ΑΤΟΜΙΚΗ ΕΤΑΙΡΙΑ «ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΤΖΙΟΥΜΑΚΗΣ» ΜΕΛΕΤΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ «ΜΟΝΑ Α ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΑΠΟ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ ΒΙΟΜΑΖΑΣ ΜΕ ΤΗ ΜΕΘΟ Ο ΤΗΣ ΑΕΡΙΟΠΟΙΗΣΗΣ ΣΥΝΟΛΙΚΗΣ ΙΣΧΥΟΣ 100 KWe» ΘΕΣΗ «ΒΡΥΣΗ» ΗΜΟΤΙΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ ΤΥΡΝΑΒΟΥ ΗΜΟΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΤΥΡΝΑΒΟΥ ΗΜΟΥ ΤΥΡΝΑΒΟΥ, Π.Ε. ΛΑΡΙΣΑΣ ΛΑΡΙΣΑ 2014
ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ... 3 2. ΜΗ ΤΕΧΝΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ... 6 3. ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΣΤΟΧΟΣ, ΣΗΜΑΣΙΑ, ΑΝΑΓΚΑΙΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ ΣΥΣΧΕΤΙΣΗ ΤΟΥ ΜΕ ΑΛΛΑ ΕΡΓΑ... 7 3.1 ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΗ ΘΕΣΗ ΚΑΙ ΙΟΙΚΗΤΙΚΗ ΥΠΑΓΩΓΗ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ... 7 3.2 ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ... 8 3.3 ΣΤΟΧΟΣ, ΣΗΜΑΣΙΑ ΚΑΙ ΑΝΑΓΚΑΙΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ... 9 3.3 ΣΤΟΧΟΣ, ΣΗΜΑΣΙΑ ΚΑΙ ΑΝΑΓΚΑΙΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ... 9 3.4 ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ... 10 3.5 ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ... 12 3.6 ΣΥΣΧΕΤΙΣΗ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ ΜΕ ΑΛΛΑ ΕΡΓΑ ΚΑΙ ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ... 13 4. ΑΝΑΛΥΤΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ Α.Π.Ε. (ΚΥΡΙΩΣ ΕΡΓΟΥ ΚΑΙ ΣΥΝΟ ΩΝ ΑΥΤΟΥ ΟΠΩΣ Ο ΟΠΟΙΙΑ, ΕΡΓΑ ΙΑΣΥΝ ΕΣΗΣ ΙΚΤΥΟΥ ΚΛΠ.)... 13 4.1 ΓΕΝΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ... 13 4.2 ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΦΑΣΗΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ... 22 4.3 ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΦΑΣΗΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ... 23 4.4 ΑΝΩΜΑΛΕΣ ΚΑΙ ΕΠΙΚΙΝ ΥΝΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ... 25 5. ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΛΥΣΕΙΣ... 25 6. ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ... 25 6.Α ΠΕΡΙΟΧΗ ΜΕΛΕΤΗΣ... 25 6.Β ΜΗ ΒΙΟΤΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ... 26 6.Β.1 ΚΛΙΜΑΤΟΛΟΓΙΚΑ ΚΑΙ ΒΙΟΚΛΙΜΑΤΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ... 26 6.Β.2 ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΚΑ ΚΑΙ ΤΟΠΙΟΛΟΓΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ... 30 6.Β.3 ΓΕΩΛΟΓΙΑ, ΤΕΚΤΟΝΙΚΑ ΚΑΙ Ε ΑΦΟΛΟΓΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ... 30 6.Γ ΦΥΣΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ... 33 6.Γ.1 ΓΕΝΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ... 33 6.Γ.2 ΕΙ ΙΚΕΣ ΦΥΣΙΚΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ... 34 6.Γ.3 ΑΛΛΕΣ ΦΥΣΙΚΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ... 34 6.Γ.4 ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΦΥΣΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ... 36 6. ΑΝΘΡΩΠΟΓΕΝΕΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ... 37 6..1 ΧΩΡΟΤΑΞΙΚΟΣ ΣΧΕ ΙΑΣΜΟΣ ΧΡΗΣΕΙΣ ΓΗΣ... 38 6..2 ΟΜΗΜΕΝΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ... 38 6..3 ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ... 38 6..4 ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ... 38 6..5 ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΥΠΟ ΟΜΕΣ... 39 1
6..6 ΑΝΘΡΩΠΟΓΕΝΕΙΣ ΠΙΕΣΕΙΣ ΣΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ... 39 6..7 ΑΤΜΟΣΦΑΙΡΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ... 39 6..8 ΑΚΟΥΣΤΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ, ΟΝΗΣΕΙΣ, ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΕΣ... 39 6..9 ΕΠΙΦΑΝΕΙΑΚΑ ΚΑΙ ΥΠΟΓΕΙΑ ΝΕΡΑ... 40 6.Ε ΤΑΣΕΙΣ ΕΞΕΛΙΞΗΣ ΤΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΜΗ ΕΝΙΚΗ ΛΥΣΗ... 40 7. ΕΚΤΙΜΙΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΩΝ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ (ΚΥΡΙΩΣ ΕΡΓΟΥ ΚΑΙ ΣΥΝΟ ΩΝ ΑΥΤΟΥ ΜΕ ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΤΩΝ ΑΘΡΟΙΣΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΣΥΝΕΡΓΙΣΤΙΚΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ... 41 7.1 ΜΗ ΒΙΟΤΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ... 41 7.1.1 ΚΛΙΜΑΤΟΛΟΓΙΚΑ ΚΑΙ ΒΙΟΚΛΙΜΑΤΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ... 41 7.1.2 ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΚΑ ΚΑΙ ΤΟΠΙΟΛΟΓΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ... 41 7.1.3 ΓΕΩΛΟΓΙΚΑ, ΤΕΚΤΟΝΙΚΑ ΚΑΙ Ε ΑΦΟΛΟΓΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ... 41 7.2 ΦΥΣΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ... 42 7.3 ΑΝΘΡΩΠΟΓΕΝΕΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ... 42 7.3.1 ΧΡΗΣΕΙΣ ΓΗΣ... 42 7.3.2 ΟΜΗΜΕΝΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ... 43 7.3.3 ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ... 43 7.3.4 ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ... 43 7.3.5 ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΥΠΟ ΟΜΕΣ... 44 7.3.6 ΑΤΜΟΣΦΑΙΡΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ... 44 7.3.7 ΑΚΟΥΣΤΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ, ΟΝΗΣΕΙΣ, ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΕΣ... 44 7.3.8 ΕΠΙΦΑΝΕΙΑΚΑ ΚΑΙ ΥΠΟΓΕΙΑ ΝΕΡΑ... 45 7.4 ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΩΝ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ ΣΕ ΜΟΡΦΗ ΜΗΤΡΑΣ... 45 8. ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΚΑΙ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΤΩΝ ΠΕΡΙΒΑΛ-ΛΟΝΤΙΚΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ... 49 9. ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΟΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟΙ ΟΡΟΙ... 49 10. ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΩΝ ΥΣΚΟΛΙΩΝ ΠΟΥ ΑΝΕΚΥΨΑΝ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΕΚΠΟΝΗΣΗ ΤΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ... 49 11. ΧΑΡΤΕΣ - ΣΧΕ ΙΑ... 50 12. ΙΚΑΙΟΛΟΓΗΤΙΚΑ - ΕΓΚΡΙΣΕΙΣ... 50 13. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ - ΠΗΓΕΣ... 50 14. ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΗ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗ... 50 15. ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΑ... 50 2
