22. Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη και Αποτύπωμα Άνθρακα

Διαχείριση Ενέργειας και Περιβαλλοντική Πολιτική 22. Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη και Αποτύπωμα Άνθρακα Καθηγητής Ιωάννης Ψαρράς Εργαστήριο Συστημάτων Αποφάσεων & Διοίκησης Γρ. 0.2.7. Ισόγειο Σχολής Ηλεκτρολόγων Τηλέφωνο: 210-7723551, 210-7723583 E-mail: john@epu.ntua.gr

Περιεχόμενα 22.2 Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη (ΕΚΕ). Μεθοδολογίες ΕΚΕ. ΕΚΕ στην Ελλάδα. Ανθρακικό αποτύπωμα. Φορείς Υπολογισμού Ανθρακικού Αποτυπώματος. Υπολογισμός Ανθρακικού Αποτυπώματος. Παράδειγμα.

Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη (1/6) 22.3 Δομή Θεωρίας Δραστηριότητας: Συμπεριλαμβάνονται κανόνες (rules), εμπλεκόμενοι και η κοινωνία (community), δίνοντας μία πιο ολοκληρωμένη μεθοδολογία για την απεικόνιση συστημάτων. Αλληλεπίδραση όλων των στοιχείων του προβλήματος που επηρεάζονται για την επίτευξη ενός στόχου Πηγή: Engeström Y. (1987)

Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη (2/6) 22.4

Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη (3/6) 22.5 Οι επιχειρήσεις ενσωματώνουν, σε εθελοντική βάση, κοινωνικούς και περιβαλλοντικούς στόχους στις επιχειρηματικές τους δραστηριότητες και στις επαφές τους με άλλα ενδιαφερόμενα μέρη.

Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη (4/6) 22.6 Σχετικές οδηγίες στα κράτη-μέλη από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή: Λευκή Βίβλος «Ανάπτυξη, Ανταγωνιστικότητα και Απασχόληση: οι προκλήσεις και η αντιμετώπισή τους για τη μετάβαση στον 21 ο αιώνα», 1993. Ευρωπαϊκή Διακήρυξη του Κοινωνικού Αποκλεισμού, 1995. Πράσινη Βίβλος για την προώθηση ενός ενιαίου ευρωπαϊκού πλαισίου για την ΕΚΕ, 2001. Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Λισσαβόνας (2000) και αναθεώρηση της Στρατηγικής της Λισσαβόνας (2005), για την εδραίωση του ρόλου της ΕΚΕ στην Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ).

Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη (5/6) 22.7 CSR Europe: Δίκτυο επιχειρήσεων για την προώθηση των καλών πρακτικών και εργαλείων της ΕΚΕ σε Ευρωπαϊκό επίπεδο. Πρόγραμμα «Enterprise 2020»: Πρόσφατη εταιρική πρωτοβουλία του CSR Europe Ελληνική Συμμετοχή: Integrated Framework for Enterprises Energy and Environmental Policies (ENTREE Policies). Παγκόσμιο Σύμφωνο του ΟΗΕ (2000): Προωθεί την ιδέα της EKE.

Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη (6/6) 22.8 Δράσεις και Οφέλη ΕΚΕ Εσωτερικό περιβάλλον επιχείρησης - Καλές πρακτικές για το ανθρώπινο δυναμικό της επιχείρησης Συνθήκες εργασιακού περιβάλλοντος, ασφάλεια, υγιεινή, αμοιβές παροχές, ίσες ευκαιρίες, κατάρτιση κα. Εξωτερικό περιβάλλον επιχείρησης - Εμπεριέχει υπεύθυνες πολιτικές για: Ευρύτερο περιβάλλον αγοράς: καταναλωτές, μετόχους, προϊόντα, αλυσίδα εφοδιασμού, διαχείριση προϊόντων, marketing κα, Κοινωνία: δημιουργία νέων θέσεων εργασίας. Περιβάλλον: βιώσιμη ανάπτυξη επιχείρησης, μέσω της ορθολογικής διαχείρισης και εξοικονόμησης των πόρων που καταναλώνει.

