ΚΑΤΕΠΕΙΓΟΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Αθήνα 25 Μαΐου 1994 ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ Αρ. Πρ. 1060111/980/Α0012 ΓΕΝ. Δ/ΝΣΗ ΦΟΡΟΛΟΓΙΑΣ & Δ. Π. ΠΟΛ 1130 Δ/ΝΣΗ ΦΟΡΟΛ. ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΟΣ ΤΜΗΜΑΤΑ Α - Β Τηλέφωνο : 3477166 (εσωτ. 145, 147) ΘΕΜΑ : Κοινοποίηση ορισμένων διατάξεων του ν. 2214/11. 5. 1994 (ΦΕΚ 75Α) άμεσης εφαρμογής. Σας κοινοποιούμε ορισμένες διατάξεις του ν. 2214/1994 οι οποίες έχουν άμεση εφαρμογή, για ενημέρωσή σας, με τη διευκρίνηση οτι αναλυτικές οδηγίες γι'αυτές θα σας δοθούν σύντομα με πληρέστερη ερμηνευτική εγκύκλιο του νόμου. ΦΥΣΙΚΑ ΠΡΟΣΩΠΑ Ρυθμίσεις στη φορολογία εισοδήματος φυσικών προσώπων. 1. Εκπτωση πρόσθετων δαπανών (παρ. 5 άρθρου 13). Εκτός απο τις δαπάνες που εκπίπτουν μέχρι σήμερα, βάσει των διατάξεων του άρθρου 8 του ν.δ. 3323/1955, απο το συνολικό εισόδημα του φορολογουμένου αφαιρείται ποσοστό 30% του συνολικού ετήσιου ποσού των οικογενειακών δαπανών, στις οποίες υποβάλλεται ο φορολογούμενος, η σύζυγός του και τα τέκνα τους, που συνοικούν με αυτούς και τους βαρύνουν, για αγορά αγαθών και υπηρεσίες γενικά. Απο τις δαπάνες αυτές εξαιρούνται : αα) αυτές που αναφέρονται στην παράγραφο 1 του άρθρου 20 του ν.δ. 3323/1955. ββ) πραγματικές δαπάνες που λαμβάνονται υπόψη για τον υπολογισμό της ετήσιας τεκμαρτής δαπάνης, σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου 5 του άρθρου 5 του ν.δ. 3323/1955. γγ) αυτές που ήδη εκπίπτονται σύμφωνα με τις διατάξεις των περιπτώσεων στ, η, θ, ια, ιβ, ιγ, ιδ, ιε της παραγρ. 6 του άρθρου 8 του ν.δ. 3323/1955. δδ) δαπάνες για αγορά τροφίμων και ποτών, γενικώς καθώς και καυσίμων. εε) δαπάνες για ύδρευση, αποχέτευση, συγκοινωνίες, φωταέριο, παροχή ηλεκτρικού ρεύματος, ασφάλιστρα και τέλη κυκλοφορίας αυτοκινήτων, καθώς και για δίδακτρα σε ιδιωτικά σχολεία. Για τη διενέργεια της έκπτωσης αυτής πρέπει το συνολικό ποσό των δαπανών, που καταβλήθηκε για αγαθά και υπηρεσίες, να αναγράφεται στην αρχική εμπρόθεσμη δήλωση εισοδήματος και να συνυποβάλλονται με αυτή τα πρωτότυπα των νόμιμων δικαιολογητικών, που εκδίδονται σύμφωνα με τις διατάξεις του Κώδικα Βιβλίων και Στοιχείων, όπως αυτές ισχύουν κάθε φορά. Αποδείξεις λιανικής πώλησης αξίας ανω των δέκα χιλιάδων (10.000) δραχμών γίνονται δεκτές για την αναγνώριση της έκπτωσης της δαπάνης που αντιπροσωπεύουν, 1
