ΠΑΝΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΜΗΜΑ ΔΙΕΘΝΩΝ, ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ & ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΜΑΘΗΜΑ : ΔΙΕΘΝΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ (084) Ε ΕΞΑΜΗΝΟ (ΕΠΙΛΟΓΗΣ) Η Ευρωπαϊκή Ένωση στον ΠΟΕ Βασικά ενωσιακά μέτρα άσκησης εμπορικής άμυνας Επιμέλεια Δρ. Β. Καραγιάννης 1.1 Η θέση της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των κρατών μελών της στο θεσμικό σύστημα του ΠΟΕ 1.1.1 Αποκλειστικές / συντρέχουσες αρμοδιότητες της Ένωσης Η Κοινή Εμπορική Πολιτική (πρώην άρθρο 133 ΣΕΚ, νυν 207 ΣΛΕΕ) ως αποκλειστική αρμοδιότητα της Ένωσης : Γνώμη 1/78 του ΔΕΚ : Ευρεία αντίληψη του πεδίου εφαρμογής της Κοινής Εμπορικής Πολιτικής αφορούσε σε μια συμφωνία στο πλαίσιο του ΟΗΕ σχετικά με την υιοθέτηση ενός μηχανισμού που αποσκοπούσε στην σταθεροποίηση της τιμής του καουτσούκ. Η Επιτροπή θεωρούσε ότι ο μηχανισμός αυτός συνιστούσε μέσο πραγμάτωσης εμπορικής πολιτικής και συνεπώς ενέπιπτε στην αποκλειστική αρμοδιότητα της ΕΚ και της Επιτροπής, ενώ το Συμβούλιο θεωρούσε ότι ξεπερνούσε τα όρια της κοινής εμπορικής πολιτικής και συνεπώς έπρεπε να συνομολογηθεί από την Κοινότητα και τα κράτη μέλη της από κοινού Το ΔΕΚ υιοθέτησε δυναμική και ευρεία αντίληψη της κοινής εμπορικής πολιτικής εξάρτησε όμως τον αποκλειστικό ή μη χαρακτήρα της αρμοδιότητας της Κοινότητας από τεχνικά στοιχεία εφαρμογής της εν λόγω συμφωνίας.
Γνώμη 1/94 του ΔΕΚ (ΠΟΕ) : Ευρεία και ανοικτή αντίληψη του διεθνούς εμπορίου ωστόσο : Εμπορεύματα GATT 94 : Αποκλειστική Αρμοδιότητα της Κοινότητας Υπηρεσίες GATS : αποκλειστική αρμοδιότητα μόνο η μορφή της διασυνοριακής παροχής υπηρεσιών αντίθετα : Κατανάλωση στο εξωτερικό Μετακίνηση φυσικών προσώπων Εμπορική παρουσία Συντρέχουσα αρμοδιότητα (λόγω μετακίνησης προσώπων) TRIPs Εκτός από τις διατάξεις που απαγορεύουν τη θέση σε ελεύθερη πρακτική των εμπορευμάτων που είναι απομιμητικά προϊόντα, οι υπόλοιπες διατάξεις της συμφωνίας TRIPS δεν αφορούν αποκλειστικά το εμπόριο αγαθών συντρέχουσα αρμοδιότητα. Συνέπειες της Γνώμης 1/94 Άμεση συνέπεια της γνώμης του Δικαστηρίου είναι το γεγονός ότι οι συμφωνίες του ΠΟΕ εγκρίθηκαν από την Κοινότητα και τα μέλη της ως μεικτές συμφωνίες (δηλαδή συνάφθηκαν από την Κοινότητα και τα κράτη μέλη από κοινού). Παρόλα αυτά η ανάγκη για ενιαία εκπροσώπηση της Κοινότητας στη διεθνή σκηνή ώθησε σε τροποποίηση των σχετικών διατάξεων με τις συνθήκες του Άμστερνταμ και της Νίκαιας, έτσι ώστε να περιληφθούν ρητές διεθνείς αρμοδιότητες της Ένωσης στους τομείς των υπηρεσιών και της διανοητικής ιδιοκτησίας, αρμοδιότητες όμως που δεν συνιστούν «λευκή επιταγή» προς την Επιτροπή για την διαπραγμάτευση και σύναψη τέτοιων διεθνών συμφωνιών. -2-