1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η παρούσα φάση αφορά στο στάδιο της εκπόνησης Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ) για την κατασκευή και λειτουργία Μονάδας παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από αξιοποίηση βιοµάζας µε τη µέθοδο της αεριοποίησης, συνολικής εγκατεστηµένης ισχύος 100 KWe. Σκοπός της παρούσας µελέτης είναι ο εντοπισµός και η αξιολόγηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων που θα προκύψουν από το µελετούµενο έργο καθώς και η περιγραφή των µέτρων αντιµετώπισης που ενδεχοµένως θα πρέπει να ληφθούν ώστε να µειωθούν και εφόσον είναι δυνατόν να εξαλειφθούν οι δυσµενείς επιπτώσεις στο φυσικό και ανθρωπογενές περιβάλλον. Με την κατάθεση της ΜΠΕ αποσκοπείται η περιβαλλοντική αδειοδότηση της δραστηριότητας, τα γενικά στοιχεία της οποίας αναφέρονται στον παρακάτω πίνακα. ΚΥΡΙΟΣ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ ΝΟΜΙΜΟΣ ΕΚΠΡΟΣΩΠΟΣ ΕΙ ΟΣ ΕΡΓΟΥ ΥΝΑΜΙΚΟΤΗΤΑ ΘΕΣΗ ΗΜΟΤΙΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ (.Κ.) ΗΜΟΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ (.Ε.) ΗΜΟΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ (Π.Ε.) ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΛΛΗΛΟΓΡΑΦΙΑΣ ( ΙΑ ΤΟΥ ΜΕΛΕΤΗΤΙΚΟΥ ΓΡΑΦΕΙΟΥ) ΤΗΛ. ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ : : : : : : : : : : : : ΑΤΟΜΙΚΗ ΕΤΑΙΡΙΑ : «ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΤΖΙΟΥΜΑΚΗΣ» ΤΖΙΟΥΜΑΚΗΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΤΟΥ ΚΩΝ/ΝΟΥ ΜΟΝΑ Α ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΑΠΟ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ ΒΙΟΜΑΖΑΣ ΜΕ ΤΗ ΜΕΘΟ Ο ΤΗΣ ΑΕΡΙΟΠΟΙΗΣΗΣ ΙΣΧΥΣ 100 KWe «ΒΡΥΣΗ» ΤΥΡΝΑΒΟΥ ΤΥΡΝΑΒΟΥ ΤΥΡΝΑΒΟΥ ΛΑΡΙΣΑΣ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΗΡΩΩΝ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟΥ 40 ΤΚ: 41335, ΛΑΡΙΣΑ ΞΑΝΘΗ ΣΑΚΚΑ (6978494042) 2410669055 Το πλαίσιο που διέπει την περιβαλλοντική αδειοδότηση γίνεται µε βάση τις παρακάτω νοµοθετικές διατάξεις: Το Ν. 1650/1986 "για την προστασία του περιβάλλοντος" (ΦΕΚ 160 Α /86) Το Ν. 3468/2006 "Παραγωγή Ηλεκτρικής Ενέργειας από Ανανεώσιµες Πηγές Ενέργειας και Συµπαραγωγή Ηλεκτρισµού και Θερµότητας Υψηλής Απόδοσης και Το Ν. 1650/1986 «Για την προστασία του περιβάλλοντος» (Φ.Ε.Κ. 160/Α/18-10-1986), όπως τροποποιήθηκε µε το Ν. 3010/2002 «Εναρµόνιση του Ν.1650/86 µε τις Οδηγίες 3
97/11 Ε.Ε. και 96/61 Ε.Ε., διαδικασία οριοθέτησης και ρυθµίσεις θεµάτων για τα υδατορέµατα και άλλες διατάξεις» (Φ.Ε.Κ. 91/Α/25-04-2002). Το Ν. 4014/2011 «Περιβαλλοντική αδειοδότηση έργων και δραστηριοτήτων, ρύθµιση αυθαιρέτων σε συνάρτηση µε δηµιουργία περιβαλλοντικού ισοζυγίου και άλλες διατάξεις αρµοδιότητας Υπουργείου Περιβάλλοντος» (Φ.Ε.Κ. 209/Α/21-09-2011). Το Ν. 3028/2002 «Για την προστασία των Αρχαιοτήτων και εν γένει της Πολιτιστικής Κληρονοµιάς» (Φ.Ε.Κ. 153/Α/28-06-2002). Την Υ.Α. 1958/2012 «Κατάταξη δηµόσιων και ιδιωτικών έργων και δραστηριοτήτων σε κατηγορίες και υποκατηγορίες σύµφωνα µε το άρθρ. 1 παρ. 4 του Ν. 4014/2011» (Φ.Ε.Κ. 21/Β/13-01-2012), όπως τροποποιήθηκε µε την Υ.Α. 20741/2012 «Τροποποίηση της 1958/2012 Απόφασης του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιµατικής Αλλαγής» (Φ.Ε.Κ. 1565/Β/08-05-2012). Την Κ.Υ.Α. µε αριθµ. Η.Π. 13588/725/2006 «Μέτρα, όροι και περιορισµοί για την διαχείριση επικίνδυνων αποβλήτων, κ.τ.λ.» (Φ.Ε.Κ. 383/Β/28-03-2006). Την Κ.Υ.Α. µε αριθµ. Η.Π. 24944/1159/2006 «Έγκριση γενικών τεχνικών προδιαγραφών για την διαχείριση επικίνδυνων αποβλήτων, κ.τ.λ.» (Φ.Ε.Κ. 791/Β/30-06-2006). Την Κ.Υ.Α. 8668/2007 «Έγκριση εθνικού σχεδιασµού διαχείρισης επικίνδυνων αποβλήτων, κ.τ.λ.» (Φ.Ε.Κ. 287/Β/02-03-2007). Το Ν. 3468/2006 «Παραγωγή Ηλεκτρικής Ενέργειας από Ανανεώσιµες Πηγές Ενέργειας και Συµπαραγωγή Ηλεκτρισµού και Θερµότητας Υψηλής Απόδοσης και λοιπές διατάξεις» (Φ.Ε.Κ. 129/Α/27-06-2006), Το Ν. 3851/2010 «Επιτάχυνση της ανάπτυξης των Ανανεώσιµων Πηγών Ενέργειας για την αντιµετώπιση της κλιµατικής αλλαγής και άλλες διατάξεις σε θέµατα αρµοδιότητας του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιµατικής Αλλαγής». (Φ.Ε.Κ. 85/Α/04-06-2010). Το Ν. 4015/2011 «Θεσµικό πλαίσιο για τους αγροτικούς συνεταιρισµούς, τις συλλογικές οργανώσεις και την επιχειρηµατικότητα του αγροτικού κόσµου - Οργάνωση της εποπτείας του Κράτους» (Φ.Ε.Κ. 210/Α/21-09-2011). Το Ν. 4042/2012 «Ποινική προστασία του περιβάλλοντος Εναρµόνιση µε την Οδηγία 2008/99/ΕΚ Πλαίσιο παραγωγής και διαχείρισης αποβλήτων Εναρµόνιση µε την Οδηγία 2008/98/ΕΚ Ρύθµιση θεµάτων Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιµατικής Αλλαγής» (Φ.Ε.Κ. 24/Α/13-02-2012). 4
Το Ν. 4062/2012 «Αξιοποίηση του πρώην Αεροδροµίου Ελληνικού Πρόγραµµα ΗΛΙΟΣ Προώθηση της χρήσης ενέργειας από ανανεώσιµες πηγές (Ενσωµάτωση Οδηγίας 2009/28/ΕΚ) Κριτήρια Αειφορίας Βιοκαυσίµων και Βιορευστών (Ενσωµάτωση Οδηγίας 2009/30/ΕΚ)» (Φ.Ε.Κ. 70/Α/30-03-2012). Την Κ.Υ.Α. 3137/191/Φ.15/2012 «Αντιστοίχηση των κατηγοριών των βιοµηχανικών και βιοτεχνικών δραστηριοτήτων και των δραστηριοτήτων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας µε τους βαθµούς όχλησης που αναφέρονται στα πολεοδοµικά διατάγµατα» (Φ.Ε.Κ. 1048/Β/04-04-2012). Την Κ.Υ.Α. 104247/2006 «ιαδικασία Προκαταρκτικής Περιβαλλοντικής Εκτίµησης και Αξιολόγησης (Π.Π.Ε.Α.) και Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων (Ε.Π.Ο.) έργων Ανανεώσιµων Πηγών Ενέργειας (Α.Π.Ε.), σύµφωνα µε το άρθρο 4 του ν. 1650/1986, όπως αντικαταστάθηκε µε το άρθρο 2 του ν. 3010/2002» (Φ.Ε.Κ. 663/Β/26-05-2006). Την Κ.Υ.Α. 104248/2006 «Περιεχόµενο, δικαιολογητικά και λοιπά στοιχεία των Προµελετών Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (Π.Π.Ε.), των Μελετών Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (Μ.Π.Ε.), καθώς και συναφών µελετών περιβάλλοντος, έργων Ανανεώσιµων Πηγών Ενέργειας (Α.Π.Ε.)» (Φ.Ε.Κ. 663/Β/26-05-2006). Την Υ.Α. 15277/2012 «Εξειδίκευση διαδικασιών για την ενσωµάτωση στις Αποφάσεις Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων ή στις Πρότυπες Περιβαλλοντικές εσµεύσεις της προβλεπόµενης από τις διατάξεις της ασικής Νοµοθεσίας έγκρισης επέµβασης, για έργα και δραστηριότητες κατηγοριών Α και Β της υπουργικής απόφασης µε αριθµ. 1958/2012 (ΦΕΚ21/Β /13.1.2012), σύµφωνα µε το άρθρο 12 του Ν. 4014/2011» (Φ.Ε.Κ. 1077/Β/09-04-2012). Το υπ αριθµ. πρωτ. ΥΑΠΕ/Φ5/2170/οικ. 16247/31-07-2012 έγγραφο της Υπηρεσίας Εξυπηρέτησης Επενδυτών για Έργα Α.Π.Ε. του Υ.Π.Ε.Κ.Α. Την Εγκύκλιο µε αρ. πρωτ. ΥΑΠΕ/Φ1/οικ.26928/16-12-2010 της Υπηρεσίας Εξυπηρέτησης Επενδυτών για Έργα Α.Π.Ε. του Υ.Π.Ε.Κ.Α. «Εφαρµογή των διατάξεων του ν.3851/2010 σχετικών µε την εξέταση αιτηµάτων για την εγκατάσταση σταθµών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ σε γεωργική γη υψηλής παραγωγικότητας, συµπεριλαµβανοµένης της κατηγορίας των επαγγελµατιών αγροτών» 5
Το έργο κατατάσσεται στην υποκατηγορία Α2 όπως προκύπτει από τα παρακάτω σύµφωνα µε την ΥΑ 1958/2012 όπως τροποποιήθηκε µε την ΥΑ 20741/2012: Οµάδα 10 η (Ανανεώσιµες πηγές ενέργειας), στον µε Α/Α 6β (Εγκαταστάσεις παραγωγής βιοαερίου προς παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας) οι οποίες κατατάσσονται σύµφωνα µε το παράρτηµα IV (οµάδα 4 η ). Οµάδα 4 η (Συστήµατα περιβαλλοντικών υποδοµών), στον µε Α/Α 11 (Εγκαταστάσεις επεξεργασίας µη επικινδύνων αποβλήτων προς παραγωγή βιοαερίου), στην κατηγορία Α2 (Q < 100.000 t/έτος) καθώς η ετήσια παροχή αποβλήτων προς επεξεργασία του υπό εξέταση έργου θα είναι Q = 613 t/έτος. Το προτεινόµενο έργο βρίσκεται εκτός της περιοχής NATURA 2000 µε κωδικό GR 1420013 «Περιοχή Τυρνάβου» και εποµένως µετά το Ν. 3851/2010, για τη περιβαλλοντική αδειοδότηση του έργου συντάσσεται η παρούσα ΜΠΕ σύµφωνα µε τις προδιαγραφές της ΚΥΑ 104248/2006 και η αξιολόγησή της γίνεται από τη /νση ΠΕ.ΧΩ.ΣΧ. Θεσσαλίας της αποκεντρωµένης διοίκησης Θεσσαλίας - Στερεάς Ελλάδας. 2. ΜΗ ΤΕΧΝΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ Το προτεινόµενο έργο αφορά στην κατασκευή και λειτουργία Μονάδας παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας µε τη µέθοδο της αεριοποίησης βιοµάζας, συνολικής εγκατεστηµένης ισχύος 100 KWe ιδιοκτησίας ατοµικής εταιρίας επωνυµίας «ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΤΖΙΟΥΜΑΚΗΣ». Η µονάδα θα εγκατασταθεί σε ιδιόκτητη έκταση εµβαδού 63.843,39 µ 2, στη θέση «Βρύση» της κτηµατικής περιφέρειας της ηµοτικής Κοινότητας (.Κ.) Τυρνάβου της ηµοτικής Ενότητας (.Ε.) Τυρνάβου του ήµου Τυρνάβου στη Περιφερειακή Ενότητα (Π.Ε.) Λάρισας. 6
3. ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΣΤΟΧΟΣ, ΣΗΜΑΣΙΑ, ΑΝΑΓΚΑΙΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ ΣΥΣΧΕΤΙΣΗ ΤΟΥ ΜΕ ΑΛΛΑ ΕΡΓΑ 3.1 ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΗ ΘΕΣΗ ΚΑΙ ΙΟΙΚΗΤΙΚΗ ΥΠΑΓΩΓΗ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ Η υπό µελέτη Μονάδας παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας µε τη µέθοδο της αεριοποίησης - πυρόλυσης βιοµάζας θα εγκατασταθεί σε ιδιωτικό γήπεδο, έκτασης 63.843,39 µ 2, στη θέση «Βρύση» της κτηµατικής περιφέρειας της.κ. Τυρνάβου της.ε. Τυρνάβου του ήµου Τυρνάβου στη Π.Ε. Λάρισας. Η παραπάνω έκταση είναι ιδιοκτησίας των Μαρίας Τζιουµάκη συζ. Κων/νου και Μαρίας Τζιουµάκη συζ. Νικολάου. Υπάρχει ιδιωτικό συµφωνητικό προσύµφωνο µίσθωσης στην ατοµική εταιρία µε την επωνυµία «ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΤΖΙΟΥΜΑΚΗΣ» έκτασης 5.000 µ 2,εντός της οποίας θα κατασκευασθεί η µελετούµενη δραστηριότητα. Επίσης υπάρχει και άλλο ιδιωτικό συµφωνητικό προσύµφωνο µίσθωσης στην εταιρία µε την επωνυµία «Μ.ΒΛΙΩΡΑ Ν. ΤΖΙΟΥΜΑΚΗΣ Ο.Ε.» έκτασης 5.000 µ 2, εντός της προαναφερόµενης συνολικής έκτασης των 63.843,39µ 2, στην οποία υπάρχει ήδη εγκατεστηµένος Φ/Β σταθµός ισχύος 100 KW. Το γήπεδο της µονάδας βρίσκεται Β υτικά του οικισµού Αµπελώνα και Νότια του οικισµού Αργυροπουλείου και απέχει σε ευθεία απόσταση 4,9 χλµ και 5,6 χλµ περίπου απ αυτούς αντίστοιχα καθώς και Ν υτικά των οικισµών ελερίων και Ροδιάς και απέχει σε ευθεία απόσταση 4,3 χλµ και 5,9 χλµ περίπου απ αυτούς αντίστοιχα. Βρίσκεται δε ΒόρειοΒΑνατολικά του πλησιέστερου οικισµού Τυρνάβου και σε απόσταση 2,6 χλµ από τα όρια οικισµού αυτού. Στον πίνακα που ακολουθεί παρουσιάζονται οι συντεταγµένες του πολυγώνου της συνολικής ιδιόκτητης έκτασης που πρόκειται να γίνει η εγκατάσταση του σταθµού, σύµφωνα µε το «Ελληνικό Γεωδαιτικό Σύστηµα Αναφοράς ΕΓΣΑ 87» ΚΟΡΥΦΗ Χ Υ Α 354937.74 4403402.93 Β 354955.40 4403319.23 Γ 354869.92 4403308.03 354879.75 4403235.97 Ε 354822.51 4403230.18 Ζ 354774.76 4403227.60 Η 354776.46 4403207.25 7
Θ 354702.35 4403204.35 Ι 354684.65 4403203.66 Κ 354710.13 4403468.26 Λ 354781.57 4403482.76 Μ 354779.59 4403511.38 Ν 354798.82 4403560.19 Ξ 354856.69 4403537.21 Ο 354898.95 4403520.25 Π 354915.04 4403489.77 Ρ 354922.98 4403469.35 Σ 354926.75 4403458.90 Α 354937.74 4403402.93 ΕΜΒΑ Ο Α,Β,Γ,,Ρ,Σ,Α = 63.843,39 µ 2 Εντός της παραπάνω συνολικής έκτασης των 63.843,39 m 2 του αγροτεµαχίου και στο Βόρειο τµήµα αυτού, σε έκταση 5.000 m 2, θα κατασκευαστεί από την εταιρία «ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΤΖΙΟΥΜΑΚΗΣ» η υπό εξέταση µονάδα, οι συντεταγµένες της οποίας είναι σύµφωνα µε το «Ελληνικό Γεωδαιτικό Σύστηµα Αναφοράς ΕΓΣΑ 87»: ΚΟΡΥΦΗ Χ Υ 1 354750.52 4403476.45 Ε1 354739.59 4403349.35 Ζ1 354698.47 4403347.18 Κ 354710.13 4403468.26 1 354750.52 4403476.45 ΕΜΒΑ Ο 1,Ε1,Ζ1,Κ, 1, = 5.000,00 µ 2 3.2 ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ Η εξεταζόµενη µονάδα θα παραλαµβάνει ποσότητες παραπροϊόντων βιοµηχανίας ξύλου καθώς και ποσότητες ξύλου από κλαδέµατα και άλλες αγροτικές δραστηριότητες τις οποίες και θα επεξεργάζεται σε ειδικό µηχάνηµα (τεµαχιστής/chipper) και θα τις µετατρέπει σε wood chips (ροκανίδι). Επιπλέον στη µονάδα θα γίνονται και παραλαβές ποσοτήτων wood chips από την αγορά. Οι ποσότητες των wood chips αφού «περάσουν» από άλλο ειδικό µηχάνηµα (θερµαντήρας/dryer) για την αφαίρεση της υγρασίας που εµπεριέχεται σε αυτές, ώστε να 8
αυξηθεί η απόδοση της διαδικασίας που περιγράφεται παρακάτω, είναι έτοιµες προς εκµετάλλευση για τη παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Η ισχύς προκύπτει από τη διαδικασία αεριοποίησης των wood chips, µέσω της οποίας επιτυγχάνεται η παραγωγή τόσο θερµικής όσο και ηλεκτρικής ισχύος. Πιο συγκεκριµένα, η αεριοποίηση της βιοµάζας είναι µια ενδόθερµη θερµική διεργασία κατά την οποία η στερεή βιοµάζα µετατρέπεται σε καύσιµο αέριο. Το καύσιµο προϊόν της διεργασίας αεριοποίησης ονοµάζεται αέριο σύνθεσης (syngas). Το παραγόµενο αυτό αέριο αποτελεί µίγµα πολλών καύσιµων (και µη) αερίων: µονοξείδιο και διοξείδιο του άνθρακα (CO, CO 2 ) υδρογόνο (H 2 ), µεθάνιο (CH 4 ), υδρατµοί (H 2 O), ίχνη υδρογονανθράκων (π.χ. C 2 H 6, C 2 H 4 ) και άζωτο (N 2 ), χρησιµοποιείται αέρας και όχι καθαρό οξυγόνο. Στη συγκεκριµένη µονάδα η διεργασία θα γίνεται µε χρήση ατµοσφαιρικού αέρα (η πιο οικονοµική και συνήθης επιλογή) και το αέριο σύνθεσης θα έχει καθαρή θερµογόνο δύναµη περίπου 4,8 5,4 MJ/m 3 (περίπου το 1/7 εκείνης του φυσικού αερίου). Η θερµογόνος δύναµη του αερίου σύνθεσης το καθιστά κατάλληλο για την παραγωγή ηλεκτρισµού, µε κατάλληλη χρήση του σε µηχανή εσωτερικής καύσεως (ΜΕΚ). 3.3 ΣΤΟΧΟΣ, ΣΗΜΑΣΙΑ ΚΑΙ ΑΝΑΓΚΑΙΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ 3.3 ΣΤΟΧΟΣ, ΣΗΜΑΣΙΑ ΚΑΙ ΑΝΑΓΚΑΙΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ Η επένδυση για την κατασκευή και λειτουργία της εξεταζόµενης µονάδας ηλεκτροπαραγωγής θα συντελέσει στην προστασία του περιβάλλοντος, καθώς θα αξιοποιεί µία Ανανεώσιµη Πηγή Ενέργειας (βιοµάζα) για την παραγωγή ενός βασικού αγαθού κοινής ωφελείας. Η υλοποίηση του έργου θα συµβάλλει ουσιαστικά στην µεσοµακροπρόθεσµη προστασία του περιβάλλοντος και στην αειφόρο ανάπτυξη της χώρας µας. Αξίζει να σηµειωθεί ότι ο ενεργειακός τοµέας είναι ο πρωταρχικός υπεύθυνος για τη ρύπανση του περιβάλλοντος, καθώς σχεδόν το 95% της ατµοσφαιρικής ρύπανσης οφείλεται στην παραγωγή, το 9
µετασχηµατισµό και τη χρήση των συµβατικών καυσίµων. Η ετήσια παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από τη συγκεκριµένη µονάδα θα είναι 800 MWh. Επιπλέον, πρέπει να τονιστεί ότι η δηµιουργία και λειτουργία της εξεταζόµενης µονάδας θα συνεισφέρει στην κάλυψη των δεσµεύσεων της χώρας µας που απορρέουν από την Οδηγία 2001/77/EC «για την προαγωγή της ηλεκτρικής ενέργειας που παράγεται από ανανεώσιµες πηγές στην εσωτερική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας». Στο σηµείο αυτό θα πρέπει να επισηµανθεί το γεγονός ότι υπό εξέταση µονάδα θα επεξεργάζεται σηµαντικές ποσότητες που επί του παρόντος οι ποσότητες αυτές διατίθενται σε χώρους διάθεσης αποβλήτων δηµιουργώντας πολλές φορές σηµαντικά προβλήµατα όπως κίνδυνο πυρκαγιάς καθώς και αισθητική - περιβαλλοντική ρύπανση. Εκτιµάται ότι η µονάδα θα επεξεργάζεται περίπου 613 τόνους οργανικών αποβλήτων ανά έτος, γεγονός που συµβάλει στη σηµαντική µείωση των αποβλήτων της ευρύτερης περιοχής του έργου. Με βάση όλα τα παραπάνω συµπεραίνουµε ότι η λειτουργία της εξεταζόµενης µονάδας θα συµβάλει στην προστασία του περιβάλλοντος και θα δηµιουργήσει πολλαπλασιαστικά οφέλη στην τοπική οικονοµία της ευρύτερης περιοχής της εγκατάστασής της. 3.4 ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ Το προτεινόµενο έργο βρίσκεται εκτός της περιοχής NATURA 2000 µε κωδικό GR 1420013 «Περιοχή Τυρνάβου» και εποµένως µετά το Ν. 3851/2010, για τη περιβαλλοντική αδειοδότηση του έργου συντάσσεται η παρούσα ΜΠΕ σύµφωνα µε τις προδιαγραφές της ΚΥΑ 104248/2006 και η αξιολόγησή της γίνεται από τη /νση ΠΕ.