Κ. ΠΑΠΑ ΟΠΟΥΛΟΣ: Υπουργείο Μεταφορών και Επικοινωνιών

Κ. ΠΑΠΑ ΟΠΟΥΛΟΣ: Υπουργείο Μεταφορών και Επικοινωνιών Το θέµα το οποίο θα διαπραγµατευτώ σήµερα, είναι η νοµοθεσία που αφορά την οδική µεταφορά επικινδύνων εµπορευµάτων, στα πλαίσια των αρµοδιοτήτων του Υπουργείου Μεταφορών και Επικοινωνιών. Με ιδιαίτερη έµφαση στην οδική ασφάλεια των µεταφορών επικινδύνων εµπορευµάτων. Η οδική ασφάλεια και η µείωση των τροχαίων ατυχηµάτων, αποτελούν για την χώρα µας, θέµατα µείζονος σηµασίας, µε ιδιαίτερες επιπτώσεις τόσο στην οικονοµική όσο και στην κοινωνική ζωή του τόπου. Το Υπουργείο Μεταφορών και Επικοινωνιών, στα πλαίσια της πολιτικής του για την οδική ασφάλεια, καταβάλει συνεχώς προσπάθειες και προωθεί δράσεις για την µείωση των τροχαίων ατυχηµάτων. Όπως έχει ανακοινώσει ο Υπουργός Μεταφορών και Επικοινωνιών, κος Μιχάλης Λιάπης, στόχος αλλά και δέσµευσή µας προς την Ευρωπαϊκή Ένωση, είναι το 2010 οι θάνατοι από τα τροχαία ατυχήµατα της χώρας µας, να µειωθούν κατά 50% σε σχέση µε το 2000. Ένας από τους τοµείς µε ιδιαίτερες επιπτώσεις στην οδική ασφάλεια, είναι η οδική µεταφορά επικινδύνων εµπορευµάτων. Οι συνέπειες από ένα τροχαίο ατύχηµα στο οποίο υπάρχει και εµπλοκή οχήµατος το οποίο µεταφέρει επικίνδυνα εµπορεύµατα, είναι ιδιαίτερα σοβαρές. Για τον λόγο αυτό, για να προληφθούν και να αντιµετωπιστούν οι κίνδυνοι που προκαλούνται από την µεταφορά επικινδύνων εµπορευµάτων, πρέπει να εφαρµόζονται αυστηρές προδιαγραφές οι οποίες προβλέπονται από διεθνείς κανονισµούς και συµφωνίες. Η νοµοθεσία που διέπει τον τοµέα αυτό, καλύπτει 3 βασικές ενότητες. Την νοµοθεσία για την οδική µεταφορά επικινδύνων εµπορευµάτων, την νοµοθεσία για τον 1

έλεγχο της µεταφοράς επικινδύνων εµπορευµάτων και την νοµοθεσία για τους συµβούλους ασφαλείας. Στην συνέχεια θα αναφερθούµε συνοπτικά στην υπόψη νοµοθεσία και κυρίως στον τρόπο µε τον οποίο η νοµοθεσία αυτή εφαρµόζεται στην χώρα µας κυρίως από το Υπουργείο Μεταφορών και Επικοινωνιών. Το βασικό νοµοθέτηµα για την οδική µεταφορά επικινδύνων εµπορευµάτων, είναι η διεθνής συµφωνία ADR η οποία υπεγράφη στην Γενεύη το 1957, ετέθη σε εφαρµογή το 1968 και αναθεωρείται κάθε δύο χρόνια. Η τελευταία αναθεώρηση είναι του 2005. Την συµφωνία ADR έχουν υπογράψει µέχρι σήµερα 40 χώρες στις οποίες συµπεριλαµβάνονται και όλα τα κράτη της Ευρώπης, µε εξαίρεση, δυστυχώς, τις γείτονές µας, την Αλβανία και την Τουρκία, γεγονός που µας δηµιουργεί ιδιαίτερα προβλήµατα. Η Ευρωπαϊκή Ένωση αντιµετώπισε για πρώτη φορά το θέµα της οδικής µεταφοράς των επικινδύνων εµπορευµάτων µε την οδηγία 9455 η οποία έχει ενσωµατώσει στο κείµενό της, αυτούσια τα