Εργατικά Μισθοδοτικά στη Πράξη Πέτρος Γ. Ραπανάκης Οικονομολόγος -Εργασιακός Σύμβουλος 1
Ο Νόμιμος νομοθετημένος κατώτατος μισθός & ημερομίσθιο (Άρθρο 103, Ν.4172/2013 & υποπαράγραφος ΙΑ.6 εδ.2, Ν.4254/7.4.2014) Αφορά τους υπαλλήλους και εργατοτεχνίτες όλης της χώρας, των οποίων η αμοιβή δεν ρυθμίζεται από συλλογική σύμβαση εργασίας. (Στο τέλος του εδαφίου α της παραγράφου 1 του άρθρου 103 του Ν. 4172/2013 προστίθεται με το πολυνομοσχέδιο η φράση: "Ως τέτοιος νοείται μία μοναδική αξία (ποσό) αναφοράς ) Ο Υπουργός Εργασίας θα εκδίδει απόφαση καθορισμού του κατωτάτου μισθού & ημερομισθίου Η φράση "μοναδική αξία" αναφέρεται στο νόμιμο νομοθετημένο (από το 2017 και μετά) κατώτατο μισθό Κάθε αναφορά της ισχύουσας νομοθεσίας γενικά στον ελάχιστο μισθό ή στο ελάχιστο ημερομίσθιο της ΕΓΣΣΕ νοείται (ως αναφορά) στον νόμιμο νομοθετημένο κατώτατο μισθό και κατώτατο ημερομίσθιο (περ. 4 της ΥΠΟΠΑΡ. ΙΑ 11 του Ν. 4093/12. Η εν λόγω διάταξη δεν έχει κατ ουσίαν ενεργοποιηθεί. Ο μηχανισμός διαμόρφωσης του θα τεθεί σε ισχύ μετά τα προγράμματα Δημοσιονομικής Προσαρμογής, δηλαδή όχι πριν από την 1.1.2017 2
Περικοπή Επιδόματος Γάμου εργαζόμενων που αμείβονται με το νόμιμο νομοθετημένο κατώτατο μισθό & ημερομίσθιο Περίπτωση 3, υποπαράγραφος ΙΑ.11 πρώτο άρθρο Ν. 4093/2012 Πέραν της μηνιαίας τακτικής προσαύξησης λόγω προϋπηρεσίας καμία άλλη προσαύξηση δεν περιλαμβάνεται στο νομοθετικώς καθορισμένο κατώτατο μισθό και ημερομίσθιο. 3
ΕΓΣΣΕ (31.3.2016) Π.Κ. 5/31.3.2016 Ισχύς από 1.1.2016 έως 31.12.2016 Συμβαλλόμενες Οργανώσεις : Γ.Σ.Ε.Β.Ε.Ε. Σ.Ε.Τ.Ε. Σ.Ε.Β. Ε.Σ.Ε.Ε. Γ.Σ.Ε.Ε. Όροι αμοιβής & εργασίας : Οι Ε.Γ.Σ.Σ.Ε. καθορίζουν τους ελάχιστους μη μισθολογικούς όρους εργασίας, που ισχύουν για τους εργαζόμενους όλης της χώρας. Δεν μεταβάλλεται ο κατώτατος μισθός & το ημερομίσθιο Η ΕΓΣΣΕ των ετών 2014, 2015,2016 δεν περιέχει μισθολογικούς όρους 4
Υπερισχύς των επιχειρησιακών συμβάσεων εργασίας σε περίπτωση συρροής 5
Η ΔΑ 6/2016 του προσωπικού των επισιτιστικών καταστημάτων Η ΔΑ 6/2016 (Α ΒΑΘΜΙΑ) 6/2016 (Π.Κ. Υπ. Εργασίας. 7/15.7.2016) της Τριμελούς Επιτροπής Διαιτησίας που καθορίζει τους όρους αμοιβής και εργασίας του προσωπικού των επισιτιστικών καταστημάτων όλης της χώρας έχει ισχύ από 1.1.2016 έως 31.12.2017. Τα συμβαλλόμενα μέρη για την κατάρτιση της συλλογικής αυτής ρύθμισης από την πλευρά των εργαζομένων είναι η Πανελλήνια Ομοσπονδία Εργατών Επισιτισμού & Υπαλλήλων Τουριστικών Επαγγελμάτων και από την πλευρά των εργοδοτών η Πανελλήνια Ομοσπονδία Εστιατορικών και Συναφών Επαγγελμάτων, η ΓΣΕΒΕΕ, η Ομοσπονδία Επαγγελματοβιοτεχνών Ζαχαροπλαστών Ελλάδος και η Ομοσπονδία Καφεπωλών Ελλάδος. Κατά της ανωτέρω απόφασης της Τριμελούς Επιτροπής Διαιτησίας έχει ασκηθεί έφεση κατά το άρθρο 16A του N. 1876/90, όπως έχει αντικατασταθεί με το τέταρτο άρθρο του N. 4303/2014. Ειδικότερα στην παρ. 1 του άρθρου 16A του Ν.1876/1990 αναφέρεται ότι η έφεση αναστέλλει την εκτέλεση της απόφασης μέχρι την έκδοση απόφασης επί της ουσίας της έφεσης, από την Πενταμελή Επιτροπή Διαιτησίας. 6
