ΣΧΕ ΙΟ ΠΡΟΕ ΡΙΚΟΥ ΙΑΤΑΓΜΑΤΟΣ

ΣΧΕ ΙΟ ΠΡΟΕ ΡΙΚΟΥ ΙΑΤΑΓΜΑΤΟΣ Προσαρµογή της Ελληνικής Νοµοθεσίας προς τις διατάξεις της Οδηγίας 2004/83/ΕΚ του Συµβουλίου της 29 ης Απριλίου 2004 για τη θέσπιση ελάχιστων απαιτήσεων για την αναγνώριση και το καθεστώς των υπηκόων τρίτων χωρών ή των απάτριδων ως προσφύγων ή ως προσώπων που χρήζουν διεθνούς προστασίας για άλλους λόγους (L 304/30-9-2004). Έχοντας υπόψη: Έχοντας υπόψη : Ο ΠΡΟΕ ΡΟΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ 1. Τις διατάξεις του άρθρου 1 παρ.1, καθώς και του άρθρου 4 του ν.1338/1983 «Εφαρµογή του Κοινοτικού ικαίου» (Α - 34), όπως τροποποιήθηκε µε τα άρθρα 6 παρ. 4 του ν.1440/1984 (Α - 70), 7 του ν.1775/1988 (Α - 101) και 48 του ν.3427/2005 (Α - 312) και του άρθρου 3 του ν.1338/1983 όπως αντικαταστάθηκε από το άρθρο 65 του ν.1892/1990 (Α - 101). 2. Τις διατάξεις του άρθρου 24 του ν.1975/1991 (Α - 184), όπως αντικαταστάθηκε µε το άρθρο 1 του ν.2452/1996 (Α - 283). 3. Τις διατάξεις του άρθρου 90 του Κώδικα Νοµοθεσίας για την Κυβέρνηση και τα Κυβερνητικά Όργανα [Π.. 63/2005 (Α - 98)], καθώς και της παρ. 4 του άρθρου 1 του ν.2469/1997 (Α - 38). 4. Το άρθρο 7 της υπ αριθµ. 37930/ ΙΟΕ 1264/14.10.2005 κοινής απόφασης του Πρωθυπουργού και του Υπουργείου Οικονοµίας και Οικονοµικών «Καθορισµός αρµοδιοτήτων των Υφυπουργών Οικονοµίας και Οικονοµικών» (Β - 1432), όπως τροποποιήθηκε µε την αριθµ. 5733/ ΙΟΕ 179/13-2-2006 (Β - 204) όµοιά της. 7. Την υπ αριθµ... γνωµοδότηση του Συµβουλίου της Επικρατείας, ύστερα από πρόταση των Υπουργών Εσωτερικών, ηµόσιας ιοίκησης και Αποκέντρωσης, Οικονοµίας και Οικονοµικών, Εξωτερικών, Εθνικής Παιδείας και Θρησκευµάτων, Απασχόλησης και Κοινωνικής Προστασίας, Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, ικαιοσύνης και ηµόσιας Τάξης, αποφασίζουµε: ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α ΓΕΝΙΚΕΣ ΙΑΤΑΞΕΙΣ ΑΡΘΡΟ 1 Σκοπός

2 Σκοπός του παρόντος προεδρικού διατάγµατος είναι η συµµόρφωση µε την Οδηγία 2004/83/ΕΚ του Συµβουλίου για τη θέσπιση ελάχιστων απαιτήσεων για την αναγνώριση και το καθεστώς των υπηκόων τρίτων χωρών ή των απάτριδων ως προσφύγων ή ως προσώπων που χρήζουν διεθνούς προστασίας για άλλους λόγους (L 304/30-9-2004). Η εφαρµογή των διατάξεων του παρόντος δεν αντιβαίνει στις διατάξεις της σύµβασης της Γενεύης και δεν θίγει το Πρωτόκολλο σχετικά µε το δικαίωµα ασύλου των υπηκόων των κ-µ της Ε.Ε., το οποίο προσαρτάται στη Συνθήκη για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας. ΑΡΘΡΟ 2 (Άρθρο 2 Οδηγίας 2004/83/ΕΚ) Ορισµοί Για την εφαρµογή του παρόντος προεδρικού διατάγµατος : α) «ιεθνής προστασία» είναι το καθεστώς στο οποίο τελούν ο πρόσφυγας και ο δικαιούχος επικουρικής προστασίας. β) «Σύµβαση της Γενεύης», είναι η Σύµβαση περί του καθεστώτος των προσφύγων η οποία υπεγράφη στη Γενεύη στις 28 Ιουλίου 1951 και κυρώθηκε µε το Ν..3989/1959 (Α - 201), όπως τροποποιήθηκε από το συναφές Πρωτόκολλο της Νέας Υόρκης της 31ης Ιανουαρίου 1967, το οποίο κυρώθηκε µε τον Α.Ν.389/1968 (Α - 125). γ) «Πρόσφυγας» είναι, ο υπήκοος τρίτης χώρας ο οποίος, συνεπεία βάσιµου φόβου διώξεως λόγω φυλής, θρησκείας, ιθαγένειας, πολιτικών πεποιθήσεων ή συµµετοχής σε ιδιαίτερη κοινωνική οµάδα, ευρίσκεται εκτός της χώρας της ιθαγένειάς του και δεν είναι σε θέση ή, λόγω του φόβου αυτού, δεν επιθυµεί να θέσει εαυτόν υπό την προστασία της εν λόγω χώρας ή ο ανιθαγενής ο οποίος, ευρισκόµενος εκτός της χώρας της προηγούµενης συνήθους διαµονής του για τους ίδιους προαναφερθέντες λόγους, δεν είναι σε θέση ή, λόγω του φόβου αυτού, δεν επιθυµεί να επιστρέψει σε αυτήν και στον οποίο δεν έχει εφαρµογή το άρθρο 11 δ) "καθεστώς πρόσφυγα": η αναγνώριση από την αρµόδια ελληνική αρχή ενός υπηκόου τρίτης χώρας ή ανιθαγενούς ως πρόσφυγα ε) «Πρόσωπο που δικαιούται επικουρική προστασία» είναι ο υπήκοος τρίτης χώρας ή ο ανιθαγενής που δεν πληροί τις προϋποθέσεις για να αναγνωρισθεί ως πρόσφυγας, αλλά για τον οποίο υπάρχουν ουσιώδεις λόγοι από τους οποίους προκύπτει ότι εάν επιστρέψει στη χώρα της καταγωγής του ή, στην περίπτωση ανιθαγενούς, στη χώρα της προηγούµενης συνήθους διαµονής του, κινδυνεύει να υποστεί σοβαρή βλάβη, ιδίως σε περίπτωση

