Σαχπατζίδης Αβραάμ Καθηγητής Πληροφορικής Π.Ε 20 Master of Arts (M.A) in "Gender, New Forms of Education, New Forms of Employment and New Technologies in the Information Age". Top???????????? μ????????????? μ????????????????????? (????? 3? ) Σε αυτό το μέρος θα μιλήσουμε για τις επιλογές σε κουτιά, τροφοδοτικά, οθόνες και σκληρούς δίσκους/ssds. Με αυτά τα άρθρα απευθυνόμαστε στους αρχάριους, ή γενικά μη γνώστες, που θα ήθελαν να μάθουν κάποια πράγματα για να τους βοηθήσουν στις καλύτερες δυνατές επιλογές για τις ανάγκες και το πορτοφόλι τους.
1. Επιλογή Κουτιού για το Desktop (case) Συνήθως δεν δίνεται καμία σπουδαιότητα στο κουτί κατά την αγορά του υπολογιστή. Σχεδόν πάντα παίρνουμε το πιο φτηνό (και κατ επέκταση το πιο στριμόχωρο) κουτί του καταστήματος, και συνήθως το προτείνει ο πωλητής. Σπάνια κάποιος ασχολείται πάνω από ένα λεπτό για την επιλογή του. Παρόλο που δεν θα το χαρακτήριζα τραγικό το λάθος αυτό, θα πρέπει να σταθούμε στα προβλήματα που ενδέχεται να φέρει μια τέτοια επιλογή. Προβλήματα τα οποία μπορεί να φανούν άμεσα, ή στο μέλλον. Πάνω από όλα να πούμε το πιο σημαντικό στην επιλογή κουτιού, που είναι το να είναι συμβατό με την μητρική κάρτα, δηλαδή να υποστηρίζει ανάλογα Micro-ATX, ATX, Full-ATX κτλ. μητρικές κάρτες. Το δεύτερο ποιο σημαντικό είναι να έχει επαρκές μέγεθος και χώρο για να στεγάσει της κάρτες (κυρίως την κάρτα γραφικών) καθώς και το σύστημα ψύξης που θα χρησιμοποιήσετε. Μπορεί σύστημα ψύξης να μην θελήσετε να βάλετε, όμως το να υπάρχει αρκετός χώρος για να αερίζεται σωστά το εσωτερικό του κουτιού είναι εξίσου σημαντικό. Ακόμα και με 2 φτηνά και ταπεινά ανεμιστηράκια, τοποθετημένα αντικριστά στο κουτί, μπορεί να επιτευχθεί ικανοποιητική ψύξη εάν υπάρχει αρκετός χώρος για την κίνηση του αέρα.
Το θέμα της επαρκής ψύξης του κουτιού, και συνεπώς του υλικού που χρυσοπληρώσαμε, είναι ένα θέμα που συχνά παραβλέπεται, διότι οι συνέπειές του συνήθως δεν είναι άμεσες, ούτε εύκολα αντιληπτές Θα πρέπει όμως να μάθουμε ότι ο χειρότερος εχθρός των εξαρτημάτων ενός υπολογιστή είναι η υψηλή θερμοκρασία. Μένοντας για πολλές ώρες σε υψηλές θερμοκρασίες, σίγουρα μειώνεται η διάρκεια ζωής των εξαρτημάτων, και σε μερικές περιπτώσεις μπορεί να αποβεί μοιραία, καταστρέφοντάς τα τελείως. Συνεχίζοντας, έχει τύχει αρκετές φορές να δω άτομα να διαλέγουν κουτιά χωρίς πολύ ψάξιμο, και ενώ το συναρμολογούν να βρίσκονται μπροστά σε μια μεγάλη έκπληξη Η σούπερ-ντούπερ κάρτα γραφικών που επέλεξαν δεν χωράει στο σούπερ-μινι κουτί που έχουν. Γι αυτό προσοχή. Κάποιοι προτείνουν