ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΓΕΩΤΕΚΤΟΝΙΚΟΥ ΣΕΙΣΜΙΚΟΥ ΧΑΡΤΗ ΤΗΣ ΕΛΛΑ ΟΣ ΣΕ ΚΛΙΜΑΚΑ 1:

ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΓΕΩΤΕΚΤΟΝΙΚΟΥ ΣΕΙΣΜΙΚΟΥ ΧΑΡΤΗ ΤΗΣ ΕΛΛΑ ΟΣ ΣΕ ΚΛΙΜΑΚΑ 1:500.000 1 ΑΗ ΟΝΑ ΕΛΕΝΗ 2, ΒΑΡΓΕΜΕΖΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ 3 ΣΥΝΟΨΗ Στην παρούσα εργασία παρουσιάζεται η διαδικασία κατασκευής του γεωλογικού και µορφολογικού χάρτη της Ελλάδας σε κλίµακα 1:500.000 όπως προκύπτουν από τη ψηφιοποίηση του Σεισµοτεκτονικού χάρτη της Ελλάδας και από ψηφιοποιηµένα δεδοµένα αντίστοιχα. Για την παραγωγή αυτών των χαρτών χρησιµοποιήθηκαν προγράµµατα Γεωγραφικού Συστήµατος Πληροφοριών (GIS). Στην πορεία των εργασιών χρειάστηκε να επιλυθούν προβλήµατα που αφορούσαν ασυµβατότητα µεταξύ των ψηφιοποιηµένων µε σύγχρονες µεθόδους δεδοµένων και χαρτών που ψηφιοποιήθηκαν για τις ανάγκες της παρούσας εργασίας. Παρουσιάζονται διάφοροι θεµατικοί χάρτες που προέκυψαν µε την εισαγωγή τόσο γεωλογικών όσο και σεισµολογικών δεδοµένων πάνω στο ψηφιοποιηµένο γεωλογικό υπόβαθρο. ABSTRACT The construction of the digital geological and morphological map of Greece in scale 1:500.000 is presented in this paper. The digitization was accomplished by using GIS program. For the construction of these maps we followed the following steps: a) digitization of the margins of the geological formations form the Seismotectonic map of Greece (scale 1:500.000), b) collection of digital data (coastlines from the GMT database, contour lines, epicenter and magnitudes of historical earthquakes that occurred at the broader area of Greece, etc), c) digitization of geological and tectonic data from respective studies. A major problem that occurred at the first steps was the incompatibility between the rectified geotectonic map of Greece and the coastlines that have been obtained from the database of GMT Tools (Wessel and Smith, 1991). This problem has resolved by the re-registration of the already rectified map (performed by using the topographic map of Greece) using the data provided by GMT Tools. The digitization of the geological formations was the next step, as well as the construction of the topology so the first GIS database was obtained. The existence of this database permitted the plot and comparison of various type of information (seismological, tectonic), which were gathered from other sources. Thematic maps showing epicenters of historical earthquakes, macroseismic effects and neotectonic features on the digitized geological basement have been constructed. That permitted the unification of results from different studies and the construction of synthetic maps, which allowed the comparison of seismological data with the geology of the area of interest. 