ΚΒ Παγκύπριο Συνέδριο Διευθυντών Δημοτικής Εκπαίδευσης Ο ρόλος του Διευθυντή στη Δημιουργία του Ανθρώπινου και Δημοκρατικού Σχολείου Δρ Μάριος Στυλιανίδης ΕΔΕ, ΥΠΠ 15 Μαΐου 2012
Δομή Παρουσίασης 1. Το κυπριακό σχολείο σήμερα: φιλοσοφία και αποστολή 2. Το ανθρώπινο σχολείο μέσα από τα ΝΑΠ και ΝΩΠ 3. Το δημοκρατικό σχολείο μέσα από τα ΝΑΠ και ΝΩΠ 4. Ο ρόλος του διευθυντή: καλές πρακτικέςστρατηγικές
ΤΟ ΚΥΠΡΙΑΚΟ ςχολειο ςημερα: ΦΙΛΟςΟΦΙΑ ΚΑΙ ΑΠΟςΤΟΛΗ
Το κυπριακό σχολείο σήμερα Επαρκές και συνεκτικό σώμα γνώσεων Ιδιότητα δημοκρατικού πολίτη Κομβικές ικανότητες για τον 21 ο αιώνα ΝΑΠ (τι-πώς;) ΝΩΠ (πόσο;) Ανθρώπινο Δημοκρατικό Φιλοσοφικό υπόβαθρο
Το κυπριακό σχολείο σήμερα Επαρκές και συνεκτικό σώμα γνώσεων Ιδιότητα δημοκρατικού πολίτη Κομβικές ικανότητες για τον 21 ο αιώνα ΚΟΥΛΤΟΥΡΑ ΝΑΠ (τι-πώς;) ΝΩΠ (πόσο;) ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΜΑΘΗΣΗ ΔΟΜΕΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗ Ανθρώπινο Δημοκρατικό ΜΕΣΑ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ Φιλοσοφικό υπόβαθρο ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ
ΤΟ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΑ ΝΑΠ ΚΑΙ ΝΩΠ
Ανθρώπινο Σχολείο Σχολείο για όλους, χωρίς απoκλεισμούς Σεβασμός της παιδικής ηλικίας Σεβασμός ανθρώπινης αξιοπρέπειας Χαρακτηριστικά Σχολικό περιβάλλον χωρίς άγχος Χαρά της μάθησης
Ανθρώπινο σχολείο: πρόνοιες στα ΝΑΠ-ΝΩΠ 1 2 3 4 ΜΕΙΩΣΗ ΥΛΗΣ ΜΕΙΩΣΗ ΧΡΟΝΟΥ ΔΙΔΑΣΚΑ- ΛΙΑΣ ΑΥΞΗΣΗ ΧΡΟΝΟΥ ΔΙΑΛΕΙΜ- ΜΑΤΟΣ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΤΜΗΜΑΤΟΣ
Ανθρώπινο σχολείο: πρόνοιες στα ΝΑΠ-ΝΩΠ 5 6 7 ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΘΕΜΑΤΑ ΠΙΟ ΚΟΝΤΑ ΣΤΗ ΖΩΗ ΚΑΙ ΤΟΝ ΑΝΘΡΩΠΟ ΜΕΘΟΔΟΙ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ ΚΑΙ ΜΑΘΗΣΗΣ ΠΙΟ ΚΟΝΤΑ ΣΤΟ ΠΑΙΔΙ ΣΜΙΚΡΥΝΣΗ ΧΑΣΜΑΤΟΣ ΑΠO ΤΑΞΗ ΣΕ ΤΑΞΗ ΚΑΙ ΒΑΘΜΙΔΑ ΣΕ ΒΑΘΜΙΔΑ
ΤΟ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΑ ΝΑΠ ΚΑΙ ΝΩΠ
Δημοκρατικό Σχολείο Όλα τα παιδιά αποκτούν όλα τα εφόδια Κοινό σχολικό περιβάλλον για όλα τα παιδιά Παιδαγωγική διαφοροποίηση «Ζώνη επικείμενης ανάπτυξης» Χαρακτηριστικά Κάθε παιδί είναι διαφορετικό Μπορεί να κάνει μόνο του Μπορεί με βοήθεια Δεν μπορεί ακόμη και με βοήθεια
Δημοκρατικό σχολείο: πρόνοιες στα ΝΑΠ-ΝΩΠ Δημοκρατική Πολιτότητα Βασικές Ικανότητες Μεθοδολογία Δημοκρατικότητα και κοινωνική υπευθυνότητα: νέα μαθήματα, νέα θέματα Σχολείο εργαστήριο: -Κριτική σκέψη -Δημιουργικότητα -Συνεργασία Παιδαγωγική Διαφοροποίηση Ενεργητική, Βιωματική και Συνεργατική μάθηση