Λοιπές Εκδοθείσες Διαιτητικές Αποφάσεις Ζαχαρωδών προϊόντων Δ.Α.(Α ΒΑΘΜΙΑ) 5/2016. Ισχύς από 1.1.2016 έως 31.12.2017 Συμβαλλόμενα μέρη : Πανελλήνια Ομοσπονδία Εργατών Επισιτισμού και Υπαλλήλων Τουριστικών Επαγγελμάτων Ομοσπονδία Επαγγελματοβιοτεχνών Ζαχαροπλαστών Ελλάδος (ΟΕΖΕ), ΓΣΕΒΕΕ, Σύνδεσμος Επιχειρήσεων και Βιομηχανιών (ΣΕΒ), Ένωση Βιομηχανιών Βιοτεχνιών Ζαχαρωδών Ελλάδος (ΕΒΒΖΕ) Η εφαρμογή της παρούσας έχει ανασταλεί διότι έχει ασκηθεί έφεση ενώπιον της Πενταμελούς Επιτροπής Διαιτησίας. Κλινικών (ΟΣΝΙΕ) Δ.Α.(Β ΒΑΘΜΙΑ) 5/2016 για τους όρους αμοιβής και εργασίας των εργαζομένων στις ιδιωτικές κλινικές, μέλη της ΟΣΝΙΕ, που εργάζονται σε επιχειρήσεις μέλη του Συνδέσμου Ελληνικών Κλινικών. (Π.Κ. Υπ. Εργασίας.6/8.07.2016) Συμβαλλόμενα μέρη : Oμοσπονδία Συλλόγων Νοσηλευτικών Ιδρυμάτων Ελλάδος (Ο.Σ.Ν.Ι.Ε.) & Σύνδεσμος Ελληνικών Κλινικών (Σ.Ε.Κ) Ισχύς έως 30.6.2016 Ξενοδοχειακών επιχ/σεων Ηρακλείου Δ.Α. (Α ΒΑΘΜΙΑ) 7/2016 Ισχύς από 3.2.2016 έως 3.2.2017. Συμβαλλόμενα μέρη : Σύνδεσμος Ξενοδοχοϋπαλλήλων Ν.Ηρακλείου, Ένωση Ξενοδοχείων Ν. Ηρακλείου Ένωση Επιχειρηματιών Ενοικιαζομένων Διαμερισμάτων και Δωματίων Ν.Ηρακλείου «ΦΙΛΟΞΕΝΙΑ» Η εφαρμογή της παρούσας έχει ανασταλεί διότι έχει ασκηθεί έφεση ενώπιον της Πενταμελούς Επιτροπής Διαιτησίας. Tεχνικών Ιδιωτικών Τηλεοπτικών Σταθμών με Εθνική Εμβέλεια (μελών ΕΤΙΤΑ, ΕΤΙΤΒΕ και ΕΙΤΗΣΕΕ) Δ.Α. (Β' ΒΑΘΜΙΑ) 4/2016) Ισχύς από 13.10.2015 έως 13.10.2016 Τουριστικών Γραφείων Δ.Α (Β ΒΑΘΜΙΑ) 1/2016 για τους όρους αμοιβής και εργασίας των εργαζομένων μελών του ΠΑ.Σ.Ε.Ν.Τ. που απασχολούνται στα γραφεία ταξιδίων και τουρισμού όλης της χώρας, μελών του ΗΑΤΤΑ και ΓΕΠΟΕΤ Εργατική πλευρά ΠΑΣΕΝΤ ( Π.Κ. Υπ. Εργασίας.2/23.3.2016) Ισχύς έως 3.3.2017 7
Οι προσαυξήσεις προϋπηρεσίας (Άρθρο 1, Υποπαράγραφος ΙΑ.11. Ν. 4093/12.11.2012) Των αμειβομένων βάσει του κατώτατου νομοθετημένου μισθού ή ημερομισθίου καταβάλλονται σε εργαζόμενο με προϋπηρεσία σε οποιονδήποτε εργοδότη και με οποιαδήποτε ειδικότητα, για μεν τους εργατοτεχνίτες μετά τη συμπλήρωση του 18ου έτους της ηλικίας τους, για δε τους υπαλλήλους μετά τη συμπλήρωση του 19ου έτους της ηλικίας τους και ισχύουν για την συμπληρωθείσα υπηρεσία την 14.2.2012 Από 14.2.2012 & μέχρι το ποσοστό της ανεργίας να διαμορφωθεί σε ποσοστό κάτω του 10%, αναστέλλεται η ισχύς διατάξεων νόμων, κανονιστικών πράξεων, ΣΣΕ ή ΔΑ, οι οποίες προβλέπουν αυξήσεις μισθών ή ημερομισθίων, περιλαμβανομένων και εκείνων περί υπηρεσιακών ωριμάνσεων, με μόνη προϋπόθεση την πάροδο συγκεκριμένου χρόνου εργασίας, όπως ενδεικτικά το επίδομα πολυετίας, το επίδομα χρόνου εργασίας, το επίδομα τριετίας (Άρθρο 4 Π.Υ.Σ. 6/2012). 8
Χρόνος αναγνώρισης Προϋπηρεσίας Άρειος Πάγος 1822/2011 Η προϋπηρεσία λαμβάνεται υπ όψιν από της υποβολής των αποδεικτικών ταύτης πιστοποιητικών (παρ.3, εδ.β, ΕΓΣΣΕ 1975, άρθρο 2, παρ.1, ΕΓΣΣΕ 1977, ΔΔΔΔ Αθηνών 10/1976 άρθρο 1β στοιχείο δδ ) Η εκπλήρωση της υποχρέωσης του εργοδότη να καταβάλει μισθολογικές προσαυξήσεις που προβλέπονται από ειδικές διατάξεις και συνδέονται με προσωπικές συνθήκες του εργαζομένου, όπως η προϋπηρεσία, η ιδιότητα του ως εγγάμου ή έχοντος άλλα οικογενειακά βάρη, προϋποθέτει ότι ο υπόχρεος εργοδότης τελεί εν γνώσει των συνθηκών αυτών Απαιτείται γνωστοποίηση των συνθηκών (μη ενεχόμενου του εργοδότη για τον προηγούμενο χρόνο), εκτός αν αποδειχθεί ότι ο ίδιος ο εργοδότης έχει με άλλο τρόπο λάβει ασφαλή γνώση των συνθηκών αυτών. Το βάρος της απόδειξης φέρει ο εργαζόμενος (Α.Π. 315/2014) 9
ΠΡΟΥΠΗΡΕΣΙΑ που γράφεται στον Ε4 ετήσιο Στην στήλη «Προϋπηρεσία σε έτη», συμπληρώνεται σε έτη η συνολική προϋπηρεσία του εργαζομένου, στην ίδια ή σε παρεμφερή ειδικότητα, την οποία είχε αποκτήσει ο μισθωτός πριν από την ημερομηνία πρόσληψης του στην υπό εξέταση επιχείρηση. Η προϋπηρεσία που πρέπει να αναγράφεται στον πίνακα προσωπικού αφορά το χρόνο απασχόλησης που είχε διανύσει ο μισθωτός πριν την πρόσληψη του στην επιχείρηση. Αν εκ λάθους στον ετήσιο πίνακα προσωπικού π.χ. του έτους 2015 ότι ο μισθωτός που προσλήφθηκε το έτος 2011( χωρίς τότε να εμφανίζει χρόνο προϋπηρεσίας) είχε 4 έτη προϋπηρεσίας, υπονοώντας το χρόνο εργασίας στον ίδιο εργοδότη από το 2011έως το 2015, για κατοχύρωση σε κάθε περίπτωση σε τυχόν έλεγχο, καλό είναι να γίνεται σχετική γνωστοποίηση στο οικείο ΣΕΠΕ. Η προϋπηρεσία που αναγράφεται στον πίνακα προσωπικού αφορά χρόνο διανυθέντα έως σήμερα και όχι έως την 14.2.2012. 10
