ΕΚΘΕΣΗ ΠΕΠΡΑΓΜΕΝΩΝ

1 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΕΓΧΩΡΙΟΥ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΣ ΚΥΘΗΡΩΝ ΚΑΙ ΑΝΤΙΚΥΘΗΡΩΝ Κύθηρα, 10 Μαΐου 2016 Αρ. Πρωτ: 104 ΕΚΘΕΣΗ ΠΕΠΡΑΓΜΕΝΩΝ 2007-2016 Η παρούσα έκθεση πεπραγμένων της Επιτροπής Εγχωρίου Περιουσίας Κυθήρων και Αντικυθήρων αναφέρεται στην περίοδο από τον Μάρτιο 2007 μέχρι και τον Απρίλιο 2016 και συντάσσεται σύμφωνα με το Π.Δ. 272/1985, όπως ισχύει, προκειμένου να αναγνωστεί από τον Πρόεδρο της Επιτροπής κατά την διαδικασία εκλογής νέου Προέδρου και Μελών της Επιτροπής Εγχωρίου Περιουσίας μετά την ψήφιση και δημοσίευση του άρθρου 84 του Ν.4368/2016 και της Υ.Α. 14751/ΦΕΚ 1276/Β/04-05-2016 και η οποία έχει προσδιοριστεί από τον αρμόδιο κατά το Νόμο να τη συγκαλέσει Δήμαρχο Κυθήρων για την Τετάρτη 18 Μαΐου 2016. 1. Η Ιστορία του Θεσμού της Εγχώριας Περιουσίας Το Σύνταγμα που παραχώρησαν οι Άγγλοι στα Επτάνησα το 1817, πέραν των υπολοίπων προβλέψεών του, συνέστησε και τον θεσμό της Εγχωρίου Περιουσίας στα Επτάνησα. Κάθε μία νήσος αποτελούσε αυτοτελή μονάδα ομοσπονδιακού κράτους, η δε δημόσια περιουσία ανήκε κατά κυριότητα σε κάθε μία νήσο ξεχωριστά (δηλαδή το τεκμήριο κυριότητας δεν ήταν υπέρ του Δημοσίου, όπως ήταν και είναι στην υπόλοιπη Ελλάδα εκτός των Επτανήσων), διοικούμενη από τους επιτόπιους άρχοντες, με υποχρέωση εισφοράς μέρους από τα αντίστοιχα εισοδήματα στο Γενικό Ταμείο της Ιονίου Πολιτείας. Η περιουσία αυτή της κάθε νήσου ονομαζόταν «επιχώριος» ή «εγχώριος» περιουσία. Κατ εφαρμογή των αρχών του Συντάγματος του 1817 η από 11/8/1834 ΚΣΤ «Πράξις της Γερουσίας» (Επίσημος Εφημερίς του Ηνωμένου Κράτους των Ιονίων Νήσων αρ. 191 του έτους 1834), διέκρινε ρητά την επιχώριον οικονομία κάθε νήσου από τη γενική οικονομία του ομοσπονδιακού αυτού Κράτους (άρθρ. 5), καθόρισε τα έσοδα του δημοσίου ταμείου (αρ. 6) και αναγνώρισε την κυριότητα της τοπικής Διοίκησης κάθε νήσου στα μη ιδιωτικά κτήματα που βρίσκονταν σε αυτό. Από το Σύνταγμα λοιπόν της Ιονίου Πολιτείας του 1817 και από τις Πράξεις ΚΣΤ της Ε Γερουσίας (1834) και Ι της Η Γερουσίας

(1845), που εκδόθηκαν με βάση αυτό, προκύπτει ότι όλα τα κτήματα, εφ όσον δεν υφίσταται επ αυτών αποδεδειγμένη κυριότητα διά τίτλων κάποιου ιδιώτη, του Ελληνικού Δημοσίου ή οιουδήποτε νομικού ή φυσικού προσώπου, ανήκουν στην επιχώριον ή εγχώριον περιουσίαν της κάθε νήσου. Η Εγχώριος Περιουσία κάθε Ιονίου νήσου, κατ επέκτασιν και η των Κυθήρων, αναγνωρίσθηκε και διατηρήθηκε με τις διατάξεις των άρθρων 10,11,13 και 14 του Νόμου ΡΝ/1866 του Ελληνικού Κράτους «Περί εισαγωγής εν Επτανήσω της εν τω λοιπώ Βασιλείω ισχυούσης νομοθεσίας», που ψηφίσθηκε μετά την Ένωση των Επτανήσων με την Ελλάδα, ο οποίος διατήρησε και αναγνώρισε ρητά τις εγχώριες περιουσίες των Ιονίων νήσων και ανέθεσε απλώς της διοίκησή τους (άρθρο 11) σε επιτροπή, μέχρις ότου ιδιαίτερος νόμος για κάθε νήσο θα ρύθμιζε τη διανομή τους (των περιουσιών δηλαδή) «κατά δήμους». Πράγματι, μετά το Νόμο αυτό εκδόθηκαν ιδιαίτεροι νόμοι για τα περισσότερα από τα Ιόνια νησιά με βάση τους οποίους οι εγχώριες περιουσίες αυτών διαλύθηκαν και διανεμήθηκαν κατά δήμους και επαρχίες, ανάλογα με τον πληθυσμό τους, χωρίς όμως τα επί μέρους στοιχεία των περιουσιών αυτών να περιέλθουν στο Ελληνικό Δημόσιο. Τέτοιοι νόμοι εκδόθηκαν για τη Λευκάδα, τη Ζάκυνθο, την Κεφαλληνία και την Κέρκυρα. Ανάλογος όμως νόμος δεν εκδόθηκε για τα Κύθηρα, όπως και για την Ιθάκη και τους Παξούς. Επομένως για τα Κύθηρα και Αντικύθηρα, εξακολούθησε να υφίσταται το παραπάνω νομικό καθεστώς, όπως αυτό διαμορφώθηκε με το Σύνταγμα της Ιονίου Πολιτείας, τις προαναφερθείσες Πράξεις της Ε Γερουσίας του 1834 και της Η Γερουσίας του 1845 και αναγνωρίσθηκε και διατηρήθηκε από το Ελληνικό Κράτος δυνάμει του Νόμου ΡΝ του 1866. Έτσι, σύμφωνα με τα προεκτεθέντα, στην άμεση, αποκλειστική και αδιαφιλονίκητη κυριότητα, νομή και κατοχή της «Εγχώριας Περιουσίας Κυθήρων και Αντικυθήρων» ανήκουν όλα τα οποιασδήποτε φύσεως ακίνητα που βρίσκονται στα Κύθηρα και τα Αντικύθηρα και δεν ανήκουν αποδεδειγμένα σε ιδιώτες, τα εγκαταλελειμμένα, τα βουνά, τα δάση, οι ακτές (αιγιαλός, παραλία και ο παλαιός αιγιαλός), οι νησίδες, άπασα η κινητή και ακίνητη περιουσία των Ιερών Προσκυνημάτων και κάθε γενικά ακίνητο ή τμήμα γης των δύο νησιών, το οποίο κατ αναλογίαν σε άλλες περιοχές του Κράτους συνιστά ιδιοκτησία του Δημοσίου, με δεδομένο πάντα ότι στα Κύθηρα κατά τεκμήριο δεν υφίσταται 2