παραρτήµατα της συµφωνίας ADR. Η τελευταία συµπλήρωση έγινε µε την οδηγία 2001/7. Η χώρα µας τώρα, κύρωσε την συµφωνία ADR το 1987 µε τον νόµο 1741 και εναρµόνισε την νοµοθεσία για την οδική µεταφορά επικινδύνων εµπορευµάτων µε το Ευρωπαϊκό ίκαιο το 1999 µε το προεδρικό διάταγµα 104, το οποίο τροποποιήθηκε και συµπληρώθηκε τελευταία µε την κοινή υπουργική απόφαση 47368. Η απόφαση αυτή, η 47368/04 έχει ενσωµατώσει ως παραρτήµατά της τα παραρτήµατα της συµφωνίας ADR το 2001 και αποτελεί το ισχύον νοµοθετικό κείµενο της χώρας µας για την οδική µεταφορά επικινδύνων εµπορευµάτων. Αυτό πρέπει να µείνει σαν συµπέρασµα. Αυτό είναι το νοµικό κείµενο το οποίο θα πρέπει να ανατρέξουµε για κάθε θέµα που αφορά την οδική µεταφορά επικινδύνων εµπορευµάτων. Ας δούµε τώρα, τα βασικά θέµατα που προκύπτουν από την εφαρµογή της συµφωνίας ADR. Η συµφωνία ADR καλύπτει ένα ευρύ φάσµα θεµάτων, τα οποία 2

σχετίζονται µε την οδική µεταφορά επικινδύνων εµπορευµάτων, τα σηµαντικότερα από τα οποία είναι τα εξής και τα οποία εφαρµόζονται από το Υπουργείο Μεταφορών και Επικοινωνιών. Πρώτον, είναι η κατάταξη επικινδύνων εµπορευµάτων σε κλάσεις. εύτερον, είναι η σήµανση των οχηµάτων µεταφοράς επικινδύνων εµπορευµάτων. Τρίτον, είναι οι κωδικοί αριθµοί αναγνώρισης των επικινδύνων υλών. Τέταρτον, είναι ο πίνακας των επικινδύνων υλών και η εξεύρεση των στοιχείων µεταφοράς. Είναι ένα πάρα πολύ σηµαντικό κείµενο δεδοµένου ότι έχει όλες τις επικίνδυνες ύλες οι οποίες έχουν αναγνωριστεί από τον Οργανισµό Ηνωµένων Εθνών και όλα τα στοιχεία από τα οποία µπορούµε να καθορίσουµε τις παραµέτρους της µεταφοράς. Πέµπτον, είναι τα συνοδευτικά έγγραφα µεταφοράς. Έκτον, η έγκριση τύπου των βυτίων. Έβδοµον, ο έλεγχος των οχηµάτων µεταφοράς επικινδύνων εµπορευµάτων και η χορήγηση πιστοποιητικών έγκρισης ADR. Όγδοο, οι προδιαγραφές που πρέπει να πληρούν τα οχήµατα που µεταφέρουν επικίνδυνα εµπορεύµατα, αλλά δεν είναι υποχρεωµένα να διαθέτουν πιστοποιητικά ADR. Ένατο, η πιστοποίηση των οδηγών των οχηµάτων µεταφοράς επικινδύνων εµπορευµάτων. έκατο, η πιστοποίηση συµβούλων ασφαλείας. Ενδέκατο, ο ειδικός δειγµατοληπτικός έλεγχος των κυκλοφορούντων οχηµάτων µε βάση την οδηγία 9550. ωδέκατο, η πιστοποίηση πραγµατογνωµόνων ADR. έκατο τρίτο, η εξουσιοδότηση φορέων έγκρισης τύπου ADR. έκατο τέταρτο, η εξουσιοδότηση φορέων ADR για τον περιοδικό τεχνικό έλεγχο των οχηµάτων µεταφοράς επικινδύνων εµπορευµάτων. 3

