Θέματα Εξετάσεων Τμήμα: Νομική Αθηνών Μάθημα: Οικογενειακό Δίκαιο Σεπτέμβριος 2015 θέμα Οι Α και Β τέλεσαν γάμο το 2000. Ο Α ήταν τότε ιδιωτικός υπάλληλος με μεσαίες αποδοχές, ενώ η Β επιχειρηματίας με τρία καταστήματα, τα Φ, Χ, Ψ, από τα οποία το Φ ήταν ιδιόκτητο. Το 2014 ο Α έχει εξελιχθεί σε υψηλόβαθμό στέλεχος της εταιρίας όπου εργαζόταν, με υψηλές αποδοχές, ενώ η Β, που εν τω μεταξύ είχε αποκτήσει την κυριότητα και των άλλων δύο καταστημάτων Χ και Ψ, αντιμετωπίζει πολύ σοβαρό πρόβλημα υγείας εξ αιτίας του οποίου δεν μπορεί να εργάζεται και ήδη πριν εμφανιστεί αυτό η επιχείρησή της με δυσκολία κάλυπτε τις υποχρεώσεις της. Ο Α ασκεί αγωγή διαζυγίου, επειδή η συμβίωση έγινε αφόρητη γι αυτόν και παράλληλα ισχυρίζεται ότι έχει συμβάλει στην απόκτηση της κυριότητας των καταστημάτων Χ και Ψ από τη Β λόγω των αυξημένων αποδοχών του και ζητά τη λήψη ασφαλιστικών μέτρων για να εξασφαλιστούν τα δικαιώματά του. Μετά την έκδοση απόφασης που έλυσε το γάμο, η Β άσκησε κατά του Α αγωγή διατροφής. 1. Θα γίνει δεκτή η αγωγή διαζυγίου του Α; 2. Συντρέχουν οι προϋποθέσεις για τη λήψη ασφαλιστικών μέτρων που ζητά ο Α και αν ναι ποια ασφαλιστικά μέτρα μπορεί να διατάξει το δικαστήριο; 3. Δικαιούται διατροφή η Β από τον Α; Θεωρητικά Θέματα 1. Τα βασικά χαρακτηριστικά του οικογενειακού δικαίου. 2. Οι υποχρεώσεις που απορρέουν από την έγγαμη συμβίωση κατά το άρθρο 1386 ΑΚ. Να απαντηθεί το πρακτικό θέμα και ένα από τα δύο θεωρητικά θέματα. Επιτρέπεται η χρήστη Αστικού Κώδικα, όχι σχολιασμένου. Ιούνιος 2015 (Σειρά Α') α. περιπτώσεις διορισμού ειδικού επιτρόπου β. επηρεάζει η σύναψη γάμου τη διαχείριση της περιουσίας του κάθε ζεύγους;
Ο Α και η Β ζητούν συναινετικό διαζύγιο και επειδή θέλουν να ρυθμίσουν φιλικά όλα τα ζητήματα που συνδέονται με τη διάλυση της σχέσης τους συμφωνούν : (α) η επιμέλεια του ανήλικου τέκνου τους Γ θα ασκείται από τη Β, η γονική μέριμνα και από τους 2 γονείς και ο Α δεν θα έχει δικαίωμα επικοινωνίας με το ανήλικο τέκνο. (β) Να καταβληθεί από τον Α κεφάλαιο 30.000 στην Β ως διατροφή μετά το διαζύγιο και 100.000 ως διατροφή για τον Γ. (γ) ότι παραιτούνται από κάθε τυχόν αξίωση στα αποκτήματα. Είναι έγκυρες οι συμφωνίες αυτές; Ιούνιος 2015 (Σειρά Β') Οι Α και Β, γονείς της Γ, ηλικίας δεκατεσσάρων ετών και του Δ ηλικίας 18 ετών που πάσχει από μία μορφή νοητικής υστέρησης, τραυματίζονται θανάσιμα σε αυτοκινητιστικό ατύχημα με συνέπεια ο μεν Α να αποβιώσει ακαριαία, η δε Β να περιέλθει σε κατάσταση πλήρους παράλυσης και να αδυνατεί να αυτοεξυπηρετηθεί Η Ε αδελφή της Β, η