1.ΕΙΣΑΓΩΓΗ Σε περίπτωση σεισµικής έξαρσης σε µία περιοχή είναι ιδιαίτερα σηµαντική η άµεση κατασκευή χαρτών που να παρουσιάζουν πληροφορίες σχετικές κυρίως µε τη γεωλογία, την τεκτονική, τη σεισµικότητα της περιοχής, τα νεοτεκτονικά δεδοµένα αλλά και κάθε άλλο σύνολο διαθέσιµων στοιχείων που αφορούν την περιοχή. Είναι αναγκαία λοιπόν η κατασκευή τράπεζας δεδοµένων που να περιέχει όλα αυτά τα στοιχεία και να µπορεί να χρησιµοποιηθεί µε το κατάλληλο λογισµικό έτσι ώστε να παράγονται σε πολύ µικρό χρονικό διάστηµα οι χάρτες που θα δείχνουν όλες αυτές τις πληροφορίες. Για το λόγο αυτό στα πλαίσια του ερευνητικού προγράµµατος µε τίτλο Αυτόµατος προσδιορισµός σε πραγµατικό χρόνο σεισµικών επικέντρων και επεξεργασία σει- 1:Construction of Geotectonic-Seismic map of Greece in the scale of 1:500.000. 2:Aidona Eleni, Department of Geology, Geophysical Laboratory, Aristotle s University of Thessaloniki. Tel.: + 30 31 0 998535, Fax: + 30 31 0 998528, email: aidona@lemnos.geo.auth.gr 3:Vargemezis George, Department of Geology, Geophysical Laboratory, Aristotle s University of Thessaloniki. Tel.: + 30 31 0 998534, Fax: + 30 31 0 998528, email: varge@lemnos.geo.auth.gr 9

σµικών σηµάτων πραγµατοποιήθηκε η κατασκευή γεωλογικού και µορφολογικού χάρτη της Ελλάδας ο οποίος και αποτέλεσε το υπόβαθρο πάνω στο οποίο στη συνέχεια είναι δυνατόν να χαρτογραφηθούν διάφορα γεωλογικά στοιχεία (π.χ. ρήγµατα)ή σεισµολογικά δεδοµένα (π.χ. επίκεντρα σεισµών µακροσεισµικά αποτελέσµατα σεισµών). Για την κατασκευή των εν λόγω χαρτών ακολουθήθηκαν τα παρακάτω στάδια: Ψηφιοποίηση των ορίων των γεωλογικών σχηµατισµών από το Σεισµοτεκτονικό Χάρτη του ΙΓΜΕ κλίµακας 1:500.000. Συλλογή ψηφιακών δεδοµένων 1. Ακτογραµµές της Ελλάδας από την τράπεζα πληροφοριών του GMT (Geographic Mapping Tools) 2. Ισοϋψείς καµπύλες στον Ελληνικό χώρο (παραχωρήθηκαν από το Τµήµα Τοπογράφων Μηχανικών Θεσσαλονίκης). 3. Επίκεντρα και µεγέθη ιστορικών σεισµών στον Ελληνικό χώρο (Σεισµολογικός Σταθµός Αριστοτελείου Πανεπιστηµίου Θεσσαλονίκης). Ψηφιοποίηση δεδοµένων από γεωλογικές και τεκτονικές εργασίες. Για τη ψηφιοποίηση των στοιχείων και την κατασκευή των χαρτών χρησιµοποιήθηκε το πρόγραµµα GIS της ESRI, ARC INFO και ARCVIEW αντίστοιχα. Στη παρούσα εργασία περιγράφονται οι κύριες φάσεις των εργασιών που έγιναν κατά τη διάρκεια της κατασκευής των χαρτών ενώ παρουσιάζονται και κάποιοι θεµατικοί χάρτες µε βάση το ψηφιοποιηµένο γεωλογικό και µορφολογικό χάρτη της Ελλάδας. 2.ΣΥΛΛΟΓΗ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΠΡΩΤΟΓΕΝΩΝ Ε ΟΜΕΝΩΝ. 2.1.