3 θανατικής ποινής, βασανιστηρίων ή άλλης απάνθρωπης ή εξευτελιστικής µεταχείρισης ή τιµωρίας, ή εξαιτίας αδιάκριτης ή γενικευµένης βίας, ή του οποίου η επιστροφή δεν είναι εφικτή για αντικειµενικούς λόγους που δεν ελέγχει ή εξαιτίας των οποίων δεν επιθυµεί να θέσει εαυτόν υπό την προστασία της εν λόγω χώρας. στ) "καθεστώς επικουρικής προστασίας": η αναγνώριση από την αρµόδια ελληνική αρχή ενός υπηκόου τρίτης χώρας ή ανιθαγενούς ως δικαιούχου επικουρικής προστασίας ζ) «Αίτηση παροχής διεθνούς προστασίας» ή «αίτηση» είναι η αίτηση παροχής προστασίας από το ελληνικό κράτος, που υποβάλει ο υπήκοος τρίτης χώρας ή ο ανιθαγενής, ο οποίος µπορεί να θεωρηθεί ότι αιτείται καθεστώτος πρόσφυγα ή καθεστώτος επικουρικής προστασίας και ο οποίος δεν αιτείται ρητως να του παρασχεθεί άλλη µορφή προστασίας, µη εµπίπτουσα στο πεδίο εφαρµογής Οδηγίας 2004/83/ΕΚ. Όλες οι αιτήσεις παροχής διεθνούς προστασίας εξετάζονται κατ αρχήν µε βάση τα κριτήρια του ορισµού του πρόσφυγα σύµφωνα µε τη Σύµβαση της Γενεύης και εφόσον αυτά δεν πληρούνται, τότε εξετάζονται µε βάση τα κριτήρια του καθεστώτος της επικουρικής προστασίας, εκτός εάν ο αιτών ρητά αιτείται καθεστώς επικουρικής προστασίας. η) «Αιτών διεθνή προστασία» ή «αιτών» είναι ο υπήκοος τρίτης χώρας ή ο ανιθαγενής που δηλώνει προφορικώς ή εγγράφως ή µε οποιονδήποτε πρόσφορο τρόπο ενώπιον οποιασδήποτε ελληνικής αρχής στα σύνορα της ελληνικής επικράτειας ή εντός αυτής, ότι ζητά προστασία στη χώρα µας ή τη µη απέλασή του σε χώρα όπου φοβάται ότι θα διωχθεί λόγω φυλής, θρησκείας, εθνικότητας, κοινωνικής τάξης ή πολιτικών πεποιθήσεων ή ζητά να του χορηγηθεί καθεστώς επικουρικής προστασίας. «Αιτών» επίσης θεωρείται κάθε υπήκοος τρίτης χώρας που προωθείται στην Ελλάδα, κατ εφαρµογή του Κανονισµού (ΕΚ) 343/2003 του Συµβουλίου της 18-2-2003. Μετά την τελεσίδικη κρίση του αιτήµατός τους, τα ως άνω πρόσωπα δεν θεωρούνται ως αιτούντες ιεθνή προστασία. θ) «Μέλη της οικογένειας» υπό την προϋπόθεση ότι η οικογένεια υπήρχε πριν την είσοδό τους στη χώρα µας, θεωρούνται : i. Ο/η σύζυγος του δικαιούχου του καθεστώτος του πρόσφυγα ή της επικουρικής προστασίας. ii. Τα ανήλικα και άγαµα τέκνα του δικαιούχου του καθεστώτος του πρόσφυγα ή της επικουρικής προστασίας, ανεξαρτήτως εάν γεννήθηκαν εντός ή εκτός γάµου ή είναι υιοθετηµένα. iii. Οι γονείς και τα ενήλικα τέκνα, που είναι οικονοµικώς εξαρτώµενα από τον αιτούντα, πάσχουν από πνευµατική ή σωµατική αναπηρία και δεν δύνανται να υποβάλουν αυτοτελώς αίτηση. ι) «Ασυνόδευτος ανήλικος» είναι ο υπήκοος τρίτης χώρας ή ο ανιθαγενής ηλικίας κάτω των 18 ετών, ο οποίος φθάνει στην ελληνική επικράτεια χωρίς

4 να συνοδεύεται από ενήλικο υπεύθυνο για τη φροντίδα του, σύµφωνα µε το νόµο ή το έθιµο, και για όσο χρόνο δεν έχει τεθεί υπό την ουσιαστική φροντίδα ενός τέτοιου προσώπου, ή ο ανήλικος που αφέθηκε ασυνόδευτος µετά την είσοδό του στην Ελλάδα. ια) «Εκπρόσωπος ασυνόδευτου ανηλίκου» είναι το πρόσωπο που ορίζεται από τον κατά τόπον αρµόδιο Εισαγγελέα Ανηλίκων, ή όπου δεν υπάρχει Εισαγγελέας Ανηλίκων, από τον Εισαγγελέα Πρωτοδικών, για την προάσπιση των συµφερόντων του ανηλίκου. ιβ) «Χώρα καταγωγής» είναι η χώρα της ιθαγένειας ή, για τους ανιθαγενείς, η χώρα της προηγούµενης συνήθους διαµονής. ιγ) «Άδεια παραµονής» είναι κάθε άδεια η οποία εκδίδεται από τις Ελληνικές Αρχές, σύµφωνα µε τον τύπο που προβλέπει η Ελληνική σύµφωνα µε τον τύπο που προβλέπει η Ελληνική νοµοθεσία και η οποία επιτρέπει σε υπήκοο τρίτης χώρας ή σε ανιθαγενή τη διαµονή στην Ελληνική επικράτεια. ιδ) «Αρµόδιες αρχές παραλαβής και εξέτασης αίτησης διεθνούς προστασίας» είναι οι Υπηρεσίες της Ελληνικής Αστυνοµίας που είναι υπεύθυνες για να κινήσουν τη διαδικασία και να εξετάσουν το αίτηµα παροχής διεθνούς προστασίας, ήτοι: Τα Τµήµατα Ασύλου των ιευθύνσεων Αλλοδαπών Αττικής και Θεσσαλονίκης, τα Τµήµατα Ασφαλείας των Κρατικών Αερολιµένων και οι Υποδιευθύνσεις και τα Τµήµατα Ασφαλείας των Αστυνοµικών ιευθύνσεων. Οι Υπηρεσίες αυτές διεξάγουν τις συνεντεύξεις µε τους αιτούντες, αναφέρουν στην Κεντρική Αρχή του Αρχηγείου της Ελληνικής Αστυνοµίας και φέρουν την ευθύνη για την καταγραφή των αιτούντων και την έκδοση των εγγράφων τους. ιε) Κεντρική αρχή είναι η ιεύθυνση Αλλοδαπών του Αρχηγείου της Ελληνικής Αστυνοµίας. ιστ) «Αποφαινόµενη αρχή» είναι ο ιευθυντής της -νσης Αλλοδαπών του Αρχηγείου της Ελληνικής Αστυνοµίας που αποφασίζει σε πρώτο βαθµό επί των αιτήσεων παροχής διεθνούς προστασίας. Στις περιπτώσεις των άρθρων 23 και 25 της Οδηγίας 2005/85/ΕΚ αποφαινόµενη αρχή είναι ο Προϊστάµενος του Τµήµατος Πολιτικού Ασύλου και Προσφύγων της -νσης Αλλοδαπών του Αρχηγείου της Ελληνικής Αστυνοµίας. ιζ) «Αρµόδιες αρχές απόφασης» είναι η αποφαινόµενη αρχή και η Επιτροπή Προσφυγών ιη) «Μεταγενέστερη αίτηση» είναι αίτηση για παροχή ασύλου που υποβάλλεται µετά από τελεσίδικη απορριπτική απόφαση της αποφαινόµενης αρχής ή της Επιτροπής προσφυγών. ιθ) «Αρµόδιες αρχές υποδοχής και φιλοξενίας» είναι οι Υπηρεσίες του Υπουργείου Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης που µεριµνούν για την

5 εφαρµογή πλήρους δέσµης µέτρων σχετικών µε την υποδοχή και φιλοξενία των αιτούντων. Άρθρο 3 Πεδίο εφαρµογής 1. Το παρόν προεδρικό διάταγµα εφαρµόζεται σε όλους τους υπηκόους τρίτων χωρών και τους ανιθαγενείς που υποβάλλουν αίτηση για διεθνή προστασία στο έδαφος της Ελληνικής Επικράτειας, περιλαµβανοµένων των συνόρων, ή στις ζώνες διέλευσης, καθώς και στα µέλη των οικογενειών τους, εφόσον καλύπτονται από την αίτηση αυτή. 2. Το παρόν προεδρικό διάταγµα δεν εφαρµόζεται : α. Επί αιτήσεων διπλωµατικού ή εδαφικού ασύλου που υποβάλλονται σε Ελληνικές διπλωµατικές αρχές και µόνιµες αντιπροσωπείες στο εξωτερικό. β. Σε περίπτωση εφαρµογής των διατάξεων του π.δ. 80/2006 «Παροχή προσωρινής προστασίας σε περίπτωση µαζικής εισροής εκτοπισθέντων αλλοδαπών» (Α - 82). 3. Η ερµηνεία και εφαρµογή του παρόντος διατάγµατος διενεργούνται πάντα σε συµφωνία µε τις επιταγές της Σύµβασης της Γενεύης του 1951 για το Καθεστώς των Προσφύγων, όπως τροποποιήθηκε µε το Πρωτόκολλο της Ν.Υόρκης του 1967, καθώς και των διεθνών και ευρωπαϊκών συµβάσεων προστασίας των δικαιωµάτων του Ανθρώπου που έχουν επικυρωθεί από το ελληνικό Κράτος. ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΑΙΤΗΣΕΩΝ ΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ Άρθρο 4 (πρωηναρθρο 23) (Άρθρο 4 Οδηγίας 2004/83/ΕΚ του Συµβουλίου) Αξιολόγηση των γεγονότων και των περιστάσεων 1. Οι αρµόδιες αρχές παραλαβής και εξέτασης ενηµερώνουν τον αιτούντα για την υποχρέωσή του να υποβάλει το συντοµότερο δυνατόν όλα τα στοιχεία που απαιτούνται για την τεκµηρίωση της αίτησής του. Αποτελεί καθήκον των ανωτέρω αρχών να αξιολογούν, σε συνεργασία µε τον αιτούντα, τα συναφή στοιχεία της αίτησής του. 2. Τα στοιχεία αυτά συνίστανται σε δηλώσεις του αιτούντα και σε όλα τα έγγραφα που έχει στη διάθεσή του σχετικά µε την ηλικία του, το προσωπικό του ιστορικό και το ιστορικό των συγγενών του, την ταυτότητα, την

