1
ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΔΙΚΟΝΟΜΙΑ (ΥΠΟΔΕΙΓΜΑΤΑ) Παραίτηση από Δικόγραφο και Δικαίωμα αγωγής 2
Περιεχόμενα (ΥΠΟΔΕΙΓΜΑΤΑ) Περιεχόμενα Α. ΟΙ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΤΟΥ ΚΠολΔ Άρθρα 294 - Παραίτηση από το δικόγραφο της αγωγής Άρθρο 295 - Αποτελέσματα Άρθρο 296 - Παραίτηση από το δικαίωμα της αγωγής Άρθρο 296 - Τρόπος παραίτησης Β. ΝΟΜΟΛΟΓΙΑ Αποτέλεσμα παραίτησης (ΜονΠρΘεσ 75/2016, inlaw.gr) Παραίτηση και δικαστικά έξοδα (ΜονΠρΘεσ 404/2016, inlaw.gr) Παραίτηση το πρώτον επί συζητήσεως που επαναλαμβάνεται (ΜονΠρΘεσ 1738/2016, inlaw.gr) Περιορισμός αιτήματος - Τόκοι (ΠολΠρΑθηνών 756/2015, inlaw.gr) Ανατροπή εκκρεμοδικίας (ΠολΠρΑθηνών 3141/2015, inlaw.gr) Παραίτηση από αγωγή στην κατ έφεση δίκη (ΜονΠρΚαρδ 22/2014, inlaw.gr) Γ. ΥΠΟΔΕΙΓΜΑΤΑ ΥΠΟΔΕΙΓΜΑ 1 ΠΑΡΑΙΤΗΣΗ ΑΠΟ ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΚΑΙ ΔΙΚΟΓΡΑΦΟ ΥΠΟΔΕΙΓΜΑ 2 ΠΑΡΑΙΤΗΣΗ ΑΠΟ ΔΙΚΟΓΡΑΦΟ 3
Α. ΟΙ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΤΟΥ ΚΠολΔ Άρθρα 294 - Παραίτηση από το δικόγραφο της αγωγής Ο ενάγων µπορεί να παραιτηθεί από το δικόγραφο της αγωγής χωρίς συναίνεση του εναγοµένου πριν αυτός προχωρήσει στη συζήτηση της ουσίας της υπόθεσης και στην περίπτωση των άρθρων 237 και 238 πριν από την κατάθεση προτάσεων από τον εναγόµενο. Η παραίτηση που γίνεται αργότερα είναι απαράδεκτη, εφόσον ο εναγόµενος προβάλλει αντίρρηση και πιθανολογεί ότι έχει έννοµο συµφέρον η δίκη να περατωθεί µε έκδοση οριστικής απόφασης. Άρθρο 295 - Αποτελέσματα 1. Η παραίτηση από το δικόγραφο της αγωγής έχει ως αποτέλεσµα ότι η αγωγή θεωρείται πως δεν ασκήθηκε. O περιορισµός του αιτήµατος θεωρείται ως µερική παραίτηση από το δικόγραφο. 2. Αν η αγωγή ασκηθεί πάλι, ο εναγόµενος µπορεί να αρνηθεί να απαντήσει στην αγωγή εωσότου καταβληθούν τα έξοδα της πρώτης δίκης, εκτός αν για την πρώτη δίκη είχε παραχωρηθεί στον ενάγοντα το ευεργέτηµα της πενίας. Άρθρο 296 - Παραίτηση από το δικαίωμα της αγωγής O ενάγων µπορεί να παραιτηθεί από το δικαίωµα που ασκήθηκε µε την αγωγή, εφόσον συντρέχουν οι προϋποθέσεις του ουσιαστικού δικαίου, χωρίς συναίνεση του εναγοµένου. Η παραίτηση είναι απαράδεκτη, εφόσον ο εναγόµενος προβάλλει αντιρρήσεις και πιθανολογεί ότι έχει έννοµο συµφέρον η δίκη να περατωθεί µε έκδοση οριστικής απόφασης. Άρθρο 296 - Τρόπος παραίτησης Η παραίτηση κατά τα άρθρα 294 και 296 γίνεται ή µε δήλωση που καταχωρίζεται στα πρακτικά ή µε δικόγραφο που επιδίδεται στον αντίδικο του παραιτουµένου ή µε δήλωση στις προτάσεις. 4
