ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΕΚΠ ΕΤΟΥΣ 2016-2017 ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΦΥΣΙΚΗ ΓΕΝ ΠΑΙΔ Β ΛΥΚΕΙΟΥ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 27/11/2016 ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑΤΟΣ: Καραβοκυρός Χρήστος ΘΕΜΑ Α Να γράψετε στην κόλα σας τον αριθμό καθεμιάς από τις παρακάτω ερωτήσεις 1-4 δίπλα το γράμμα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση Α1 Δυο σημειακά φορτία απέχουν απόσταση Η δύναμη που ασκεί το φορτίο στο είναι Αν η απόσταση μεταξύ των φορτίων υποδιπλασιαστεί το φορτίο διπλασιαστεί τότε η δύναμη που ασκεί το φορτίο στο φορτίο είναι: α β γ δ Α2 Όταν η απόσταση μεταξύ δυο ηλεκτρικών φορτίων υποδιπλασιαστεί, τότε η δύναμη Coulomb μεταξύ τους : α υποδιπλασιάζεται β τετραπλασιάζεται γ δεν αλλάζει δ υποτετραπλασιάζεται Α3 Ο Νόμος του Coulomb ισχύει: α για δύο ακίνητα σημειακά φορτία που βρίσκονται στο ίδιο διηλεκτρικό μέσο β για δύο οποιαδήποτε φορτισμένα σώματα γ μόνο αν τα φορτία που αλληλεπιδρούν είναι ομώνυμα δ για δύο κινούμενα σημειακά ηλεκτρικά φορτία Α4 Ηλεκτροστατικό πεδίο δημιουργείται από σημειακό φορτίο Σ' ένα σημείο Α του πεδίου: α η κατεύθυνση της έντασης εξαρτάται από το πρόσημο του φορτίου που θα τοποθετήσουμε στο σημείο Α β το μέτρο της έντασης αυξάνεται αν τοποθετήσουμε θετικό φορτίο στο σημείο Α γ το μέτρο της έντασης ελαττώνεται αν τοποθετήσουμε αρνητικό φορτίο στο σημείο Α δ το μέτρο της έντασης διπλασιάζεται, αν διπλασιάσουμε το φορτίο Α5 Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν, με το γράμμα (Σ), αν η πρόταση είναι σωστή ή με το γράμμα (Λ), αν η πρόταση είναι λάθος α Οι δυναμικές γραμμές ενός ηλεκτρικού πεδίου δεν τέμνονται Σελίδα 1 από 7
ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΕΚΠ ΕΤΟΥΣ 2016-2017 β Το πρόσημο της δυναμικής ενέργειας δυο σημειακών φορτίων εξαρτάται από τα πρόσημα των δυο φορτίων γ Το ηλεκτρικό φορτίο ενός αντικειμένου μπορεί να είναι όπου το φορτίου του ηλεκτρονίου δ Η πυκνότητα των δυναμικών γραμμών εξαρτάται από το είδος του ηλεκτρικού φορτίου της πηγής ε Η ένταση σ' ένα σημείο ηλεκτροστατικού πεδίου είναι βαθμωτό (μονόμετρο) μέγεθος Α1γ, Α2β, Α3α, Α4δ, Α5 α-σ β-σ γ-λ δ-λ ε-λ ΘΕΜΑ Β Β1 Δυο σημειακά ίσα ηλεκτρικά φορτία συγκρατούνται ακίνητα σε δυο μη διαδοχικές κορυφές ενός τετραγώνου Ένα δοκιμαστικό σημειακό ηλεκτρικό φορτίο δέχεται μεγαλύτερη δύναμη: α στο κέντρο του τετραγώνου β στην κορυφή Γ του τετραγώνου Να επιλέξετε τη σωστή απάντηση Μονάδες 2 Να αιτιολογήσετε την απάντηση σας Σωστή απάντηση (β) Στο σημείο Κ το δοκιμαστικό φορτίο δέχεται δυο αντίθετες δυνάμεις Coulomb Επομένως η συνισταμένη τους θα είναι μηδέν Στο σημείο Γ το δοκιμαστικό φορτίο δέχεται δυο κάθετες ίσες δυνάμεις Coulomb Επομένως η συνισταμένη τους είναι υπολογίζεται με τη μέθοδο παραλληλογράμμου Άρα το δοκιμαστικό φορτίο θα δέχεται μεγαλύτερη συνισταμένη δύναμη στο σημείο Γ Σελίδα 2 από 7 +
ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΕΚΠ ΕΤΟΥΣ 2016-2017 Β2 Δύο ίσα ομώνυμα φορτία βρίσκονται στα σημεία Α Β αντίστοιχα Η ένταση του ηλεκτρικού πεδίου στο μέσο M της απόστασης μεταξύ τους απόστασης είναι μηδέν Αν μεταφέρουμε το φορτίο, που βρίσκεται αρχικά στο σημείο, στο σημείο (τα σημεία είναι συμμετρικά ως προς το σημείο ) τότε η ένταση του πεδίου θα γίνει μηδέν: α στο σημείο β στο σημείο γ σε οποιοδήποτε σημείο μεταξύ του του Να επιλέξετε τη σωστή απάντηση Μονάδες 2 Να αιτιολογήσετε την απάντηση σας Μονάδες 7 Σωστή απάντηση (α) Τα σημεία Α Γ είναι συμμετρικά ως προς το Β Άρα η απόσταση ΒΓ θα είναι ίση με την απόσταση ΑΒ Οι επιμέρους εντάσεις θα είναι αντίθετες στο μέσον του ευθύγραμμου τμήματος ΑΓ Δηλαδή στο σημείο B + Β3 Δύο ίσα ομώνυμα φορτία βρίσκονται στα σημεία αντίστοιχα, που απέχουν απόσταση Το δυναμικό στο σημείο, που βρίσκεται σε απόσταση δεξιά του σημείου Α, είναι: α β γ Να επιλέξετε τη σωστή απάντηση Μονάδες 2 Να αιτιολογήσετε την απάντηση σας Σελίδα 3 από 7
ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΕΚΠ ΕΤΟΥΣ 2016-2017 Σωστή απάντηση (β) Στο σημείο Γ το δυναμικό ισούται με: -Q -Q A Γ r/4 3r/4 Β Β ΘΕΜΑ Γ Έστω ένα ορθογώνιο τρίγωνο Η ορθή γωνία έχει κορυφή στο οι κάθετες πλευρές έχουν μήκη ΑΒ=3m ΑΓ=4m Στην κορυφή τοποθετούμε σημειακό ηλεκτρικό φορτίο στην κορυφή τοποθετούμε σημειακό ηλεκτρικό φορτίο Τα δυο φορτία συγκρατούνται ακίνητα Γ1 Σχεδιάστε τα δυο φορτία δείξτε τη δύναμη που ασκεί το ένα στο άλλο Υπολογίστε το μέτρο των δυνάμεων αυτών Γ2 Σχεδιάστε την ένταση του ηλεκτρικού πεδίου σημείο Υπολογίστε το μέτρο της που δημιουργεί το φορτίο στο Γ3 Σχεδιάστε την ένταση του ηλεκτρικού πεδίου σημείο Υπολογίστε το μέτρο της που δημιουργεί το φορτίο στο Γ4 Σχεδιάστε την ένταση του συνισταμένου ηλεκτρικού πεδίου στο σημείο Υπολογίστε το μέτρο της Γ5 Υπολογίστε το δυναμικό στο σημείο Δίνεται Γ1 Αρχικά υπολογίζουμε το μήκος της πλευράς ΒΓ με το Πυθαγόρειο Θεώρημα Η δύναμη μεταξύ των δύο φορτίων θα είναι: Σελίδα 4 από 7
ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΕΚΠ ΕΤΟΥΣ 2016-2017 Γ2 Το μέτρο της έντασης θα είναι: Γ3 Το μέτρο της έντασης θα είναι: Γ4 Οι επιμέρους εντάσεις είναι κάθετες μεταξύ τους κι επομένως θα υπολογίσουμε τη συνισταμένη του με τη μέθοδο παραλληλογράμμου Άρα Μέτρο Διεύθυνση Γ5 Στο σημείο Α το δυναμικό ισούται με: ΘΕΜΑ Δ Δυο θετικά ακλόνητα σημειακά φορτία q2 βρίσκονται στα σημεία αντίστοιχα, που απέχουν απόσταση Η δύναμη που ασκείται μεταξύ των φορτίων έχει μέτρο 3,6 Ν Δ1 Να υπολογίσετε την τιμή του φορτίου q2 q1 q2 Α B r Δ2 Να υπολογίσετε την ηλεκτρική δυναμική ενέργεια του συστήματος των δυο φορτίων Δ3 Να υπολογίσετε την ένταση του ηλεκτρικού πεδίου στο σημείο του σημείου απέχει από αυτό απόσταση Δ4 Σε ποιο σημείο πάνω στην ευθεία που ενώνει τα δυο φορτία η ένταση του ηλεκτρικού πεδίου είναι μηδέν; Δίνεται Σελίδα 5 από 7 που βρίσκεται δεξιά Μονάδες 7
ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΕΚΠ ΕΤΟΥΣ 2016-2017 Δ1 Η δύναμη μεταξύ των δύο φορτίων θα είναι: Δ2 Η δυναμική ενέργεια του συστήματος των δύο φορτίων ισούται με: Δ3 Επειδή τα δύο φορτία είναι θετικά οι εντάσεις των πεδίων που δημιουργούν θα έχουν την κατεύθυνση του παρακάτω σχήματος Q1 Q2 A B + Λ d r Η συνισταμένη ένταση στο Λ είναι ίση με το διανυσματικό άθροισμα των επιμέρους εντάσεων Δηλαδή Δ4 Επειδή τα δύο φορτία είναι ομόσημα το ζητούμενο σημείο βρίσκεται στο ευθύγραμμο τμήμα ΑΒ προς τη μεριά του Q1 Q2 A Ζ x Σελίδα 6 από 7 B r-x
ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΕΚΠ ΕΤΟΥΣ 2016-2017 Επιπλέον θα πρέπει η συνισταμένη ένταση να είναι μηδέν, δηλαδή Σελίδα 7 από 7