ιδιοκτησία του Δημοσίου, όπως ρητά διασαφηνίστηκε με τη διάταξη του άρθρου 62 του Ν. 998/1979 (δασικός νόμος). Επιπλέον οι πύλες, τα τείχη, οι επάλξεις των Φρουρίων, τα αδέσποτα και εγκαταλελειμμένα κτήματα ιδιωτών και όλα τα μέρη τα οποία «δεν δύνανται να γεννώσιν ιδιοκτησία ιδιωτική» (άρθρα 423,424 και 425 του Ιονίου Αστικού Κώδικος του 1841 και απόφαση 50/1976 Μονομελούς Πρωτοδικείου Ζακύνθου). Ο διαχωρισμός της τοπικής (εγχώριας) περιουσίας των νησιών από την περιουσία της κεντρικής διοίκησης του Ηνωμένου Κράτους είναι εμφανής και στην από 12-03-1863 απόφαση του Ειδικού Δικαστηρίου που συστάθηκε δυνάμει του Ν.18 του 12 ου Κοινοβουλίου (Ιονίου Γερουσίας), δια της οποίας η Κεντρική Κυβέρνηση του Ηνωμένου Κράτους των Επτανήσων υποχρεώθηκε να καταβάλει μισθώματα «δι άτινα, προς στέγασιν υπηρεσιών της, κατέλαβεν αστικά ακίνητα της εγχωρίου περιουσίας» (απόφαση 50/1976 Μονομελούς Πρωτοδικείου Ζακύνθου, 6 ο φύλλο). Συνεπώς γίνεται διαχωρισμός «μεταξύ κεντρικής Κυβερνήσεως διαχειριζομένης τα ακίνητα άτινα εχρησίμευον δια τας γενικάς υπηρεσίας του Ιονίου Κράτους και διοικήσεως εκάστης νήσου δια την εγχώριον, υφ ην έκτασιν διελήφθη περιουσίαν» (απόφαση 50/1976 Μονομελούς Πρωτοδικείου Ζακύνθου). Ειδικώς δε σε ό,τι αφορά στα δάση, πρέπει να διευκρινιστεί ότι με βάση την υπ αρ 721/1991 Γνωμοδότηση του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, «στα Επτάνησα, πριν από την ένωσή τους με την Ελλάδα, δεν υπήρχαν δημόσια δάση και δασικές εκτάσεις ως ιδιοκτησία του Ηνωμένου Κράτους των Ιονίων Νήσων, ώστε να περιέλθουν κατά διαδοχή, με την ένωση το έτος 1864, στο Ελληνικό Δημόσιο Έτσι, δημόσια κτήματα και μάλιστα δάση και δασικές ή χορτολιβαδικές εκτάσεις, ως ιδιοκτησία του Ηνωμένου Κράτους των Ιονίων Νήσων, δεν υπήρχαν, ούτε προβλέπονται στο παραπάνω Σύνταγμα (του 1817) Επομένως επί των δασών και δασικών ή χορτολιβαδικών εκτάσεων των Επτανήσων, το Ελληνικό Δημόσιο δεν έχει δικαίωμα κυριότητας, αφού κατά την ένωση αυτών με την Ελλάδα ουδέν έλαβε, ούτε ως διάδοχο του Ηνωμένου Κράτους των Ιονίων Νήσων, το οποίο, όπως προαναφέρεται δεν είχε δημόσια κτήματα και μάλιστα δάση ή δασικές ή χορτολιβαδικές εκτάσεις στην ιδιοκτησία του, ούτε στη συνέχεια από την επιχώρια περιουσία, αφού αυτή διανεμήθηκε μεταξύ των δήμων κάθε νήσου (σσ. εκτός από τα 3