έκατο πέµπτο, οι εξαιρέσεις που προκύπτουν από την εφαρµογή της συµφωνίας ADR. Όλα αυτά τα θέµατα αφορούν την οδική µεταφορά των επικινδύνων εµπορευµάτων και έχουν αντιµετωπιστεί από το Υπουργείο Μεταφορών και Επικοινωνιών. Στην συνέχεια θα αναφερθούµε επιγραµµατικά στα βασικότερα από τα αντικείµενα αυτά που προβλέπονται από την συµφωνία ADR και για τον τρόπο µε τον οποίο εφαρµόζονται στην χώρα µας. Το πρώτο από τα θέµατα στα οποία θα αναφερθούµε, είναι η έγκριση τύπου οχηµάτων και βυτίων µεταφοράς επικινδύνων εµπορευµάτων. Απαραίτητη προϋπόθεση για να τεθεί σε λειτουργία ένας νέος τύπου βυτίου, είναι να έχει προηγηθεί η έκδοση, η έγκριση τύπου. Το ίδιο ισχύει και για τα οχήµατα-πλαίσια στα οποία θα τοποθετηθούν τα βυτία. Η έγκριση τύπου διασφαλίζει ότι ο υπόψη τύπος του βυτίου και του οχήµατος, πληροί τις γενικές διατάξεις ασφαλείας που προβλέπονται από την συµφωνία ADR. Οι εγκρίσεις τύπων του βυτίου µπορεί να είναι γενικές, να καλύπτουν δηλαδή όλα τα βυτία του συγκεκριµένου τύπου, ή να είναι µεµονωµένες. ηλαδή να αφορούν µόνο το συγκεκριµένο βυτίο. Η έκδοση των εγκρίσεων τύπου γίνεται από το Υπουργείο Μεταφορών και Επικοινωνιών ύστερα από την υποβολή από τον ενδιαφερόµενο κατασκευαστή του βυτίου, µελέτης και έκθεσης δοκιµής, συντεταγµένης από εξουσιοδοτηµένο φορέα ελέγχου µετά από έλεγχο ενός προτύπου βυτίου του συγκεκριµένου τύπου. Με την έκθεση δοκιµής, ο συγκεκριµένος φορέας ελέγχου βεβαιώνει ότι το πρότυπο βυτίο που ελέγχθηκε είναι κατάλληλο για το σκοπό για τον οποίο προορίζεται και ικανοποιεί τις κατασκευαστικές απαιτήσεις του ADR για τις κλάσεις των υλών που προορίζεται. Με την έγκριση τύπου καθορίζονται επακριβώς τα επικίνδυνα υλικά ή οι οµάδες επικινδύνων υλικών που µπορούν να µεταφερθούν µε το συγκεκριµένο βυτίο. 4

Με αποφάσεις του Υπουργού Μεταφορών και Επικοινωνιών, έχουν οριστεί ως φορείς ελέγχου, το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο και τα Πολυτεχνεία Θεσσαλονίκης και Πατρών. Αρµόδια υπηρεσία του Υπουργείου Μεταφορών και Επικοινωνιών για την έκδοση των εγκρίσεων τύπου είναι η ιεύθυνση Τεχνολογίας Οχήµατος, στελέχη της οποίας υπάρχουν εδώ και στο τέλος µπορούν να σας δώσουν και ορισµένες ενδιαφέρουσες πληροφορίες επάνω στο θέµα αυτό. Αυτό που θα ήθελα να τονίσω, είναι ότι στον τοµέα αυτό έχει γίνει σοβαρή δουλειά. Τα βυτία που σήµερα µελετούν, εγκρίνονται και κατασκευάζονται στην Ελλάδα είναι υψηλών προδιαγραφών, απολύτως εφάµιλλα των ξένων και ότι έχει πάψει πλέον η Ελλάδα και στον τοµέα αυτό να µαζεύει τα σαράβαλα της Ευρώπης. Ένα άλλο θέµα, που σχετίζεται µε την ασφάλεια των κυκλοφορούντων οχηµάτων, είναι ο ειδικός έλεγχος των οχηµάτων µεταφοράς επικινδύνων εµπορευµάτων και ο εφοδιασµός τους µε πιστοποιητικό ADR. Όλα τα βυτιοφόρα οχήµατα µεταφοράς επικινδύνων εµπορευµάτων, τα οχήµατα που µεταφέρουν