ΘΕΜΑ Α ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ Γ ΤΑΞΗΣ ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Να γράψετε στο τετράδιο σας τον αριθμό καθεμιάς από τις παρακάτω ημιτελείς προτάσεις Α1 έως Α5 και δίπλα το γράμμα που αντιστοιχεί στη λέξη ή την φράση, η οποία συμπληρώνει σωστά την ημιτελή πρόταση. Α1. Το άγαρ είναι: Α. πρωτεΐνη που προέρχεται από φύκη. Β. πηγή αζώτου για τις εργαστηριακές καλλιέργειες. Γ. ρευστό υλικό σε θερμοκρασίες κάτω από 45 ο C. Δ. πολυσακχαρίτης που προέρχεται από φύκη. Α2. Η γονιαδιακή ρύθμιση στα βακτήρια γίνεται κυρίως στο επίπεδο Α. της μεταγραφής Β. μετά την μεταγραφή Γ. της μετάφρασης Δ. μετά την μετάφραση Α3. Τα κύτταρα ενός οργανισμού διαφέρουν στο δομή και στη λειτουργία τους εξαιτίας διαφορών στο είδος των μορίων: Α. mrna Β. trna Γ. snrna Δ. rrna Α4. Σε έλλειψη γονιδίου οφείλεται: Α. η φαινυλκετονουρία. Β. Το σύνδρομο «φωνή της γάτας». Γ. η κυστική ίνωση. Δ. το ρετινοβλάστωμα. Α5. Σε άτομα που πάσχουν από αιμορροφιλία Β, χορηγείται: Α. Ο παράγοντας VIII Β. Η αυξητική ορμόνη Γ. O παράγοντας IX Δ. η α1 αντιθρυψίνη
ΘΕΜΑ Β Β1. Να γράψετε στο τετράδιο σας τον αριθμό κάθε πρότασης που ακολουθεί και δίπλα να σημειώσετε αν η πρόταση είναι Σωστή ή Λανθασμένη. Α. Όλα τα φυσιολογικά κύτταρα ενός ανθρώπου έχουν τον ίδιο αριθμό χρωμοσωμάτων. Β. Το γονιμοποιημένο ωάριο έχει 23 χρωμοσώματα. Γ. Οι δύο αλυσίδες του DNA είναι συμπληρωματικές και αντιπαράλληλες. Δ. To γενετικό υλικό ανθρώπινου μυϊκού κυττάρου αποτελείται μόνο από γραμμικά δίκλωνα μόρια DNA. Ε. Το οπερόνιο της λακτόζης διαθέτει δύο αλληλουχίες λήξης της μεταγραφής. Β2. Τι ορίζουμε με τον όρο Βιοτεχνολογία; Μονάδες 10 Μονάδες 2 Β3. Να περιγράψετε την διαδικασία κλωνοποίησης με την οποία δημιουργήθηκε το πρόβατο Dolly. Β4. Να αναφέρετε ποια θρεπτικά συστατικά είναι απαραίτητα για να αναπτυχθεί το βακτήριο E.coli σε μια καλλιέργεια. ΘΕΜΑ Γ Από την παρακάτω αλληλουχία της μη κωδικής αλυσίδας ενός γονιδίου, παράγεται φυσιολογικό πεπτίδιο. 3 CGTACGGCATGTTATGGCGAACTCAACTTT 5 Γ1. Να γράψετε τα κωδικόνια του mrna που μεταγράφεται από αυτό το γονίδιο καθώς και τις αλληλουχίες των αντικωδικονίων trna που θα συμμετάσχουν στην διαδικασία της πρωτεϊνοσύνθεσης. Δικαιολογήστε την απάντηση σας. Γ2. Ένα μεταλλαγμένο αλληλόμορφο του γονιδίου που φέρει μια γονιδιακή μετάλλαξη παράγει το παρακάτω πεπτίδιο. H2N met pro tyr asn thr ala trp ser COOH Να γράψετε την αλληλουχία του DNA του μεταλλαγμένου αλληλομόρφου.