Δημοκρατικό σχολείο: πρόνοιες στα ΝΑΠ-ΝΩΠ Διαφορετική ετοιμότητα Παιδιά σε διαφορετικό επίπεδο ετοιμότητας Πρόνοιες στα ΝΑΠ (π.χ. κλίμακες μαθηματικών που εκτείνονται σε δυο-τρεις τάξεις) Κατ οίκον εργασία Δεν καταργείται, αν και περιορίζεται Εμπέδωση Η «καρδιά» του δημοκρατικού σχολείου
Γιατί Εμπέδωση; Εξασφάλιση επιπρόσθετου χρόνου στη διάθεση μαθητή & εκπαιδευτικού «Δικλείδα ασφαλείας» για επίτευξη όλων των στόχων του ΑΠ για όλα τα παιδιά Επιπρόσθετη διαδικασία ενδυνάμωσης και ενίσχυσης των μαθητών στο δημοτικό σχολείο για καλύτερα αποτελέσματα στη συνέχεια
Οι δυο βασικοί σκοποί της Εμπέδωσης
Εμπέδωση και κατ οίκον εργασία Κατ οίκον συνδιδασκαλία γονιού ΕΜΠΕΔΩΣΗ -Ευχάριστη και δημιουργική δραστηριότητα -Ευκαιρία επικοινωνίας γονιού και παιδιού και παρακολούθησης της προόδου του + Μεσαίο επίπεδο -
Τι μπορεί να περιλαμβάνει Εξατομίκευση διδασκαλίας Στήριξη, ενδυνάμωση, καθοδήγηση των παιδιών Πολλαπλές ευκαιρίες και χρόνος για: Στήριξη στα παιδιά που αντιμετωπίζουν δυσκολίες πυρηνικές γνώσεις Δραστηριότητες εμπλουτισμού και εμβάθυνσης Θεραπευτική εργασία για κάλυψη προηγούμενων κενών
Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗ ΚΑΛΕΣ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ - ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΕΣ
Σχολική ηγεσία: η δύναμη που κρύβει μέσα της 1) Επιτυχία καινοτομιών και μεταρρυθμίσεων Γεφυροποιός μεταξύ εσωτερικών διαδικασιών σχολικής βελτίωσης και εξωτερικών μεταρρυθμιστικών μέτρων 2) Συμβολή στη βελτίωση της μάθησης μέσα από: Παρώθηση-κίνητρα στους εκπαιδευτικούς Ενίσχυση δυνατοτήτων των εκπαιδευτικών Δημιουργία κατάλληλου σχολικού κλίματος και μαθησιακού περιβάλλοντος ΟΟΣΑ (2008)
Καθορισμός Οράματος, Αξιών και Κατεύθυνσης Βελτίωση Συνθηκών Μάθησης & Διδασκαλίας Αναδόμηση, Ανασχεδιασμός Ρόλων και Ευθυνών Οικοδόμηση Σχέσεων Συνεργασίας με Φορείς Εκτός Σχολείου ΟΚΤΩ ΒΑΣΙΚΟΙ ΡΟΛΟΙ ΤΟΥ ΠΕΤΥΧΗΜΕΝΟΥ ΣΧΟΛΙΚΟΥ ΗΓΕΤΗ Ενίσχυση της Ποιότητας Διδασκαλίας και Μάθησης Οικοδόμηση Σχέσεων Συνεργασίας Εντός του Σχολείου Συμβολή στην Επαγγελματική Ανάπτυξη του Προσωπικού Στήριξη και Εμπλουτισμός Προγραμμάτων Σπουδών
