Χρωµατιστή ινοπλάκα µέσης πυκνότητας (MDF): Ένα νέο προστιθέµενης αξίας προϊόν. Οι προοπτικές του στη χώρα µας ΠΕΡΙΛΗΨΗ Λέξεις κλειδιά 1.



Σχετικά έγγραφα
Τεχνολογία Παραγωγής Επίπλου ΙΙ. Μαστρογιώργος Αθανάσιος

ΠΡΟΙΟΝ ΞΥΛΟΥ ΜΕ ΜΟΡΦΗ ΠΛΑΚΑΣ ΑΠΟ ΞΥΛΟΤΕΜΑΧΙΔΙΑ ΞΥΛΟΥ ΠΟΥ ΑΝΑΜΙΓΝΥΟΝΤΑΙ ΜΕ ΣΥΓΚΟΛΛΗΤΙΚΗ ΟΥΣΙΑ ΚΑΙ ΣΥΓΚΟΛΛΟΥΝΤΑΙ ΜΕ ΣΥΜΠΙΕΣΗ ΣΕ ΘΕΡΜΗ ΠΡΕΣΣΑ

ΣΤΑΔΙΑ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΠΡΙΣΤΗΣ ΞΥΛΕΙΑΣ

µε βελτιωµένες ιδιότητες ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΕΣ ρ. Αντώνιος Παπαδόπουλος

«ΕΛΕΓΧΟΣ & ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ ΔΥΟ ΑΓΝΩΣΤΩΝ ΔΕΙΓΜΑΤΩΝ ΞΥΛΟΥ»

ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΠΡΑΞΕΩΝ: α. Αναμόρφωση Προπτυχιακών Προγραμμάτων Σπουδών ΤΙΤΛΟΣ ΥΠΟΕΡΓΟΥ: Αναπληρωτής Καθηγητής ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΞΥΛΟΥ ΙI ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ

Επαναστατικά νέα προϊόντα & τεχνολογίες τροποποιημένης ξυλείας στις κατασκευές: ιδιότητες, χαρακτηριστικά και εφαρμογές στη χώρα μας

Αναφορά Εργαστηριακής Δοκιμής

«ΕΛΕΓΧΟΣ & ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ 4 ΑΓΝΩΣΤΩΝ ΔΕΙΓΜΑΤΩΝ ΞΥΛΟΥ»

ΣΥΝΘΕΤΗ ΞΥΛΕΙΑ ΑΠΟ ΣΥΓΚΟΛΛΗΜΕΝΑ ΠΛΑΝΙΔΙΑ ΞΥΛΟΥ. ΑΛΛΕΣ ΟΝΟΜΑΣΙΕΣ: L.S.L (Laminated Strand Lumber) INTRALLAM (ΕΥΡΩΠΗ) TIMBERSTRAND (ΑΜΕΡΙΚΗ)

ΗΜΕΡ/ΝΙΑ ΠΑΡΑΛΑΒΗΣ: 28/09/2009 (ώρα μμ) Α/Δ: 03. περιεχόμενη υγρασία: περίπου 5%

"Τύποι ξύλινων δομικών κατασκευών - πιστοποίηση οικοδομικής ξυλείας, CE πιστοποίηση σε προϊόντα ξύλου H

ΜΟΡΙΟΠΛΑΚΕΣ. Κατασκευάζονται με συγκόλληση τεμαχιδίων ξύλου

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΘΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ & ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΕΙΔΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ & ΑΡΧΙΚΗ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΚΑΤΑΡΤΙΣΗ

ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΠΡΑΞΕΩΝ: α. Αναμόρφωση Προπτυχιακών Προγραμμάτων Σπουδών ΤΙΤΛΟΣ ΥΠΟΕΡΓΟΥ: Αναπληρωτής Καθηγητής ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΞΥΛΟΥ ΙI ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ

Φορµαλδεΰδη - ο κυριότερος ρυπαντής εσωτερικών χώρων σε νεόδµητες οικίες

ΠΟΙΟΤΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ & ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ ΤΡΟΠΙΚΗΣ ΞΥΛΕΙΑΣ

OSB (Oriented Strand Board)

ΞΥΛΕΙΑ ΣΤΕΓΗΣ - ΣΥΝΘΕΤΗ ΞΥΛΕΙΑ

ΙΝΟΠΛΑΚΕΣ. Διαφορά με μοριοπλάκες: η πρώτη ύλη (ξύλο άλλες λιγνοκυτταρινικές ύλες) πολτοποιείται, όχι απαραίτητη η χρησιμοποίηση κόλλας

Ελαφρές κυψελωτές πλάκες - ένα νέο προϊόν για την επιπλοποιία και ξυλουργική. ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ και ΜΠΑΡΜΠΟΥΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ

Οι προοπτικές ανάπτυξης των WOOD PLASTICS COMPOSITES (WPCs) στην Κυπριακή αγορά

Τεχνολογία Ξύλου. Ενότητα 11: Επικολλητό ξύλο. Ιωάννης Φιλίππου Τμήμα Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

ΘΕΡΜΙΚΕΣ Ι ΙΟΤΗΤΕΣ ΤΟΥ ΞΥΛΟΥ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΙΣ Ι ΙΟΤΗΤΕΣ ΞΥΛΟΥ

Φορμαλδεΰδη - ο κυριότερος ρύπος εσωτερικών χώρων σε νεόδμητες οικίες

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΞΥΛΟΥ

Σχολή Γεωτεχνικών Επιστημών και Διαχείρισης Περιβάλλοντος. Πτυχιακή εργασία ΑΡΩΜΑΤΙΚA ΕΛΑΙΟΛΑΔA. Θάλεια Πισσίδου

ΑΝΑΦΟΡΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΩΝ ΔΟΚΙΜΩΝ

ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΠΡΑΞΕΩΝ: α. Αναμόρφωση Προπτυχιακών Προγραμμάτων Σπουδών ΤΙΤΛΟΣ ΥΠΟΕΡΓΟΥ: Αναπληρωτής Καθηγητής ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΞΥΛΟΥ ΙΙΙ ΛΥΜΕΝΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΧΡΗΣΗ ΟΖΟΝΤΟΣ ΣΤΗΝ ΚΑΤΕΡΓΑΣΙΑ ΤΟΥ ΝΕΡΟΥ ΣΕ ΠΥΡΓΟΥΣ ΨΥΞΗΣ

// AESTHETICS G-DECO. Silk-Screen Printing

Τεχνολογία Ξύλου. Ενότητα 01: Εισαγωγή στην Τεχνολογία Ξύλου. Ιωάννης Φιλίππου Τμήμα Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος

ΞΥΛΟΦΥΛΛΑ : Τι είναι τα ξυλόφυλλα;

Παραγωγή συµπιεσµένου καυσόξυλου από υπολείµµατα κατεργασίας ξύλου

ΜΗΧΑΝΙΚΕΣ Ι ΙΟΤΗΤΕΣ ΤΟΥ ΞΥΛΟΥ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΙΣ Ι ΙΟΤΗΤΕΣ ΞΥΛΟΥ

ΕΠΙΠΛΟΠΟΙΩΝ ΞΥΛΟΥΡΓΩΝ ΚΥΠΡΟΥ. ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΗ ΗΜΕΡΙ Α Σάββατο 17 Νοεμβρίου 2007 Intercollege Πανεπιστήμιο Λευκωσίας

Outdoor Furniture Collection 2017

Τα αρχαιότερα ευρήματα που υπάρχουν (δυτική Αλάσκα), δείχνουν ότι η τέχνη της καμπύλωσης του ξύλου είναι γνωστή σχεδόν 2000 χρόνια.

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΠΕΙΡΑΙΑ ΤΜΗΜΑ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΔΟΜΙΚΩΝ ΕΡΓΩΝ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΟΣ ΤΟΜΕΑΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

Τεχνολογία Ξύλου. Ενότητα 12: Μοριόπλακες. Ιωάννης Φιλίππου Τμήμα Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

ΞΥΛΟΦΥΛΛΑ. Ξυλόφυλλα ή επενδύματα ή καπλαμάδες: λεπτά φύλλα ξύλου με πάχος 0,5-1,0 mm (ως 8-10 mm) αντικολλητών (κόντρα πλακέ)

ΕΝΙΑΙΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΠΡΟΜΗΘΕΙΩΝ ΕΙΔΩΝ ΕΛΑΙΟΧΡΩΜΑΤΙΣΜΟΥ ΚΩΔΙΚΟΣ CPV : (ΧΡΩΜΑΤΑ ΚΑΙ ΧΡΩΣΤΙΚΕΣ ΟΥΣΊΕΣ) Ενδεικτικός Προϋπολογισμός Μ/Μ

Τεχνολογία Ξύλου. Ενότητα 10: Αντικολλητά. Ιωάννης Φιλίππου Τμήμα Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

Oυσιαστικό μέσο για τη διασφάλιση

Σύγχρονες Μορφές Κατεργασίας Ξύλου. «Συγκολλητικές περιθωρίων» Δρ. Σωτήριος Καραστεργίου Καθηγητής Γενικό Τμήμα Λάρισας Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας

ΞΥΛΙΝΑ ΠΑΤΩΜΑΤΑ. Δρ. Μιχάλης Σκαρβέλης Αναπλ. Καθηγητής

ΠΡΟΣ: Τους κ.κ. Σπουδαστές του Τμ. Σχεδ. Τεχνολογίας Ξύλου & Επίπλου. 2. Μελέτη επίδρασης χαρακτηριστικών της Quercus Macedonica σε ερυθρά κρασιά Β,

Το Ξύλο ως Δομικό Υλικό

Η τοποθέτηση γίνεται απο έµπειρα συνεργεία, µε συνέπεια, υπευθυνότητα και πάνω απο όλα σεβασµό στον πελάτη

ΑΝΤΙΚΟΛΛΗΤΑ. συγκόλληση ενός ή. στις 2 επιφάνειες άλλου. στρώσης από λωρίδες πριστής ξυλείας. διευθύνσεις των ινών ξύλου. σχηματίζουν ορθή γωνία

Τεχνολογία Ξύλου. Ενότητα 13: Ινoσανίδες. Ιωάννης Φιλίππου Τμήμα Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

Ασφαλτικές Μεµβράνες και Στεγανωτικά Προϊόντα Bituline

A. TEXNIKH ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΥΠΟΕΡΓΟY 1:

ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΠΡΟΣ ΛΥΣΗ ΑΣΚΗΣΕΙΣ

ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΙΔΙΟΤΗΤΩΝ ΞΥΛΕΙΑΣ ΜΑΥΡΗΣ ΠΕΥΚΗΣ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΕΜΠΟΤΙΣΜΟ ΤΗΣ ΜΕ ΦΥΤΙΚΑ ΕΛΑΙΑ

Construction. Συστήματα Συγκόλλησης SikaBond για Ανθεκτικές Συγκολλήσεις Υψηλής Αισθητικής

Hotels & Villas. Όταν οι σύνθετες ιδέες συναντούν απλές εφαρµογές

ΤΕΧΝΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ- ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ

