ΜΕ ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ Εκπαιδευτήρια «Διονύσιος Σολωμός»
ΜΕ ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ Μια έκδοση των Εκπαιδευτηρίων «Διονύσιος Σολωμός» Κείμενα και εικόνες: οι μαθητές της ΣΤ τάξης 2009-2010 Επιμέλεια εικόνων: Πέτρος Φιλίππου Επιμέλεια κειμένων: Μαρία - Έλσα Μπουκάλα Καλλιτεχνική επιμέλεια: Κώστας Παπαλέξης Στοιχειοθεσία - Σελιδοποίηση - Παραγωγή: www.specialprintings.com Εκπαιδευτήρια «Διονύσιος Σολωμός», 2010 Απαγορεύεται η κατά οποιονδήποτε τρόπο αντιγραφή, φωτοανατύπωση, ολική ή μερική αναδημοσίευση ή αναπαραγωγή, εκμίσθωση ή δανεισμός, μετάφραση, διασκευή, αναμετάδοση και εν γένει κάθε εκμετάλλευση του συνόλου ή μέρους του έργου, χωρίς την έγγραφη άδεια του εκδότη.
Για τις εικόνες που είπαν σε μας χίλιες λέξεις......κι εμείς σε σας μια ιστορία, ας «αφήσουμε» τις ιστορίες μας αυτές σ εκείνους......τους μεγάλους άντρες που «άθελά» τους μας βοήθησαν: Πάμπλο Πικάσο, Πιερ Μπονάρ, Βασίλι Καντίνσκι, Πάουλ Κλέε, Βίνσεντ Βαν Γκογκ! Με λίγα λόγια...
ΜΕ ΤΟ ΓΕΛΙΟ ΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΩΝ «Μπράβο, μπράβο!» Όλο το κοινό χειροκροτούσε! - Μπράβο, παιδιά, δώσατε πολύ καλή παράσταση, είπε ο πατέρας καθώς έβγαζε τη στολή του κλόουν. Όλη η οικογένεια κάθισε στο τραπέζι και συζητούσε σχετικά με την παράσταση που έδωσε. - Μπράβο, Πέδρο, παρόλο που είσαι ο πιο μικρός της οικογένειας έδωσες χαρά και γέλιο σε όλους τους θεατές. - Ευχαριστώ, μπαμπά, για τα καλά σου λόγια. Ο Φερνάντο, ο μεγάλος αδερφός, ζήλεψε την επιτυχία του μικρού του αδερφού. -Μπαμπά, εγώ πώς τα πήγα; Πριν όμως προλάβει ο πατέρας να απαντήσει, τον έκοψε η Άνα, η μητέρα. - Όλοι ήσασταν καταπληκτικοί και δώσατε στο κοινό μια παράσταση γεμάτη γέλιο. Αυτή είναι η οικογένεια Μινέγροθ. Είναι μια φτωχή οικογένεια που δουλεύει σε ένα τσίρκο και ζει με το γέλιο των ανθρώπων. - Μαμά, πού θα είναι η επόμενη παράσταση; - Θα μείνουμε λίγες ακόμα μέρες στη Γκουέρνικα για να δώσουμε κι άλλη μια παράσταση. - Παιδιά, είναι ώρα να κοιμηθείτε, είπε ο Αντρές, ο πατέρας. Τα παιδιά κοιμήθηκαν με το που έπεσαν στο κρεβάτι και τότε η Άνα είπε στον Αντρές: - Είναι τόσο μικρά κι έχουν τόσα πολλά στο κεφάλι τους. - Άνα, ας κάνουμε την παράσταση εδώ αύριο, κι ας μην περιμένουμε άλλο. Ας φύγουμε να συνεχίσουμε την περιοδεία. -Εντάξει, αλλά πάμε για ύπνο τώρα 1 29
