ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Α. ΛΥΣΕΙΣ ΑΣΚΗΣΕΩΝ 1
Α ΜΕΡΟΣ: ΠΑΡΑΓΩΓΗ 1. ΠΡΟΘΗΜΑΤΟΠΟΙΗΣΗ άσκηση 1: 1. ακατάλληλο, 2. ακατοίκητο, 3. άθεος, 4. άγαμος, 5. ακάλεστη, 6. άχρωμα, 7. αδιάβροχό, 8. άκλιτα, 9. αδημοσίευτο, 10. ανέκφραστο. άσκηση 2: 1. αμφιθέατρο, 2. αμφίβιο, 3. αμφισημία, 4. αμφιβολίες, 5. αμφιλεγόμενο. άσκηση 3: 1. αναδάσωση, 2. ανακουφίσει, 3. αναμορφωτήριο, 4. αναρρίχηση, 5. ανακύκλωση, 6. ανατομία, 7. αναστήλωση, 8. ανακοπή, 9. αναζητούν, 10. ανασχηματισμός. άσκηση 4: 1. εισαγωγές, 2. εισέβαλε, 3. είσοδος, 4. εισιτήριο, 5. εισπράξεις, 6. εισπράκτορας, 7. Εισρροή. άσκηση 5: 1. εκπρόθεσμη, 2. εκτόξευση, 3. εξοπλίζονται, 4. εξαπλώνεται, 5. εξανέμισε, 6. εκτροχιάστηκαν, 7. εκδρομές, 8. εκτρώσεις, 9. εκτρώσεις, 10. εξαέρωση. άσκηση 6: 1. εναέριας, 2. ενημέρωση, 3. εντατικών, 4. εμβολίου, 5. ένταξη, 6. έλλειμμα, 7. ελλείψεις, 8. εγχώρια, 9. εγκαίνια, 10. ένσημα. άσκηση 7: 1. καταπληκτικό, 2. κατάθεση, 3. κατάγεται, 4. κατακλυσμός, 5. καταδιώκει, 6. καταπίεση, 7. κατάκτηση, 8. κατάστημα, 9. καταγής, 10. κατάχλωμος, 11. καθεδρικός, 12. καθαρεύουσα. άσκηση 8: 1. προσφύγων, 2. προσέγγιση, 3. προσηλυτισμός, 4. προσπέραση, 5. προσφυγή, 6. πρόσχαρος, 7. προσλήψεις, 8. προσωρινά, 9. προσθαλάσσωση, 10. προσαρμογή. 2. ΕΠΙΘΗΜΑΤΟΠΟΙΗΣΗ 2.1 ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΑ άσκηση 1: 1. γραφίστας-γραφίστρια, 2. μάστορας-μαστόρισσα, 3. διακοσμητής-διακοσμήτρια, 4. μεταφραστής-μεταφράστρια, 5. πρωταγωνιστής-πρωταγωνίστρια, 6. θαυμαστής-θαυμάστρια, 7. τραγουδιστής-τραγουδίστρια, 8. διευθυντής-διευθύντρια, 9. παραθεριστής-παραθερίστρια, 10. συντάκτης-συντάκτρια. άσκηση 2: 1. τενίστας-τενίστρια, 2. βουδιστής-βουδίστρια, 3. πλοιοκτήτης-πλοιοκτήτρια, 4. διδάκτορας-διδακτόρισσα, 5. ποιητής-ποιήτρια, 6. χαρτορίχτρα, 7. ομηριστής-ομηρίστρια, 8. σκακιστής-σκακίστρια, 9. καπιταλιστής-καπιταλίστρια, 10. εστιάτορας. άσκηση 3: α) οπαδός: 2,3,5,6,9,10, β) επάγγελμα: 1,4,12, γ) πρόσωπο που ενεργεί: 7,8,11,13,14,15. άσκηση 4: 1. μεγάλωμα, 2. ίσιωμα, 3. αφιέρωμα, 4. συμπτώματα, 5. αλεύρωμα, 6. αντάμωμα, 7. κορνίζωμα, 8. λάδωμα, 9. ξημέρωμα, 10. μούντζωμα. άσκηση 5: 1. μαγεία, 2. παντρειά, 3. ερχομός, 4. νοθεία, 5. αντιπροσωπεία, 6. ενέργεια, 7. κηδεία, 8. θρησκεία, 9. βοήθεια, 10. καλλιέργεια. άσκηση 6: 1.