ΧΩ.ΣΧ. Θεσσαλίας της αποκεντρωµένης διοίκησης Θεσσαλίας - Στερεάς Ελλάδας. Η υπό εξέταση µονάδα θα κατασκευαστεί σε µισθωµένο από την ατοµική εταιρία επωνυµίας «ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΤΖΙΟΥΜΑΚΗΣ» (νόµιµος εκπρόσωπος Τζιουµάκης Νικόλαος) τµήµα οικοπέδου έκτασης 5.000 m 2 από τη συνολική έκταση αγροτεµαχίου 63.843,39 m 2 και στο Β υτικό τµήµα αυτού, το οποίο βρίσκεται στη θέση «Βρύση», στην ηµοτική Κοινότητα Τυρνάβου, του ήµου Τυρνάβου, της Περιφερειακής Ενότητας Λαρίσης, της Περιφέρειας Θεσσαλίας. Στο Παράρτηµα 15.1 επισυνάπτεται το προσύµφωνο µίσθωσης µεταξύ της εταιρείας «ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΤΖΙΟΥΜΑΚΗΣ» και των ιδιοκτητών του οικοπέδου. Στο Ν υτικό τµήµα του αγροτεµαχίου και σε έκταση 5.000 m 2 είναι εγκατεστηµένος 10
φωτοβολταϊκός σταθµός δυναµικότητας 100 KWp ιδιοκτησίας εταιρίας επωνυµίας «Μ. ΒΛΙΩΡΑ Ν. ΤΖΙΟΥΜΑΚΗΣ Ο.Ε.». Το µισθώµενο οικόπεδο έκτασης 5.000 m 2 όπου πρόκειται να εγκατασταθεί η εξεταζόµενη µονάδα είναι άρτιο και οικοδοµήσιµο σύµφωνα µε τις ισχύουσες διατάξεις και τους πολεοδοµικούς περιορισµούς που ισχύουν στην περιοχή. Στο Τοπογραφικό σχέδιο Τ1 κλίµακας 1:1.000 αναγράφεται σχετική βεβαίωση του Μηχανικού. Επιπλέον, σύµφωνα µε το από 24-7-2013 µε Α.Π. 930/2013 έγγραφο της Πολεοδοµίας του ήµου Τυρνάβου για το οικόπεδο εγκατάστασης της εξεταζόµενης µονάδας δεν υπάρχουν θεσµοθετηµένες χρήσεις γης. Όσον αφορά στην εξεταζόµενη µονάδα, στο πλαίσιο της τεχνικής σχεδίασής της και προκειµένου να ληφθούν αποφάσεις όσον αφορά στην χωροθέτηση και στα επιµέρους χαρακτηριστικά της, πραγµατοποιήθηκαν αυτοψίες στην περιοχή εγκατάστασης από επιστήµονες διαφόρων ειδικοτήτων, ώστε να διασφαλιστεί η οικονοµοτεχνική βιωσιµότητα του έργου και η προστασία του περιβάλλοντος της περιοχής. Σηµειώνεται ότι έχουν γνωµοδοτήσει θετικά επί του εξεταζόµενου έργου οι παρακάτω υπηρεσίες: ασαρχείο Λάρισας (Αρ. Πρωτ. 9005/149178/3-1-2012) πράξη χαρακτηρισµού. ασαρχείο Λάρισας (Αρ. Πρωτ. 3261/80004/25-4-2012) βεβαίωση τελεσιδικίας της 9005/149178/3-1-2012 πράξης χαρακτηρισµού. 7η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων (Αρ. Πρωτ. 3599/16-9-2013) IE Εφορία Προϊστορικών & Κλαστικών Αρχαιοτήτων (Αρ. Πρωτ. 3034/3-9-2013) Υπηρεσία Νεωτέρων Μηµείων (Αρ. Πρωτ. 1851/9-9-213) Πολεοδοµία Τυρνάβου (Αρ. Πρωτ. 930/24-7-2013) χρήσεις γης. ιεύθυνση Αγροτικής Οικονοµίας & Κτηνιατρικής Λάρισας (Αρ. Πρωτ. 11565/ 10-10-2013) βεβαίωση χαρακτηρισµού γης υψηλής παραγωγικότητας. Τέλος, πρέπει να σηµειωθεί ότι η Εταιρεία έχει ήδη συµφωνήσει την ανάθεση της παρακολούθησης της λειτουργίας της µονάδας του βιοαερίου, τουλάχιστον για τα πρώτα πέντε χρόνια λειτουργίας, σε οίκο του εξωτερικού, ο οποίος έχει σηµαντική εµπειρία στη σχεδίαση, κατασκευή και λειτουργία µονάδων βιοαερίου της ίδιας τεχνολογίας µε την εν λόγω µονάδα σε χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. 11
3.5 ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ Η αναµενόµενη διάρκεια ζωής της εγκατάστασης παραγωγής ανέρχεται σε κατ ελάχιστον 20 έτη συνεχούς λειτουργίας. Για τα έργα Πολιτικού Μηχανικού, κατασκευές κυρίως από οπλισµένο σκυρόδεµα, ο χρόνος ζωής είναι πολύ µεγαλύτερος από εκείνον του ηλεκτροµηχανολογικού εξοπλισµού µε αποτέλεσµα στο κριτήριο της οικονοµικής ζωής της επένδυσης να αφορά µόνο ο χρόνος ζωής του Η/Μ εξοπλισµού. Συµπερασµατικά ως διάρκεια οικονοµικής ζωής της επένδυσης θεωρούνται τα 20 έτη. ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΕΡΓΟΥ ΦΥΣΙΚΟ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΚΟΣΤΟΣ ΣΕ ΕΥΡΩ ( ) Αντιδραστήρας αεριοποίησης 90.000 Ηλεκτροπαραγωγό ζεύγος (ηλεκτρογεννήτρια Μ.Ε.Κ) 70.000 Συστήµατα καθαρισµού syngas (κυκλώνας - φίλτρα) 25.000 Αυτοµατισµοί (συστήµατα PLC) 15.000 Λοιπός εξοπλισµός 20.000 ΣΥΝΟΛΙΚΟ ΚΟΣΤΟΣ (Η/Μ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΥ) 220.000 ΚΟΣΤΟΣ Α ΕΙΟ ΟΤΗΣΗΣ 7.500 ΚΟΣΤΟΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ 50.000 ΣΥΝΟΛΙΚΟ ΚΟΣΤΟΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ 277.500 ( ) 12
ΕΤΗΣΙΟΣ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΕΚΤΙΜΩΜΕΝΑ ΕΣΟ Α 800 MWh x 220( )/MWh = 176.000 ( ) ΕΚΤΙΜΩΜΕΝΑ ΕΞΟ Α 120.000 ( ) ΚΟΣΤΟΣ ΠΡΟΜΗΘΕΙΑΣ ΚΑΥΣΙΜΗΣ ΥΛΗΣ 60.000( ) ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΑ ΕΞΟ Α 60.000( ) ΕΚΤΙΜΩΜΕΝΑ ΚΑΘΑΡΑ ΕΣΟ Α (ΠΡΟ ΦΟΡΩΝ) 56.000 ( ) 3.6 ΣΥΣΧΕΤΙΣΗ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ ΜΕ ΑΛΛΑ ΕΡΓΑ ΚΑΙ ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ Εντός του αγροτεµαχίου εµβαδού 63.843,39 m2 και στο Ν υτικό τµήµα αυτού είναι εγκατεστηµένη µονάδα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ διαφορετικής τεχνολογίας από τη προτεινόµενη, ήτοι φωτοβολταϊκός σταθµός δυναµικότητας 100 KWp ιδιοκτησίας εταιρίας επωνυµίας «Μ. ΒΛΙΩΡΑ Ν. ΤΖΙΟΥΜΑΚΗΣ Ο.Ε.» και σε γειτνίαση µε αυτό υπάρχει ακόµη ένας φωτοβολταϊκός σταθµός δυναµικότητας 100 KWp, όπως φαίνεται στο χάρτη 1:5.000. Εποµένως δεν είναι απαγορευτική η ανέγερση και λειτουργία της µονάδας παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από αξιοποίηση βιοµάζας µε τη µέθοδο της αεριοποίησης. 4. ΑΝΑΛΥΤΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ Α.Π.Ε. (κυρίως έργου και συνοδών αυτού όπως οδοποιία, έργα διασύνδεσης δικτύου κλπ.) 4.1 ΓΕΝΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ Στη συγκεκριµένη µονάδα θα πραγµατοποιείται παραγωγή αερίου σύνθεσης µε τη µέθοδο της αεριοποίησης βιοµάζας υπό µορφή wood chips (ροκανίδι). Τα wood chips προέρχονται από παραπροϊόντα βιοµηχανίας ξύλου καθώς και από ποσότητες ξύλου από κλαδέµατα και άλλες αγροτικές δραστηριότητες µέσω της επεξεργασίας των σε ειδικό µηχάνηµα 13
(τεµαχιστής/chipper).επιπλέον στη µονάδα θα γίνονται και παραλαβές ποσοτήτων wood chips από την αγορά. Πιο συγκεκριµένα, η πρώτη ύλη (wood chips) δέχεται προεπεξεργασία όσον αφορά το µέγεθος και τη περιεκτικότητα της σε υγρασία έτσι ώστε να καταστεί δυνατή η είσοδός της στον αντιδραστήρα αεριοποίησης. Για την άριστη λειτουργία του αεριοποιητή, η υγρασία της πρώτης ύλης πριν την εισαγωγή της σε αυτόν, πρέπει να είναι της τάξης του 7-10%. Επειδή η εξασφάλιση τέτοιας ποιότητας πρώτης ύλης δεν είναι τεχνικά και οικονοµικά εφικτή, το εργοστάσιο είναι εφοδιασµένο µε ξηραντήριο (dryer) ώστε να µπορεί να επεξεργάζεται πρώτες ύλες µε πολύ µεγαλύτερη υγρασία (35-40%). Η ξήρανση της εισερχόµενης πρώτης ύλης πραγµατοποιείται µε χρήση µέρους της θερµότητας που παράγεται στο εργοστάσιο. Εκτός από τη µονάδα ξήρανσης, το εργοστάσιο θα περιλαµβάνει σιλό υποδοχής πρώτης ύλης καθώς και σιλό αποθήκευσης ξηρού καυσίµου για τροφοδοσία. Η ξήρανση της βιοµάζας είναι σηµαντική και για τον λόγο ότι η ωφέλιµη θερµογόνος δύναµή της είναι συνδεδεµένη µε τα ποσοστά της περιεχόµενης υγρασίας. Στον πίνακα που ακολουθεί αναλύεται η σχέση θερµογόνου δύναµης / υγρασίας και woodchips. Περιεχόµενη υγρασία (%) Ενέργεια / Kg καυσίµου wood chip MJ/Kg KWh/Kg 0 19,0 5,3 10 16,9 4,7 20 14,7 4,1 30 12,6 3,5 40 10,4 2,9 50 8,2 2,3 60 6,1 1,7 Ο αντιδραστήρας της µονάδας είναι ένας αεριοποιητής κάτω ροής σταθερής κλίνης. Το ξύλο υπό µορφή woodchips εισάγεται στον αντιδραστήρα από την κορυφή του, µέσω ενός ανοίγµατος στην κεφαλή, του και ρέει προς τα κάτω µε τη βαρύτητα. Το µέσο αεριοποίησης (αέρας) έχει την ίδια κατεύθυνση ροής, όπως και η βιοµάζα εισόδου. Το παραγόµενο αέριο σύνθεσης οµοίως διατηρεί µια προς τα κάτω ροή. Λόγω του γεγονότος ότι τα αέρια προϊόντα από το στάδιο της πυρόλυσης διέρχονται στη συνέχεια µέσα από τη ζώνη οξείδωσης, η συγκέντρωση της πίσσας στο αέριο σύνθεσης που σχηµατίζεται είναι σχετικά µικρή. Η θερµική αεριοποίηση, που λαµβάνει χώρα στο εσωτερικό του αεριοποιητή, µπορεί να χωριστεί σε τρία κύρια στάδια θερµοχηµικών αντιδράσεων: 14