Τι είναι τα ξυλόφυλλα; Τεχνική γνωστή από την αρχαιότητα για παραγωγή διακοσμητικών επιφανειών

ΕΠΟΞΕΙΔΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΑ ΔΑΠΕΔΑ

Ευρωπαϊκά πρότυπα για την εφαρμογή του CE στα προϊόντα ξύλου

«Νομοθεσία και Προδιαγραφές που αφορούν το ξύλο» Μιχάλης Σκαρβέλης,

solid Design & Manufacturing

Ερευνητικές προτεραιότητες στον τοµέα των κατασκευαστικών υλικών

ΑΚΟΥΣΤΙΚΕΣ Ι ΙΟΤΗΤΕΣ

Τεχνολογία Ξύλου. Ενότητα 06: Άτμιση ξυλείας. Ιωάννης Φιλίππου Τμήμα Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΙΣ Ι ΙΟΤΗΤΕΣ ΞΥΛΟΥ ΑΛΛΟΙΩΣΕΙΣ ΤΟΥ ΞΥΛΟΥ. ρ. Γεώργιος Μαντάνης Εργαστήριο Επιστήµης Ξύλου Τµήµα Σχεδιασµού & Τεχνολογίας Ξύλου - Επίπλου

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΞΥΛΟΥ

ΕΠΙΣΚΕΥΕΣ ΚΑΙ ΕΝΙΣΧΥΣΕΙΣ ΤΩΝ ΚΑΤΑΣΚΕΥΩΝ. Διδάσκων Καθηγητής Γιάννακας Νικόλαος Δρ. Πολιτικός Μηχανικός

Χημεία και Χημικά Προϊόντα Ξύλου

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΞΥΛΟΥ ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΞΥΛΟΥ. Ρήψη. Σ Αποφλοίωση Ο Τεμαχισμός. Διαμόρφωση Διαλογή Μετατόπιση Ογκομέτρηση Προστασία Εμπορία

tailor made premium collection

ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΠΡΟΣ ΛΥΣΗ ΑΣΚΗΣΕΙΣ

Η Νeokem για τον Αρχιτέκτονα

DESMOS LAC W. Σ. ΚΥΒΡΙΚΗΣ & ΣΙΑ Ο.Ε (ΒΕΡΝΙΚΙΑ ΧΡΩΜΑΤΑ) Φιλιππουπόλεως Αµπελόκηποι Θεσσαλονίκη-Τηλ

ELTOP ΕΠΕΝΔΕΔΥΜΕΝΑ MDF ΚΟΝΤΡΑ ΠΛΑΚΕ

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΞΥΛΟΥ

Κουφώµατα Κουφώµατα Συρώµενα Φυσαρµόνικα (Σπαστά) OÀºøª π OÀºøª π

ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΔΙΕΡΓΑΣΙΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΕΡΓΑΛΕΙΩΝ ΔΙΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΣΕ ΜΕΤΑΛΛΟΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΞΥΛΟΥ

quality design experience

Ευρωπαϊκός Κανονισµός Εκτοξευόµενου Σκυροδέµατος: Απαιτήσεις, Οδηγίες και Έλεγχοι

ΤΜΗΜΑ ΕΡΓΩΝ ΜΕΛΕΤΩΝ Αρ. µελ.: 4 /2012 Προϋπολογισµός: ,00 Α..Σ: ΤΕΧΝΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ

Προϊόντα Επιπλοποιίας

WPC ΣΥΝΘΕΤΙΚΟ ΔΑΠΕΔΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΧΩΡΟΥ & (ΝΕΟ ΠΡΟΪΟΝ) ΕΠΕΝΔΥΣΗ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ & ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΥ ΤΟΙΧΟΥ ΜΕ WPC (Ν 5)

Υγιεινή τροφίμων. Καθαρισμός και Απολύμανση χώρων, επιφανειών, συσκευών που σχετίζονται με τρόφιμα. Καθαρισμός & απολύμανση: στόχοι

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΞΥΛΟΥ

ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΥΔΡΕΥΣΗΣ ΑΠΟΧΕΤΕΥΣΗΣ ΧΑΝΙΩΝ Δ.Ε.Υ.Α.Χ. ΔΙΕΥΘΥΝΟΥΣΑ ΥΠΗΡΕΣΙΑ : Τ.Υ. Δ.Ε.Υ.Α. ΧΑΝΙΩΝ

PROTECT 320 Technical Data Sheet LT

Πόρτες ασφαλείας υψηλής αισθητικής

ΤΕΧΝΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΣΥΝΘΕΤΟ ΠΕΡΙΣΤΡΟΦΙΚΗΣ ΤΣΟΥΛΗΘΡΑΣ

ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΠΡΟΣ ΛΥΣΗ ΑΣΚΗΣΕΙΣ

Εσωτερικά περβάζια διατομής: 12m x 55mm. Εξωτερικά αρμοκάλυπτρα διατομής: 12mm x 35mm.

Πατάκια Εσωτερικών-Εξωτερικών Χώρων Γιατί το πρώτο βήμα έχει σημασία

πόρτες κατοικιών residential doors

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ. Εισαγωγή / Introduction 6. Τεχνικά Χαρακτηριστικά / Technical Specifications 7. Επενδύσεις Αλουμινίου / Aluminium Designs 10

EUROPA PROFIL ΑΛΟΥΜΙΝΙΟ Α.Β.Ε.