6 ιθαγένεια, τη χώρα και τον τόπο προηγούµενης διαµονής του, προηγούµενες συναφείς αιτήσεις, το δροµολόγιο που ακολούθησε, το δελτίο ταυτότητας και τα ταξιδιωτικά του έγγραφα καθώς και τους λόγους για τους οποίους ζητά διεθνή προστασία. 3. Η αξιολόγηση της αίτησης διεθνούς προστασίας γίνεται σε ατοµική βάση και περιλαµβάνει συνεκτίµηση των ακόλουθων γεγονότων ή στοιχείων: α) Των συναφών στοιχείων που σχετίζονται µε τη χώρα καταγωγής, κατά τον χρόνο λήψης απόφασης, συµπεριλαµβανοµένων των νόµων και των κανονισµών στη χώρα αυτή και του τρόπου εφαρµογής τους. β) Των συναφών δηλώσεων και εγγράφων που υπέβαλε ο αιτών. γ) Της ατοµικής κατάστασης και των προσωπικών περιστάσεων του αιτούντος, συµπεριλαµβανοµένων παραγόντων όπως το προσωπικό ιστορικό, το φύλο και την ηλικία, ούτως ώστε να εκτιµηθεί εάν, οι πράξεις στις οποίες έχει ήδη ή θα µπορούσε να εκτεθεί ή οι πράξεις στις οποίες τα µέλη της οικογένειάς του και του στενού περιβάλλοντός του έχουν ήδη ή θα µπορούσαν να εκτεθούν, ισοδυναµούν µε δίωξη ή σοβαρή βλάβη. δ) Του εάν οι δραστηριότητες του αιτούντος από τότε που εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής του ανελήφθησαν µε αποκλειστικό ή κύριο σκοπό τη δηµιουργία των απαραίτητων συνθηκών για την υποβολή αίτησης διεθνούς προστασίας, ούτως ώστε να εκτιµηθεί εάν ο ενδιαφερόµενος θα εκτεθεί, συνεπεία των δραστηριοτήτων αυτών, σε δίωξη ή σοβαρή βλάβη σε περίπτωση επιστροφής του στην εν λόγω χώρα. ε) Του εάν θα ήταν εύλογο να αναµένεται ότι ο αιτών θα θέσει εαυτόν υπό την προστασία άλλης χώρας την ιθαγένεια της οποίας θα µπορούσε να διεκδικήσει. 4. Το γεγονός ότι ο αιτών έχει ήδη υποστεί δίωξη ή σοβαρή βλάβη ή άµεσες απειλές τέτοιας δίωξης ή βλάβης, αποτελεί σοβαρή ένδειξη ότι είναι βάσιµος ο φόβος του αιτούντος ότι θα υποστεί δίωξη ή ότι διατρέχει πραγµατικό κίνδυνο σοβαρής βλάβης, εκτός εάν υπάρχουν βάσιµοι λόγοι για να πιστεύει κανείς ότι η εν λόγω δίωξη ή σοβαρή βλάβη δεν θα επαναληφθεί. Επιτακτικοί λόγοι που συνδέονται µε προηγούµενη δίωξη ή σοβαρή βλάβη, η οποία δεν πρόκειται να επαναληφθεί, µπορούν παρ όλ αυτά να επιβάλλουν τη χορήγηση ασύλου 5. Οσάκις ορισµένες πτυχές των δηλώσεων του αιτούντος δεν τεκµηριώνονται µε έγγραφα ή άλλες αποδείξεις, οι πτυχές αυτές δεν χρειάζονται επιβεβαίωση, όταν πληρούνται οι ακόλουθοι όροι: α) Έχει καταβάλει πραγµατική προσπάθεια να τεκµηριώσει την αίτησή του. β) Έχει υποβάλει όλα τα συναφή στοιχεία, τα οποία διαθέτει και έχει δώσει ικανοποιητική εξήγηση για την τυχόν έλλειψη άλλων ουσιαστικών στοιχείων. γ) Οι δηλώσεις του θεωρούνται συνεκτικές, λεπτοµερείς και δεν έρχονται σε αντίθεση µε διαθέσιµα ειδικά και γενικά στοιχεία που αφορούν την περίπτωσή του.

7 δ) Αιτήθηκε την παροχή διεθνούς προστασίας το νωρίτερο δυνατόν, εκτός εάν αποδείξει ότι υπήρχε σοβαρός λόγος που τον εµπόδισε να το πράξει. ε) Η γενική αξιοπιστία του αιτούντος είναι αποδεδειγµένη. Σε καµία περίπτωση δεν είναι υποχρεωτική για τη στοιχειοθέτηση βάσιµης αίτησης διεθνούς προστασίας η προσκόµιση εγγράφων ως αποδεικτικών στοιχείων και σε κάθε περίπτωση η αµφιβολία ενεργεί υπέρ του αιτούντος. Άρθρο 5 Πρωην ΑΡΘΡΟ 24 (Άρθρο 5 Οδηγίας 2004/83/ΕΚ του Συµβουλίου) Ανάγκες παροχής διεθνούς προστασίας οι οποίες ανακύπτουν επιτόπου 1. Ο βάσιµος φόβος δίωξης ή ο πραγµατικός κίνδυνος σοβαρής βλάβης µπορεί να στηρίζεται σε: α) Γεγονότα τα οποία επήλθαν µετά την αναχώρηση του αιτούντος από τη χώρα καταγωγής του. β) ραστηριότητες στις οποίες ο αιτών επιδόθηκε µετά την αναχώρησή του από τη χώρα καταγωγής, ιδίως εάν αποδεικνύεται ότι οι δραστηριότητες τις οποίες επικαλείται αποτελούν εκδήλωση και προέκταση πεποιθήσεων ή προσανατολισµών τις οποίες ο αιτών είχε ήδη στη χώρα καταγωγής του. 2.-Με την επιφύλαξη των διατάξεων της Σύµβασης της Γενεύης, δεν αναγνωρίζεται καθεστώς διεθνούς προστασίας στον αιτούντα που υποβάλλει µεταγενέστερη αίτηση, εάν ο κίνδυνος δίωξης βασίζεται σε περιστάσεις που ο αιτών προκάλεσε εσκεµµένως µετά την αναχώρηση από τη χώρα καταγωγής του. Άρθρο 6 Πρωην ΑΡΘΡΟ 25 (Άρθρα 6,7 Οδηγίας 2004/83/ΕΚ του Συµβουλίου) Κριτήρια χορήγησης του καθεστώτος διεθνούς προστασίας 1. Φορείς δίωξης ή σοβαρής βλάβης Στους φορείς δίωξης ή σοβαρής βλάβης συµπεριλαµβάνονται: α) Το κράτος, β) οµάδες ή οργανώσεις που ελέγχουν το κράτος ή ουσιώδες µέρος του εδάφους του, γ) µη κρατικοί φορείς, εάν µπορεί να καταδειχθεί ότι οι φορείς που αναφέρονται υπό στοιχεία α) και β), συµπεριλαµβανοµένων των διεθνών οργανισµών, δεν είναι σε θέση ή δεν επιθυµούν να παράσχουν προστασία κατά της δίωξης ή της σοβαρής βλάβης, όπως ορίζεται στη επόµενη παράγραφο.

