ΑΡΧΕΣ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ: Τεχνολογία Κατασκευής Ολοκληρωµένων Κυκλωµάτων

Σχετικά έγγραφα
Εισαγωγή Σε Ολοκληρωµένα Κυκλώµατα (Microchips) Αναλογικά ή Ψηφιακά Κυκλώµατα;

ΕΠΙΠΕΔΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ. αρχικό υλικό. *στάδια επίπεδης τεχνολογίας. πλακίδιο Si. *ακολουθία βημάτων που προσθέτουν ή αφαιρούν υλικά στο πλακίδιο Si

Κατασκευή ολοκληρωµένων κυκλωµάτων και Κανόνες Σχεδίασης

«Τεχνολογίες ολοκληρωμένων κυκλωμάτων»

ΣΧΕΔΙΑΣΗ ΚΑΙ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΩΝ ΚΥΚΛΩΜΑΤΩΝ. Δρ. Δ. Λαμπάκης (13 η σειρά διαφανειών)

Η επαφή p n. Η επαφή p n. Υπενθύμιση: Ημιαγωγός τύπου n. Υπενθύμιση: Ημιαγωγός τύπου p

Διατάξεις ημιαγωγών. Δίοδος, δίοδος εκπομπής φωτός (LED) Τρανζίστορ. Ολοκληρωμένο κύκλωμα

Μάθημα 23 ο. Μεταλλικός Δεσμός Θεωρία Ζωνών- Ημιαγωγοί Διαμοριακές Δυνάμεις

ΑΡΧΕΣ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ

ΑΡΧΕΣ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ

Σχεδίαση Ολοκληρωμένων Κυκλωμάτων Ασκήσεις Μικροηλεκτρονικής

ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΤΩΝ ΥΛΙΚΩΝ 1

Ημιαγωγοί και Νανοηλεκτρονική

ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΤΩΝ ΥΛΙΚΩΝ Ενότητα:

Μικροηλεκτρονική - VLSI

ΑΡΧΕΣ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ Αγωγιμότητα σε ημιαγωγούς

ΑΡΧΕΣ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ Αγωγιμότητα σε ημιαγωγούς

Εισαγωγή στους Υπολογιστές

Κατασκευή διατάξεων µικροηλεκτρονικής.

Οι ηµιαγωγοι αποτελουν την πλεον χρησιµη κατηγορια υλικων απο ολα τα στερεα για εφαρµογες στα ηλεκτρονικα.

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΝΤΟΧΗΣ ΣΤΗ ΔΙΑΒΡΩΣΗ ΤΟΥ ΑΛΟΥΜΙΝΙΟΥ ΑΝΟΔΙΩΣΗ

Σχετικά με το μάθημα. Ο Υπολογιστής Η γενική εικόνα. Η μνήμη. Ενότητες μαθήματος. Εισαγωγή στους Υπολογιστές. Βιβλία για το μάθημα

Βασικές αρχές ηµιαγωγών και τρανζίστορ MOS. Εισαγωγή στην Ηλεκτρονική

Βιοµηχανικά Ηλεκτρονικά (Industrial Electronics) Κ.Ι.Κυριακόπουλος Καθηγητής Ε.Μ.Π.

Πυρίτιο. Η βάση για τα σύγχρονα ημιαγωγικά κυκλώματα είναι. Ένας κρύσταλλος καθαρού πυριτίου συμπεριφέρεται

ΥΛΙΚΑ ΠΑΡΟΝ ΚΑΙ ΜΕΛΛΟΝ

Ηλεκτρονική Φυσική (Εργαστήριο) ρ. Κ. Ι. ηµητρίου ΙΟ ΟΙ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΚΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΕΣ ΔΙΕΡΓΑΣΙΕΣ ΣΤΕΡΕΑΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ. Περιληπτική θεωρητική εισαγωγή


Θέμα 1 ο (30 μονάδες)

Το κανονικό γυαλί εκτεθειμένο σε τυπικές συνθήκες μπάνιου. CristalGuard. γυαλί εκτεθειμένο σε τυπικές συνθήκες μπάνιου

ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΑ Ι ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 Ο :ΗΜΙΑΓΩΓΟΙ

Χαρακτηρισμός και μοντέλα τρανζίστορ λεπτών υμενίων βιομηχανικής παραγωγής: Τεχνολογία μικροκρυσταλλικού πυριτίου χαμηλής θερμοκρασίας