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΞΥΛΟΥ

ΑΚΕΤΥΛΙΩΣΗ & ΞΥΛΕΙΑ ACCOYA ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ, ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ & ΧΡΗΣΕΙΣ ΤΗΣ

ΠΙΘΑΝΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΛΥΣΕΙΣ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΟΥ ΔΟΚΙΜΙΟΥ

Transcript:

Χρωµατιστή ινοπλάκα µέσης πυκνότητας (MDF): Ένα νέο προστιθέµενης αξίας προϊόν. Οι προοπτικές του στη χώρα µας Γεώργιος Μαντάνης, Γεώργιος Νταλός και Σωτήριος Καραστεργίου ΠΕΡΙΛΗΨΗ Η κατανάλωση ινοπλάκας µέσης πυκνότητας (MDF) τόσο σε παγκόσµιο, όσο και σε ελληνικό επίπεδο αυξάνεται µε εκπληκτικούς ρυθµούς τα τελευταία έτη. Η χρήση του MDF αγκαλιάζει πλέον όλους τους κλάδους, από την επιπλοποιία µέχρι τις δοµικές κατασκευές, χάρη στην οµοιοµορφία της πυκνότητάς του αλλά και των πολύ καλών ιδιοτήτων που παρουσιάζει. Επίσης, η λεία επιφάνεια του δίνει τη δυνατότητα επικάλυψης µε ξυλόφυλλα (καπλαµάδες) αλλά και τη δυνατότητα βαφής του. Στην ικανότητα να βάφεται, έρχεται να βοηθήσει ένας νέος τύπος του, το χρωµατιστό MDF, που έχοντας κατά τη διάρκεια της παραγωγής του χρωµατισθεί σε όλη του τη µάζα, τις περισσότερες φορές δεν χρειάζεται βαφή στην τελική του εφαρµογή. Η καινοτοµία αυτή ανοίγει νέους ορίζοντες στη χρήση του. Το χρωµατιστό MDF µε το µεγάλο πεδίο εφαρµογών που παρουσιάζει, αποτελεί ένα καινοτόµο προϊόν που µπορεί να βοηθήσει τις επιχειρήσεις ξύλου - επίπλου να αποφύγουν τη χρήση (επιβλαβών) χρωµάτων µε οργανικούς διαλύτες και την πολυέξοδη και επίπονη βαφή πολλαπλών σταδίων, καθώς και να κατασκευάσουν (νέα) προϊόντα υψηλής διακοσµητικής και αισθητικής αξίας. Το νέο αυτό προϊόν παρουσιάζεται στην εργασία αυτή. Λέξεις κλειδιά: Ινοπλάκα µέσης πυκνότητας, MDF, χρωµατιστό MDF, καινοτοµία. 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ Οι απαιτήσεις για (νέα) κατασκευαστικά υλικά τόσο στον κλάδο του επίπλου, όσο και στον κλάδο των κατασκευών γενικότερα είναι έντονες στις µέρες µας. Το ξύλο ως το αρχαιότερο κατασκευαστικό υλικό διακρίνεται και ξεχωρίζει έναντι των άλλων υλικών (π.χ. πλαστικών, χάλυβα, αλουµινίου) για τη φιλικότητά του προς το περιβάλλον και για το σηµαντικό πλεονέκτηµά του ότι είναι ανανεώσιµο υλικό. Τις τελευταίες τρεις δεκαετίες σηµαντικές αλλαγές έγιναν στην παγκόσµια αγορά των προϊόντων ξύλου που είχαν σαν αποτέλεσµα την ανάπτυξη νέων προϊόντων µε βάση το ξύλο (σύνθετα ή συγκολληµένα προϊόντα ξύλου) που αντικατέστησαν το συµπαγές ξύλο (µασίφ ξύλο) και επέφεραν µία νέα κατάσταση. Οι λόγοι που προκάλεσαν αυτές τις αλλαγές στην παγκόσµια αγορά διακρίνονται σε τρεις κατηγορίες: στους οικονοµικούς λόγους (αύξηση τιµής µασίφ ξύλου, κοινωνική πίεση για νέα και φθηνότερα προϊόντα, πλήρης αξιοποίηση υπολειµµάτων κατεργασίας ξύλου), Τµήµα Σχεδιασµού & Τεχνολογίας Ξύλου - Επίπλου Παράρτηµα Καρδίτσας, Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυµα Λάρισας Τέρµα Μαυροµιχάλη, Καρδίτσα, τηλ. (2441) 028.499, Email: mantanis@teilar.gr