8 Έλλειψη τέτοιας προστασίας τεκµαίρεται όταν στοιχειοθετηθεί ο φόβος δίωξης του αιτούντος. 2. Φορείς προστασίας Προστασία µπορεί να παρέχεται από: α) Το κράτος, ή β) οµάδες ή οργανώσεις, συµπεριλαµβανοµένων διεθνών οργανισµών, που ελέγχουν το κράτος ή ουσιώδες µέρος του εδάφους του. Προστασία παρέχεται κατά κανόνα όταν οι ανωτέρω φορείς λαµβάνουν εύλογα µέτρα για να αποτρέψουν τη δίωξη ή την πρόκληση σοβαρής βλάβης, µε τη λειτουργία µεταξύ άλλων αποτελεσµατικού νοµικού συστήµατος για τον εντοπισµό, την ποινική δίωξη και τον κολασµό των πράξεων που συνιστούν δίωξη ή σοβαρή βλάβη και ο αιτών έχει πρόσβαση στην προστασία αυτή. Όταν αξιολογείται εάν διεθνής οργανισµός ελέγχει ένα κράτος ή ουσιώδες µέρος του εδάφους του και παρέχει προστασία όπως περιγράφεται ανωτέρω, λαµβάνονται υπόψη τυχόν κατευθυντήριες γραµµές που παρέχονται σε οικείες πράξεις του Συµβουλίου της Ε.Ε. Άρθρο 7 Πρωην ΑΡΘΡΟ 26 (Άρθρο 8 Οδηγίας 2004/83/ΕΚ του Συµβουλίου) Εγχώρια προστασία 1. Στα πλαίσια της αξιολόγησης των αιτήσεων διεθνούς προστασίας, οι αρµόδιες αρχές απόφασης µπορούν να αποφασίζουν ότι ο αιτών δεν χρήζει διεθνούς προστασίας, εάν σε τµήµα της χώρας καταγωγής δεν υφίσταται βάσιµος φόβος δίωξης ή πραγµατικός κίνδυνος πρόκλησης σοβαρής βλάβης, είναι δε ευλόγως αναµενόµενο ο αιτών να παραµείνει στο τµήµα αυτό της χώρας. 2. Εξετάζοντας εάν η κατάσταση σε τµήµα της χώρας καταγωγής αντιστοιχεί µε την περιγραφόµενη στην παράγραφο 1, οι αρµόδιες αρχές απόφασης κατά τον χρόνο λήψης της απόφασης επί της αιτήσεως, λαµβάνουν υπόψη τις γενικές περιστάσεις που επικρατούν στο εν λόγω τµήµα της χώρας και τις προσωπικές περιστάσεις του αιτούντος. ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ ΧΟΡΗΓΗΣΗ ΤΟΥ ΚΑΘΕΣΤΩΤΟΣ ΤΟΥ ΠΡΟΣΦΥΓΑ Άρθρο 8 Πρώην ΑΡΘΡΟ 50 (άρθρο 9 Οδηγίας 2004/83/ΕΚ του Συµβουλίου) Πράξεις δίωξης

9 1. Οι πράξεις δίωξης κατά την έννοια του άρθρου 1Α της Σύµβασης της Γενεύης πρέπει: α) Να είναι αρκούντως σοβαρές λόγω της φύσης ή της επανάληψής τους, ώστε να συνιστούν σοβαρή παραβίαση βασικών ανθρωπίνων δικαιωµάτων, ειδικά των δικαιωµάτων από τα οποία δεν χωρεί παρέκκλιση βάσει του άρθρου 15 παράγραφος 2 της Ευρωπαϊκής Σύµβασης για την προάσπιση των ανθρωπίνων δικαιωµάτων και των θεµελιωδών ελευθεριών, ή β) Να αποτελούν σώρευση διαφόρων µέτρων συµπεριλαµβανοµένων παραβιάσεων ανθρωπίνων δικαιωµάτων, η οποία να είναι αρκούντως σοβαρή, ούτως ώστε να θίγεται ένα άτοµο κατά τρόπο αντίστοιχο µε τον αναφερόµενο στο στοιχείο α). 2.- Οι πράξεις που µπορούν να χαρακτηρισθούν ως πράξεις δίωξης σύµφωνα µε την προηγούµενη παράγραφο µπορούν µεταξύ άλλων να έχουν τη µορφή: α) πράξεων σωµατικής ή ψυχικής βίας, συµπεριλαµβανοµένων πράξεων σεξουαλικής βίας, β) νοµικών, διοικητικών, αστυνοµικών ή δικαστικών µέτρων, τα οποία εισάγουν διακρίσεις αφεαυτά ή εφαρµόζονται κατά τρόπο εισάγοντα διακρίσεις, γ)ποινικής δίωξης ή επιβολής ποινής η οποία είναι δυσανάλογη ή µεροληπτική, δ)άρνησης ένδικων µέσων µε αποτέλεσµα την επιβολή δυσανάλογης ή µεροληπτικής ποινής, ε)ποινικής δίωξης ή επιβολής ποινής για την άρνηση εκπλήρωσης στρατιωτικής θητείας σε σύρραξη, εάν η εκπλήρωση της στρατιωτικής θητείας θα συµπεριλάµβανε εγκλήµατα ή πράξεις που εµπίπτουν στις ρήτρες αποκλεισµού όπως προβλέπονται στο άρθρο 11 παρ. 2, στ) πράξεων που στοχεύουν το φύλο ή τα παιδιά. Άρθρο 9 πρωηναρθρο 51 (άρθρο 10 Οδηγίας 2004/83/ΕΚ του Συµβουλίου) Λόγοι δίωξης 1.- Κατά την αξιολόγηση των λόγων της δίωξης, οι αρµόδιες αρχές απόφασης και οι αρµόδιες αρχές υποβολής και εξέτασης, λαµβάνουν επίσης υπόψη τα ακόλουθα στοιχεία: α) Την έννοια της φυλής, η οποία περιλαµβάνει ιδίως το στοιχείο του χρώµατος, της καταγωγής ή του γεγονότος ότι το άτοµο ανήκει σε συγκεκριµένη εθνοτική οµάδα. β) Την έννοια της θρησκείας η οποία περιλαµβάνει ιδίως την υιοθέτηση θεϊστικών, αγνωστικιστικών ή αθεϊστικών πεποιθήσεων, τη συµµετοχή

10 σε τυπική λατρεία, σε ιδιωτικό ή δηµόσιο χώρο, είτε κατά µόνας είτε σε κοινωνία µε άλλους, την αποχή από τη λατρεία αυτή, άλλες θρησκευτικές πράξεις ή εκδηλώσεις απόψεων ή µορφές ατοµικής ή συλλογικής συµπεριφοράς που στηρίζονται σε/ή υπαγορεύονται από θρησκευτικές πεποιθήσεις. γ) Την έννοια της ιθαγένειας, η οποία δεν περιορίζεται µόνο στην ιδιότητα του πολίτη ή την έλλειψή της, αλλά περιλαµβάνει ιδίως την ιδιότητα του µέλους µίας οµάδας, η οποία προσδιορίζεται από την πολιτιστική, εθνοτική ή γλωσσική της ταυτότητα, τις κοινές γεωγραφικές ή πολιτικές καταβολές ή τη σχέση της µε τον πληθυσµό άλλης χώρας. δ) Την οµάδα η οποία θεωρείται ως ιδιαίτερη κοινωνική οµάδα όταν, µεταξύ άλλων: -τα µέλη της οµάδας αυτής έχουν κοινά εγγενή χαρακτηριστικά ή κοινό ιστορικό παρελθόν το οποίο δεν µπορεί να µεταβληθεί ή έχουν από κοινού χαρακτηριστικά ή πεποιθήσεις τόσο θεµελιώδους σηµασίας για την ταυτότητα ή τη συνείδηση, ώστε ένα πρόσωπο να µην πρέπει να αναγκάζεται να τις αποκηρύξει ή -η οµάδα έχει ιδιαίτερη ταυτότητα στην οικεία χώρα, διότι γίνεται αντιληπτή ως διαφορετική οµάδα από τον περιβάλλοντα κοινωνικό χώρο. Ανάλογα µε τις συνθήκες που επικρατούν στη χώρα καταγωγής µια ιδιαίτερη κοινωνική οµάδα µπορεί να περιλαµβάνει οµάδα που βασίζεται στο κοινό χαρακτηριστικό του γενετήσιου προσανατολισµού, του φύλου, της ηλικίας, της αναπηρίας ή της κατάστασης υγείας. Ο γενετήσιος προσανατολισµός δεν µπορεί να νοηθεί ως περιλαµβάνων πράξεις θεωρούµενες αξιόποινες κατά το εθνικό µας δίκαιο. Μπορούν να λαµβάνονται υπόψη πτυχές συνδεόµενες µε το φύλο, χωρίς να αποτελούν αυτές καθ' εαυτές τεκµήριο της εφαρµογής του παρόντος άρθρου. ε) Την έννοια των πολιτικών πεποιθήσεων, η οποία περιλαµβάνει ιδίως την υποστήριξη άποψης, ιδέας ή πεποιθήσεως, επί ζητήµατος που σχετίζεται µε τους ενδεχόµενους φορείς δίωξης, ως αυτή προσδιορίζεται στο άρθρο 8 και µε τις πολιτικές ή τις µεθόδους τους, ανεξαρτήτως του εάν ο αιτών έχει εκδηλώσει εµπράκτως την εν λόγω άποψη, ιδέα ή πεποίθηση. 2.- Κατά την αξιολόγηση για το βάσιµο του φόβου του αιτούντος ότι θα υποστεί δίωξη, δεν ασκεί επιρροή το εάν ο αιτών χαρακτηρίζεται πράγµατι από το φυλετικό, θρησκευτικό, εθνικό, κοινωνικό ή πολιτικό στοιχείο, το οποίο προκαλεί τη δίωξη, υπό την προϋπόθεση ότι το χαρακτηριστικό αυτό του αποδίδεται από τον φορέα της δίωξης. Άρθρο 10 Πρωην ΑΡΘΡΟ 74 (άρθρο 11 Οδηγίας 2004/83/ΕΚ του Συµβουλίου) Παύση του καθεστώτος του Πρόσφυγα