οποία εκ των πραγμάτων αναλαμβάνει την άμεση προστασία των Γ και Δ, επισκέπτεται το δικηγόρο της και του ζητά να τη συμβουλεύσει σε ποιες ενέργειες πρέπει να προβεί για να μπορέσει να ασκήσει τα καθήκοντα που ασκούσαν οι Α και Β για τη φροντίδα των Γ και Δ. Αφού ακολούθησε τις υποδείξεις του δικηγόρου, η Ε θέλησε να εκμισθώσει για χρονική διάρκεια τεσσάρων ετών ένα κατάστημα μεγάλης αξίας, που είχε αφήσει με διαθήκη του στους Γ και Δ ο παππούς τους Ζ για να καλύψει τις δαπάνες εκπαίδευσης. 1. Ποιος έχει τη γονική μέριμνα των Γ και Δ αμέσως μετά την πρόκληση του ατυχήματος; 2. Σε ποιες ενέργειες θα προτείνει ο δικηγόρος στην Ε να προβεί; 3. Επιτρέπεται στην Ε να εκμισθώσει το κατάστημα για λογαριασμό των Γ και Δ; 1. Τα χαρακτηριστικά των οικογενειακών δικαιωμάτων 2. Δικαίωμα διατροφής ενήλικου τέκνου Φεβρουάριος 2015 Θέμα 1: Ο Α και η Β, φοιτητές στην Πάτρα, έχουν δεσμό και συζούν ήδη 2 χρόνια. Μόλις ο Α πληροφορείται από τη Β ότι αυτή, από τις μεταξύ τους σχέσεις, περιμένει παιδί και ήδη βρίσκεται σε προχωρημένη εγκυμοσύνη, εγκαταλείπει οριστικά τη Β και επιστρέφει στον τόπο καταγωγής του. Τέσσερεις μήνες μετά το χωρισμό της από τον Α. η Β γεννάει ένα κοριτσάκι, τη Γ. 1. Ποιος ασκεί τη γονική μέριμνα της Γ:
2. Πως μπορεί να θεμελιωθεί συγγένεια μεταξύ Α και Γ; 3. Αλλάζει η απάντηση στο ερώτημα I, αν μετά το χωρισμό της με τον Α και πριν τη γέννηση της Γ η Β συνήψε σύμφωνο συμβίωσης με το Δ; Θέμα 2: Νομική φύση της υιοθεσίας Θέμα 3: Διαφορές άκυρου και ακυρώσιμου γάμου Να απαντήσετε στο ένα από τα δύο θεωρητικά ζητήματα (θέμα 2 ή θέμα 3) και υποχρεωτικά στο πρακτικό ζήτημα (θέμα 1). Ιούνιος 2014 Ο Α, 80 ετών, συνάπτει γάμο με τη Β, 60 ετών. Λίγους μήνες μετά τη σύναψη του γάμου, ο Α υιοθετεί τον Γ, ενήλικο γιο της Β από προηγούμενο γάμο της. Ο Γ είναι έγγαμος με την Δ και έχουν ένα ανήλικο παιδί, τον Ε. Μετά την τέλεση της υιοθεσίας, η Β και ο Γ αρχίζουν να κακομεταχειρίζονται τον Α, να τον εξυβρίζουν, να τον προσβάλουν και να τον απομονώνουν από τους φίλους και συγγενείς του, στερώντας του ακόμα και την τροφή, με αποτέλεσμα την επιβάρυνση της σωματικής και ψυχικής υγείας του, ενόψει της ηλικίας του. 1) Ποιοι συγγενικοί δεσμοί συνδέουν τον Α με τους Γ, Δ και Ε. 2) Με ποιά νομικά μέσα του ΑΚ μπορεί ο Α να αντιδράσει στην κατάσταση που περιγράφεται στο πρακτικό; 3) Αν ο Α λόγω της κατάστασης της υγείας του, δεν μπορεί να προβεί στις ενέργειες που είναι απαραίτητες για την προστασία του, πώς μπορεί ο Φ, στενός του φίλος που ενδιαφέρεται γι' αυτόν, να τον βοηθήσει και με ποιόν τρόπο; (επιλογή του ενός από τα δύο) 1) Διαφορές άκυρου και ακυρώσιμου γάμου 2) Γονική μέριμνα, άσκηση γονικής μέριμνας, επιμέλεια: έννοια και δικαιούχοι Φεβρουάριος 2013 1. Βασικά χαρακτηριστικά του Οικογενειακού Δικαίου. 2. Προσωπικότητα και έγγαμη συμβίωση