2 στους περιβαλλοντικούς λόγους (καταστροφή δασών και µείωση ξυλαποθέµατος, κοινωνική πίεση για περιβαλλοντική προστασία) και τεχνολογικούς λόγους (νέες έρευνες και καινοτοµίες, τεράστια µηχανολογική εξέλιξη). Ένα από τα σηµαντικότερα προϊόντα ξύλου που έφερε δραµατικές αλλαγές και νέες χρήσεις είναι η ινοπλάκα µέσης πυκνότητας, που έγινε ευρέως γνωστή ως MDF. To MDF είχε και έχει µία δυναµική πορεία και γνώρισε τροποποιήσεις και βελτιώσεις µε την πάροδο του χρόνου. Οι τροποποιήσεις αυτές αφορούσαν είτε τη µέθοδο παραγωγής, είτε τη συγκολλητική ουσία, είτε την τελική επεξεργασία του µε στόχο πάντα τη διείσδυσή του σε νέες εφαρµογές και χρήσεις, ειδικά στον τοµέα του επίπλου. Στη χώρα µας, το MDF γνώρισε και γνωρίζει κοινή αποδοχή και έχει γίνει δεκτό από την αγορά σε πολλές εφαρµογές. Στις περισσότερες από αυτές αντικατέστησε το µασίφ ξύλο µε επιτυχία. Προστιθέµενης αξίας εφαρµογές του περιλαµβάνουν τη χρήση του µε επικαλύψεις της επιφάνειάς του µε καπλαµάδες, φύλλα µελαµίνης, χαρτί, θερµοπλαστικά ή άλλες επικαλύψεις. Ειδικά στην κατασκευή επίπλου, το MDF χρησιµοποιείται ευρέως τις περισσότερες φορές µε επικάλυψη καπλαµάδων (λ.χ. οξιά, δεσποτάκι) (Ntalos and Kakaras 2001). Τα τελευταία χρόνια έχουν αναπτυχθεί και νέα προϊόντα MDF στην Ευρωπαϊκή αγορά, αν και ορισµένα στη χώρα µας δεν έχουν προχωρήσει και διαδοθεί για διάφορους λόγους (Ntalos and Kakaras 2001). Αυτά αφορούν κυρίως MDF υψηλής πυκνότητας, σκληρότητας και µηχανικών αντοχών, όπως λ.χ.: Πολύ λεπτό MDF (πάχους < 2 mm), συνήθως επικαλυµµένο µε φύλλα µελαµίνης σαν επένδυση σε πόρτες, έπιπλα και κουζίνες. Λεπτό MDF (πάχους 8 ή 12 mm), σε παρκέτα τύπου flooring αντικαθιστώντας το γνωστό παρκέ (µε µικρή επιτυχία). Πολύ παχύ MDF (πάχους > 60 mm), σε σκελετούς επίπλων ή άλλων στοιχείων υποστήριξης αντικαθιστώντας το µασίφ ξύλο. Ωστόσο, η παρούσα εργασία αναφέρεται σε ένα πολύ νέο τύπο MDF, το χρωµατιστό MDF, που είναι ινοπλάκα µέσης πυκνότητας, όπου η προσθήκη του χρώµατος και η βαφή του γίνονται κατά την παραγωγή των ξυλωδών ινών και την προσθήκη των χηµικών προσθέτων. Τα πλεονεκτήµατά του ειδικά σε χρήσεις της επιπλοποιίας αναλύονται παρακάτω. 2. ΧΡΩΜΑΤΙΣΤΟ MDF: ΕΝΑ ΝΕΟ ΠΡΟΪΟΝ Το χρωµατιστό MDF είναι ένα νέο προϊόν που παρήχθη σε βιοµηχανική κλίµακα για πρώτη φορά το 1999 από µία πορτογαλική βιοµηχανία ξυλοπλακών. Εµφανίσθηκε για πρώτη φορά στην Έκθεση Approfal Fair του Παρισιού (1998) και κέρδισε τότε το βραβείο καινοτοµίας ως νέο προϊόν. Την άνοιξη του 2003 κέρδισε επίσης το πρώτο βραβείο ως Intelligent Material & Design στη ιεθνή Έκθεση Interzum. Ουσιαστικά δηµιουργήθηκε για να καλύψει ένα κενό της αγοράς σε προϊόν που θα συνδύαζε το χρώµα και το ξύλο, µε διαφορετικό τρόπο και χωρίς να απαιτεί τελειωτική κατεργασία και βαφή. Το χρωµατιστό MDF σήµερα έχει εξαπλωθεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση (Ελβετία, Βέλγιο, Αυστρία, Γαλλία, Ισπανία) έχοντας καταλάβει αρκετές χρήσεις σε έπιπλα και κατασκευές εσωτερικού χώρου, αφού από άποψη ποιοτικών χαρακτηριστικών αλλά και από άποψη αισθητικής, διακοσµητικής και σχεδιαστικής αξίας παρουσιάζει πολλά πλεονεκτήµατα.

