ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Έργο «Εκπαίδευση αλλοδαπών και παλιννοστούντων μαθητών» Δράση: Επιμόρφωση εκπαιδευτικών και μελών της εκπαιδευτικής κοινότητας Υποδράση: Ενδοσχολική Επιμόρφωση, Επιστ.υπεύθυνη: Μαρία Λιακοπούλου
Εισαγωγή στη θεματική: Διαστάσεις της πολυμορφίας της σύγχρονης σχολικής τάξης: Η διαφοροποίηση της διδασκαλίας Επιμορφωτής: Κωνσταντίνος Κλουβάτος, Δάσκαλος ειδικής αγωγής M.Ed. - Διδάκτορας Επιστημών της Αγωγής Σχολικός Σύμβουλος 3 ης Περιφέρειας Δημοτικής Εκπαίδευσης Ν. Κυκλάδων
Δομή και περιεχόμενο του σεμιναρίου Α μέρος: Χαρακτηριστικά και αρχές διαχείρισης της πολυμορφίας της σχολικής τάξης Β μέρος: Καλές πρακτικές διαφοροποίησης της διδασκαλίας
Διδακτικοί στόχοι (1): Εξοικείωση με την έννοια της πολυπολιτισμικότητας και της πολυμορφίας του μαθητικού πληθυσμού και αναγνώριση των διδακτικών προβλημάτων που προκαλούν αυτές Αναγνώριση και περιγραφή των διαφορετικών μαθησιακών προφίλ των μαθητών και συνεκτίμησή τους στο σχεδιασμό της διδασκαλίας Σχεδιασμός και εφαρμογή διαφοροποιημένων διδακτικών προσεγγίσεων σε ανομοιογενείς μαθητικούς πληθυσμούς
Διδακτικοί στόχοι (2): Αναστοχαστική αξιολόγηση της ακολουθούμενης διδακτικής διαδικασίας και των μαθησιακών της αποτελεσμάτων. Αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών στη διαφοροποίηση της διδασκαλίας Χρήση εναλλακτικών τρόπων αξιολόγησης των μαθητών Προτάσεις «καλών πρακτικών» ενδυνάμωσης της ενσυναίσθησης και του διαπολιτισμικού διαλόγου στην τάξη και στο ευρύτερο σχολικό περιβάλλον
Μεθόδευση (1) Αρχικά θα αναπτυχθεί το θεωρητικό πλαίσιο της διαπολιτισμικότητας και θα εξεταστούν ενδεικτικές περιπτώσεις πολιτισμικής ή άλλης πολυμορφίας τάξεων (παρουσίαση συζήτηση) Θα συζητηθούν οι απαιτήσεις διαφοροποίησης που προκύπτουν λόγω της ανομοιογένειας των γνωστικών προφίλ του μαθητικού πληθυσμού (συζήτηση) Θα εξεταστεί ενδεικτική περίπτωση ανομοιογενούς σχολικής τάξης (παρουσίαση συζήτηση μελέτη περίπτωσης) Θα ζητηθεί από τους επιμορφούμενους να περιγράψουν τα μαθησιακά προφίλ των μαθητών της μελέτης περίπτωσης (δραστηριότητα)
Μεθόδευση (2) Θα ζητηθεί από τους εκπαιδευτικούς να προτείνουν πρακτικές διαφοροποίησης της διδασκαλίας για συγκεκριμένο διδακτικό αντικείμενο (π.χ. γλωσσικό μάθημα) λαμβάνοντας υπόψη τα διαφορετικά μαθησιακά προφίλ των μαθητών της μελέτης περίπτωσης (ομαδοσυνεργατική δραστηριότητα) Με βάση τη δεδομένη μελέτη περίπτωσης ανομοιογενούς τάξης, θα ζητηθεί από τους εκπαιδευτικούς να συνεργαστούν για τη συγκρότηση μαθητικών ομάδων και την αιτιολόγηση των επιλογών τους (ομαδοσυνεργατική δραστηριότητα) Θα συζητηθούν η διαδικασία και τα κριτήρια αξιολόγησης της διαφοροποιημένης διδασκαλίας (δραστηριότητα)
Βιβλιογραφία http://1dim-naxou.kyk.sch.gr/sxoliki_taxi.htm (Επιμορφωτικό υλικό από το πρόγραμμα: «Ταχύρρυθμα επιμορφωτικά σεμινάρια στη Διαχείριση προβλημάτων σχολικής τάξης». http://users.sch.gr/vamvaka/el-portfolio-multilanguagemean/?lang=gr http://www.diaforopoiisi.net/web/orismos.html http://www.kleidiakaiantikleidia.net http://www.focusonchild.gr/school-for-everyone.html