ΨΗΦΙΟΠΟΙΗΣΗ ΓΕΩΛΟΓΙΚΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ. Πρωταρχικός στόχος της εργασίας ήταν η κατασκευή χαρτών όπου θα χαρτογραφούνται σεισµοτεκτονικά στοιχεία σε υπόβαθρο γεωλογικού χάρτη. Έτσι, σαν πρώτο στάδιο καθορίστηκε η ψηφιοποίηση των ορίων των γεωλογικών σχηµατισµών. Η κλίµακα εργασίας που επιλέχθηκε ήταν 1:500.000 έτσι ώστε να καταγραφούν δεδοµένα για όλο τον Ελληνικό χώρο µε δυνατότητα γρήγορης κατασκευής χαρτών µεγαλύτερης κλίµακας για οποιαδήποτε περιοχή παρουσιάζει ενδιαφέρον. Σχ.1. Συσχέτιση των ακτογραµµών GMT (κόκκινο περίγραµµα) µε τις ψηφιοποιηµένες εικόνες. Fig.1. Correlation of GMT coastlines (red line)with digital images. Αρχικά επιλέχθηκε ο Γεωλογικός Χάρτης της Ελλάδας, κλίµακας 1:500.000 του Ι.Γ.Μ.Ε. βάσει του οποίου θα πραγµατοποιούνταν η ψηφιοποίηση όλων των γεωλογικών σχηµατισµών. Βασικό στοιχείο για τη ψηφιοποίηση οποιουδήποτε χάρτη είναι η προβολή που χρησιµοποιήθηκε για τη σχεδίασή του. Για το λόγο αυτό πραγµατοποιήθηκε επικοινωνία µε το τµήµα χαρτών του ΙΓΜΕ για να αποκοµιστούν οι αναγκαίες πληροφορίες. Έτσι, προέκυψε ότι ο γεωλογικός χάρτης δεν έχει κατασκευαστεί βάσει κάποιας συγκεκριµένης προβολής, οπότε οποιαδήποτε προσπάθεια ψηφιοποίησης των στοιχείων του δεν ήταν δυνατόν να εξασφαλίσει απόλυτη ορθότητα στις συντεταγµένες των στοιχείων που προβάλλονται. Αντίθετα, έγινε γνωστό ότι ο Σεισµοτεκτονικός χάρτης του ΙΓΜΕ σε κλίµακα 1:500.000 κατασκευάστηκε βάσει της κωνικής προβολής Lambert. Έτσι, επιλέχθηκε ο χάρτης αυτός αφού από τη µια έχει γεωλογικό υπόβαθρο και από την άλλη δίνεται η δυνατότητα µετατροπής των γεωγραφικών συντεταγµένων (φ και λ) σε καρτεσιανές (σε µέτρα). Ο γεωλογικός χάρτης σαρώθηκε σε τµήµατα µεγέθους φύλλου Α3 και δηµιουργήθηκαν 31 έγχρωµες εικόνες (*.tif) σε ανάλυση 300dpi. 10

Τα σταυρονήµατα του χάρτη µας δίνουν τα σηµεία µε γνωστές γεωγραφικές συντεταγµένες, οι οποίες µετασχηµατίστηκαν σε καρτεσιανές. Η µετατροπή έγινε µε τη χρήση της εντολής PROJECT του ARCINFO (Έκδοση 3.1). Στο επόµενο στάδιο έγινε µετατροπή των συντεταγµένων οθόνης κάθε εικόνας στις αντίστοιχες καρτεσιανές συντεταγµένες του χάρτη έτσι ώστε να µπορεί να γίνει η ψηφιοποίηση των στοιχείων. Για τη µετατροπή αυτή χρησιµοποιήθηκε η εντολή REGISTER του ARCINFO. Πριν από την έναρξη της διαδικασίας της ψηφιοποίησης έγινε συσχέτιση των α- κτογραµµών των εικόνων µε τις ακτογραµµές όπως δίνονται από το GMT, οι οποίες θεωρούνται απολύτου ακριβείας. Ο έλεγχος έγινε επί της οθόνης όπου εµφανίστηκαν ταυτόχρονα οι εικόνες και οι ακτογραµµές του GMT οι οποίες µετασχηµατίστηκαν ε- πίσης σε καρτεσιανές συντεταγµένες. Παράδειγµα της συσχέτισης αυτής παρουσιάζεται στο σχήµα 1. ιαπιστώθηκε ότι και πάλι υπήρχε πρόβληµα ταύτισης των γραµµών που οφείλεται σε σφάλµατα σχεδίασης του χάρτη αφού οι γραµµές του GMT προκύπτουν