Εκκαθαριστικό σημείωμα Δεν απαιτείται υπογραφή του εργαζόμενου σε αποδεικτικό χορήγησης του εκκαθαριστικού σημειώματος (υποπαράγραφος ΙΑ.5, εδ.1, Ν.4254/7.4.2014). Η χορήγηση του μπορεί να πραγματοποιείται και μέσω e-mail στην προσωπική διεύθυνση του κάθε εργαζόμενου (Έγγραφο Υπ. Εργασίας 31637/4.10.2010). Η εξοφλητική απόδειξη θα πρέπει να είναι αναλυτική, ήτοι να αναφέρει τα επί μέρους ποσά, τα οποία απαρτίζουν τις καταβληθείσες αποδοχές του εργαζομένου, καθώς επίσης και τις αιτίες καταβολής τους. Αντιθέτως, η εξοφλητική απόδειξη, η οποία δεν είναι αναλυτική, δεν καθορίζει δηλαδή τις οφειλόμενες και τις καταβληθείσες τελικά αποδοχές του εργαζομένου, είναι αόριστη και δεν λαμβάνεται υπόψη από το δικαστήριο (ΑΠ 24/ 2000). 11
Ατομική Σύμβαση εργασίας Π.Δ. 156/1994 Στοιχεία ταυτότητας συμβαλλομένων Τόπος, έδρα παροχής εργασίας Θέση, ειδικότητα, αντικείμενο Ημερ. έναρξης σχέσης εργασίας Άδεια, αποζημίωση, αποδοχές Διάρκεια ημερήσιας & εβδομαδιαίας απασχόλησης Συλλογική ρύθμιση 12
Γνωστοποίηση των όρων ατομικής σύμβασης εργασίας στον εργαζόμενο (Π.Δ. 156/1994) Δεν κατατίθεται στο ΣΕΠΕ εκτός και εάν είναι μερικής απασχόλησης Παραδίδεται στο νεοπροσλαμβανόμενο εργαζόμενο μέσα σε 2 μήνες το αργότερο από την έναρξη της εργασίας του (την πρόσληψή του). για κάθε μεταβολή των στοιχείων της ατομικής αυτής σύμβασης ο εργοδότης πρέπει να συντάσσει σχετικό έγγραφο και να το παραδίδει στον εργαζόμενο το αργότερο ένα μήνα μετά την πραγματοποίηση της μεταβολής. Μη γνωστοποίηση στον εργαζόμενο όταν επέρχεται μεταβολή στοιχείων για τα οποία μπορεί να γίνεται παραπομπή στις διατάξεις τις εργατικής νομοθεσίας 13
Γνωστοποίηση των όρων ατομικής σύμβασης εργασίας στον εργαζόμενο (Π.Δ. 156/1994) Το Π.Δ. 156/1994 δεν έχει ως σκοπό να επιβάλλει στον εργοδότη οποιουσδήποτε νέους όρους & συνθήκες εργασίας ή οποιαδήποτε μεταβολή των υφισταμένων, αλλά καθιερώνει απλά υποχρέωση του εργοδότη να ενημερώσει τον εργαζόμενο για τους ισχύοντες όρους και συνθήκες εργασίας, όπως αυτοί καθορίζονται είτε από το νόμο είτε από την ατομική συμφωνία μεταξύ εργοδότη και εργαζόμενου. Η υποχρέωση ενημέρωσης αφορά δηλαδή την ήδη υπάρχουσα νομική κατάσταση της σύμβασης ή της εργασιακής σχέσης και δεν δημιουργεί νέα κατάσταση ή νέα συμφωνία, αφού το εν λόγω διάταγμα δεν αποτελεί πηγή δικαίου, αλλά έχει απλά ενημερωτικό χαρακτήρα (Άρειος Πάγος 251/2012). Με την εκτέλεση, εκ μέρους του εργοδότη των όσων επιβάλλουν οι διατάξεις του Π.Δ. 156/94, γίνεται απλώς ενημέρωση του εργαζόμενου για τους ισχύοντες όρους & δεν επέρχεται κάποια μεταβολή στη συγκεκριμένη σύμβαση εργασίας από μόνη την ενέργεια αυτή. 14
Τι πρέπει να περιλαμβάνουν οι συμβάσεις μερικής απασχόλησης Άρθρο 2, παρ.5, Ν.3846/2010 5. Οι έγγραφες ατομικές συμβάσεις των συμβάσεων μερικής απασχόλησης πρέπει να περιλαμβάνουν: α) τα στοιχεία ταυτότητας των συμβαλλομένων, β) τον τόπο παροχής της εργασίας, την έδρα της επιχείρησης ή τη διεύθυνση του εργοδότη, γ) το χρόνο της απασχόλησης, τον τρόπο κατανομής και τις περιόδους εργασίας, δ) τον τρόπο αμοιβής και ε) τους τυχόν όρους τροποποίησης της σύμβασης. 15