3 Φάσεις παραγωγής χρωµατιστού MDF Οι φάσεις παραγωγής του χρωµατιστού MDF είναι παρόµοιες µε αυτές της παραγωγής ινοπλακών µέσης πυκνότητας µε την ξηρή µέθοδο. Ωστόσο, υπάρχουν ορισµένες τροποποιήσεις που αφορούν τον τύπο, τον τρόπο και την προσθήκη της χρωστικής ουσίας, την προσθήκη των πρόσθετων χηµικών µετά την παραγωγή ινών από τον αποϊνωτή (disc refiner) και τον τύπο της συγκολλητικής ουσίας. Πρώτες ύλες Για την παραγωγή του χρησιµοποιείται ξύλο µε πολύ καλή ποιότητα. Χρησιµοποιείται κυρίως στρογγύλη ξυλεία µε διάµετρο όχι µικρότερη των 10 cm προερχόµενη από κωνοφόρα δέντρα των ειδών Pinus Pinastea και Pinus Pinea. Η συγκολλητική ουσία που χρησιµοποιείται είναι συνθετική ρητίνη του τύπου µελαµίνης-ουρίας-φορµαλδεϋδης (MUF) της κατηγορίας Ε1 για πολύ χαµηλή εκποµπή ατµών φορµαλδεϋδης (Roffael et al. 2003). Η χρωστική ουσία (pigment) που χρησιµοποιείται στην παραγωγή είναι οργανική, χαµηλής τοξικότητας και µε χαρακτηριστικά σταθερότητας χρώµατος σε υψηλές θερµοκρασίες. Επειδή το προϊόν χαρακτηρίζεται στην αγορά ως οικολογικό, έµφαση δίνεται έτσι ώστε η χρωστική ουσία να είναι παρόµοια µε αυτές που χρησιµοποιούνται στη βιοµηχανία παιδικών υφασµάτων και σύµφωνα µε τα αυστηρά Ευρωπαϊκά πρότυπα (ECCO-TEX). Παραγωγή ινών Η αποφλοίωση των κορµών γίνεται σε ποσοστό 50-70%. Η προσθήκη µικρής ποσότητας φλοιού φαίνεται ότι βοηθάει µερικώς την εν λόγω παραγωγή. Στη συνέχεια, όπως γίνεται τυπικά και στις φάσεις παραγωγής του κοινού MDF, το ξύλο τεµαχίζεται σε σπαστήρες και καθαρίζεται (i) µε νερό για αποµάκρυνση πετρών, σκουπιδιών και άλλων ανόργανων υπολειµµάτων και (ii) µε µαγνήτες για αποµάκρυνση τυχόν µεταλλικών υπολειµµάτων. Μετά τον καθαρισµό, τα ξυλοτεµαχίδια µαλακώνουν µε ατµό και µε τη βοήθεια του αποϊνωτή µετατρέπονται µε θερµοµηχανικό τρόπο σε λεπτές ίνες. Η προσθήκη της χρωστικής ουσίας γίνεται στο σύστηµα της βαλβίδας εξόδου (blowline), ακριβώς προτού την προσθήκη του µίγµατος κόλλας, δηλ. της συγκολλητικής ουσίας, του καταλύτη και της παραφίνης. Η προετοιµασία και η προσθήκη όλων των παραπάνω γίνεται µε ηλεκτρονικό τρόπο, ενώ το διάλυµα της χρωστικής ουσίας προετοιµάζεται στο εργοστάσιο λίγες ώρες πριν την τελική χρήση. Η καινοτοµία της παραγωγής αυτής που σηµειωτέον είναι κατοχυρωµένη µε διεθνές δίπλωµα ευρεσιτεχνίας σε περισσότερες από 20 χώρες βρίσκεται στο σύστηµα προσθήκης των χηµικών προσθέτων µετά τον αποϊνωτή αλλά και στη χρήση ενός χηµικού πρόσθετου (βάσης) που και βοηθάει τη διεργασία εµποτισµού των ινών µε χρωστική και ταυτόχρονα δρα ως δεσµευτικό φορµαλδεϋδης περιορίζοντας πολύ την έκλυση ατµών από το τελικό προϊόν. Ξήρανση Στρωµάτωση - Θερµή συµπίεση Η ξήρανση των ινών γίνεται µε συµβατικό τρόπο σε ξηραντήριο τύπου σωλήνα (flashdrier). Η ξήρανση γίνεται µέχρι µίας τελικής υγρασίας 8-9% πριν τη στρωµάτωση. Η στρωµάτωση γίνεται µε τη βοήθεια συστήµατος κενού αέρα πάνω σε συµβατικούς ιµάντες. Η διάρκεια θερµής συµπίεσης - επειδή χρησιµοποιείται χρωστική ουσία - είναι µεγαλύτερη απ' ότι συνήθως και κυµαίνεται από 14-18 sec ανά mm πάχους της πλάκας. Η θερµή

4 συµπίεση στη µονού-πιάτου (monoplate) πρέσα αποτελεί την πιο χρονοβόρα φάση της παραγωγικής διαδικασίας. Τελειωτικές διεργασίες - Λείανση Μετά την έξοδο από τη θερµή πρέσα, οι πλάκες αφήνονται να ψυχθούν σε περιστρεφόµενο αστερία και στοιβάζονται για κλιµατισµό για περίπου 48 ώρες. Μετά τον κλιµατισµό, οι πλάκες ορθογωνίζονται, τεµαχίζονται σε ορισµένες διαστάσεις και λειαίνονται. Η λείανση της επιφάνειας των πλακών είναι απαραίτητη προτού τον ποιοτικό έλεγχό τους. Ποιοτικός έλεγχος Ο ποιοτικός έλεγχος περιλαµβάνει όλες τις δοκιµασίες φυσικών και µηχανικών ιδιοτήτων που γίνονται σύµφωνα µε τις Ευρωπαϊκές προδιαγραφές. Οι ιδιότητες του χρωµατιστού MDF παρουσιάζονται παρακάτω, αν και αυτές πρέπει να σηµειωθεί ότι κυµαίνονται σε υψηλά ποιοτικά επίπεδα. Επιπρόσθετα, µε ειδική φασµατοφωτοµετρική τεχνολογία (DATACOLOR software) ελέγχονται αυστηρά οι τελικές πλάκες όσον αφορά τη διάχυση του χρώµατος, την κατανοµή του και την αλλοίωσή του (γήρανση) από το φυσικό φως αλλά και από την υπεριώδη ακτινοβολία. Ιδιότητες Οι κυριότερες ιδιότητες του χρωµατιστού MDF φαίνονται στον Πίν. 1. Το προϊόν αυτό παράγεται σε επτά διαφορετικά πάχη. Παρουσιάζει πολύ καλές µηχανικές αντοχές σε εγκάρσιο εφελκυσµό και στατική κάµψη µε τιµές εφάµιλλες, αν όχι καλύτερες του κοινού MDF. Πίνακας 1. Ιδιότητες του χρωµατιστού MDF. Table 1. Properties of coloured MDF. Πάχος πλάκας (mm) Ιδιότητες 8 12 16 19 22 25 30 µονάδα Πυκνότητα 0,80 0,79 0,76 0,75 0,73 0,69 0,69 g/cm 3 ιόγκωση 10 7 5 5 5 5 4 % σε νερό (24h) Εγκάρσιος 1,10 1,10 1,10 1,00 0,95 0,90 0,85 N/mm 2 εφελκυσµός Αντοχή σε 30 30 30 30 30 22 22 N/mm 2 κάµψη Ελαστικότητα 2700 2500 2500 2500 2500 2300 2300 N/mm 2 ιόγκωση σε νερό (24h) µετά το κυκλικό τέστ Εγκάρσιος εφελκυσµός µετά το κυκλικό τέστ 17 16 15 15 15 10 10 % 0,30 0,25 0,20 0,20 0,15 0,15 0,15 N/mm 2