εκρηκτικά, καθώς και τα λοιπά οχήµατα, για τα οποία υπάρχει η σχετική δέσµευση από την συµφωνία ADR, είναι υποχρεωµένα να έχουν εφοδιαστεί µε πιστοποιητικό ADR. Το πιστοποιητικό ADR εκδίδεται από τα ΚΤΕΟ, µε βάση φύλλο δοκιµών που εκδίδεται από πιστοποιηµένους φορείς ελέγχου ADR, ύστερα από ειδικό έλεγχο του οχήµατος. Ο κανονικός ειδικός έλεγχος από τους φορείς ελέγχου διενεργείται κάθε 6 χρόνια και ο ενδιάµεσος κάθε 3. Στις περιπτώσεις όµως επισκευών, µετατροπών ή ατυχήµατος πρέπει να διεξάγονται και έκτακτοι έλεγχοι, επειδή η ασφάλεια του περιβλήµατος ή του εξοπλισµού µπορεί να έχει µειωθεί. Το πιστοποιητικό ADR του οχήµατος ανανεώνεται κάθε χρόνο µαζί µε το δελτίο τεχνικού ελέγχου. Κατά τους ειδικούς αυτούς ελέγχους γίνονται οι εξής εργασίες: 5

η εξωτερική και εσωτερική εξέταση δεξαµενής, η δοκιµή υδραυλικής πίεσης, η δοκιµή στεγανότητας και ο έλεγχος της ικανοποιητικής λειτουργίας του εξοπλισµού. Στα φύλλα δοκιµών που εκδίδονται από τους φορείς ελέγχου ADR αναγράφονται οι ύλες που επιτρέπεται να µεταφέρονται µε το συγκεκριµένο βυτίο, σύµφωνα µε την αντίστοιχη έγκριση τύπου. Ειδικοί έλεγχοι για την έκδοση φύλλων δοκιµών γίνονται από πιστοποιηµένους πραγµατογνώµονες, που ανήκουν σε εγκεκριµένους φορείς ελέγχου ADR. Οι προϋποθέσεις τώρα για την αναγνώριση των φορέων ελέγχου ADR είναι οι ακόλουθες: 1) Να είναι πανεπιστηµιακά εργαστήρια ή πιστοποιηµένοι φορείς για έλεγχο πιεστικών δοχείων. 2) Να διαθέτουν πιστοποιηµένους πραγµατογνώµονες ADR. 3) Να διαθέτουν κατάλληλες εγκαταστάσεις ελέγχου ADR και 4) να έχουν διαπιστευτεί από το Εθνικό Συµβούλιο ιαπίστευσης, το ΕΣΥ. Ως πραγµατογνώµονες ADR πιστοποιούνται άτοµα που διαθέτουν βασικό τίτλο σπουδών µηχανολόγου ή χηµικού ή µεταλλειολόγου µηχανικού και έχουν υποστεί ειδική εξειδίκευση σε σεµινάρια που διοργανώνονται από το Υπουργείο Μεταφορών και Επικοινωνιών, σε συνεργασία µε Πολυτεχνικά Ιδρύµατα και ξένους εξειδικευµένους φορείς του εξωτερικού. Στην Ελλάδα, µέχρι σήµερα, έχουν πιστοποιηθεί από το Υπουργείο Μεταφορών και Επικοινωνιών, 8 φορείς ελέγχου ADR που διαθέτουν 10 εργαστήρια σε όλη την χώρα και 40 πιστοποιηµένους πραγµατογνώµονες ADR. Έχουν επίσης πιστοποιηθεί και 142 σύµβουλοι ασφαλείας. Πριν από µερικά χρόνια, δεν είχαµε στην Ελλάδα κανέναν φορέα ADR, κανένα εργαστήριο, κανένα πιστοποιηµένο πραγµατογνώµονα, κανέναν σύµβουλο ασφαλείας. Καµία έγκριση τύπου δεν εκδίδοταν, αλλά και οι ελάχιστοι περιοδικοί έλεγχοι που γίνονταν, αφορούσαν µόνο τα οχήµατα διεθνών µεταφορών και πραγµατοποιούνταν από τα εργαστήρια του εξωτερικού και από δυο-τρεις ξένους πραγµατογνώµονες που έρχονταν στην Ελλάδα για το σκοπό αυτό. 6