Διάλειμμα εργασίας Για ημερήσια εργασία άνω των 6 ωρών, διάλειμμα 15 λεπτών. (Π.Δ. 88/1999). Αν δεν προβλέπεται κάτι διαφορετικό από ΣΣΕ, Κανονισμό Εργασίας, ατομική σύμβαση εργασίας, ο χρόνος του διαλείμματος παρατείνει τον ημερήσιο χρόνο εργασίας. Στις ειδικότητες όλων των εργαζομένων που υπάγονται στην παρούσα ΣΣΕ χορηγείται κατά την διάρκεια της εργασίας τους διάλειμμα 20 λεπτών, το οποίο θεωρείται κανονικά ως χρόνος εργασίας (άρθρο 3, ΣΣΕ Εμπορίου 19-7-2002, ετών 2002-2003). «5.Κατά τις ημέρες της εβδομάδας που η λειτουργία των καταστημάτων περιλαμβάνει ολόκληρο το χρονικό διάστημα από 12μ., έως 4 μμ. στους εργαζόμενους που απασχολούνται κατά το διάστημα αυτό, δίνεται διάλειμμα (αποχή από την εργασία) 20 λεπτών. Το διάλειμμα γίνεται περίπου στο μέσο του ημερήσιου χρόνου απασχόλησης του εργαζόμενου. Η διάρκεια του διαλείμματος είναι εργάσιμος χρόνος και αναγράφεται στην κατάσταση προσωπικού» (άρθρο 1, παρ.5 του Ν.1788/1988). Μη χορήγηση διαλείμματος Σοβαρότητα παράβασης :ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ 16
Οι όροι αμοιβής & εργασίας των καθηγητών φροντιστηρίων και κέντρων ξένων γλωσσών με τα νέα δεδομένα του άρθρου 30, του Ν.4415/6.9.2016 «Το εβδομαδιαίο ωράριο πλήρους διδακτικής απασχόλησης στα φροντιστήρια και τα κέντρα ξένων γλωσσών καθορίζεται στις 21 διδακτικές ώρες. Η συμπλήρωση πλήρους εβδομαδιαίου ωραρίου αντιστοιχεί σε 25 ένσημα μηνιαίως, ανεξαρτήτως της κατανομής των διδακτικών ωρών μέσα στην εβδομάδα». Προϋπηρεσία Μηνιαίος μισθός Ωρομίσθιο πλήρους απασχόλησης 21 ώρες εργασία εβδομαδιαία Χωρίς τριετία 586,08 6,70 1 τριετία 644,69 7,37 2 τριετίες 703,30 8,04 3 τριετίες 761,91 8,71 Οι ιδιοκτήτες των φροντιστηρίων καταθέτουν αμελλητί στις οικείες διευθύνσεις εκπαίδευσης του Υπουργείου Παιδείας α) το αναλυτικό εβδομαδιαίο ωρολόγιο πρόγραμμα μαθημάτων, από όπου να προκύπτει ο αριθμός των τμημάτων και των μαθητών του κάθε τμήματος, οι ώρες διδασκαλίας κάθε μαθήματος & ο διδάσκων/καθηγητής κάθε διδακτικής ώρας, β) αντίγραφα των συμβάσεων εργασίας που συνάπτουν με τους καθηγητές, ώστε οι διευθύνσεις εκπαίδευσης να κάνουν έλεγχο των τυπικών προσόντων των διδασκόντων ή καθηγητών. γ) Οι οικείες διευθύνσεις εκπαίδευσης αποστέλλουν υποχρεωτικά το αναλυτικό εβδομαδιαίο ωρολόγιο πρόγραμμα μαθημάτων στις οικείες διευθύνσεις του ΣΕΠΕ και του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ. «Σε περίπτωση απασχόλησης των πιο πάνω εργαζομένων για περισσότερες ή λιγότερες από 21 ώρες την εβδομάδα, οι αποδοχές υπολογίζονται σε αντιστοιχία με την ανά ώρα αμοιβή των ωρών διδασκαλίας». 17
Οι όροι αμοιβής & εργασίας των καθηγητών φροντιστηρίων και κέντρων ξένων γλωσσών με τα νέα δεδομένα του άρθρου 30, του Ν.4415/6.9.2016 Ερωτήματα : Οι 21 ώρες είναι πλήρες εβδομαδιαίο διδακτικό & πλήρες συμβατικό ωράριο ; Ποιο είναι το ημερήσιο συμβατικό ωράριο ; 18
Αποδοχές μερικώς απασχολούμενου Άρθρο 17, παρ.1, Ν.3899/2010, Άρθρο 2, παρ.9, Ν.3846/2010 Οι αποδοχές των εργαζομένων με σύμβαση ή σχέση εργασίας μερικής απασχόλησης υπολογίζονται όπως και οι αποδοχές του συγκρίσιμου εργαζόμενου και αντιστοιχούν στις ώρες εργασίας της μερικής απασχόλησης. Οι έχοντες την ειδικότητα του εργατοτεχνίτη αμείβονται με το ημερομίσθιο και όχι με τον μηνιαίο μισθό των ΕΓΣΣΕ (Μονομελές Πρωτοδικείο Θεσσαλονίκης 17529/2014 ). 19