Β. ΝΟΜΟΛΟΓΙΑ Αποτέλεσμα παραίτησης (ΜονΠρΘεσ 75/2016, inlaw.gr) Σύµφωνα µε τις διατάξεις των άρθρων 294, 295 1 και 297 του ΚΠολΔ, ο ενάγων µπορεί να παραιτηθεί από το δικόγραφο της αγωγής, χωρίς τη συναίνεση του εναγοµένου, πριν αυτός προχωρήσει στην προφορική συζήτηση της ουσίας της υπόθεσης, η παραίτηση αυτή δε έχει ως αποτέλεσµα ότι η αγωγή θεωρείται πως δεν ασκήθηκε, και µπορεί να γίνει είτε µε δήλωση που καταχωρίζεται στα πρακτικά είτε µε δικόγραφο που επιδίδεται στον αντίδικο του παραιτουµένου. Παραίτηση και δικαστικά έξοδα (ΜονΠρΘεσ 404/2016, inlaw.gr) Κατά το άρθρο 294 ΚΠολΔ o ενάγων µπορεί να παραιτηθεί από το δικόγραφο της αγωγής και χωρίς τη συναίνεση του εναγοµένου πριν προχωρήσει η συζήτηση της ουσίας της υποθέσεως, κατά δε το άρθρο 297 ΚΠολΔ η παραίτηση γίνεται ή µε δήλωση που καταχωρίζεται στα πρακτικά ή µε δικόγραφο που επιδίδεται στον αντίδικο του παραιτουµένου. Περαιτέρω, κατά το άρθρο 295 ΚΠολΔ η παραίτηση από το δικόγραφο της αγωγής έχει ως αποτέλεσµα ότι η αγωγή θεωρείται πως δεν ασκήθηκε, ενώ εάν ασκηθεί πάλι η ίδια αγωγή ο εναγόµενος µπορεί να αρνηθεί να απαντήσει µέχρι να καταβληθούν τα έξοδα της πρώτης δίκης, εκτός αν είχε χορηγηθεί στον ενάγοντα για την πρώτη δίκη το ευεργέτηµα της πενίας. Κατά το άρθρο 192 ΚΠολΔ, σε περίπτωση ανακλήσεως διαδικαστικής πράξεως ή παραιτήσεως από αυτήν ή από ολόκληρη τη δίκη, εφόσον εκδίδεται οριστική απόφαση, εφαρµόζεται το άρθρο 191 ΚΠολΔ, δηλαδή το δικαστήριο αποφαίνεται για τα έξοδα, άλλως αυτά εκκαθαρίζονται κατά την διαδικασία των άρθρων 679 επ. ΚΠολΔ από το Μονοµελές Πρωτοδικείο ή το Ειρηνοδικείο, αν η δίκη διεξάγεται ενώπιων του. Από τις ανωτέρω διατάξεις συνάγεται ότι το δικαίωµα του εναγοµένου να αρνηθεί να απαντήσει στην νέα αγωγή µέχρι να καταβληθούν τα έξοδα της προηγουµένης δίκης προϋποθέτει ότι ο εναγόµενος υποβλήθηκε σε έξοδα για την πρώτη αγωγή και ότι έγινε εκκαθάριση των εξόδων, άλλως ότι ο ενάγων δεν αµφισβητεί τα έξοδα που τον βαρύνουν από την 5