5 Η αντοχή του στην υγρασία είναι αξιοσηµείωτη λόγω και της χρήσης της µελαµινικής κόλλας, ενώ τα αποτελέσµατα της διόγκωσης σε νερό (για 24 ώρες) και του εγκάρσιου εφελκυσµού µετά την καταπόνηση µε το κυκλικό τέστ, γνωστό ως V313, είναι πολύ καλά. Από τα αποτελέσµατα της δοκιµασίας της περιεκτικότητας σε ελεύθερη φορµαλδεΰδη (perforator test, ΕΝ120), προκύπτει ότι το χρωµατιστό MDF είναι οικολογικό προϊόν µε χαµηλή περιεκτικότητα φορµαλδεΰδης (< 9 mg/100g πλάκας), γεγονός που σηµαίνει ότι ανήκει στην κατηγορία E1/A, σύµφωνα µε την Ευρωπαϊκή προδιαγραφή ΕΝ120 και συνεπώς είναι µη τοξικό. Το χρωµατιστό MDF υποβάλλεται επίσης σε δοκιµασίες ανθεκτικότητας σε τεχνητή γήρανση τόσο σε φυσικό φως, όσο και σε τεχνητή ακτινοβολία. Το προϊόν αυτό παρουσιάζει καλά αποτελέσµατα, όταν ποιοτικά ελέγχεται µε βάση τις Ευρωπαϊκές CIELAB προδιαγραφές ή µε τη Βρετανική προδιαγραφή BS1006 (British Standard Norm: 24hours exposure in a solarbox). Tα αποτελέσµατα της δοκιµασίας µε τη Βρετανική προδιαγραφή φαίνονται στον Πίν. 2. Πίνακας 2. Ανθεκτικότητα χρωµατιστού MDF στην ακτινοβολία Table 2. Results from test for resistance to artificial light (British Norm BS 1006) Χρώµα πλάκας Αναφορά Αξιολόγηση µε βάση το BS1006 Κίτρινο syw 4 Ανθρακί sbl 3 Γαλάζιο srb 3 Καφέ sbr 5 Πράσινο sgr 2 Ερυθρό ssc 3 Γενικά, τα κυριότερα πλεονεκτήµατα του χρωµατιστού MDF είναι τα ακόλουθα: Παρουσιάζει οµοιοµορφία και σταθερότητα χρώµατος σε όλη την επιφάνεια και µάζα του. Είναι τουλάχιστον 30% πιο ανθεκτικό από άποψη µηχανικών αντοχών από το κοινό MDF. Παρουσιάζει πολύ καλές έως εξαιρετικές ανθυγροσκοπικές ιδιότητες. Είναι φιλικό προς το περιβάλλον. Είναι προϊόν µη τοξικό. Είναι δυνατό να χρησιµοποιηθεί σε τελική εφαρµογή χωρίς βαφή. Μπορεί εύκολα να φινιρισθεί µε λάκα ή βερνίκι, εάν απαιτείται. Χρήσεις Είναι γεγονός ότι το κοινό ή επενδεδυµένο MDF ως προϊόν είχε και έχει στη χώρα µας περιορισµένες εφαρµογές ή χρήσεις σε χώρους, όπου απαιτείται υψηλής στάθµης διακοσµητική και αρχιτεκτονική εµφάνιση. Ουσιαστικά δεν έχει ευρέως χρησιµοποιηθεί από αρχιτέκτονες, διακοσµητές χώρου ή σχεδιαστές σε τέτοιες εφαρµογές.

6 Πρέπει να σηµειωθεί ότι το χρωµατιστό MDF διείσδυσε εύκολα στην Ευρωπαϊκή αγορά, διότι ακριβώς κατάφερε να εισαχθεί και να βρει χρήσεις µε υψηλή αισθητική και διακοσµητική αξία ως ένα νέο προϊόν αντίστοιχα υψηλής προστιθέµενης αξίας. Βέβαια, τα τεχνικά χαρακτηριστικά του και η εν γένει εµφάνισή του βοήθησαν χωρίς αµφιβολία σε αυτό. Γι αυτό και οι πιο συνηθισµένες εφαρµογές του είναι σε: Χώρους καζίνο, δικαστηρίων και άλλων υπηρεσιών Παιδικές κατασκευές (µικροέπιπλα, καρέκλες, πορτ-µαντώ, κ.ά.) Χώρους διεθνών εκθέσεων ή συµποσίων (stands, τραπέζια, κ.ά.) Γραφεία ή χώρους υποδοχής σε υπηρεσίες ή ιδιωτικές εταιρίες Ρεσεψιόν, χώρους ξενοδοχείων ή άλλους χώρους υποδοχής Εστιατόρια, µπαρ ή νυχτερινά κέντρα (µπαρ, επενδύσεις τοίχων, κ.ά.) Τουαλέτες, κ.ά. Εικόνα 1. Επένδυση από χρωµατιστό MDF Εικόνα 2. Τραπέζι από χρωµατιστό MDF Photo 1. Coloured MDF as wall facing Photo 2. Table made from coloured MDF Εικόνα 3. Κούφωµα κατασκευασµένο από χρωµατιστό MDF Photo 3. Door made from coloured MDF