μόνον εαν αναγράφεται το ονοματεπώνυμο του αγοραστή φορολογούμενου και τίθεται η σφραγίδα του πωλητή. Δαπάνες αγοράς αγαθών και υπηρεσιών που γίνονται στην αλλοδαπή βάσει των διατάξεων της παραγρ. 5 του άρθρου 13 δεν αφαιρούνται. Τα ανωτέρω ισχύουν για δαπάνες αγοράς ή υπηρεσιών που πραγματοποιούνται απο 1. 1. 1994 και μετά. 2. Αποζημίωση απολυομένων (παρ. 8 άρθρου 13) Ο φόρος αποζημιώσεων υπολογίζεται με βάση την νέα κλίμακα της παραγράφου 1 του άρθρου 9 του ν.δ. 3323/1955, στο καθαρό ποσό της αποζημίωσης που απομένει, μετά την αφαίρεση ποσού ενος εκατομμυρίου (1.000.000) δραχμών που δεν θεωρείται εισόδημα και παρακρατείται κατά την πληρωμή της στο δικαιούχο. Η ρύθμιση αυτή ισχύει για καταβολές αποζημιώσεων που γίνονται απο 11.5. 1994 και μετά. 3. Παρακράτηση φόρου μισθωτών υπηρεσιών. α) Παραγρ. 5 άρθρου 14 Ο φόρος που παρακρατείται, στο εισόδημα απο μισθωτές υπηρεσίες σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου 1 του άρθρου 1 του ν. 2019/1992 και του πρώτου εδαφίου της περίπτωσης στ της παραγράφου 1 του άρθρου 43 του ν.δ. 3323/1955. (Αξιωματικοί Εμπορικού Ναυτικού που φορολογούνται κατά ειδικό τρόπο) μειώνεται κατά ποσοστό πέντε τοις εκατό (5%) κατά την παρακράτησή του. Η μείωση αυτή ισχύει για εισοδήματα απο μισθούς, συντάξεις κλπ που καταβάλλονται απο 1. 7. 1994 και μετά. β) Παραγρ. 10 άρθρου 19 Σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγρ. 10 του άρθρου 19 του Ν. 2214/94, εισόδημα απο μισθωτές υπηρεσίες θεωρείται και το εισόδημα που αποκτούν οι δικηγόροι ως πάγια αντιμισθία για την παροχή νομικών υπηρεσιών, σε τράπεζες, επιχειρήσεις κλπ, καθώς και το εισόδημα που αποκτούν οι ξεναγοί οι οποίοι υπάγονται στις διατάξεις του άρθρου 37 του ν. 1545/1985 (ΦΕΚ 91Α ). Οι διατάξεις αυτές ισχύουν σύμφωνα με τις διατάξεις της περιπτ. α του άρθρου 66 του Ν. 2214/1994, για εισοδήματα που αποκτώνται απο 1 Ιανουαρίου 1994 και μετά. Συνεπώς στις ανωτέρω αμοιβές που καταβάλλονται απο 1 Ιουνίου 1994 και μετά, θα πρέπει να διενεργείται παρακράτηση φόρου, σύμφωνα με οσα ορίζονται στις διατάξεις της παραγρ. 1 του άρθρου 1 του Ν. 2019/92. 4. Φορολογία προσωπικών εταιριών άρθρου 16α ν.δ. 3323/1955 α) Παραγρ. 2 άρθρου 16. Σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγρ. 2 του άρθρου 16 του Ν. 2214/94, οι διατάξεις των παραγράφων 1 εως και 5 του άρθρου 16α του Ν.Δ. 3323/1955 δεν εφαρμόζονται για : αα) Κοινωνίες αστικού δικαίου που εκμεταλλεύονται φορτηγά ή επιβατικά αυτοκίνητα δημόσιας χρήσης για τα καθαρά κέρδη που προέρχονται απο τη συνεκμετάλλευση με τη μορφή κοινωνίας μέχρι και δυο αυτοκινήτων. Τα καθαρά κέρδη που προέρχονται απο την εκμετάλλευση των πάνω απο δυο αυτοκινήτων φορολογούνται με τις διατάξεις του άρθρου αυτού. ββ) Τους λοιπούς υποχρέους, που αναφέρονται στην παράγραφο 3 του άρθρου 3 του ν.δ. 3323/1955, οι οποίοι εκμεταλλεύονται ενα μόνο αυτοκίνητο δημόσιας χρήσης. 2