Πυρόλυση (pyrolysis): Μεταξύ των 200 και 700 ο C, η βιοµάζα διασπάται σε άνθρακα (C) και µίγµα αερίων CO, Η 2, υδρογονανθράκων CH n O m κ.ά.. Η αντίδραση αυτή λαµβάνει χώρα στο άνω τµήµα του αεριοποιητή. Οξείδωση (oxidation): Τα αέρια, µετά το στάδιο της πυρόλυσης, οξειδώνονται σε υψηλή θερµοκρασία, οπότε σπάνε οι δεσµοί στους υδρογονάνθρακες. Η οξείδωση αυτή αυξάνει την περιεκτικότητα του αερίου σύνθεσης σε CO 2 και H 2 O. Αναγωγή (reduction): Στο τελικό αυτό στάδιο, οι ποσότητες του CO 2 και Η 2 O µειώνονται µέσω αντίδρασης µε τον ενεργό άνθρακα, για την τελική παραγωγή ενός αερίου σύνθεσης το οποίο αποτελείται κυρίως από Η 2 και CO. [ CO 2 + C 2 CO και Η 2 O + C H 2 + CO ] Στην ονοµαστική του δυναµικότητα, ο αντιδραστήρας αεριοποίησης καταναλώνει περίπου 70 kg ξηρού ξύλου (υγρασίας 7-10%) ανά ώρα λειτουργίας (613tn/έτος) και παράγει περίπου 210 Nm³ ξηρού αερίου σύνθεσης / ώρα. Το αέριο σύνθεσης έχει Κατώτερη Περιεχόµενη Ενέργεια (LCV) ίση µε 4,5 έως 5,5 MJ/Nm³. Η διατήρηση των υψηλών απαιτούµενων θερµοκρασιών στον αντιδραστήρα αεριοποίησης συντελείται µε µεταφορά µέρους της θερµικής ενέργειας που παράγεται κατά τη διαδικασία της καύσης του αερίου σύνθεσης στη ΜΕΚ. Το αέριο σύνθεσης ρέει έξω από τον αεριοποιητή στη θερµοκρασία των 500 o C έως 700 o C. Η θερµογόνος δύναµη του αερίου σύνθεσης το καθιστά κατάλληλο για την παραγωγή ηλεκτρισµού, µε κατάλληλη χρήση του σε µηχανή εσωτερικής καύσεως (ΜΕΚ). Το παραγόµενο αυτό αέριο αποτελεί µίγµα πολλών καύσιµων (και µη) αερίων: µονοξείδιο και διοξείδιο του άνθρακα (CO, CO 2 ) υδρογόνο (H 2 ), µεθάνιο (CH 4 ), υδρατµοί (H 2 O), ίχνη υδρογονανθράκων (π.χ. C 2 H 6, C 2 H 4 ) και άζωτο (N 2 ), χρησιµοποιείται αέρας και όχι καθαρό οξυγόνο. Πέραν των παραπάνω ενώσεων στο αέριο προϊόν εµφανίζονται και διάφοροι επιµολυντές κυριότεροι εκ των οποίων είναι τα σωµατίδια πίσσας, τέφρα, αµµωνία, οξέα και σύνθετοι υδρογονάνθρακες οι οποίοι και αποµακρύνονται µετά από φίλτρανση, ενώ από τη διαδικασία της πυρόλυσης παράγεται ως παραπροϊόν στάχτη (char coal) και σβησµένη πίσσα (tar) σε ποσοστό 5% κατά βάρος της εισερχόµενης ποσότητας ήτοι 613 x 5% = 31 tn/έτος. Λόγω της 15
σύνθεσης της πρώτης ύλης, η οποία είναι αµιγώς βιοµάζα, τα στερεά απόβλητα θα είναι τελείως αδρανή, µη επικίνδυνα και µη τοξικά. Η τέφρα θα αποθηκεύεται προσωρινά, εντός του γηπέδου της µονάδος,σε κατάλληλο στεγασµένο χώρο. Το αέριο σύνθεσης (CO, CO 2, H 2, CH 4 κ.α.) πριν εισαχθεί στη ΜΕΚ µεταφέρεται µέσω αρνητικής πίεσης στις µονάδες ψύξης (σύστηµα κυκλώνων) όπου από µία αρχική θερµοκρασία 700 o C το syngas εξέρχεται σε θερµοκρασία 100 o C. Στο σύστηµα των κυκλώνων συντελείται επιπλέον η κατακράτηση των µεγάλων αιωρούµενων µικροσωµατιδίων (τέφρα) που υπάρχουν στο αυτό. Η σκόνη των κυκλώνων είναι µη τοξική καθώς η πρώτη ύλη είναι βιοµάζα και υπολογίζεται ότι θα είναι της τάξης των 0,2 0,3 κιλών την ηµέρα ήτοι 100 Kg/έτος. Ακολούθως το syngas εισάγεται στις µονάδες καθαρισµού, σύστηµα ηλεκτροστατικών φίλτρων, στις οποίες επιτυγχάνεται η αποµάκρυνση των µικρότερων αιωρούµενων µικροσωµατιδίων που υπάρχουν σε αυτό καθώς και η περεταίρω µείωση της θερµοκρασίας του στους 30-40 o C. Η σκόνη από τα φίλτρα είναι µη τοξική καθώς η πρώτη ύλη είναι βιοµάζα και υπολογίζεται ότι θα είναι της τάξης των 0,1 0,15 κιλών την ηµέρα ήτοι 50 Kg/έτος. Έχει συναφθεί ιδιωτικό συµφωνητικό συλλογής και µεταφοράς της παραγώµενης τέφρας µε την εταιρία «Εµπόριο Θάρρος ΙΚΕ», η οποία µε τη σειρά της θα τη διαθέτει στην «ΑΓΕΤ ΗΡΑΚΛΗΣ», σύµφωνα µε το από 27/3/2014 επισυναπτόµενο έγγραφο. Τελικώς το αέριο σύνθεσης οδηγείται στη ΜΕΚ προς παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Κατά τη καύση του αερίου σύνθεσης στη ΜΕΚ πέρα από ηλεκτρική ενέργεια παράγεται και θερµική, µέρος της οποίας οδηγείται στο ξηραντήριο για τη διαδικασία της αφύγρανσης της πρώτης ύλης όπως προαναφέρθηκε και άλλο µέρος της θερµικής ενέργειας οδηγείται στον αεριοποιητή για τη διατήρηση απαιτούµενων υψηλών θερµοκρασιών στον θάλαµό του. Η λειτουργία της µονάδας θα είναι συνεχής σε 24ωρη βάση, µε σύστηµα τηλεπαρακολούθησης και εποµένως δεν θα υπάρχει µόνιµο προσωπικό. Συνεπώς κατά τη διάρκεια λειτουργίας της µονάδας δεν θα υπάρχουν οικιακά στερεά απόβλητα, ούτε σηπτική δεξαµενή για την επεξεργασία των λυµάτων του προσωπικού. Ενδεχόµενες µικροποσότητες στερεών αποβλήτων από διάφορες έκτακτες εργασίες θα συλλέγονται και θα αποτίθενται ιδιοχείρως στον πλησιέστερο κάδο απορριµµάτων. Κατά τη λειτουργία της µονάδας το κύκλωµα του νερού είναι κλειστό ανακυκλώµενο και για το λόγο αυτό δεν απαιτείται συνεχής παροχή νερού. Θα τοποθετηθεί µια πλαστική δεξαµενή νερού όγκου 2 m 3 για τυχόν απώλειες από το κλειστό κύκλωµα, η οποία θα συµπληρώνεται σε τακτά χρονικά διαστήµατα από υδροφόρο όχηµα. 16
Εντός του προαύλιου του οικοπέδου της µονάδας, θα πραγµατοποιείται η αποθήκευση των wood chips είτε σε containers είτε σε κατάλληλους αποθηκευτικούς χώρους ούτως ώστε να αποφεύγεται η διείσδυση υγρασίας σε αυτά. Τέλος, στην εξεταζόµενη µονάδα έχει προβλεφθεί η χρήση επαρκούς τµήµατος του προαυλίου του οικοπέδου για τους ελιγµούς και τη στάθµευση επιβατικών αυτοκινήτων και των φορτηγών οχηµάτων καθώς και για τη φορτοεκφόρτωσή τους. Στη συνέχεια παρατίθεται περιγραφή των διαφόρων εγκαταστάσεων καθώς και της παραγωγικής διαδικασίας της εξεταζόµενης µονάδας. Στην εικόνα 4.1 παρουσιάζεται ενδεικτική απεικόνιση µονάδας παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από αξιοποίηση βιοµάζας, παροµοίου τύπου µε την εξεταζόµενη µονάδα. Εικόνα 4.1: Σχηµατική απεικόνιση µονάδας παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από αξιοποίηση βιοµάζας µε τη µέθοδο της αεριοποίησης, παροµοίου τύπου µε την εξεταζόµενη µονάδα. ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΗ ΜΟΝΑ ΑΣ ΑΕΡΙΟΠΟΙΗΣΗΣ ΚΑΙ ΚΑΘΑΡΙΣΜΟΥ ΣΥΝΘΕΤΟΥ ΑΕΡΙΟΥ (SYNGAS): Shangqiu Haiqi Machinery Equipment Co. Ltd Add: No.108 Kaixuan North RD., Shangqiu City, Henan province, China ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΜΟΝΑ ΑΣ ΑΕΡΙΟΠΟΙΗΣΗΣ ΚΑΙ ΚΑΘΑΡΙΣΜΟΥ ΣΥΝΘΕΤΟΥ ΑΕΡΙΟΥ (SYNGAS): Περιεκτικότητα συστατικών του syngas: Component CO H 2 CH 4 C m H n H 2 S CO 2 O 2 N 2 2-4% 0.8% 16.4mg/Nm 3 13% 1% 46% Amount % 18-20% 10-13% 17
