ΕΙΔΗΣΕΙΣ Η ECON ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΗ. Σας ενημερώνει και σας υπενθυμίζει Η ΓΝΩΣΗ ΕΙΝΑΙ ΕΠΕΝΔΥΣΗ. ΜΕΤΑΤΡΟΠΗ ΠΡΟΣΩΠΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ (ΟΕ ή ΕΕ) ΣΕ ΕΠΕ

ΕΙΔΗΣΕΙΣ Η ECON ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΗ Σας ενημερώνει και σας υπενθυμίζει Η ΓΝΩΣΗ ΕΙΝΑΙ ΕΠΕΝΔΥΣΗ ΜΕΤΑΤΡΟΠΗ ΠΡΟΣΩΠΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ (ΟΕ ή ΕΕ) ΣΕ ΕΠΕ Του Μιλτιάδη Κ. Λεοντάρη H μετατροπή ομόρρυθμης ή ετερόρρυθμης εταιρείας σε εταιρεία περιορισμένης ευθύνης καλύπτεται από τις διατάξεις του άρθρου 53 του Ν. 3190/55, σε συνδυασμό και με τις διατάξεις των παραγράφων 1 και 2 του άρθρου 5 του ίδιου νόμου. Επίσης, τα άρθρα 1 του ΝΔ 1297/72 και 1 του Ν. 2166/93 προβλέπουν την εφαρμογή των φορολογικών κινήτρων και διευκολύνσεων και στη μετατροπή προσωπικής εταιρείας σε ΕΠΕ. Mε τη μετατροπή προσωπικής εταιρείας (ΟΕ και ΕΕ) σε ΕΠΕ δεν επέρχεται κατάλυση του νομικού προσώπου της πρώτης και ίδρυση νέου της ΕΠΕ, αλλά μεταβάλλεται απλώς ο νομικός τύπος της υφιστάμενης εταιρείας. Συνεπώς, η εισφορά ακινήτων περιουσιακών στοιχείων της προσωπικής εταιρείας στη συνιστώμενη ΕΠΕ δεν συνιστά μεταβίβαση υποβαλλόμενη σε φόρο μεταβιβάσεως ακινήτων (απόφ. ΣΕ 3022/97). H διαδικασία μετατροπής ΟΕ ή ΕΕ σε ΕΠΕ (όπως αυτή καθορίζεται από τις προαναφερθείσες διατάξεις, αλλά και όπως έχει καθιερωθεί από την ακολουθούμενη 1 / 10

πρακτική) είναι η εξής: α) Απόφαση εταίρων ΟΕ για μετατροπή Λήψη ομόφωνης αποφάσεως όλων των εταίρων της ομόρρυθμης ή ετερόρρυθμης εταιρείας εκτός αν στο καταστατικό της προβλέπεται διαφορετική πλειοψηφία περί μετατροπής της σε εταιρεία περιορισμένης ευθύνης. Είναι δυνατόν να συμφωνηθεί ότι κάποιος ή κάποιοι εταίροι της μετατρεπόμενης εταιρείας δεν θα μετάσχουν στην ΕΠΕ, που θα προέλθει από τη μετατροπή, οπότε αυτοί θα αποχωρήσουν από τη μετατρεπόμενη με τροποποίηση του καταστατικού της, που θα προηγηθεί της όλης διαδικασίας μετατροπής. β) Σύσταση Επιτροπής άρθρου 9 ΚΝ 2190/20 Yποβολή αιτήσεως στην υπηρεσία Εμπορίου της οικείας Νομαρχίας για τη σύσταση Επιτροπής του άρθρου 9 του ΚΝ 2190/20, η οποία θα προβεί σε εκτίμηση των περιουσιακών στοιχείων της μετατρεπόμενης εταιρείας. H αίτηση συνοδεύεται από πρόσφατο ισολογισμό της μετατρεπόμενης εταιρείας, ο οποίος θα είναι εσωλογιστικός αν αυτή τηρεί βιβλία τρίτης κατηγορίας του ΚBΣ, αλλιώς θα είναι εξωλογιστικός. H αμοιβή της επιτροπής ανέρχεται σήμερα (2007) σε 250 ευρώ για κάθε ένα από τα τρία μέλη αυτής (βλ. απόφ. Κ2-17808/24.12.2001 υπ. Aναπτ.). γ) Δημοσίευση στο ΦΕΚ εκθέσεως εκτιμήσεως H Επιτροπή του άρθρου 9 θα συντάξει την έκθεσή της, που θα περιλαμβάνει την εκτίμηση για όλα τα στοιχεία του ενεργητικού και του παθητικού της μετατρεπόμενης εταιρείας, καθώς και την προκύπτουσα καθαρή θέση αυτής. H έκθεση θα υποβληθεί στη νομαρχία και θα κοινοποιηθεί στην ενδιαφερόμενη εταιρεία, που θα τη δημοσιεύσει στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως (παράβολο από ΔΟΥ ύψους 250 ευρώ, πλέον λοιπών επιβαρύνσεων για TAΠΕT και χαρτόσημο). δ) Σύνταξη καταστατικού ΕΠΕ Κατόπιν συντάσσεται το καταστατικό της ΕΠΕ, που θα προέλθει από τη μετατροπή της προσωπικής εταιρείας. Στο καταστατικό θα περιληφθεί και ολόκληρη η