Σήµερα η κατάσταση έχει ανατραπεί. Υπάρχουν φορείς ελέγχου πιστοποιηµένοι από το ΕΣΥ, µε αξιόπιστα εργαστήρια και πραγµατογνώµονες υψηλών προσόντων. Μένουν όµως πολλά να γίνουν και ιδιαίτερα στον τοµέα της ποιοτικής λειτουργίας και της διαφάνειας των φορέων αυτών, γεγονός που αφορά κυρίως το ιοικητικό τοµέα από τον οποίο περιµένουµε πολλά. εν µπορεί η κεντρική διοίκηση να αστυνοµεύει τα πάντα. εν µπορεί πίσω από κάθε πιστοποιηµένο φορέα και από κάθε πραγµατογνώµονα διπλωµατούχο µηχανικό να υπάρχει και ένας επιθεωρητής. Στο θέµα αυτό, ο ρόλος των επαγγελµατικών ενώσεων, του Τεχνικού Επιµελητηρίου Ελλάδος και των άλλων συλλογικών οργάνων, µπορεί να είναι και πρέπει να είναι καθοριστικός. Θα αναφερθούµε στην συνέχεια σε κάποια σηµαντικά έγγραφα, που είναι τα συνοδευτικά έγγραφα µεταφοράς, µιας µεταφοράς επικινδύνων εµπορευµάτων, κάτι το οποίο διασφαλίζει απολύτως την οδική ασφάλεια. Κάθε µεταφορά επικινδύνων εµπορευµάτων, εκτός από τα έγγραφα που προβλέπονται για όλα τα οχήµατα, όπως είναι η άδεια κυκλοφορίας, το ασφαλιστήριο, το δελτίο τεχνικού ελέγχου και η άδεια οδήγησης του οδηγού, θα πρέπει να συνοδεύεται και από µια σειρά προσθέτων εγγράφων τα οποία θα αναφέρουµε στην συνέχεια και ονοµάζονται συνοδευτικά έγγραφα µεταφοράς. Αυτά είναι το πιστοποιητικό έγκρισης ADR του οχήµατος, το πιστοποιητικό επαγγελµατικής κατάρτισης του οδηγού του οχήµατος και οι οδηγίες αντιµετώπισης ατυχήµατος, το δελτίο κινδύνου. Τα συνοδευτικά έγγραφα µεταφοράς είναι πολύ σηµαντικά για την διασφάλιση της ασφάλειας µεταφοράς. Έχουν σαν στόχο την ενηµέρωση του οδηγού για τα στοιχεία της µεταφοράς που θα πρέπει να πραγµατοποιήσει. Αποτελούν υλικό τεκµηρίωσης, το οποίο παρέχει την δυνατότητα στις αρχές που είναι επιφορτισµένες µε την εποπτεία των σχετικών θεµάτων, να διαπιστώσουν την συµµόρφωση της συγκεκριµένης µεταφοράς µε τους ισχύοντες νόµους. 7

Και τέλος, περιλαµβάνουν στοιχεία σχετικά µε το µεταφερόµενο εµπόρευµα, τα οποία µπορούν να διευκολύνουν το έργο της Αστυνοµίας και της Πυροσβεστικής σε περίπτωση ανάγκης. Στην συνέχεια θα αναφερθούµε συνοπτικά σε δύο από τα έγγραφα µεταφοράς µε ιδιαίτερη σηµασία για την ασφάλεια µεταφοράς, στο πιστοποιητικό επαγγελµατικής κατάρτισης του οδηγού και στις οδηγίες αντιµετώπισης ατυχήµατος. Οι οδηγοί των οχηµάτων που εκτελούν εθνικές ή διεθνείς οδικές µεταφορές επικινδύνων εµπορευµάτων, θα πρέπει στις περιπτώσεις που θα αναφέρουµε στην συνέχεια, να είναι εφοδιασµένοι µε ειδικό πιστοποιητικό επαγγελµατικής κατάρτισης. Αυτό είναι γνωστό σε όλους. Το πιστοποιητικό αυτό είναι απαραίτητο για τους οδηγούς 1)των βυτιοφόρων οχηµάτων µε σταθερά ή αποσυναρµολογούµενα βυτία ή µε συστοιχίες δοχείων 2) των οχηµάτων που µεταφέρουν εµπορευµατοκιβώτια, βυτία, tan containers µε ατοµική χωρητικότητα που ξεπερνά τις 3.000 λίτρα. 