Η θερµιδική αξία του syngas είναι: 4880 5400 kj/m 3 (kw/m 3 ): 1 kwe ~ 2 m 3. Η ωριαία κατανάλωση βιοµάζας (καυσίµου) είναι: 70 kg/h Η απαιτούµενη µέγιστη σχετική υγρασία της βιοµάζας (wood chips) είναι: 10 12 % Η εκτιµώµενη συνολική κατανάλωση βιοµάζας ανά έτος είναι: 613 tn/έτος Γενικός πίνακας εγκατάστασης: Description 1 Electrical power 100 KW 2 Syngas production volume 200 Nm 3 /h 3 Gas temperature after gasifier 100 150 o C 4 Gas temperature after cooling & cleaning / before engine 20 30 o C 5 Wood material consumption 70 Kg/h 6 Water consumption Minimal make up water 7 Total equipment weight Approx. 10 tn Πίνακας του επιµέρους µηχανολογικού εξοπλισµού και καταναλώσεων: Name Model Power(KW) Qty 1 Feeder SLQ-II 1.5 1 2 Blender 1.5 1 3 Hydraulic grate 2.2 1 4 Gasifier furnace HQXX-III540 (Dial500*H6000) 1.5 1 5 Airlock 0.75 1 6 Water-bath dust removal system HQSY-II 2 7 Oil-water separator 2 8 N o. 1 filter HQFL-I 2 9 N o. 2 filter HQCL-I 2 10 High pressure Fan SK-54 3 1 11 Water seal HQSF-54 1 12 N o. 3 filter HQFL-II 1 13 Drying box 1 14 Soft gas bag 1 15 Gas distributor 1 16 Internal circulating pump 2.2 1 17 Cooling tower 0.75 1 18 Control Panel 1 18
Η συνολική εγκατεστηµένη ισχύς κατανάλωσης της εγκατάστασης προκύπτει: P καταναλ. = 13.4 KW Η µονάδα θα αποτελείται από τα εξής µέρη: Aντιδραστήρας αεριοποίησης Ηλεκτρογεννήτρια Μηχανή εσωτερικής καύσης (Μ.Ε.Κ.) Σύστηµα παρακολούθησης και ελέγχου ΑΝΤΙ ΡΑΣΤΗΡΑΣ ΑΕΡΙΟΠΟΙΗΣΗΣ Ο αντιδραστήρας αεριοποίησης θα είναι κατασκευασµένος εξολοκλήρου από χαλύβδινα εξαρτήµατα υψηλής πυραντοχής µε επαρκείς διαστάσεις για την επεξεργασία των απαιτούµενων ποσοτήτων wood chip (70 Kg/h). Ο αντιδραστήρας θα είναι σύγχρονης τεχνολογίας τύπου σταθερής κλίνης καθοδικής ροής. Η τροφοδοσία καυσίµου πραγµατοποιείται στο υψηλότερο σηµείο του αντιδραστήρα ενώ η εκροή του syngas και η συλλογή των αποβλήτων της πυρόλυσης (char coal) στο κατώτατο σηµείο του αντιδραστήρα όπως φαίνεται στην εικόνα 4.2 που ακολουθεί. Εικόνα 4.2: Σχηµατική απεικόνιση του αντιδραστήρα της µονάδας παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από αξιοποίηση βιοµάζας µε τη µέθοδο της αεριοποίησης. 19
ΗΛΕΚΤΡΟΓΕΝΝΗΤΡΙΑ ΚΥΛΙΝ ΡΙΚΩΝ ΠΟΛΩΝ: Η γεννήτρια που θα εγκατασταθεί είναι σύγχρονη γεννήτρια κυλινδρικών πόλων µε διέγερση χωρίς ψήκτρες (brushless/shun excitation) του οίκου ABB. Τα κυριότερα χαρακτηριστικά της παρατίθενται στον πίνακα που ακολουθεί. PERFORMANCE DATA Main standard IEC Rated power factor 0.8 Insulation class H Temperature rise H Ambient temperature 40 o C Altitude over sea level 1000 m Cooling/Protection IC0A1/IP23 Single bearing Double bearing Mounting arrangement IM 2105 IM 1001 Weight without/with PMG 440/450 Kg 455/465 Kg Inertia without/with PMG 1.56/1.57 Kgm 2 1.5/1.51 Kgm 2 Direction of rotation CW (Facing drive end) Maximum overspeed 2250 rpm Winding pitch Two thirds (2/3) Stator winding resistance 0.0425 Ω per phase at 20 o C series star connection Rotor winding resistance 1.298 Ω at 20 o C Ex. stator winding resistance 9.22 Ω at 20 o C Ex. rotor winding resistance 0.200 Ω at 20 o C Total Harmonic Distortion At no load<2%, at rated Linear balanced load<5% Voltage regulation ±1% Telephone Interference THF<2% TIF<50 Frequency 50 Hz 60 Hz Speed 1500 rpm 1800 rpm Cooling Air 0.17 m 3 /sec 0.20 m 3 /sec Voltage series star 3ph 380/220 400/231 415/240 440/254 415/240 440/254 460/266 480/277 Voltage parallel star 3ph 190/110 200/115 208/120 220/127 208/120 220/127 230/133 240/138 Voltage series delta 3ph 220 230 240 254 240 254 266 277 Voltage parallel delta 3ph 110 115 120 127 120 127 133 138 Rated continuous output 107kVA 113kVA 113kVA 105kVA 120kVA 130kVA 135kVA 140kVA Xd(u) 3.261 3.108 2.887 2.386 3.679 3.546 3.369 3.208 Xd(s) 2.523 2.275 2.004 1.472 3.209 2.830 2.586 2.348 Xq(u) 1.646 1.569 1.458 1.205 1.858 1.790 1.701 1.620 X d(u) 0.347 0.330 0.307 0.254 0.391 0.377 0.358 0.341 X d(s) 0.315 0.300 0.279 0.231 0.355 0.343 0.325 0.310 X d(u) 0.233 0.222 0.205 0.167 0.265 0.255 0.242 0.229 X d(s) 0.212 0.202 0.186 0.152 0.241 0.232 0.220 0.208 X q(u) 0.183 0.175 0.162 0.134 0.206 0.199 0.189 0.180 X q(s) 0.167 0.159 0.147 0.122 0.188 0.181 0.172 0.164 X1(u) 0.096 0.091 0.085 0.070 0.108 0.104 0.099 0.094 X2(u) 0.208 0.198 0.184 0.151 0.236 0.227 0.215 0.204 X2(s) 0.189 0.180 0.167 0.137 0.214 0.206 0.196 0.186 X0(u) 0.037 0.036 0.033 0.027 0.043 0.041 0.039 0.037 Xp(s) 0.260 0.248 0.230 0.191 0.293 0.283 0.269 0.256 SCR (short circuit ratio, 0.40 0.44 0.50 0.68 0.33 0.35 0.39 0.43 IrQ/Xd(u) S = saturated value, u = unsaturated value, values are p.u. at rated voltage and power Td0 1.781 s Td 0.086 s Td 0.0072 s Ta 0.0167 CE Marking Generator fulfils the requirements of Low Voltage Directive (2006/95/EC) Generator supplied to EEA area will be CE - marked 20
I. Συνδεσµολογία τυλιγµάτων στάτη: Αστέρας II. Ονοµαστική τάση λειτουργίας: 400V III. Κλάση µόνωσης: H IV. Συντελεστής ισχύος: 0.8 χωρητικός V. Ονοµαστική περιστροφική ταχύτητα: 1500 rpm VI. Λόγος βραχυκύκλωσης: 0.44 Η γείωση της γεννήτριας πραγµατοποιείται µε αγωγό χαλκού διατοµής τουλάχιστον 50 mm 2, ο οποίος συνδέει το κόµβο του αστέρα της γεννήτριας µε τον γειωµένο στον υποσταθµό XT/MT κόµβο του αστέρα του µετασχηµατιστή ανύψωσης. Λαµβάνεται µέριµνα ώστε η συνολική τιµή της αντίστασης γείωσης του υποσταθµού να µην υπερβαίνει την τιµή του 1Ω. ΜΗΧΑΝΗ ΕΣΩΤΕΡΙΚΗΣ ΚΑΥΣΗΣ (ΜΕΚ): Η µηχανή εσωτερικής καύσης που θα εγκατασταθεί είναι του οίκου Perkins. Τα κυριότερα χαρακτηριστικά της παρατίθενται στον πίνακα που ακολουθεί: Fuel consumption Engine Speed 1500 rev/min 1800 rev/min g/kwh l/hr g/kwh l/hr Standby 205 24.9 214 29.7 Prime Power 205 22.6 218 26.9 75% of Prime Power 207 17.1 218 20.2 50% of Prime Power 204 11.2 228 14.1 General data Number of cyliders 4 vertical in-line Bore and stroke 105 x 127 mm Displacement 4.41 litres Aspiration Turbocharged, air to air Cycle 4 stroke Combustion system Direct injection Compression ratio 18.2:1 Rotation Anti-clockwise viewed on fly wheel Cooling system Water-cooled Total lubrication system capacity 8.0 litres Total coolant capacity 12.6 litres Dimensions - Length 1259 mm Dimensions - Width 721 mm Dimensions - Height 966 mm Dry weight (ElectropaK) 550 Kg Final weight and dimensions on completed specification 21
ΣΥΣΤΗΜΑ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗΣ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΟΥ: Το σύστηµα ελέγχου της γεννήτριας είναι ενσωµατωµένο. Πρόκειται για τον ελεγκτή AVR EA63-5 αναλογικού τύπου του οίκου της ABB. Συνοπτικά οι λειτουργίες του είναι: 1. Ρύθµιση σταθερού σηµείου τάσης λειτουργίας 2. υνατότητα ρύθµισης του λόγου τάσης/συχνότητας 3. Έλεγχος παραµέτρων παράλληλης σύνδεσης µε το δίκτυο 4. Ακρίβεια ρύθµισης τάσης +/- 1.0% 5. Επαναφορά τάσης λειτουργίας µετά από µεταβατικά φαινόµενα σε χρόνο µικρότερο του 1.5sec, +/- 3.0% (acc. To IEC 60034) 6. Εύρος ονοµαστικής τάσης διέγερσης περίπου 170Vdc σε 230 Vac φασικής τάσης Το σύστηµα παρακολούθησης ασφαλούς λειτουργίας που επιλέγεται είναι το µοντέλο SEL- 547 του οίκου Schweizer Engineering Laboratories. Επιγραµµατικά οι δυνατότητες του συγκεκριµένου ελεγκτή είναι: 1. Προστασία υπέρ/υπό συχνότητας 2. Προστασία υπέρ/υπό τάσης 3. Προστασία αντίστροφης διαδοχής φάσεων 4. Προστασία αντίστροφης ροής ισχύος 5. Έλεγχος συγχρονισµού γεννήτριας - δικτύου 6. Παρακολούθηση οµοπολικής συνιστώσας 4.2 ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΦΑΣΗΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ Η κατασκευή του έργου θα έχει διάρκεια 6 µήνες. Οι εργασίες για την κατασκευή της µονάδας περιλαµβάνουν: χωµατουργικά, διαµόρφωση - περίφραξη χώρου εγκατάστασης και λοιπά έργα πολιτικού µηχανικού εγκατάσταση και συναρµολόγηση συστήµατος αεριοποίησης εγκατάσταση αποθήκευσης - προεπεξεργασίας πρώτης ύλης (chipper/dryer) 22