γιατί είμαι κι εγώ πτώμα από τη σημερινή παράσταση. Το επόμενο πρωί η οικογένεια ξύπνησε με πολλά κέφια. Καθώς οι γονείς ανακοίνωσαν στα παιδιά ότι η παράσταση θα γινόταν την ίδια μέρα, τα παιδιά χάρηκαν περισσότερο και ο Φερνάντο πέταξε από τη χαρά του. Θα είχε την ευκαιρία να πάρει τη δόξα πίσω από τον αδερφό του που κέρδισε τις εντυπώσεις στην προηγουμένη παράσταση. Ο ανταγωνισμός μεταξύ των δυο αδερφών υπήρχε πάντα, αλλά τώρα ήταν πιο δυνατός από ποτέ. Στο τροχόσπιτο όπου ζούσε η οικογένεια όλα ήταν ήσυχα και γι αυτό μπορούσαν ν ακούσουν τους περαστικούς να συζητούν έντονα. Κάτι έμοιαζε να τους απασχολεί. - Γιά να ανοίξουμε το ραδιόφωνο να δούμε τι γίνεται! Με το πάτημα του κουμπιού, αντί της συνηθισμένης μεσημεριανής εκπομπής, άκουσαν πολεμικά εμβατήρια και μόλις τελείωσαν αυτά μια βαριά φωνή ανήγγειλε: «Ο ΕΜΦΥΛΙΟΣ ΞΕΣΠΑΣΕ ΣΤΗΝ ΙΣΠΑΝΙΑ, ΚΑΙ ΜΟΙΡΑΖΕΙ ΛΥΠΗ ΣΤΙΣ ΚΑΡΔΙΕΣ ΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΩΝ» Όσο βράδιαζε οι φωνές γίνονταν όλο και πιο έντονες. Τα παιδιά, που τώρα μπήκαν στο τροχόσπιτο ιδρωμένα από το παιχνίδι, ρώτησαν ανήσυχα: - Μαμά, τι έγινε ; - Τίποτα, παιδιά, πηγαίνετε να ξεκουραστείτε για την παράσταση! - Μα, δεν είμαστε κουρασμένοι. - Καλά, τότε πηγαίνετε να συνεχίσετε το παιχνίδι! Η ώρα της παράστασης έφτασε. Ακούστηκε ένα αδύναμο χειροκρότημα. - Παιδιά, να δώσετε τον καλύτερο σας εαυτό! - Εντάξει, μαμά! Όλη η οικογένεια έδωσε τον καλύτερο της εαυτό, αλλά δεν εισέπραξε από το κοινό αυτό που άξιζε. Το βραδύ στα καμαρίνια τα παιδιά ρώτησαν τους γονείς τους: - Μαμά, μπαμπά, τα πήγαμε χάλια; - Όχι, παιδιά, δε φταίτε εσείς, αλλά συμβαίνει κάτι πολύ σοβαρό. - Τι είναι, μαμά; Η Άνα κοίταξε τον Αντρές με αγωνία. Τι να πει στα παιδιά; Την αλήθεια. - Ξέσπασε εμφύλιος πόλεμος στην Ισπανία! - Μαμά, τι είναι εμφύλιος πόλεμος; ρώτησε ο Πέδρο. 2 32
34 Οι γονείς δίστασαν και πάλι λίγο αλλά τελικά απάντησαν: - Όταν μια χώρα χωρίζεται σε δύο παρατάξεις και στρέφεται η μια εναντίον της άλλης. - Και τώρα τι θα κάνουμε; - Υπομονή, αγάπη μου, υπομονή. - Αφήστε τα αυτά τώρα και πάμε να φάμε, φώναξε ο Αντρές. Τα παιδιά μετά το γεύμα πήγαν για ύπνο γρήγορα. Έπεσαν στο κρεβάτι τους αλλά δεν τους έπαιρνε ο ύπνος καθώς σκέφτονταν τις επιπτώσεις του πολέμου. Την επόμενη μέρα τα παιδιά