Κύθηρα). Συνεπώς επί των δασών και δασικών ή χορτολιβαδικών εκτάσεων της Επτανήσου δεν δύναται να έχει εφαρμογή το υπέρ του Ελληνικού Δημοσίου τεκμήριο κυριότητας Κατά συνέπεια των παραπάνω, προκειμένου περί δασών και δασικών ή χορτολιβαδικών εκτάσεων των Επτανήσων δεν αρκεί μόνη η από το Ελληνικό Δημόσιο επίκληση και, σε περίπτωση αμφισβητήσεως, απόδειξη της δασικής μορφής της διεκδικουμένης εκτάσεως προς θεμελίωση δικαιώματος κυριότητάς του επ αυτής, αλλά απαιτείται η επίκληση και, σε περίπτωση αμφισβητήσεως, απόδειξη της κτήσεως της κυριότητας από το Δημόσιο κατά έναν από τους τρόπους κτήσεως κυριότητας που προβλέπονται από τον Ιόνιο Αστικό Κώδικα ή από τις 23-2-1946 από τον Αστικό Κώδικα ή από κάποιον ειδικό νόμο. Αφού λοιπόν στα Επτάνησα, τα Κύθηρα και Αντικύθηρα δεν ισχύει το τεκμήριο κυριότητας υπέρ του Δημοσίου επί των ευρισκομένων σ αυτά δασών και δασικών ή χορτολιβαδικών εκτάσεων, έπεται ότι το Δημόσιο πρέπει να διαχειρίζεται ως δημόσια μόνον τα δάση και τις δασικές ή χορτολιβαδικές εκτάσεις για τις οποίες έχει νόμιμους τίτλους κυριότητας». Μεταγενέστεροι του ΡΝ/1866 Νόμοι ρύθμισαν ειδικά τα της διαχειρίσεως της εγχώριας περιουσίας των Κυθήρων (Ν.2355/1920, Ν.Δ. 617/1941, Ν. 514/1943). Με τους νόμους αυτούς σε τίποτε δεν αλλοιώθηκε το ιδιοκτησιακό καθεστώς της εγχώριας περιουσίας και απλώς ρυθμίζονταν κατά περίσταση θέματα διοίκησης και διαχείρισής της. Σχετικώς δε περί του ιδιοκτησιακού καθεστώτος των Ιερών Προσκυνημάτων των Κυθήρων, πρέπει να γίνει μνεία στην ιδιότυπη τοπική «επανάσταση» που έλαβε χώρα στα Κύθηρα το 1799 και κατά την οποία ο απλός λαός αξίωσε από τους προύχοντες του νησιού, να καταλάβει τη διοίκηση των Μοναστηριών. Στα τέλη του έτους 1799 (28 Δεκεμβρίου) οι «προεστοί και κριτές» των Κυθήρων προσήλθαν στο γραφείο του δημοσίου νοταρίου του Μυλοποτάμου, κόμισαν απόφασή τους «κατά δικαίαν ζήτησιν του κοινού λαού» και με νοταριακή τους πράξη «απέδωσαν το μοναστήρι της Παναγίας της Μυρτιδιώτισσας και τον Ι.Ν. Αγίου Νικολάου στον Αυλέμωνα (καθώς και όλη την κινητή και ακίνητη περιουσία τους) στους κατοίκους του νησιού με στόχο την ανάδειξη μιας κοινά αποδεκτής διοίκησης για κοινή χρήση και λατρεία». Παράλληλα αναγνώρισαν ότι το μοναστήρι της Μυρτιδιώτισσας ήταν ανέκαθεν κοινό απόκτημα όλων των κατοίκων, «εντούτοις η διοίκησή αυτού μονοπωλούνταν (σσ. μέχρι τότε) από τους ευγενείς». Συνεπώς, από 4

το 1799 τουλάχιστον, δεν υπάρχει αναφορά, από την οποία να τεκμαίρεται ότι υπήρξε περίοδος αμιγούς διοίκησης του Προσκυνήματος της Μυρτιδιώτισσας από την τοπική Εκκλησία, αλλά πάντα η διοίκηση ασκούνταν από λαϊκούς, τους ευγενείς ή (μετά το 1799) από την επιτροπή διοίκησης και μάλιστα επαναστατικώ δικαίω. Όπως παρατηρεί και ο Γ. Κασιμάτης, «το ειδικό νομικό καθεστώς ιδιοκτησίας και διαχείρισης των δύο Προσκυνημάτων δεν διαμορφώθηκε τυχαία». Απηχούσε και απηχεί τον παγκυθηραϊκό και παλλαϊκό χαρακτήρα τους και τη συμμετοχή όλων των Κυθηρίων στην ανέγερση και κατά καιρούς διοίκησή τους. Έτσι, όπως προαναφέρθηκε, όταν αυτή η παλλαϊκή συνείδηση έτυχε σφετερισμού από τους ευγενείς ή την άρχουσα τάξη, ο λαός αντιδρούσε σύσσωμος και αγωνιζόταν για την επανάκτησή της (Γ.Κασιμάτης, Ο θεσμός της Εγχώριας Περιουσίας, Επιστημονικό Συνέδριο «Η Ένωση της Επτανήσου με την Ελλάδα 1864-2004», Πρακτικά τ. Α, Ανάτυπο, ΒτΕ και Ακαδημία Αθηνών, Αθήνα 2005). Το γεγονός ότι τα Ιερά Προσκυνήματα, αποτελούσαν διακοινοτική εγχώρια περιουσία και όχι αμιγώς εκκλησιαστική αναγνωρίζει σαφώς και ο Μητροπολίτης Κυθήρων και Αντικυθήρων κυρός Δωρόθεος (εκ των αρίστων νομοκανονολόγων της Εκκλησίας της Ελλάδος του περασμένου αιώνα), ο οποίος στην υπ αρ 76/25-07-1929 επιστολή του προς το τοπικό υποκατάστημα της Εθνικής Τραπέζης, αναφερόμενος στο Προσκύνημα της Αγίας Μόνης, αναφέρει τα εξής: «το εξωκκλήσιον τούτο ουδέποτε απετέλεσε Μονήν εν τη εννοία του Μοναστηρίου, ούτε εκ των διατηρουμένων ετύγχανε των μετά την Ένωσιν της Επτανήσου παραδοθεισών, αλλ ούτε και εις τας διαλελυμένας Μονάς ανήκε, ώστε εν μεν τη πρώτη περιπτώσει ο έλεγχος να ασκήται υπό του Γενικού Εκκλησιαστικού Ταμείου, εν δε τη Δευτέρα παρά του Υπουργείου της Γεωργίας» και σε άλλο σημείο της ιδίας επιστολής: «Κατά ταύτα το εξωκκλήσιον της Αγίας Μόνης ανήκον εις τας δύο Κοινότητας και τελούν υπό την εποπτείαν του Νομάρχου, μη ον Ναός Ενοριακός, ουδ εξωκκλήσιον κατά την έννοιαν του Ν.Δ. ούτε δε συναδελφικός ναός». Ενώ, και ο Μητροπολίτης Κυθήρων κυρός Μελέτιος, στο από 2-9-1968 βεβαιωτικό έγγραφό του (αρ. πρωτ. 625) αναφέρει ότι «η κατά την Κοινότητα Φριλιγκιανίκων τιτλοφορουμένη Μονή «Αγία Μόνη» τυγχάνει Ιερόν Προσκύνημα εν τη νήσω Κυθήρων». 5

