1 ΠΕΤΟΣΦΑΙΡΙΣΗ (VOLLEYBALL) Ομαδική δουλειά,στρατηγική,ένταση Το άθλημα της πετοσφαίρισης στους παραλυμπιακούς αγώνες χωρίζoνταν σε δύο είδη : όρθια και καθιστή πετοσφαίριση. Μ αυτόν τον τρόπο συμμετείχαν οι αθλητές με όλους τους τύπους κινητικής αναπηρίας. Σήμερα (τρεις τελευταίοι παραολυμπιακοί αγώνες) διεξάγεται η πετοσφαίριση καθήμενων αθλητών. Τα υψηλά επίπεδα ομαδικής συνεργασίας, ικανότητας, στρατηγικής και έντασης είναι άμεσα ορατά και στα δύο παιχνίδια. Η σημαντική διαφορά ανάμεσα στην παραδοσιακή όρθια πετοσφαίριση και στην καθιστή είναι το μικρότερο γήπεδο και το χαμηλότερο φιλέ. Αυτό κάνει το παιχνίδι σημαντικά γρηγορότερο από την όρθια πετοσφαίριση.
2 Η πετοσφαίριση είναι ένα άθλημα, στο οποίο συναγωνίζονται δύο ομάδες μέσα σ ένα γήπεδο, χωρισμένο με ένα δίχτυ. Κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού η κάθε ομάδα προσπαθεί να στείλει την μπάλα πάνω από το δίχτυ στο δάπεδο του γηπέδου της αντιπάλου της. Η κάθε ομάδα έχει δικαίωμα να χτυπήσει την μπάλα τρεις φορές πριν την επιστρέψει στο αντίπαλο γήπεδο. Το παιχνίδι αρχίζει με το εναρκτήριο χτύπημα (service), έξω από τα όρια του γηπέδου και αφού περάσει πάνω από το δίχτυ. Το παιχνίδι συνεχίζεται μέχρις ότου η μπάλα ν ακουμπήσει στο δάπεδο του γηπέδου, χτυπήσει έξω από το γήπεδο, ή αποτύχει η αμυνόμενη ομάδα να την επιστρέψει στο αντίπαλο γήπεδο. Γήπεδο Πετοσφαίριση καθήμενων αθλητών Οι διαστάσεις του γηπέδου είναι 10m Χ 6m. Γύρω από το γήπεδο πρέπει να υπάρχει μία ελεύθερη ζώνη πλάτους 4 m, στις πλάγιες γραμμές, και 6 m, στις τελικές γραμμές. Το ύψος της οροφής από το δάπεδο πρέπει να είναι 10 m (παγκόσμιοι αγώνες). Η ζώνη επίθεσης είναι 2 mχ 6 m. Η ζώνη του service είναι πίσω από την τελική γραμμή του γηπέδου της κάθε ομάδας. Κατά τη διάρκεια του αγώνα η θερμοκρασία δεν πρέπει να υπερβαίνει τους 25 ο C, αλλά να μην είναι μικρότερη από τους 16 ο C (παγκόσμιοι αγώνες). Το φιλέ τοποθετείται κατά πλάτος της κεντρικής γραμμής, το ύψος του οποίου είναι 1.15 m για τους άνδρες, και 1.05 m, για τις γυναίκες. Το ύψος μετριέται στο κέντρο της κεντρικής γραμμής. Η διαφορά του ύψους στις άκρες από το κέντρο δεν πρέπει να υπερβαίνει τα 2cm. Το φάρδος του φιλέ είναι 80cm, και το μήκος του 6,50-7m. Οι στυλοβάτες που στηρίζουν το φιλέ τοποθετούνται 1m μακριά από τις πλάγιες γραμμές. Οι γραμμές που οριοθετούν το γήπεδο είναι λευκές. Το πάτωμα είναι ξύλινο ή συνθετικό. Μπάλα. Η μπάλα έχει περίμετρο 65-67cm, ενώ το βάρος της είναι 260-280gr.