11 1. Ο υπήκοος τρίτης χώρας ή ο ανιθαγενής παύει να είναι πρόσφυγας και ανακαλείται το χορηγηθέν καθεστώς, εάν: α) εξασφαλίσει εκ νέου οικιοθελώς την προστασία της χώρας της ιθαγένειάς του, ή β) ανακτήσει οικιοθελώς την ιθαγένεια που απώλεσε κατά το παρελθόν, ή γ) αποκτήσει νέα ιθαγένεια και απολαύει της προστασίας της χώρας που του χορήγησε τη νέα ιθαγένεια, ή δ) έχει εγκατασταθεί εκ νέου οικιοθελώς στη χώρα που είχε εγκαταλείψει ή εκτός της οποίας είχε παραµείνει, εξαιτίας του φόβου ότι θα υποστεί δίωξη, ή ε) δεν µπορεί πλέον να εξακολουθεί να αρνείται την προστασία που του παρέχει η χώρα της ιθαγένειας, διότι έχουν παύσει να υφίστανται οι συνθήκες που οδήγησαν στην αναγνώρισή του ως πρόσφυγα, ή στ) στην περίπτωση των ανιθαγενών, εάν αποκτήσει τη δυνατότητα να επιστρέψει στη χώρα της πρώην συνήθους διαµονής του, διότι έχουν παύσει να υφίστανται οι συνθήκες που οδήγησαν στην αναγνώρισή του ως πρόσφυγα. 2. Για την εφαρµογή των στοιχείων ε) και στ) της παραγράφου 1, η Κεντρική αρχή εξετάζει κατά πόσον η µεταβολή των συνθηκών είναι τόσο ουσιαστικής και µη προσωρινής φύσης, ώστε ο φόβος του πρόσφυγα ότι θα υποστεί διώξεις να µην µπορεί πλέον να θεωρείται βάσιµος. Άρθρο 11 Πρώην ΑΡΘΡΟ 75 (άρθρο 12 Οδηγίας 2004/83/ΕΚ του Συµβουλίου) Αποκλεισµός από το καθεστώς του πρόσφυγα 1. Υπήκοος τρίτης χώρας ή ανιθαγενής αποκλείεται από το καθεστώς του πρόσφυγα εφόσον: α) Εµπίπτει στο πεδίο του άρθρου 1 της Σύµβασης της Γενεύης, το οποίο αφορά την παροχή προστασίας ή συνδροµής από όργανα ή Οργανισµούς των Ηνωµένων Εθνών, εκτός της Ύπατης Αρµοστείας των Ηνωµένων Εθνών για τους Πρόσφυγες. Σε περίπτωση που η εν λόγω προστασία ή συνδροµή έχει παύσει για οποιοδήποτε λόγο, χωρίς να έχει διευθετηθεί οριστικά η κατάσταση των προσώπων αυτών, σύµφωνα µε τα οικεία ψηφίσµατα της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωµένων Εθνών, τα πρόσωπα αυτά θα δικαιούνται αυτοδικαίως τα ευεργετήµατα του παρόντος, β) Αναγνωρίζεται από τις αρµόδιες αρχές της χώρας όπου έχει µετοικήσει ως έχων τα δικαιώµατα και τις υποχρεώσεις που απορρέουν από την κατοχή της ιθαγένειας της εν λόγω χώρας ή δικαιώµατα και υποχρεώσεις αντίστοιχα προς αυτά.

12 2. Υπήκοος τρίτης χώρας ή ανιθαγενής αποκλείεται από το καθεστώς του πρόσφυγα όταν υπάρχουν σοβαροί λόγοι να πιστεύεται ότι: α) Έχει διαπράξει έγκληµα κατά της ειρήνης, έγκληµα πολέµου ή έγκληµα κατά της ανθρωπότητας, όπως ορίζονται στις διεθνείς συµβάσεις που έχουν καταρτισθεί µε σκοπό τη θέσπιση διατάξεων σχετικών µε τα εγκλήµατα αυτά, β) Έχει διαπράξει σοβαρό µη πολιτικό έγκληµα εκτός της χώρας ασύλου πριν γίνει δεκτός ως πρόσφυγας, ήτοι πριν από το χρόνο έκδοσης της άδειας παραµονής που βασίζεται στην αναγνώριση του καθεστώτος του πρόσφυγα. Ιδιαίτερα σκληρές πράξεις, έστω και αν διαπράττονται µε υποτιθέµενο πολιτικό στόχο, µπορούν να χαρακτηρισθούν ως σοβαρά µη πολιτικά εγκλήµατα γ) Είναι ένοχος πράξεων που αντιβαίνουν προς τους σκοπούς και τις αρχές των Ηνωµένων Εθνών όπως ορίζονται στο προοίµιο και στα άρθρα 1 και 2 του Καταστατικού Χάρτη των Ηνωµένων Εθνών. 3. Η παράγραφος 2 έχει εφαρµογή και σε άτοµα τα οποία είναι ηθικοί αυτουργοί ή συµµετέχουν άλλως στη διάπραξη των προβλεπόµενων στην εν λόγω παράγραφο, εγκληµάτων ή πράξεων. ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΠΡΟΣΦΥΓΑ Άρθρο 12 πρωηναρθρο 77 (άρθρο 14 Οδηγίας 2004/83/ΕΚ του Συµβουλίου) Ανάκληση του καθεστώτος του πρόσφυγα 1. Η αποφαινόµενη αρχή ανακαλεί ή δεν ανανεώνει το καθεστώς του πρόσφυγα στις περιπτώσεις εφαρµογής των ρητρών παύσης και των ρητρών αποκλεισµού που προβλέπονται στα άρθρα 10 και 11 του παρόντος. Η αποφαινόµενη αρχή οφείλει να αποδείξει σε ατοµική βάση τους λόγους εφαρµογής των ρητρών του προηγουµένου εδαφίου. 2. Η αποφαινόµενη αρχεί ανακαλεί ή δεν ανανεώνει το καθεστώς που χορηγήθηκε στον πρόσφυγα, εφόσον η κεντρική αρχή αποδείξει ότι η εκ µέρους του ενδιαφεροµένου διαστρέβλωση ή παράλειψη γεγονότων, συµπεριλαµβανοµένης της χρήσης πλαστών εγγράφων, υπήρξε αποφασιστική για τη χορήγηση του καθεστώτος. Εν προκειµένω εφαρµόζεται η διαδικασία και οι διαδικαστικές εγγυήσεις που προβλέπονται στο άρθρο 38 της Οδηγίας 2005/85/ΕΚ. 3. ΚΕΦΑΛΑΙΟ

