ΠΡΟΣ την Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας Πειραιώς 132 118 54 Αθήνα Υπόψη : Προέδρου, ρ. Ν. Βασιλάκου Αθήνα, 26 Ιουλίου 2012 Θέμα: Συμμετοχή στη ημόσια ιαβούλευση σχετικά με τις τροποποιήσεις του Κώδικα Συναλλαγών Ηλεκτρικής Ενέργειας και του Κώδικα ιαχείρισης του Συστήματος που αφορούν τη λειτουργία Κατανεμόμενων Μονάδων ΣΗΘΥΑ Αξιότιμε κ. Πρόεδρε, Με τις προτεινόμενες τροποποιήσεις του Κώδικα Συναλλαγών Ηλεκτρικής Ενέργειας και του Κώδικα Διαχείρισης του Συστήματος επιχειρείται για πολλοστή φορά η αναγνώριση της ύπαρξης και των ιδιαιτεροτήτων της τεχνολογίας της συμπαραγωγής ηλεκτρισμού και θερμότητας, σε επίπεδο κανονιστικού πλαισίου που διέπει τη λειτουργία της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας. Στην προσπάθεια αυτή εντοπίζονται και πάλι ελλείψεις, μεταξύ των οποίων η ένταξη του ορισμού της τεχνολογίας της συμπαραγωγής ως τεχνολογίας παράγουσας ηλεκτρική ενέργεια, όπως ορίζεται στο Νόμο 3734/2009. Η επικείμενη ευχόμεθα τροποποίηση των Κωδίκων έρχεται σε συνέχεια δημοσίων διαβουλεύσεων αλλά και γνωμοδοτήσεων εκ μέρους της ΡΑΕ (βλ. 332 Α /2006, 241/2010), οι οποίες ωστόσο ουδέποτε ενσωματώθηκαν στους Κώδικες. Συγχρόνως, πρέπει να υπογραμμιστεί ότι η διαχρονική ολιγωρία ή και ευθεία άρνηση της Ελληνικής Διοίκησης να συμμορφωθεί με τις επιταγές της Οδηγίας 2004/8/ΕΚ, αναφορικά με την προτεραιότητα έγχυσης της παραγόμενης από ΣΗΘΥΑ ηλεκτρικής ενέργειας και την εν γένει αναγνώριση των ωφελημάτων που απορρέουν από τη συγκεκριμένη τεχνολογία συμπεριλαμβανομένων των βιομηχανικών εφαρμογών της, έχει οδηγήσει σε σημαντικές και πολλαπλές παρεμβάσεις από θεσμικά όργανα (εθνικά και κοινοτικά). Για το Σταθμό Συμπαραγωγής Ηλεκτρισμού και Θερμότητας της Αλουμίνιον ΑΕ, η παράλειψη της Διοίκησης να εφαρμόσει τις προβλέψεις της Οδηγίας και η ευθεία παρεμπόδιση, η οποία έχει αναγνωριστεί ρητώς από το αρμόδιο Υπουργείο (με την αρ. Φ81.4(2.1.3)/7440/41/01.04.2011 απόφαση του Γενικού Γραμματέα), της ολοκλήρωσης της αδειοδότησης της εν λόγω Εγκατάστασης, έχει προκαλέσει τεράστιες οικονομικές ζημιές η ανάλυση των οποίων δεν είναι αντικείμενο της παρούσης διαβούλευσης. Ειδικότερα ως προς τα ανωτέρω η ΡΑΕ, όπως και τα επιβλεπόμενα από αυτήν θεσμικά όργανα ΑΔΜΗΕ και ΛΑΓΗΕ, θεωρούμε ότι τελεί ασφαλώς σε γνώσει των της σχετικής εθνικής και ευρωπαϊκής νομοθεσίας, ιδίως έπειτα από (α) τις τρεις ξεκάθαρες και δριμείες επιστολές/παρεμβάσεις της Γενικής Διεύθυνσης Ενέργειας