φίλημα, 2. ημέρωμα, 3. λειτούργημα, 4. τύλιγμα, 5. άγγιγμα, 6. κυνήγημα, 7. βίδωμα, 8. ντάντεμα, 9. κελάηδημα, 10. δημοσίευμα, 11. κλάδεμα, 12. ράμμα, 13. ζέσταμα, 14. οδήγημα, 15. οχύρωμα, 16. γνώρισμα, 17. βάπτισμα, 18. θέλημα, 19. αντάλλαγμα, 20. ξάφνιασμα. άσκηση 7: 1. αλείφω, 2. ανάβω, 3. βάφω, 4. βλέπω, 5. συγγράφω, 6. επιγράφω, 7. θρέφω, 8. καλύπτω, 9. κόβω, 10. πασαλείβω, 11. ξανάβω, 12. ράβω, 13. σκάβω, 14. σκοντάφτω, 15. στέφω, 16. σκοντάφτω, 17. συντρίβω, 18. τρίβω, 19. υπολείπομαι, 20. πετσοκόβω. άσκηση 8: 1. οδοστρωτήρας, 2. εκτυπωτής, 3. ανελκυστήρας, 4. διακόπτης, 5. εκσκαφέας, 6. υπολογιστής, 7. αποχυμωτής, 8. διαβήτης, 9. προφυλακτήρας, 10. πυροσβεστήρας. άσκηση 9: 1. καπελιέρα, 2. σαλατιέρα, 3. παγωνιέρα, 4. μπουτουνιέρα, 5. γκαρσονιέρα, 6. ξαπλώστρα, 7. καύτρα, 8. τσούχτρα, 9. κουδουνίστρα, 10. σκοτώστρα. άσκηση 10: 1. αριστείο, 2. τυχερό, 3. θέρετρο, 4. σκέπαστρο, 5. μπανιερό, 6. κόμιστρα, 7. σήμαντρο, 8. λεωφορείο, 9. σταχτοδοχείο, 10. σκήπτρο. άσκηση 11: 1. στο ανθοδοχείο, 2. στην απλώστρα, 3. τσούχτρα, 4. στον αποχυμωτή, 5. ανεμιστήρα, 6. σκακιέρα, 7. φίμωτρο. άσκηση 12: 1. απορροφητήρα, 2. υπολογιστές, 3. γκαρσονιέρα, 4. ανελκυστήρες, 5. σιφονιέρα. 2
άσκηση 14: 1. βενζινάς, 2. καπελού, 3. ράφτης, 4. παλιατζής, 5. προποτζής, 6. μάγειρας-μαγείρισσα, 7. φούρναρης-φουρνάρισσα, 8. μαραγκός, 9. φροντιστής, 10. δικαστής-δικαστίνα, 11. χασάπης, 12. πουκαμισάς-πουκαμισού. άσκηση 15: 1. μπακάλικο, 2. μαγέρικο, 3. προποτζίδικο, 4. μπαρμπέρικο, 5. επιπλάδικο. άσκηση 16: 1. σφαγείο, 2. ζαχαροπλαστείο, 3. ξυλουργείο, 4. στρατηγείο, 5. ζυθοπωλείο, 6. φρουραρχείο, 7. μαγειρείο, 8. επιπλοπωλείο, 9. ιατρείο, 10. θυρωρείο. άσκηση 17: 1. νευρώνες, 2. ερειπιώνα, 3. υπουργείο, 4. αρχηγεία, 5. διδασκαλείο. άσκηση 18: 