Αποδοχές μερικώς απασχολούμενου Άρθρο 2, παρ.2β, Ν.3846/2010 «Συγκρίσιμος εργαζόμενος με πλήρη απασχόληση», κάθε εργαζόμενος πλήρους απασχόλησης, που απασχολείται στην ίδια επιχείρηση με σύμβαση εξαρτημένης εργασίας, και εκτελεί ίδια ή παρόμοια καθήκοντα, υπό τις αυτές συνθήκες. Όταν στην επιχείρηση δεν υπάρχει συγκρίσιμος εργαζόμενος με πλήρη απασχόληση, η σύγκριση γίνεται με αναφορά στη συλλογική ρύθμιση στην οποία θα υπαγόταν ο εργαζόμενος αν είχε προσληφθεί με πλήρη απασχόληση. 20
Έλεγχος ορθής συμπλήρωσης των πεδίων «Μικτές αποδοχές», «Εβδομαδιαίες ώρες» και «Ωρομίσθιο» των εντύπων Ε3 & Ε4 Αναβάθμιση των εντύπων Ε4 και Ε3, με έλεγχο ορθής συμπλήρωσης των πεδίων «Μικτές αποδοχές», «Εβδομαδιαίες ώρες» και «Ωρομίσθιο» σύμφωνα με τα παρακάτω: Εργατοτεχνίτης: «Μικτές αποδοχές» = «Εβδομαδιαίες ώρες» x 4,33 x «Ωρομίσθιο» Υπάλληλος: «Μικτές αποδοχές» = «Εβδομαδιαίες ώρες» x 4,166 x «Ωρομίσθιο» 21
4ωρη επί 5νθήμερο εβδομαδιαία εργασία Λάθος υπολογισμός Μηνιαίος μισθός πλήρους απασχόλησης : 1.000,00 Ημερομίσθιο 4 ωρών = 4 x 6,00 = 24,00 Εργάσιμες ημέρες μηνός Μηνιαίος μισθός 20 480,00 21 504,00 22 528,00 23 552,00 22
4ωρη επί 5νθήμερο εβδομαδιαία εργασία Μηνιαίος μισθός πλήρους απασχόλησης : 1.000,00 1 ος τρόπος 2 ος τρόπος Μηνιαίος μισθός = 1.000,00 x (20/40 ) = 500,00 Μηνιαίος μισθός = Ημερομίσθιο x Ημέρες εργασίας μηνιαίως Μηνιαίος μισθός = 20 ώρες x 6,00 x 4,166 = 500,00 Μηνιαίος μισθός = 24,00 x 22 = 528,00 23
Εξεύρεση ωρομισθίου όταν υπάρχει καθορισμένος μηνιαίος μισθός στη μερική απασχόληση Για να υπολογισθεί το ωρομίσθιο ενός μερικώς απασχολούμενου του οποίου έχει προκαθορισθεί ο μηνιαίος μισθός διαιρείται αυτός (ο μηνιαίος μισθός της μερικής απασχόλησης ) δια του γινομένου των ωρών της μερικής απασχόλησης την εβδομάδα επί τις εβδομάδες του μήνα (25/6). Ωρομίσθιο = Μηνιαίος μισθός μερικής απασχόλησης Ώρες μερικής απασχόλησης εβδομαδιαία x (25/6) 24
Αμοιβή σερβιτόρων Ο τρόπος αμοιβής των σερβιτόρων κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 54, του Ν.2224/1994 είναι υποχρεωτικός, και σε περίπτωση που έχει προβλεφθεί με ατομική σύμβαση εργασίας διαφορετικός τρόπος αμοιβής όπως για παράδειγμα με ημερομίσθιο, θα πρέπει να συγκρίνεται το ημερομίσθιο αυτό με το ποσό που θα ελάμβανε ο σερβιτόρος βάσει ποσοστών, το οποίο, δεν μπορεί να υπολείπεται του νόμιμου νομοθετημένου κατωτάτου ημερομισθίου του Ν. 4093/2012. 25
Σερβιτόροι : Ποιο ποσό αναγράφεται στο πεδίο του μισθού Για την περίπτωση σερβιτόρων που αμείβονται με ποσοστά, στο αντίστοιχο πεδίο του μισθού του πίνακα προσωπικού συμπληρώνεται το κατώτατο ημερομίσθιο ΕΓΣΣΕ ή ο κατώτατος νομοθετημένος μισθός (κατά περίπτωση και ανάλογα με τις προϋποθέσεις κάθε εργαζόμενου), και στις παρατηρήσεις αναγράφεται ότι ο εργαζόμενος αμείβεται με το αντίστοιχο ποσοστό. 26
Υποβολή ετήσιου πίνακα προσωπικού με λανθασμένα στοιχεία Στην περίπτωση υποβολής του ετήσιου πίνακα προσωπικού με λανθασμένα στοιχεία πρέπει να υποβληθεί ο E4 - Ετήσιος Συμπληρωματικός πίνακας εντός της προθεσμίας υποβολής του E4 - Ετήσιου πίνακα με τα ορθά στοιχεία και ειδικότερα πρέπει να συμπεριληφθούν σε αυτόν μόνο οι απασχολούμενοι, που εργάζονταν κατά την ώρα της υποβολής του E4 - Ετήσιου πίνακα, αλλά δεν συμπεριλήφθηκαν σ αυτόν. Ταυτόχρονα θα πρέπει να κατατεθεί στο οικείο ΣΕΠΕ σχετική γνωστοποίηση στην οποία θα αναφέρεται ότι «υποβλήθηκε ο E4 - Ετήσιος πίνακας με λανθασμένα στοιχεία και έχει υποβληθεί με τα ορθά στοιχεία ο E4 - Ετήσιος Συμπληρωματικός πίνακας» με ταυτόχρονη κατάθεση ως συνημμένου του εκτυπωμένου εντύπου με τα λανθασμένα στοιχεία. 27