να αφήνουμε το κουτί τελευταίο έτσι ώστε να μπορούμε να υπολογίσουμε πιο σωστά το κατάλληλο μέγεθος. Φυσικά υπάρχουν και άλλα χαρακτηριστικά που αξίζει να αναφέρουμε για την σωστή επιλογή κουτιού. Ένα σημαντικό θέμα είναι αυτό της εύκολης επεκτασιμότητας. Υπάρχουν κουτιά που ανοίγουν ευκολότερα και προσφέρουν εύκολη, χωρίς εργαλεία, τοποθέτηση νέων συσκευών. Υπάρχουν επίσης κουτιά που έχουν αρκετές θέσεις για ανεμιστήρες, ειδικές προδιαγραφές για συστήματα ψύξης (όπως υδρόψυξη) που μπορεί να φανούν χρήσιμα σε gamers και σε χρήστες με γενικά αυξημένες απαιτήσεις από το υλικό τους. Επιπλέον χαρακτηριστικά που μπορεί να βρεις κανείς σε κουτιά είναι η εσωτερική οργάνωση καλωδίων, θέσεις στο μπροστινό ή/και στο πάνω μέρος του κουτιού για γρήγορη πρόσβαση σε θύρες USB, μικροφώνου, ακουστικών, κ.α. Να τονίσω σε αυτό το σημείο ότι δεν χρειάζεται να δώσεις μια περιουσία για τα παραπάνω. Με λίγο ψάξιμο θα βρείτε οικονομικά κουτιά στα μέτρα σας. 2. Επιλογή τροφοδοτικού μόνο με βάση τα Watt που προσφέρει Ένας μέγας μύθος που κυκλοφορεί, είναι ότι όσο περισσότερα Watt, τόσο καλύτερης ποιότητας το τροφοδοτικό. Όχι, κάτι τέτοιο δεν ισχύει. Για την ακρίβεια, δεν θα έπρεπε να σας απασχολούν και πολύ τα πόσα Watt, παρά μόνο σε συγκεκριμένες περιπτώσεις, όταν η μητρική είναι φορτωμένη με δυο και παραπάνω κάρτες γραφικών, ή γενικά να έχει πληθώρα από κάρτες πάνω της. Πέραν αυτών των περιπτώσεων, ένα τροφοδοτικό με 450-500 Watt είναι υπεραρκετό για τους υπόλοιπους. Γενικά να ξέρετε το πόσα Watt χρειάζεστε το καθορίζει κυρίως η κάρτα γραφικών. Εάν τα Watt που διαθέτεται πληρούν τις ελάχιστες απαιτήσεις της, τότε ξέρετε ότι το τροφοδοτικό σας κάνει. Πέρα από τα Watt, υπάρχει και η φήμη με το ρεύμα που βγάζουν τα τροφοδοτικά. Τα περισσότερα συστήματα (εννοώντας ολόκληρο τον υπολογιστή) δεν χρησιμοποιούν πάνω από 12V για τις ανάγκες τους για ρεύμα. Τα τροφοδοτικά που κυκλοφορούν στην αγορά πληρούν τις προϋποθέσεις, οπότε δεν χρειάζεται να σας απασχολεί κάτι τέτοιο. Στην εξειδικευμένη περίπτωση που γνωρίζετε πως να
κατασκευάσετε ένα σύστημα που χρειάζεται πάνω από 12V, μάλλον θα γνωρίζετε να επιλέξετε και τροφοδοτικό μόνοι σας Ας περάσουμε τώρα στις αλήθειες. Διαλέγοντας ένα τροφοδοτικό θα πρέπει πάνω από όλα να ψάξετε τις διαστάσεις του, αν χωράει στο κουτί σας, και αν βολεύει στο κουτί σας. Το βολεύει το λέω γιατί μερικά κουτιά έχουν την θέση του τροφοδοτικού κάτω ή σε μέρος διαφορετικό από την πάνω αριστερή μεριά του κουτιού που είναι παραδοσιακά. Στην συνέχεια, ελέγχουμε και τον αριθμό