3 Ομάδες. Η κάθε ομάδα συμμετέχει με 12 παίκτες, με μέγιστο αριθμό 2 αθλητών με ελάχιστη αναπηρία, με έναν προπονητή και το βοηθό του, έναν γυμναστή και έναν γιατρό. Στους παίκτες επιτρέπεται να φορούν μακριά παντελόνια (φόρμες). Στις μπλούζες φορούν νούμερα από το 1-18, στο στήθος και στην πλάτη. Ο αρχηγός έχει μία διακριτική ταινία κάτω από το νούμερο του στήθους. Επιτρέπεται στους παίκτες να αγωνίζονται φορώντας γυαλιά ή φακούς επαφής, αλλά και χωρίς να φορούν παπούτσια.. Δεν επιτρέπεται να φορούν κάτι επικίνδυνο ή κάτι που θα τους δώσει ένα άδικο πλεονέκτημα. Οποιαδήποτε διαμαρτυρία θα πρέπει να υποβάλλεται γραπτώς από τον αρχηγό στα αγγλικά (παγκόσμιοι αγώνες). Οι παίκτες πρέπει να φορούν ομοιόμορφη ενδυμασία, εκτός από το Libero. Στις μπλούζες φορούν νούμερα από το 1-18, στο στήθος (15cm) και στην πλάτη (20cm). Ο αρχηγός έχει μία διακριτική ταινία (8Χ2cm), κάτω από το νούμερο του στήθους. Ο διαιτητής μπορεί να δώσει την άδεια σε έναν παίκτη να αγωνιστεί χωρίς να φοράει παπούτσια. Δεν επιτρέπεται να φορούν κάτι επικίνδυνο ή κάτι που θα τους δώσει ένα άδικο πλεονέκτημα. Οποιαδήποτε διαμαρτυρία θα πρέπει να υποβάλλεται γραπτώς από τον αρχηγό στα αγγλικά (παγκόσμιοι αγώνες). Πόντος. Η επιτιθέμενη ομάδα κερδίζει πόντο κάθε φορά που: η μπάλα χτυπήσει στο πάτωμα της αντίπαλης ομάδας η αντίπαλη ομάδα κάνει σφάλμα (φάουλ). Η αντίπαλη ομάδα τιμωρηθεί. Η ομάδα που σερβίρει κερδίζει πόντο όταν καταφέρει να ρίξει την μπάλα στο αντίπαλο γήπεδο ή όταν η αντίπαλη ομάδα δεν κατορθώσει να την αποκρούσει σωστά. Η ίδια ομάδα θα κάνει και το επόμενο service. Η αμυνόμενη ομάδα κερδίζει πόντο όταν: κατορθώσει να αποκρούσει την μπάλα και να την ρίξει στο αντίπαλο γήπεδο. Η ομάδα αυτή θα πραγματοποιήσει το επόμενο service, αφού οι παίκτες της μετακινηθούν κατά μία θέση, δεξιόστροφα. όταν η ομάδα που σερβίρει δεν κατορθώσει να περάσει την μπάλα στο γήπεδό της χωρίς να ακουμπήσει το φιλέ.
4 Μία ομάδα κερδίζει ένα σετ όταν πετύχει πρώτη 25 πόντους και η διαφορά από την αντίπαλή της είναι 2 πόντοι. Μία ομάδα κερδίζει έναν αγώνα όταν κερδίσει τρία σετ. Στην περίπτωση ισοπαλίας, 2-2, το καθοριστικό σετ (5 ο ), παίζεται στους 15 πόντους, με ελάχιστη διαφορά τους 2 πόντους. Για την έναρξη του αγώνα υπάρχουν 6 παίκτες σε κάθε ομάδα, από τους οποίους μόνο ένας πρέπει να έχει ελάχιστη αναπηρία. Πριν από την έναρξη του αγώνα ο προπονητής θα πρέπει να δώσει εγγράφως τις θέσεις των παικτών του στο γήπεδο. Οι θέσεις των παικτών καθορίζονται από τη θέση των γλουτών τους. Ο παίκτης στην επιθετική ζώνη θα πρέπει να είναι πιο κοντά στο φιλέ από τον αντίστοιχό του στην αμυντική ζώνη πριν από το service. Οι πλάγιοι παίκτες θα πρέπει να είναι πιο κοντά στις πλάγιες γραμμές από τους κεντρικούς. Μετά το service οι παίκτες μπορούν ν αλλάξουν θέσεις. Αντικαταστάσεις παικτών Επιτρέπονται μόνο 6 αντικαταστάσεις παικτών σε ένα σετ για την κάθε ομάδα.. Ένας ή περισσότεροι παίκτες μπορούν ν αντικατασταθούν ταυτόχρονα. Παίκτης που αντικαταστάθηκε μπορεί να μπει και πάλι στο παιχνίδι. Μπορεί ν αντικαταστήσει μόνο τον παίκτη που τον αντικατέστησε. Επιτρέπεται η αναγκαστική αντικατάσταση, όταν υπάρξει τραυματισμός. Ο τραυματισμένος παίκτης δεν μπορεί να παίξει στο παιχνίδι μέχρι να ολοκληρωθεί. Διαλείμματα (time- outs) Κάθε ομάδα έχει δικαίωμα να ζητήσει δύο time-outs σε κάθε σετ. Η διάρκειά τους είναι 30sec. Σε παγκόσμιους αγώνες στα σετ 1-4, εάν έχει προαποφασισθεί δίνονται δύο Tεχνικά time outs, διάρκειας 60sec, όταν η ομάδα που προηγείται πετύχει τον 8 ο και το 16 ο πόντο. Στο 5 ο σετ δεν υπάρχουν τα τεχνικά time outs. Η κάθε ομάδα έχει δικαίωμα να ζητήσει 2 των 30sec το καθένα. Κατά τη διάρκεια των time-outs οι παίκτες πρέπει να βρίσκονται στην ελεύθερη ζώνη μπροστά από τον πάγκο της ομάδας τους. Φάουλ Ο διαιτητής χρεώνει φάουλ σε μία ομάδα όταν: Η ομάδα κάνει τέσσερα συνεχόμενα χτυπήματα Ο παίκτης δέχεται βοήθεια προκειμένου ν αποκρούσει την μπάλα.