έδειχναν πολύ κουρασμένα διότι το βράδυ δεν είχαν κοιμηθεί. Η μητέρα τους τούς ρώτησε: - Παιδιά, γιατί είστε τόσο χλωμοί; - Γιατί δεν κοιμηθήκαμε καλά, μαμά. - Τι έγινε παιδιά και δεν κοιμηθήκατε καλά; - Δε θέλουμε να το συζητήσουμε αυτή τη στιγμή, είπαν τα παιδιά χαμηλόφωνα. Μπορούμε να πάμε έξω τώρα; Τα παιδιά δεν εμφανίστηκαν μέχρι που η μητέρα βγήκε έξω για να δει πώς είναι και τι κάνουν. - Παιδιά; Τι είναι αυτό; - Ένας πίνακας. - Και τι απεικονίζει; - Απεικονίζει τον κόσμο όπως τον
βλέπουμε εμείς. Και έτσι η μητέρα έκλεισε την πόρτα του τροχόσπιτου ξανά χωρίς να πει κουβέντα. Το μεσημέρι την ώρα του φαγητού η οικογένεια ήταν αμίλητη, μέχρι που ο πατέρας πρότεινε: - Παιδιά, θέλετε να πάμε στη Βαλένθια για την επόμενη παράσταση μας; Τα παιδιά χάρηκαν καθώς ξέχασαν τη λύπη του πολέμου για λίγο. - Πότε φεύγουμε μπαμπά; - Αύριο το πρωί. Το πρωί μόλις ξεκίνησαν, είπε η Άνα σιγανά στον Αντρές: - Θα περάσουμε δύσκολες ώρες από εδώ και πέρα. Τη συζήτηση διέκοψε μία διαδήλωση που αντίκρισαν εναντίον του πολέμου. Μετά από πολλή ώρα κατάφεραν να περάσουν και να συνεχίσουν το δρόμο τους. Κανείς, όμως, δεν είχε καταλάβει ότι τα παιδιά είχαν προχωρήσει τον πίνακα τους όση ώρα οι γονείς διαπραγματεύονταν πώς να περάσουν ανάμεσα από τους διαδηλωτές. Όταν έφτασαν στην Βαλένθια είχε πια νυχτώσει και όλοι έπεσαν για ύπνο εκτός από το μικρό Πέδρο που μέσα σε δύο μέρες έδειχνε να έχει αλλάξει και να έχει ωριμάσει πολύ εξαιτίας των δύσκολων συνθηκών και του πολέμου. Μόλις βεβαιώθηκε ότι οι γονείς του αποκοιμηθήκαν πήγε τρέχοντας να ξυπνήσει το μεγάλο του αδερφό. - Φερνάντο, Φερνάντο! Ξύπνα, δε με παίρνει ο ύπνος, θέλω να συνεχίσουμε τον πίνακα μας. - Άσε με να κοιμηθώ θα τον συνεχίσουμε το πρωί. Έτσι ξημέρωσε η επόμενη μέρα. Την ώρα που η οικογένεια έπαιρνε το πρωινό της, ο Φερνάντο ρώτησε την μαμά του πότε θα γινόταν η επόμενη παράσταση. Η Άνα του απάντησε πως θα γινόταν εκείνη την ίδια μέρα γιατί έπρεπε να βιαστούν να συνεχίσουν την περιοδεία. Όταν η οικογένεια τελείωσε το πρωινό της, τα παιδιά έτρεξαν αμέσως έξω να παίξουν. Η Άνα είπε στον Αντρές: - Είναι πολύ ανήσυχα τώρα τελευταία τα παιδιά. - Είσαι πολύ προστατευτική. Ήσυχα πέρασε η υπόλοιπη μέρα μέχρι την ώρα της παράστασης. Ακούστηκε ένα ελαφρό χειροκρότημα και η παράσταση ξεκίνησε. Ο Πέδρο λίγο πριν είχε πει στους γονείς του ότι δεν αισθανόταν πολύ καλά και δεν ήθελε να συμμετάσχει στην παράσταση. Η αλήθεια ήταν πως είχε στο νου του να συνεχίσει τον πίνακα. Κάθισε πίσω από τη σκηνή κι έβλεπε τον κόσμο που ήταν θλιμμένος 36