13 ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ ΠΡΟΣΩΠΟΥ ΩΣ ΙΚΑΙΟΥΧΟΥ ΕΠΙΚΟΥΡΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ Άρθρο 13 Πρωην ΑΡΘΡΟ 52 (άρθρο 15 Οδηγίας 2004/83/ΕΚ του Συµβουλίου) Προϋποθέσεις χορήγησης καθεστώτος επικουρικής προστασίας Η σοβαρή βλάβη συνίσταται σε: α) θανατική ποινή ή εκτέλεση, ή β) βασανιστήρια ή απάνθρωπη ή εξευτελιστική µεταχείριση ή τιµωρία του αιτούντος στη χώρα καταγωγής του, ή γ) σοβαρή προσωπική απειλή κατά της ζωής ή της σωµατικής ακεραιότητας αµάχου λόγω αδιάκριτης ασκήσεως βίας συµπεριλαµβανοµένων των καταστάσεων διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύρραξης. Για την αξιολόγηση της συνδροµής των προϋποθέσεων αναγνώρισης προσώπου ως δικαιούχου καθεστώτος επικουρικής προστασίας λαµβάνεται επίσης υπόψη η αντικειµενική αδυναµία αποµάκρυνσης ή επιστροφής στη χώρα καταγωγής ή συνήθους διαµονής, για λόγους ανωτέρας βίας. Άρθρο 14 Πρωην ΑΡΘΡΟ 74 (άρθρο 16 Οδηγίας 2004/83/ΕΚ του Συµβουλίου) Παύση της Επικουρικής Προστασίας 1. Ο υπήκοος τρίτης χώρας ή ο ανιθαγενής παύει να δικαιούται επικουρική προστασία και ανακαλείται το χορηγηθέν καθεστώς, όταν έχουν εκλείψει οι συνθήκες που οδήγησαν στην αναγνώριση του καθεστώτος ή όταν οι συνθήκες αυτές έχουν µεταβληθεί σε τέτοιο βαθµό, ώστε να µην είναι πλέον αναγκαία η παρασχεθείσα προστασία. 2. Κατά την εφαρµογή της προηγούµενης παραγράφου, η Κεντρική αρχή εξετάζει κατά πόσον η µεταβολή των συνθηκών είναι τόσο ουσιαστικής και µη προσωρινής φύσης, ώστε ο ενδιαφερόµενος να µην αντιµετωπίζει πραγµατικό κίνδυνο να υποστεί σοβαρή βλάβη. Άρθρο 15 Πρωην ΑΡΘΡΟ 75 (άρθρο 17 Οδηγίας 2004/83/ΕΚ του Συµβουλίου)

14 Ρήτρες Αποκλεισµού Αποκλεισµός από την επικουρική προστασία 1.- Υπήκοος τρίτης χώρας ή ανιθαγενής δεν δικαιούται επικουρική προστασία όταν υπάρχουν σοβαροί λόγοι για να θεωρείται ότι: α) Έχει διαπράξει έγκληµα κατά της ειρήνης, έγκληµα πολέµου ή έγκληµα κατά της ανθρωπότητας, όπως τα εγκλήµατα αυτά ορίζονται στις σχετικές διεθνείς συµβάσεις β) Έχει διαπράξει σοβαρό έγκληµα. γ) Είναι ένοχος πράξεων που αντιβαίνουν προς τους σκοπούς και τις αρχές των Ηνωµένων Εθνών, όπως ορίζονται στο προοίµιο και στα άρθρα 1 και 2 του Καταστατικού Χάρτη των Ηνωµένων Εθνών. δ) Συνιστά κίνδυνο για την κοινωνία ή για την ασφάλεια της χώρας στην οποία βρίσκεται. 2.- Η παράγραφος 1 έχει εφαρµογή στα πρόσωπα που είναι ηθικοί αυτουργοί ή συµµετέχουν άλλως στη διάπραξη των εγκληµάτων ή πράξεων που αναφέρονται στην εν λόγω παράγραφο. ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΣΤ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΕΠΙΚΟΥΡΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ Άρθρο 16 Πρωην ΑΡΘΡΟ 77 (άρθρο 19 Οδηγίας 2004/83/ΕΚ του Συµβουλίου) Αρνηση ανανέωσης του καθεστώτος επικουρικής προστασίας 1. Η αποφαινόµενη αρχή αρνείται την ανανέωση του καθεστώτος της επικουρικής προστασίας στις περιπτώσεις εφαρµογής των ρητρών παύσης και των ρητρών αποκλεισµού που ορίζονται στα άρθρα 74 και 75 του παρόντος. Η αποφαινόµενη αρχή οφείλει να αποδείξει σε ατοµική βάση τους λόγους εφαρµογής των ρητρών του προηγουµένου εδαφίου. 2. Το καθεστώς διεθνούς προστασίας ακυρώνεται µε απόφαση της αποφαινόµενης αρχής, εφόσον η κεντρική αρχή αποδείξει ότι η εκ µέρους του ενδιαφεροµένου διαστρέβλωση ή παράλειψη γεγονότων, συµπεριλαµβανοµένης της χρήσης πλαστών εγγράφων, υπήρξε αποφασιστική για τη χορήγηση του καθεστώτος. Εν προκειµένω εφαρµόζεται η διαδικασία και οι διαδικαστικές εγγυήσεις που προβλέπονται στο άρθρο 38 της Οδηγίας 2005/85/ΕΚ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΣΤ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΤΗΣ ΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ

15 Άρθρο 17 ΠΡΩΗΝ ΑΡΘΡΟ 52Α (άρθρο 20 Οδηγίας 2004/83/ΕΚ του Συµβουλίου) Γενικοί κανόνες 1.Το παρόν κεφάλαιο δεν θίγει τα δικαιώµατα που προβλέπει η Σύµβαση της Γενεύης. Όλα τα δικαιώµατα που προβλέπει η Σύµβαση της Γενεύης και δεν περιλαµβάνονται στο παρόν κεφάλαιο εφαρµόζονται άµεσα σύµφωνα µε το Σύνταγµα. 2. Το παρόν κεφάλαιο έχει εφαρµογή στους πρόσφυγες και στα πρόσωπα που δικαιούνται επικουρική προστασία, εκτός εάν ορίζεται διαφορετικά στις διατάξεις του. 3. Κατά την εφαρµογή του παρόντος Κεφαλαίου λαµβάνεται υπόψη η ειδική κατάσταση ευάλωτων προσώπων, όπως οι ανήλικοι, οι ασυνόδευτοι ανήλικοι, πρόσωπα µε ειδικές ανάγκες, οι ηλικιωµένοι, οι έγκυοι, οι άγαµοι γονείς που έχουν ανήλικα τέκνα και πρόσωπα που υπήρξαν θύµατα βασανιστηρίων, βιασµού ή άλλων σοβαρών µορφών ψυχολογικής, σωµατικής ή σεξουαλικής βίας. Η διαπίστωση των ειδικών αναγκών πραγµατοποιείται µετά από εξατοµικευµένη αξιολόγηση της κάθε περίπτωσης. 4. Το βέλτιστο συµφέρον του παιδιού αποτελεί πρωταρχικό µέληµα κατά την εφαρµογή των παρόντων διατάξεων που αφορούν ανηλίκους. Άρθρο 18 (Άρθρο 21 Οδηγίας 2004/83/ΕΚ) Προστασία από την επαναπροώθηση Η Ελλάδα σέβεται την αρχή της µη επαναπροώθησης σύµφωνα µε τις διεθνείς της υποχρεώσεις. Άρθρο 19 Πρωην ΑΡΘΡΟ 53 (άρθρο 24 Οδηγίας 2004/83/ΕΚ του Συµβουλίου) ιάρκεια του καθεστώτος- Άδειες παραµονής Στον αλλοδαπό στον οποίο αναγνωρίζεται το καθεστώς του πρόσφυγα χορηγείται από την αρµόδια αρχή υποβολής και εξέτασης, µε την επιφύλαξη του άρθρου 73, άδεια παραµονής πενταετούς διάρκειας, η οποία ανανεώνεται. Σε περίπτωση που παρέλθει διετία από τη λήξη τους ως άνω άδειας παραµονής, χωρίς ο δικαιούχος να µεριµνήσει για την ανανέωσή τους, η