Περαιτέρω, στον «Κανονισμό της Ιεράς Μονής Μυρτιδιωτίσσης Κυθήρων» του 1827, αναφέρεται ότι την οικονομική διαχείριση της Μονής ανελάμβαναν δύο δημόσιοι λειτουργοί, ο Έπαρχος και ο Άγγλος Τοποτηρητής του νησιού, οι οποίοι επέλεγαν τον Ηγούμενο και έναν κοσμικό αξιωματούχο για τη διοίκησή της, ο διορισμός των οποίων έπρεπε να εγκριθεί από τη Γερουσία των Ιονίων Νήσων, δηλαδή από την κοσμική εξουσία και όχι την εκκλησιαστική. Ο Επίσκοπος των Κυθήρων είχε μόνο την πνευματική δικαιοδοσία στη Μονή και όχι την οικονομική και διοικητική διαχείριση. Επί παραδείγματι, το 1776, ο μοναχός Αντώνιος Ακάκιος Καλούτσης, ανέλαβε το αξίωμα του Ηγουμένου των Μυρτιδίων με δουκικό διάταγμα της Βενετικής Κυβερνήσεως, δηλαδή πάλι με την έγκριση της κοσμικής εξουσίας και όχι της εκκλησιαστικής (Ημερολόγιο Ι. Μητροπόλεως Κυθήρων, έτους 2007, σελ. 16, 18). Το Ισχύον Νομικό Καθεστώς Με το Νόμο 1416/1984 και σύμφωνα με το άρθρο 84, η Εγχώρια Περιουσία των νήσων Κυθήρων και Αντικυθήρων ορίστηκε ότι αποτελεί διακοινοτική περιουσία των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης των Κυθήρων και Αντικυθήρων και περιλαμβάνει: Όλες τις εκτάσεις των νησιών είτε είναι κοινόχρηστες δασικές ή χορτολιβαδικές είτε αγροτικά ή αστικά ή άλλης κατηγορίας ακίνητα, που δεν ανήκουν σε ιδιώτες ή βάσει νόμιμων τίτλων κτήσης κυριότητας στο δημόσιο, σε νομικά πρόσωπα ιδιωτικού ή δημοσίου δικαίου ή σε κατ ιδίαν κοινότητες. Την κινητή και ακίνητη περιουσία των ιερών προσκυνημάτων της Παναγίας της Μυρτιδιώτισσας, της Αγίας Μόνης και του Αγίου Ιωάννου του εν κρημνώ και των ανηκόντων σε αυτά παρεκκλησίων. Τις νησίδες που βρίσκονται γύρω από τα Κύθηρα. Περαιτέρω, με το Π.Δ. 272/85 καθορίζονται τα της λειτουργίας της Επιτροπής. Την ανάγκη προσαρμογής του νομοθετικού πλαισίου της Εγχωρίου Περιουσίας στο Ν.2539/1997 (Νόμος Καποδίστριας) έλυσε το Π.Δ. 138/2004 (ΦΕΚ 99Α), το οποίο έκανε τις απαραίτητες τροποποιήσεις, δεδομένου ότι όλα τα προηγούμενα νομικά κείμενα που αφορούσαν στην Επιτροπή είχαν συνταχθεί επί τη βάσει ύπαρξης στα Κύθηρα και τα Αντικύθηρα 14 Κοινοτήτων, οι οποίες όμως με το Νόμο «Καποδίστριας» αντικαταστάθηκαν από ένα Δήμο, ενώ η Κοινότητα 6

Αντικυθήρων παρέμεινε αμετάβλητη. Με το ΠΔ αυτό (138/2004) ρυθμίζονται οι οργανωτικές και λειτουργικές σχέσεις του Δήμου Κυθήρων και της Κοινότητας Αντικυθήρων με την Επιτροπή Εγχώριας Περιουσίας, ύστερα από τις μεταβολές του Νόμου «Καποδίστριας». Σύμφωνα με το Νόμο 3208/03 (άρθρο 10/ΙΙΙ/περ. 3) ορίζεται ότι το Δημόσιο δεν προβάλλει δικαιώματα κυριότητας σε δάση και δασικές εν γένει εκτάσεις που περιήλθαν στην Επιτροπή Εγχωρίου Περιουσίας Κυθήρων και Αντικυθήρων κατά τις διατάξεις του άρθρου 84 του Ν. 1416/84. Με την παράγραφο 7α του άρθρου 15 του Ν.2946/2001 ορίζεται ότι: «κατά την αληθή έννοια της περίπτωσης α της παρ. 1 του άρθρου 84 του Ν.1416/1984 (ΦΕΚ 18Α), υπό τον όρο «κοινόχρηστες εκτάσεις» που υπάγονται στην Εγχώρια Περιουσία των Νήσων Κυθήρων και Αντικυθήρων, νοούνται τα κοινόχρηστα πράγματα, όπως ειδικότερα ορίζονται στο άρθρο 967 του Αστικού Κώδικα, δηλαδή τα νερά με ελεύθερη και αέναη ροή, οι δρόμοι, οι πλατείες, οι γιαλοί, τα λιμάνια και οι όρμοι, οι όχθες πλεύσιμων ποταμών, οι μεγάλες λίμνες και οι όχθες τους. Το άρθρο 968 του Αστικού Κώδικα ορίζει ότι τα κοινόχρηστα πράγματα, εφόσον δεν ανήκουν σε δήμο ή κοινότητα, ή ο νόμος δεν ορίζει διαφορετικά, ανήκουν στο δημόσιο. Έτσι, ειδικά στην περίπτωση των Κυθήρων και Αντικυθήρων, τίποτε από όσα αναφέρονται ως κοινόχρηστα πράγματα δεν ανήκει στο δημόσιο, αλλά αποκλειστικά στην Επιτροπή Εγχωρίου Περιουσίας. Σύμφωνα με την παρ. 15 του άρθρου 283 του Ν.3852/2010 (Καλλικράτης) (ΦΕΚ 87Α/07-06-2010) ορίζεται ότι το Ν.Π.Δ.Δ «Εγχώριος Περιουσία Κυθήρων και Αντικυθήρων» εξακολουθεί να ασκεί τις αρμοδιότητες του σύμφωνα με την ειδική νομοθεσία που καθορίζει την λειτουργία του. Συνεπώς η Επιτροπή Εγχωρίου Περιουσίας είναι και Καλλικρατική. Η κατάργηση της Κοινότητας Αντικυθήρων με το Ν.3852/2010 οδήγησε και σε ουσιαστική κατάργηση του προ του Καλλικράτη εκλεκτορικού σώματος και έτσι δεν εξελέγη νέα Επιτροπή, με αποτέλεσμα η Επιτροπή που προέκυψε το 2007 να συνεχίζει μέχρι σήμερα τη λειτουργία της, με μειωμένη ωστόσο σύνθεση και αρκετές αλλαγές στη θέση του Προέδρου. Πρέπει όμως να σημειωθεί ότι καθόλη την περίοδο από το 2011 μέχρι σήμερα η λειτουργία της Επιτροπής (έστω και με 3 μέλη) είναι νομιμότατη, καθώς προβλέπεται στο Π.Δ.272/1985 ότι η Επιτροπή μπορεί να λειτουργήσει κανονικά έστω και με 3 μέλη. Η 7

