Θέμα : Οικονομικές και επιχειρηματικές ειδήσεις από την Πορτογαλία

ΠΡΕΣΒΕΙΑ THΣ ΕΛΛΑΔOΣ ΣΤΗ ΛΙΣΣΑΒΩΝΑ ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ Tel: 00351 21 350 16 00 Fax: 00351 21 350 16 09 Λισσαβώνα, 4 Μαΐου 2010 ΑΠ. Φ.2700/138 ΠΡΟΣ: Όπως Πίνακας Αποδεκτών Θέμα : Οικονομικές και επιχειρηματικές ειδήσεις από την Πορτογαλία Αποστέλλουμε δελτίο οικονομικών-επιχειρηματικών ειδήσεων από την Πορτογαλία. Η Προϊσταμένη Γ.Μπογιατζοπούλου Σύμβουλος ΟΕΥ Α

ΠΟΡΤΟΓΑΛΙΑ ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΔΕΛΤΙΟ A Οικονομικές ειδήσεις 1 Εαρινές προβλέψεις ΔΝΤ 2 Υποβάθμιση από Standard&Poors 3 Άμεση εφαρμογή μέτρων λιτότητας 4 Δανειακές ανάγκες Πορτογαλίας 5 Συμμετοχή Πορτογαλίας στο πακέτο στήριξης της Ελλάδας 6 Περικοπές στο επίδομα ανεργίας 7 Αβεβαιότητα για τις μεγάλες επενδύσεις 8 Ιδιωτικοποίηση REN 9 Διαφοροποίηση πορτογαλικών εξαγωγών 10 Ανασυγκρότηση Madeira Β Επιχειρηματικές ειδήσεις 1 Νέοι κανόνες για τις ανοιχτές πωλήσεις 2 Αποστολή στο Χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης 3 Ενδιαφέρον για τις μετοχές Galp 4 Αύξηση πλαστών χαρτονομισμάτων 5 Άνοδος εσωτερικού τουρισμού 6 Κατασκευή πλοίων 7 Έργα οδικού δικτύου 8 Αυξημένη πειρατεία λογισμικού 9 Μείωση συμμετοχής εθνικής παραγωγής στη Autoeuropa 10. Εξαγωγές υποδημάτων 2

Α. Οικονομικές Ειδήσεις 1.Εαρινές προβλέψεις ΔΝΤ. Χαμηλή ανάπτυξη 0,3% το 2010 και 0,7% το 2011 και υψηλότερα από εκτιμώμενα από την Κυβέρνηση δημοσιονομικά ελλείμματα τα δύο αυτά έτη προβλέπει για την Πορτογαλία το ΔΝΤ. Η ανεργία θα ανέλθει σε 11% ήδη από το τρέχον έτος. 2.Υποβάθμιση από Standard&Poors. Eνα μήνα μετά την Fitch, ο διεθνής οίκος αξιολόγησης S&P υποβάθμισε την πιστοληπτική ικανότητα της Πορτογαλίας από Α+ σε Α- διατηρώντας το ενδεχόμενο νέας υποβάθμισης, λόγω επανεκτίμησης των προοπτικών ανάπτυξης της πορτογαλικής οικονομίας και την αξιολόγηση των πέντε μεγαλύτερων πορτογαλικών τραπεζών. Μετά από αυτό, η διαφορά απόδοσης των δεκαετών πορτογαλικών ομολόγων από τα γερμανικά ξεπέρασε τις 268 μονάδες από 130 και ο γενικός δείκτης του χρηματιστηρίου μειώθηκε την ίδια μέρα κατά 5,36%. 3.Άμεση εφαρμογή μέτρων λιτότητας. Μετά την υποβάθμιση από τον Standard&Poor s και την άνοδο των επιτοκίων των δεκαετών ομολόγων μέχρι 6,2%, ο Πορτογάλος Πρωθυπουργός ανακοίνωσε την επιτάχυνση εφαρμογής μέτρων περιορισμού του δημοσιονομικού ελλείμματος με συμφωνία του σημαντικότερου κόμματος της αντιπολίτευσης. Πρόκειται για μέτρα που περιλαμβάνονται στο πορτογαλικό Πρόγραμμα Σταθερότητας και Ανάπτυξης με την άμεση (ενός του πρώτου εξαμήνου) εφαρμογή των οποίων επιδιώκεται μείωση του δημοσιονομικού ελλείμματος από 9,4% το 2009 σε 8% το τρέχον έτος. Το μέτρο που αναμένεται να αποφέρει τη μεγαλύτερη εξοικονόμηση κονδυλίων της τάξης των 250 εκατομμυρίων ευρώ είναι η μεταβολή του καθεστώτος επιδόματος ανεργίας σε συνδυασμό με την αναδιαμόρφωση των προϋποθέσεων κοινωνικών παροχών, όπως το οικογενειακό επίδομα και το επίδομα αλληλεγγύης προς ηλικιωμένους. Ανάλογου ύψους έσοδα αναμένονται από την αναδρομική από τις αρχές του 2010 φορολόγηση της διαφοράς υπεραξίας τίτλων. Παράλληλα θα μειωθούν περαιτέρω δημόσιες λειτουργικές δαπάνες, όπως χρήση οχημάτων και λήψη εξωτερικών συμβουλευτικών υπηρεσιών, θα επιβληθούν τέλη διοδίων σε μέχρι τώρα ελεύθερες οδούς και θα προβλεφθεί νέα φορολογική κλίμακα 45% για ετήσια εισοδήματα άνω των 150.000 ευρώ. 4.