Γνώμη 1/2008 του ΔΕΕ ετέθη το ζήτημα της αποκλειστικής / συντρέχουσας αρμοδιότητας για την επέκταση των ειδικών δεσμεύσεων της Ένωσης στο πεδίο εφαρμογής της GATS με την προσχώρηση των νέων κρατών μελών στη βάση και των προβλέψεων της συνθήκης της Νίκαιας Το Δικαστήριο επαναλαμβάνει τα πορίσματα της γνώμης 1/94 σχετικά με τις υπηρεσίες και βασιζόμενο στον οριζόντιο χαρακτήρα ορισμένων ειδικών δεσμεύσεων καταλήγει υπέρ της συντρέχουσας / μεικτής αρμοδιότητας. 1.1.2 Θεσμικές αντανακλάσεις Διαπραγμάτευση και σύναψη των συμφωνιών στον τομέα του διεθνούς εμπορίου (άρθρα 207 και 218 ΣΛΕΕ) : 207 παρ. 3-5 ΣΛΕΕ lex specialis σε σχέση με το άρθρο 218 ΣΛΕΕ : Μπορεί να πρόκειται για πολυμερείς ή διμερείς συμβάσεις, επιβεβαιώνεται η ικανότητα δικαίου της Ένωσης για την σύναψη τέτοιων ΔΣ ακόμη και ανεξάρτητα από τα κράτη μέλη της. α. Διαπραγμάτευση - Φάση άτυπων διαπραγματεύσεων μεταξύ των μερών σχετικά με την σκοπιμότητα να ξεκινήσουν επίσημες διαπραγματεύσεις (Η Ένωση εκπροσωπείται σε αυτή τη φάση από την Επιτροπή). - Σε καταφατική περίπτωση, η Επιτροπή απευθύνει «συστάσεις» στο Συμβούλιο το οποίο αποφασίζει την έναρξη των διαπραγματεύσεων και εξουσιοδοτεί την Επιτροπή να διεξάγει τις διαπραγματεύσεις. Σε αυτή την εξουσιοδοτική απόφαση (Mandate) το Συμβούλιο καθορίζει το πλαίσιο εντός του οποίου πρέπει να διεξαχθούν οι διαπραγματεύσεις και το περιθώριο κινήσεως που διαθέτει η Επιτροπή. Ταυτόχρονα το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενημερώνεται από την Επιτροπή για την πρόθεσή της να διεξαγάγει διαπραγματεύσεις και για τις οδηγίες για το πλαίσιο που θα διεξαχθούν αυτές οι διαπραγματεύσεις 1. - Καθόλη τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων η Επιτροπή επικουρείται από την ειδική επιτροπή εμπορικής πολιτικής 2 στην οποία η Επιτροπή 1 Άρθρα 1 και 2 του Παραρτήματος III της διοργανικής Συμφωνίας Πλαίσιο μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και της Επιτροπής, ΕΕ L 304, 20.11.2010, σελ. 47. 2 Βλ. άρθρο 207 παρ. 3 εδ. 3. Οι αρμοδιότητες αυτής της ειδικής επιτροπής συνίστανται στα ακόλουθα : α) συμβουλεύει την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις εμπορικές και τελωνειακές διαπραγματεύσεις, β) αποτελεί συμβουλευτικό νομοθετικό όργανο στο πλαίσιο του Συμβουλίου και γ) συμβουλεύει την Ευρωπαϊκή Επιτροπή σχετικά με την διαχείριση της Κοινής Εμπορικής Πολιτικής (ΚΕΠ) έναντι τρίτων χωρών, βλ. R. LEAL-ARCAS, Theory and Practice of EC external trade law and policy, 2008, σελ. 375. -3-