Μη-κρυσταλλικάστερεάκαιύαλοι (non-crystalline solids and glasses)

ΜΑΘΗΜΑ 1ο : ΗΜΙΑΓΩΓΟΙ

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ. Σχήμα 1 Σχήμα 2 Σχήμα 3

Σο πυρίτιο Φημεία Γ Γυμνασίου

Η ΦΩΤΟΛΙΘΟΓΡΑΦΙΑ & ΟΙ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΤΗΣ

Σχεδίαση CMOS Ψηφιακών Ολοκληρωμένων Κυκλωμάτων

Physical vapor deposition (PVD)-φυσική εναπόθεση ατμών

Διεργασίες Παραγωγής Ηλεκτρονικών Υλικών Ενότητα 2: Παραγωγή Πυριτίου. Δημήτριος Ματαράς Πολυτεχνική Σχολή Τμήμα Χημικών Μηχανικών

ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ Ι. Ενότητα 10: Κατασκευή ολοκληρωμένων κυκλωμάτων. Χατζόπουλος Αλκιβιάδης Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχ.

ΜΟΡΦΟΠΟΙΗΣΗ ΜΕ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΚΟΝΙΟΜΕΤΑΛΛΟΥΡΓΙΑΣ

Εξαρτήµατα για µεµβράνες PVC Alkor Draka

ΗΜΙΑΓΩΓΟΙ. Σπύρος Νικολαΐδης Καθηγητής Τομέας Ηλεκτρονικής & ΗΥ Τμήμα Φυσικής

Στοιχεία Επιστήµης Κεραµικών

Nανοσωλήνες άνθρακα. Ηλεκτρονική δομή ηλεκτρικές ιδιότητες. Εφαρμογές στα ηλεκτρονικά

ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΑ ΚΥΚΛΩΜΑΤΑ. Ι. Γενικά

ΕΝΙΑΙΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΠΡΟΜΗΘΕΙΩΝ ΕΙΔΩΝ ΕΛΑΙΟΧΡΩΜΑΤΙΣΜΟΥ ΚΩΔΙΚΟΣ CPV : (ΧΡΩΜΑΤΑ ΚΑΙ ΧΡΩΣΤΙΚΕΣ ΟΥΣΊΕΣ) Ενδεικτικός Προϋπολογισμός Μ/Μ

5. ΤΟ ΠΥΡΙΤΙΟ. Επιμέλεια παρουσίασης Παναγιώτης Αθανασόπουλος Δρ - Χημικός

Αγωγιμότητα στα μέταλλα

Εργαστήριο Τεχνολογίας Υλικών

6. ΘΕΡΜΙΚΕΣ Ι ΙΟΤΗΤΕΣ ΤΩΝ ΠΟΛΥΜΕΡΩΝ

Σχετικά με το μάθημα. Η «μνήμη» Ο «Υπολογιστής» Ενότητες μαθήματος. Εισαγωγή στους Υπολογιστές

Na 2. +CO 2 + 2HCl 2NaCl + SiO 2

Εφαρμογές των Laser στην Φ/Β τεχνολογία: πιο φτηνό ρεύμα από τον ήλιο

ΑΡΧΕΣ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ Αγωγιμότητα σε ημιαγωγούς

ΙΘΩΜΗΣ ΧΑΛΑΝΔΡΙ ΤΗΛ. : , , FAX

Αγωγιμότητα στα μέταλλα

ΧΗΜΕΙΑ ΑΜΕΤΑΛΛΩΝ «ΑΕΡΕΣ», «ΑΝΘΡΑΚΑΣ

Το υποσύστηµα "αίσθησης" απαιτήσεις και επιδόσεις φυσικά µεγέθη γενική δοµή και συγκρότηση

ΜΗΧΑΝΙΚΗ ΤΩΝ ΥΛΙΚΩΝ 2016

Σχεδίαση Ολοκληρωμένων Κυκλωμάτων Ενότητα Α: Τεχνολογία Σχεδίασης Ολοκληρωμένων Κυκλωμάτων Κεφάλαιο 5: Μικρολιθογραφία

Εργαστήριο Τεχνολογίας Υλικών

ΠΟΛΥΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΤΜΗΜΑ ΧΗΜΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ. Καθηγητής Δ. Ματαράς