γγ) Εταιρείες συστεγαζόμενων φαρμακείων στις οποίες συμμετέχουν αποκλειστικώς φαρμακοποιοί. Οι παραπάνω διατάξεις ισχύουν για εισοδήματα που αποκτήθηκαν στο οικον. έτος 1994 (χρήση 1993). β) Παραγρ. 3 άρθρου 16. Με τη νέα αυτή διάταξη ορίζεται οτι σε περίπτωση κατά την οποία η αρχική δήλωση του άρθρου 16α υποβάλλεται εμπρόθεσμα και μέχρι τριάντα (30) ημέρες απο τη λήξη της προθεσμίας υποβολής της, εξακολουθεί να ισχύει το δικαίωμα αφαίρεσης της επιχειρηματικής αμοιβής απο τα κέρδη. Οι διατάξεις αυτές εφαρμόζονται για εισοδήματα κτηθέντα στο οικον. έτος 1994 και μετά. γ) Παραγρ. 4 άρθρου 16 Με τη διάταξη αυτή ορίζεται οτι η επιλογή για το δικαίωμα αφαίρεσης της επιχειρηματικής αμοιβής δηλώνεται με την οικεία αρχική εμπρόθεσμη ή εκπρόθεσμη κατά περίπτωση, δήλωση της εταιρείας και δεν ανακαλείται. Η διάταξη αυτή εφαρμόζεται για εισοδήματα κτηθέντα στο οικον. έτος 1994 και μετά. δ) Αρθρο 18 Με τις διατάξεις του άρθρου αυτού θεωρείται ως ακαθάριστο έσοδο της ομόρρυθμης εταιρίας, της ετερόρρυθμης εταιρίας, της Κοινωνίας Αστικού Δικαίου κλπ, η αντικειμενική ή πραγματική αξία, κατά περίπτωση, των αυτοτελών οικοδομών, διαμερισμάτων, καταστημάτων, γραφείων, αποθηκών και λοιπών χωρών που περιέρχονται κατά το χρόνο της διάλυσης στα μέλη αυτών. Το καθαρό κέρδος που προκύπτει με βάση τα έσοδα αυτά φορολογείται στο όνομα της εταιρείας, κοινωνίας ή κοινοπραξίας με συντελεστή τριάντα πέντε τοις εκατό (35%) κατά το έτος που διαλύεται η εταιρία, κοινωνία ή κοινοπραξία. Η ανωτέρω ρύθμιση καταλαμβάνει εισοδήματα που αποκτώνται απο 1 Ιανουαρίου 1994 και μετά. 5. Παρακράτηση φόρων. α) Παραγρ. 5 άρθρου 19. Με τις διατάξεις αυτές αυξάνεται απο 2% σε 3%, το ποσοστό παρακράτησης του φόρου που εφαρμόζεται στα εισοδήματα των εργοληπτών κατασκευής κάθε είδους τεχνικών έργων και ενοικιαστών δημοσίων, δημοτικών, κοινοτικών ή λιμενικών προσόδων που υπολογίζεται στην αξία του κατασκευαζομένου έργων ή του μισθώματος. Η διάταξη αυτή εφαρμόζεται για καταβολές που πραγματοποιούνται απο 11 Μαΐου 1994 και μετά. β) Παραγρ. 