εκτιμητική έκθεση της Επιτροπής του άρθρου 9 του ΚΝ 2190/20. Η επωνυμία της μετατραπείσας εταιρείας μπορεί να διατηρηθεί και ως επωνυμία της ΕΠΕ, που προήλθε από τη μετατροπή, με την προσθήκη των λέξεων Εταιρεία Περιορισμένης Ευθύνης. ε) Συμβολαιογραφική πράξη συστάσεως ΕΠΕ Ακολουθεί η ενώπιον συμβολαιογράφου υπογραφή της συμβάσεως μετατροπής, δηλαδή, η συμβολαιογραφική πράξη συστάσεως της ΕΠΕ. Την πράξη αυτή θα υπογράψουν όλοι οι εταίροι της μετατρεπόμενης προσωπικής εταιρείας. Εάν το κεφάλαιο της εκ μετατροπής προκύπτουσας ΕΠΕ είναι ίσο με την καθαρή θέση της μετατρεπόμενης, τότε οι εταίροι αυτής μετέχουν στο κεφάλαιο της ΕΠΕ κατά την ίδια αναλογία. Επιτρέπεται, πάντως, να συμφωνηθεί μεταξύ των εταίρων της μετατρεπόμενης εταιρείας, όπως ένας ή 2 / 10

περισσότεροι από αυτούς καταβάλουν συμπληρωματικές εισφορές σε χρήμα ή σε είδος, οπότε θα αλλάξει η αναλογία συμμετοχής τους στην ΕΠΕ Οι συμπληρωματικές σε είδος εισφορές πρέπει να εκτιμηθούν από την Επιτροπή του άρθρου 9 του ΚΝ 2190/20. στ) Πληρωμή φόρου συγκεντρώσεως κεφαλαίου 1% Ο φόρος συγκεντρώσεως κεφαλαίου θα καταβληθεί στην αρμόδια ΔΟY με την προσκόμιση των κυρωμένων αντιγράφων του συμβολαίου μετατροπής. Ο φόρος αυτός υπολογίζεται με συντελεστή 1% μόνον στο επί πλέον κεφάλαιο που προκύπτει από τυχόν νέες εισφορές. Αντιθέτως, δεν επιβάλλεται ΦΣΚ στην υπεραξία που προκύπτει από την εκτίμηση της εισφερόμενης περιουσίας της μετασχηματιζόμενης εταιρείας (βλ. εγκ. υπ. Οικ. 1118094/πολ. 1388/2001 στην παράγραφο 6 παρόντος τόμου). ζ) Δημοσιότητα συσταθείσας ΕΠΕ Yπόδειγμα ανακοινώσεως στο ΦΕΚ Aυτή ακολουθεί τη διαδικασία που εφαρμόζεται στη σύσταση ΕΠΕ Ένα κυρωμένο αντίγραφο του καταστατικού (που περιλαμβάνεται ολόκληρο στη συμβολαιογραφική πράξη μετατροπής της προσωπικής εταιρείας σε ΕΠΕ) θεωρείται κατά σειράν: 1) Από την αρμόδια ΔΟY που βεβαιώνει την καταβολή του φόρου συγκεντρώσεως κεφαλαίου 1%, εντός 15 ημερών από την υπογραφή της συμβολαιογραφικής πράξεως της μετατροπής. 2) Από το Ταμείο Νομικών (η υπέρ του Ταμείου εισφορά 0,50% επί του ύψους του κεφαλαίου καταργήθηκε με το άρθρο 13 του Ν. 3050/2002). 3) Από το Ταμείο Προνοίας Δικηγόρων. 4) Από το οικείο Επιμελητήριο για τον έλεγχο και το δικαίωμα χρήσεως της επωνυμίας και του διακριτικού τίτλου της ΕΠΕ (άρθρο 7 Ν. 2081/92). Κατά τη θεώρηση αυτή δεν καταβάλλεται εισφορά, αλλά εντός τακτής προθεσμίας από τη νόμιμη σύσταση της ΕΠΕ πρέπει να γίνει εγγραφή στα μητρώα του επιμελητηρίου. H δημοσιότητα της πράξεως συστάσεως εκ μετατροπής της ΕΠΕ περιλαμβάνει πρώτον καταχώρηση στα βιβλία εταιρειών του οικείου Πρωτοδικείου και δεύτερον δημοσίευση σχετικής ανακοινώσεως στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως. Το αντίγραφο του καταστατικού με όλες τις παραπάνω θεωρήσεις προσκομίζεται στο Πρωτοδικείο της έδρας της εταιρείας και γίνεται η εγγραφή στα βιβλία εταιρειών αυτού. (1) Από το Πρωτοδικείο η εταιρεία θα ζητήσει και θα πάρει όσα θεωρημένα αντίγραφα του καταστατικού της χρειάζονται (οπωσδήποτε ένα για το αρχείο της και ένα για τη ΔΟY). Στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως δημοσιεύεται, παράλληλα, ανακοίνωση για τη σύσταση της ΕΠΕ Μόνο μετά τις άνω δημοσιεύσεις στο Πρωτοδικείο και την Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, αποκτά η ΕΠΕ νομική προσωπικότητα. Ευθύνη ομόρρυθμων εταιρειών Πριν από τη δημοσίευση στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως της ανακοινώσεως περί συστάσεως της ΕΠΕ (κατά την 2 του άρθρου 8 του Ν. 3190/55), οι συμβληθέντες επ` ονόματι αυτής ευθύνονται απεριορίστως και σε ολόκληρο. Δηλαδή, από την ημερομηνία 3 / 10