υποβάλλει τακτικά έκθεση για την πρόοδο των διαπραγματεύσεων. Την ίδια έκθεση απευθύνει η Επιτροπή και στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. - Η σύνδεση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου με τις διαπραγματεύσεις, μετά και τη Συνθήκη της Λισαβώνας είναι η πιο στενή δυνατή 3 και οι απόψεις του πρέπει να λαμβάνονται καταλλήλως υπόψη από τον διαπραγματευτή (Ευρωπαϊκή Επιτροπή) δεδομένου ότι μπορεί η σύναψη της διεθνούς συμφωνίας να υπόκειται στην έγκρισή του [άρθρα 207 παρ. 3 και 218 παρ. 6 στοιχ. α) v) ΣΛΕΕ]. β. Σύναψη Το Συμβούλιο με απόφασή του υιοθετεί (εγκρίνει) ή απορρίπτει το υπογεγραμμένο κείμενο από τον διαπραγματευτή κατόπιν εγκρίσεως του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (άρθρο 207 παρ. 3 και 218 ΣΛΕΕ). Η έγκριση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου είναι απαραίτητη όταν για τους αντίστοιχους εσωτερικούς κανόνες της Ένωσης ακολουθείται η συνήθης νομοθετική διαδικασία. Η απόφαση του Συμβουλίου λαμβάνεται με ειδική πλειοψηφία. Απαιτείται όμως ομοφωνία στο Συμβούλιο στις ακόλουθες περιπτώσεις: Συμφωνίες στον τομέα του εμπορίου υπηρεσιών (GATS), των εμπορικών πτυχών της διανοητικής ιδιοκτησίας (TRIPS), καθώς και στον τομέα των άμεσων ξένων επενδύσεων (πρβλ. TRIMS), όταν η συμφωνία περιλαμβάνει διατάξεις για τις οποίες απαιτείται ομοφωνία για τη λήψη των αντίστοιχων εσωτερικών κανόνων (αρχή της ευθυγράμμισης εσωτερικών και εξωτερικών αρμοδιοτήτων της Ένωσης). Συμφωνίες στον τομέα του εμπορίου των πολιτιστικών και οπτικοακουστικών υπηρεσιών, όταν υπάρχει κίνδυνος οι συμφωνίες αυτές να θίξουν την πολιτιστική και γλωσσική πολυμορφία της Ένωσης. 3 Βλ. C.M. BROWN, «Changes in the Common Commercial Policy of the European Union after the Entry into Force of the Treaty of Lisbon : A Practitioner s Perspective» in M. BUNGENBERG, CH. HERMANN (ed), Common Commercial Policy after Lisbon, Heidelberg, Springer, 2013, σελ. 163-186, ιδ. σελ. 164 επ. -4-
Συμφωνίες στον τομέα του εμπορίου κοινωνικών, εκπαιδευτικών και υγειονομικών υπηρεσιών, όταν υπάρχει κίνδυνος οι συμφωνίες αυτές να επιφέρουν σοβαρή διατάραξη της οργάνωσης των υπηρεσιών αυτών σε εθνικό επίπεδο και να θιγούν οι ευθύνες των κρατών μελών όσον αφορά στην παροχή τους. Συμφωνίες στον τομέα των μεταφορών σύμφωνα με τον τίτλο VI του τρίτου μέρους και το άρθρο 218 ΣΛΕΕ. γ. Σεβασμός του εσωτερικού status quo της Ένωσης Άρθρο 207 παρ. 3, εδ. β ΣΛΕΕ : το Συμβούλιο και η Επιτροπή μεριμνούν ώστε οι υπό διαπραγμάτευση συμφωνίες να συνάδουν με τις πολιτικές και τους εσωτερικούς κανόνες της Ένωσης Πάντως, σύμφωνα με την κρατούσα άποψη στη θεωρία, η πρόβλεψη αυτή δεν θεμελιώνει υποχρέωση των δύο αυτών ενωσιακών οργάνων για την μεταγενέστερη προσαρμογή των εσωτερικών κανόνων της Ένωσης στις διεθνείς συμφωνίες 4. 