ΚΑΛΕΣ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ-ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΕΣ 1 Καθορίζω Όραμα, Αξίες και Κατεύθυνση Ρόλοι οραματιστή, ηγέτη, εμπνευστή και καθοδηγητή Ξεκάθαρο και σαφές όραμα για το Ανθρώπινο και Δημοκρατικό Σχολείο (ΑΔΣ) Δέσμευση όλων στην υλοποίηση του οράματος Υψηλές προσδοκίες Στοχευμένες και συγκροτημένες δράσεις, παρακολούθηση-εποπτεία, αυτοαξιολόγηση Συνέπεια οράματος-δράσης
ΚΑΛΕΣ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ-ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΕΣ 2 Βελτιώνω Συνθήκες Μάθησης & Διδασκαλίας Ρόλοι υποστηρικτή, ενισχυτή και διευκολυντή για συνεχή βελτίωση των συνθηκών μάθησης: Προμήθεια νέων βιβλίων και μέσων από Αποθήκη Δημιουργία τράπεζας υλικού εκεί που χρειάζεται Οργάνωση μέσων-υλικών σχολείου Συνεχής φροντίδα για υλικοτεχνική υποδομή, εξοπλισμό και άνετες συνθήκες μάθησης Ευχάριστο και καθαρό μαθησιακό περιβάλλον (παιχνίδια, ανέσεις, παιδικά χρώματα, κ.λπ.). Ευημερία μαθητών
ΚΑΛΕΣ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ-ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΕΣ 3 Αναδομώ, Ανασχεδιάζω Ρόλους και Ευθύνες Ρόλοι υποστηρικτή της αλλαγής, μετασχηματιστικού ηγέτη και καινοτόμου διευθυντή Μεταβίβαση εξουσιών και ευθύνης σε άτομα ή ομάδες - Κατανεμημένη ηγεσία: Συντονιστές ανά γνωστικό αντικείμενο Συντονισμός Εμπέδωσης, Επιμόρφωσης, Υλοποίησης σχεδίου δράσης για ΝΑΠ κ.ά. Μικρά αλλά σταθερά βήματα Μηχανισμοί παρακολούθησης προόδουαξιολόγησης Restructuring vs Reculturing
ΚΑΛΕΣ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ-ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΕΣ 4 Ενισχύω την Ποιότητα Διδασκαλίας και Μάθησης Ρόλοι παιδαγωγικού συμβούλου και καθοδηγητή διασφάλιση ποιότητας Τα σχολεία υπάρχουν για να μαθαίνουν οι μαθητές Βασικό κριτήριο στη λήψη αποφάσεων η μάθηση του μαθητή και οι αρχές του ΑΔΣ Έμφαση στη διαφοροποίηση διδασκαλίας και μάθησης Συνεχής παρακολούθηση προόδου και αξιολόγηση αποτελεσμάτων Ρυθμίσεις για ανταλλαγή εμπειριών και καλών πρακτικών μεταξύ συναδέλφων
ΚΑΛΕΣ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ-ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΕΣ 5 Στηρίζω και Εμπλουτίζω τα Προγράμματα Σπουδών Ρόλος υποστηρικτή και ενισχυτή των νέων ΠΣ Συνεχής παρακολούθηση της εφαρμογής των νέων ΠΣ Καταγραφή προβλημάτων και δυσκολιών που εντοπίζονται και προσπάθειες επίλυσής τους Αναζήτηση βοήθειας από οικείο επιθεωρητή, συμβούλους, ΠΙ κ.λπ. Τεκμηριωμένες εισηγήσεις προς το ΥΠΠ για βελτίωση