Μόλις τελείωσε η παράσταση ο Φερνάντο διαμαρτυρήθηκε στη μαμά του : - Μαμά, γιατί δε γέλασε ο κόσμος αφού τα πήγα πάρα πολύ καλά; - Πραγματικά ήσουν πολύ καλός αλλά τα πράγματα δεν είναι και τόσο εύκολα αυτή την εποχή! Μετά την παράσταση κανείς δεν είδε τον Πέδρο. - Μπαμπά, ο Πέδρο δεν είναι εδώ. Πού βρίσκεται; ρώτησε ο Φερνάντο. - Δεν είναι στο τροχόσπιτο; Ο Πέδρο ήταν όντως στο τροχόσπιτο και κοιτούσε σιωπηλός επίμονα τον ατελείωτο πίνακα. - Τι κάνεις; είπε ο Φερνάντο. - Τίποτα, άσε με ήσυχο! - Μα σε λίγο θα φάμε. - Δεν πεινάω, άσε με ήσυχο! - Σε πείραξε που τα πήγα πολύ καλά στην παράσταση; Ο Πέδρο δεν αποκρίθηκε και τον έσπρωξε έξω από το τροχόσπιτο. Τότε ο Φερνάντο πήγε γρήγορα στη μαμά του και της είπε: - Μαμά, ο Πέδρο δεν είναι καλά. - Τι έχει; - Δεν ξέρω. - Καλά άφησέ τον, θα του μιλήσω εγώ. Η Άνα τακτοποίησε κάτι δουλειές και μετά πήγε στο τροχόσπιτο. - Πέδρο, τι έχεις; Γιατί είσαι επιθετικός με τον αδερφό σου; - Ο πόλεμος είναι πολύ άδικος για όλους μας. - Έχεις δίκιο, αλλά δε χρειάζεται να τα σκέφτεσαι αυτά τα πράγματα εσύ, είσαι μικρός ακόμα. - Ο πόλεμος κάνει τους πάντες μεγάλους ακόμα και τους πιο μικρούς. - Γιατί τα λες αυτά; - Επειδή ωρίμασα πια. Η Άνα τον πήρε μια αγκαλιά και του είπε: - Θα περάσει ο πόλεμος, γιε μου. - Είσαι σίγουρη, μαμά; - Ναι, τώρα έλα να φάμε! Τελικά ο Πέδρο πείστηκε από την Άνα και πήγαν να φάνε. Μετά το δείπνο όλη η οικογένεια πήγε για ύπνο, εκτός από τον Πέδρο που κάθισε για άλλο ένα βράδυ να ζωγραφίσει τον πίνακα. Την άλλη μέρα η οικογένεια ξύπνησε νωρίς νωρίς και έφυγε για τη Μάλαγα. Στο δρόμο αντίκρισαν ένα λυπηρό θέαμα, καμένα σπίτια και ανθρώπους να κλαίνε. Τα προσπέρασαν γρήγορα αλλά ο Πέδρο βάλθηκε να ζωγραφίζει και πάλι την εικόνα του με έναν πιο λυπηρό τρόπο. Όταν έφτασαν στη Μάλαγα εντυπωσιάστηκαν από την ομορφιά της πόλης. Όσο προχωρούσαν, όμως, 40