Γ3. Να ορίσετε τον τύπο της μετάλλαξης και τις επιπτώσεις της μετάλλαξης αυτής για το πρωτεϊνικό μόριο. Γ4. Ποιοι παράγοντες μπορούν να προκαλέσουν μεταλλάξεις; Δίνεται ο Γενετικός Κώδικας μετά το τέλος των εκφωνήσεων. ΘΕΜΑ Δ Μονάδες 4 Δ1. Οι γάτες έχουν 38 χρωμοσώματα στα σωματικά τους κύτταρα και ο φυλοκαθορισμός τους είναι όμοιος με αυτόν του ανθρώπου. Να υπολογίσετε πόσα αυτοσωμικά χρωμοσώματα θα περιέχει ένα νευρικό κύτταρο γάτας, πόσα μόρια DNA θα περιέχει ο πυρήνας του νευρικού κυττάρου στο τέλος της μεσόφασης και πόσα μόρια DNA θα περιέχει ο πυρήνας ενός σπερματοζωαρίου ενός γάτου. Μονάδες 6 Δ2. Στις γάτες τα αρσενικά άτομα μπορεί να είναι μαύρα ή πορτοκαλί, ενώ τα θηλυκά μπορεί να είναι μαύρα, πορτοκαλί ή παρδαλά. Από την διασταύρωση ενός γάτου και μιας γάτας προέκυψαν οι παρακάτω φαινότυποι: 2 πορτοκαλί αρσενικά άτομα, 2 μαύρα αρσενικά άτομα, 2 πορτοκαλί θηλυκά άτομα και 2 παρδαλά θηλυκά άτομα. Να εξηγήσετε τον τύπο κληρονομικότητας του χρώματος και να δικαιολογήσετε τους γονότυπους των ατόμων που διασταυρώθηκαν. Μονάδες 7 Δ3. Στο παραπάνω γενεαλογικό δένδρο απεικονίζεται ο φαινότυπος σε σχέση με την εμφάνιση μιας ασθένειας στα άτομα μιας οικογένειας. Εάν γνωρίζετε ότι το αρσενικό άτομο της πατρικής γενιάς (Ι1) είναι ομόζυγο, να αναγνωρίσετε τον τύπο
κληρονομικότητας της ασθένειας. 12 Μονάδες
ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΟΥ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑΤΟΣ ΘΕΜΑ Α: Α1. Δ Α2.Α Α3.Α Α4.Δ Α5. Γ ΘΕΜΑ Β: B1. Α. Λ Β. Λ Γ. Σ Δ. Λ Ε. Σ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ B2. «Η Βιοτεχνολογία αποτελεί συνδυασμό Επιστήμης και Τεχνολογίας.σε ευρεία κλίμακα χρήσιμων προϊόντων», Σχολικό Βιβλίο Κεφ. 7. Β3. «Το πρόβατο Dolly δημιουργήθηκε, όταν ο πυρήνας ενός κυττάρου, η οποία γέννησε την Dolly», Σχολικό Βιβλίο Κεφ.9. Β4. Πηγή άνθρακα: Γλυκόζη, πηγή αζώτου: νιτρικά ή αμμωνιακά ιόντα, μεταλλικά ιόντα και νερό. ΘΕΜΑ Γ: Γ1. mrna: 5 AUG 3, 5 CCG 3, 5 UAC3, 5 AAU3, 5 ACC 3, 5 GCU 3, 5 UGA 3 trna: 3 UAC 5, 3 GGC 5, 3 AUG 5, 3 UUA 5, 3 UGG 5, 3 CGA 5. Γ2. 3 CGTACGGCATGTTATGGCGAACCTCAACTTT 5 Γ3. Προσθήκη της βάσης C μέσα στο κωδικόνιο λήξης. Προκύπτει πρωτεΐνη με δύο επιπλέον αμινοξέα, πιθανότατα μη λειτουργική. Γ4. «Οι μεταλλάξεις που εμφανίζονται αιφνίδια μέσα στον πληθυσμό βρίσκονται σε γεωργικά, βιομηχανικά και φαρμακευτικά προϊόντα που χρησιμοποιούνται ευρύτατα.». Σχολικό Βιβλίο, Κεφ. 6. ΘΕΜΑ Δ Δ1. Νευρικό κύτταρο γάτας: αυτοσωμικά χρωμοσώματα =36 και μόρια DNA= 76 μόρια DNA. Σπερματοζωάριο = 19 μόρια DNA. Δ2. Το χρώμα της γάτας καθορίζεται με φυλοσύνδετο τύπο κληρονομικότητας, όπου το X Π : το αλληλόμορφο που είναι υπεύθυνο για το πορτοκαλί χρώμα, και Χ Μ : το αλληλόμορφο που είναι υπεύθυνο για το μαύρο χρώμα. Τα δύο αλληλόμορφα είναι μεταξύ τους συνεπικρατή. Συνεπώς, οι γονείς των απογόνων που δίνονται στην εκφώνηση είναι Χ Π Υ και Χ Π Χ Μ. Δ3. Ο τύπος κληρονομικότητας είναι μιτοχονδριακός. Παρατηρείται ότι το χαρακτηριστικό το φέρουν όλα τα παιδιά όταν το φέρει και η μητέρα και κανένα παιδί όταν το φέρει ο πατέρας.