ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΡΑΔΙΠΠΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ: 2014 2015 ΓΡΑΠΤΕΣ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ 2015 Μάθημα: Φυσική Τάξη: Γ Ημερομηνία: 10 / 06 / 2015 Ώρα : 07:45-9:15 Ονοματεπώνυμο: Τμήμα Βαθμός: Ολογράφως: Επιτρεπόμενη διάρκεια εξέτασης 1 ώρα και 30 λεπτά (90 λεπτά) Αριθμός σελίδων εξεταστικού δοκιμίου 11 (έντεκα) ΟΔΗΓΙΕΣ: 1. Όλες οι ερωτήσεις να απαντηθούν πάνω στο εξεταστικό δοκίμιο. 2. Δεν επιτρέπεται η χρήση υπολογιστικής μηχανής. 3. Δεν επιτρέπεται η χρήση διορθωτικού υλικού. 4. Να γράφετε μόνο με μπλε ή μαύρο μελάνι (τα σχήματα επιτρέπεται να γίνουν με μολύβι). Μέρος Α : 10 μονάδες Το Μέρος Α αποτελείται από τέσσερις (4) ερωτήσεις των δυόμισι (2,5) μονάδων η κάθε μία. Να απαντήσετε σε όλες τις ερωτήσεις. 1. Να κατατάξετε τα πιο κάτω πέντε φυσικά μεγέθη σε μονόμετρα και διανυσματικά : πίεση, επιτάχυνση, διάστημα, μάζα, ταχύτητα Μονόμετρα Διανυσματικά (2,5μ.) 2. Να συμπληρώσετε στα παρακάτω κουτιά τα χαρακτηριστικά για τον προσδιορισμό και την αναπαράσταση μιας δύναμης : μέτρο, σημείο εφαρμογής, σύμβολο, διεύθυνση, φορά 1 (2,5μ.)
3. α) Το σώμα κινείται σε μια τραχιά οριζόντια επιφάνεια. Φορά κίνησης Να σχεδιάσετε τη δύναμη της τριβής που ασκείται στο σώμα. (0,5μ.) β) Να επιλέξετε στον παρακάτω πίνακα με το σύμβολο τα παραδείγματα από την καθημερινή ζωή που η τριβή είναι επιθυμητή ή ανεπιθύμητη αντίστοιχα : Παραδείγματα Επιθυμητή Ανεπιθύμητη Παγωμένο πεζοδρόμιο Άναμμα σπίρτου Μηχανικά μέρη του ποδηλάτου Περπάτημα ή τρέξιμο 2
4. α) Να σχεδιάσετε το διάνυσμα του βάρους των τριών πιο κάτω σωμάτων Σ 1, Σ 2 και Σ 3 αντίστοιχα: Σ 1 - Μήλο Σ 2 - Μετεωρίτης έδαφος Γη Σ 3 Σώμα σε κεκλιμένο επίπεδο β) Σε συσκευασίες προϊόντων όπως η ζάχαρη αναγράφεται «Βάρος ζάχαρης 1 kg». Να εξηγήσετε το λάθος αυτής της αναγραφής. (1,5μ.) ΜΕΡΟΣ Β : 18 μονάδες Το Μέρος Β αποτελείται από τέσσερις ερωτήσεις. Κάθε ερώτηση βαθμολογείται με έξι (6) μονάδες. Να απαντήσετε μόνο στις τρεις (3) από τις τέσσερις (4) ερωτήσεις. 1. α) Σε πείραμα, που έγινε στο εργαστήριο, χρησιμοποιώντας το ticker-timer, οι μαθητές έλαβαν την πιο κάτω χαρτοταινία η οποία ήταν συνδεδεμένη με αυτοκινητάκι που κινήθηκε ευθύγραμμα. A. Β. 3