από στοιχεία υψηλής ακρίβειας. Για τον εντοπισµό του προβλήµατος που παρουσιάζει ο σεισµοτεκτονικός χάρτης του ΙΓΜΕ, έγινε σύγκριση του τοπογραφικού υπόβαθρου του χάρτη µε τον τοπογραφικό χάρτη της ΓΥΣ στην κλίµακα 1:500.000. Έτσι, ο σεισµοτεκτονικός χάρτης φωτοτυπήθηκε σε διαφανές χαρτί και τοποθετήθηκε στον τοπογραφικό χάρτη µε στόχο να συγκριθούν τα σταυρονήµατα που αποτελούν και τα σηµεία στα οποία βασίζεται και η µετατροπή των συντεταγµένων. Όπως φαίνεται και στο παράδειγµα του σχήµατος 2, παρατηρήθηκε σηµαντικό σφάλµα που σε µερικές περιπτώσεις φτάνει ακόµα και τα 3 χιλιόµετρα. Για να γίνει η διόρθωση, στη διαδικασία της καταχώρησης (REGISTER) όπου δίνονται στην εικόνα οι νέες συντεταγµένες σε πάνω από τέσσερα σηµεία στις εικόνες δεν χρησιµοποιήθηκαν τα σταυρονήµατα του σεισµοτεκτονικού χάρτη αλλά τα σταυρονήµατα του αντίστοιχου τοπογραφικού. Σχ.2. ιόρθωση των εικόνων µε βάση το τοπογραφικό υπόβαθρο (κόκκινη διακεκοµµένη γραµµή). Fig.2. Correction of images according to topographic basement (red dash line). Μετά και τη διαδικασία του νέου REGISΤER έγινε και πάλι συσχέτιση των ακτογραµµών µε τις ακτογραµµές του GMT. ιαπιστώθηκε ότι παρ ότι οι ακτογραµµές των εικόνων παρουσίασαν µικρότερα σφάλµατα σε σχέση µε την προηγούµενη προσπάθεια, και πάλι δεν ήταν δυνατόν να ταυτιστούν µε τις σωστές ακτογραµµές. εδοµένου ότι τα σφάλµατα ήταν διαφορετικά σε διάφορα σηµεία του χάρτη και µε σηµαντική διακύµανση, η πιο πιθανή αιτία για την εκ νέου εµφάνιση του προβλήµατος πιστεύεται ότι είναι οι παραµορφώσεις του χάρτη κατά τη φάση της σχεδίασης. Για την ακόµα µεγαλύτερη βελτίωση του χάρτη εφαρµόστηκε ακόµα µια φορά η διαδικασία του REGISTER. Αυτή τη φορά η καταγραφή έγινε µε άµεση συσχέτιση διακριτών σηµείων των δύο χαρτών. 11

Με τον τρόπο αυτό είναι δυνατή η αντιµετώπιση παραµορφώσεων διαφορετικών σε διάφορες διευθύνσεις. Το αποτέλεσµα µετά τη διαδικασία αυτή ήταν ή όσο το δυνατόν καλύτερη προσέγγιση των ακτογραµµών έτσι ώστε το σφάλµα στην κλί- µακα 1:500.000 να µη ξεπερνά τα 300 µέτρα (σχήµα 3). Σχ.3. Συσχέτιση των ακτογραµµών GMT µε τις εικόνες tif µετά την δεύτερη εφαρµογή της διαδικασίας register. Fig.3. Correlation of GMT coastlines with tif pictures after the second register. Τελευταίο στάδιο στη φάση αυτή ήταν η ψηφιοποίηση των ορίων των γεωλογικών σχηµατισµών από τις εικόνες του γεωλογικού χάρτη. Η αρχική ψηφιοποίηση των ορίων που έγινε σε περιβάλλον ARCTOOLS είχε τη µορφή των γραµµών (arcs). Αφού ψηφιοποιήθηκαν όλες οι γραµµές έγινε η διαδικασία της δόµησης της τοπολογίας των γραµµικών και πολυγωνικών χαρακτηριστικών. Αµέσως µετά την εισαγωγή των δεδοµένων έγινε η διαδικασία της διόρθωσης των γεωµετρικών λαθών, δηµιουργίας διασταυρώσεων