Δανειακές ανάγκες Πορτογαλίας. Σε 31 δισεκατομμύρια ευρώ θα ανερχόταν πακέτο στήριξης της Πορτογαλίας για τα έτη 2010 και 2011, εφ όσον η χώρα κατέφευγε σε μηχανισμό βοήθειας λόγω αδυναμίας άντλησης δανείων από την αγορά. Ως κρίσιμη ημερομηνία αναφέρεται η 20 η Μαΐου κατά την οποία λήγει δεκαετές ομολογιακό δάνειο ύψους 5,6 δισεκα.ευρώ, το οποίο θα πρέπει να αναχρηματοδοτηθεί. 5.Συμμετοχή Πορτογαλίας στο πακέτο στήριξης της Ελλάδας. Σε 2,064 δισεκ.ευρώ για τα τρία έτη ανέρχεται η συμμετοχή της Πορτογαλίας εκ των οποίων 774 εκατομμύρια για το τρέχον. Το δημόσιο χρέος της Πορτογαλίας θα αυξηθεί κατά 1,5% περίπου. Ανησυχίες διατυπώνονται για το ενδεχόμενο πρόκλησης ζημίας, λόγω της ανόδου των πορτογαλικών επιτοκίων δανεισμού (4,1% τα τριετή, 5,2% τα δεκαετή) μετά την υποβάθμιση από την S&P. 6.Περικοπές στο επίδομα ανεργίας με μείωση του ποσοστού αναπλήρωσης από 65 σε 52% θα εφαρμοσθούν από το δεύτερο εξάμηνο του έτους. Παράλληλα θα διαφοροποιηθούν και οι προϋποθέσεις λήψης του επιδόματος, αφού οι δικαιούχοι θα υποχρεούνται να αποδεχθούν θέσεις απασχόλησης με αποδοχές ανώτερες κατά 10% του επιδόματος εντός του πρώτου έτους, ενώ σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία το ποσοστό ανέρχεται σε 25% το πρώτο εξάμηνο. Για την καταπολέμηση της απάτης σχετικά με τη λήψη του επιδόματος 3

ανεργίας θα συρρικνωθούν οι διαδικαστικές προθεσμίες περικοπής του. 7.Αβεβαιότητα για τις μεγάλες επενδύσεις. Παρά τις δηλώσεις του Πορτογάλου Υπουργού Οικονομικών ότι θα επαναξιολογηθεί το κρατικό επενδυτικό πρόγραμμα προκειμένου να μην επιβαρυνθεί το δημοσιονομικό έλλειμμα, ο Υπουργός Δημοσίων Έργων ότι τόσο το νέο αεροδρόμιο της Λισσαβώνας όσο και η υπερταχεία Λισσαβώνας-Μαδρίτης θα προχωρήσουν κανονικά, ενώ θα περιορισθούν οι επενδύσεις στο οδικό δίκτυο. Σύμφωνα με δημοσιογραφικές πληροφορίες είναι πολύ πιθανό να περικοπεί και η λωρίδα κυκλοφορίας οχημάτων της τρίτης γέφυρας του Τάγου, κόστους 600 εκατομμυρίων ευρώ. Το ζήτημα της σκοπιμότητας κατασκευής των έργων αυτών, ιδιαίτερα της υπερταχείας, έρχεται συχνά στο προσκήνιο λόγω του ύψους του οικονομικού βάρους που συνεπάγεται, ενώ ορισμένοι αμφισβητούν και τη χρησιμότητα. Η κατασκευή της τρίτης γέφυρας διέλευσης του ποταμού Τάγου, που αποτελεί μέρος του έργου της υπερταχείας, είναι στενά συνδεδεμένη με την πρόσβαση στο νέο αεροδρόμιο που θα κατασκευασθεί στην περιοχή Alcochete. Το ζήτημα λαμβάνει διαστάσεις με δήλωση του Προέδρου της Δημοκρατίας ότι τα μεγάλα έργα θα πρέπει να επαναξιολογηθούν. 8.Ιδιωτικοποίηση REN. Περί τα τέλη Νοεμβρίου φαίνεται, σύμφωνα με δημοσιογραφικές πληροφορίες, να προχωρά η πορτογαλική Κυβέρνηση στην πώληση συμμετοχής 30% στο κεφάλαιο της εταιρίας διαχείρισης των δικτύων ηλεκτρισμού και φυσικού αερίου. Το πορτογαλικό δημόσιο συμμετέχει στην REN με ποσοστό 51,1% και η διασπορά ανέρχεται σε 20%. Στο κεφάλαιο συμμετέχουν ιδιωτικές εταιρίες με μικρότερα ποσοστά, αφού σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία τίθεται όριο 10% ανά μέτοχο και 5% εφόσον πρόκειται για εταιρία του τομέα ενέργειας. 