Πρακτικές συµβουλές για το συνεργείο Ακτινικές Zylinderkopfdichtungen τσιµούχες λαδιού ΡTFE και τοποθέτηση Advanced MLS-Technology Leistungsfähigkeit in jeder Lage Πρακτικές συµβουλές και πληροφορίες αρ. 4
Δυναµικές στεγανοποιήσεις και ακτινικές τσιµούχες λαδιού ΔΥΝΑΜΙΚΕΣ ΣΤΕΓΑΝΟΠΟΙΗΣΕΙΣ Οι δυναµικές στεγανοποιήσεις έχουν σκοπό τη στεγανοποίηση δύο κινούµενων µηχανικών µερών µεταξύ τους. Οι σηµαντικότερες µορφές είναι οι τσιµούχες λαδιού, για τη στεγανοποίηση περιστρεφόµενων αξόνων και οι τσιµούχες των βαλβίδων, για τη µείωση της ροής της ποσότητας λαδιού από την κυλινδροκεφαλή στο θάλαµο καύσης. Μεταλλικό κέλυφος Ελατηριωτό δαχτυλίδι Χείλος στεγανοποίησης ΑΚΤΙΝΙΚΕΣ ΤΣΙΜΟΥΧΕΣ ΛΑΔΙΟΥ Οι ακτινικές τσιµούχες λαδιού έχουν σκοπό τη στεγανοποίηση του στροφαλοφόρου προς τα έξω. Οι κλασικές ακτινικές τσιµούχες λαδιού αποτελούνται από ένα µεταλλικό κέλυφος, πάνω στο οποίο στηρίζεται το δυναµικό χείλος στεγανοποίησης αλλά και είναι υπεύθυνο για τη στατική στεγανοποίηση. Το χείλος στεγανοποίησης των ακτινικών τσιµουχών λαδιού, που είναι συνήθως κατασκευασµένο από ελαστοµερή υλικά, κινείται στην επιφάνεια του περιστρεφόµενου άξονα. Κατά την κίνηση αυτή, πιέζεται από ένα ελατηριωτό δαχτυλίδι ακτινικά πάνω στην επιφάνεια του άξονα. Συνέπεια της περιστροφικής κίνησης είναι η δηµιουργία ενός διά κενου στεγανοποίησης περ. 1 µm στο χείλος στεγανοποίησης. Από αυτό το διάκενο εξέρχεται λάδι για τη λίπανση του χείλους στεγανοποίησης. Δοµή µιας κοινής ακτινικής τσιµούχας λαδιού µε ελατηριωτό δαχτυλίδι. Μια δυναµική στεγανοποίηση δεν επιτρέπεται να είναι ποτέ απόλυτα στεγανή. Μόνο όταν κάτω από το στεγανοποιητικό εξέρχεται µια προκαθορισµένη ποσότητα λαδιού ως λιπαντικό, είναι εξασφαλισµένη µόνιµα η λειτουργία της. Από την κίνηση των εξαρτηµάτων µεταξύ τους παράγεται θερµότητα και τριβή. Η φθορά και εποµένως η αδυναµία λειτουργίας του στεγανοποιητικού αποτρέπεται µε την ηθεληµένη έλλειψη στεγανότητας. Ένα δυναµικό στεγανοποιητικό πρέπει επιπρόσθετα να φροντίζει να υπάρχει και στατική στεγανοποίηση µεταξύ άξονα και χείλους στεγανοποίησης όταν ο άξονας είναι ακινητοποιηµένος. 3