8 άρθρο 19 Με τη διάταξη αυτή επιβάλλεται παρακράτηση φόρου στα εισοδήματα που προέρχονται απο αμοιβές ή προμήθειες λόγω διαμεσολάβησης για πώληση μεριδίων αμοιβαίων κεφαλαίων, με συντελεστή δέκα πέντε τοις εκατό (15%), που υπολογίζεται στο ποσό της αμοιβής ή προμήθειας του δικαιούχου. Οι Α. Ε. Διαχειρίσεως αμοιβαίων κεφαλαίων υποχρεούνται να παρακρατούν το φόρο κατά την καταβολή των προμηθειών ή αμοιβών. Η διάταξη αυτή εφαρμόζεται για αμοιβές ή προμήθειες που καταβάλλονται απο 11 Μαΐου 1994 και μετά. γ) Παραγρ. 6 άρθρου 19 3
Για την εφαρμογή της διάταξης αυτής παρέχονται σχετικές οδηγίες με ξεχωριστή διαταγή μας. δ) Παραγρ. 9 του άρθρου 23 Με τις διατάξεις της ανωτέρω παραγράφου προβλέπεται οτι οι ανώνυμες εταιρίες, των οποίων οι μετοχές είναι ανώνυμες μη εισηγμένες στο Χρηματιστήριο Αθηνών, πρέπει να παρακρατούν φόρο με συντελεστή σαράντα τοις εκατό (40%) για ολες γενικά τις περιπτώσεις αμοιβών που καταβάλλουν στα μέλη του Δ. Σ. κ.λ.π. της ανώνυμης εταιρίας. Αν όμως η ανώνυμη εταιρία έχει ονομαστικές και ανώνυμες μετοχές, ο αυξημένος συντελεστής παρακράτησης φόρου εφαρμόζεται στην περίπτωση κατά την οποία ο αριθμός των ανώνυμων μετοχών που υπάρχουν κατά την έναρξη της διαχειριστικής περιόδου είναι ίσος ή μεγαλύτερος απο το πενήντα τοις εκατό (50%) του συνόλου των μετοχών. Η διάταξη αυτή εφαρμόζεται για καταβολές που γίνονται απο 1 Μαΐου 1994 και μετά. 6. Παραγρ. 14 και 15 άρθρου 1 Σύμφωνα με τις διατάξεις των παραγρ. αυτών : - Σε επιχειρήσεις αποκλειστικά πλανοδίων λιανοπωλητών επιβάλλεται ποσό καταβαλλόμενου φόρου ίσο με εβδομήντα πέντε χιλιάδες (75.000) δραχμές ετησίως, με το οποίο εξαντλείται η φορολογική τους υποχρέωση απο τη δραστηριότητα αυτή. Προκειμένου για επιχειρήσεις που έχουν την έδρα τους σε πόλεις με πληθυσμό κάτω απο διακόσιες χιλιάδες (200.000) κατοίκους, το ποσό αυτό ορίζεται σε πενήντα χιλάδες (50.000) δραχμές ετησίως. - Σε επιχερήσεις αποκλειστικά λιανοπωλητών σε κινητές λαϊκές αγορές, είτε διαθέτουν ίδια προϊόντα τρίτων, επιβάλλεται ποσό καταβαλλόμενου φόρου ίσο με εκατό χιλιάδες (100.000) δραχμές ετησίως, με το οποίο εξαντλείται η φορολογική τους υποχρέωση απο τη δραστηριότητα αυτή. Προκειμένου για επιχειρήσεις που έχουν την έδρα τους σε πόλεις με πληθυσμό κάτω απο διακόσιες χιλιάδες (200.000) κατοίκους, το ποσό αυτό ορίζεται σε πενήντα χιλιάδες (50.000) δραχμές ετησίως. Ο φόρος της παραγράφου αυτής, καθώς και της προηγούμενης, καταβάλλεται στην αρχή κάθε διαχειριστικής περιόδου, το αργότερο μέχρι τέλος του μηνος Ιανουαρίου και σε κάθε περίπτωση πριν απο την έκδοση ή την ανανέωση της οικείας άδειας άσκησης του επαγγέλματος απο την αρμόδια αρχή. Εξαιρετικά, για τη διαχειριστική περίοδο 1994 οι υπόχρεοι αυτών των παραγράφων υποχρεούνται να καταβάλλουν το φόρο μέχρι την 30η Ιουνίου 1994. ΝΟΜΙΚΑ ΠΡΟΣΩΠΑ Ρυθμίσεις στη φορεολογία εισοδήματος νομικών προσώπων (άρθρο 23). 