3) Των οχηµάτων άλλων κατηγοριών µε µέγιστο επιτρεπόµενο φορτίο που ξεπερνά τις 3.500 κιλά και 4) όταν η υποχρέωση κατοχής του πιστοποιητικού προβλέπεται από τις διατάξεις της συµφωνίας ADR. Από ειδικές διατάξεις της συµφωνίας ADR. Τα πιστοποιητικά επαγγελµατικής κατάρτισης ισχύουν για 5 χρόνια και ακολούθως απαιτείται η ανανέωσή τους, αφού προηγηθεί σεµινάριο στο χρόνο που προηγείται της λήξης τους. Ανάλογα µε το είδος των επικινδύνων υλικών που θέλει να µεταφέρει ο οδηγός θα πρέπει να είναι κάτοχος και του αντιστοίχου πιστοποιητικού επαγγελµατικής κατάρτισης. Υπάρχουν 8 κατηγορίες, από την Β.1 έως την Β.8. Η πιο απλή είναι η Β.1, η οποία επιτρέπει στον οδηγό να µεταφέρει υλικά σε συσκευασίες όλων των κλάσεων πλην της 1 και της 7. Μια ενδιάµεση κατηγορία είναι η Β.5, είναι η πιο συνήθης, µε την 8

οποία εφοδιάζονται οι οδηγοί. Επιτρέπει στους οδηγούς να µεταφέρουν υλικά σε συσκευασίες και σε βυτία όλων των κλάσεων, εκτός πάλι της 1 και της 7. Και τέλος, η µεγαλύτερη κατηγορία είναι η Β.8 που επιτρέπει την οδήγηση οχηµάτων που µεταφέρουν επικίνδυνα εµπορεύµατα οποιασδήποτε κλάσης. Το δεύτερο από τα σηµαντικά έγγραφα µεταφοράς αφορά στις οδηγίες αντιµετώπισης ατυχήµατος. Ο οδηγός του οχήµατος πρέπει να είναι εφοδιασµένος υποχρεωτικά µε τις οδηγίες αντιµετώπισης ατυχήµατος. Οι οδηγίες αυτές φυλάσσονται σε προσιτή θέση στην καµπίνα του οδηγού του αυτοκινήτου, σαν προληπτικό µέτρο για την αντιµετώπιση οποιουδήποτε ατυχήµατος, που µπορεί να συµβεί στην διάρκεια της µεταφοράς. Οι οδηγίες αντιµετώπισης ατυχήµατος συντάσσονται για κάθε επικίνδυνη ύλη ή κλάση επικίνδυνων υλικών, από τον κατασκευαστή ή τον αποστολέα και θα πρέπει να δίδονται στον µεταφορέα το αργότερο όταν δίδεται η εντολή της µεταφοράς, ώστε να δίνεται ο αναγκαίος χρόνος στους οδηγούς, που θα διενεργήσουν την µεταφορά, να µάθουν τις οδηγίες και να µπορούν να τις εφαρµόσουν σωστά. Οι οδηγίες αντιµετώπισης ατυχήµατος περιλαµβάνουν: 1) τον χαρακτηρισµό του υλικού σύµφωνα µε τον ADR, 2) τις ιδιότητες των υλών από τις οποίες αποτελείται το φορτίο, 3) τους κινδύνους που πηγάζουν από αυτό το φορτίο, 4) τον απαραίτητο προστατευτικό εξοπλισµό του προσωπικού για τις περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης, 5) τα µέτρα τα οποία πρέπει να λαµβάνονται όταν σηµειώνονται διαρροές ή πυρκαγιές ή για πρώτες βοήθειες. Και τέλος τα µέτρα που λαµβάνονται για την αποφυγή ή τον περιορισµό των βλαβών από την διαφυγή υλικών στο περιβάλλον. Καταλαβαίνουµε λοιπόν πόσο σηµαντικό είναι το έγγραφο αυτό, το δελτίο κινδύνου, έτσι ώστε και ο οδηγός να είναι ενήµερος εκ των προτέρων για το πώς θα αντιµετωπίσει διάφορες καταστάσεις, ώστε να µην συµβεί κάποιο ατύχηµα. Αλλά, και στην περίπτωση που συµβεί το ατύχηµα, πως θα το αντιµετωπίσει ώστε να έχουµε τις λιγότερες δυνατόν επιπτώσεις. 9