16 κεντρική αρχή επανεξετάζει τους λόγους βάσει των οποίων χορηγήθηκε το καθεστώς. Στον αλλοδαπό που παρέχεται καθεστώς επικουρικής προστασίας χορηγείται άδεια διαµονής διετούς διάρκειας, η οποία ανανεώνεται µε απόφαση τους αποφαινόµενης αρχής µετά από αίτηση του ενδιαφεροµένου και η οποία θα πρέπει να υποβληθεί στην αρµόδια αρχή υποβολής και εξέτασης, το αργότερο εντός (30) ηµερολογιακών ηµερών πριν από τη λήξη τους. Εάν εντός (30) ηµερών από τη λήξη τους ο δικαιούχος δεν προσέλθει στην αρµόδια υπηρεσία και αιτιολογήσει επαρκώς το εκπρόθεσµο τους αίτησής του, η κεντρική αρχή επανεξετάζει τους λόγους βάσει των οποίων χορηγήθηκε το καθεστώς.. Η εκπρόθεσµη, χωρίς αιτιολογία, υποβολή τους αίτησης ανανέωσης δεν µπορεί από µόνη τους να οδηγήσει σε απόρριψη τους. Ισόχρονες άδειες διαµονής χορηγούνται και στα µέλη των οικογενειών των ενδιαφεροµένων. Άρθρο 20 Πρωην ΑΡΘΡΟ 54 Έγγραφα Εκτός από την προαναφερόµενη άδεια διαµονής, οι αρµόδιες αρχές παραλαβής και εξέτασης χορηγούν τους δικαιούχους καθεστώτος διεθνούς προστασίας δελτίο ταυτότητας, στο οποίο αναγράφονται τα προσωπικά τους στοιχεία και το καθεστώς τους. Η Κεντρική αρχή χορηγεί τους πρόσφυγες τα αναφερόµενα στο άρθρο 25 της Σύµβασης τους Γενεύης έγγραφα ή πιστοποιητικά. Άρθρο 21 Πρωην ΑΡΘΡΟ 55 (άρθρο 25 Οδηγίας 2004/83/ΕΚ του Συµβουλίου) Ταξιδιωτικά έγγραφα Μετά την υποβολή σχετικού αιτήµατος, η Κεντρική αρχή χορηγεί στους δικαιούχους του καθεστώτος του πρόσφυγα, ταξιδιωτικά έγγραφα, σύµφωνα µε το υπόδειγµα που εµπεριέχεται στο Παράρτηµα τους Σύµβασης τους Γενεύης, ούτως ώστε να µπορούν να ταξιδεύουν στο εξωτερικό, εκτός εάν το αντίθετο υπαγορεύεται από επιτακτικούς λόγους εθνικής ασφάλειας ή δηµόσιας τάξης. Η Κεντρική Αρχή χορηγεί στους δικαιούχους του καθεστώτος επικουρικής προστασίας οι οποίοι αδυνατούν να εξασφαλίσουν οι ίδιοι εθνικό διαβατήριο, καθώς και στους αιτούντες διεθνή προστασία, ταξιδιωτικά έγγραφα που τους επιτρέπουν να ταξιδεύουν, όταν προκύπτουν σοβαροί ανθρωπιστικοί λόγοι ή αποδεδειγµένα σοβαροί λόγοι υγείας που δεν

17 αντιµετωπίζονται στη χώρα τους και απαιτούν τη µετάβασή τους στο εξωτερικό, εκτός αν το αντίθετο υπαγορεύεται από επιτακτικούς λόγους εθνικής ασφάλειας ή δηµόσιας τάξης. Άρθρο 22 Πρ. ΑΡΘΡΟ 56 (άρθρο 22 Οδηγίας 2004/83/ΕΚ του Συµβουλίου) Ενηµέρωση Οι αρµόδιες αρχές παραλαβής και εξέτασης παρέχουν στα άτοµα που έχουν αναγνωριστεί ως δικαιούχοι διεθνούς προστασίας, το συντοµότερο δυνατόν µετά τη χορήγηση του αντίστοιχου καθεστώτος, πρόσβαση σε πληροφορίες, σε γλώσσα που κατανοούν, σχετικά µε τα δικαιώµατα και τους υποχρεώσεις τους. Άρθρο 23 Πρ.ΑΡΘΡΟ 57 (άρθρο 27 Οδηγίας 2004/83/ΕΚ του Συµβουλίου) Πρόσβαση στην εκπαίδευση Σε κάθε ανήλικο στον οποίο έχει χορηγηθεί το καθεστώς διεθνούς προστασίας, παρέχεται το δικαίωµα πρόσβασης στο εκπαιδευτικό σύστηµα, υπό όρους ίδιους µε αυτούς που ισχύουν για τους ηµεδαπούς. Η πρόσβαση στο γενικό εκπαιδευτικό σύστηµα και σε προγράµµατα περαιτέρω κατάρτισης ή επιµόρφωσης, επιτρέπεται στους ενήλικες στους οποίους έχει χορηγηθεί το καθεστώς διεθνούς προστασίας, υπό τους ίδιους όρους µε τους ισχύοντες για τους νοµίµως διαµένοντες υπηκόους τρίτων χωρών. Οι δικαιούχοι καθεστώτος πρόσφυγα ή επικουρικής προστασίας απολαµβάνουν ίσης µεταχείρισης µε τους ηµεδαπούς στο πλαίσιο υφιστάµενων διαδικασιών αναγνώρισης αλλοδαπών πτυχίων, πιστοποιητικών και λοιπών αποδεικτικών επίσηµων τίτλων. Άρθρο 24 Πρ. ΑΡΘΡΟ 58 (άρθρο 26 Οδηγίας 2004/83/ΕΚ του Συµβουλίου) Πρόσβαση στην απασχόληση Επιτρέπεται στους δικαιούχους του καθεστώτος του πρόσφυγα να ασκούν µισθωτή ή ανεξάρτητη επαγγελµατική δραστηριότητα και τους δικαιούχους καθεστώτος επικουρικής προστασίας να απασχολούνται προσωρινά τους κάλυψη άµεσων βιοτικών αναγκών, σύµφωνα µε τα οριζόµενα στο Π.. 189/1998.

18 Στους δικαιούχους του καθεστώτος διεθνούς προστασίας παρέχονται δυνατότητες να συµµετέχουν σε ορισµένες δραστηριότητες, τους εκπαιδευτικά προγράµµατα για ενήλικες τα οποία σχετίζονται µε την απασχόληση, επαγγελµατική κατάρτιση και πρακτική εξάσκηση σε χώρους εργασίας, υπό όρους ισοδύναµους µε τους ισχύοντες για τους ηµεδαπούς. Για τους δικαιούχους του καθεστώτος διεθνούς προστασίας εφαρµόζεται, το ισχύον δίκαιο σχετικά µε την αµοιβή, την πρόσβαση στα συστήµατα κοινωνικής ασφάλισης όσον αφορά τη µισθωτή ή ανεξάρτητη δραστηριότητα καθώς και τους όρους εργασίας. Άρθρο 25 Πρ. ΑΡΘΡΟ 59 (άρθρο 28 Οδηγίας 2004/83/ΕΚ του Συµβουλίου) Κοινωνική αρωγή Στους δικαιούχους του καθεστώτος διεθνούς προστασίας παρέχεται η αναγκαία συνδροµή, από άποψη κοινωνικής αρωγής, τους υπό τους όρους που ισχύουν για τους ηµεδαπούς. Άρθρο 26 Πρ. ΑΡΘΡΟ 60 (άρθρο 29 Οδηγίας 2004/83/ΕΚ του Συµβουλίου) Ιατρική περίθαλψη Οι δικαιούχοι του καθεστώτος διεθνούς προστασίας έχουν πρόσβαση σε ιατρική περίθαλψη, µε τους τους όρους που ισχύουν για τους ηµεδαπούς. Στους δικαιούχους που έχουν ιδιαίτερες ανάγκες, συµπεριλαµβανοµένων των εγκύων, των προσώπων που έχουν υποστεί βασανιστήρια, βιασµό ή τους σοβαρές µορφές ψυχολογικής, σωµατικής ή σεξουαλικής βίας, ή των ανηλίκων που υπήρξαν θύµατα οιασδήποτε µορφής κακοµεταχείρισης, αµέλειας, εκµετάλλευσης, βασανιστηρίων, βάναυσης ή απάνθρωπης και εξευτελιστικής µεταχείρισης, ή που έχουν υποφέρει από ένοπλες συγκρούσεις, παρέχεται εξειδικευµένη ιατρική περίθαλψη, υπό τους όρους που ισχύουν για τους ηµεδαπούς. Άρθρο 27 Πρ. ΑΡΘΡΟ 61 (άρθρο 31 Οδηγίας 2004/83/ΕΚ του Συµβουλίου) Πρόσβαση σε κατάλυµα