προηγούµενη δίκη, τα οποία ο εναγόµενος πρέπει ακριβώς να προσδιορίζει, ή να αναφέρει το είδος των διαδικαστικών πράξεων που επιχειρήθηκαν, διότι διαφορετικά η ένστασή του είναι αόριστη και δεν επιδέχεται δικαστική εκτίµηση, σε κάθε περίπτωση πάντως ότι ο ενάγων δεν αµφισβητεί τις διαδικαστικές πράξεις της πρώτης δίκης και ο εναγόµενος αξιώνει για αυτές τα προβλεπόµενα από τον κώδικα δικηγόρων όρια αµοιβών και εξόδων. Εάν δεν έγινε τέτοια εκκαθάριση, το δικαστήριο στο οποίο υποβλήθηκε η ένσταση, η οποία προτείνεται µε ποινή απαραδέκτου κατά την πρώτη συζήτηση, µπορεί κατ άρθρο 284 ΚΠολΔ να προσδιορίσει παρεµπιπτόντως µε βάση τα προσκοµιζόµενα αποδεικτικά µέσα τα δικαστικά έξοδα, προκειµένου να επέλθει η προβλεπόµενη κατά τα ανωτέρω δικονοµική κύρωση της νόµιµης άρνησης του εναγοµένου να απαντήσει στην ιστορική βάση της νέας αγωγής, χωρίς να καταδικάσει τον ενάγοντα στην απόδοση αυτών. Παραίτηση το πρώτον επί συζητήσεως που επαναλαμβάνεται (ΜονΠρΘεσ 1738/2016, inlaw.gr) Κατά τη διάταξη του άρθρου 294 ΚΠολΔ ο ενάγων µπορεί να παραιτηθεί από το δικόγραφο της αγωγής χωρίς τη συναίνεση του εναγοµένου, πριν αυτός προχωρήσει στην προφορική συζήτηση της ουσίας της υπόθεσης. H παραίτηση που γίνεται αργότερα είναι απαράδεκτη, εφόσον o εναγόµενος προβάλλει αντίρρηση και πιθανολογεί ότι έχει έννοµο συµφέρον να περατωθεί η δίκη µε έκδοση οριστικής αποφάσεως. H παραίτηση αυτή, σύµφωνα µε το άρθρο 295 του ιδίου Κώδικα, έχει ως αποτέλεσµα ότι η αγωγή θεωρείται ότι δεν ασκήθηκε και η σχετική δίκη κηρύσσεται καταργηµένη. Ως παραίτηση που γίνεται αργότερα και συνεπάγεται το απαράδεκτο αυτής, εφόσον αντιλέγει o εναγόµενος και πιθανολογεί έννοµο συµφέρον του προς περάτωση της δίκης µε την έκδοση οριστικής αποφάσεως, νοείται η γενόµενη µετά την ολοκλήρωση της επ ακροατηρίου συζητήσεως, στην οποία περιλαµβάνεται η εκφώνηση της υπόθεσης και η έρευνα του παραδεκτού της συζητήσεως, προ της αναπτύξεως από τα διάδικα µέρη της ουσίας της διαφοράς (βλ. ΑΠ 1611/1999 ΕλΔνη 2000.343). Εξάλλου, µη προβολή αντιρρήσεων εκ µέρους του εναγοµένου για το παραδεκτό της παραίτησης του ενάγοντος από το δικόγραφο της αγωγής του, απαιτείται τόσο όταν η παραίτηση λαµβάνει 6
χώρα κατά την επανάληψη της συζήτησης στο ακροατήριο, κατ άρθρον 254 ΚΠολΔ, διότι στην περίπτωση αυτή έχει ήδη χωρήσει σε προηγούµενο στάδιο προφορική συζήτηση επί της ουσίας της υπόθεσης και η συζήτηση που επαναλαµβάνεται θεωρείται συνέχεια της προηγούµενης (ΕφΑθ 574/1998 ΕΕργΔ 1999,424, Μακρίδου σε Κεραµέα/Κονδύλη/Νίκα ΕρµΚΠολΔ άρθρο 294 αρ. 6), όσο και -για την ταυτότητα του νοµικού λόγου- όταν λαµβάνει χώρα παραίτηση το πρώτον επί συζητήσεως που επαναλαµβάνεται κατ άρθρον 249 ή 250 ΚΠολΔ (αφού ουδεµία ειδοποιός διαφορά υφίσταται µεταξύ των δύο διατάξεων αναφορικά µε τη φύση της µετ αναβολή συζήτησης), καθόσον και στις περιπτώσεις αυτές η επαναλαµβανόµενη συζήτηση θεωρείται συνέχεια της προηγούµενης (βλ. και ΕφΘεσ 38/2011, ΕφΑθ 6778/1985 ΕλΔνη 1985.998, Μακρίδου, ό.