Μεθοδολογίες ΕΚΕ (1/5) 22.9 Αρκετές μεθοδολογίες έχουν αναπτυχθεί ώστε να ποσοτικοποιούν σε μετρήσιμες και αξιολογήσιμες πληροφορίες τα δεδομένα που προέρχονται από την εξέταση της σχετικής πολιτικής οργανισμών. Το κοινό γνώρισμά τους είναι ότι χρησιμοποιούν συγκεκριμένους δείκτες που αφορούν συνολικά τις επιχειρήσεις. Διεθνής Πρωτοβουλία για την έκδοση Απολογισμών ΕΚΕ και Βιωσιμότητας (Global Reporting Initiative GRI) που περιέχει κατευθυντήριες αρχές και οδηγίες για το πως οι επιχειρήσεις και οι οργανισμοί μπορούν αποτελεσματικότερα να δημοσιοποιούν και να επικοινωνούν στοιχεία που αφορούν τις κοινωνικές και περιβαλλοντικές τους επιδόσεις σε όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη.

Μεθοδολογίες ΕΚΕ (2/5) 22.10 Η διεθνής τάση των Απολογισμών Κοινωνικής Υπευθυνότητας είναι να περιέχουν: Πλήρη, μακροχρόνια και μετρήσιμα στοιχεία, προσεγγίζοντας την αντιμετώπιση θεμάτων Κοινωνικής Υπευθυνότητας με τη χρήση Διοικητικών πρακτικών, Περιλαμβάνοντας ολοένα και περισσότερους ποσοτικούς στόχους και στοιχεία (τόσο γενικούς δείκτες, όσο και δείκτες GRI) στον απολογισμό των εταιρειών.

Μεθοδολογίες ΕΚΕ (3/5) 22.11 Μακροχρόνια και Ολοκληρωμένα Μετρήσιμα Δεδομένα Στοιχεία Αναφορά ΕΚΕ Ποσοτικοί Ποσοτικοί Στόχοι Στόχοι Ποσοτικά Ποσοτικά Δεδομένα Δεδομένα

Μεθοδολογίες ΕΚΕ (4/5) 22.12 Ποσοτικά στοιχεία στον Απολογισμό Κοινωνικής Υπευθυνότητας

Μεθοδολογίες ΕΚΕ (5/5) 22.13 Από τις μεθοδολογικές προσεγγίσεις που έχουν αναπτυχθεί μέχρι σήμερα και τις σχετικές προσπάθειες εφαρμογής τους, μπορούν να διατυπωθούν τα ακόλουθα: Η πλειοψηφία των σημερινών προσπαθειών και σχετικών προσεγγίσεων βασίζονται σε συμβατικές οικονομικές αναλύσεις που δεν μπορούν να συμπεριλάβουν επαρκώς μη-οικονομικές παραμέτρους (π.χ. κοινωνικές) που διαδραματίζουν όμως ένα σημαντικό ρόλο και έχουν σημαντικές αλληλεπιδράσεις σε μεγάλο αριθμό εμπλεκομένων. Τέτοιες αναλύσεις δεν μπορούν ουσιαστικά να συνυπολογίσουν τις σύνθετες γεωφυσικές και οικολογικές αλληλεπιδράσεις καθώς και τις αλληλένδετες κοινωνικές και οικονομικές διαστάσεις. Τα συστήματα αυτά εξετάζουν μόνο τον τύπο και τη λεπτομέρεια με την οποία εμφανίζονται οι πληροφορίες και δεν εξετάζουν την ποιότητα των πληροφοριών, κάτι που καθιστά ιδιαίτερα δύσκολη την εφαρμογή τους σε φορείς διαφορετικών τομέων και χαρακτηριστικών.. Τα υπάρχοντα συστήματα δεν παρέχουν κατευθύνσεις για τη μορφή παρέμβασης στους φορείς για να βελτιώσουν τη λειτουργικότητα και την περιβαλλοντική τους συμπεριφορά.