παρατηρούσαν πως οι λιγοστοί άνθρωποι που κυκλοφορούσαν στο δρόμο δε φαίνονταν ευτυχισμένοι και το όμορφο μέρος δε φαινόταν πια χαρωπό. Ο Πέδρο πήρε ιδέες από την κατάσταση της πόλης και συνέχισε να ζωγραφίζει τον πίνακα μανιωδώς. Η παράσταση στη Μάλαγα ήταν επεισοδιακή. Έγινε κάτι πολύ σοβαρό. Κανείς δεν ήρθε να την παρακολουθήσει. Ο Πέδρο έβγαλε το θυμό και τα νεύρα του πάνω στον πίνακα. Αυτό το βράδυ τον τελείωσε. Η αλήθεια είναι ότι ο Πέδρο κράτησε κρυφό τον πίνακα από την οικογένειά του και τον κόσμο. Η οικογένεια Μινέγροθ, απογοητευμένη από την πρώτη παράσταση, αποφάσισε να κάνει μια δεύτερη στην ίδια πόλη μήπως καταφέρει να κερδίσει τον κόσμο. Όταν έφτασε η ώρα για την παράσταση ο Πέδρο αποφάσισε να δείξει στο λιγοστό κόσμο και στην οικογένειά του τον τελειωμένο πλέον και πανέμορφο πίνακα. Ο λιγοστός κόσμος ξεσηκώθηκε και μαγεύτηκε. Έτρεξαν να πουν για τον πίνακα σε γνωστούς και φίλους. Σύντομα το θέατρο γέμισε από ανθρώπους. Ήταν τόσο γεμάτο που δε χωρούσαν πια κι έτσι όλοι, ακόμα και η οικογένεια Μινέγροθ, βγήκαν στους πανέμορφους δρόμους της Μάλαγας που τώρα πια ήταν πιο ζωντανοί από ποτέ. Όλη η Μάλαγα ξεσηκώθηκε και αποθέωνε τον Πέδρο. Σύντομα ο Πέδρο και ο πίνακας του έγιναν γνωστοί σε όλη την Ισπανία. Σε λίγο καιρό, κόσμος από όλες τις γωνίες της Ισπανίας κατέφθανε στη Μάλαγα για να δει τον πίνακα. Ο Πέδρο ήταν πλέον γνωστός ως εθνικός ήρωας. Ο Φερνάντο αντί να ζηλεύει ήταν περήφανος για το μικρό του αδερφό. Ο Πέδρο τον είδε και του ζήτησε να έρθει να σταθεί δίπλα του. Όλος ο κόσμος χειροκροτούσε και ζητωκραύγαζε! Κανείς δεν είχε το νου του στον πόλεμο πια. Ο πίνακας γέμιζε την ψυχή τους με χαρά και αγάπη. Χειροκροτούσαν, αγκαλιάζονταν και γελούσαν. Γελούσαν ασταμάτητα. Το γέλιο έδιωξε τον πόλεμο μακριά. Οι εχθροί του εμφυλίου έγιναν ξανά γείτονες και φίλοι. Όσο για την οικογένεια Μινέγροθ... με τη βοήθεια των ανθρώπων έφτιαξε σπίτι στη Μάλαγα. Δε θα ζούσαν πια σε τροχόσπιτο, ούτε θα ήταν αναγκασμένοι να γυρίζουν από το ένα μέρος στο άλλο. Τα αδέρφια θα είχαν το δικό τους δωμάτιο για πρώτη φορά. Στο πιο κεντρικό σημείο του σπιτιού κρεμόταν ο πίνακας, η αφορμή που έψαχναν οι άνθρωποι για να δώσουν και πάλι τα χέρια. 41
ΤΟΒΙΒΛΙΟΜΕΛΙΓΑΛΟΓΙΑΚΥΚΛΟΦ ΟΡΗΣΕΣΕ1000ΑΝΤΙΤΥΠΑΤΟΝΙΟΥ ΝΙΟΤΟΥ2010ΑΠΟΤΑΕΚΠΑΙΔΕΥΤ ΗΡΙΑΔΙΟΝΥΣΙΟΣΣΟΛΩΜΟΣΤΗΝΤ ΟΙΧΕΙΟΘΕΣΙΑΚΑΙΣΕΛΙΔΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΝΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΗΕΠΙΜΕΛΕΙΑΚ ΑΙΤΗΝΟΡΓΑΝΩΣΗΚΑΙΕΚΤΕΛΕΣΗΤ ΗΣΠΑΡΑΓΩΓΗΣΕΙΧΑΝΟΙΕΙΔΙΚΕΣΕ ΚΤΥΠΩΣΕΙΣΚΩΣΤΑΣΠΑΠΑΛΕΞΗΣ