1. κοκοράκι, 2. κοτούλα, 3. γατούλα, 4. πουλάκι, 5. γουρουνάκι, 6. σκυλάκι. άσκηση 19: 1. βραδάκι, 2. μεθυσμενάκι, 3. κοριτσάκι, 4. κρασάκι. άσκηση 20: 1. μαντηλάκι, 2. κουταλάκι, 3. κατσαρολάκι, 4. εργάκι, 5. φωνίτσα-φωνούλα, 6. χεράκι, 7. σπιτάκι, 8. ματάκια, 9. κολοκυθάκι, 10. χειλάκια, 11. κοριτσάκι, 12. παιδάκι, 13. αντράκι, 14. ψαράκι, 15. ψυχούλα, 16. μαξιλαράκι, 17. κουτάκι, 18. μηχανάκι, 19. σαλονάκι, 20. γατάκι. άσκηση 21: 1. κουρσάκι-κουρσάρα, 2. πλατίτσα, πλατούλα-πλατάρα, 3. ψαράκι-ψαρούκλα, 4. σκυλάκι-σκύλαρος, 5. υπνάκι, υπνάκος, 6. μυτίτσα-μυτάρα, μυτόγκα, 7. χεράκι-χερούκλα, 8. μαλλάκι-μαλλούρα, 10. φαγάκι, 11. κοπελίτσα, κοπελούδα-κοπελάρα, 12. σπιτάκι-σπιταρόνα. άσκηση 22: 1. χωριουδάκι, 2. μαθητούδι-μαθητάκος, 3. ελαφάκι, 4. γεφυράκι, 5. γλωσσίτσα, 6. αδερφάκι-αδερφούλης, 7. Ελενίτσα, 8. κρατίδιο, 9. διαλειμματάκι, 10. θείτσα. άσκηση 23: 1. μπαλίτσα, 2. μοσχαράκι, 3. αλητάκος, 4. κουκλίτσα, 5. αστεράκι-αστερίσκοςαστράκι, 6. Παναγίτσα, 7. χωριατόπουλο, 8. δρομάκος, 9. φετίτσα, 10. κουβεντούλα. άσκηση 24: 1. η κεφάλα, 2. η ραδιοφωνάρα, 3. η μυτάρα, 4. ο εγωίσταρος, 5. ο ψεύταρος, 6. η ψαρούκλα, 7. η οδηγάρα, 8. ο μπεκρούλιακας, 9. η γυναικάρα, 10. οι χειλάρες. άσκηση 25: 1. η κοιλάρα, 2. η ομαδάρα, 3. η μαθητάρα-ο μαθηταράς, 4. η κομματάρα, 5. η καπελαδούρα, 6. η κοπελάρα, 7. η ζωνάρα, 8. η κυπελάρα, 9. η φωνάρα, 10. η δωματιάρα. άσκηση 26: 1. συγγενολόι, 2. μοιρολόγια, 3. κουβεντολόι, 4. παιδομάνι, 5. σκουπιδομάνι. άσκηση 27: Αλβανία, 2. Τσεχία, 3. Ουγγαρία, 4. Λευκορωσία, 5. Σλοβενία, 6. Σουηδία, 7. Αλγερία, 8. Φλαμανδία, 9. Περσία, 10. Ιορδανία, 11. Θιβέτ, 12. Σιάμ, 13. Φιλιππίνες, 14. Ελβετία, 15. Τουρκμενιστάν. άσκηση 28: 1. Πορτογαλέζα, 2. Πορτορικάνα/-ανή, 3. Κολομβιάνα/-ανή, 4. Αρμένισσα, 5.