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ

Επαναληπτικές Ασκήσεις

ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΥΔΡΕΥΣΗΣ ΑΠΟΧΕΤΕΥΣΗΣ ΧΑΝΙΩΝ Δ.Ε.Υ.Α.Χ. ΔΙΕΥΘΥΝΟΥΣΑ ΥΠΗΡΕΣΙΑ : Τ.Υ. Δ.Ε.Υ.Α. ΧΑΝΙΩΝ

ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΛΕΠΤΟΤΗΤΑΣ ΑΛΕΣΗΣ ΤΟΥ ΤΣΙΜΕΝΤΟΥ

Νανοηλεκτρονικές Διατάξεις Π. Φωτόπουλος ΠΑΔΑ

ΕΠΙΛΟΓΗ ΥΛΙΚΩΝ ΣΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ. Υλικά-ιστορία και χαρακτήρας

ΜΕΤΕΩΡΟΛΟΓΙΑ - ΚΛΙΜΑΤΟΛΟΓΙΑ 7. ΗΛΙΑΚΗ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑ

Τίτλος Μαθήματος: Βασικές Έννοιες Φυσικής. Ενότητα: Στερεά. Διδάσκων: Καθηγητής Κ. Κώτσης. Τμήμα: Παιδαγωγικό, Δημοτικής Εκπαίδευσης

Εργαστηριακή άσκηση 1: ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΕΠΗΡΕΑΖΟΥΝ ΤΗΝ ΤΑΧΥΤΗΤΑ ΔΙΑΛΥΣΗΣ

αγωγοί ηµιαγωγοί µονωτές Σχήµα 1

Σχεδίαση Ολοκληρωμένων Κυκλωμάτων Ενότητα Α: Τεχνολογία Σχεδίασης Ολοκληρωμένων Κυκλωμάτων Κεφάλαιο 6: Απόθεση υμενίων (στιβάδων)

«Επί πτυχίω» εξέταση στο μάθημα «Επιστήμη και Τεχνολογία Υλικών ΙΙ»-Ιανουάριος 2018

ΕΝΩΣΗ ΚΥΠΡΙΩΝ ΦΥΣΙΚΩΝ - 6 Η ΠΑΓΚΥΠΡΙΑ ΟΛΥΜΠΙΑΔΑ ΦΥΣΙΚΗΣ Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

ΕΠΙ ΡΑΣΗ ΤΩΝ ΣΥΝΘΗΚΩΝ ΚΑΤΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΤΟ ΠΛΑΤΟΣ ΤΗΣ ΕΓΚΟΠΗΣ (kerfs) ΣΤΗ ΧΑΡΑΞΗ ΜΕ LASER (laser engraving)

ΤΜΗΜΑ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ

2η Εργαστηριακή Άσκηση Εξάρτηση της ηλεκτρικής αντίστασης από τη θερμοκρασία Θεωρητικό μέρος

ΣΧΕΔΙΑΣΗ ΚΑΙ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΩΝ ΚΥΚΛΩΜΑΤΩΝ. Δρ. Δ. Λαμπάκης (11 η σειρά διαφανειών)

ΦΩΤΟΒΟΛΤΑΪΚΑ. Γ. Λευθεριώτης Αναπλ. Καθηγητής Γ. Συρροκώστας Μεταδιδακτορικός Ερευνητής

ΙΑΒΡΩΣΗΑΝΑΣΚΑΦΙΚΩΝ ΓΥΑΛΙΝΩΝΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΩΝ

ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΑ ΦΩΤΟΒΟΛΤΑΪΚΑ ΜΟΝΟΚΡΥΣΤΑΛΛΙΚΑ ΠΑΝΕΛ - SI-ESF-M-BIPV-SM-P125-60

1.2. Ο ΣΙΔΗΡΟΣ ΚΑΙ ΤΑ ΚΡΑΜΑΤΑ ΤΟΥ.