1.2 Θέση της ΕΕ και των κρατών μελών της στον ΠΟΕ Άρθρο ΙΧ της Συμφωνίας για την ίδρυση του ΠΟΕ : Η ΕΕ κατά τις ψηφοφορίες έχει τόσους ψήφους όσα είναι και τα κράτη μέλη της. Η ΕΕ είναι πλήρες μέλος του ΠΟΕ. 1.3 Βασικές ρυθμίσεις για τα μέτρα εμπορικής άμυνας (Trade Defense). Νομική βάση για τους Κανονισμούς μέτρων εμπορικής άμυνας είναι το άρθρο 207 παρ. 2 ΣΛΕΕ. Βασικές ρυθμίσεις : Κανονισμός 1036/2016 για την επιβολή δασμών αντί-ντάμπινγκ 4 Βλ. H.G. KRENZLER C. PITSCHAS, «Fortschritt oder Stagnation? Die gemeinsame Handelspolitik nach Nizza», EuR, 2001, σελ. 442, παρ. 32 και CH. HERMANN, «Vom misslungenen Versuch der Neufassung der gemeinsamen Handelspolitik durch den Vertrag von Nizza», EuZW, 2001, σελ. 274. -5-
Κανονισμός 1037/2016 για την εμπορική άμυνα κατά εισαγωγών που αποτελούν αντικείμενο επιδοτήσεων από τρίτες χώρες 1.3.1 Μέτρα αντί-ντάμπινγκ - Κανονισμός ΕΚ 1036/2016 («Κανονισμός Α-Ν»). 1.3.1.1 Εννοιολογικά στοιχεία Προϋποθέσεις που προέρχονται από το δίκαιο του ΠΟΕ Ύπαρξη ντάμπινγκ Ζημία της εγχώριας (ενωσιακής) βιομηχανίας Ύπαρξη αιτιώδους συνδέσμου Πρόσθετη προϋπόθεση Η επιβολή των μέτρων αντί ντάμπιγκ δεν αντίκειται στο συμφέρον της Ένωσης Ανάλυση των (πρόσθετων) προϋποθέσεων που προκύπτουν από την ενωσιακή ρύθμιση : α. Ορισμός ενωσιακής βιομηχανίας ζημία Η καταγγελία πρέπει να προέρχεται από ένα μείζον μέρος της ενωσιακής βιομηχανίας. Η ρύθμιση του άρθρου 5 παρ. 4 του Κανονισμού Α-Ν ερμηνεύεται ως επιτρέπουσα την έναρξη έρευνας και στις περιπτώσεις που οι εκπροσωπούμενοι παραγωγοί αντιπροσωπεύουν λιγότερο από 50%, όχι όμως λιγότερο από 25% της αγοράς. Το κύρος αυτής της ρύθμισης έχει επιβεβαιωθεί από το Γενικό Δικαστήριο της ΕΕ 5. Εφαρμόζονται οι ακόλουθοι περιορισμοί : Όταν ένας ενωσιακός παραγωγός είναι συνδεδεμένος με την εξαγωγική επιχείρηση που εφαρμόζει το ντάμπινγκ ή εισάγει ο ίδιος το προϊόν που αποτελεί αντικείμενο ντάμπινγκ, ο παραγωγός αυτός εξαιρείται από τον ορισμό της ενωσιακής βιομηχανίας. Ο γεωγραφικός περιορισμός όταν η διάθεση του ομοειδούς προϊόντος συγκεντρώνεται σε μια συγκεκριμένη περιοχή που επικεντρώνονται οι εισαγωγές που αποτελούν αντικείμενο του ντάμπινγκ, οι υπόλοιπες περιοχές εξαιρούνται από τον ορισμό της αγοράς που λαμβάνεται υπόψη 5 ΓΔΕΕ, 11.7.1996, υποθ. T-161/94, Sinochem Heilongjiang κατά Συμβουλίου, Συλλ. Νομολ. 1996 σελ. II-695, ECLI:EU:T:1996:101, σκέψη 89 και ΓΔΕΕ, 11.7.2013, υποθ. T-469/07, Philips Lighting Poland and Philips Lighting κατά Συμβουλίου, ECLI:EU:T:2013:370, σκέψη 96, -6-