συντάξεως του συμβολαίου συστάσεως της ΕΠΕ και μέχρι να συντελεσθούν οι κατά το άρθρο 8 δημοσιεύσεις αυτή λειτουργεί σαν ομόρρυθμη εταιρεία. Ευθύνεται, όμως, μόνη η ΕΠΕ για τις πράξεις, που έγιναν ρητώς επ` ονόματι αυτής πριν από το χρόνο δημοσιεύσεως, εάν εντός τριών μηνών από τη δημοσίευση ανελήφθησαν απ` αυτήν (την εταιρεία) οι εν λόγω υποχρεώσεις (άρθρο 9 Ν. 3190/55). Υπόδειγμα ανακοινώσεως ΠΕPIΛHΨH Συστάσεως Εταιρείας Περιορισμένης Ευθύνης με την επωνυμία XHMIΚA ΕPΓAΣTHPIA B. BAΣIΛΕIΟY ΚAI ΣIA - ΕTAIPΕIA ΠΕPIΟPIΣMΕΝHΣ ΕYΘYΝHΣ προερχόμενης από μετατροπή της ομόρρυθμης εταιρείας XHMIΚA ΕPΓAΣTHPIA B. BAΣIΛΕIΟY ΚAI ΣIA ΟΕ ΟΝΟMATA ΕTAIPΩΝ: 1) B. Bασιλείου, χημικός, κάτοικος... αρ. ταυτ.... Α.Φ.Μ... 1) Γ. Γεωργίου, έμπορος, κάτοικος... αρ. ταυτ.... Α.Φ.Μ... ΕTAIPIΚH ΕΠΩΝYMIA: XHMIΚA ΕPΓAΣTHPIA B. BAΣIΛΕIΟY ΚAI ΣIA - ΕTAIPΕIA ΠΕPIΟPIΣMΕΝHΣ ΕYΘYΝHΣ. ΕΔPA: Δήμος Αθηναίων, οδός Aθηνάς 224 ΚΕΦAΛAIΟ: Δέκα οκτώ χιλιάδες (18.000) ευρώ. (1) ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΗΣ: B. Bασιλείου, αρ. ταυτ.... ΑΦΜ... ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ: Από της δημοσιεύσεως της παρούσας εταιρείας μέχρι 31 Δεκεμβρίου 2012. APIΘMΟΣ ΣYMBΟΛAIΟY ΣYΣTAΣΕΩΣ THΣ ΕΠΕ:... του συμβολαιογραφείου Αθηνών... APIΘMΟΣ ΚATAXΩPHΣΕΩΣ της άνω εταιρείας στα βιβλία εταιρειών του Πρωτοδικείου Aθηνών... Aθήνα 20-5-2002 Ο ΔIAXΕIPIΣTHΣ Μετατροπή προσωπικής εταιρείας (ΟΕ ή ΕΕ) σε ανώνυμη εταιρεία Στην πράξη είναι συνηθισμένο φαινόμενο η μετατροπή ομόρρυθμης ή ετερόρρυθμης εταιρείας σε ανώνυμη εταιρεία. H περίπτωση αυτή προβλέπεται και ρυθμίζεται από την παράγραφο 2 του άρθρου 67 του ΚΝ 2190/20, όπως έχει αντικατασταθεί με το άρθρο 17 του Ν. 2339/95. Λεπτομερή ανάλυση των διατάξεων του προαναφερθέντος άρθρου 67, καθώς και κατατοπιστική περιγραφή της διαδικασίας μετατροπής ΕΠΕ σε AΕ (που εφαρμόζεται και στις περιπτώσεις μετατροπής ατομικής επιχειρήσεως ή προσωπικής εταιρείας σε ανώνυμη εταιρεία) βλ. στην επόμενη παράγραφο παρόντος κεφαλαίου και στο κεφάλαιο τρίτο παρατίθενται σχετικό παράδειγμα με λογιστικές εγγραφές κ.λπ. Εδώ, να σημειωθούν μόνο οι εξής παρατηρήσεις, που αφορούν τη μετατροπή προσωπικής εταιρείας (ΟΕ, ΕΕ) σε AΕ. α) Για τη μετατροπή της ομόρρυθμης ή ετερόρρυθμης εταιρείας σε ανώνυμη εταιρεία απαιτείται ομόφωνη απόφαση όλων των εταίρων της ΟΕ ή ΕΕ εκτός αν το καταστατικό της 4 / 10

προβλέπει άλλη πλειοψηφία για την περίπτωση, που πρέπει να διατυπωθεί εγγράφως σε πρακτικό (βλ. 2 άρθρου 67 ΚΝ 2190/20). β) Επειδή η μετατροπή της προσωπικής εταιρείας σε ΑΕ σημαίνει ουσιαστικά λύση της πρώτης και εισφορά στη δεύτερη όλων των περιουσιακών στοιχείων της πρώτης (εισφορά σε είδος), πρέπει αυτά να εκτιμηθούν από την Επιτροπή του άρθρου 9 του ΚΝ 2190/20, όπως ρητά προβλέπεται από τη διάταξη αυτή για κάθε εισφορά σε είδος είτε κατά τη σύσταση ανώνυμης εταιρείας είτε κατά την αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου αυτής. H επιτροπή θα συσταθεί από την αρμόδια νομαρχία, κατόπιν αιτήσεως, που θα υποβληθεί από την μετατρεπόμενη εταιρεία και θα συνοδεύεται από πρόσφατο ισολογισμό. H αμοιβή για κάθε μέλος της επιτροπής ανέρχεται σήμερα (2007) σε 250 ευρώ (σύνολο 3Χ250=750 ευρώ). Ο ισολογισμός μετασχηματισμού της μετατρεπόμενης εταιρείας (ΟΕ ή ΕΕ) θα είναι εσωλογιστικός (δηλαδή, θα προκύπτει από τα λογιστικά βιβλία), εάν αυτή τηρεί βιβλία τρίτης κατηγορίας ΚBΣ, αλλιώς θα είναι εξωλογιστικός (δηλαδή, θα προκύπτει από φυσική απογραφή). γ) H σύμβαση μετατροπής της προσωπικής εταιρείας σε ΑΕ πρέπει να περιβληθεί τον τύπο του συμβολαιογραφικού εγγράφου. Αυτό προκύπτει τόσο από την επιταγή του άρθρου 67 2 του ΚB 2190/20, όσο και από τη διάταξη της παραγράφου 1 του άρθρου 4 του ίδιου νόμου. Mετατροπή ΕΠΕ σε Ανώνυμη Εταιρεία Το άρθρο 67 του ΚΝ 2190/20, που καταχωρείται σε άλλη θέση(1) ολόκληρο όπως ισχύει, ρυθμίζει ευθέως τη μετατροπή της εταιρείας περιορισμένης ευθύνης (ΕΠΕ) σε ανώνυμη εταιρεία (AΕ). Συνεπώς, εδώ πρόκειται για περίπτωση γνήσιας μετατροπής, αφού διέπεται από ειδική νομοθετική ρύθμιση. Αντίθετα, οι περιπτώσεις μετατροπής ατομικής επιχειρήσεως και ενδεχομένως κοινωνίας, κοινοπραξίας και άλλων μορφών επιχειρηματικής δράσεως σε ανώνυμη εταιρεία είναι περιπτώσεις μη γνήσιας (καταχρηστικής) μετατροπής. Ομως, η νομολογία, η διοίκηση και κυρίως η πρακτική των συναλλαγών εξίσωσε με την πάροδο του χρόνου την καταχρηστική προς τη γνήσια μετατροπή, τόσο ως προς την ακολουθούμενη διαδικασία, όσο και ως προς τις επερχόμενες συνέπειες. Σύμφωνα, λοιπόν, με το άρθρο 67 του ΚΝ 2190/20: 1) Προηγείται κάθε άλλης ενέργειας αίτηση της ΕΠΕ προς την αρμόδια Νομαρχία για τη σύσταση Επιτροπής του άρθρου 9 του νόμου αυτού, που θα εκτιμήσει το ενεργητικό και το παθητικό της εταιρείας και θα προσδιορίσει την καθαρή θέση αυτής. 2) Ακολουθεί η λήψη αποφάσεως από τη συνέλευση των εταίρων της ΕΠΕ περί μετατροπής της σε AΕ με την πλειοψηφία που ορίζει η 1 του άρθρου 38 του Ν. 3190/55, δηλαδή, με πλειοψηφία των τριών τετάρτων του όλου αριθμού των εταίρων, που εκπροσωπούν τα τρία τέταρτα του όλου εταιρικού κεφαλαίου. 3) Tο μετοχικό κεφάλαιο της ανώνυμης εταιρείας, που θα προκύψει από τη μετατροπή της ΕΠΕ, δεν μπορεί να υπολείπεται από το ελάχιστο όριο το οποίο προβλέπει το άρθρο 8 του ΚΝ 2190/20, όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 11 1 εδ. α` του Ν. 2842/2000, δηλαδή, δεν μπορεί να είναι κατώτερο των εξήντα χιλιάδων (60.000) ευρώ, εάν η μετατροπή γίνεται μόνο με τις διατάξεις του ΚΝ 2190/20 και των 300.000 ευρώ, αν η μετατροπή γίνεται και με τη συνδρομή των διατάξεων του ΝΔ 1297/72 ή του Ν. 2166/93 (βλ. απόφαση 1038678/πολ. 1106/11.4.2001 υπ. Οικονομικών και Ανάπτυξης). 5 / 10