1.3 Φυσικές ιδιότητες των υλικών

Π. Φωτόπουλος Νανοηλεκτρονικές Διατάξεις ΠΑΔΑ

ΕΠΙΜΕΤΑΛΛΩΣΕΙΣ. Τεχνικές εφαρμογής και μέτρησης. Οι βασικοί τρόποι επιμετάλλωσης είναι:

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2008

ΑΝΑΛΟΓΙΚΑ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΑ

4. ΒΛΑΒΕΣ ΕΠΙΦΑΝΕΙΩΝ ΚΑΙ ΘΡΑΥΣΕΙΣ ΛΟΓΩ ΔΙΑΒΡΩΣΗΣ

Σύγχρονο Ηλεκτρονικό Μικροσκόπιο Διέλευσης. Transition Electron Microscopy TEM

Ανάπτυξη μονοκρυσταλλικού πυριτίου για εφαρμογές στη μικροηλεκτρονική.

Ηλεκτρική Αγωγιμότητα των μεταλλικών Υλικών

Χαρακτηρισμός υλικών με ιόντα

ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΤΡΟΦΙΜΩΝ

ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΚΑΙ ΔΙΕΡΓΑΣΙΕΣ ΤΩΝ ΚΕΡΑΜΙΚΩΝ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 6.1 ΕΠΙΜΕΤΑΛΛΩΣΗ

Τρισδιάστατη Εκτύπωση 3D-Printing

Transcript:

ΑΡΧΕΣ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ: Τεχνολογία Κατασκευής Ολοκληρωµένων Κυκλωµάτων Required Text: Microelectronic Devices, Keith Leaver (6 th Chapter) Τεχνολογία Κατασκευής Ολοκληρωµένων Κυκλωµάτων Si SiO 2 2 1

Προετοιµασία του Δίσκου (Wafer) Κόκκος καθαρού κρυστάλλου Si αναρτάται σε δοχείο µε λιωµένο Si Τραβιέται σιγά σιγά ενώ περιστρέφεται Λειαίνεται στη σωστή διάµετρο Τεµαχίζεται κύλινδρος Si (ενός κρυστάλλου) 10-30cm διάµετρο Wafer ~200-600µm πάχους Νόθευση (doping) 3 Οξείδωση Χηµική διαδικασία: Si + O 2 SiO 2 1000~1200 C (ξηρό Ο 2 η υδρατµός Η 2 Ο) SiO 2 είναι µονωτικό (10 7 V/cm) Προστατεύει από ακαθαρσίες Προστατεύει υπόστρωµα από νοθεύσεις Κατασκευή πυκνωτών 4 2

Διάχυση Διάχυση είναι η διαδικασία µε την οποία τα άτοµα κινούνται µέσα στο κρυσταλλικό πλέγµα Σχετίζεται µε ελεγχόµενες νοθεύσεις Βόριο (Β) 3η Οµάδα τύπου-p νόθευση Φωσφόρος (P) 5η Οµάδα τύπου-n νόθευση Αρσενικό (As) 5η Οµάδα τύπου-n νόθευση Ρυθµός διάχυσης σχετίζεται µε θερµοκρασία (1000-1200 C) Πυκνότητα της νόθευσης 5 Εµφύτευση Ιόντων Παραγωγή Ιόντων Επιτάχυνση µε πεδίο Σε θερµοκρασίες δωµατίου Βάθος => ενέργεια δέσµης Πλήθος => ρεύµα δέσµης Ακριβέστερη µέθοδος από διάχυση 6 3

Χηµική Εναπόθεση Αναθυµιάσεων (Chemical Vapor Deposition) CVD είναι η διαδικασία µε την οποία αέρια η αναθυµιάσεις αντιδρούν χηµικά, µε αποτέλεσµα τη δηµιουργία ενός στερεού στρώµατος πάνω σε υπόστρωµα Π.χ. SiO 2 Si 3 N 4 Πολυκρυσταλλικό Πυρίτιο 7 Φωτολιθογραφία µάσκα από γυαλί και χρώµιο Σµίκρυνση σχεδίου Φωτοευαίσθητο στρώµα σε όλη τη επιφάνεια Εκτίθεται σε χηµικά που χαράσσουν ευαίσθητες περιοχές 8 4

Επιµετάλλωση Επιτρέπει την διασύνδεση των στοιχείων Αλουµίνιο (Al) ή πιο πρόσφατα Χαλκός (Cu), Βολφράµιο (W) Τοποθετείται σε όλη την επιφάνεια µε εξάτµιση και εναπόθεση Αφαιρείται επιλεκτικά από εκεί που δεν χρειάζεται µε φωτολιθογραφία 9 Με CVP τοποθετείται µονωτικό στρώµα SiO 2 (κίτρινο) σε όλο τον δίσκο που είναι ελαφρός θετικού τύπου (p-) Τοποθετείται στρώµα φωτοαντιδραστικό υλικό, ευαίσθητο σε υπεριώδεις ακτίνες 10 5