εκεί όπου τέµνονται οι γραµµές και τοποθέτησης κόµβων σε κάθε διασταύρωση. Τέλος ακολουθείται η διαδικασία όπου κτίστηκε τοπολογία για τα πολύγωνα που αποτελούν και τα όρια των γεωλογικών σχηµατισµών. Η τοπολογία βασίζεται στις διασταυρώσεις που χαρακτηρίστηκαν στην προηγούµενη διαδικασία και στη φάση αυτή δηµιουργείται ο πίνακας που περιέχει τα χαρακτηριστικά στοιχεία του βασικού αρχείου. Τελικό στάδιο στη φάση της ψηφιοποίησης και πριν από τη φάση της κατασκευής των χαρτών, ήταν η δήλωση της ταυτότητας κάθε πολύγωνου µε βάση το γεωλογικό σχηµατισµό. Έτσι, οι γεωλογικοί σχηµατισµοί που παρουσιάζονται στο σεισµοτεκτονικό χάρτη και περιγράφονται στο υπόµνηµα αριθµήθηκαν και ο αριθµός κάθε σχηµατισµού αποτέλεσε τον κωδικό αριθµό που προστέθηκε στον πίνακα που περιέχει τις πληροφορίες των πολυγώνων σαν δηλωτικός κωδικός του γεωλογικού σχηµατισµού. 2.2.ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ. Για την τρισδιάστατη απεικόνιση της µορφολογίας στον Ελληνικό χώρο χρησιµοποιήθηκαν ψηφιακά δεδοµένα που παραχωρήθηκαν από το Πολυτεχνείο Θεσσαλονίκης. Τα δεδοµένα αυτά αναφέρονται σε ισοϋψείς καµπύλες ανά 100 µέτρα. Τα δεδοµένα ήταν σε ASCII αρχεία υπό µορφή οµάδων σηµείων που βρίσκονται σε κλειστές γραµµές του ίδιου υψοµέτρου. Εφαρµόστηκε η διαδικασία TOPOGRIDTOOL µε την οποία από ASCII δεδοµένα κατασκευάζουµε το αρχείο πλέγµατος (grid) που χρησιµοποιείται από το πακέτο ARCVIEW για την κατασκευή των µορφολογικών χαρτών. 2.3.ΨΗΦΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΕΚΤΟΝΙΚΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ. Με δεδοµένο ότι στον Σεισµοτεκτονικό χάρτη παρουσιάζονται µεν τα ρήγµατα αλλά δεν δίνονται τα χαρακτηριστικά τους που µπορούν να επιτρέψουν και πιθανές ε- πεξεργασίες για την παραπέρα συσχέτιση τους µε της σεισµικότητα µιας περιοχής, αποφασίστηκε να συλλεχθούν και να αξιολογηθούν όλες οι διαθέσιµες γεωλογικέςτεκτονικές εργασίες στον Ελληνικό χώρο. Από τις εργασίες που συλλέχθηκαν έγινε προσπάθεια ψηφιοποίησης των τεκτονικών στοιχείων που παρουσιάζονται στα σχήµατα και στους χάρτες µε στόχο να χρησιµοποιηθούν µαζί µε άλλα στοιχεία στον γεωλογικό χάρτη. Η προσπάθεια αυτή ξεκίνησε από την περιοχή Θεσσαλονίκης-Λαγκαδά όπως αυτή ορίζεται από τον Νεοτεκτονικό χάρτη κλίµακας 1:100.000 που κατασκευάστηκε 12

το 1996. Έτσι, για την περιοχή αυτή ψηφιοποιήθηκαν τα ρήγµατα όπως παρουσιάζονται στον νεοτεκτονικό χάρτη. Ψηφιοποιήθηκαν επίσης οι ρηξιγενείς δοµές από την εργασία του Mercier (1983) και συσχετίστηκαν σε κοινό γεωλογικό υπόβαθρο µε τα ρήγµατα των νεοτεκτονικών χαρτών. 3. ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΧΑΡΤΩΝ. Τα ψηφιοποιηµένα δεδοµένα που κατασκευάστηκαν µε τις διαδικασίες που περιγράφηκαν προηγούµενα, χρησιµοποιήθηκαν σαν δεδοµένα εισόδου στο ARCVIEW για την κατασκευή των θεµατικών χαρτών. Κατασκευάστηκαν οι παρακάτω θεµατικοί χάρτες. 3.1.ΓΕΩΛΟΓΙΚΟΣ ΧΑΡΤΗΣ ΕΛΛΑ ΑΣ, ΚΛΙΜΑΚΑΣ 1:500.000 Η κατασκευή της τράπεζας δεδοµένων όπου οι γεωλογικοί σχηµατισµοί αντιστοιχούν σε πολύγωνα µε κωδικοποιηµένη ταυτότητα επιτρέπει την παρουσίαση του γεωλογικού χάρτη ή ολόκληρης της Ελλάδας ή οποιουδήποτε τµήµατός της κριθεί απαραίτητο και σε οποιαδήποτε κλίµακα. Η διαδικασία στη φάση αυτή είναι ταχύτατη αφού αρκεί µία απλή µεγέθυνση του χάρτη για να κατασκευαστεί αυτόµατα ο χάρτης στην επιθυµητή κλίµακα. Στο σχήµα 4 παρουσιάζεται ο χάρτης ολόκληρου του Ελληνικού χώρου σύµφωνα µε το υπόµνηµα του σεισµοτεκτονικού χάρτη (από ΙΓΜΕ, 1989). Km Σχ.4. Γεωλογικός χάρτης της Ελλάδας, κλίµακας 1:500.000 (από ΙΓΜΕ, 1989). Fig.4.Geological map of Greece, in scale 1:500.000 (from IGME, 1989). 3.2.ΓΕΩΛΟΓΙΚΟΣ ΧΑΡΤΗΣ ΕΛΛΑ ΑΣ, ΚΛΙΜΑΚΑΣ 1:500.000 ΜΕ ΕΠΙΚΕΝΤΡΑ ΙΣΤΟΡΙΚΩΝ ΣΕΙ- ΣΜΩΝ. Στον χάρτη µπορούν να προβληθούν οποιαδήποτε στοιχεία είναι ψηφιοποιηµένα σε οποιαδήποτε µορφή. Στην περίπτωση αυτή (σχ. 5) χαρτογραφούνται τα επίκεντρα των σεισµών σε κλίµακα χρωµάτων και µεγέθους ανάλογη µε το µέγεθος του σεισµού. Τα στοιχεία που χρησιµοποιήθηκαν προέρχονται από τα δελτία του Σεισµολογικού Σταθµού του Εργαστηρίου Γεωφυσικής του Α.Π.Θ. 13

Km Σχ.5. Γεωλογικός χάρτης της Ελλάδας µε επίκεντρα ιστορικών σεισµών. Fig.5. Geological map of Greece with epicenter of historical earthquakes. 14

3.4 ΝΕΟΤΕΚΤΟΝΙΚΟΣ ΧΑΡΤΗΣ ΕΛΛΑ ΑΣ, ΚΛΙΜΑΚΑΣ 1:100.000, ΦΥΛΛΑ ΛΑΓΚΑ Α ΚΑΙ ΘΕΣΣΑΛΟ- ΝΙΚΗΣ. Τα φύλλα Λαγκαδά και Θεσσαλονίκης του Νεοτεκτονικού Χάρτη Ελλάδας (Έκδοση ΟΑΣΠ-ΕΚΠΠΣ, 1996) χρησιµοποιήθηκαν ως υπόβαθρο για τη ψηφιοποίηση των ενεργών και σεισµικών ρηγµάτων στην περιοχή. Τα ρήγµατα τοποθετήθηκαν µέσω του ARCVIEW στον ίδιο χάρτη µε τη γεωλογία που ψηφιοποιήθηκε από το σεισµοτεκτονικό χάρτη. Το συνολικό αποτέλεσµα παρουσιάζεται στο παρακάτω σχήµα (σχ. 6). Στην εργασία του ο Mercier (1983) παρουσιάζει τα ενεργά ρήγµατα στην περιοχή της Μυγδονίας Λεκάνης. Τα ρήγµατα αυτά ψηφιοποιήθηκαν και σχεδιάστηκαν. Στοιχεία για την ευρύτερη περιοχή της Σερβοµακεδονικής ζώνης δίνονται και στην εργασία των Pavlidis and Kilias (1987). Όλα τα κύρια και πιθανά ρήγµατα της περιοχής αυτής ψηφιοποιήθηκαν µε βάση αυτή την εργασία. Τέλος ψηφιοποιήθηκαν τα ρήγµατα της. Χαλκιδικής σύµφωνα µε την εργασία του Μουντράκη και των συνεργατών του (1992). Σηµειώνεται ότι στοιχεία που προέρχονται από χάρτες ή σχήµατα εργασιών, ιδίως όταν οι εργασίες είναι σχετικά παλιές όπου δεν υπήρχαν τα σύγχρονα µέσα σχεδίασης χαρτών, αντιµετωπίζουν προβλήµατα ακρίβειας αφού τόσο τα τοπογραφικά- µορφολογικά στοιχεία όσο και οι