για να ευρεθεί το τμήμα που εκπροσωπούν οι καταγγέλλοντες παραγωγοί. β. Το συμφέρον της Ένωσης (άρθρο 21 του Κανονισμού). Το συμφέρον της Ένωσης προκύπτει από μια στάθμιση όλων των εμπλεκόμενων (αντικρουόμενων) συμφερόντων και ιδίως : Το συμφέρον της βιομηχανίας ομοειδών προϊόντων Το συμφέρον των ανάντη (upstream) και κατάντη (downstream) βιομηχανιών Ο κίνδυνος νόθευσης του ανταγωνισμού σπάνια ευδοκιμεί κατά της λήψης μέτρων, ακριβώς διότι ο σκοπός των μέτρων είναι η αποκατάσταση της ανταγωνιστικής ισορροπίας. Το συμφέρον των καταναλωτών σπανίως εφαρμοστέα διότι τα μέτρα αντί-ντάμπινγκ αφορούν κυρίως πρώτες ύλες. 1.3.1.2 Διαδικασία διερεύνηση προσωρινά και οριστικά μέτρα Α. Έναρξη της διαδικασίας έρευνας από την Επιτροπή Με Γραπτή Καταγγελία από ενωσιακή βιομηχανία (για τις προϋποθέσεις αντιπροσωπευτικότητας βλ. ανωτέρω υπό 1.3.1.1 α) Με διαβίβαση πληροφοριών από κράτος μέλος Αυτεπάγγελτα Η Επιτροπή εντός 45 ημερών ή αποφασίζει να κινήσει την διαδικασία έρευνας ή αποφασίζει να απορρίψει την καταγγελία (άρθρο 5 παρ. 9 του Κανονισμού Α-Ν). Δεν επιβάλλονται δασμοί και επομένως απορρίπτεται σχετική καταγγελία όταν οι σχετικές εισαγωγές αντιπροσωπεύουν λιγότερο από το 1% της αγοράς στην -7-
Ένωση, εκτός εάν οι χώρες αυτές μαζί σωρευτικά αντιπροσωπεύουν 3% και περισσότερο της ενωσιακής κατανάλωσης. Β. Διαδικασία Έρευνας Ερευνάται ταυτόχρονα τόσο το ίδιο το ντάμπινγκ όσο και η ζημία Προσδιορισμός της περιόδου έρευνας άρθρο 6 παρ. 1 του Κανονισμού Α-Ν : συνήθως μια περίοδος τουλάχιστον έξι μηνών πριν την έναρξη της διαδικασίας. Προθεσμία περάτωσης 12 και σε κάθε περίπτωση 15 μήνες (άρθρο 6 παρ. 9 του Κανονισμού Α-Ν). Εξουσίες της Επιτροπής 1/ Επιτόπιες επαληθεύσεις (πάντως για τις έρευνες σε τρίτες χώρες απαιτείται η συναίνεση της επιχείρησης και πρέπει να μην διατυπώνονται αντιρρήσεις από την κυβέρνηση της τρίτης χώρας) (άρθρο 16 του Κανονισμού Α-Ν), 2/ Δειγματοληψίες (άρθρο 17 του Κανονισμού Α-Ν). Έρευνες από τα κράτη μέλη κατ αίτηση της Επιτροπής (άρθρο 6 παρ. 3 και 4 του Καν Α-Ν). Γ. Αποφάσεις (λήψης μέτρων). Απόφαση επιβολής δασμών. Προ ΣΛΕΕ με κανονισμό του Συμβουλίου κατόπιν σχετικής πρότασης της Επιτροπής. Τώρα με εκτελεστικό Κανονισμό της Επιτροπής [βλ. άρθρο 9 παρ. 4 και 15 του Κανονισμού Α-Ν και Κανονισμό 182/2011]. Περάτωση χωρίς μέτρα 1/ ανάκληση της καταγγελίας, εκτός εάν είναι προς το συμφέρον της Ένωσης να συνεχιστεί, 2/ αμελητέες εισαγωγές (βλ. άρθρο 5 παρ. 7 του Κανονισμού Α-Ν), 3/ αμελητέο περιθώριο ντάμπινγκ (μικρότερο από 2%) (βλ. άρθρο 9 παρ. 3 του Κανονισμού Α-Ν). Ανάληψη υποχρεώσεων (άρθρο 8 του Κανονισμού Α-Ν) : Μπορεί να αφορά και μεμονωμένο εξαγωγέα ή μεμονωμένους εξαγωγείς. Κινείται με πρωτοβουλία των επιχειρήσεων ή της Επιτροπής. Πρέπει να υφίσταται προκαταρκτικό συμπέρασμα περί υπάρξεως ντάμπινγκ και -8-