εγκαταστάσεις συλλογής και αποθήκευσης παραπροϊόντων της διαδικασίας αεριοποίησης εγκαταστάσεις πυρασφάλειας ηλεκτρικές εγκαταστάσεις ισχυρών-ασθενων ρευµάτων εργασίες διασύνδεσης µε το δίκτυο της Ε ΗΕ 4.3 ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΦΑΣΗΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ Στην εξεταζόµενη µονάδα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας εφαρµόζεται η µέθοδος της αξιοποίηση βιοµάζας µε τη µέθοδο της αεριοποίησης. Στην εικόνα 4.3 παρουσιάζεται η σχηµατική απεικόνιση των επιµέρους διαδικασιών της αξιοποίησης βιοµάζας προς παραγωγή βιοαερίου. Εικόνα 4.3: Σχηµατική απεικόνιση παραγωγής βιοαερίου από αξιοποίηση βιοµάζας µε τη µέθοδο της αεριοποίησης 23
Η παραγωγή βιοαερίου στο εσωτερικό του αεροποιητή συντελείται στα παρακάτω στάδια: Η θερµική αεριοποίηση, που λαµβάνει χώρα στο εσωτερικό του αεριοποιητή, µπορεί να χωριστεί σε τρία κύρια στάδια θερµοχηµικών αντιδράσεων: Πυρόλυση (pyrolysis): Μεταξύ των 200 και 700 ο C, η βιοµάζα διασπάται σε άνθρακα (C) και µίγµα αερίων CO, Η 2, υδρογονανθράκων CH n O m κ.ά.. Η αντίδραση αυτή λαµβάνει χώρα στο άνω τµήµα του αεριοποιητή. Οξείδωση (oxidation): Τα αέρια, µετά το στάδιο της πυρόλυσης, οξειδώνονται σε υψηλή θερµοκρασία, οπότε σπάνε οι δεσµοί στους υδρογονάνθρακες. Η οξείδωση αυτή αυξάνει την περιεκτικότητα του αερίου σύνθεσης σε CO 2 και H 2 O. Αναγωγή (reduction): Στο τελικό αυτό στάδιο, οι ποσότητες του CO 2 και Η 2 O µειώνονται µέσω αντίδρασης µε τον ενεργό άνθρακα, για την τελική παραγωγή ενός αερίου σύνθεσης το οποίο αποτελείται κυρίως από Η 2 και CO. [ CO 2 + C 2 CO και Η 2 O + C H 2 + CO ] Το αέριο σύνθεσης (CO, CO 2, H 2, CH 4 κ.α.) πριν εισαχθεί στη ΜΕΚ µεταφέρεται µέσω αρνητικής πίεσης στις µονάδες ψύξης (σύστηµα κυκλώνων) όπου από µία αρχική θερµοκρασία 700 o C το syngas εξέρχεται σε θερµοκρασία 100 o C. Στο σύστηµα των κυκλώνων συντελείται επιπλέον η κατακράτηση των µεγάλων αιωρούµενων µικροσωµατιδίων που υπάρχουν στο αυτό. Ακολούθως το syngas εισάγεται στις µονάδες καθαρισµού, σύστηµα ηλεκτροστατικών φίλτρων, στις οποίες επιτυγχάνεται η αποµάκρυνση των µικρότερων αιωρούµενων µικροσωµατιδίων που υπάρχουν σε αυτό καθώς και η περεταίρω µείωση της θερµοκρασίας του στους 30-40 o C και τελικώς οδηγείται στη ΜΕΚ προς παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Κατά τη καύση του αερίου σύνθεσης στη ΜΕΚ πέρα από ηλεκτρική ενέργεια παράγεται και θερµική, µέρος της οποίας οδηγείται στο ξηραντήριο για τη διαδικασία της αφύγρανσης της πρώτης ύλης όπως προαναφέρθηκε και άλλο µέρος της θερµικής ενέργειας οδηγείται στον αεριοποιητή για τη διατήρηση απαιτούµενων υψηλών θερµοκρασιών στον θάλαµό του. Τα τεχνικά χαρακτηριστικά των κυκλώνων και των ηλεκτροστατικών φίλτρων παρουσιάζονται στα επισυναπτόµενα prospectus του παραρτήµατος της ΜΠΕ. 24
4.4 ΑΝΩΜΑΛΕΣ ΚΑΙ ΕΠΙΚΙΝ ΥΝΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ Η µονάδα αεριοποίησης δεν πρόκειται να δηµιουργήσει ανώµαλες και επικίνδυνες καταστάσεις, καθώς δεν υπάρχει συγκέντρωση εύφλεκτων τοξικών αερίων και τοξικών στερεών αποβλήτων από τη παραγωγική διαδικασία. 5. ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΛΥΣΕΙΣ εν εξετάζεται άλλη εναλλακτική λύση όσον αφορά στην τεχνολογία καθώς η προτεινόµενη επένδυση είναι η πλέον ενδεδειγµένη βάση του υπάρχοντος τεχνοοικονοµικού πλαισίου για την ενέργεια και τη προστασία του περιβάλλοντος. 6. ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ 6.Α ΠΕΡΙΟΧΗ ΜΕΛΕΤΗΣ Ο προτεινόµενος σταθµός παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας µε τη µέθοδο της αεριοποίησης βιοµάζας βρίσκεται ΕΚΤΌΣ της περιοχής NATURA 2000 «Περιοχή Τυρνάβου», µε κωδικό GR 1420013. Όπως φαίνεται στο χάρτη 1:5.000, από τα όρια του χώρου εγκατάστασης της µονάδας υπάρχουν: Φ/Β πάρκο δυναµικότητας 100 KWp, σε απόσταση 25 µέτρων Φ/Β πάρκο δυναµικότητας 100 KWp, σε απόσταση 12 µέτρων Φ/Β πάρκο δυναµικότητας 100 KWp, σε απόσταση 175 µέτρων Κτηνοτροφική µονάδα, σε απόσταση 808 µέτρων Θερµοκήπιο, σε απόσταση 288 µέτρων Κέντρο ψυχαγωγίας «ΑΛΛΟΤΙΝΟ», σε απόσταση 307 µέτρων Χώρος αναψυχής ΑΓ. ΑΝΝΑ (Βρύση Τυρνάβου), σε απόσταση 430 µέτρων Εποµένως δεν είναι απαγορευτική η ανέγερση και λειτουργία της µονάδας παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από αξιοποίηση βιοµάζας µε τη µέθοδο της αεριοποίησης. 25
Ο Νοµός Λάρισας σχηµατίστηκε το 1882 µε νόµο του νεοσύστατου Ελληνικού Κράτους. Η έκτασή του είναι 5.381 τ.χλµ. και συνορεύει στα βόρεια µε τους Νοµούς Πιερίας και Κοζάνης, στα δυτικά µε τους Νοµούς Γρεβενών, Τρικάλων και Καρδίτσας, στα νότια µε το Νοµό Μαγνησίας και στα ανατολικά βρέχεται από το Αιγαίο πέλαγος σε µήκος 70χλµ. Το 48% της έκτασής του καλύπτει πεδιάδα, η οποία διαµορφώθηκε σε µία περίοδο 210.000-45.000 χρόνων. Ορεινοί όγκοι περιβάλλουν το νοµό, όπως τα όρη Καµβούνια, το Τίτανον, ο Όλυµπος, ο Κάτω Όλυµπος, η Όσσα, το Μαυροβούνι, το Φυλλήιο, το Χαλκοδόνιο ή Κυνός Κεφαλαί, το Ναρθάκι ή Κασσιδιάρης, το Τιτάνιο ή οβρούτσι και η Οξυά. Το νοµό διατρέχει ο ποταµός Πηνειός, ο οποίος πηγάζει από την Πίνδο και διασχίζει όλη τη Θεσσαλία εκβάλλοντας στο Αιγαίο πέλαγος πλησίον και Νοτίως του οικισµού Μεσαγγάλων, όπου σχηµατίζει το δέλτα του Πηνειού ποταµού. Η διοικητική διαίρεση της Περιφερειακής Ενότητας Λάρισας περιλαµβάνει 7 δήµους, όπως αυτοί προέκυψαν από την εφαρµογή του νόµου Καλλικράτη, και είναι οι εξής: ήµος Λαρισαίων, έδρα: Λάρισα, 139.403 κάτοικοι, πρωτεύουσα του νοµού ήµος Αγιάς, έδρα: Αγιά, 14.121 κάτοικοι ήµος Ελασσόνας, έδρα: Ελασσόνα, 37.264 κάτοικοι ήµος Κιλελέρ, έδρα: Νίκαια ιστορική έδρα: Κιλελέρ, 23.213 κάτοικοι ήµος Τεµπών, έδρα: Μακρυχώρι ιστορική έδρα Αµπελάκια, 16.466 κάτοικοι ήµος Τυρνάβου, έδρα: Τύρναβος, 25.307 κάτοικοι ήµος Φαρσάλων, έδρα: Φάρσαλα, 23.531 κάτοικοι 6.Β ΜΗ ΒΙΟΤΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ 6.Β.1 ΚΛΙΜΑΤΟΛΟΓΙΚΑ ΚΑΙ ΒΙΟΚΛΙΜΑΤΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ Για να σχηµατιστεί γνώµη, αναφορικά µε τους σπουδαιότερους καθοριστικούς παράγοντες του κλίµατος που επηρεάζουν την περιοχή, ελήφθησαν υπόψη τα στοιχεία της Εθνικής Μετεωρολογικής Υπηρεσίας (Ε.Μ.Υ.), του πλησιέστερου Μετεωρολογικού Σταθµού «Λάρισας» µε υψόµετρο 73,6 µέτρα και συντεταγµένες: - γεωγραφικό πλάτος: 39 ο 39 Ν, και - γεωγραφικό µήκος: 22 ο 27 Ε 26