της Ευρωπαϊκής Επιτροπής από το Σεπτέμβριο του 2010 μέχρι σήμερα προς το ΥΠΕΚΑ, το περιεχόμενο των οποίων περιελήφθη και στο από 9.2.2012 [SWD(2012) 13 final] έγγραφο εργασίας της Ε. Επιτροπής, (β) την από 12.9.2011 σαφή απάντηση του Ευρωπαίου Επιτρόπου σε ερώτηση του Ευρωβουλευτή κου Τρεμόπουλου, (γ) τη Γνωμοδότηση του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους υπ αριθ. 18/2011, (δ) τις πολυάριθμες παρεμβάσεις συμπαραγωγών και θεσμικών παραγόντων της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας της χώρας (ΕΣΣΗΘ, ΕΣΑΗ) και βεβαίως (ε) το νόμο 4001/2011 (άρθρο 197 3) και (στ) την υπ αριθ. Δ5 ΗΛ/Γ/Φ1/749/21.3.2012 Υπουργική Απόφαση. Οκτώ χρόνια μετά τη θέση σε ισχύ της Οδηγίας 2004/8/ΕΚ, έξι χρόνια μετά την πρώτη Γνωμοδότηση της ΡΑΕ και την συνακόλουθη διαβούλευση, δύο χρόνια μετά την δεύτερη Γνωμοδότηση της ΡΑΕ και ένα χρόνο μετά την ενσωμάτωση του τρίτου πακέτου μέτρων με το Νόμο 4001/2011, ελπίζουμε και ευχόμαστε να επιτευχθεί δια μέσου αυτής της δημόσιας διαβούλευσης η ολοκλήρωση της διαδικασίας ενσωμάτωσης της τεχνολογίας αυτής στους Κώδικες. Εξάλλου, ακριβώς αυτή η κατάσταση οδηγεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στην εκκίνηση διαδιασίας παραβιάσεως εναντίον της Ελλάδας. Είναι ξεκάθαρο ότι τόσο σε ευρωπαϊκό όσο και σε εθνικό επίπεδο επιβάλλεται η διασφάλιση οικονομικά αποτελεσματικής προτεραιότητας έγχυσης για μονάδες ΣΗΘΥΑ, ώστε να παρέχεται επαρκές κίνητρο και ασφάλεια στους επενδυτές προκειμένου να προαχθεί η συγκεκριμένη τεχνολογία που συμβάλλει στους κοινοτικούς στόχους για εξοικονόμηση ενέργειας και μείωση των εκπομπών, συνεκτιμώντας την επιβεβλημένη ευελιξία της τιμής με βάση τη διακύμανση των τιμών του φυσικού αερίου (gas indexed), κάτι το οποίο έχει ήδη ενσωματωθεί στην Ελληνική νομοθεσία (για τις εγκαταστάσεις ΣΗΘΥΑ έως 35ΜW) με το ν. 3851/2010. Τα προαναφερόμενα αποτυπώνονται με σαφήνεια και στην Πρόταση της νέας Οδηγίας για την ενεργειακή απόδοση και την κατάργηση των οδηγιών 2004/8/EΚ και 2006/32/EΚ [COM(2011)370 τελικό] που προάγει τολμώντας ακόμη και την υποχρεωτικότητα σε ορισμένες περιπτώσεις τη συγκεκριμένη τεχνολογία (ΣΗΘ) τονίζοντας ότι: «για τη μεγιστοποίηση της εξοικονόμησης ενέργειας και για να μη χαθούν ευκαιρίες εξοικονόμησης ενέργειας, θα πρέπει να δοθεί μεγαλύτερη προσοχή στις συνθήκες λειτουργίας των μονάδων συμπαραγωγής» υπογραμμίζοντας ότι θα πρέπει να αρθούν οι ρυθμιστικοί και μη φραγμοί που παρεμποδίζουν την ανάπτυξη του σημαντικού συμπαραγωγικού δυναμικού πανευρωπαϊκά. Επί των προτεινόμενων παρεμβάσεων στους Κώδικες: Ως εισαγωγική παρατήρηση επισημαίνουμε ότι θα πρέπει να γίνει σαφές και αδιαμφισβήτητο πως όπου στους Κώδικες γίνεται αναφορά σε Μονάδες ΑΠΕ & ΣΗΘ/ΣΗΘΥΑ δεν καταλαμβάνονται οι Κατανεμόμενες Μονάδες Συμπαραγωγής (ΚΜΣ), δηλ. οι Μονάδες Μερικής Συμπαραγωγής εγκατεστημένης ισχύος άνω των 35MW. Η ΡΑΕ οφείλει να μεριμνήσει ώστε να αποφευχθεί η σύγχυση που ενδέχεται να δημιουργηθεί από την εναλλάξ χρήση των όρων στους Κώδικες ώστε να