ζημίας (συνήθως μετά την επιβολή προσωρινών δασμών). Πάντως, η αποδοχή ανάληψης υποχρεώσεων από όλους τους εξαγωγείς του επίμαχου προϊόντος οδηγεί λογικά στην περάτωση της έρευνας και δεν είναι δυνατό να επιβληθούν οριστικοί δασμοί (ne bis in idem) 6. Προσωρινά μέτρα : εφόσον: Είναι δυνατόν να επιβληθούν προσωρινοί δασμοί έχει αρχίσει η διαδικασία σύμφωνα με το άρθρο 5 Καν Α-Ν έχει εκδοθεί δημόσια ανακοίνωση και έχει παρασχεθεί στα ενδιαφερόμενα μέρη κατάλληλη δυνατότητα για να υποβάλουν πληροφορίες και να διατυπώσουν τις παρατηρήσεις τους σύμφωνα με το άρθρο 5 παράγραφος 10 του Καν Α-Ν. έχει διατυπωθεί προσωρινό συμπέρασμα με το οποίο επιβεβαιώνεται η ύπαρξη ντάμπινγκ και η εξ αυτού πρόκληση ζημίας στην ενωσιακή βιομηχανία. εφόσον το συμφέρον της Ένωσης επιβάλλει τη λήψη μέτρων για την αποτροπή της ζημίας. Δεν επιτρέπεται επιβολή προσωρινών δασμών ούτε πριν από την πάροδο 60 ημερών αλλά ούτε και μετά την παρέλευση εννέα (9) μηνών από την έναρξη της διαδικασίας. Περιλαμβάνονται διατάξεις για την επανεξέταση των μέτρων Α-Ν και την αντιμετώπιση της καταστρατήγησής τους. 1.3.1.3 Ένδικά μέσα Προσφυγή σε ακύρωση (άρθρο 263 ΣΛΕΕ) κανονισμών επιβολής προσωρινών ή οριστικών δασμών και αποφάσεων περατώσεως της έρευνας ή ανάληψης υποχρεώσεων. 6 Βλ. ΔΕΕ, 29.3.1979, υποθ. 113/77, NTN Tokyo κατά Συμβουλίου, Συλλ. Νομολ. 1979, σελ. 1185, ECLI:EU:C:1979:91, σκέψη 17. -9-
Προσφυγή σε παράλειψη (άρθρο 265 ΣΛΕΕ). Αγωγή αποζημίωσης (άρθρα 268 και 340 ΣΛΕΕ) : υπό περιοριστικές όμως προϋποθέσεις απόδειξης επαρκώς σοβαρής παράβασης του ενωσιακού δικαίου) 7. Προδικαστική παραπομπή (άρθρο 267 ΣΛΕΕ). Είναι γενικά σπάνια αλλά έχουν υπάρξει περιπτώσεις κυρίως σχετικά με θέματα τελωνειακής κατάταξης. Πάντως, μπορεί να συνιστούν έναν έμμεσο δρόμο αμφισβήτησης του κύρους των κανονισμών επιβολής προσωρινών ή οριστικών δασμών αντί-ντάμπινγκ 8. 1.3.2 Επιδοτήσεις και αντισταθμιστικά μέτρα - Κανονισμός ΕΚ 1037/2016 (Κανονισμός κατά των επιδοτήσεων, «ΚανΕ»). 1.3.2.1 Ουσιαστικά εννοιολογικά στοιχεία Άρθρο 4 του ΚανΕ Προσδιορισμός αντισταθμίσιμων επιδοτήσεων Πρόκειται για τις επιδοτήσεις ατομικού χαρακτήρα : Ο ατομικός χαρακτήρας τεκμαίρεται στην περίπτωση των εξαγωγικών επιδοτήσεων και στην περίπτωση των επιδοτήσεων υποκατάστασης εισαγωγών (αντιστοιχεί στις απαγορευμένες επιδοτήσεις της Συμφωνίας SCM). Βλ. και Παράρτημα Ι του Κανονισμού που περιέχει έναν ενδεικτικό κατάλογο εξαγωγικών επιδοτήσεων που θεωρείται ότι πληρούν την προϋπόθεση του ατομικού