4) Το καταστατικό της ανώνυμης εταιρείας συντάσσεται με βάση τις διατάξεις του ΚΝ 2190/20, περιλαμβάνει το ύψος του κεφαλαίου, το πρώτο Διοικητικό Συμβούλιο της εταιρείας και τους Ελεγκτές της πρώτης εταιρικής χρήσεως. Εγκρίνεται από τη συνέλευση των εταίρων της ΕΠΕ και πρέπει να περιβληθεί τον τύπο του συμβολαιογραφικού εγγράφου. 5) H μετατροπή της ΕΠΕ σε AΕ πρέπει να εγκριθεί από τον αρμόδιο Νομάρχη ή τον υπουργό Εμπορίου. H εγκριτική απόφαση καταχωρείται στο Μητρώο Ανωνύμων Εταιρειών, ενώ σχετική ανακοίνωση περί συστάσεως της AΕ δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως. Με αυτές τις δύο ενέργειες επιτυγχάνεται η δημοσιότητα της νέας εταιρείας. Πριν από την ολοκλήρωση των πιο πάνω διατυπώσεων δημοσιότητας η μετατροπή δεν παράγει κανένα αποτέλεσμα. Μετά την τήρηση των διατυπώσεων αυτών η από τη μετατροπή προερχόμενη εταιρεία συνεχίζεται ως ανώνυμη εταιρεία. 6) Οι εκκρεμείς δίκες συνεχίζονται χωρίς να επέρχεται βέβαια διακοπή τους και χωρίς να απαιτείται οποιαδήποτε ειδικότερη διατύπωση για τη συνέχισή τους. Διαδικασία μετατροπής ΕΠΕ σε AΕ H διαδικασία που ακολουθείται, σε γενικές γραμμές, για τη μετατροπή μιας ΕΠΕ σε ανώνυμη εταιρεία είναι η ακόλουθη: α) Λήψη αποφάσεως σε συνέλευση των εταίρων για τη μετατροπή της ΕΠΕ σε AΕ με πλειοψηφία των 3/4 του όλου αριθμού των εταίρων, που να εκπροσωπούν τα 3/4 του όλου εταιρικού κεφαλαίου. Αξιοσημείωτο είναι ότι η απόφαση της συνελεύσεως των εταίρων θα ληφθεί αφού προηγηθεί η εκτίμηση του ενεργητικού και του παθητικού της ΕΠΕ. β) Εκτίμηση των περιουσιακών στοιχείων της μετατρεπομένης ΕΠΕ από την επιτροπή του άρθρου 9 του ΚΝ 2190/20. γ) Σύνταξη του καταστατικού της ανώνυμης εταιρείας, που θα προκύψει από τη μετατροπή. Στη σύνταξη του καταστατικού πρέπει να συμπράξει και δικηγόρος. δ) Συμβολαιογραφική πράξη, που θα επενδύσει τη σύμβαση μετατροπής της ΕΠΕ σε AΕ και θα περιλαμβάνει και το καταστατικό της τελευταίας. ε) Aπόφαση της Νομαρχίας, που εγκρίνει τη σύσταση της AΕ (εκ μετατροπής της ΕΠΕ) και το καταστατικό της. στ) Δημοσιότητα της μετατροπής, που για τη συστηνόμενη AΕ περιλαμβάνει καταχώρηση της εγκριτικής αποφάσεως στο Μητρώο Ανωνύμων Εταιρειών της Νομαρχίας και δημοσίευση σχετικής ανακοινώσεως στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως (TAΕ και ΕΠΕ). Μετατροπή ανώνυμης εταιρείας σε ΕΠΕ H περίπτωση της μετατροπής ανώνυμης εταιρείας σε ΕΠΕ παρ` ότι σπάνια εμφανίζεται στην πράξη προβλέπεται από τις ταυτόσημες διατάξεις των άρθρων 51 Ν. 3190/55 και 66 ΚΝ 2190/20, όπως αυτά αντικαταστάθηκαν από το άρθρο 16 του Ν. 2339/95. Στα άρθρα αυτά ορίζονται τα εξής: 1) Για τη μετατροπή AΕ σε ΕΠΕ χρειάζεται να ληφθεί απόφαση της γενικής συνελεύσεως των μετόχων της ανώνυμης εταιρείας. 6 / 10

2) H πράξη της μετατροπής πρέπει να γίνει με συμβολαιογραφικό έγγραφο. 3) Στο συμβολαιογραφικό έγγραφο θα ενσωματωθεί το καταστατικό της (εκ μετατροπής) ΕΠΕ, στο οποίο πρέπει να περιλαμβάνονται οι ουσιώδεις διατάξεις του Νόμου 3190/55. 4) Το κεφάλαιο της ΕΠΕ που θα προκύψει από τη μετατροπή της ανώνυμης εταιρείας, δεν μπορεί να υπολείπεται από το ελάχιστο όριο που προβλέπει το άρθρο 4 του Ν. 3190/55, δηλαδή, σήμερα (2007) του ποσού των 18.000 ευρώ. Εάν υπολείπεται, η διαφορά θα καλυφθεί με νέες εισφορές των εταίρων (σε χρήμα ή και σε είδος). Τυχόν νέες εισφορές σε είδος θα εκτιμηθούν από την Επιτροπή Εμπειρογνωμόνων του άρθρου 9 του ΚΝ 2190/20. Διαδικασία μετατροπής AΕ σε ΕΠΕ α) Λήψη αποφάσεως των μετόχων της AΕ σε τακτική ή έκτακτη γενική συνέλευση αυτών. H απόφαση θα ληφθεί με τα αυξημένα ποσοστά απαρτίας και πλειοψηφίας, που προβλέπουν τα άρθρα 29 3 και 4 και 31 2 του ΚΝ 2190/20 ή και μεγαλύτερα ποσοστά, που τυχόν προβλέπει το καταστατικό. Τούτο, επειδή