1. Αυξηση φορολογικών συντελεστών. - Με τις διατάξεις της παραγρ. 1 του άρθρου αυτού τροποποιείται ο συντελεστής φορολογίας καθαρών κερδών των ημεδαπών ανωνύμων εταιρειών και των αλλοδαπών εταιρειών και οργανισμών που αποβλέπουν στην απόκτηση οικονομικών ωφελημάτων στη χώρα μας ως εξης : 4
α. Για τις ανώνυμες εταιρίες των οποίων οι μετοχές είναι ανώνυμες και ΜΗ εισηγμένες στο Χρημαριστήριο Αθηνών, ο συντελεστής αυξάνεται απο 35%, που ισχύει σήμερα για ολες ανεξαιρέτως τις ανώνυμες εταιρίες σε 40%. β. Για τις εγκατεστημένες στη χώρα μας αλλοδαπές επιχειρήσεις και οργανισμούς, ο συντελεστής φορολογίας αυξάνεται απο 35% σε 40%. γ. Για τα λοιπά νομικά πρόσωπα που αναφέρονται στο άρθρο 3 του ν.δ. 3843/58, ο συντελεστής φόρου παρέμεινε στο τριάντα πέντε τοις εκατό (35%). Οι ανωτέρω διατάξεις εφαρμόζονται για διαχειριστικές χρήσεις που κλείνουν με 30. 6. 1994 και μετά. 2. Κεφαλοποίηση ή διανομή αφορολογήτων αποθεματικών α. Αρθρο 23 παραγρ. 2 Με τις διατάξεις της παραγρ. 2 του άρθρου αυτού αντικαθίσταται η παραγρ. 4 του άρθρου 8Α του ν.δ. 3843/1958. Με βάση τις νέες διατάξεις, όταν οι ανώνυμες εταιρίες, εταιρίες περιορισμένης ευθύνης και συνεταιρισμοί κεφαλοποιούν ή διανέμουν αφορολόγητα αποθεματικά που έχουν σχηματίσει, αυτά θα φορολογούνται στο εξης κατά το χρόνο κεφαλοποίησης ή διανομής, αυτοτελώς με τον ισχύοντα συντελεστή φορολογίας εισοδήματος νομικών προσώπων. Τα ανωτέρω έχουν εφαρμογή και για τα εγκατεστημένα στη χώρα μας υποκαταστήματα αλλοδαπών εταιριών και οργανισμών σε περίπτωση που πιστώνουν το κεντρικό κατάστημα στην αλλοδαπή με κέρδη που δεν έχουν φορολογηθεί στο όνομα του υποκαταστήματος στη χώρα μας, ή όταν αναλαμβάνουν ή εξάγουν αυτά στην αλλοδαπή. β. Αρθρο 23 παραγρ. 3 Τα ανωτέρω έχουν ανάλογη εφαρμογή και επι των επιχειρήσεων της πίστωσης δ της παραγρ. 1 του άρθρου 3, σε περίπτωση πίστωσης του κεντρικού καταστήματος ή ανάληψης ή εξαγωγής στο εξωτερικό κερδών ή αποθεματικών που έχουν φορολογηθεί κατά ειδικό τρόπο με εξάντληση της φορολογικής υποχρέωσης, ανεξάρτητα του χρόνου σχηματισμού τους. Η ισχύς των ανωτέρω διατάξεων αρχίζει απο 11 Μαϊου 1994. 3. Δικαίωμα αφαίρεσης επιχειρηματικής αμοιβής (παραγρ. 