εξασφαλιστεί η συνέπεια των δύο κειμένων (ΚΣΗΕ και ΚΔΣ). Το αυτό ισχύει και για άλλους όρους που απαντώνται στους δύο Κώδικες με διαφορετική ενίοτε έννοια (ενδεικτικά ο όρος Σύστημα που χρησιμοποιείται κατά διαφορετικό τρόπο στον ΚΔΣ και στον ΚΣΗΕ που περιλαμβάνει και την έννοια του Δικτύου κλπ). Επιπλέον, όπως προαναφέρθηκε, είναι επιβεβλημένο να συμπεριληφθεί πέραν των υφιστάμενων τεχνολογιών μία χωριστή αναφορά στη Συμπαραγωγή Ηλεκτρισμού και Θερμότητας υιοθετώντας τον ορισμό που περιλαμβάνεται στο ν. 3734/2009 (ενδ. στο άρθρο 241 22 ΚΔΣ) και καταδεικνύοντας την ιδιαιτερότητα της εν λόγω τεχνολογίας που συνίσταται στη συνδυασμένη παραγωγή χρήσιμης θερμότητας (ωφέλιμου ατμού) και ηλεκτρικής ενέργειας (ως παραπροϊόν της διαδικασίας), γεγονός που θα επιτρέψει στους φορείς εφαρμογής των Κωδίκων σε καθημερινή βάση να συνεκτιμούν ουσιωδώς τα χαρακτηριστικά αυτά στο πλαίσιο της κατανομής των εν λόγω μονάδων. Υπό αυτή την έννοια ένα μέρος των εισηγούμενων από την Εταιρεία μας προσαρμογών των Κωδίκων αποσκοπεί στο να λαμβάνεται υπόψη η ανάγκη εξυπηρέτησης των θερμικών φορτίων από Κατανεμόμενες Μονάδες Συμπαραγωγής (ΚΜΣ), η οποία διέπει το σύνολο της παραγωγικής συμπεριφοράς τους, ιδίως όταν συνδέονται με βιομηχανικές μονάδες (όπως η βιομηχανία παραγωγής αλουμίνας της Εταιρείας μας) των οποίων η λειτουργία εξαρτάται πλήρως από την παροχή συγκεκριμένων ποσοτήτων ατμού. Α) Επί των άρθρων του Κώδικα Συναλλαγών Ηλεκτρικής Ενέργειας (οι προσθήκες σημειώνονται με υπογράμμιση): Η παράγραφος 7 του άρθρου 23 του ΚΣΗΕ και αφορά στη λειτουργική αλληλεξάρτηση μονάδων οφείλει να περιληφθεί αυτούσια και στο Άρθρο 4 (κεφάλαιο 1) του ΚΔΣ, σύμφωνα άλλωστε και με τα οριζόμενα στο ίδιο το άρθρο, όπου τονίζεται η δυνατότητα υπαγωγής μονάδων για τις οποίες υφίσταται λειτουργική αλληλεξάρτηση στις διατάξεις του ΚΣΗΕ και του ΚΔΣ ανά Σταθμό ή συγκρότημα Μονάδων ή αεριοστροβιλικό συνδυασμένο ή ανοικτό κύκλο παραγωγής, αντίστοιχα. Το τρίτο και τέταρτο εδάφιο του άρθρου 28 4 να αντικατασταθούν ως εξής: «Η ποσότητα αυτή δεν μπορεί να είναι μεγαλύτερη της αντίστοιχης Ποσότητας Προτεραιότητας Κατανεμόμενης Μονάδας ΣΗΘΥΑ, Ep, όπως αυτή ορίζεται στην Απόφαση Έγκρισης Ειδικών Λειτουργικών Όρων. Η Δήλωση Προτεραιότητας ΚΜΣ πρέπει να συνοδεύεται, για κάθε περίπτωση παρέκκλισης από την Ποσότητα Ep, από σχετική τεκμηρίωση η οποία βασίζεται στις ανάγκες παραγωγής χρήσιμης θερμικής ενέργειας και από υποβολή αντίστοιχης Δήλωσης Ολικής ή Μερικής Μη Διαθεσιμότητας της Μονάδας κατά το Άρθρο 39.» Το δεύτερο εδάφιο του άρθρου 28 7 να αντικατασταθεί ως εξής: «Οι αιτήσεις τροποποίησης πρέπει να συνοδεύονται από τεκμηρίωση της αναγκαιότητας τροποποίησης η οποία να βασίζεται στις ανάγκες παραγωγής χρήσιμης θερμικής ενέργειας που δικαιολογούν τη μειωμένη διαθεσιμότητα