ΠΡΟΥΠΗΡΕΣΙΑ που γράφεται στον Ε4 ετήσιο Στην στήλη «Προϋπηρεσία σε έτη», συμπληρώνεται σε έτη η συνολική προϋπηρεσία του εργαζομένου, στην ίδια ή σε παρεμφερή ειδικότητα, την οποία είχε αποκτήσει ο μισθωτός πριν από την ημερομηνία πρόσληψης του στην υπό εξέταση επιχείρηση. Η προϋπηρεσία που πρέπει να αναγράφεται στον πίνακα προσωπικού αφορά το χρόνο απασχόλησης που είχε διανύσει ο μισθωτός πριν την πρόσληψη του στην επιχείρηση. Αν εκ λάθους στον ετήσιο πίνακα προσωπικού του έτους 2015 ότι ο μισθωτός που προσλήφθηκε το έτος 2011( χωρίς τότε να εμφανίζει χρόνο προϋπηρεσίας) είχε 4 έτη προϋπηρεσίας, υπονοώντας το χρόνο εργασίας στον ίδιο εργοδότη από το 2011έως το 2015, για κατοχύρωση σε κάθε περίπτωση σε τυχόν έλεγχο, καλό είναι να γίνεται σχετική γνωστοποίηση στο οικείο ΣΕΠΕ. Η προϋπηρεσία που αναγράφεται στον πίνακα προσωπικού αφορά χρόνο διανυθέντα έως σήμερα και όχι έως την 14.2.2012. 28
Το ΕΝΤΥΠΟ Ε7 ΒΕΒΑΙΩΣΗ - ΔΗΛΩΣΗ ΕΡΓΟΔΟΤΗ ΓΙΑ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΟΡΙΣΜΕΝΟΥ ΧΡΟΝΟΥ Η ΕΡΓΟΥ συμπληρώνεται ως εξής : συμβατική ημερομηνία λήξης της σύμβασης πρόωρη καταγγελία σύμβασης λήξη σύμβασης μετά παρέλευση του συμβατικού χρόνου διάρκειας της 29
Πρόωρη καταγγελία σύμβασης εργασίας ορισμένου χρόνου από τον εργοδότη Άρειος Πάγος 509/1996 Αν η σύμβαση εργασίας ορισμένου χρόνου καταγγέλθηκε πρόωρα από τον εργοδότη χωρίς να συντρέχει σπουδαίος λόγος, ο μισθωτός, λόγω της ακυρότητας της καταγγελίας αυτής, έχει δικαίωμα να απαιτήσει όχι αποζημίωση (κατά την έννοια των άρθρων 297 και 298 του ΑΚ), αλλά μισθούς υπερημερίας για το μετά την καταγγελία και έως τη συμφωνημένη λήξη της συμβάσεως χρονικό διάστημα. 30
Σύμβαση εργασίας ορισμένου χρόνου με όρο για πρόωρη καταγγελία της (Άρθρο 40, Ν. 3986/2011) Σύμβαση εργασίας ορισμένου χρόνου, η οποία περιλαμβάνει όρο για πρόωρη καταγγελία της με εφαρμογή της ισχύουσας νομοθεσίας ως προς την αποζημίωση απόλυσης για τις συμβάσεις εργασίας αορίστου χρόνου, κατά τις διατάξεις του N. 2112/1920, όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 74 παράγραφοι 2 και 3 του N. 3863/2010, μετατρέπεται αυτοδικαίως σε σύμβαση εργασίας αορίστου χρόνου κατά την καταγγελία. 31
ΕΝΤΥΠΟ Ε7 Απάντηση στο ερώτημα αν έχει αποτυπωθεί ή όχι στην ατομική σύμβαση ορισμένου χρόνου ο όρος του άρθρου 40, του Ν.3986/2011 Η σύμβαση εργασίας ορισμένου χρόνου περιλαμβάνει όρο να εφαρμόζονται ως προς την αποζημίωση απόλυσης οι διατάξεις για τη σύμβαση αορίστου χρόνου σε περίπτωση πρόωρης καταγγελίας της; (άρθ. 40 Ν. 3986/2011) 32
Πρόωρη λήξη Σύμβασης εργασίας ορισμένου χρόνου Τι ισχύει επί Οικειοθελούς αποχώρησης εργαζόμενου με σύμβαση ορισμένου χρόνου. Όταν η ημερομηνία λήξης της σύμβασης γίνεται σε χρόνο ενωρίτερο του συμβατικού τίθεται θέμα οικειοθελούς αποχώρησης από τον ΟΑΕΔ. Πρέπει να αναφέρεται επαρκώς ο λόγος της απόλυσης π.χ. κλείσιμο ξενοδοχείου, καταγγελία σύμβασης βάσει του άρθ. 40 Ν. 3986/2011. Στο Ε7 καταγράφονται : η ΣΥΜΒΑΤΙΚΗ ΗΜ/ΝΙΑ ΛΗΞΗΣ ΤΗΣ ΣΥΜΒΑΣΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ η ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΛΗΞΗΣ ΣΥΜΒΑΣΗΣ η ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΗΜΕΡΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 33