επί σειρά ετών αναμενόμενη νομοθετική ρύθμιση για τη σύνθεση του εκλεκτορικού σώματος συμπεριελήφθη στο Ν.4368/2016, το άρθρο 84 οποίου προβλέπει την διεύρυνση του εκλεκτορικού σώματος που πλέον αποτελείται από 44 εκλέκτορες, αποκαθιστώντας έτσι την παλαιά αντιπροσωπευτικότητα της Επιτροπής. Παράλληλα ρυθμίζονται σημαντικά θέματα ασυμβιβάστων και κωλυμάτων. Τέλος με Υπουργική Απόφαση του Υφυπουργού Εσωτερικών (αρ. 14751/ΦΕΚ 1276/Β/04-05-2016) επιλύονται και ρυθμίζονται διαδικαστικά ζητήματα που αφορούν στην εκλογή του Προέδρου και των Μελών της Επιτροπής. Με τις τελευταίες δύο νομοθετικές πρωτοβουλίες, που κατέστησαν δυνατές χάρη στην μεθοδική κινητοποίηση της Δημοτικής Αρχής και τη συνεργασία της με την Κυβέρνηση, επιλύθηκε οριστικά και αμετάκλητα το νομοθετικό κενό που είχε προκύψει το 2011 μετά την εφαρμογή του Ν.3852/2010 (Καλλικράτης). 2. Στοιχεία Έργων και Διαχείρισης 2007-2016 Κατά την περίοδο αναφοράς (2007-2016) η Επιτροπή προχώρησε σε σειρά σημαντικών έργων και παρεμβάσεων στα Κύθηρα αλλά και στα Αντικύθηρα, ενώ αξιοποίησε με τον πλέον αποδοτικό τρόπο τα έσοδα των Ιερών Προσκυνημάτων σε αγαστή συνεργασία με την Ιερά Μητρόπολη και τα Εκκλησιαστικά Συμβούλια. Οι σημαντικότερες εκ των παρεμβάσεων της Επιτροπής είναι: Ολοκλήρωση και δημοσίευση σε ΦΕΚ του Οργανισμού Εσωτερικής Υπηρεσίας της Επιτροπής (ΦΕΚ 2483/Β/2008). Ανακαίνιση Ιερού Παρεκκλησίου Αγ. Γεωργίου Καψαλίου με την οικονομική συνδρομή ιδιωτών. Βελτίωση και τσιμεντόστρωση δρόμου προς Παρεκκλήσιο Αγ. Νικολάου Κρασσά. Ολοκλήρωση του έργου της συντήρησης και προστασίας του Καμπαναρίου που ξεκίνησε επί Προεδρίας Κωνσταντίνου Μαριάτου. Έναρξη και ολοκλήρωση μελετών, έναρξη και ολοκλήρωση των εκτεταμένων εργασιών επισκευής, συντήρησης, προστασίας, αναπαλαίωσης και ανακαίνισης του κυρίως Ναού του Ι.Π. Παναγίας Μυρτιδιώτισσας, που είχε πληγεί από το σεισμό του 2006. 8

Κλιματισμός και φωταγώγηση του κυρίως Ναού των Μυρτιδίων. Προμήθεια και τοποθέτηση μικροφωνικής εγκατάστασης στο Ναό των Μυρτιδίων. Επισκευή, διαρρύθμιση, επίπλωση και ανακαίνιση του Ηγουμενείου και της κουζίνας στο Προσκύνημα των Μυρτιδίων. Κατασκευή νέων τουαλετών στο Προσκύνημα των Μυρτιδίων και κατάργηση των παλαιών που ευρίσκονταν στο δώμα του βορείου συγκροτήματος και προκαλούσαν προβλήματα υγρασίας. Αναμόρφωση περιβάλλοντος χώρου και χώρου στάθμευσης του Προσκυνήματος Μυρτιδιώτισσας. Ανακαίνιση προσόψεων και εσωτερικού κελλιών Μυρτιδίων. Συντήρηση εικόνων, κανδηλών, φανοστατών και διάσωση παλαιών υφαντών και διακοσμητικών ειδών στο Ι.Π.Π.Μ. Εξοπλισμός Ι.Π.Π.Μ. με καινούργια επίπλωση και είδη φιλοξενίας προσκυνητών. Κατασκευή και διαρρύθμιση εκθετηρίου Ι.Π.Π.Μ. Συστηματική προσπάθεια αποκατάστασης Ι.Π.Π.Μ. στην αρχική του μορφή με ανάδειξη όλων των δομικών και αρχιτεκτονικών του στοιχείων. Προμήθεια μηχανήματος κατασκευής κεριών και λαμπάδων και δημιουργία συγκροτήματος εργαστηρίου κατασκευής κηρών που έδωσε μεγάλη οικονομική ανάσα στο Προσκύνημα. Ηλεκτροκίνηση κωδωνοστασίου Ι.Π.Π.Μ. Καθαρισμός και ανάδειξη Ηρώου Πεσόντων Ι.Π.Π.Μ. Γενική συντήρηση και αναμόρφωση υπόγειου Ναού Ι.Π.Π.Μ. Επαγγελματική συντήρηση και ανάδειξη παλαιού τέμπλου και εικόνων υπογείου Ναού Ι.Π.Π.Μ. Επαγγελματική συντήρηση και ανάδειξη των εικόνων του τέμπλου στον κυρίως Ναό του Ι.Π.Π.Μ. Απεμπλοκή της δασικής αδειοδότησης για την παράκαμψη της Τρύπιας Πέτρας, έργο που εκτελέστηκε από την προηγούμενη Δημοτική Αρχή. Ανάδειξη κελιών και Ηγουμενείου στην Αγία Μόνη. Αποπεράτωση στέγης στο Ναό της Αγ. Μόνης. 9