9.Διαφοροποίηση πορτογαλικών εξαγωγών. Παρ ότι παραδοσιακά το μεγαλύτερο μέρος των πορτογαλικών εξαγωγών, της τάξης του 80%, κατευθύνεται προς χώρες της ΕΕ, κατά τα έτη 2008 και 2009 παρατηρείται τάση περιορισμού της συμμετοχής των εξαγωγών προς την ΕΕ επί του συνόλου. Κατά τη διετία αυτή οι εξαγωγές προς την ΕΕ περιορίσθηκαν σε 74,9% του συνόλου των πορτογαλικών εξαγωγών. Αντίθετα το ποσοστό συμμετοχής των εξαγωγών προς τρίτες χώρες και κυρίως τις χώρες PALOP (χώρες με επίσημη γλώσσα την πορτογαλική) αυξήθηκε από 3,5% το 2005 σε 8,5% το 2009. 10. Ανασυγκρότηση Madeira. Σε 1,080 δισεκατομμύρια ευρώ ανέρχονται, σύμφωνα με το πόρισμα ειδικής επιτροπής, τα κονδύλια που θα απαιτηθούν για την αποκατάσταση που προκάλεσαν οι πλημμύρες στην αυτόνομη περιοχή της Madeira. Η χρηματοδότηση θα πραγματοποιηθεί κατά 70% από το πορτογαλικό δημόσιο. Β. Επιχειρηματικές ειδήσεις 1.Νέοι κανόνες για τις ανοιχτές πωλήσεις. Νέος κανονισμός της πορτογαλικής Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς προβλέπει υποχρέωση γνωστοποίησης σε αυτήν των ανοικτών πωλήσεων (short selling) όταν αυτές υπερβαίνουν το 0,20% του εταιρικού κεφαλαίου και δημοσιοποίηση στην αγορά εφ όσον υπερβαίνει το 0,5% του κεφαλαίου. Μέχρι τώρα η υποχρέωση γνωστοποίησης ίσχυε μόνον για τις 20 μεγαλύτερες εισηγμένες όταν η πράξη υπερέβαινε το 0,25% του εταιρικού κεφαλαίου. 2.Αποστολή στο Χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης. Ο Πορτογάλος Υπουργός Οικονομικών και οι επικεφαλής των 20 μεγαλυτέρων εισηγμένων στο χρηματιστήριο πορτογαλικών εταιριών θα επισκεφθούν στις 25 και 26 Μαΐου το Χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης, όπου έχουν προγραμματισθεί 250 συναντήσεις με θεσμικούς επενδυτές. Σκοπός της αποστολής είναι η τόνωση της εμπιστοσύνης προς τις πορτογαλικές 4

επιχειρήσεις, μετά τις πρόσφατες απώλειες του χρηματιστηρίου της Λισσαβώνας που ακολούθησε την υποβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας της χώρας από την S&P. 3.Ενδιαφέρον για τις μετοχές Galp. Σε διαπραγματεύσεις βρίσκεται η κρατική βραζιλιανή εταιρία πετρελαιοειδών Petrοbras με την ιταλική ENI για την εξαγορά της συμμετοχής (33,34%) της τελευταίας στην πορτογαλική Galp. Κατά τη διάρκεια επίσκεψής του στην Αγκόλα ο Πορτογάλος Υπουργός Οικονομικών δήλωσε ότι μέρος της συμμετοχής της ΕΝΙ θα μπορούσε να εξαγορασθεί από την Sonangol. Η συμφωνία μεταξύ των κυρίων μετόχων της Galp (ENI, Amorim Energia, πορτογαλικό δημόσιο) προβλέπει δυνατότητα διάθεσης των μετοχών από 1.1.2011 και δικαίωμα προτίμησης του πορτογαλικού δημοσίου, το οποίο συμμετέχει με 8% και μπορεί να υποδείξει τον αγοραστή του μεριδίου. Αναλυτές εκτιμούν ότι εξαγορά μικρότερου του 33% μεριδίου θα εξυπηρετούσε εξίσου τους σκοπούς της Petrοbras, με χαμηλότερο κόστος. 4.