Ανανέωση, παράταση σύμβασης εργασίας ορισμένου χρόνου Ο έγγραφος τύπος της δεν είναι απαραίτητος, όταν η ανανέωση της έχει εντελώς ευκαιριακό χαρακτήρα και δεν έχει διάρκεια μεγαλύτερη των 10 εργάσιμων ημερών (Άρθρο 41, Ν.3986/11). Η γνωστοποίηση της ανανέωσης παράτασης της σύμβασης σε δημόσια αρχή είναι άτυπη διαδικασία. Η οκταήμερη προθεσμία υποβολής του Ε7 μετράει από την επομένη της τελευταίας ημέρας εργασίας. Στο Ε7 καταγράφονται : η ΣΥΜΒΑΤΙΚΗ ΗΜ/ΝΙΑ ΛΗΞΗΣ ΤΗΣ ΣΥΜΒΑΣΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ η ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΛΗΞΗΣ ΣΥΜΒΑΣΗΣ η ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΗΜΕΡΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 34
Παράταση χρόνου διάρκειας (ανανέωση) σύμβασης μερικής ή εκ περιτροπής απασχόλησης Εγκύκλιος Υπουργείου Εργασίας 30982/4.7.2013 Στην περίπτωση ανανέωσης ή παράτασης ατομικής σύμβασης θα αναγράφεται π.χ. : «Ανανέωση - παράταση της από 1-7-2014 ατομικής σύμβασης μερικής απασχόλησης ορισμένου χρόνου η οποία έληξε την 31-10-2014». 35
Οικειοθελής αποχώρηση εργαζόμενου με σύμβαση ορισμένου χρόνου Έντυπο Ε5 Ε. ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΟΙΚΕΙΟΘΕΛΟΥΣ ΑΠΟΧΩΡΗΣΗΣ ΜΙΣΘΩΤΟΥ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΜΟΣ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΥ ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΙΔΙΟΤΗΤΑ ΤΟΥ : ΕΡΓΑΤΗΣ.ΥΠΑΛΛΗΛΟΣ.. ΣΧΕΣΗ ΕΡΓΑΣΙΑΣ (ΤΥΠΟΣ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ) -ΟΡΙΣΜΕΝΟΥ ΧΡΟΝΟΥ ΑΠΟ ΕΩΣ -ΑΟΡΙΣΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ 36
Αντικειμενικοί λόγοι σύναψης Συμβάσεων Ορισμένου χρόνου (Π.Δ 81/2003 & 180/2004) προσωρινή αναπλήρωση εκτέλεση εργασίας παροδικού χαρακτήρα προσωρινή σώρευση εργασίας ορισμένη διάρκεια εκπαιδευτικού έργου εκτέλεση συγκεκριμένου έργου 37
Μη συνδρομή αντικειμενικού λόγου. Διαδοχικές συμβάσεις άρθρο 41, Ν.3986/2011 Όταν η διάρκεια της σύμβασης εργασίας υπερβαίνει συνολικά τα 3 έτη ή Όταν ο αριθμός των ανανεώσεων υπερβαίνει τις 3 στο χρονικό διάστημα των 3 ετών Δεν θεωρούνται διαδοχικές οι συμβάσεις όταν μεσολαβεί μεταξύ τους χρονικό διάστημα μεγαλύτερο των 45 ημερών 38
Ενοποίηση Ε3 & Ε4 Συμπληρωματικού πρόσληψης Υ.Α.29502/85/1.9.2014 (ΦΕΚ Β' 2390/08-09-2014) Το ενιαίο έντυπο Ε3 (Αναγγελία Πρόσληψης και Ε4 Συμπληρωματικός Πίνακας Προσωπικού Νέας Πρόσληψης) Το αργότερο την ίδια ημέρα της πρόσληψης και πάντως πριν από την ανάληψη υπηρεσίας από τον εργαζόμενο Όταν οι νέοι εργοδότες προβαίνουν σε πρόσληψη για πρώτη φορά, καθώς και όσοι εργοδότες δημιουργούν παραρτήματα με νέες προσλήψεις εργαζομένων Εντός τριών (3) εργασίμων ημερών από την απογραφή στην αρμόδια Υπηρεσία του ΙΚΑ ΕΤΑΜ Διασταύρωση στοιχείων εργαζομένων μέσω διασύνδεσης των συστημάτων ΓΓΔΕ και ΠΣ ΕΡΓΑΝΗ: Σε περίπτωση καταχωρήσεως λάθους στοιχείων το ΠΣ Εργάνη, από 1.10.2016, θα εμφανίζει σχετικό μήνυμα λάθους. Υποδεικνύεται στις επιχειρήσεις, ότι κατά την υποβολή των στοιχείων εντύπων στο ΠΣ Εργάνη και πριν την οριστική υποβολή, 1. να πραγματοποιείται σχετικός έλεγχος των στοιχείων και σε περίπτωση λάθους από το μενού «Διαχείριση» του κάθε εντύπου να προχωρούν στις σχετικές διορθώσεις, πριν την οριστική υποβολή, 2. διορθώσεις ΔΕΝ μπορούν να γίνουν με νέα ηλεκτρονική υποβολή ( 41815/Δ.10.199/16.9.2016). 39
E4: TPOΠOΠOIHTIKOΣ AΠOΔOXΩN Πίνακας Προσωπικού Έγγραφο Υπουργείου Εργασίας 13146/37/6.4.2015 Αφορά τις περιπτώσεις μεταβολής των αποδοχών των εργαζομένων σε πάγια βάση, όπως για παράδειγμα συμβαίνει όταν εργαζόμενος αλλάζει μισθολογικό κλιμάκιο και όχι σε περικοπή αποδοχών λόγω απεργίας ή αδικαιολόγητης απουσίας. Σε περίπτωση μεταβολής των αποδοχών, λοιπόν, ο εργοδότης υποβάλλει ηλεκτρονικά τον πίνακα προσωπικού συμπληρωμένο μόνο ως προς τα στοιχεία της μεταβολής (τροποποιητικός αποδοχών, βλ. σχετικά τις οδηγίες για τη συμπλήρωση του E4) εντός 15 ημερών από τη μεταβολή. Σε περίπτωση μεταβολής αποδοχών η οποία συμπίπτει μέσα στο χρονικό διάστημα από 1.10 έως και 21.10 αρκεί μόνον η ενημέρωση του Ετήσιου Πίνακα προσωπικού (μέσα σε 15 ημέρες από την μεταβολή ) με τις νέες αποδοχές χωρίς την υποχρέωση υποβολής και του Πίνακα Τροποποίησης Αποδοχών. 40