θέμα Η Α 16 ετών γεννά ένα αγόρι που προέρχεται από την εκτός γάμου σχέση της με τον Β 23 ετών. Λίγο καιρό αργότερα ο Β, με τη συναίνεση της Α αναγνωρίζει εκούσια με συμβολαιογραφική δήλωση το παιδί ως δικό τους. Στη συνέχεια και ενώ η Α είναι ανήλικη, η Α και ο Β παντρεύονται με θρησκευτικό γάμο σε εξωκλήσι χωρίς να έχει εκδοθεί άδεια γάμου. Ο ιερέας που τελεί το γάμο είχε καθαιρεθεί ύστερα από απόφαση των αρμοδίων εκκλησιαστικών οργάνων. 1. Τι προβλήματα δημιουργούνται για το κύρος του γάμου αυτού α) από την ηλικία της Α β) από την έλλειψη άδειας γάμου γ) από το γεγονός ότι ο ιερέας έχει καθαιρεθεί 2. Ποιος είναι ο φορέας της γονικής μέριμνας και ποιος ασκεί τις επιμέρους λειτουργίες της α) πριν την αναγνώριση β) μετά την αναγνώριση γ) μετά το γάμο Ιούνιος 2013 (Σειρά Α ) 1. Επιτροπεία ανηλίκων, αναδοχή ανηλίκων, δικαστική συμπαράσταση, δικαστική επιμέλεια ξένων υποθέσεων : έννοια, διαφορές. 2. Σύμφωνο συμβίωσης : έννοια, Σύνταγμα, ελεύθερη ένωση Ο Α και η Β, παντρεμένοι για 12 χρόνια αποφασίζουν να διακόψουν την έγγαμη συμβίωση. Μετά από 3 χρόνια διάσταση παίρνουν συναινετικό διαζύγιο και συζητώντας με τον δικηγόρο τους Δ ρωτούν αν μπορούν να συμφωνήσουν τα εξής : α) να ασκούν από κοινού εναλλάξ την γονική μέριμνα του δεκάχρονου τέκνου τους, β) να δώσει ο Α εφάπαξ διατροφή στην Β το ποσό των 15.000 ευρώ και στο ανήλικο τέκνο τους 20.000 μέχρι να ενηλικιωθεί και να μην υποχρεωθεί σε διατροφή του τελευταίου μετά την ενηλικίωση του και γ) να παραιτηθούν αμοιβαία από την αξίωση στα αποκτήματα. Τι θα απαντήσει ο Δ;
Ιούνιος 2013 (Σειρά Β ) 1. Τρόποι θεμελίωσης πατρότητας. 2. Τρόποι θεμελίωσης αξίωσης στα αποκτήματα. Λίγο πριν από το γάμο της με τον Α, η Β πληροφορείται για τον υφιστάμενο γάμο του Α με τη Γ και το ότι έχουν ένα τέκνο την 5-χρονη Δ. Ο γάμος ματαιώνεται. Η Γ αγνοούσε τον επικείμενο γάμο του Α και του είπε ότι δεν ήθελε να τον ξαναδεί αλλάζοντας παράλληλα κλειδαριές στο σπίτι. α) Μπορεί να ζητήσει η Β αποζημίωση για τα έξοδα που έκανε για το γάμο από τον Α; (αγορά νυφικού, προσκλητήρια, προκαταβολή δεξίωσης) β) Μπορεί να ασκήσει αγωγή διαζυγίου η Γ; Μπορεί να ασκήσει αγωγή διαζυγίου ο Α; γ) Δεδομένου ότι η Γ δεν εργαζόταν κατά τη διάρκεια του γάμου και δεν έχει ατομική περιουσία, έχει δικαίωμα διατροφής