Θα αναφερθώ στην συνέχεια σε ένα σοβαρό θέµα που αφορά τον διορισµό και την επαγγελµατική κατάρτιση των συµβούλων ασφαλείας. Ένα θέµα που επίσης, µαζί µε τα άλλα, αντιµετώπισε το Υπουργείο µας. Κάθε επιχείρηση, που ασχολείται µε την µεταφορά επικινδύνων εµπορευµάτων ή εργασίες φορτοεκφόρτωσης τέτοιων εµπορευµάτων, υποχρεούται να διαθέτει ένα ή περισσότερους συµβούλους ασφαλείας. Έργο του συµβούλου ασφαλείας είναι η µέριµνα για την τήρηση των κανόνων ασφαλείας που προβλέπονται από τον ADR και από την οδηγία 9635 κατά την εκτέλεση των εργασιών. Προϋπόθεση για την χορήγηση του πιστοποιητικού συµβούλου ασφαλείας είναι: 1) Η κατοχή βασικού τίτλου σπουδών µηχανολόγου ή ηλεκτρολόγου ή χηµικού µηχανικού ή παρεµφερών ειδικοτήτων. 2) Η παρακολούθηση προγράµµατος επαγγελµατικής κατάρτισης από ειδικούς οργανισµούς, που ορίζονται προς τούτο από το Υπουργείο Μεταφορών και Επικοινωνιών. 3) Επιτυχείς εξετάσεις που διενεργούνται από εξεταστικό οργανισµό. Κύριος στόχος της κατάρτισης είναι να αποκτήσει ο υποψήφιος για σύµβουλος ασφαλείας, επαρκή ενηµέρωση για τους κινδύνους που ενέχουν οι µεταφορές επικινδύνων εµπορευµάτων, τους τρόπους αντιµετώπισής τους και να γνωρίζει επαρκώς τις νοµοθετικές και κανονιστικές και διοικητικές διατάξεις, σχετικά µε τους τρόπους µεταφοράς και τα καθήκοντα που προβλέπονται από την οδηγία 9635. Με απόφαση του Υπουργού Μεταφορών και Επικοινωνιών, έχουν οριστεί ως φορείς εκπαίδευσης και ως εξεταστικοί φορείς για την επαγγελµατική κατάρτιση των συµβούλων ασφαλείας, τα Πολυτεχνεία Αθηνών, Θεσσαλονίκης και Πατρών. Ας δούµε τώρα συνοπτικά, πολύ συνοπτικά, ποια είναι τα καθήκοντα των συµβούλων ασφαλείας, για να δούµε πόσο σηµαντικός είναι ο ρόλος τους στην ασφάλεια των µεταφορών των επικινδύνων εµπορευµάτων. Τα βασικά καθήκοντα του συµβούλου ασφαλείας είναι: 10

να εξετάζει εάν τηρούνται οι κανόνες σχετικά µε την µεταφορά επικινδύνων εµπορευµάτων σε µια επιχείρηση, να συµβουλεύει την επιχείρηση για τις εργασίες που αφορούν την µεταφορά επικινδύνων εµπορευµάτων, να ετοιµάζει ετήσια έκθεση προς την διοίκηση της επιχείρησης, ως προς τις δραστηριότητες τις οποίες έχει σχετικά µε την µεταφορά επικινδύνων εµπορευµάτων, να προβαίνει στην παρακολούθηση και έλεγχο της επιχείρησης αναφορικά µε την τακτική στα ακόλουθα θέµατα, για παρακολούθηση και έλεγχο της επιχείρησης, 1. Την τήρηση των κανόνων αναγνώρισης των µεταφεροµένων επικινδύνων εµπορευµάτων. 