στη μετατροπή της AΕ σε ΕΠΕ τυπικά έχουμε λύση της πρώτης (για την οποία απαιτούνται τα προαναφερθέντα αυξημένα ποσοστά) και σύσταση νέας εταιρείας, της ΕΠΕ. β) Συγκρότηση Επιτροπής άρθρου 9 ΚΝ 2190/20. Στα σχετικά άρθρα 51 του Ν. 3190/55 και 66 του ΚΝ 2190/20 αναφέρεται ρητά η υποχρέωση εκτιμήσεως των περιουσιακών στοιχείων της μετατρεπόμενης ανώνυμης εταιρείας από την Επιτροπή του άρθρου 9 του ΚΝ 2190/20. Εξάλλου, η παράγραφος 2 του άρθρου 5 του ΚΝ 3190/55, ορίζει ρητά ότι η αποτίμηση της αξίας των εις είδος εισφορών κατά τη σύσταση της ΕΠΕ γίνεται κατά τις διατάξεις του ΚΝ 2190/20, δηλαδή, με εκτίμηση της επιτροπής του άρθρου 9 του τελευταίου αυτού νόμου. γ) Σύνταξη καταστατικού ΕΠΕ Εταιρικό κεφάλαιο Το καταστατικό της εκ μετατροπής προερχόμενης ΕΠΕ θα συνταχθεί σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν. 3190/55 και θα περιλαμβάνει και ολόκληρο το κείμενο της προαναφερθείσας εκθέσεως εκτιμήσεως. Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δοθεί στο ύψος και την κάλυψη του εταιρικού κεφαλαίου. Κατ` αρχήν, το κεφάλαιο της ΕΠΕ θα είναι ίσο προς τη (θετική ) καθαρή θέση, που αναφέρεται στην έκθεση εκτιμήσεως των περιουσιακών στοιχείων της AΕ. Παράλληλα, το ποσόν του κεφαλαίου της ΕΠΕ δεν μπορεί να είναι κατώτερο των δεκαοκτώ χιλιάδων (18.000) ευρώ και πρέπει να διαιρείται σε ίσα μερίδια, καθένα από τα οποία να είναι ίσο με τριάντα (30) ευρώ ή πολλαπλάσιο του ποσού αυτού (άρθρο 4 Ν. 3190/55, όπως αυτό τροποποιήθηκε με το άρθρο 13 1 και 2 Ν. 2842/2000 και άρθρο 51 1 Ν. 3190/55). δ) Υπογραφή συμβάσεως μετατροπής Οπως ελέχθη και ανωτέρω, η πράξη μετατροπής της ανώνυμης εταιρείας σε ΕΠΕ πρέπει να περιβληθεί τον τύπο του συμβολαιογραφικού εγγράφου, το οποίο θα υπογράψουν, ενώπιον του συμβολαιογράφου, όλοι οι μέτοχοι της μετατρεπόμενης ανώνυμης εταιρείας, αφού αυτό 7 / 10

αποτελεί το συστατικό έγγραφο της εκ μετατροπής προερχόμενης ΕΠΕ Εάν υπάρξουν μέτοχοι της AΕ που διεφώνησαν στη γενική συνέλευση με την απόφαση της μετατροπής, οι μετοχές αυτών, φυσικά, δεν υπολογίζονται για το σχηματισμό των απαιτουμένων ποσοστών απαρτίας και πλειοψηφίας. Ομως, η απόφαση περί μετατροπής, που λήφθηκε νομότυπα από τους λοιπούς μετόχους, υποχρεώνει και τους διαφωνούντες ή απόντες. ε) Εγκριση νομάρχη ή υπουργού Εμπορίου (Ανάπτυξης) H μετατροπή της AΕ σε ΕΠΕ πρέπει να εγκριθεί από την οικεία Νομαρχία ή τον υπουργό Εμπορίου (εάν η AΕ είναι καταχωρημένη στο μητρώο AΕ του υπουργείου) και η σχετική απόφαση εγκρίσεως να καταχωρηθεί στο MAΕ (βλ. απόφαση υπουργού Εμπορίου Κ3/4114/22.12.86 στο ΦΕΚ 946/13/31.12.86). Σχετική ανακοίνωση πρέπει να δημοσιευθεί και στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως. Προς τούτο, υποβάλλεται στη Νομαρχία ένα κυρωμένο αντίγραφο του συμβολαίου μετατροπής μαζί με παράβολο από ΔΟY ύψους 250 ευρώ, πλέον επιβαρύνσεων για TAΠΕT κ.