Ταχύτητα θέση Ταχύτητα θέση i) Να αναγνωρίσετε την κίνηση που έκανε το αυτοκινητάκι.. ii) Να συμπληρώσετε στην Α περίπτωση την κενή χαρτοταινία με κουκκίδες ώστε το σώμα (αυτοκινητάκι) να κινείται με τη μισή ταχύτητα σχετικά με την αρχική χαρτοταινία. iii) Να συμπληρώσετε στην Β περίπτωση την κενή χαρτοταινία με κουκκίδες ώστε το σώμα (αυτοκινητάκι) να κινείται με τη διπλάσια ταχύτητα σχετικά με την αρχική χαρτοταινία. β) Πιο κάτω φαίνονται διαγράμματα της θέσης ή της ταχύτητας τεσσάρων σωμάτων σε σχέση με το χρόνο. Χρόνος Χρόνος Χρόνος Α. Β. Γ. Δ. Χρόνος i) Να αναφέρετε ποιο από τα παραπάνω διαγράμματα αντιστοιχεί σε ομαλή ευθύγραμμη κίνηση.... ii) Να γράψετε ποια από τα παραπάνω διαγράμματα αντιστοιχούν σε ευθύγραμμη ομαλά επιταχυνόμενη κίνηση.... 2. α) Να υπολογίσετε το μέτρο της συνισταμένης δύναμης που ασκείται στο πιο κάτω σώμα. F 2 = 30 N F 3 = 40 N F 1 = 60 N 4
β) Να σχεδιάσετε και να υπολογίσετε το μέτρο της συνισταμένης δύναμης που ασκείται στο σημείο Ο. F 2 = 3 N Ο F 1 = 4 N γ) Να σχεδιάσετε και να υπολογίσετε το μέτρο της δύναμης που ισορροπεί το σημείο Ο. Η κλίμακα είναι (1 cm : 2 N). F 1 Ο F 2 (3μ.) 5
3. α) Στην παρακάτω εικόνα οι πάσσαλοι (μικροί δοκοί) που εμφανίζονται απέχουν μεταξύ τους 1 m. Το δέντρο είναι το σημείο αναφοράς (x= 0). i) Να προσδιορίσετε τη θέση του σκύλου. ii) Το παιδί βρίσκεται 9 m ανατολικά του δέντρου και επιθυμεί να φτάσει στο σκύλο του. Να υπολογίσετε πόση είναι η μετατόπιση του παιδιού από την αρχική του θέση μέχρι τη θέση του σκύλου. iii) Το παιδί αφού πήρε το σκύλο του επέστρεψε στην αρχική του θέση. Να υπολογίσετε το συνολικό διάστημα που διένυσε. β) Να ορίσετε τη στιγμιαία ταχύτητα. γ) Ένας δρομέας κάποια χρονική στιγμή έχει ταχύτητα 36 km/h. Να υπολογίσετε το χρόνο που χρειάζεται για να διανύσει τα τελευταία 36 μέτρα πριν τον τερματισμό του στον αγώνα, αν καταφέρει να διατηρήσει σταθερή την παραπάνω ταχύτητα. 6
4. Ο κύκνος στην πιο κάτω εικόνα έχει μάζα 6 kg και επιπλέει (ισορροπεί) στο νερό της λίμνης. α) Να σχεδιάσετε τις δυνάμεις που ασκούνται στον κύκνο. β) Να υπολογίσετε την άνωση που ασκείται στον κύκνο. Δίνεται η επιτάχυνση της βαρύτητας g = 10 Ν/kg (ή m/s 2 )....... γ) Σας δίνεται ότι η πυκνότητα του νερού πισίνας ή λίμνης είναι ρ νερού = 1000 kg/m 3, η πυκνότητα του θαλασσινού νερού είναι ρ θαλ.νερού = 1020 kg/m 3, η πυκνότητα του πάγου είναι ρ πάγου = 920 kg/m 3 και η πυκνότητα του οινοπνεύματος είναι ρ οινοπν. = 800 kg/m 3. Να επιλέξετε με το σύμβολο τις σωστές προτάσεις : i) κολυμπάτε πιο δύσκολα στη θάλασσα από ότι στην πισίνα ii) το παγάκι επιπλέει στο νερό της πισίνας iii) το παγάκι βυθίζεται στο οινόπνευμα iv) πάγος με σφαιρικό σχήμα (ή σχήμα μπάλας) δεν επιπλέει στο νερό της λίμνης ΜΕΡΟΣ Γ : 12 μονάδες Το Μέρος Γ αποτελείται από δύο (2) ερωτήσεις, να απαντήσετε μόνο στη μία (1). Κάθε ερώτηση βαθμολογείται με δώδεκα (12) μονάδες. 1. Στην πιο κάτω χαρτοταινία φαίνεται η αποτύπωση των κουκκίδων κατά την ευθύγραμμη κίνηση ενός αυτοκινήτου του εργαστηρίου. cm 7