5 Ο παίκτης πιάσει την μπάλα Ο παίκτης κάνει δύο συνεχόμενα χτυπήματα Τμήμα του σώματος του παίκτη, από τους ώμους μέχρι τους γλουτούς δεν ακουμπά στο πάτωμα του γηπέδου, τη στιγμή που χτυπάει την μπάλα (καθιστή πετοσφαίριση). Η ομάδα χρεώνεται με φάουλ όταν ενεργεί στο παιχνίδι αντίθετα με τους κανονισμούς. Εάν γίνουν δύο ή περισσότερα φάουλ συνεχόμενα μόνο το πρώτο θα μετρήσει. Εάν και οι δύο ομάδες κάνουν φάουλ ταυτόχρονα, θα υπάρξει διακοπή και επανάληψη του service. Service Το πρώτο service στο πρώτο και στο πέμπτο σετ ορίζεται με τη μέθοδο του νομίσματος. Στα υπόλοιπα σετ το εναρκτήριο service κάνει η ομάδα που δεν έκανε το προηγούμενο. Η μπάλα θα πρέπει να χτυπηθεί με το ένα χέρι, όταν η μπάλα βρίσκεται στον αέρα. Κατά τη στιγμή του service οι γλουτοί στην καθιστή και τα πόδια στην όρθια, να βρίσκονται πίσω από την τελική γραμμή. Libero Όλες οι ομάδες έχουν δικαίωμα να ορίσουν έναν από τους 12 παίκτες ως Libero. Ο Libero δεν μπορεί να είναι αρχηγός. Η μπλούζα του πρέπει να είναι διαφορετική από αυτές των άλλων συμπαικτών του. Ο Libero μπορεί ν αντικαταστήσει οποιονδήποτε παίκτη στην αμυντική ζώνη. Δεν μπορεί να χτυπήσει την μπάλα όταν είναι πάνω από το ύψος του φιλέ, σε οποιοδήποτε σημείο του γηπέδου και αν βρίσκεται. Δεν μπορεί να κάνει service, block. Οποιοσδήποτε παίκτης δεν μπορεί να κάνει επίθεση χτυπώντας την μπάλα πάνω από το ύψος του φιλέ, όταν αυτή προέρχεται από ψηλή μπαλιά του Libero, που βρίσκεται στην επιθετική ζώνη. Οι αντικαταστάσεις του Libero δεν υπολογίζονται στις επιτρεπόμενες. Μεταξύ των αντικαταστάσεων του Libero πρέπει να μεσολαβεί παιχνίδι ενός πόντου. Ο Libero μπορεί να αντικατασταθεί μόνο από αυτόν που αντικατέστησε. Οι αντικαταστάσεις πραγματοποιούνται όταν η μπάλα δεν παίζεται. Ο Libero και ο αντικαταστάτης του μπαίνουν και βγαίνουν στο γήπεδο από την πλάγια γραμμή μπροστά από τον πάγκο της ομάδας τους.
6 Σε περίπτωση τραυματισμού του Libero, ο προπονητής μπορεί να ορίσει έναν άλλο ως Libero. Δεν πρέπει να βρίσκεται τη στιγμή εκείνη στο γήπεδο. Αυτός είναι ο Libero μέχρι το τέλος του αγώνα. Οι ομάδες που συμμετέχουν πρέπει να : γνωρίζουν τους επίσημους κανόνες της πετοσφαίρισης καθήμενων αθλητών. δέχονται τις αποφάσεις των διαιτητών Σε περίπτωση αμφισβήτησης θα ζητούν διευκρινήσεις από τον γυμνασίαρχο.