ΚΑΛΕΣ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ-ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΕΣ 6 Συμβάλλω στην Επαγγελματική Ανάπτυξη του Προσωπικού Ρόλος ενδυναμωτή και ενισχυτή της επάρκειας και του επαγγελματισμού όλων Ανάπτυξη ανθρώπινου δυναμικού με γνώσεις, δεξιότητες και διάθεση για υλοποίηση του ΑΔΣ Νέες μορφές επαγγελματικής ανάπτυξης: Δίκτυα μάθησης σχολείων ή ομάδων εκπαιδευτικών με κοινό ενδιαφέρον Διευθετήσεις για ανταλλαγή εμπειριών και συζήτηση καλών πρακτικών Παρακολούθηση διδασκαλίας μεταξύ συναδέλφων και συζήτηση καλών πρακτικών Αξιοποίηση συμβούλων ή μελών του προσωπικού
ΚΑΛΕΣ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ-ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΕΣ 7 Οικοδομώ Σχέσεις Συνεργασίας Εντός του Σχολείου Ανθρώπινος και δημοκρατικός διευθυντής Ευαισθησία και κατανόηση στα προβλήματα μαθητών, γονιών, εκπαιδευτικών Συναισθηματική νοημοσύνηενσυναίσθηση Ανάπτυξη ειλικρινών σχέσεων και αμοιβαίας εμπιστοσύνης Αυθεντικός, ευέλικτος-όχι δογματικός Το λάθος ως εμπειρία μάθησης αντί τιμωρίας
ΚΑΛΕΣ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ-ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΕΣ 8 Οικοδομώ Σχέσεις Συνεργασίας με φορείς εκτός σχολείου Στενή συνεργασία με τοπική κοινότητα και άλλους φορείς Οι φορείς με τους οποίους συνεργάζομαι βλέπουν το σχολείο μου ως ΑΔΣ; Αν όχι τι μπορεί να φταίει; Άνοιγμα του σχολείου στην κοινωνία Αξιοποίηση ευκαιριών και προκλήσεων του εξωτερικού περιβάλλοντος και συνέργειες για προώθηση των στόχων του ΑΔΣ Συνεργασία με φορείς που υπηρετούν τις αξίες του ανθρώπου και της δημοκρατίας
H συμβολή του διευθυντή Ανθρώπινο και δημοκρατικό σχολείο ΣΥΝΕΧΕΣ ΤΑΞΙΔΙ ΠΑΡΑ ΠΡΟΟΡΙΣΜΟΣ ΠΙΣΤΗ ΚΑΙ ΠΡΟΣΗΛΩΣΗ ΣΤΟ ΟΡΑΜΑ ΚΑΙ ΤΙΣ ΑΞΙΕΣ ΤΟΥ ΑΔΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ, ΔΡΑΣΕΙΣ, ΑΥΤΟΑΞΙΟΛΟΓΗ- ΣΗ, ΚΟΥΛΤΟΥΡΑ ΑΔΣ ΚΑΤΑΝΟΗΣΗ ΑΝΘΡΩΠΩΝ ΚΑΙ ΣΥΜΒΟΛΗ ΣΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥ- ΞΗ ΤΟΥΣ ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΤΗΣ ΜΑΘΗΣΗΣ ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ Σύγχρονα προγράμματα επαγγελματικής ανάπτυξης του διευθυντή
http://www.moec.gov.cy/dde/anaptyxi_veltiosi_scholeiou/
Επιλογικά «Τα προβλήματα είναι οι φίλοι μας, είναι οι ευκαιρίες για να αντιδράσουμε σε πραγματικά ζητήματα με δημιουργικές λύσεις, και σηματοδοτούν την πορεία για σημαντικές αλλαγές και πρόοδο. Οι αποτελεσματικοί οργανισμοί αγκαλιάζουν περισσότερο παρά αποφεύγουν τα προβλήματα» Michael Fullan