7 Εικόνα 4. Χρωµατιστό MDF: Μπορεί να χρησιµοποιηθεί σε ότι µπορεί να φανταστεί κανείς. Photo 4. Coloured MDF: It can be used in everything that one can imagine. 3. ΟΙ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ ΤΟΥ ΧΡΩΜΑΤΙΣΤΟΥ MDF ΣΤΗ ΧΩΡΑ ΜΑΣ Η ανάπτυξη που γνωρίζει το MDF µε την κλασική του µορφή παρουσιάζει στον Ευρωπαϊκό χώρο µία τροµακτική άνοδο τόσο στην παραγωγή, όσο και στις εισαγωγές του στη χώρα µας. Χαρακτηριστικά φαίνονται τα στοιχεία αυτά στα ιαγράµµατα 1 και 2 (FAOSTAT 2003) που ακολουθούν:

8 ΕΥΡΩΠΗ 10.000,00 9.000,00 8.000,00 7.000,00 6.000,00 5.000,00 4.000,00 3.000,00 2.000,00 1.000,00 0,00 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 ιάγραµµα 1. Παραγωγή MDF στην Ευρώπη σε m 3 Chart 1. MDF production in Europe (in m 3 ) ΕΛΛΑ Α 300,000 250,000 200,000 ΠΟΣΟΤΗΤΑ 150,000 100,000 50,000 0,000 1995 1996 1997 1998 1999 2000 ΕΤΟΣ ιάγραµµα 2. Εισαγωγές MDF στην Ελλάδα σε m 3 Chart 2. MDF imports in Greece (in m 3 ) Από τις ποσότητες αυτές που φαίνονται στο ιάγραµµα 2, ένα µέρος χρησιµοποιείται σε κατασκευές µε αποτέλεσµα να χρησιµοποιούνται µε το χρώµα του ξύλου που έχουν από τη στιγµή της παραγωγής του. Ένα µεγάλο όµως ποσοστό από αυτά χρησιµοποιείται στην κατασκευή επίπλων και µάλιστα αρκετά από αυτά σε εµφανή σηµεία. Στις περισσότερες από αυτές τις κατασκευές το MDF χρειάζεται να υποστεί επεξεργασία βαφής, που ανάλογα µε την τελική απόχρωσή του, θα πρέπει να υποστεί περισσότερα από ένα βήµατα για να φτάσει στο τελικό του χρώµα.

9 Παρόλα αυτά στην περίπτωση που κατά την κατασκευή, τη µεταφορά ή τη χρήση δηµιουργηθούν αµυχές (γρατσουνιές) το φυσικό του χρώµα έρχεται στην επιφάνεια µε αποτέλεσµα να δηµιουργείται ένα αντιαισθητικό αποτέλεσµα. Μεγαλύτερα προβλήµατα µάλιστα εµφανίζονται στην κατασκευή παιδικών επίπλων, όπου πραγµατικά η καταπόνηση των επίπλων σε µηχανικές αποτριβές στην επιφάνεια είναι ακόµη µεγαλύτερες. Η χρωµατισµένη ινοπλάκα µέσης πυκνότητας (χρωµατιστό MDF) µε το µεγάλο πεδίο εφαρµογών που παρουσιάζει, όπως αναλύθηκε προηγουµένως, αποτελεί ένα προϊόν που µπορεί να βοηθήσει τους Έλληνες κατασκευαστές προϊόντων ξύλου - επίπλου: Να αποφύγουν τη χρήση χρωµάτων που τα περισσότερα λόγω των οργανικών διαλυτών που περιέχουν επιβαρύνουν την υγεία και του κατασκευαστή (βαφέα) αλλά και του τελικού χρήστη. Να επιτύχουν χρώµατα που σε διαφορετική περίπτωση θα χρειαζόταν πολύωρη, πολυέξοδη και επίπονη βαφή πολλών σταδίων. Να κατασκευάσουν τελικά προϊόντα που θα αντέχουν ακόµη και στη χρήση από τους πιο δύσκολους χρήστες (π.χ. µικρά παιδιά). Συµπερασµατικά λοιπόν, θεωρείται σκόπιµο ότι το χρωµατιστό MDF θα πρέπει να δοκιµαστεί στην πράξη και να αξιολογηθεί και από τους κατασκευαστές και από τους τελικούς χρήστες (καταναλωτές). SUMMARY The consumption of medium density fibreboard (MDF) both globally and in Greece is increasing with an amasing rate. The use of MDF has been embraced in all the sectors of construction such as furniture and house manufacturing thanks to its density, appearance and good properties. Yet, MDF s fine surface enables its covering with veneers and its painting in all sides. A new idea, that is, adding colour in the fibres during their production, has resulted in a new product which is coloured in all of its mass. This product could give brand new ideas in the fields of furniture, construction and decorating. This new decorative MDF panel product and its features are presented in this work. Wood enterprises can benefit from it by not using hazardous colour pigments with organics, by avoiding the multiple and costly painting steps which are typically used and by producing (new) valueadded products of high aesthetic and decorative value. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Chung, K. Y. K. Revell, G. S. and Summers, N. J. 2000. Measurements of dust emission, particle size distribution and formaldehyde concentration of medium density fibreboard during sawing and sanding. J. of Aerosol Science 31 (1): 244-245. FAOSTAT 2003. Statistic data from the Internet database (www.fao.com). Ntalos G. and J. Kakaras 2001. New products in joinery and furniture sector in Greece. 3 rd Balkan Symposium: Study conservation and utilization of the forest resources. Sofia, Bulgaria, 2-4, Oct. 2001. Proceedings, pp. 322-330. Roffael E., Dix B., Schneider T. 2003. Extrahierbarer Harnstoff in MDF, hergestellt nach dem Blowline- und Blender-Verfahren. Holz als Roh- und Werkstoff 61 (1): 73.