α) Να μετρήσετε κατάλληλα στην πιο πάνω χαρτοταινία και να συμπληρώσετε τον παρακάτω πίνακα. A/A Χρόνος t (s) Θέση x (cm) 1 0 0 2 0,1 2,4 3 0,2 4 0,3 5 0,4 β) Να κατασκευάσετε τη γραφική παράσταση θέσης-χρόνου x=f(t) στην παρακάτω τετραγωνισμένη περιοχή. (3μ.) (3μ.) γ) Να ονομάσετε την κίνηση που κάνει το αυτοκίνητο και να δικαιολογήσετε την απάντησή σας... δ) Στο πιο κάτω σχήμα φαίνεται η γραφική παράσταση ταχύτητας-χρόνου για ένα άλλο κινητό. 8
i) Να προσδιορίσετε την ταχύτητα του κινητού τη χρονική στιγμή 2,5 s.. ii) Να υπολογίσετε την επιτάχυνση του κινητού.. iii) Να υπολογίσετε τη μετατόπιση του κινητού μέχρι τη χρονική στιγμή 4 s.. 2. α) Να αναφέρετε πού οφείλεται η υδροστατική πίεση.. β) Να περιγράψετε πώς θα εργαστείτε πειραματικά στο εργαστήριο για να ελέγξετε αν η υδροστατική πίεση που υπάρχει σε ένα σώμα, το οποίο βυθίζεται μέσα σε υγρό, εξαρτάται από την πυκνότητα του υγρού. (Να αναφέρετε τα όργανα που θα χρησιμοποιήσετε και τις μετρήσεις που θα κάνετε)....... (3μ.) γ) i) Να σχεδιάσετε στην παρακάτω εικόνα την έξοδο του νερού από τις τρεις όμοιες τρύπες Α, Β και Γ στα διαφορετικά σημεία του τοιχώματος ενός δοχείου με νερό. 9
ii) Να εξηγήσετε γιατί το νερό εκτοξεύεται σε διαφορετικές αποστάσεις.... δ) Ένας δύτης κολυμπά σε βάθος 25 m κάτω από την επιφάνεια του νερού σε μια λίμνη. Η πυκνότητα του νερού της λίμνης είναι ρ = 1000 kg/m 3 και η επιτάχυνση της βαρύτητας στην περιοχή της λίμνης είναι περίπου g = 10 N/kg (ή m/s 2 ). Να υπολογίσετε την υδροστατική πίεση στο βάθος αυτό. ε) i) Να διατυπώσετε την αρχή του Πασκάλ. ii) Μία από τις εφαρμογές της αρχής του Πασκάλ είναι τα υδραυλικά φρένα. Στο παρακάτω σχήμα φαίνεται ο μηχανισμός λειτουργίας ενός υδραυλικού φρένου. (πεντάλ του φρένου) Το μικρό πιστόνι έχει εμβαδό A 1 = 3 cm 2, ενώ το μεγάλο πιστόνι που βρίσκεται στην περιοχή του τροχού έχει εμβαδό A 2 = 120 cm 2. Σε ένα φρενάρισμα ο οδηγός ασκεί στο πεντάλ του φρένου δύναμη F 1 = 8 Ν. 10
Να υπολογίσετε τη δύναμη που ασκείται στον τροχό. (3μ.) Ο ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ Ιάκωβος Παπαντωνίου 11