Αποφασίστηκε για πρώτη φορά η διάθεση των χρημάτων των ενοικίων των κεραιών στα Αντικύθηρα για έργα πάνω στο μικρό νησί (προεδρία Κ. Μαριάτου). Οικονομική ενίσχυση στον Ναυτικό Όμιλο Κυθήρων και στο Σύλλογο Αιμοδοτών Κυθήρων. Οικονομική ενίσχυση σε Σχολεία για την κάλυψη λειτουργικών δαπανών. Οικονομική ενίσχυση απόρων δημοτών. Απόδοση αριστείων στο Γυμνάσιο και το Λύκειο. Σωστική συντήρηση του Μεσαιωνικού Τείχους της Παλαιόχωρας με δαπάνη της Επιτροπής και της Τράπεζας της Ελλάδος. Εκτεταμένες δωρεές στο Νοσοκομείο και τα Περιφερειακά Ιατρεία (καρδιοτοκογράφος, μηχάνημα ελέγχου πηκτικότητας του αίματος, κεφαλές υπερηχοτομογράφου, κ.λπ.). Τσιμεντοστρώσεις στα Κύθηρα και Αντικύθηρα. Παραχώρηση εκτάσεων στα Αντικύθηρα για τη δημιουργία υδατοσυλλέκτη. Επισκευή κατολίσθησης στον Άγιο Γεώργιο στο Βουνό. Πλακοστρώσεις στα Κύθηρα και Αντικύθηρα. Χρηματοδότηση των διεθνών εναλίων ερευνών στο Ναυάγιο των Αντικυθήρων. Αντικατάσταση του πλαισίου μεταφοράς της Ιεράς Εικόνος της Μυρτιδιωτίσσης. Προμήθεια αυτόματου μηχανήματος διαλογής κερμάτων στο Ι.Π.Π.Μ. Απεντόμωση του παλαιού Καθολικού και των Εικόνων στο Ι.Π.Π.Μ. Ανάθεση και ολοκλήρωση των μελετών για την δημιουργία Μουσείου Εικόνων στο Ι.Π.Π.Μ., οι εργασίες για το οποίο απενεπλάκησαν από τις αρχαιολογικές αδειοδοτήσεις και ξεκινούν άμεσα. Εκπόνηση δεκάδων τοπογραφικών διαγραμμάτων της ακίνητης περιουσίας της Επιτροπής και των Ιερών Προσκυνημάτων. Χρηματοδότηση της ανάδειξης μονοπατιών. 10

Διεθνής προβολή των λειτουργικών εκδηλώσεων της Μυρτιδιώτισσας, μέσα από την δορυφορική πλατφόρμα του καναλιού ΙΟΝΙΑΝ και με πανελλήνια αναμετάδοση από 13 Περιφερειακά κανάλια. Συνεργασία με το Δήμο και τη Μητρόπολη για την προώθηση του θρησκευτικού τουρισμού. Πρέπει να επισημανθεί ότι αφενός τα έσοδα των Ιερών Προσκυνημάτων βαίνουν διαρκώς μειούμενα κατά τα τελευταία έτη. Από το 2004 μέχρι σήμερα, η μείωση υπερβαίνει το 60%, γεγονός που σημαίνει ότι οι ιδιωτικές δωρεές ευσεβών πιστών καλύπτουν ένα μεγάλο κενό και πολλές λειτουργικές δαπάνες. Λόγω του μεγάλου εκτελούμενου έργου στα Ιερά Προσκυνήματα κατά τα τελευταία έτη, και κυρίως στο Προσκύνημα της Μυρτιδιώτισσας, οι δωρητές αυξήθηκαν. Επίσης, να σημειωθεί ότι τα έσοδα των Προσκυνημάτων διατίθενται υποχρεωτικά μόνο για τις ανάγκες των Προσκυνημάτων, τα οποία διαθέτουν ξεχωριστό ειδικό προσάρτημα στον Προϋπολογισμό εσόδων και εξόδων της Επιτροπής και εντελώς ξεχωριστούς τραπεζικούς λογαριασμούς, ενώ σύμφωνα με το άρθρο 18 του Π.Δ. 272/85, τα δύο Εκκλησιαστικά Συμβούλια δεν μπορούν να λάβουν καμία απόφαση που ενέχει άμεση ή έμμεση οικονομική δέσμευση για το Προσκύνημα, καθώς η Επιτροπή διατηρεί το αποκλειστικό δικαίωμα της οικονομικής διαχείρισης των Ιερών Προσκυνημάτων σύμφωνα με τη Νομοθεσία. Οι ανάγκες των Προσκυνημάτων είναι τεράστιες και δεν καλύπτονται πλέον από τα μειωμένα έσοδά τους, με αποτέλεσμα τα έσοδα να κατευθύνονται αποκλειστικά στην κάλυψη των λειτουργικών τους δαπανών και της συντήρησής τους και να μην υπάρχει προς το παρόν η δυνατότητα περαιτέρω αναπτυξιακών και κοινωνικών παρεμβάσεων, τουλάχιστον όσο το οικονομικό πρόβλημα των Ιερών Προσκυνημάτων παραμένει ανεπίλυτο. Παράλληλα η Επιτροπή προέβη στις μισθώσεις των αστικών διαμερισμάτων που διαχειρίζεται καθώς και της υπόλοιπης ακίνητης περιουσίας της, όπως τα ελαιόφυτα των Ιερών Προσκυνημάτων, τα οποία μισθώνονται κάθε τέσσερα έτη, καθώς και των αυτόπηκτων αλυκών που μετά από αίτημα των ενοικιαστών μισθώνονται για τρία χρόνια δημιουργώντας συνθήκες επαγγελματικής σταθερότητας. Παραμένουν ωστόσο ξενοίκιαστα αρκετά διαμερίσματα λόγω της κρίσης. Η νέα Επιτροπή οφείλει να προβεί στην ενοικίαση και αξιοποίησή τους. 11