ΕΚΕ στην Ελλάδα (1/3) 22.14 Πηγή: Gjølberg, 2009a

ΕΚΕ στην Ελλάδα (2/3) 22.15 H βιώσιμη ανάπτυξη διαδραματίζει κεντρικό ρόλο σε παγκόσμιο επιχειρηματικό επίπεδο υπό την πίεση μιας σειράς κρίσιμων παραγόντων. Η ελληνική επιχειρηματική κοινότητα έχει αρχίσει να συνειδητοποιεί τη σημασία της Βιώσιμης Ανάπτυξης τόσο ως πράξης ευθύνης όσο και ως στρατηγικής αναγκαιότητας για τη μακροπρόθεσμη επιβίωση. Η συνειδητοποίηση αυτή εκδηλώνεται έμπρακτα μέσα από μια σειρά πρωτοβουλιών, που σε πρώτη φάση αναλαμβάνονται από μεγάλες επιχειρήσεις. Οι Πρακτικές Βιώσιμης Ανάπτυξης βρίσκουν εφαρμογή σε επιχειρήσεις κάθε μεγέθους και κάθε επιχειρηματικού κλάδου.

ΕΚΕ στην Ελλάδα (3/3) 22.16 Ελληνικό Δίκτυο για την ΕΚΕ (6/2000): Μη κερδοσκοπικό επιχειρηματικό σωματείο που αποτελείται από εταιρείες και επιχειρηματικούς φορείς του ελληνικού χώρου. Στόχος: Ενημέρωση και ευαισθητοποίηση ελληνικής επιχειρηματικής κοινότητας, μέσα από τη σύμπραξη συνεργασιών με ακαδημαϊκούς, επιχειρηματικούς και κυβερνητικούς φορείς, για την αξία της ΕΚΕ στη λειτουργία και τη βιώσιμη ανάπτυξη των σύγχρονων επιχειρήσεων στο νέο διεθνοποιημένο περιβάλλον της αγοράς.

Αποτύπωμα Άνθρακα (1/6) 22.17 Ορισμός: Το ανθρακικό αποτύπωμα είναι το μέτρο της συνολικής ποσότητας των εκπομπών του διοξειδίου του άνθρακα που παράγονται άμεσα ή έμμεσα από μία δραστηριότητα είτε συσσωρεύεται κατά τα στάδια ζωής ενός προϊόντος, δηλαδή ενός αγαθού ή μιας υπηρεσίας. Πηγή: «What is a Carbon Footprint?», The Edinburgh Centre for Carbon Management, Edinburgh 2008

Αποτύπωμα Άνθρακα (2/6) 22.18 Κατηγοριοποιήσεις εκπομπών CO 2

Αποτύπωμα Άνθρακα (3/6) 22.19 Ατομικό ανθρακικό αποτύπωμα Ποσό και είδος ενέργειας που καταναλώνει το άτομο στην οικία του (ηλεκτρισμός, φυσικό αέριο, υγραέριο κ.α). Τρόπο μετακίνησης (ΜΜΜ, αυτοκίνητο, τρένο κ.α). Ποσότητα σκουπιδιών και επίπεδα ανακύκλωσης. Είδος και πλήθος οικιακών συσκευών. Είδος ένδυσης. Είδος φαγητού που καταναλώνει.

Αποτύπωμα Άνθρακα (4/6) 22.20 Ανθρακικό αποτύπωμα επιχειρήσεων και οργανισμών Είδος επιχείρησης. Πλήθος εργαζομένων. Είδος και ποσότητα ενέργειας που καταναλώνει. Εξοπλισμός επιχείρησης. Πλήθος και είδος οχημάτων επιχείρησης, καθώς και αριθμός-τρόπος μετακινήσεων.

Αποτύπωμα Άνθρακα (5/6) 22.21 Ανθρακικό αποτύπωμα χώρας Εισαγωγές / Εξαγωγές: Καταγράφονται οι ποσότητες του CO 2 που εκπέμπονται κατά τη διαδικασία των εισαγωγών / εξαγωγών εμπορευμάτων μιας χώρας. Κεφάλαιο: Καταγράφονται οι ποσότητες CO 2 που αφορούν τον τριτογενή ιδιωτικό τομέα της χώρας. Κυβέρνηση: Καταγράφονται οι ποσότητες CO 2 που εκπέμπονται από τις δραστηριότητες της κυβέρνησης της χώρας. Νοικοκυριά: Καταγράφονται οι εκπομπές του CO 2 που αφορούν το σύνολο των νοικοκυριών της χώρας. Οι εκπομπές αυτές χωρίζονται σε άμεσες, οι οποίες αφορούν κυρίως τις μεταφορές και τη θέρμανση και τις έμμεσες.