Ο ιδανικός συνδυασµός - Ακτινικές τσιµούχες λαδιού και PTFE ΝΕΕΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΙΣ ΑΚΤΙΝΙΚΕΣ ΤΣΙΜΟΥΧΕΣ ΛΑΔΙΟΥ Η εξέλιξη στην κατασκευή κινητήρων θέτει και ως προς αυτόν τον τύπο στεγανοποίησης όλο και πιο υψηλές απαιτήσεις. Οι αυξηµένοι αριθµοί στροφών και οι αυξηµένες θερµοκρασίες λαδιού, τα µεγαλύτερα διαστήµατα αλλαγής λαδιού µε λάδια µε περισσότερα πρόσθετα, τα οποία δρουν πιο διαβρωτικά στα υλικά που χρησιµοποιούνται, απαιτούν µια νέα, πιο ανθεκτική λύση. Το υλικό στεγανοποίησης του µέλλοντος για τις ακτινικές τσιµούχες λαδιού ονοµάζεται πολυτετραφθοροαιθυλένιο - εν συντοµία PTFE. ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΠΟΥ ΔΕΙΧΝΟΥΝ ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ Η ελάχιστη τριβή και η ελάχιστη παραλαβή της ισχύος είναι τα σηµαντικότερα πλεονεκτήµατα των ακτινικών τσιµουχών λαδιού PTFE. Το στεγανοποιητικό αυτό µπορεί να χρησιµοποιηθεί χωρίς προβλήµατα ακόµη και σε περίπτωση στεγνής λειτουργίας και ελλιπούς λίπανσης. Οι πολύ καλοί θερµικοί συντελεστές του υλικού µε ικανότητα καταπόνησης από -130 C έως +200 C είναι εκτός ανταγωνισµού. Το PTFE διαθέτει επιπρόσθετα µια πολύ υψηλή χηµική αντοχή και ελάχιστες δυνάµεις διάλυσης µετά από χρονικά διαστήµατα ακινησίας. Το πολυτετραφθοροαιθυλένιο - εν συντοµία PTFE - είναι ένα υπερφθοριωµένο πολυµερές και ανήκει στην κατηγορία των πολυµερών αλογονοµένων ολεφινών. Το πλαστικό αυτό έγινε γνωστό µε τις εµπορικές ονοµασίες τεφλόν και Gore-Tex. Το PTFE ανακαλύφθηκε τυχαία το 1938 από τον χηµικό Roy Plunkett. PTFE ΥΛΙΚΟ ΜΕ ΜΥΑΛΟ Όταν το PTFE θερµαίνεται, προσπαθεί να επανέλθει στην αρχική του µορφή. Με άλλα λόγια: Το υλικό θυµάται την αρχική του κατάσταση. Αυτή η διαδικασία αποκαλείται Plastic- Memory-Effect και επιτρέπει την αποφυγή της χρήσης ενός ελατηρίου για προένταση. Το χείλος στεγανοποίησης κατασκευάζεται στο εργοστάσιο ως επίπεδο δαχτυλίδι και σε αυτήν τη µορφή συνδέεται στο δαχτυλίδι ενίσχυσης. Με την τοποθέτηση στον άξονα, το αρχικά επίπεδο χείλος στεγανοποίησης διαστέλλεται στη διάµετρο του άξονα και λυγίζει. Όταν το χείλος στεγανοποίησης ζεσταθεί κατά τη λειτουργία του κινητήρα, προσπαθεί να επανέλθει στην αρχική του µορφή. Ο-ring Μεταλλικό κέλυφος Χείλος στεγανοποίησης PTFE Χείλος σκόνης Δοµή µιας κοινής ακτινικής τσιµούχας λαδιού µε χείλος στεγανοποίησης PTFE. 4
ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΙΚΗ ΜΟΡΦΗ ΚΑΙ ΔΟΜΗ Το κέλυφος κατασκευάζεται από ανοξείδωτο χάλυβα. Ένα o-ring από φθοριούχα ελαστοµερή φροντίζει για τέλεια στατική στεγανοποίηση. Η εσωτερική διάµετρος είναι ακριβώς κεντραρισµένη στην εξωτερική διάµετρο. Το ίδιο το χείλος στεγανοποίησης αποτελείται από εξαιρετικά ανθεκτικό στη φθορά και αντιτριβικό PTFE. Ένα πρόσθετο χείλος σκόνης (λαστιχένιο χείλος ή τσόχινη ταινία) αποτελεί ένα αποτελεσµατικό εµπόδιο σε σωµατίδια ακαθαρσιών. ΕΙΔΙΚΗ ΜΟΡΦΗ ΕΝΣΩΜΑΤΩΜΕΝΗΣ ΑΚΤΙΝΙΚΗΣ ΤΣΙΜΟΥΧΑΣ ΛΑΔΙΟΥ Οι ενσωµατωµένες ακτινικές τσιµούχες λαδιού µειώνουν τους χρόνους παραγωγής στη γραµµή παραγωγής των κινητήρων. Επειδή χρησιµοποιείται µόνο ένα εξάρτηµα, µειώνονται οι εργασίες συναρµολόγησης στη γραµµή παραγωγής και τα προβλήµατα στεγανοποίησης που παρουσιάζονται κατά περίπου ένα τρίτο. Αλλά και στην αντικατάσταση της ακτινικής τσιµούχας λαδιού του στροφαλοφόρου υπάρχει σαφής εξοικονόµηση χρόνου. ΣΥΜΒΟΥΛΗ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΕΙΔΙΚΟΥΣ! Κατά την τοποθέτηση ενσωµατωµένων ακτινικών τσιµουχών λαδιού πρέπει να λαµβάνετε υπόψη ότι κατά κανόνα θα πρέπει να αποσυνδέσετε ελαφρώς το κάρτερ λαδιού, για να περάσετε την ακτινική τσιµούχα λαδιού στο στροφαλοφόρο. 5
Τοποθέτηση ακτινικών τσιµουχών λαδιού PTFE Σε αντίθεση µε την τοποθέτηση των συµβατικών ακτινικών τσιµουχών λαδιού πρέπει να λαµβάνετε υπόψη κάποιες ιδιαιτερότητες κατά την τοποθέτηση των νέων ακτινικών τσιµουχών λαδιού µε χείλος στεγανοποίησης PTFE. 1. 2. 3. ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΕΙΔΙΚΟΥΣ! 1. Για προστασία από σκόνη και άλλες ακαθαρσίες αφαιρέστε την ακτινική τσιµούχα λαδιού PTFE από τη συσκευασία µόλις λίγο πριν την τοποθέτηση 2. Οι ακτινικές τσιµούχες λαδιού PTFE έχουν ένα πλαστικό χιτώνιο για την προστασία του χείλους στεγανοποίησης, το οποίο µπορεί να χρησιµοποιηθεί ως βοήθηµα τοποθέτησης. Αποµακρύνετε το χιτώνιο µετά την τοποθέτηση 3. Εάν θέλετε να τοποθετήσετε την τσιµούχα χωρίς το χιτώνιο, χρησιµοποιήστε το ειδικό εργαλείο που προβλέπει ο κατασκευαστής 4. Και το χείλος στεγανοποίησης από PTFE αλλά και η επιφάνεια του άξονα πρέπει να είναι απολύτως στεγνά, δεν επιτρέπεται η χρήση γράσων ή λαδιών! 5. Ο άξονας δεν επιτρέπεται να έχει αιχµηρές ακµές, ζητήστε από τον επισκευαστή του κινητήρα να εξοµαλύνει τις ακµές 6. Η επιφάνεια του άξονα πρέπει να έχει οµοιόµορφη ποιότητα, ενδέχεται να απαιτούνται και σε αυτήν την περίπτωση επιδιορθώσεις ζηµιών 7. Εφαρµόστε το χιτώνιο τοποθέτησης µε την ακτινική τσιµούχα λαδιού PTFE στον άξονα Λαµβάνοντας υπόψη αυτές τις πρακτικές συµβουλές καθώς και τις οδηγίες του κατασκευαστή διασφαλίζεται η απρόσκοπτη λειτουργία της τσιµούχας λαδιού PTFE. 8. Προσέξτε τη σωστή ευθυγράµµιση της