Ουαλή, 6. Ολλανδέζα, 7. Σλοβάκα, 8. Βρεττανίδα, 9. Ιρλανδέζα/-ή, 10. Αυστραλέζα. άσκηση 29: 1. Θασίτης/-ίτισσα, 2. Συριανός/ή, 3. Σαμιώτης/-ιώτισσα, 4. Καλύμνιος/-ια, 5. Κρητικός/-ιά, 6. Σκιαθίτης/-ίτισσα, 7. Ρόδιος/-ίτισσα, 8. Ίμβριος/-ια, 9. Υδραίος/-α, 10. Μικρασιάτης/-ιάτισσα, 11. Θρακιώτης/-ιώτισσα, 12. Μακεδόνας/-ισσα, 13. Φλωρινιώτης/-ιώτισσα, 14. Χιώτης/-ισσα, 15. Πόντιος/-ια, 16. Λαρισαίος/-α, 17. Κύπριος/-ια, 18. Αγιορίτης, 19. Καλαματιανός/ή, 20. Πηλιωρίτης/-ισσα. άσκηση 30: 1. Κινέζος/-έζα, 2. Σιναΐτης/-ΐτισσα, 3. Σύριος/-ια, 4. Παλαιστίνιος/-α, 5. Λιβανέζος/- έζα, 6. Σκοτσέζος/-έζα, 7. Βραζιλιάνος/-α, 8. Αργεντινός/-ή, 9. Χιλιανός/-ή, 10. Βλάχος/-α, 11. Περουβιανός/-ή, 12. Κορσικανός/ή, 13. Άγγλος/-ίδα, 14. Σουδανός/έζα, 15. Ινδός/-ή, 16. Ταϋλανδός/-ή, 17. Βιετναμέζος/-έζα, 18. Χαβανέζος/-έζα, 19. Νορβηγός/-ίδα, 20. Ούγγρος/-έζα, 21. Ουζμπέκος/-α, 22. Μαροκινός/-ή, 23. Πέρσης/-ίδα, 24. Αυστριακός/-ή, 25. Ιρακινός/-ή, 26. Άραβας/-ισσα, 27. Ρουμάνος/-α, 28. Βούλγαρος/-α, 29. Βαυαρός/ή, 30. Βέλγος/-ίδα. άσκηση 31: 1. Λονδρέζος/-α, 2. Νεοϋρκέζος/-α, 3. Μιλανέζος/-α, 4. Φλωρεντινός/-ή, 5. Βερολινέζος/-α, 6. Σμυρνιός/-ιά, 7. (Κωνσταντινου)πολίτης/-ίτισσα, 8. Πατρινός/-η & -ιά, 9. Αλεξανδρινός/-ή, 10. Βιενέζος/-α, 11. Μοσχοβίτης/-ισσα, 12. Μαδριλένος/-α, 13. Παρισιάνος/-α, 14. Ναπολιτάνος/-α, 15. Αθηναίος/-α. άσκηση 32: 1. Ελλάδα, 2. φεγγαράδα, 3. δωδεκάδα, 4. ολυμπιάδα. άσκηση 34: 1. ισοδύναμη, 2. προτεραιότητα, 3. ιδιότητα, 4. ισοδύναμη, 5. αθωότητα, 6. ταυτότητα. άσκηση 35: 1. λόρδωση, 2. φυματίωση, 3. κίρρωση, 4. πλευρίτιδα, 5. περιτονίτιδα, 6. αγκύλωση, 7. ωτίτιδα, 8. μηνιγγίτιδας, 9. μελάνωμα, 10. ψύχωση 3
άσκηση 36: όργανα ασθένειες 1. οστά αρθρίτιδα, λόρδωση, οστεοπόρωση, οστεομυελίτιδα, πολυομυελίτιδα, κύφωση, αγκύλωση, σκολίωση, κύρτωση, στρέβλωμα, εξάρθρωμα, οστέωμα, σπονδύλωση 2. δέρμα αφυδάτωση, δερματίτιδα, μελάνωμα, δοθιήνωση, κνίδωση, κυάνωση, πελίδνωμα, τύλωμα, μυκήτωση 3. έντερα γαστρεντερίτιδα, εντεροκολίτιδα, σκωληκοειδίτιδα 4. πνεύμονες πλευρίτιδα 5. δόντια ουλίτιδα, περιοδοντίτιδα, ριζονευρίτιδα 6. αυτιά ωτίτιδα, κώφωση, παρωτίτιδα, λαβυρινθίτιδα 7. πλάτη ραχίτιδα 8. μήτρα κολπίτιδα, μητρίτιδα, σαλπιγγίτιδα, ωοθηκίτιδα, ινομύωμα, γκάστρωμα 9. αίμα δρεπανοκυττάρωση, θρόμβωση, αιμάτωμα, λεύκωμα 10. λαιμός