Αποτύπωμα Άνθρακα (6/6) 22.22 Πηγή: Stanford kaystudio

Φορείς Υπολογισμού Ανθρακικού Αποτυπώματος (1/6) 22.23 Carbon Footprint Εδρεύει στο Ηνωμένο Βασίλειο. Δυνατότητα υπολογισμού του ανθρακικού αποτυπώματος τόσο σε ιδιώτες όσο και σε μικρές και μεγάλες επιχειρήσεις. Επιτρέπει στους ενδιαφερομένους (ιδιώτες και επιχειρήσεις) την καταγραφή της ποσότητας διοξειδίου του άνθρακα που θέλουν να αντισταθμίσουν και τους προτείνει αντίστοιχες επενδύσεις.

Φορείς Υπολογισμού Ανθρακικού Αποτυπώματος (2/6) 22.24 Carbonfund.org Εδρεύει στις Ηνωμένες Πολιτείες. Ίδιες δυνατότητες με την Carbon Footprint. Επιπλέον, διαθέτει εφαρμογή η οποία παρουσιάζει το μέσο κόστος που απαιτείται για την αντιστάθμιση διαφόρων τομέων δραστηριοτήτων και ενημερώνει το χρήστη σχετικά με το ποσό που απαιτείται για να επιτευχθεί η αντιστάθμιση αυτή.

Φορείς Υπολογισμού Ανθρακικού Αποτυπώματος (3/6) 22.25 Carbonica Εδρεύει στο Ηνωμένο Βασίλειο. Ίδιες δυνατότητες με την Carbon Footprint. Επιπλέον, διαθέτει έτοιμα «πακέτα» αντιστάθμισης εκπομπών CO 2 τα οποία μπορούν αν αγοράσουν οι ενδιαφερόμενοι χωρίς να απαιτείται προηγουμένως ο εκτενής υπολογισμός του ανθρακικού αποτυπώματος. Δυνατότητα να καθορίσουν οι ενδιαφερόμενοι το πλήθος των ετών για το οποίο επιθυμούν να κάνουν αντιστάθμιση εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα.

Φορείς Υπολογισμού Ανθρακικού Αποτυπώματος (4/6) 22.26 ClimateCare Εδρεύει στο Ηνωμένο Βασίλειο. Ίδιες δυνατότητες με την Carbon Footprint. Επιπλέον, διαθέτει δυνατότητα «γρήγορης» αντιστάθμισης εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα τόσο σε ιδιώτες όσο και σε επιχειρήσεις, χωρίς να προαπαιτείται ο υπολογισμός του αντίστοιχου ανθρακικού αποτυπώματος.

Φορείς Υπολογισμού Ανθρακικού Αποτυπώματος (5/6) 22.27 Terrapass Εδρεύει στις Ηνωμένες Πολιτείες. Ίδιες δυνατότητες με την Carbon Footprint. Επιπλέον, προσφέρει σε εβδομαδιαίο επίπεδο συμβουλές για τη μείωση των εκπομπών του διοξειδίου του άνθρακα.

Φορείς Υπολογισμού Ανθρακικού Αποτυπώματος (6/6) 22.28 Συνοπτική παρουσίαση των βασικών φορέων υπολογισμού ανθρακικού αποτυπώματος και των βασικών τομέων που αυτοί καλύπτουν. ΦΟΡΕΑΣ Διάστημα Μελέτης 1 έτους Ατομικό Ανθρακικό Αποτύπωμα Ανθρακικό Αποτύπωμα Επιχείρησης Ανθρακικό Αποτύπωμα Εκδηλώσεων/ Δράσεων Προσφορά αντιστάθμισης εκπομπών Carbon Footprint Carbonfund.org Carbonica ClimateCare Terrapass