E4 ΣYMΠΛHPΩMATIKOΣ ΩPAPIOY & E4 ΣYMΠΛHPΩMATIKOΣ ΩPAPIOY-ATOMIKOΣ Αφορά τις περιπτώσεις αρχικής δήλωσης, αλλαγής ή τροποποίησης του ωραρίου ή της οργάνωσης του χρόνου εργασίας. O E4 «Συμπληρωματικός ωραρίου-ατομικός» είναι μια περιορισμένη εκδοχή του E4 Συμπληρωματικού ωραρίου, όπου καταχωρούνται μόνο τα πεδία AΦM εργαζόμενου και Ωράριο, ενώ το σύνολο των υπολοίπων πεδίων συμπληρώνεται με τα στοιχεία της τελευταίας προηγηθείσας υποβολής. Οι συμπληρωματικοί και τροποποιητικοί πίνακες προσωπικού συνδέονται υποχρεωτικά με τον τελευταίο ηλεκτρονικά υποβληθέντα ετήσιο ή αρχικό πίνακα μέσω των πεδίων «APIΘMOΣ ΠPΩTOKOΛΛOY APXIKHΣ» και «HMEPOMHNIA YΠOBOΛHΣ APXIKHΣ». 41
Αλλαγή ειδικότητας χωρίς μεταβολή μισθού Δεν προβλέπεται υποχρέωση υποβολής τροποποιητικού πίνακα επί αλλαγής ειδικότητας. Αν όμως η αλλαγή ειδικότητας επιφέρει μεταβολή αποδοχών, τότε υποβάλλεται Ε4 τροποποιητικός αποδοχών. 42
Χρόνος υποβολής του E4 - Ετήσιου πίνακα προσωπικού Υ.Α.29502/85/1.9.2014 O E4-Eτήσιος πίνακας προσωπικού κατατίθεται από 1 ης Οκτωβρίου έως την 21 η Οκτωβρίου κάθε έτους και καταγράφει το σύνολο των εργαζομένων στο παράρτημα κατά την ώρα της υποβολής. O E4 - Ετήσιος Συμπληρωματικός κατατίθεται μόνο για απασχολούμενους, που εργάζονταν την ώρα της υποβολής του E4 - Ετήσιου πίνακα, αλλά δεν συμπεριλήφθηκαν σ αυτόν (Aριθ. πρωτ.: 31651/4.10.2013 ). 43
Οι απολύσεις των ιδιωτικών εκπαιδευτικών υπόκεινται στις διατάξεις του άρθρου 28 Ν. 4415/6.9.2016 (1) Οι ιδιωτικοί εκπαιδευτικοί προτείνονται προς πρόσληψη από τον ιδιοκτήτη του ιδιωτικού σχολείου και μετά την έγκριση της πρότασης από το Διευθυντή της οικείας Διεύθυνσης συνάπτουν σύμβαση ορισμένου χρόνου, η οποία αρχίζει την ημέρα παροχής των υπηρεσιών από τον εκπαιδευτικό και λήγει την 31η Αυγούστου του δεύτερου έτους από την πρόσληψή του. Κατά τη λήξη της διετίας ο ιδιοκτήτης μπορεί να καταγγείλει τη σύμβαση. Μετά την πάροδο της διετίας και εφόσον η σύμβαση δεν καταγγελθεί κατά τα ανωτέρω, μετατρέπεται αυτοδικαίως σε σύμβαση αορίστου χρόνου. Η σύμβαση αορίστου χρόνου είναι δυνατόν να καταγγελθεί μόνο για τους λόγους που παρατίθενται στο άρθρο 28, παρ.3 του ανωτέρω νόμου. 44
Οι απολύσεις των ιδιωτικών εκπαιδευτικών υπόκεινται στις διατάξεις του άρθρου 28 Ν. 4415/6.9.2016 (2) Κατά τη διάρκεια της σύμβασης εργασίας αορίστου χρόνου, η σύμβαση μπορεί να καταγγελθεί από τον ιδιοκτήτη για τους περιοριστικά αναφερόμενους στην παράγραφο 3 λόγους. Καταβάλλεται αποζημίωση ενός μηνός για κάθε έτος προσφοράς των υπηρεσιών του στο αυτό σχολείο. Στην αποζημίωση υπολογίζεται και η υπηρεσία του με σύμβαση ορισμένου χρόνου. Οι αποχωρούντες ιδιωτικοί εκπαιδευτικοί, λόγω συμπληρώσεως του συντάξιμου χρόνου ή του 70ού έτους της ηλικίας τους, δικαιούνται αποζημίωση ίση προς το ήμισυ της προβλεπόμενης στην παράγραφο 4 για την περίπτωση καταγγελίας της σύμβασης εργασίας. Στις περιπτώσεις απολύσεων ιδιωτικών εκπαιδευτικών, το αρμόδιο κατά περίπτωση Υπηρεσιακό Συμβούλιο (ΚΥΣΠΕ, ΚΥΣΔΕ), επιβεβαιώνει εάν η σύμβαση εργασίας καταγγέλθηκε νομίμως. 45
Ευχαριστώ για την προσοχή σας! 46