Ενεργειακός Σχεδιασμός» Τα Συμπεράσματα Δικά Σας! Θεόδωρος Ζαχαριάδης Τμήμα Επιστήμης & Τεχνολογίας Περιβάλλοντος Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου τηλ. 25 002304, e-mail: t.zachariadis@cut.ac.cy Ημέρα Ενέργειας, Δήμος Αγίου Αθανασίου, Ιούλιος 2012