αμυγδαλίτιδα, φαρυγγίτιδα, λαρυγγίτιδα 11. μάτια επιπεφυκίτιδα, κερατίτιδα, τύφλωση, ιριδίτιδα, γλαύκωμα 12. καρδιά (μυο-, περι-)καρδίτιδα, στένωση, αορτίτιδα 13. αδένες θυρεοειδίτιδα, παγκρεατίτιδα, λέμφωμα, σπληνίτιδα 14. νεύρα αρτηριοσκλήρωση, νεύρωση, ψύχωση, παρεγκεφαλίτιδα, μηνιγγίτιδα, σκληρίτιδα 15. μύες τενοντίτιδα, κάκωση, γαγγραίνωμα, λέπρωμα, μύωμα άσκηση 37: 1 καρδίτιδα, 2. ηπατίτιδα, 3. λέμφωμα, 4. ιριδίτιδα, 5. λόρδωση, 6. ραχίτιδα, 7. ουλίτιδα, 8. κύρτωση, 9. ψύχωση, 10. μελάνωμα, 11. παγκρεατίτιδα, 12. κώφωση, 13. τύφλωση, 14. ιγμορίτιδα, 15. λίπωμα, υπερλίπωση, 16. υπερτρίχωση, 17. δρεπανοκυττάρωση, 18. χολοκυστίτιδα, 19. λεύκωμα, 20. πύωση. άσκηση 38: 1. χρυσαφικά, 2. χαρτικά, 3. καλλυντικά, 4. πεθερικά, 5. μωρουδιακά, 6. κουζινικά, 7. σιδηρικά, 8. ξυριστικά, 9. προφορικά, 10. μεταφορικά, 11. αλλαντικά, 12. εγκλιτικά, 13. θρησκευτικά, 14. ραφτικά, 15. λατινικά, 16. αρθριτικά, 17. ψιλικά, 18. ορεκτικά, 19. αναβολικά, 20. οικιακά. άσκηση 39: 1. αναγνωστικό, 2. φωτιστικό, 3. ηρεμιστικά, 4. βαφτιστικό, 5. στρατιωτικοί, 6. ενδεικτικό, 7. ψυκτικός, 8. εκπαιδευτικοί, 9. κριτικός,10. δικαιολογητικά, 11. αναμνηστικά, 12. καλλυντικών. άσκηση 40: 1. δημοτικό, 2. φωτιστικό, 3. αναγνωστικό, 4. απορρυπαντικό, 5. παγοθραυστικό, 6. αναμνηστικά, 7. κατηχητικό, 8. δικαιολογητικά, 9. καλλυντικά, 10. εκπαιδευτικούς. 2.2. ΕΠΙΘΕΤΑ άσκηση 1: 1.γ., 2. ε., 3. α., 4. β., 5. δ., 6. ι., 7. θ., 8. στ., 9. ζ., 10. η. άσκηση 2: 1.ε., 2. δ., 3. α., 4. β., 5. γ., 6. η., 7. στ., 8. θ., 9. ι., 10. ζ. άσκηση 3: 1. β., 2. α., 3. ε., 4. γ., 5. δ., 6. η., 7. ι., 8. στ., 9. ζ., 10. θ. άσκηση 4: 1. γ., 2. δ., 3. α., 4. ε., 5. β., 6. ι., 7. η., 8. στ., 9. ζ., 10. θ. άσκηση 5: 1.β., 2.ε., 3. α., 4. γ., 5. δ., 6. θ., 7. ι., 8. στ., 9. ζ., 10. η. άσκηση 6: αίλουρος, αστέρι, βόδι, έλασμα, κρύσταλλος, κυψέλη, λεύκωμα, νεφρό νήμα, κουδούνι, πεπόνι, πίθηκος, πρίσμα, ρόμβος, σανίδα, σφαίρα, σωλήνας, τέρας, τραπέζιο, τύμπανο. άσκηση 7: 1. ε., 2. δ., 3. η., 4. α., 5. ζ., 6. β., 7. στ., 8. γ., 9. ιβ., 