από τον Α ΠΡΙΝ από το διαζύγιο και για τον εαυτό της και για την κόρη τους τη Δ; Ιούλιος 2012 (Σειρά Β ) Ζήτημα Ο Α, 25 χρονών, γνωρίζει τη Β, η οποία τον πείθει ότι είναι συνομήλική του, και μετά από σύντομη γνωριμία συνάπτουν γάμο. Έξι μήνες μετά τη σύναψη του γάμου ο Α ανακαλύπτει τυχαία ότι η Β είναι 55 χρονών και έχει 2 ενήλικα παιδιά και έναν εγγονό. Ο Α παθαίνει νευρικό κλονισμό από την αποκάλυψη, αποχωρεί από το σπίτι, στο οποίο έμεναν με τη Β (και το οποίο ανήκε στον Α κατά κυριότητα), ενώ η Β έμεινε σε αυτό, επιθυμεί δε να αποδεσμευθεί το ταχύτερο από τον γάμο του. Ποια δικαιώματα έχει ο Α κατά της Β; Πώς μπορεί να τα ασκήσει; 1) Νομική φύση της υιοθεσίας 2) Συμφωνίες γονέων για το επώνυμο των τέκνων Να απαντηθεί το πρακτικό ζήτημα και ένα από τα θεωρητικά ζητήματα. Η απάντηση στο πρακτικό ζήτημα πρέπει να είναι αιτιολογημένη. Επιτρέπεται η χρήση ασχολίαστου ΑΚ.
Σεπτέμβριος 2012 1) Κατάχρηση του δικαιώματος προς διάζευξη 2) Χαρακτηριστικά γνωρίσματα της αξίωσης συμμετοχής στα αποκτήματα Θέμα Οι σύζυγοι Α και Β που δεν έχουν παιδιά, υιοθετούν από κοινού την ανήλικη (ενός έτους) Γ, κόρη της Δ. Τρία χρόνια μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας, η Γ παρουσιάζει ένα σοβαρό πρόβλημα υγείας. Η κατάσταση της Γ επηρεάζει τις σχέσεις Α και Β, οι οποίοι εντέλει λύνουν το γάμο τους με συναινετικό διαζύγιο. Α) Ποιος ασκεί μετά το διαζύγιο, τη γονική μέριμνα της Γ; Β) Ανεξάρτητα από την απάντησή σας στο πρώτο ερώτημα, υποθέσατε ότι η Γ κατοικεί με την Β, η οποία την κακομεταχειρίζεται και την παραμελεί. Τι μπορεί να κάνει ο Α; Γ) Έστω, στο δεύτερο ερώτημα, ότι ο Α, πριν προλάβει να προβεί σε οποιαδήποτε ενέργεια για την προστασία της Γ, πεθαίνει. Έχει κάποιο δικαίωμα η Δ; Υποχρεωτική η απάντηση στο πρακτικό και επιλογή ενός εκ των δύο θεωρητικών ερωτημάτων. Σεπτέμβριος 2011 ζήτημα O A και η Β,που είναι πρώτα ξαδέλφια, συνήψαν γάμο το 1991 και ζουν μαζί μέχρι σήμερα,οπότε η Β πληροφορείται ότι το 2009 ο Α είχε γνωρίσει τη Γ με την οποία συνήψε ερωτικό δεσμό,ότι από τις σχέσεις της Γ με τον Α γεννήθηκε το 2010 ο Δ, ότι τον Απρίλιο του 2011 ο Α συνήψε με τη Γ σύμφωνο ελεύθερης συμβίωσης. Υποθέσατε ότι οι πληροφορίες της Β είναι αληθείς. Ερωτάται : 1. Τι δικαιώματα έχει η Β; 2. Είναι έγκυρη η σύναψη του συμφώνου ελεύθερης συμβίωσης Α-Γ; 3. Έχει αξίωση διατροφής ο Δ κατά του Α; Α) Η έννοια της συμβολής στην αξίωση συμμετοχής στα αποκτήματα. Β) Γονική παροχή. Αποτελεί υποχρέωση των γονέων; Ποια είναι η λειτουργία της; Απαντάτε σε μία θεωρία και στο πρακτικό.