Σημαντική στιγμή στην ιστορία του θεσμού αποτελεί η γενναία πολιτική απόφαση της παρούσας Δημοτικής Αρχής σχετικά με την απόδοση των αιγιαλών στην Εγχώριο όπου και ανήκουν σύμφωνα με το Ν.2946/2001 (άρθρο 16 παρ. 7Α). Οι μισθώσεις των παραλιών έγιναν από την Επιτροπή τον Ιούνιο του 2015 για περίοδο τριών ετών, που αποτελεί τη μοναδική περίπτωση στην Ελλάδα νόμιμης πολυετούς μισθώσεως αιγιαλού. Η απόφαση αυτή διέσωσε τις παραλίες από τις πρόσφατες παλινωδίες του Δημοσίου, καθώς στην υπόλοιπη Ελλάδα οι μισθώσεις είναι μονοετείς, το Δημόσιο παρακρατά το 30% του ενοικίου που εισπράττουν οι Δήμοι και δεν υπάρχει καμία επαγγελματική σταθερότητα, ενώ διαταράσσεται και η ομαλή τουριστική ανάπτυξη των περιοχών. Η σταθερότητα που επιτυγχάνεται στο νησί μας μέσω των πολυετών συμβάσεων είναι παράδειγμα προς μίμηση και η σχετική επιλογή αποδείχθηκε εν τοις πράγμασι σωστή και σωστική. Άκρως σημαντική στιγμή ήταν η ολοκλήρωση των διαδικασιών για την εκπόνηση των μελετών ανάπτυξης στο Αεροδρόμιο των Κυθήρων. Η προγραμματική σύμβαση υπεγράφη ανάμεσα στην Περιφέρεια Αττικής και την Επιτροπή τον Απρίλιο του 2016, μετά από μια μακρά γραφειοκρατική διαδικασία και ενδελεχή νομικό έλεγχο σε συνεργασία με τον Δήμο και τη Περιφέρεια. Η συνεργασία αυτή πρέπει να συνεχιστεί και από τη νέα διοίκηση προκειμένου να υπογραφεί η Προγραμματική Σύμβαση και για τις πλήρεις μελέτες. 3. Προστασία της Περιουσίας Δικαστικές Διεκδικήσεις Κατά την περίοδο αναφοράς η Επιτροπή προέβη στη δικαστική διεκδίκηση παρανόμως κτηθέντων εκτάσεων, σύμφωνα με την υποχρέωσή της από το Νόμο να προστατεύει την Εγχώρια Περιουσία. Κατά τις δικαστικές αυτές διεκδικήσεις, η Επιτροπή εκπροσωπήθηκε κυρίως από τον Δικηγόρο κ. Δημήτριο Λουράντο, που έλαβε τις νόμιμες δικηγορικές αμοιβές, που προβλέπονται στον Κώδικα Δικηγόρων, σε όλες δε τις περιπτώσεις οι αμοιβές ήταν κατώτερες των προβλεπομένων από τον Κώδικα. Οι νομικές αμοιβές αφορούν μόνο τις παραστάσεις σε δικαστήρια ή τη σύνταξη και κατάθεση δικογράφων και όχι την παροχή νομικών συμβουλών και λοιπής νομικής εκπροσώπησης που παρέχεται αδαπάνως. Η σταθερή νομική εποπτεία και συνεργασία με την Επιτροπή αποτελεί αναγκαία και ικανή προϋπόθεση για την προστασία της περιουσίας έναντι των καταπατητών, που ουδέποτε 12

εξέλειψαν και ουδέποτε έπαυσαν να διασπείρουν συκοφαντικές κατηγορίες κατά της Επιτροπής. Ωστόσο, η Επιτροπή ενήργησε αποκλειστικά και μόνο με βάση το δημόσιο συμφέρον και για αυτό το λόγο, οι ελάχιστες προσφυγές κατά της Επιτροπής με την έωλη κατηγορία της συκοφαντίας, έπεσαν στο κενό, αφού ουδείς Εισαγγελέας επείσθη περί τούτου. Αντίθετα, οι καταπατήσαντες την κοινή περιουσία των Κυθηρίων, προσήχθησαν στη Δικαιοσύνη, με αποτέλεσμα να επιστρέψουν στη διαχείριση της Επιτροπής εκατοντάδες στρέμματα πρώην καταπατημένων εκτάσεων που αποδεδειγμένα ανήκαν στην Εγχώριο Περιουσία (400 στρέμματα), ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις υπήρξαν και αμετάκλητες ποινικές καταδίκες. Με τις διεκδικήσεις που βρίσκονται ακόμα σε εκκρεμότητα, η Επιτροπή διεκδικεί την κυριότητα για συνολικά 1.334 στρέμματα καταπατημένης εγχώριας έκτασης, ενώ από τις συνολικά 8 δικαστικές διεκδικήσεις των τελευταίων 12 ετών, έγινε συμβιβασμός μόνο για μία υπόθεση. Η Επιτροπή είναι υπερήφανη γιατί στάθηκε στο ύψος των περιστάσεων, κώφευσε σε πιέσεις και άσκησε τα καθήκοντά της με τρόπο άψογο με μοναδικό γνώμονα την προστασία της μη ιδιωτικής περιουσίας του νησιού. Αναλυτικά στοιχεία για τις μείζονες δικαστικές διεκδικήσεις της Επιτροπής δεν μπορούν να αναφερθούν δημοσίως καθώς εμπίπτουν αφενός στο Νόμο περί Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων, αφετέρου στο Δικαστικό Απόρρητο. Πρέπει όμως να σημειωθεί ότι η Επιτροπή αντιδίκησε τα τελευταία 12 χρόνια σε συνολικά οκτώ (8) περιπτώσεις, για τις περισσότερες από τις οποίες είχε ξεκινήσει δικαστική διερεύνηση πριν από το 2004, από τις προηγούμενες διοικήσεις της Επιτροπής. Σε όλες τις κερδισμένες περιπτώσεις τα δικαστικά έξοδα εισπράχθηκαν από την Επιτροπή. Η Επιτροπή προέβη σε ορθή και έγκαιρη αντίδραση για την επιχειρηθείσα από το ΤΑΙΠΕΔ πώληση της νησίδας Αυγό (Χύτρα) καθώς και τμήματος 12 στρεμμάτων επί της παραλίας της Παλαιοπόλεως. Για μεν τη νησίδα Χύτρα επιτεύχθηκε η αφαίρεσή της από τη λίστα των πωλούμενων βραχονησίδων, για δε την παραλία της Παλαιοπόλεως εκκρεμεί η έκδοση διευκρινιστικής νομοθετικής ρύθμισης που να αφορά την κυριότητα στα Κύθηρα επί του παλαιού αιγιαλού. Επιπλέον, η Επιτροπή έκανε καίριες παρεμβάσεις στο ζήτημα του χαρακτηρισμού εγκαταλελειμμένων αγρών ως δασικών εκτάσεων, χωρίς ωστόσο να καταφέρει την αλλαγή της σχετικής νομοθεσίας. Με την οριστική ανάρτηση των Δασικών Χαρτών, που έχει καθυστερήσει 13