Κεσίσογλου Γ. (2007). «Διεθνής βιβλιογραφική ανασκόπηση του ζητήματος της δεύτερης γενιάς μεταναστών» http://www.antigone.gr/listpage/selected_publications/inter national Σύγχρονες Προσεγγίσεις στη Διδασκαλία και τη Μάθηση: Διαφοροποίηση της Διδασκαλίας. Ημερίδα του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, 26/02/2011. Στο διαδίκτυο: http://www.pre.uth.gr/main/index.php?option=com_conten t&view=article&id=379:imerida-diaforopiimenididaskalia&catid=38:conferences&itemid=49
Τσένου, Δ. (2010). Η διαπολιτισμική εκπαίδευση μέσα από τα νέα βιβλία του Δημοτικού Σχολείου, Eπιστημονικό Bήμα, τ. 12, σσ. 201-205. ΥΠΕΠΘ / Παιδαγωγικό Ινστιτούτο (2002). Διαθεματικό Ενιαίο Πλαίσιο Προγραμμάτων Σπουδών. Αναλυτικά Προγράμματα Σπουδών, τόμος Α. Αθήνα. Γκόβαρης, Χ. (2005). «Η διαπολιτισμική εκπαίδευση ως αντικείμενο επιμόρφωσης των εκπαιδευτικών», στο: Βρατσάλης, Κ. Διδακτική εμπειρία και παιδαγωγική θεωρία, Αθήνα, Νήσος, σσ.273-290. Γκότοβος Α. (2003). Εκπαίδευση και ετερότητα - Ζητήματα διαπολιτισμικής παιδαγωγικής. Αθήνα, Μεταίχμιο. Δραγώνα Θ. (2004). Κοινωνικοπολιτισμικό πλαίσιο της εκπαίδευσης - Στερεότυπα και προκαταλήψεις, Παν. Αθηνών, ΥΠΕΠΘ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ (2008). Πράσινη Βίβλος Μετανάστευση και κινητικότητα: προκλήσεις και ευκαιρίες για τα εκπαιδευτικά συστήματα της ΕΕ, COM Καγκά Ευ. (2002). Γλωσσική και πολιτισμική πολυμορφία: Διαθεματικές προσεγγίσεις στις ξένες γλώσσες, Επιθεώρηση Εκπαιδευτικών Θεμάτων 7. Αθήνα: Π.Ι., σσ. 66-71. Κανακίδου Ε. & Παπαγιάννη Β. (1994). Διαπολιτισμική Αγωγή, Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα. Κοινό Πλαίσιο Αναφοράς για τις γλώσσες. Στρασβούργο, Συμβούλιο της Ευρώπης.
Κουτσελίνη, Μ. (2006). Διαφοροποίηση Διδασκαλίας Μάθησης σε τάξεις μικτής ικανότητας : Φιλοσοφία και έννοια, προσεγγίσεις και εφαρμογές. Τόμος Α. Λευκωσία: Παγκύπριο Συνέδριο Παιδαγωγικής Εταιρείας Κύπρου. Λιακοπούλου Μ. (2007). «Η προετοιμασία των εκπαιδευτικών πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης για το πολυπολιτισμικό σχολείο: Ένα σχέδιο προγράμματος κατάρτισης και επιμόρφωσης», Παιδαγωγική Επιθεώρηση, αρ. 44, Ατραπός Νικολάου Γ. (2000). Ένταξη και εκπαίδευση των αλλοδαπών μαθητών στο δημοτικό σχολείο. Από την ομοιογένεια στην πολυπολιτισμικότητα. Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα. Παπαχρήστος, Κ. (2005), «Μετανάστευση, Εκπαίδευση και Τοπική Αυτοδιοίκηση: Διαπολιτισμική προσέγγιση», Περιοδικό: Εκπαιδευτική Κοινότητα, τχ. 75, Αύγουστος Οκτώβριος 2005, Αθήνα, σσ.34-40. Παπαχρήστος, Κ. (2005). «Η Διαπολιτισμικότητα αφορά το Ολοήμερο Σχολείο; Οι απόψεις των Εκπαιδευτικών Π.Ε.»,στο: Πρακτικά του 8ου Διεθνούς Συνεδρίου με θέμα: Διαπολιτισμική Εκπαίδευση-Ελληνικά ως Δεύτερη ή Ξένη Γλώσσα, Κέντρο Διαπολιτισμικής Εκπαίδευσης (ΚΕ.Δ.ΕΚ.) - Π.Τ.Δ.Ε. Πανεπιστημίου Πατρών, Πάτρα, 8-10 Ιουλίου 2005, τομ. ΙΙ, Κέντρο Διαπολιτισμικής Εκπαίδευσης (ΚΕ.Δ.ΕΚ.) - Π.Τ.Δ.Ε. Πανεπιστημίου Πατρών, Πάτρα, 2005, σσ. 340-352. Πολυχρονοπούλου, Σ. (2003). Παιδιά και έφηβοι με ειδικές ανάγκες και δυνατότητες. Σύγχρονες τάσεις εκπαίδευσης και ειδικής υποστήριξης, τόμος Α', Αθήνα.
Σας ευχαριστώ πολύ! Κων/νος Κλουβάτος Σχολ. Σύμβουλος 3 ης Περιφέρειας Π.Ε. Κυκλάδων klouvatos@sch.gr