Υπολογισμός Ανθρακικού Αποτυπώματος Μεταφορές (1/5) 22.29 Μετακινήσεις με αυτοκίνητο, βαν και μηχανή Α Τρόπος Συνολικές Μονάδες Καυσίμου x Kg CO 2 ανά μονάδα καυσίμου = Συνολικά Kg CO 2 Συντελεστές Εκπομπών Καυσίμων στις Μεταφορές Είδος Καυσίμου Μονάδα Μέτρησης Kg CO 2 ανά μονάδα μέτρησης Βενζίνη lt 2,3035 Diesel lt 2,6391 Συμπιεσμένο Φυσικό Αέριο (CNG) Kg 2,7278 Υγραέριο (LPG) lt 1,4951 Β Τρόπος Συνολικά Διανυόμενη Απόσταση x Kg CO 2 ανά μονάδα απόστασης = Συνολικά Kg CO 2

Υπολογισμός Ανθρακικού Αποτυπώματος Μεταφορές (2/5) 22.30 Μετακινήσεις με μέσα μαζικής μεταφοράς Βάσει χιλιομετρικής απόστασης που διανύθηκε από το κάθε μέσο μαζικής μεταφοράς. Συνολικές Μονάδες Καυσίμου * Kg CO 2 ανά μονάδα καυσίμου = Συνολικά Kg CO 2 Με βάση τα χιλιόμετρα που διάνυσαν οι επιβάτες για το κάθε μέσο μεταφοράς, όρος που είναι γνωστός και ως διανυθέντα χιλιόμετρα μεταφοράς επιβατών ή απλούστερα ως «επιβατοχιλίομετρα». Συνολικά Διανυόμενη Απόσταση Επιβατών (επιβατοχιλιόμετρα) * Kg CO 2 ανά μονάδα επιβατοχιλιόμετρα = Συνολικά Kg CO 2

Υπολογισμός Ανθρακικού Αποτυπώματος Μεταφορές (3/5) 22.31 Μετακινήσεις με μέσα μαζικής μεταφοράς Μετακινήσεις με ταξί Παραδείγματα πινάκων Kg CO 2 ανά μονάδα μέτρησης Συντελεστές Εκπομπών για Ταξί Μονάδα Μέτρησης Kg CO 2 ανά μονάδα μέτρησης Με βάση τη διανυθείσα απόσταση οχήματος vkm (vehicle kms) 0,22169 Με βάση τη διανυθείσα απόσταση επιβατών (επιβατοχιλιόμετρο) pkm (passenger kms) 0,11668 Μετακινήσεις με λεωφορεία Συντελεστές Εκπομπών για Λεωφορεία Είδος Μονάδα Μέτρησης Kg CO 2 ανά μονάδα μέτρησης Τοπικό pkm 0,11037 Αστικό pkm 0,8300 Μέσο Αστικό pkm 0,10351 Υπεραστικό pkm 0,03000 Μέσο Λεωφορείο pkm 0,06824

Υπολογισμός Ανθρακικού Αποτυπώματος Μεταφορές (4/5) 22.32 Ανθρακικό Αποτύπωμα σε Αεροπορικά Ταξίδια (1/2) Εκπομπή 40 500 τόνοι CO2 κατά τη διάρκεια της διάσκεψης της Κοπεγχάγης (7 έως τις 18 Δεκεμβρίου 2009), 90 % από τις πτήσεις. (Reuters «The Copenhagen climate talks will generate more carbon emissions than any previous climate conference, equivalent to the annual output of over half a million Ethiopians» Official offsetter for conferences, όπως η e)emission. «Carbon Offsetting» γίνεται και σε επίπεδο «aviation industry».