Το κλίµα της περιοχής χαρακτηρίζεται ως τυπικά µεσογειακό µε σχετικά ήπιους και υγρούς χειµώνες, θερµά και ξηρά καλοκαίρια και γενικά µακρές περιόδους ηλιοφάνειας κατά τη µεγαλύτερη διάρκεια του έτους. Στους παρακάτω πίνακες παρατίθενται κλιµατολογικά στοιχεία της Εθνικής Μετεωρολογικής Υπηρεσίας από τον µετεωρολογικό σταθµό Λάρισας για τη χρονική περίοδο 1955 1997 όπου µπορούν να παρατηρηθούν τα εξής: Η µέση θερµοκρασία κυµαίνεται από 5,2 ο έως 27,2 ο µε ακραίες τιµές κατά τους µήνες Ιανουάριο και Ιούλιο. Η σχετική υγρασία κυµαίνεται από 46,6% έως 82,2% µε ακραίες τιµές κατά τους µήνες Ιούλιο και εκέµβριο. Το συνολικό µηνιαίο ύψος βροχοπτώσεων κυµαίνεται από 16,4 έως 56,9mm µε ακραίες τιµές κατά τους µήνες Αύγουστο και Νοέµβριο. 27
εδοµένα µετεωρολογικού Σταθµού Λάρισας περιόδου 1955-1997 ΜΗΝΑΣ ΑΤΜΟΣΦΑΙΡΙΚΗ ΠΙΕΣΗ ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΑ ΜΕΣΗ ΜΕΣΗ ΜΕΓΙΣΤΗ ΜΕΣΗ ΕΛΑΧΙΣΤΗ ΑΠΟΛΥΤΗ ΜΕΓΙΣΤΗ ΑΠΟΛΥΤΗ ΕΛΑΧΙΣΤΗ ΣΧΕΤΙΚΗ ΥΓΡΑΣΙΑ ΜΕΣΗ ΣΥΝΕΦΟΚΑΛΥΨΗ ΚΑΤΑΚΡΗΜΝΙΣΜΑΤΑ (mm) ΣΥΝΟΛΙΚΑ ΜΕΓΙΣΤΑ 24h ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΕΜΟΥ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 1018,4 5,2 9,8 0,7 22,8-21,6 79,6 5,0 33,3 24,0 Β ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 1016,7 6,8 12,0 1,4 25,2-10,5 75,1 4,8 33,4 55,3 Α ΜΑΡΤΙΟΣ 1015,6 9,4 14,7 3,3 27,5-7,0 73,4 4,8 37,6 38,7 Α ΑΠΡΙΛΙΟΣ 1012,7 13,8 19,6 6,2 32,4-4,4 68,7 4,9 33,8 40,8 Α ΜΑΙΟΣ 1013,1 19,7 25,7 10,9 40,0 1,4 61,6 4,0 38,2 67,8 Α ΙΟΥΝΙΟΣ 1012,2 25,0 31,0 15,2 42,2 7,0 49,2 3,0 25,6 50,6 Α ΙΟΥΛΙΟΣ 1011,8 27,2 33,1 17,7 45,2 11,0 46,6 2,1 19,0 109,5 Α ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 1012,4 26,2 32,6 17,3 45 10,0 50,0 2,0 16,4 56,5 Α ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 1015,5 21,8 28,4 14,0 39,2 5,0 58,3 2,7 30,2 141,5 Α ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 1018,0 16,2 22,2 10,0 36,8-2,0 70,0 3,9 52,2 86,0 Α ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 1018,0 10,8 15,8 5,8 29,6-7,0 79,5 4,7 56,9 57,6 Α ΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 1017,4 6,6 11,1 2,0 23,2-17,5 82,2 4,8 50,8 91,2 Β 28
εδοµένα µετεωρολογικού Σταθµού Λάρισας περιόδου 1955-1997 ΑΡΙΘΜΟΣ ΗΜΕΡΩΝ ΜΕ: ΣΥΝΕΦΟΚΑΛΥΨΗ ΜΗΝΑΣ (0-8/8) 0 1,5 1,6 6,4 6,5 8,0 ΚΑΤΑΚΡΗΜΝΙΣΜΑ ΤΑ ΒΡΟΧΗ ΧΙΟΝΙ ΚΑΤΑΙΓΙ Α ΧΑΛΑΖΙ ΟΜΙΧΛΗ ΠΡΩΙΝΗ ΡΟΣΟΣ ΠΑΓΕΤΟΣ ΕΛΑΧΙΣΤΗ ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΑ ΜΙΚΡΟΤΕΡΗ ΤΟΥ 0 Ο C ΜΕΓΙΣΤΗ ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΑ ΜΙΚΡΟΤΕΡΗ ΤΟΥ 0 Ο C ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 5,4 14,4 11,2 12,8 10,9 1,9 0,2 0,0 8,2 2,2 6,4 13,3 0,3 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 4,6 14,7 8,9 12,1 11,0 1,6 0,6 0,0 5,2 1,7 4,1 10,5 0,2 ΜΑΡΤΙΟΣ 5,5 16,0 9,5 13,1 12,2 0,8 0,8 0,0 3,9 3,5 1,5 6,0 0,0 ΑΠΡΙΛΙΟΣ 4,9 19,4 5,7 11,3 11,0 0,0 1,7 0,1 2,5 3,9 0,1 0,9 0,0 ΜΑΙΟΣ 5,3 22,5 3,2 10,3 10,0 0,0 5,1 0,1 1,2 1,6 0,0 0,0 0,0 ΙΟΥΝΙΟΣ 9,0 19,8 1,2 6,9 6,7 0,0 5,1 0,2 0,2 0,2 0,0 0,0 0,0 ΙΟΥΛΙΟΣ 16,2 14,3 0,5 4,7 4,5 0,0 5,0 0,1 0,2 0,0 0,0 0,0 0,0 ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 18,4 12,3 0,4 4,3 4,2 0,0 3,8 0,0 0,3 0,0 0,0 0,0 0,0 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 13,9 14,4 1,7 6,3 6,3 0,0 2,9 0,0 1,2 0,8 0,0 0,0 0,0 ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 8,9 16,1 6,0 10,1 10,0 0,0 1,7 0,0 3,0 1,5 0,0 0,1 0,0 ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 5,4 15,7 8,8 12,1 11,8 0,2 1,7 0,0 8,9 1,3 1,7 3,6 0,0 ΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 5,1 15,3 10,6 13,2 12,1 1,1 0,6 0,0 9,8 2,7 4,6 10,3 0,3 29
6.Β.2 ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΚΑ ΚΑΙ ΤΟΠΙΟΛΟΓΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ Η εξεταζόµενη περιοχή είναι πεδινή µε διάσπαρτες αγροτικές καλλιέργειες. Η κατασκευή του έργου δεν δηµιουργεί επιπτώσεις στα µορφολογικά και τοπιολογικά χαρακτηριστικά της περιοχής. Η µόνη παρέµβαση αφορά στην αλλοίωση της αισθητικής του τοπίου από τη κατασκευή των κτιριακών εγκαταστάσεων της µονάδος. 6.Β.3 ΓΕΩΛΟΓΙΑ, ΤΕΚΤΟΝΙΚΑ ΚΑΙ Ε ΑΦΟΛΟΓΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ Η Ελλάδα γενικά υποδιαιρείται σε γεωτεκτονικές ζώνες οι οποίες ονοµάζονται Ελληνίδες Ζώνες, δηλαδή ισοπικές ζώνες που αντανακλούν την παλαιογεωγραφική κατάσταση της κάθε µιας από αυτές. Στο σχήµα 2 παρουσιάζονται οι Ελληνικές (Ελληνίδες) γεωτεκτονικές ζώνες. Η ευρεία περιοχή ενδιαφέροντος, από γεωτεκτονική άποψη, ανήκει στον χώρο της Υποπελαγονικής Γεωτεκτονικής ζώνης προς την πλευρά της ζώνης Πίνδου (σχήµα 2). Πιο συγκεκριµένα όµως, η περιοχή µελέτης ανήκει στη «Μεσοελληνική Αύλακα», η οποία αναπτύχθηκε στη διάρκεια της τελικής ορογενετικής δράσης του Άνω Ηώκαινου, σαν µια µεγάλη αύλακα. Η αύλακα αυτή λειτούργησε κυρίως το Ολιγόκαινο Μέσο Μειόκαινο σαν χώρο απόθεσης µολασσικών ιζηµάτων πολύ µεγάλου πάχους. Έχει µήκος περίπου 130 km και πλάτος που ξεπερνά τα 40 km. Εκτείνεται µε διεύθυνση Β ΝΑ παράλληλα στο Eλληνικό ορογενετικό τόξο, στον κορµό του Ελληνικού ηπειρωτικού χώρου. Από τα Ελληνοαλβανικά σύνορα συνεχίζει νότια προς τις περιοχές Καστοριάς, Γρεβενών, Καλαµπάκας και βυθίζεται κάτω από τις προσχώσεις της πεδιάδας της Θεσσαλίας, ενώ ορισµένες εµφανίσεις της επισηµάνθηκαν και πιο νότια. Η Μεσοελληνική Αύλακα αναπτύσσεται στο γεωλογικό χώρο ανάµεσα στην υποπελαγονική ζώνη (στη µεγαλύτερη έκταση) και τη ζώνη Πίνδου και έχει ως αλπικό υπόβαθρο κυρίως οφιολιθικές µάζες µεγάλου πάχους, αλλά και Μεσοζωικούς ασβεστόλιθους. Κατά τη διάρκεια του Ολιγοκαίνου Μειοκαίνου, αποτέθηκαν µεταλπικά, µολασσικού τύπου ιζήµατα µε προµήθεια του υλικού ιζηµατογένεσης από τις αναδυόµενες οροσειρές Πίνδου και Πελαγονικής που την περιέβαλαν. Η ιζηµατογένεση γινόταν κύρια κοντά στο επίπεδο της 30
θάλασσας µε αποτέλεσµα να αποθέτονται στην αύλακα άλλοτε θαλάσσια ιζήµατα, άλλοτε λιµναία και άλλοτε χερσαία ποταµοχειµµάρια. Σχήµα 2: Γεωτεκτονικό σχήµα των Ελληνίδων Ζωνών. Rh: Μάζα της Ροδόπης, Sm: Σερβοµακεδονική µάζα, CR: Περιροδοπική Ζώνη, (Pe: Ζώνη Παιονίας, Pa: Ζώνη Πάικου, Al: Ζώνη Αλµωπίας) = Ζώνη Αξιού, Pl: Πελαγονική Ζώνη, Ac: Αττικο-Κυκλαδική Ζώνη, Sp: Υποπελαγονική Ζώνη, Pk: Ζώνη Παρνασσού-Γκιώνας, P: Ζώνη Πίνδου, G: Ζώνη Γαββρόβου- Τρίπολης, I: Ιόνιος Ζώνη, Px: Ζώνη Παξών ή Προαπούλια, Au: Ενότητα «Ταλέα Όροι Πλακώδεις Ασβεστόλιθοι» πιθανόν της Ιονίου Ζώνης (Mountrakis et al., 1983) Το σύνολο αυτών των ιζηµάτων σε συνεχώς επαναλαµβανόµενους κύκλους αποτελεί την τεκτοφάση της µολάσσας που ακολούθησε την κύρια παροξυσµική φάση των αλπικών πτυχώσεων. εν είναι λοιπόν πτυχωµένα, αλλά παρουσιάζονται µε κλίσεις συνήθως προς Ανατολάς από τη δράση µετέπειτα τεκτονικών κινήσεων. Τα µολασσικά ιζήµατα της αύλακας έχουν υπολογιζόµενο πάχος στα 5.000 µέτρα. Αναλυτικά η στρωµατογραφία και οι φάσεις των ιζηµάτων της Μεσοελληνικής αύλακας έχουν ως εξής: 31
Σχήµα 3: Σχηµατική λιθοστρωµατογραφική στήλη, αντιπροσωπευτική της ζώνης Ωλονού Πίνδου. Τα πρώτα µολασσικά ιζήµατα είναι κροκαλοπαγή και λατυποπαγή θαλάσσια επικλυσιγενή που επικάθονται στο αλπικό υπόβαθρο κυρίως στους οφιολίθους. Η ηλικία τους είναι Άνω Ηωκαινική, και το πάχος τους υπολογίστηκε 200 m. Ονοµάζεται «σειρά Κρανιάς». Προς τα πάνω επικρατούν στρώµατα µαργών, συνολικού πάχους 600 m, µέσα στα οποία υπάρχουν λιγνιτικά κοιτάσµατα. Πρόκειται κυρίως για ιζήµατα λιµναία, ηλικίας Άνω Ολιγοκαίνου. Η σειρά αυτή ονοµάζεται «σειρά Επταχωρίου» και περιέχει σε µικρότερο ποσοστό ψαµµίτες και κροκαλοπαγή. 32