λπ. Το άρθρο 7α του ΚΝ 2190/20, όπως ισχύει μετά την αντικατάστασή του από το άρθρο 2 του ΠΔ 360/93, ορίζει ότι δημοσιεύονται στο ΦΕΚ η λύση της AΕ και η διαγραφή της από το μητρώο AΕ. στ) Θεώρηση του καταστατικού της ΕΠΕ από τη ΔΟY, Ταμεία Νομικών και Προνοίας και Επιμελητήριο Δύο κυρωμένα αντίγραφα του συμβολαίου μετατροπής της AΕ σε ΕΠΕ υποβάλλονται στην αρμόδια ΔΟY εντός προθεσμίας 15 ημερών από της υπογραφής της συμβολαιογραφικής πράξεως. Ταυτόχρονα, θα πληρωθεί και ο φόρος συγκεντρώσεως κεφαλαίου 1%, εφόσον το κεφάλαιο της ΕΠΕ είναι μεγαλύτερο εκείνου της AΕ και η αύξηση αυτή του κεφαλαίου οφείλεται σε τυχόν νέες εισφορές. H ΔΟY θεωρεί το ένα από τα δύο αντίγραφα συμβολαίου και το επιστρέφει στην ενδιαφερόμενη εταιρεία, ενώ το άλλο αντίγραφο κρατεί στο αρχείο της. Το θεωρημένο από τη ΔΟY αντίγραφο συμβολαίου της μετατροπής προσκομίζεται στη συνέχεια στο Ταμείο Νομικών και στο Ταμείο Προνοίας Δικηγόρων, για να γίνει η σχετική θεώρηση και από αυτά. Το ίδιο αντίγραφο θα προσκομισθεί, τέλος, στο οικείο Επιμελητήριο, το οποίο θα χορηγήσει βεβαίωση για το δικαίωμα χρήσεως της επωνυμίας και του διακριτικού τίτλου της ΕΠΕ. Δημοσιότητα της ΕΠΕ. H δημοσιότητα της νέας εκ μετατροπής προελθούσας ΕΠΕ περιλαμβάνει δύο ενέργειες. Πρώτον, καταχώρηση στα βιβλία εταιρειών του αρμόδιου (της έδρας της εταιρείας) Πρωτοδικείου. Τούτο γίνεται με την υποβολή στο Πρωτοδικείο του αντιγράφου του συμβολαίου επί του οποίου έχουν γίνει οι θεωρήσεις της ΔΟY του Επιμελητηρίου και των Ταμείων Νομικών και Προνοίας Δικηγόρων. Κατόπιν αιτήσεως της ΕΠΕ, το Πρωτοδικείο της χορηγεί ένα ή περισσότερα κυρωμένα αντίγραφα του συμβολαίου μετατροπής. Δεύτερον, δημοσίευση στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως σχετικής ανακοινώσεως (περιλήψεως) με τα στοιχεία της εκ μετατροπής προελθούσας ΕΠΕ. H ανακοίνωση περί ιδρύσεως ΕΠΕ, που θα δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, γίνεται κατ` επιταγήν του άρθρου 8 του Ν. 3190/55, όπως ισχύει, με επιμέλεια κάθε εταίρου ή διαχειριστή και με δαπάνες της εταιρείας. Απαιτείται παράβολο από ΔΟY ύψους σήμερα (2007) ευρώ 250, πλέον εισφοράς TAΠΕT και χαρτοσήμου. H ανακοίνωση αυτή είναι άσχετη προς την ανακοίνωση, που θα κάνει στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως η οικεία Νομαρχία 8 / 10

μετά την καταχώρηση της εγκρίσεως της πράξεως μετατροπής της ΑΕ σε ΕΠΕ στο Μητρώο Ανωνύμων Εταιρειών (βλ. και ανωτέρω). Το κείμενο των άρθρων 51 Ν. 3190/55 και 66 ΚΝ 2190/20. APΘPΟΝ 51(3) Ν. 3190/55 MΕTATPΟΠH THΣ AΝΩΝYMHΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΣΕ ΕTAIPΕIA ΠΕPIΟPIΣMΕΝHΣ ΕYΘYΝHΣ 1. H μετατροπή ανώνυμης εταιρείας σε εταιρεία περιορισμένης ευθύνης γίνεται με απόφαση της γενικής συνέλευσης, που λαμβάνεται σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 29 παρ. 3 και 4 και 31 παρ. 2, μετά από προηγούμενη εκτίμηση του ενεργητικού και παθητικού της, σύμφωνα με το άρθρο 9 του παρόντος. Στην περίπτωση αυτή, το εταιρικό κεφάλαιο δεν μπορεί να υπολείπεται από το ελάχιστο όριο που προβλέπεται από το άρθρο 4 του Ν. 3190/1955, όπως ισχύει, εκτός αν η διαφορά αυτή καλυφθεί με νέα εισφορά των εταίρων. H απόφαση της γενικής συνέλευσης πρέπει να περιβληθεί τον τύπο του συμβολαιογραφικού εγγράφου και να περιλαμβάνονται σε αυτήν οι όροι του καταστατικού της εταιρείας περιορισμένης ευθύνης. 