χαρακτήρα (αντιστοιχεί στο οικείο Παράρτημα της Συμφωνίας SCM). Άλλες επιδοτήσεις που πληρούν το κριτήριο της ατομικότητας ειδικότητας (specificity). Ενώ στην αρχή υπήρχε μια τάση να επιβάλλονται αντισταθμιστικοί δασμοί μόνο για την περίπτωση των εξαγωγικών επιδοτήσεων προοδευτικά η Ένωση άρχισε να επιβάλλει δασμούς και σε 7 ΓΔΕΕ, 29.6.2000, υποθ. T-7/99, Medici Grimm κατά Συμβουλίου, Συλλ. Νομολ. 2000, σελ. II-2671, ECLI:EU:T:2000:175. 8 Βλ. χαρακτηριστικά ΔΕΕ, 27.9.2007, υποθ. C-351/04, Ikea Wholesale, Συλλ. Νομολ. 2007, σελ. I- 7723, ECLI:EU:C:2007:547. -10-
περιπτώσεις επιδοτήσεων στην παραγωγή (π.χ. υπόθεση των κινέζικων ηλιακών πάνελς 9 ). Άρθρο 8 παρ. 5 του ΚανΕ Προϋπόθεση της ζημίας (αντιστοιχία με άρθρο VI.6 GATT) : Με βάση το σύνολο των συναφών αποδεικτικών στοιχείων, πρέπει να αποδεικνύεται ότι οι επιδοτούμενες εισαγωγές προκαλούν ζημία. Ειδικότερα, αυτό περιλαμβάνει την απόδειξη πως ο όγκος ή/και τα επίπεδα τιμών έχουν επίπτωση επί του ενωσιακού κλάδου παραγωγής και ότι λόγω του μεγέθους της η επίπτωση αυτή είναι δυνατό να χαρακτηριστεί ως σοβαρή. Άρθρο 31 του ΚανΕ Αρνητική προϋπόθεση του ενωσιακού συμφέροντος. Κυρίως πάντως πρόκειται για οικονομικούς λόγους (στάθμιση συμφερόντων επηρεαζόμενων οικονομικών παραγόντων και όχι λόγοι γενικότερου συμφέροντος ή δημόσιας πολιτικής) 10. 1.3.2.2 Διαδικασία απαγορευμένες επιδοτήσεις (red light subsidies) αγώγιμες επιδοτήσεις (yellow light subsidies) Διαδικασία ανάλογη με το ΚανΑ-Ν. Ορισμένες διαφορές : Προσδιορισμός της περιόδου έρευνας : κανονικά αυτή είναι η πλέον πρόσφατη λογιστική χρήση του δικαιούχου, αλλά μπορεί να είναι και οποιαδήποτε άλλη περίοδος για την οποία υπάρχουν αξιόπιστα στοιχεία διάρκειας τουλάχιστον έξι μηνών. Οι αναλήψεις υποχρεώσεων μπορούν να λαμβάνονται είτε από την τρίτη χώρα που χορηγεί την επιδότηση είτε από τον εξαγωγέα (διακοπή των εξαγωγών ή αναθεώρηση των τιμών του). Περάτωση της διαδικασίας χωρίς μέτρα όταν είναι αμελητέα : το ύψος της αντισταθμίσιμης επιδότησης (1% για τις αναπτυγμένες και 2% για τις αναπτυσσόμενες χώρες της αξίας του προϊόντος) 9 Βλ. ΕΕ no L 325, 5.12.2013, σελ. 66. 10 Βλ. COM (2006) 763 τελικό, όπου προβλήθηκε η ιδέα να λαμβάνονται υπόψη και στόχοι δημόσιας πολιτικής, αλλά καθώς περισσότερο από το 70% των ερωτηθέντων υιοθέτησε αρνητική στάση, η ιδέα εγκαταλείφθηκε από την Επιτροπή. -11-
ο όγκος των επηρεαζόμενων εισαγωγών (για τις αναπτυσσόμενες χώρες τα ατομικά και συλλογικά όρια για το αμελητέο τίθενται σε 4% και 9% αντίστοιχα, αντί για 1% και 3% που ισχύει για τις αναπτυγμένες χώρες). το ποσό της ζημίας 1.3.2.3 Ένδικα μέσα Βλ. ανωτέρω υπό 1.3.1.3 ************ -12-