Η πρώτη µάσκα τοποθετείται από πάνω και εκτίθεται σε υπεριώδεις ακτίνες. Περιοχές που εκτέθηκαν σκληραίνουν ενώ οι άλλες µένουν µαλακές (negative photo resist) Οι µαλακές περιοχές φωτοαντιδραστικού υλικού διαβρώνονται όταν πλένονται µε διαλυτή 11 SiΟ 2 Το εκτεθειµένο στρώµα SiΟ 2 διαβρώνεται µε χηµικά αέρια, αφήνοντας µόνο ένα λεπτό στρώµα για µόνωση Το σκληρό φωτοαντιδραστικό υλικό αφαιρείται µε ειδικό διαλυτή 12 6

Πολυκρυσταλλικό πυρίτιο Εναποθέτεται στρώµα πολυκρυσταλλικού πυρίτιου σε όλη την επιφάνεια (Αυτό είναι το υλικό της πύλης) Τοποθετείται το δεύτερο στρώµα φωτοαντιδραστικού υλικού. 13 Η δεύτερη µάσκα τοποθετείται από πάνω και εκτίθεται σε υπεριώδεις ακτίνες. Περιοχές που δεν εκτέθηκαν µένουν µαλακές ενώ οι άλλες σκληραίνουν Οι µαλακές περιοχές φωτοαντιδραστικού υλικού αφαιρούνται όταν πλένονται µε διαλυτή 14 7

Αφαιρείται µε «φρέζα ιόντος» (ion mill) το εκτεθειµένο πολυκρυσταλλικό πυρίτιο και ένα λεπτό στρώµα SiΟ 2. Το σκληρό φωτοαντιδραστικό υλικό αφαιρείται µε ειδικό διαλυτή 15 Διάχυση Φωσφόρου δηµιουργεί πηγάδι (πράσινο) αρνητικού τύπου (n + ) Τοποθετείται δεύτερο µονωτικό στρώµα SiO 2 (κίτρινο) σε όλο τον δίσκο 16 8

Τοποθετείται το τριτο στρώµα φωτοαντιδραστικού υλικού, για να διευκρινιστεί που θα µπουν οι οπές διασύνδεσης (vias) για πρόσβαση στη πύλη και στα πηγάδια Η τρίτη µάσκα τοποθετείται από πάνω και εκτίθεται σε υπεριώδεις ακτίνες. Περιοχές που δεν εκτέθηκαν µένουν µαλακές ενώ οι άλλες σκληραίνουν 17 Οι µαλακές περιοχές φωτοαντιδραστικού υλικού αφαιρούνται όταν πλένονται µε διαλυτή Αφαιρείται µε «φρέζα ιόντος» (ion mill) το εκτεθειµενο SiΟ 2 και λεπτό στρώµα και δηµιουργεί πρόσβαση στη πύλη και στα πηγάδια 18 9

Το σκληρό φωτοαντιδραστικό υλικό αφαιρείται µε ειδικό διαλυτή Γίνεται επιµετάλλωση του δίσκου που γεµίζει τις οπές και καλύπτει όλη την επιφάνεια. 19 Τοποθετείται το τέταρτο στρώµα φωτοαντιδραστικού υλικού, για να αφαιρεθεί επιλεκτικά από περιοχές το µέταλλο Η τέταρτη µάσκα τοποθετείται από πάνω και εκτίθεται σε υπεριώδεις ακτίνες. Περιοχές που δεν εκτέθηκαν µένουν µαλακές ενώ οι άλλες σκληραίνουν 20 10

Οι µαλακές περιοχές φωτοαντιδραστικού υλικού αφαιρούνται όταν πλένονται µε διαλυτή Διαβρώνεται το εκτεθειµένο µέταλλο µε ειδικό διαλυτή (ph 1) που δεν επηρεάζει τα υπόλοιπα υλικά 21 22 11

Τεµαχισµός δίσκου Wafer Dicing 23 Συσκευασία Tων Tεµαχίων Chip packaging 24 12

Συσκευασία Tων Tεµαχίων Chip packaging 25 13