10. ια., 11. θ., 12. ι., 13. ιστ., 14. ιε., 15. ιγ., 16. ιδ. άσκηση 8: 1. γ., 2. ε., 3. δ., 4. α., 5. β., 6. η., 7. στ., 8. ζ. άσκηση 9: γ., 2. δ., 3. α., 4. ε., 5. β., 6. η., 7. στ., 8. ι., 9. ζ., 10. θ. άσκηση 10: 1. ζ., 2. στ., 3. ε., 4. α., 5. γ., 6. δ., 7. β., 8. ιβ., 9. ιγ., 10. η., 11. ιδ., 12. θ., 13. ι., 14. ια. 4
2.3. ΕΠΙΡΡΗΜΑΤΑ άσκηση 1: 1. θανάσιμος, 2. μεθοδικός, 3. συστηματικός, 4. στιγμιαίος, 5. συνειδητός, 6. φυσικός, 7. έγκαιρος, 8. διεθνής, 9. ευτυχής, 10. κύριος, 11. βροχή, 12. βάρβαρος, 13. γαλλικός, 14. βαθμός, 15. άμισθός, 16. χιαστός, 17. εδώ, 18. βράδυ, 19. σταυρώνω πόδια, 20. όλη μέρα. άσκηση 2: 1. απλώς, 2. ολοσχερώς, δυστυχώς, 3. ομαλώς, 4. πάντως, 5. ανελλιπώς, 6. αληθώς, 7. αδίκως, 8. πλήρως, 9. ηλιθιωδώς, 10. συνήθως, ιδίως. άσκηση 3: 1. αρχικά, 2. αποβραδίς, 3. μεσοστρατίς, 4. καταγής, 5. μονορούφι, 6. κοντολογίς, 7. παμψηφεί, 8. σταυροπόδι, 9. ολονυκτίς, 10. μεσουρανίς. 2.4. ΡΗΜΑΤΑ άσκηση 1: ουσιαστικό: 1. βάρος, 2. τύχη, 5. φυτό, 6. πριόνι, 7. στεφάνι, 8. βίδα, 9. αρχή, 10. κομμάτι, 11. κλειδί, 12. όνομα, 13. θάλασσα, 14. πρόεδρος, 15. κριτική, 17. πάθος, 18. σφουγγάρι, 19. στραβός λαιμός επίθετο: 3. άγιος, 4. πράσινος, 16. μελανός, 20. νόστιμος. άσκηση 2: 1. -ά-, 2. -ώ-, 3. -ί-, 4. -ώ-, 5. -εύ-, 6. -ί-, 7. -εύ-, 8. -ί-, 9. -ιά-, 10. -ί-. άσκηση 3: 1. αφρ-ίζω, 2. δουλ-εύω, 3. προλογ-ίζω, 4. βραβ-εύθω, 5. καληνυχτ-ίζω, 6. κιτριν-ίζω, 7. αδει-άζω, 8. πιστ-εύω, 9. συντροφ-εύω, 10. ξυλ-ιάζω, 11. αηδι-άζω, 12. καλωσορ-ίζω, 13. ριζ-ώνω, 14. παγ-ώνω, 15. πηγ-άζω, 16. γειτον-εύω, 17. συνεδρι-άζω, 18. ξιν-ίζω, 19. φτερουγ-ίζω, 20. δηλώνω. άσκηση 4: 1. ζέστη, 2. καρφί, 3. άγριος, 4. φανατισμός, 5. πλούτος, 6. χαλαρός, 7. φυλακή, 8. στενός, 9. αντίκρυ, 10. τύχη. άσκηση 5: 1. κακαρίζει, 2. βελάζει, 3. βρυχάται, 4. τιτιβίζει, 5. κοάζει, 6. γαβγίζει, 7. λαλεί, 8. γκαρίζει, 9. νιαουρίζει, 10. μουγκρίζει. άσκηση 6: 1. μόδα, 2. κουμπί, 3. αυτοκίνητο, 4. πουλιά, 5. μπάλα, 6. καφέ, 7. λουλούδια, δέντρα 8. πρόσωπο, 9. φωνή, σημαία, χέρι, 10. ειδήσεις, λόγια. 5