τσιµούχας, το χιτώνιο πρέπει να βρίσκεται σε τέτοια θέση, που να επιτρέπει ανεµπόδιστα την εισαγωγή του στον άξονα 9. Ωθήστε την τσιµούχα µε µια οµοιόµορφη κίνηση στον άξονα 10. Σε περίπτωση αντικατάστασης, δεν θα πρέπει να εφαρµόσετε το χείλος στεγανοποίησης PTFE στο παλιό σηµείο 11. Αποµακρύνετε τώρα το χιτώνιο τοποθέτησης 12. Για να µπορεί να προσαρµοστεί το χείλος στεγανοποίησης τέλεια στον άξονα που πρόκειται να στεγανοποιεί, θα πρέπει να θέσετε τον κινητήρα σε λειτουργία µόνο αφού περάσουν περίπου τέσσερις ώρες από την τοποθέτηση 6
Αδυναµία λειτουργίας ακτινικών τσιµουχών λαδιού PTFE ΖΗΜΙΑ ΤΟΥ ΧΕΙΛΟΥΣ ΣΤΕΓΑΝΟΠΟΙΗΣΗΣ PTFE Η συχνότερη αιτία για την αδυναµία λειτουργίας είναι οι ζηµιές του χείλους στεγανοποίησης PTFE κατά τη διαδικασία της τοποθέτησης. Εάν τοποθετήσετε το χείλος στεγανοποίησης χωρίς το χιτώνιο ή χωρίς ειδικό εργαλείο και το µετακινήσετε ή, ακόµη χειρότερα, το διπλώσετε, θα είναι πλέον σχεδόν αδύνατη η σωστή στεγανοποίηση. Αλλά και η χρήση γράσων ή λαδιών, όπως στις κλασικές τσιµούχες λαδιού, προκαλεί πλήρη αδυναµία λειτουργίας των ακτινικών τσιµουχών λαδιού αµέσως µετά την τοποθέτηση. ΕΜΠΙΣΤΕΥΘΕΙΤΕ ΤΟΥΣ ΕΙΔΙΚΟΥΣ ΤΗΣ VICTOR REINZ Τα πλεονεκτήµατα της τεχνολογίας PTFE θέτουν νέα πρότυπα στην εξέλιξη των ακτινικών τσιµουχών λαδιού. Οι κινητήρες νέας σχεδίασης απαιτούν λύσεις για δυναµικές στεγανοποιήσεις, που αντέχουν µόνιµα υψηλές καταπονήσεις. Τo PTFE καλύπτει αυτές τις απαιτήσεις µε εξαιρετικές ιδιότητες - οι καλύτερες προϋποθέσεις για χρήση σε σύγχρονους κινητήρες. ΣΥΜΒΟΥΛΗ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΕΙΔΙΚΟΥΣ! Κατά την επισκευή συµβατικών ακτινικών τσιµουχών λαδιού είναι δυνατή η αντικατάστασή τους µε νέες ακτινικές τσιµούχες λαδιού µε χείλος στεγανοποίησης PTFE. H VICTOR REINZ προσφέρει ολόκληρη την γκάµα της νέας γενιάς ακτινικών τσιµουχών λαδιού PTFE. Mια συνοπτική παρουσίαση των τσιµουχών λαδιού PTFE θα βρείτε στους καταλόγους προϊόντων της εταιρείας µας. Η απευθείας επικοινωνία µε το κέντρο εξυπηρέτησης της VICTOR REINZ Τηλ. +49 731 7046 999 Φαξ +49 731 7046 480 Email reinz.service@dana.com Ζηµιά στο χείλος στεγανοποίησης PTFE ως αιτία αδυναµίας λειτουργίας. Λαδωµένο χείλος στεγανοποίησης PTFE ως αιτία αδυναµίας λειτουργίας. 7
REINZ-Dichtungs-GmbH Reinzstrasse 3-7 89233 Neu-Ulm Γερµανία Τηλ. +49 (0) 731 7046 999 Φαξ +49 (0) 731 7046 480 www.reinz.com Printed in Germany 12/08 39-00252-13