Αύξηση πλαστών χαρτονομισμάτων. Κατά 23,16% αυξήθηκαν το 2009 οι περιπτώσεις παραγωγής και πλαστογραφίας πλαστών χαρτονομισμάτων, σύμφωνα με την ετήσια έκθεση του Υπουργείου Εσωτερικών. Το 87,57% αφορούσε χαρτονομίσματα των εκατό δολλαρίων και σε πολύ μικρότερο ποσοστό (8,54%) χαρτονομίσματα των 100 και 20 ευρώ. 5.Άνοδος εσωτερικού τουρισμού. Από το 2005 και εξής αυξάνει η συμμετοχή των Πορτογάλων τουριστών στις συνολικές διανυκτερεύσεις που πραγματοποιούνται στις ξενοδοχειακές μονάδες της χώρας, σύμφωνα με έρευνα της επίσημης στατιστικής υπηρεσίας. Το 2009 το 36,3% των διανυκτερεύσεων αφορούσαν κατοίκους της χώρας, ποσοστό κατά 3,5% ανώτερο από το 2005. Οι προτιμήσεις τους στράφηκαν στις περιοχές του Algarve και του Porto ενώ περιορισμένες υπήρξαν οι διανυκτερεύσεις στην Μαδέιρα και τις Αζόρες. 6.Κατασκευή πλοίων. Η ελληνική εφοπλιστική εταιρία Hellenic Seaways ανέθεσε στα πορτογαλικά ναυπηγεία της Viana do Castelo την κατασκευή δύο πλοίων ferry η αξία των οποίων υπερβαίνει τα 120 εκατομμύρια ευρώ. Η παραγγελία είναι πολύ σημαντική για τα πορτογαλικά ναυπηγεία, που πραγματοποίησαν την τελευταία παράδοση τον Οκτώβριο του 2008, διότι είναι πρώτη για την κατασκευή σκάφους πολυτελείας. Η άρνηση των Αζορών να παραλάβουν τον Απρίλιο του 2009 ferry που είχαν παραγγείλει λόγω χαμηλής απόδοσης ταχύτητας, δημιούργησε προβλήματα στα ναυπηγεία, των οποίων το παθητικό ανέρχεται ήδη σε 60 εκατομμύρια ευρώ. Ένα από τα ζητήματα που θα εξετασθεί στην προσεχή γενική συνέλευση είναι η επίτευξη βιωσιμότητας της εταιρίας με τον περιορισμό του αριθμού των εργαζομένων που ανέρχεται σε 900. 7.Έργα οδικού δικτύου. Υπεγράφη από την Estradas de Portugal και την Ascendi του ομίλου Motta-Engil,η ανάθεση κατασκευής, αναβάθμισης και διαχείρισης οδικού δικτύου συνολικού μήκους 567 χλμ που διέρχεται από 4 νομούς της χώρας. Πρόκειται για το μεγαλύτερο έργο του προγράμματος της EdP με επένδυση ύψους 1,429 δισεκ.ευρώ. Το έργο θα χρηματοδοτηθεί από την ανάδοχο, την EdP, την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και 11 πιστωτικά ιδρύματα. 5.Αυξημένη πειρατεία λογισμικού. Το 42% του software που κυκλοφορεί στην Πορτογαλία είναι παράνομο, σύμφωνα με έρευνα της Microsoft. Το ποσοστό είναι υψηλότερο από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο του 35%. 9. Μείωση συμμετοχής εθνικής παραγωγής στη Autoeuropa. Μειώνεται σταδιακά το ποσοστό συμμετοχής εγχώριων προϊόντων στα τελικά προϊόντα της Autoeuropa, μονάδας συναρμολόγησης της Volkswagen στην 5

Πορτογαλία. Το ποσοστό ενσωμάτωσης εγχώριων προϊόντων έχει περιορισθεί από 54% κατά την περίοδο 2003-2006 σε 30-40% σήμερα ανάλογα με το μοντέλο. 10.Εξαγωγές υποδημάτων. Κατά 6,4% μειώθηκε η αξία των πορτογαλικών εξαγωγών υποδημάτων το 2009, αλλά και ο όγκος του κατά 5 εκατ.ζεύγη. Αύξηση 2,1% σημειώθηκε στη μέση τιμή των εξαχθέντων προϊόντων ΓΜ/ αλλά και στον αριθμό των αγορών που απορρόφησαν τις πορτογαλικές εξαγωγές. Κύρια αγορά των πορτογαλικών υποδημάτων παραμένει η Γαλλία (+2,7%), η Γερμανία (- 13,3%). Πτώση σημειώθηκε και στις εξαγωγές προς την Αγκόλα (-10,9%) και αύξηση στην Ιαπωνία (+32,8%). 6