της εκάστοτε Μονάδας σε σχέση με την ισχύουσα κατά την υποβολή της Δήλωσης Προτεραιότητας ΚΜΣ και από υποβολή αντίστοιχης Δήλωσης Ολικής ή Μερικής Μη Διαθεσιμότητας της Μονάδας κατά το Άρθρο 39.» Στο Άρθρο 44, να προστεθεί 8α ως εξής: «Η Δήλωση Τεχνοοικονομικών Στοιχείων ΚΜΣ είναι σύμφωνη με την Απόφαση Έγκρισης Ειδικών Λειτουργικών Όρων, και λαμβάνει υπόψη τις εκάστοτε λειτουργικές ανάγκες παραγωγής χρήσιμης θερμότητας της ΚΜΣ». Στο άρθρο 84 1 να αντικατασταθεί ως εξής, στο πρότυπο της ρύθμισης του άρθρου 2 3 ΚΣΗΕ (σχετικά με την εγγραφή στο μητρώο συμμετεχόντων): «Ειδικά για τους κατόχους άδειας παραγωγής Κατανεμόμενων Μονάδων ΣΗΘΥΑ, ο Λειτουργός της Αγοράς συνάπτει εντός προθεσμίας οκτώ (8) εργάσιμων ημερών από την υποβολή σχετικής αίτησης, εφόσον έχει προσκομιστεί η Απόφαση Έγκρισης Ειδικών Λειτουργικών Όρων και ο φάκελος είναι πλήρης, Συμπληρωματική Σύμβαση Πώλησης Ηλεκτρικής Ενέργειας η οποία είναι αναπόσπαστο μέρος της αντίστοιχης Σύμβασης Συναλλαγών ΗΕΠ. Έως την υπογραφή της Συμπληρωματικής Σύμβασης Πώλησης Ηλεκτρικής Ενέργειας, οι Κατανεμόμενες Μονάδες ΣΗΘΥΑ αποζημιώνονται σύμφωνα µε τις διατάξεις της Σύμβασης Συναλλαγών ΗΕΠ, εκτός εάν έχουν τεθεί σε δοκιμαστική λειτουργία ΣΗΘΥΑ, οπότε ισχύουν οι διατάξεις για τις ΑΠΕ/ΣΗΘΥΑ.» Β) Επί των άρθρων του Κώδικα Διαχείρισης του Συστήματος (οι προσθήκες σημειώνονται με υπογράμμιση): Στο Άρθρο 4 2 τελευταίο εδάφιο: «Για τις Κατανεμόμενες Μονάδες ΣΗΘΥΑ ισχύουν οι διατάξεις του παρόντος Κώδικα που ισχύουν και για τις Κατανεμόμενες Μονάδες εκτός εάν αναφέρεται ρητά κάτι διαφορετικό στους Ειδικούς Λειτουργικούς Όρους. Οι Μονάδες για τις οποίες έχει εκδοθεί Απόφαση Έγκρισης Ειδικών Λειτουργικών Όρων εγγράφονται αυτομάτως στο Μητρώο ΚΜΣ.» Στο τέλος της παρ. 6 του άρθρου 49 να προστεθεί εδάφιο ως εξής: «Σε περίπτωση ΚΜΣ, η ανωτέρω υποχρέωση περιλαμβάνει και τις περιπτώσεις σημαντικής μεταβολής της παραγωγής χρήσιμης θερμικής ενέργειας για λειτουργικούς λόγους.» Στο τέλος του άρθρου 56 1 να προστεθεί η ακόλουθη φράση: «Ειδικά για τις ΚΜΣ, κατά την έκδοση των εντολών κατανομής ο Διαχειριστής του Συστήματος οφείλει να λαμβάνει υπόψη την παραγωγή χρήσιμης θερμότητας όπως αυτή αποτυπώνεται στην Απόφαση Έγκρισης Ειδικών Λειτουργικών Όρων». Στο τέλος του άρθρου Άρθρο 70 1 να προστεθεί η ακόλουθη φράση: «Ειδικά για τις ΚΜΣ σημαντικό γεγονός αποτελεί η σημαντική μεταβολή της παραγωγής χρήσιμης θερμικής ενέργειας.»