Υπολογισμός Ανθρακικού Αποτυπώματος Μεταφορές (5/5) 22.33 Ανθρακικό Αποτύπωμα σε Αεροπορικά Ταξίδια (2/2)

Υπολογισμός Ανθρακικού Αποτυπώματος Θέρμανση/Ψύξη (1/3) 22.34 Κατανάλωση πρωτογενούς ενέργειας για θέρμανση-ψύξη Q θερμ,ψυξ : κατανάλωση πρωτογενούς ενέργειας για θέρμανση και ψύξη σε kwh για το υπό μελέτη χρονικό διάστημα Q: κατανάλωση πρωτογενούς ενέργειας-εκτός ηλεκτρικής- για θέρμανση και ψύξη σε kwh για το υπό μελέτη χρονικό διάστημα Q ηλ,θερμ.ψυξ : n ηλ : κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας για θέρμανση και ψύξη σε kwh για το υπό μελέτη χρονικό διάστημα βαθμός απόδοσης σταθμών ηλεκτροπαραγωγής ανάλογα με την περιοχή. Λαμβάνεται n ηλ = 0,37 αν η επένδυση πραγματοποιείται σε περιοχή συνδεδεμένη στο ηπειρωτικό ηλεκτρικό δίκτυο και n ηλ = 0,29 αν η επένδυση πραγματοποιείται σε περιοχή μη συνδεδεμένη στο ηπειρωτικό ηλεκτρικό δίκτυο.

Υπολογισμός Ανθρακικού Αποτυπώματος Θέρμανση/Ψύξη (2/3) 22.35 Εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα για θέρμανση-ψύξη m CO2,θερμ.ψυξ : παραγόμενη μάζα αερίου ρύπου σε kg Q: κατανάλωση πρωτογενούς ενέργειας-εκτός ηλεκτρικής- για θέρμανση και ψύξη σε kwh για το υπό μελέτη χρονικό διάστημα Q ηλ,θερμ.ψυξ : F καυσίμου : F σταθμού : κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας για θέρμανση και ψύξη σε kwh για το υπό μελέτη χρονικό διάστημα συντελεστής εκπομπής αερίου ρύπου του καυσίμου (kg ρύπου/kg καυσίμου) συντελεστής εκπομπής αέριου ρύπου σταθμών ηλεκτροπαραγωγής (kg ρύπου/kwh) ΚΘΔ καυσίμου: : κατωτέρα θερμογόνος δύναμη καυσίμου (kwh/kg)

Υπολογισμός Ανθρακικού Αποτυπώματος Θέρμανση/Ψύξη (3/3) 22.36 Εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα για θέρμανση-ψύξη Παρουσίαση κατωτέρας θερμογόνου δύναμης και συντελεστών εκπομπής CO 2 βασικών καυσίμων: ΚΘΔ καυσίμου: Καύσιμο Εκπομπές CO 2 (kwh/kg) (kg ρύπου/kg καυσίμου)_ Ντίζελ 11,92 3,142 Υγραέριο 12,73 3,030 Φυσικό Αέριο 13,83 2,715 Συντελεστής εκπομπών CO 2 των σταθμών ηλεκτροπαραγωγής. ΣΤΑΘΜΟΙ CO 2 (kg ρύπου/kwh) Ηλεκτρισμός (περιοχές που είναι συνδεδεμένες στο ηπειρωτικό ηλεκτρικό δίκτυο) 0,8500 Ηλεκτρισμός (νησιά που δεν είναι συνδεδεμένα με το ηπειρωτικό ηλεκτρικό δίκτυο) 1,0625 Αγοραζόμενη πωλούμενη θερμική ενέργεια (τηλεθέρμανση) 0,3466

Υπολογισμός Ανθρακικού Αποτυπώματος Φωτισμό/Ηλεκτρικές Συσκευές (1/2) 22.37 Κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας για φωτισμό και λειτουργία ηλεκτρικών συσκευών Q ηλ,φωτ.συσκ : κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας για φωτισμό και λειτουργία ηλεκτρικών συσκευών, εκτός από συσκευές για θέρμανση και ψύξη, σε kwh για το υπό μελέτη χρονικό διάστημα n ηλ : βαθμός απόδοσης σταθμών ηλεκτροπαραγωγής ανάλογα με την περιοχή.