2. Την αγορά των καταλλήλων µεταφορικών µέσων σε σχέση µε τα µεταφερόµενα επικίνδυνα εµπορεύµατα. 3. Tην επιθεώρηση του εξοπλισµού που χρησιµοποιείται για την µεταφορά των επικινδύνων εµπορευµάτων ή τις ενέργειες φορτοεκφόρτωσης. 4. Tην παροχή κατάλληλης εκπαίδευσης στο προσωπικό και την διατήρηση αρχείου εκπαίδευσης. 5. Tην εφαρµογή των καταλλήλων διαδικασιών έκτακτης ανάγκης σε περίπτωση ατυχηµάτων ή περιστατικών που µπορούν να επηρεάσουν την ασφάλεια. 6. Την διερεύνηση και σύνταξη αναφορών για σοβαρά ατυχήµατα ή περιστατικά ή σοβαρές παραβάσεις, που διαπιστώνονται κατά την µεταφορά επικινδύνων εµπορευµάτων. 7. Την εφαρµογή καταλλήλων µέτρων για να αποφευχθεί η επανάληψη των ατυχηµάτων και τέλος, 11

8. Την εξακρίβωση ότι το προσωπικό, που εµπλέκεται στην µεταφορά των επικινδύνων εµπορευµάτων ή στην φορτοεκφόρτωση των εµπορευµάτων αυτών, διαθέτει λεπτοµερείς διαδικασίες και λειτουργίες και εντολές. Από τα ανωτέρω συνάγεται πόσο πολύ σηµαντικό είναι το έργο του συµβούλου ασφαλείας για την ασφαλή διακίνηση και φορτοεκφόρτωση των επικινδύνων εµπορευµάτων. Αναφέρθηκαν πολύ συνοπτικά ορισµένα από τα θέµατα που συνδέονται µε την οδική µεταφορά επικινδύνων εµπορευµάτων και τον τρόπο µε τον οποίο τα θέµατα αυτά, σύµφωνα µε την νοµοθεσία του Υπουργείου Μεταφορών και Επικοινωνιών, αντιµετωπίζονται στην χώρα µας. Βεβαίως, το θέµα της οδικής µεταφοράς επικινδύνων εµπορευµάτων, είναι πολύ ευρύ και µε την υλοποίησή του εµπλέκεται ένας µεγάλος αριθµός Υπουργείων και υπηρεσιών. Από το Υπουργείο Μεταφορών και Επικοινωνιών έχει καταβληθεί προσπάθεια για να θεσπιστεί ένα αξιόπιστο και ποιοτικό σύστηµα, που να καλύπτει όλες τις επιµέρους παραµέτρους που συνδέονται µε την ασφαλή οδική µεταφορά επικινδύνων εµπορευµάτων. Η συνεργασία µε υψηλού κύρους πολυτεχνικές σχολές και καταξιωµένους φορείς του εξωτερικού, η θέσπιση, ως υποχρεωτικής, της προϋπόθεσης της διαπίστευσης των φορέων από το ΕΣΥ και η καθιέρωση τυπικών και ουσιαστικών προσόντων υψηλής στάθµης, για όλα τα πρόσωπα που εµπλέκονται στο σύστηµα της µεταφοράς επικινδύνων εµπορευµάτων, αποτελούν τις κύριες επιλογές µας στην προσπάθεια αυτή. Μένουν όµως πολλά να γίνουν και χρειάζεται συνεχής προσπάθεια, ώστε το σύστηµα να διευρύνεται συνεχώς και να αναβαθµίζεται ποιοτικά. Πρωτοβουλίες, όπως αυτή του ΠΣΣΑΜΕΕ, συµβάλλουν πάρα πολύ προς την κατεύθυνση αυτή, για αυτό πρέπει να εκφράσουµε και τα συγχαρητήριά µας. Ευχαριστώ πολύ. 12