π., άρθρο 249 αρ. 13). Μόνο όταν η συζήτηση θεωρείται µη ολοκληρωθείσα, σύµφωνα και µε τα οριζόµενα στη διάταξη του άρθρου 281 ΚΠολΔ, διότι για τον οποιονδήποτε λόγο δε χώρησε κατ ουσία έρευνα της υποθέσεως, όπως λόγω µαταίωσης της συζήτησης ή κήρυξής της απαράδεκτης ή επί αναβολής κατ άρθρον 241 του ιδίου Κώδικα, είναι δυνατή η παραίτηση από το αγωγικό δικόγραφο στη συζήτηση που λαµβάνει χώρα µετά από κλήση των διαδίκων ή στη µετ αναβολή οριζόµενη δικάσιµο χωρίς να απαιτείται συναίνεση του εναγοµένου (ΑΠ 1611/1999). Περιορισμός αιτήματος - Τόκοι (ΠολΠρΑθηνών 756/2015, inlaw.gr) Η κατά τα άρθρα 294, 295 παρ. 1 και 297 ΚΠολΔ παραίτηση του ενάγοντος από το δικόγραφο της αγωγής, καθώς και ο κατά τα άρθρα 223 και 224 ΚΠολΔ µε τις προτάσεις από τον ενάγοντα γενόµενος περιορισµός του καταψηφιστικού αιτήµατος της αγωγής σε αναγνωριστικό, που έχουν ως αποτέλεσµα το ότι η αγωγή θεωρείται ως µη ασκηθείσα στην πρώτη περίπτωση και στη δεύτερη ως µη ασκηθείσα κατά το καταψηφιστικό της αίτηµα, συνεπάγεται την ανατροπή εξ υπαρχής µόνο των αποτελεσµάτων που επήλθαν µε και από την άσκηση αυτής, δεν αφορά όµως και την επίδοση της αγωγής κατά το µέρος που η επίδοση της έχει χαρακτήρα όχλησης δηµιουργικής υπερηµερίας του οφειλέτη και οφειλής για αντίστοιχους τόκους σύµφωνα µε το άρθρο 345 ΑΚ (ΑΠ 497/2004 ΕλΔνη 2006.502, ΑΠ 23/2004 αδηµ., ΑΠ 241/2003 ΕλΔνη 2004.487, ΟλΑΠ 13/1994 ΕλΔνη 35.1259). 7
Εξάλλου, ο τόκος (άρθρο 293 ΑΚ) οφείλεται µεν παρεποµένως, επί πλέον της οφειλής του κεφαλαίου, αποτελεί όµως αυθύπαρκτη απαίτηση η οποία µπορεί να εκχωρηθεί αυτοτελώς αλλά και να ζητηθεί µε αυτοτελή αγωγή. Οι ίδιοι κανόνες ισχύουν και για τον τόκο κεφαλαιοποιηθέντος τόκου υπό τους διαγραφόµενους στο νόµο όρους (ΑΠ 942/2002 αδηµ.). Ανατροπή εκκρεμοδικίας (ΠολΠρΑθηνών 3141/2015, inlaw.gr) Από τον συνδυασµό των διατάξεων των άρθρων 294 εδαφ. α, 295 παρ. 1 εδαφ. α και 297 ΚΠολΔ συνάγεται ότι η νοµότυπη παραίτηση από το δικόγραφο της αγωγής ανατρέπει την εκκρεµοδικία ως προς την αίτηση δικαστικής προστασίας που ασκήθηκε µε αυτήν (αγωγή) και επιφέρει αναδροµική και αυτοδίκαιη κατάργηση της δίκης, ευθέως από τον νόµο και χωρίς να απαιτείται έκδοση απόφασης για την καταργηµένη δίκη (βλ. ειδικά ως