Υπολογισμός Ανθρακικού Αποτυπώματος Φωτισμό/Ηλεκτρικές Συσκευές (2/2) 22.38 Εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα για φωτισμό και λειτουργία ηλεκτρικών συσκευών m CO2,φωτ.συσκ : Q ηλ,φωτ.συσκ : F σταθμού : παραγόμενη μάζα αερίου ρύπου σε kg κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας για φωτισμό και λειτουργία ηλεκτρικών συσκευών, εκτός από συσκευές για θέρμανση και ψύξη, σε kwh για το υπό μελέτη χρονικό διάστημα συντελεστής εκπομπής αέριου ρύπου σταθμών ηλεκτροπαραγωγής (kg ρύπου/kwh)

Υπολογισμός Ανθρακικού Αποτυπώματος Εκπομπές Ηλεκτροδότησης 22.39 Κατανάλωση συνολικής ηλεκτρικής ενέργειας Q ηλ,συνολ : κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας για φωτισμό, λειτουργία ηλεκτρικών συσκευών, θέρμανση και ψύξη σε kwh για το υπό μελέτη χρονικό διάστημα n ηλ : βαθμός απόδοσης σταθμών ηλεκτροπαραγωγής ανάλογα με την περιοχή. Εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα για το σύνολο της ηλεκτροδότησης m CO2,συνολ : παραγόμενη μάζα αερίου ρύπου σε kg Q ηλ,συνολ : κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας για φωτισμό, λειτουργία ηλεκτρικών συσκευών και ψύξη-θέρμασνη σε kwh για το υπό μελέτη χρονικό διάστημα F σταθμού : συντελεστής εκπομπής αέριου ρύπου σταθμών ηλεκτροπαραγωγής (kg ρύπου/kwh)

Παράδειγμα (1/7) 22.40 Μέλος τετραμελούς οικογένειας, που κατοικεί σε οικία 120 τ.μ. στην Αθήνα. Για το έτος 2010 ισχύουν τα ακόλουθα: Η ετήσια κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας του νοικοκυριού: 4.000 kwh. ΣΥΣΚΕΥΗ ΙΣΧΥΣ (W) ΕΤΗΣΙΕΣ ΩΡΕΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ (h) ΕΤΗΣΙΑ ΚΑΤΑΝ. ΕΝΕΡΓ. (kwh) Ηλεκτρικό Σίδερο 1000 156 156 Ηλεκτρική Σκούπα 1000 104 104 Ψυγείο με κατάψυξη 90 Όλο το έτος 182 Φούρνος 1600 520 832 Πλυντήριο Ρούχων 1150 260 299 Ηλεκτρικός θερμοσίφωνας 4000 90 360 Τηλεόραση 100 832 83 Ηλεκτρονικός Υπολογιστής 150 728 16 Στερεοφωνικό 30 520 16 Κλιματιστικό 1500 600 900 Ανεμιστήρας οροφής 45 600 27 ΣΥΝΟΛΟ 2.976 927 kwh ηλεκτρική ενέργεια για θέρμανση/ψύξη

Παράδειγμα (2/7) 22.41 4.000-2.976 = 1.024 kwh ηλεκτρικής ενέργειας καταναλώνονται για το φωτισμό και τη λειτουργία υπολοίπων ηλεκτρικών συσκευών εκτός των βασικών. Θέρμανση οικίας 750 λίτρα πετρελαίου θέρμανσης ετησίως. Κάτοχος αυτοκινήτου καταναλώνει 8 lt / 100 km αμόλυβδης βενζίνης και διανύει ετησίως 12.000 km 960 λίτρα αμόλυβδης βενζίνης ετησίως. Για τη μετάβαση από και προς την εργασία του διανύει 12 km ημερησίως με λεωφορείο 3000 km με το λεωφορείο ετησίως. Θεωρείται ότι το άτομο διανύει 200 km με ταξί ετησίως. Με το μετρό και τον υπόγειο σιδηρόδρομο διανύει ετησίως περίπου 800 km ετησίως. Κατά τη διάρκεια του έτους 2010 πραγματοποιήθηκε από το υπό εξέταση μέλος της οικογένειας ένα ταξίδι μετ επιστροφής στο Λονδίνο, αποστάσεως 1500 km, σε οικονομική θέση.