γεωλογικές-τεκτονικές πληροφορίες σχεδιαζόταν προσεγγιστικά. Τέλος στο σχήµα 7 παρουσιάζεται ο ενοποιηµένος γεωλογικός τεκτονικός χάρτης για την ευρύτερη περιοχή της Σερβοµακεδονικής ζώνης όπως προκύπτει από τη σύνθεση του νεοτεκτονικού χάρτη και των εργασιών που αναφέρθηκαν παραπάνω. Σχ.6. Νεοτεκτονικός χάρτης της Ελλάδας, κλίµακας 1:100.000, φύλλα Λαγκαδά Θεσσαλονίκης (από ΟΑΣΠ, 1996). Fig.6. Neotectonic map of Greece, range 1:100.000, Lagada-Thessaloniki (from OASP, 1996). Km 15

Km Σχ.7. Ενοποιηµένος γεωλογικός τεκτονικός χάρτης για την ευρύτερη περιοχή της Σερβοµακεδονικής Ζώνης (από ΟΑΣΠ, 1996; Mercier, 1983; Μουντράκης, 1992; Pavlidis and Kilias, 1987). Fig.7. Synthetic geological tectonic map for the broader area of Serbomacedonian zone (from ΟASP,1996; Mercier, 1983; Μountrakis, 1992; Pavlidis and Kilias, 1987). 4. ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ Η εργασία αυτή αποτελεί το πρώτο βήµα για τη δηµιουργία µίας ψηφιακής βάσης γεωλογικών δεδοµένων η οποία στο µέλλον µπορεί να αξιοποιηθεί στη σεισµολογική και γεωφυσική έρευνα. Έτσι, ο συσχετισµός σεισµολογικών στοιχείων (µεγέθη σεισµών, ισόσειστες καµπύλες)µε τη βάση αυτή µπορεί να οδηγήσει στην άµεση εξαγωγή συµπερασµάτων και στη λήψη αποφάσεων σε ότι αφορά το σεισµικό κίνδυνο σε περιόδους έντονης σεισµικής έξαρσης. Επίσης, δίνεται η δυνατότητα συσχετισµού γεωφυσικών δεδοµένων (βαρυτικές, µαγνητικές, σεισµικές ανωµαλίες)µε τη γεωλογική δοµή µιας περιοχής παρέχοντας έτσι σηµαντικές πληροφορίες για την κατανοµή των στοιχείων αυτών στο χώρο. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ [1]ΙΓΜΕ, 1989. Σεισµοτεκτονικός χάρτης της Ελλάδας, Κλίµακα 1:500.000 [2]Mercier, J.L., Carey, E., Philip, H.R., Mouyaris, N., Simeakis, K., Roundoyanni, T. and Anghelidhis, C. 1983. Structural analysis of recent and active faults and regional state of stress in the epicentral area of the 1978 Thessaloniki earthquakes (northern Greece). Tectonics, Vol. 2, No. 6, p. 577-600. [3]Μουντράκης,., Συρίδης, Γ., Πολυµενάκος, Λ. και Παυλίδης, Σ. 1992. Η Νεοτεκτονική δοµή του Ανατολικού περιθωρίου του βυθίσµατος Αξιού-Θερµαϊκού στην περιοχή υτικής Χαλκιδικής (Κ. Μακεδονία). ελτ. Ελλ. Γεωλ. Εταιρ. Τοµ. ΧΧVIII/1 σελ. 379-395. [4]ΟΑΣΠ, Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Πρόγνωσης Σεισµών, 1996. Νεοτεκτονικός Χάρτης της Ελλάδας, Φύλλα Λαγκαδά, Θεσσαλονίκης, Κλίµακα 1:100.000. [5]Pavlidis, S.B. and Kilias, A.A. 1987. Neotectonic and active faults along the Servomacedonian zone (SE Chalkidiki, northern Greece). Annales Tectonicae, Vol. I, n. 2, 9-104. [6]Wessel, P. and W.H.F. Smith, 1991. Free software helps map and display data, Eos, Trans. Am. Geophys. Un., 72, 441, 445-446. 16