19 Οι δικαιούχοι διεθνούς προστασίας έχουν πρόσβαση σε κατάλυµα υπό όρους και περιορισµούς, ίδιους µε τους ισχύοντες για τους πολίτες τρίτων χωρών που διαµένουν νόµιµα στην Ελλάδα. Άρθρο 28 Πρ. ΑΡΘΡΟ 62 (άρθρο 32 Οδηγίας 2004/83/ΕΚ του Συµβουλίου) Ελεύθερη κυκλοφορία Επιτρέπεται η ελεύθερη κυκλοφορία των δικαιούχων καθεστώτος διεθνούς προστασίας, υπό τους ίδιους όρους και περιορισµούς µε τους ισχύοντες για τους πολίτες τρίτων χωρών που διαµένουν νόµιµα στην Ελλάδα και υπό την επιφύλαξη που έχει διατυπώσει η Ελλάδα επί του άρθρου 26 της Σύµβασης της Γενεύης. Άρθρο 29 Πρ. ΑΡΘΡΟ 63 (άρθρο 33 Οδηγίας 2004/83/ΕΚ του Συµβουλίου) Πρόσβαση σε υπηρεσίες κοινωνικής ένταξης Προκειµένου να διευκολυνθεί η ένταξη των δικαιούχων διεθνούς προστασίας στην Ελληνική κοινωνία, οι αρµόδιες αρχές υποδοχής και φιλοξενίας καταρτίζουν προγράµµατα ένταξης, τα οποία θεωρούν κατάλληλα ή δηµιουργούν προϋποθέσεις που εξασφαλίζουν την πρόσβασή τους σε παρόµοια προγράµµατα. Άρθρο 30 Πρ. ΑΡΘΡΟ 64 (άρθρο 30 Οδηγίας 2004/83/ΕΚ του Συµβουλίου) Ασυνόδευτοι ανήλικοι 1. Το συντοµότερο δυνατό από τη χορήγηση του καθεστώτος διεθνούς προστασίας, οι αρµόδιες αρχές υποδοχής και φιλοξενίας λαµβάνουν τα αναγκαία µέτρα, προκειµένου να διασφαλίσουν την εκπροσώπηση των ασυνόδευτων ανηλίκων µε το διορισµό επιτρόπου ή, όπου χρειάζεται, µε την ανάθεση τους σχετικής ευθύνης σε οργάνωση επιφορτισµένη µε τη µέριµνα και την ευηµερία ανηλίκων ή µε οποιαδήποτε άλλη ενδεδειγµένη µορφή εκπροσώπησης, συµπεριλαµβανοµένης τους βασιζόµενης στη νοµοθεσία ή σε απόφαση δικαστηρίου. 2. Οµοίως µεριµνούν ώστε οι ανάγκες του ανήλικου να καλύπτονται δεόντως κατά την εφαρµογή του παρόντος από τον διορισµένο επίτροπο ή εκπρόσωπο.

20 3. Οι αρµόδιες αρχές υποδοχής και φιλοξενίας εξασφαλίζουν τη διαµονή των ασυνόδευτων ανηλίκων είτε: α) µαζί µε τους ενήλικους συγγενείς, ή β) σε οικογένεια που θα έχει την επιµέλεια του ανηλίκου, ή γ) σε ειδικά κέντρα φιλοξενίας ανηλίκων, ή δ) σε άλλου είδους καταλύµατα κατάλληλα για ανηλίκους. Εν προκειµένω, οι απόψεις του ανήλικου λαµβάνονται υπόψη ανάλογα µε την ηλικία του και το βαθµό τους ωριµότητάς τους. 4. Τα αδέρφια παραµένουν ενωµένα, στο µέτρο του δυνατού, λαµβανοµένου υπόψη του µείζονος συµφέροντος του ενδιαφερόµενου ανηλίκου και, ειδικότερα, τους ηλικίας και του βαθµού τους ωριµότητάς του. Οι µεταβολές διαµονής των ασυνόδευτων ανηλίκων περιορίζονται στο ελάχιστο. 5. Στο πλαίσιο τους προστασίας του µείζονος συµφέροντος του ασυνόδευτου ανηλίκου οι αρµόδιες αρχές υποδοχής και φιλοξενίας καταβάλλουν προσπάθεια για τον ταχύτερο δυνατό εντοπισµό των µελών τους οικογένειάς του. Σε περιπτώσεις ενδεχόµενης απειλής κατά της ζωής ή της ακεραιότητας του ανηλίκου ή των στενών συγγενών του, ιδίως εάν έχουν παραµείνει στη χώρα καταγωγής, θα πρέπει να ληφθεί µέριµνα, ούτως ώστε η συλλογή, επεξεργασία και ανταλλαγή πληροφοριών σχετικών µε τα πρόσωπα αυτά να γίνεται σε εµπιστευτική βάση. 6. Τα άτοµα που ασχολούνται µε ασυνόδευτους ανηλίκους έχουν ήδη ή λαµβάνουν κατάλληλη κατάρτιση, όσον αφορά τους ανάγκες τους. Άρθρο 31 ΑΡΘΡΟ 65 (άρθρο 23 Οδηγίας 2004/83/ΕΚ του Συµβουλίου) ιατήρηση τους οικογενειακής ενότητας 1.- Οι αρµόδιες αρχές µεριµνούν ώστε να: α) Λαµβάνονται όλα τα αναγκαία µέτρα που διασφαλίζουν τη διατήρηση τους οικογενειακής ενότητας. Β)Τα µέλη τους οικογένειας του δικαιούχου διεθνούς προστασίας που βρίσκονται στη χώρα και δεν πληρούν ατοµικά τους προϋποθέσεις για την αναγνώριση του καθεστώτος αυτού δικαιούνται να αιτηθούν τα ευεργετήµατα που αναφέρονται στο παρόν κεφάλαιο. Τα ευεργετήµατα αυτά, εφόσον χορηγηθούν, διατηρούνται αυτοτελώς και µετά την ενηλικίωση του ανηλίκου ή τη λύση τους συζυγικής σχέσης συνεπεία διαζυγίου, χωρισµού ή θανάτου του δικαιούχου +++διεθνούς προστασίας. 2.- Η ανωτέρω παράγραφος δεν έχει εφαρµογή για το µέλος τους οικογένειας που αποκλείεται ή θα αποκλειόταν από το καθεστώς διεθνούς προστασίας, κατ εφαρµογή των Κεφαλαίων Γ και του παρόντος.

21 3.- Τα ως άνω ευεργετήµατα δεν χορηγούνται, ή περιορίζονται ή ανακαλούνται κατά περίπτωση, για λόγους εθνικής ασφάλειας ή δηµόσιας τάξης. 4.- Τα προαναφερόµενα ευεργετήµατα µπορούν να εφαρµόζονται και σε εξαρτώµενα µέλη τους οικογένειας του δικαιούχου, τα οποία αποδεδειγµένα συγκατοικούσαν µε αυτόν κατά το χρόνο τους αναχώρησης από τη χώρα καταγωγής του. 5.- Για την έγκριση χορήγηση των ευεργετηµάτων του παρόντος, στα µέλη τους οικογένειας του δικαιούχου, υποβάλλονται από αυτόν, τα ακόλουθα δικαιολογητικά τους αρµόδιες αρχές υποβολής και εξέτασης: i) αίτηση. ii) υπεύθυνη δήλωση ότι υφίσταται συµβίωση. iii) Επίσηµο αντίγραφο εγγράφου µεταφρασµένο στην Ελληνική από το οποίο να προκύπτει ο βαθµός συγγένειας των τους έλευση προσώπων µε τον δικαιούχο διεθνούς προστασίας, καθώς και η ηλικία τους. Εφόσον ο πρόσφυγας δεν µπορεί να χορηγήσει τους σχετικές επίσηµες έγγραφες αποδείξεις, οι αρχές θα λαµβάνουν υπόψη τους άλλα πρόσφορα αποδεικτικά στοιχεία. ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ζ ΙΟΙΚΗΤΙΚΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ Άρθρο 32 ΠΡ ΑΡΘΡΟ 81 (άρθρο 35 Οδηγίας 2004/83/ΕΚ του Συµβουλίου) Συνεργασία Το Τµήµα Προσφύγων Ασύλου της ιεύθυνσης Αλλοδαπών του Αρχηγείου Ελληνικής Αστυνοµίας, ορίζεται ως εθνικό σηµείο επαφής για τη διοικητική συνεργασία µε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Επίσης, λαµβάνει, σε συνεννόηση µε την Επιτροπή, όλα τα απαραίτητα µέτρα για την ανάπτυξη απ ευθείας συνεργασίας και την ανταλλαγή πληροφοριών µε τις αντίστοιχες αρχές των άλλων Κρατών Μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. ΚΕΦΑΛΑΙΟ Η ΤΕΛΙΚΕΣ ΙΑΤΑΞΕΙΣ Άρθρο 33 ΠΡ. ΑΡΘΡΟ 82 Καταργούµενες διατάξεις Από την έναρξη ισχύος του παρόντος διατάγµατος, καταργείται η διάταξη του άρθρου 6 του π.δ. 61/1999 (Α -63), καθώς και κάθε άλλη, γενική

22 ή ειδική διάταξη που αντίκειται στις διατάξεις του ή ρυθµίζει διαφορετικά τα θέµατα που αποτελούν αντικείµενο αυτού. Άρθρο 34 Έναρξη ισχύος Οι διατάξεις του παρόντος ισχύουν από 10.10.2006, πλην των διατάξεων που προβλέπουν την επιβολή κυρώσεων, οι οποίες ισχύουν από τη δηµοσίευσή του στην Εφηµερίδα της Κυβερνήσεως. Στον Υπουργό ηµόσιας Τάξης αναθέτουµε τη δηµοσίευση και εκτέλεση του παρόντος διατάγµατος.