2. Από τη συντέλεση των κατά το άρθρο 8 του Ν. 3190/1955 δημοσιεύσεων και παράλληλα των διατυπώσεων δημοσιότητας του άρθρου 7β για τη γενόμενη μετατροπή, η μετατρεπόμενη ανώνυμη εταιρεία συνεχίζεται υπό τον τύπο εταιρείας περιορισμένης ευθύνης. Πριν από την ολοκλήρωση των πιο πάνω διατυπώσεων δημοσιότητας, η μετατροπή δεν παράγει κανένα αποτέλεσμα. Μετά την επέλευση της μετατροπής οι εκκρεμείς δίκες συνεχίζονται χωρίς να επέρχεται διακοπή τους. APΘPΟΝ 66 Ν. 2190/20 MΕΤΑΤΡΟΠΗ AΕ ΣΕ ΕΠΕ (Το κείμενο είναι όμοιο με το κείμενο του άρθρου 51 του Ν. 3190/55, που καταχωρείται ευθύς παραπάνω). Μετατροπή ΑΕ σε μονοπρόσωπη ΕΠΕ Το υπουργείο Οικονομικών είχε αποφανθεί παλαιότερα ότι Μονοπρόσωπη Εταιρεία Περιορισμένης Ευθύνης δεν μπορεί να προέλθει από μετατροπή επιχειρήσεως οποιασδήποτε μορφής (εγκ. 1033549/πολ. 1132/18.4.2002). Αργότερα, μετέβαλε γνώμη και με την ακολουθούσα νεότερη εγκύκλιό του 1056093/πολ. 1086/15.6.2006, δέχθηκε ότι είναι εφικτή η μετατροπή ΑΕ σε μονοπρόσωπη ΕΠΕ 5. Με την αριθμ. 339/2005 Απόφαση του Διοικητικού Εφετείου Αθηνών επί της οποίας δεν ασκήθηκε, με τη σύμφωνη γνώμη του Νομικού Γραφείου Φορολογίας, αναίρεση από το υπουργείο Οικονομίας και Οικονομικών (ΔΟΥ Χολαργού), κρίθηκε ότι στις Μονοπρόσωπες ΕΠΕ έχουν εφαρμογή οι γενικές διατάξεις περί ΕΠΕ και δεν έχουν θεσπιστεί ειδικές διατάξεις, που να διαφοροποιούν τα ζητήματα της μετατροπής των διαφόρων τύπων εταιρειών, και στη συγκεκριμένη περίπτωση των ανωνύμων εταιρειών σε Μονοπρόσωπη ΕΠΕ. 6. Κατόπιν των ανωτέρω και μετά το γεγονός ότι η πιο πάνω απόφαση του Διοικητικού Εφετείου έχει καταστεί αμετάκλητη συνάγεται, ότι είναι εφικτή η μετατροπή Ανώνυμης Εταιρείας σε μονοπρόσωπη ΕΠΕ, ανακαλουμένων των όσων έχουν γίνει δεκτά με το αριθμ. πρωτ. 1033549/10290/Β0012/Πολ. 1132/18.04.2002 έγγραφό μας. Περαιτέρω, δεν υπάρχει υποχρέωση σύνταξης ισολογισμού, αλλά υποβάλλεται μία δήλωση φορολογίας εισοδήματος 9 / 10

με την οποία δηλώνονται όλα τα εισοδήματα της διαχειριστικής περιόδου εντός της οποίας έγινε η μετατροπή, ενώ η υπεραξία που ενδεχόμενα θα προκύψει υπάγεται σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 28 του Ν. 2238/1994 σε φορολογία (αριθμ. πρωτ. 1001193/10016/Β0012/ 13.05.1999 έγγραφό μας. 14α. Mετατροπή ανώνυμης εταιρείας σε ΟΕ ή ΕΕ Το άρθρο 66 του ΚΝ 2190/20 περιλαμβάνει διατάξεις σχετικά με τη διαδικασία μετατροπής Ανώνυμης Εταιρείας σε ΕΠΕ και το άρθρο 67 του ίδιου νόμου περιλαμβάνει αντίστοιχες διατάξεις για τη μετατροπή ΕΠΕ σε Ανώνυμη Εταιρεία. Τώρα, με το άρθρο 66 του Ν. 3604/2007, παρεμβάλλεται στον ΚΝ 2190/20 άρθρο 66α για τη μετατροπή ΑΕ σε προσωπική εταιρεία, καλυπτόμενου έτσι ενός σοβαρού κενού στο νόμο. Αρθρο 66α - Μετατροπή ανώνυμης εταιρείας σε ομόρρυθμη ή ετερόρρυθμη εταιρεία 1. Η μετατροπή ανώνυμης εταιρείας σε ομόρρυθμη ή ετερόρρυθμη εταιρεία γίνεται με ομόφωνη απόφαση όλων των μετόχων. Στη σχετική απόφαση πρέπει να περιλαμβάνονται οι όροι του καταστατικού της ομόρρυθμης ή της ετερόρρυθμης εταιρείας. 2. Από τη συντέλεση των δημοσιεύσεων και των διατυπώσεων δημοσιότητας κατά το άρθρο 42 του Εμπορικού Νόμου και το άρθρο 7β του παρόντος νόμου για τη γενόμενη μετατροπή, η μετατρεπόμενη ανώνυμη εταιρεία συνεχίζεται με τη μορφή ομόρρυθμης ή ετερόρρυθμης εταιρείας. Πριν από την ολοκλήρωση των διατυπώσεων δημοσιότητας του προηγούμενου εδαφίου, η μετατροπή δεν παράγει κανένα αποτέλεσμα. Μετά την επέλευση της μετατροπής, οι εκκρεμείς δίκες συνεχίζονται στο όνομα της νέας εταιρείας, χωρίς να επέρχεται διακοπή τους. Πηγή: Κέρδος 10 / 10