4 άρθρου 23) Σύμφωνα με την ανωτέρω διάταξη όταν η αρχική δήλωση της Ε. Π. Ε. υποβάλλεται εκπρόθεσμα και μέχρι τριάντα (30) ημέρες απο τη λήξη της προθεσμίας υποβολής της, εξακολουθεί να ισχύει το δικαίωμα αφαίρεσης της επιχειρηματικής αμοιβής απο τα κέρδη. (παραγρ. 5 άρθρου 23) Σύμφωνα με τη διάταξη αυτή το δικαίωμα του διαχειριστή - εταίρου ΕΠΕ να επιλέξει την εταιρία απο την οποία θα λάβει επιχειρηματική αμοιβή, μπορεί να γίνεται και με την υποβολή της αρχικής εμπρόθεσμης ή εκπρόθεσμης, κατά περίπτωση, δήλωση της ΕΠΕ και δεν ανακαλείται. Οι ανωτέρω διατάξεις εφαρμόζονται για εισοδήματα του οικον. έτους 1994 που αποκτήθηκαν απο 1 Ιανουαρίου 1993 και μετά. 4. Παρακράτηση φόρου. α. (Παραγρ. 7 άρθρου 23) 5
- Με τις διατάξεις της παραγράφου 7 του άρθρου αυτού αυξάνεται απο 35% σε 40% ο συντελεστής φορολογίας των αλλοδαπών εταιριών, χωρίς μόνιμη εγκατάσταση στην Ελλάδα, για τα εισοδήματα απο κινητές αξίες (κυρίως τόκους) που αποκτούν στη χώρα μας απο 11. 5. 1994 και μετά. β. (Παραγρ. 8 άρθρου 23) - Με τις διατάξεις της παραγρ. 8 αυξάνονται οι συντελεστές φόρου εισοδήματος των αλλοδαπών εταιριών και οργανισμών που αναλαμβάνουν την εργοληπτική κατασκευή δημόσιων ή ιδιωτικών τεχνικών έργων στην Ελλάδα ως εξης : α) Για τα έργα του δημοσίου, δήμων, κοινοτήτων, δημοσίων επιχειρήσεων απο 3,5% σε 4%. β) Για ιδιωτικά έργα με ίδια υλικά, απο 4,20% σε 4,80%. γ) Για τα ιδιωτικά έργα χωρίς ίδια υλικά, απο 8,75% σε 10%. Οι ανωτέρω διατάξεις εφαρμόζονται για ποσά που καταβάλλονται απο 11. 5. 1994 και μετά. 5. Επιβολή προστίμων (άρθρο 30) 1. Τα πρόσωπα που παραβαίνουν τις διατάξεις των άρθρων 5, 11, 12, 14, 16α, 29, 30, 44, 50, 50α, 69 παράγραφοι 7 και 8, 70, 71 και 72 του ν.δ. 3323/1955 υπόκεινται για κάθε παράβαση σε πρόστιμο που ορίζεται σε ποσοστό δέκα τοις εκατό (10%) επι του φόρου που προκύπτει κάθε φορά, μη δυνάμενο να είναι μικρότερο των εξήντα χιλιάδων (60.000) δραχμών και μεγαλύτερο των τριακοσίων χιλιάδων (300.000) δραχμών, στην περίπτωση δε που δεν προκύπτει ποσό οφειλόμενου φόρου, επιβάλλεται το ελάχιστο πρόστιμο. 2. Τα πρόστιμα που προβλέπουν οι διατάξεις του παρόντος άρθρου επιβάλλονται με το οικείο φύλλο ελέγχου ή με ιδιαίτερη πράξη του αρμόδιου προϊσταμένου της Δ. Ο. Υ. κατά περίπτωση. Κατά τη διοικητική επίλυση της διαφοράς το πρόστιμο που επιβλήθηκε μειούται στο ενα τρίτο (1/3) αυτού. Οι παραπάνω διατάξεις εφαρμόζονται για υποθέσεις οικον. έτους 1994 και μετά. Ακριβές αντίγραφο Με Ε. Υ. Η Προϊσταμένη της Γραμματείας Ο ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΙΩΑΝ. ΜΗΤΡΟΠΟΥΛΟΣ 6