προς την παραίτηση µε επίδοση εξώδικης δήλωσης ΑΠ 138/2014, ΑΠ 109/2013 ΝοΒ 2013.1277). Παραίτηση από αγωγή στην κατ έφεση δίκη (ΜονΠρΚαρδ 22/2014, inlaw.gr) Σύµφωνα µε τα άρθρα 221 παρ. Ια και 222 παρ. 1 ΚΠολΔ η κατά το άρθρο 215 παρ. 1 του ίδιου Κώδικα κατάθεση της αγωγής συνεπάγεται εκκρεµοδικία, µετά την επέλευση της οποίας και κατά τη διάρκεια της δεν µπορεί να γίνει ενώπιον οποιουδήποτε δικαστηρίου νέα δίκη για την ίδια διαφορά, µε βάση την ίδια ιστορική και νοµική αιτία, µεταξύ των ίδιων διαδίκων, εφόσον εµφανίζονται µε την ίδια ιδιότητα. Η εκκρεµοδικία παύει µε την έκδοση οριστικής απόφασης και η παύση της διαρκεί µέχρι την άσκηση ένδικου µέσου κατ αυτής, µετά την άσκηση του οποίου δηµιουργείται νέα εκκρεµοδικία. Από τις διατάξεις των άρθρων 222, 295 και 296 ΚΠολΔ προκύπτει ότι µετά την έκδοση οριστικής αποφάσεως και πριν ασκηθεί έφεση, παύει η εκκρεµοδικία και δεν µπορεί να προταθεί κατά το διάστηµα αυτό η σχετική ένσταση, η παραίτηση δε από το αγωγικό δικόγραφο ή δικαίωµα είναι ανίσχυρη και δεν παράγει έννοµες συνέπειες, διότι σε κάθε περίπτωση η παραίτηση προϋποθέτει εκκρεµή δίκη, η οποία, όµως, περατώνεται µε την έκδοση οριστικής αποφάσεως. Με την άσκηση, όµως, εφέσεως κατά της οριστικής 8
απόφασης, αναβιώνει η εκκρεµοδικία στα όρια της εφέσεως και των πρόσθετων λόγων της και πριν ακόµη εξαφανισθεί η πρωτόδικη απόφαση εγκύρως χωρεί παραίτηση, αν ο εναγόµενος δεν προβάλλει αντίρρηση, οπότε στην περίπτωση αυτή καταργείται όλη η δίκη που ανοίχθηκε µε την άσκηση της αγωγής και η οριστική απόφαση απενεργοποιείται (ΑΠ 1048/2009 ΕΠολΔ 2010.439, ΑΠ 929/2006 NoΒ 2007.2129, ΑΠ 436/2003 ΧρΙΔ 2003.628, ΑΠ 201/2006, ΑΠ 457/2000, ΑΠ 240/1998 Δ 1998.719, ΕφΔωδ 168/2004, ΕφΑθ 5646/2002 Αρµ 2003.1807, ΕφΑθ 8813/2000 ΕπισκΕΔ 2001.409, ΕφΑθ 2232/1998 ΑρχΝ 1999.198, ΕφΑθ 2041/1974 ΝοΒ 1974.527). Γ. ΥΠΟΔΕΙΓΜΑΤΑ ΥΠΟΔΕΙΓΜΑ 1 ΠΑΡΑΙΤΗΣΗ ΑΠΟ ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΚΑΙ ΔΙΚΟΓΡΑΦΟ ΕΝΩΠΙΟΝ ΤΟΥ ΠΟΛΥΜΕΛΟΥΣ ΠΡΩΤΟΔΙΚΕΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ ΔΗΛΩΣΗ ΠΑΡΑΙΤΗΣΗΣ ΑΠΟ ΤΟ ΔΙΚΟΓΡΑΦΟ ΚΑΙ ΤΟ ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΤΗΣ ΑΓΩΓΗΣ Αντωνίου Παπαδηµητρίου του Παναγιώτη, δηµοσιογράφου, κατοίκου Αθηνών, οδός Σκουφά 17, ΑΦΜ 000333999 ΚΑΤΑ Ιωάννη Χατζηνικολή του Δηµητρίου, πολιτικού µηχανικού, κατοίκου Αθηνών, οδός Πρατίνου 35, ΑΦΜ 1117773333 1. Κατά του αντιδίκου άσκησα την από 7.3.2015 αγωγή µου µε γενικό αριθµό κατάθεσης δικογράφου ΧΧΧΧΧΧ και αριθµό κατάθεσης δικογράφου ΧΧΧΧ, απευθυνόµενη προς το Πολυµελές Πρωτοδικείο Αθηνών, η συζήτηση της οποίας έχει προσδιορισθεί για τις 25.9.2016 (πινάκιο ΣΤ-14) ενώπιον του ανωτέρω Δικαστηρίου. 9