και τον τύπο των καλωδίων που διαθέτει το κάθε τροφοδοτικό, τα οποία πρέπει να σας υπέρ- καλύπτουν (φρονούμε και για μελλοντική επέκταση). Σιγουρευτείτε ότι υπάρχουν αρκετά καλώδια συνδέσεων για όλες τις συσκευές σας. Εάν ήταν να διαλέξω ένα κριτήριο για την αγορά τροφοδοτικού, αυτό θα ήταν η αποδοτικότητα, η οποία μετράτε σε ποσοστό %. Τα πολύ καλά τροφοδοτικά αποδίδουν πάνω από 85% και αυτό είναι πολύ σημαντικό για την τσέπη μας. Η μεγάλη αποδοτικότητα μεταφράζεται σε λιγότερη κατανάλωση ρεύματος, όταν το τροφοδοτικό βρίσκεται σε κατάσταση αδράνειας (idle). Και θα εκπλαγείτε εάν δείτε μελέτες για το πόσο από το χρόνο που χρησιμοποιούμε τον υπολογιστή μας, αυτός μένει αδρανής ή σχεδόν αδρανής, ειδικά με τα τους σύγχρονους επεξεργαστές, οι οποίοι είναι πολύ δυνατοί για να ζοριστούν. Στο σημείο αυτό, αξίζει να αναφερθεί ότι στα τροφοδοτικά (όπως και σε πολλά άλλα ηλεκτρονικά) ισχύει ο κανόνας του ότι πληρώσεις παίρνεις. Σίγουρα δεν αναφέρθηκαν ούτε τα μισά τεχνικά χαρακτηριστικά που μετράνε σε ένα τροφοδοτικό, όμως η περαιτέρω εμβάθυνση στο θέμα μόνο σύγχυση μπορεί να προκαλέσει. Πάντως μην έχετε αυταπάτες, το τροφοδοτικό είναι κρίσιμης σημασίας για την συνολική σταθερότητα του συστήματος. Η ποιότητα δεν έρχεται σε χαμηλές τιμές. Δυστυχώς έχουν δει τα μάτια μου αρκετούς υπολογιστές με προβλήματα σταθερότητας, τα οποία λύθηκαν με εγκατάσταση τροφοδοτικού καλύτερης ποιότητας. 3. Επιλέγοντας Σκληρό Δίσκο/SSD μόνο με βάση τη χωρητικότητα Το κριτήριο της χωρητικότητας για ένα δίσκο είναι πλέον ξεπερασμένο. Το πόσα πολλά GB χρειάζεται κανείς είναι εντελώς υποκειμενικό και δεν θα το θίξω. O δίσκος όμως είναι πολλά περισσότερα από αποθηκευτικός χώρος. Χρησιμοποιείται από το λειτουργικό σύστημα και τις εφαρμογές/παιχνίδια που έχουμε εγκαταστήσει, κάτι που σημαίνει άμεση ανάγκη για ταχύτητα. Με τις τιμές των Δίσκων Στερεάς Κατάστασης (Solid State Drive ή απλά SSD) να πέφτουν συνεχώς, η ταχύτητα στον τομέα Δίσκος είναι πλέον πολύ κοντά στο να θεωρηθεί προσιτή. Για όσους δεν γνωρίζουν, οι SSDs χρησιμοποιούν ένα είδος μόνιμη μνήμης για την αποθήκευση των δεδομένων, και δεν περιέχουν καθόλου κινητά μέρη, όπως οι παραδοσιακοί σκληροί δίσκοι. Οι SSDs είναι πιο γρήγοροι από τους σκληρούς δίσκους (HDD), είναι λιγότερο ευαίσθητοι σε κραδασμούς, είναι σχεδόν έως τελείως αθόρυβοι και έχουν πολύ μικρότερους χρόνους πρόσβασης στα δεδομένα. Εκτός από τις υψηλές τιμές, ένα ελάττωμα των SSDs είναι η έλλειψη σταθερότητας. Αρκετά προβλήματα σταθερότητας έχουν αναφερθεί κατά