Παράδειγμα (3/7) 22.42 Υπολογισμός ανθρακικού αποτυπώματος για τις μετακινήσεις: Ε αυτοκινήτου = Συνολικά λίτρα βενζίνης x Kg CO 2 ανά λίτρο βενζίνης = = 960 x 2,3035 = 2212 Kg CO 2 = 2,212 τόνοι CO 2. Ε λεωφορείου = Συνολικά Διανυόμενη Απόσταση Επιβατών (επιβατοχιλιόμετρα) x Kg CO 2 ανά μονάδα επιβατοχιλιομέτρου = = 3.000 x 0,10351= 0,310 τόνοι CO 2. Ε ταξί = Συνολικά Διανυόμενη Απόσταση (χιλιόμετρα) x Kg CO 2 ανά χιλιόμετρο = 200 x 0,22169 = 0,044 τόνοι CO 2. Ε σιδηρόδρομος/μετρό = Συνολικά Διανυόμενη Απόσταση Επιβατών (επιβατοχιλιόμετρα) x Kg CO 2 ανά μονάδα επιβατοχιλιομέτρου = = 800 x 0,07801 = 0,062 τόνοι CO 2.

Παράδειγμα (4/7) 22.43 Ε αεροπλάνου = Συνολικά Διανυόμενη Απόσταση Επιβατών (επιβατοχιλιόμετρα) x συντελεστή ανόδου x Kg CO 2 ανά μονάδα επιβατοχιλιομέτρου = 3000 x 1,09 x 0,09365 = 0,306 τόνοι CO 2 Σύνολο για τις μετακινήσεις: 2,934 τόνοι CO 2. ΦΟΡΕΑΣ Συγκριτική παρουσίαση μεθόδων υπολογισμού ανθρακικού αποτυπώματος Αυτοκίνητο (tn CO 2 ) Λεωφορείο (tn CO 2 ) Ταξί (tn CO 2 ) Μετρό/ Σιδ. (tn CO 2 ) Αεροπλάνο (tn CO 2 ) Μαθηματικές προσεγγίσεις 2,21 0,31 0,04 0,06 0,31 Carbon Footprint 2,22 0,41 0,03 0,05 0,49 Carbonfund.org 2,88 Ν/Α Ν/Α Ν/Α 0,59 Carbonica 3,01 0,43 0,05 0,06 1,16 ClimateCare 2,22-0,03-0,53 Terrapass 2,22 - - - 0,53

Παράδειγμα (5/7) 22.44 Υπολογισμός ανθρακικού αποτυπώματος για θέρμανση-ψύξη: Πυκνότητα πετρελαίου θέρμανσης 0,83 kg/lt 0,83 x 750 lt πετρελαίου = 622,5 kg. m καυσίμου = 622,5 kg, F καυσίμου = 3,142 kg CO 2 /kg καυσίμου, Q ηλ,θερμ.ψυξ = 927 kwh F σταθμού = 0,85 kg CO 2 /kwh m CO2,θερμ.ψυξ = 622,25 x 3,142 + 927 x 0,85 = 1955,11 + 787,95 = 2,74 τόνοι CO 2.

Παράδειγμα (6/7) 22.45 Υπολογισμός ανθρακικού αποτυπώματος για φωτισμό και λειτουργία ηλεκτρικών συσκευών: Q ηλ,φωτ.συσκ = 4000-927 = 3073 kwh F σταθμού = 0,85 kg CO 2 / kwh m CO2, φωτ.συσκ = 3073 x 0,85 = 2,61 τόνοι CO 2.

Παράδειγμα (7/7) 22.46 Υπολογισμός ανθρακικού αποτυπώματος για το σύνολο της ηλεκτροδότησης: Q ηλ,συνολ = 4.000 kwh F σταθμού = 0,85 kg CO 2 / kwh m CO2,συνολ = 4000 x 0,85 = 3,4 τόνοι CO 2.

22.47 Σας ευχαριστώ πολύ για την προσοχή σας! Χάρης Δούκας Email: h_doukas@epu.ntua.gr