αδικαιολόγητα πέραν της δεκαετίας, εκτιμάται ότι το ζήτημα θα λυθεί στο μεγαλύτερό του ποσοστό. Προσπάθεια σημαντική καταβλήθηκε προκειμένου να μην προσάγονται στη Δικαιοσύνη οι κτηνοτρόφοι των Κυθήρων αναφορικά με την απαγόρευση της βόσκησης, οι προσπάθειες όμως προσέκρουσαν στην κρατική κωλυσιεργία και άρνηση και πρέπει να συνεχιστεί από τη νέα Διοίκηση της Επιτροπής. Η παρούσα διοίκηση θεωρεί ότι το Δασαρχείο ουδεμία αρμοδιότητα και νομική εξουσιοδότηση έχει να αποφαίνεται επί κυριότητος δασικών εκτάσεων. Εξ αυτού του λόγου, η Επιτροπή ουδέποτε προέβη σε αναζήτηση ιδιοκτησιακών δικαιωμάτων βασιζόμενη αποκλειστικά και μόνο στις αποφάσεις του Δασαρχείου. Μια σημαντική εκκρεμότητα που πρέπει να αντιμετωπιστεί από τη νέα Διοίκηση είναι η υπόθεση της κυριότητας της έκτασης του Δημοτικού Camping Καψαλίου. Η συγκεκριμένη έκταση ανήκει στον Άγιο Ιωάννη τον εν Κρημνώ, που συνιστά Παρεκκλήσιο του Ι.Π. Παναγίας Μυρτιδιώτισσας. Εδώ και χρόνια είχε επισημανθεί η διαχειριστική αυτή αταξία, δηλαδή η είσπραξη εσόδων από εγχώρια έκταση από την Αναπτυξιακή Εταιρεία του Δήμου, χωρίς να αποδίδεται έσοδο στον κύριο της έκτασης, δηλαδή στο Ι.Π.Π.Μ. Σε συνεργασία με το Δήμο αναζητείται νόμιμη λύση, προκειμένου αφενός να αναβαθμιστεί η λειτουργία του Camping αφετέρου να μην υπάρχει απώλεια εσόδων για το Προσκύνημα, κυρίως σε μια περίοδο πολύ μεγάλης μείωσης των εσόδων του. 4. Η μεγάλη σημασία του Θεσμού και η ανάγκη προστασίας και αναβάθμισής του Κατά τα τελευταία έτη αναπτύχθηκε ένας δημόσιος διάλογος άρνησης του θεσμού της Εγχωρίου Περιουσίας και της σημασίας του για τον τόπο μας. Μια σημασία που αναγνωρίζουν οι πάντες, από την κεφαλή του Κράτους, τον σημερινό Πρόεδρο της Δημοκρατίας ο οποίος κατά την δεκαετία του 1980 παρείχε αμισθί νομικές υπηρεσίες προς την Επιτροπή, μέχρι την Έφορο Αρχαιοτήτων κα. Στέλλα Χρυσουλάκη που στα πρόσφατα εγκαίνια του Αρχαιολογικού Μουσείου Κυθήρων (7/5/2016) αναγνώρισε δημόσια την σημασία του θεσμού στον τομέα της προστασίας των αρχαιολογικών χώρων. Η σημασία του θεσμού μαρτυρείται και από το γεγονός ότι στα υπόλοιπα Επτάνησα έχει ξεκινήσει δημόσιος διάλογος σχετικά με την ανάγκη επαναφοράς του θεσμού στα νησιά που καταργήθηκε και κυρίως στην Κέρκυρα και τη Ζάκυνθο. 14

Μείζων ανάγκη για το θεσμό είναι η πρόσληψη προσωπικού. Η πλήρης απουσία μόνιμου προσωπικού, που εδώ και πολλά χρόνια καλύπτεται καθ υπέρβαση από το Δήμο Κυθήρων με τον άξιο Γραμματέα κ. Γεώργιο Εμμ. Κασιμάτη, δεν μπορεί να συνεχιστεί. Είναι θετικό το γεγονός ότι πρόσφατα η Επιτροπή αποφάσισε (απόφαση 18/2016) να ζητήσει την κάλυψη δύο (2) θέσεων μόνιμου προσωπικού, ενός ΠΕ Διοικητικού Οικονομικού και ενός ΤΕ Τεχνολόγου Τοπογράφου Μηχανικού. Αναμένεται η απόφαση κατανομής των αρμοδίων Υπουργείων προκειμένου το ζήτημα αυτό να επιλυθεί οριστικά. Τέλος, απαραίτητη προϋπόθεση για την πρόοδο και εξέλιξη του θεσμού είναι η ύπαρξη σχέσεων συνεργασίας και συναλληλίας με τον Δήμο Κυθήρων και όχι σχέσεων σύγκρουσης. Πρέπει να σταματήσει η λογική «άσπρο-μαύρο» και να συνεχιστεί η καλή συνεργασία των δύο θεσμών, όπως συμβαίνει τα τελευταία 2 χρόνια, αποτέλεσμα της οποίας είναι η αύξηση των παρεμβάσεων και έργων της Επιτροπής και στα δύο νησιά, με την διάθεση εσόδων της Εγχωρίου Περιουσίας για την εκτέλεση έργων οδοποιίας, αναπλάσεων κ.λπ. Ο Δήμος μόνο ωφελημένος μπορεί να είναι από τις καλές σχέσεις με την Επιτροπή και αυτό πρέπει να γίνει αντιληπτό από όλους, αιρετούς και μη. 15 Σημειώσεις: 1. Τα οικονομικά στοιχεία της Επιτροπής μπορούν να ζητηθούν από την Οικονομική Υπηρεσία του Δήμου. 2. Συνημμένα στην παρούσα προσαρτάται και αποστέλλεται η από 4-11-2013 Γνωμάτευση του Νομικού Συμβούλου της Επιτροπής με θέμα «Οικονομικές Σχέσεις Εγχωρίου Περιουσίας Δήμου Κυθήρων». Για την Επιτροπή Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Λ. ΒΕΖΟΣ ΤΑ ΜΕΛΗ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ Δ. ΚΟΜΗΝΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ι. ΓΛΥΤΣΟΣ