καιρούς όμως με τον πάροδο του χρόνου οι SSDs βελτιώθηκαν σημαντικά σε όλους τους τομείς. Είναι μια τεχνολογία που εξελίσσεται ραγδαία τα τελευταία χρόνια. Δεν τίθεται θέμα για το ποιος είναι καλύτερος. Το θέμα είναι εάν και κατά πόσο διαθέτετε τα έξτρα χρήματα για έναν SSD ή προτιμάτε την φθηνή και σίγουρη λύση ενός σκληρού δίσκου. Υπάρχει στην αγορά και η λύση του υβριδικού δίσκου, η οποία προσπαθεί να παντρέψει τις δύο άλλες τεχνολογίες σε μια, όμως δεν είναι αρκετά δοκιμασμένη και διαδεδομένη για να μπορεί κανείς να την προτείνει άφοβα. Εάν επιλέξετε την λύση του σκληρού δίσκου, λάβετε υπόψιν και άλλες δυο παραμέτρους εκτός της χωρητικότητας. Η πρώτη παράμετρος είναι οι στροφές λειτουργίας του, με τις 7200 στροφές να είναι ένα επαρκές κατώτατο όριο για τις σημερινές απαιτήσεις. Στις 10.000 στροφές δυστυχώς οι τιμές είναι πολύ υψηλές. Η δεύτερη παράμετρος είναι η μνήμη cache που χρησιμοποιεί ο δίσκος. Οι σύγχρονοι σκληροί για desktop φτάνουν τα 64 ΜΒ μνήμη cache, τα οποία είναι και τα προτεινόμενα, ενώ οι μικρότεροι σκληροί για laptop αρκούνται στα 32 MB cache για λογικές τιμές. Επιλέγοντας Οθόνη, μόνο για το μέγεθός της. Είναι λάθος να επιλέγουμε οθόνη αποκλειστικά και μόνο για το πόσες ίντσες είναι. Είναι ακόμα μεγαλύτερο λάθος όμως να επιλέγουμε οθόνη χωρίς να την έχουμε δει από κοντά. Άφησα τελευταία την επιλογή οθόνης γιατί είναι η πιο εύκολη στην ανάλυση. Υπάρχουν πολλές τεχνολογίες που πλανώνται στην αγορά. Μερικές από αυτές είναι η IPS, PLS, TN, LED BackLight, MegaContrast, και πολλές άλλες. Ξέρετε κάτι, όλες οι εταιρίες υπερβάλλουν και όλες οι τεχνολογίες διαφέρουν στην υλοποίησή τους από εταιρία σε εταιρία, ακόμα και ανάμεσα σε οθόνες τις ίδιας εταιρίας. Που καταλήγουμε; Ποτέ μα ποτέ δεν διαλέγουμε οθόνη από τα χαρτιά, από μια εικόνα/βίντεο στο internet ή ένα κατάλογο. Η οθόνη είναι αυτό που θα βλέπεις κάθε μέρα, για πολλές ώρες, ότι υπολογιστή και αν επιλέξεις. Γι αυτό το λόγο πρέπει καταρχήν να αρέσει σε σένα, και κατά δεύτερον (και πιο σημαντικό) να μην σε κουράζει! Πάντα διαλέγουμε οθόνες μετά που τις έχουμε δει από κοντά, και τις έχουμε δοκιμάσει με τα μάτια μας.
Κάντε μια βόλτα στα μαγαζιά, δείτε διαφορετικές οθόνες και τεχνολογίες από κοντά, και αγοράστε κάτι δοκιμασμένο από εσάς για σάς. Εδώ τελειώνουν τα 3 μέρη του How-to για τα συχνότερα λάθη στην επιλογή hardware υπολογιστών. Καλύψαμε τα κυριότερα μέρη του υπολογιστή προσπαθώντας να δώσουμε απαντήσεις και υποδείξεις για την αποφυγή λαθών και την καλύτερη επιλογή υλικού που να καλύπτει τις ανάγκες του καθημερινού χρήστη.