Στα άρθρα 110 και 111 θα πρέπει να καταστεί σαφές (σύμφωνα με τα προαναφερθέντα στις εισαγωγικές παρατηρήσεις και προς αποφυγή οποιασδήποτε σύγχυσης εκ της χρήσεως του όρου Μονάδες ΑΠΕ & ΣΗΘ/ΣΗΘΥΑ) ότι οι ΚΜΣ (εφόσον η ικανότητα παραγωγής τους υπερβαίνει τα όρια που τίθενται στις εν λόγω διατάξεις) δεν εξαιρούνται της υποχρέωσης για παροχή υπηρεσιών πρωτεύουσας ρύθμισης και εφεδρείας και δευτερεύουσας ρύθμισης. Οι δικαιολογημένα προβλεπόμενες στο άρθρο 125 2Γ υποχρεώσεις που αφορούν στις ΚΜΣ θα πρέπει να διαγραφούν από το άρθρο 4 4 και να παραμείνουν μόνο στο άρθρο 125 2Γ. Στο άρθρο 159 2, το τελευταίο εδάφιο να διορθωθεί ως ακολούθως: «Στην περίπτωση αυτή στα έσοδα της μονάδας δεν συμπεριλαμβάνονται και τα έσοδα από τη Συμπληρωματική Σύμβαση Συναλλαγών Ηλεκτρικής Ενέργειας από ΣΗΘΥΑ που συνάπτεται με τον Λειτουργό της Αγοράς.» Η λειτουργία της ΚΜΣ στο πλαίσιο του Μηχανισμού Κάλυψης Μεταβλητού Κόστους αφορά αποκλειστικά και μόνον το τμήμα της παραγόμενης ενέργειας πέραν της ΣΗΘΥΑ η οποία αμείβεται στο πλαίσιο της Συμπληρωματικής Σύμβασης Συναλλαγών. Συνεπώς, το τμήμα της παραγόμενης ενέργειας που θα αποζημιωθεί με το ΜΚΜΚ δεν θα περιλαμβάνει την παραγόμενη με ΣΗΘΥΑ ενέργεια και επομένως τα έσοδα εξ αυτής δεν δύνανται να συνυπολογίζονται εν προκειμένω, απομειώνοντας την αμοιβή που αντιστοιχεί στο τμήμα της ΚΜΣ που λειτουργεί ως κατανεμόμενο, συμφώνως και με τα αναφερόμενα στην υπ αριθ. 37/2011 Γνωμοδότηση της ΡΑΕ: «Οποιαδήποτε πρόσθετη αμοιβή στα πλαίσια του Συστήματος Συναλλαγών Ηλεκτρικής Ενέργειας εφαρμόζεται αποκλειστικά στο μη ΣΗΘΥΑ τμήμα ή στο τμήμα ισχύος που αυτό αντιστοιχεί.» Με εκτίμηση για την εταιρεία ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ Α.Ε.-ΟΜΙΛΟΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ρ. Ι. εσύπρης Διευθυντής Ρυθμιστικών Θεμάτων