2. Με την παρούσα δηλώνω ότι παραιτούµαι, σύµφωνα µε τη διάταξη του άρθρου 294 ΚΠολΔ, του δικογράφου της ανωτέρω αγωγής σύµφωνα προς τα διαλαµβανόµενα στη διάταξη του άρθρου 294 του ΚΠολΔ, ρητά και ανεπιφύλακτα. Περαιτέρω, παραιτούµαι ρητά και ανεπιφύλακτα του δικαιώµατός µου, που ασκήθηκε µε την πιο πάνω αγωγή, σύµφωνα µε τη διάταξη του άρθρου 296 του ΚΠολΔ. 3. Κατόπιν τούτων, η ανωτέρω αγωγή µου πρέπει να θεωρηθεί ως µη ασκηθείσα, σύµφωνα µε τις σχετικές διατάξεις του ΚΠολΔ Αρµόδιος δικαστικός επιµελητής παραγγέλλεται να επιδώσει αντίγραφο της ανωτέρω παραίτησης αυτής προς τον Ιωάννη Χατζηνικολή του Δηµητρίου, πολιτικό µηχανικό, κάτοικο Αθηνών, οδός Πρατίνου 35, για να λάβει γνώση και για να επέλθουν οι νόµιµες συνέπειες. Αθήνα, 1.9.2016 Ο παραιτούµενος Ο πληρεξουσιοςδικηγόρος ΥΠΟΔΕΙΓΜΑ 2 ΠΑΡΑΙΤΗΣΗ ΑΠΟ ΔΙΚΟΓΡΑΦΟ ΕΝΩΠΙΟΝ ΤΟΥ ΠΟΛΥΜΕΛΟΥΣ ΠΡΩΤΟΔΙΚΕΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ ΔΗΛΩΣΗ ΠΑΡΑΙΤΗΣΗΣ ΑΠΟ ΤΟ ΔΙΚΟΓΡΑΦΟ ΤΗΣ ΑΓΩΓΗΣ Αντωνίου Παπαδηµητρίου του Παναγιώτη, δηµοσιογράφου, κατοίκου Αθηνών, οδός Σκουφά 17, ΑΦΜ 000333999 ΚΑΤΑ Ιωάννη Χατζηνικολή του Δηµητρίου, πολιτικού µηχανικού, κατοίκου Αθηνών, οδός Πρατίνου 35, ΑΦΜ 1117773333 10
1. Κατά του αντιδίκου άσκησα την από 7.3.2015 αγωγή µου µε γενικό αριθµό κατάθεσης δικογράφου ΧΧΧΧΧΧ και αριθµό κατάθεσης δικογράφου ΧΧΧΧ, απευθυνόµενη προς το Πολυµελές Πρωτοδικείο Αθηνών, η συζήτηση της οποίας έχει προσδιορισθεί για τις 25.9.2016 (πινάκιο ΣΤ-14) ενώπιον του ανωτέρω Δικαστηρίου. 2. Με την παρούσα δηλώνω ότι παραιτούµαι, σύµφωνα µε τη διάταξη του άρθρου 294 ΚΠολΔ, του δικογράφου της ανωτέρω αγωγής σύµφωνα προς τα διαλαµβανόµενα στη διάταξη του άρθρου 294 του ΚΠολΔ, επιφυλασσόµενος να ασκήσω τα δικαιώµατά µου που αναφέρονται στην αγωγή στο µέλλον. 3. Κατόπιν τούτων, η ανωτέρω αγωγή µου πρέπει να θεωρηθεί ως µη ασκηθείσα, σύµφωνα µε τις σχετικές διατάξεις του ΚΠολΔ. Αρµόδιος δικαστικός επιµελητής παραγγέλλεται να επιδώσει αντίγραφο της ανωτέρω παραίτησης αυτής προς τον Ιωάννη Χατζηνικολή του Δηµητρίου, πολιτικό µηχανικό, κάτοικο Αθηνών, οδός Πρατίνου 35, για να λάβει γνώση και για να επέλθουν οι νόµιµες συνέπειες. Αθήνα, 1.9.2016 Ο πληρεξουσιος Δικηγόρος 11