ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΙΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ CLEARSUPPORT Του Γιάννη Βουρδουµπά ΤΕΙ Κρήτης Τµήµα Φυσικών πόρων και περιβάλλοντος Ρωµανού 3, Χαλέπα, 73133 Χανιά E-mail: gboyrd@tee.gr XANIA 18/04/2007
Το πρόγραµµα CLEAR SUPPORT αφορά την δηµιουργία υποστηρικτικών δοµών για την εξοικονόµηση ενέργειας στα κτίρια σε 5 περιοχές της Ευρωπαϊκής Ένωσης µεταξύ των οποίων και στη Κρήτη. Η περίοδος υλοποίηση του προγράµµατος είναι 3 έτη (2007 2009) και χρηµατοδοτείται µερικώς από την ΕΕ από το πρόγραµµα Ευφυής ενέργεια στην Ευρώπη και µερικώς από το Υπουργείο Ανάπτυξης.
Οι χώρες που συµµετέχουν στο πρόγραµµα CLEAR SUPPORT είναι η ανία, η Γερµανία, η Σουηδία, το Βέλγιο, η Τσεχία, η Πολωνία, η Λετονία, η Λιθουανία, η Σλοβενία και η Ελλάδα. Συντονιστής του προγράµµατος είναι το δίκτυο ενεργειακών εµπειρογνωµόνων της ανίας, ενώ από την Ελλάδα συµµετέχει το ΤΕΙ Κρήτης το οποίο και θα δηµιουργήσει µια υποστηρικτική δοµή στην Κρήτη.
Η εξοικονόµηση ενέργειας στα κτίρια έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την ΕΕ καθώς στα κτίρια δαπανάται σήµερα το 40% της πρωτογενούς κατανάλωσης ενέργειας. Σύµφωνα µε τις εκτιµήσεις της ΕΕ µε σχετικά εύκολους τρόπους µπορεί να µειωθεί η κατανάλωση ενέργειας στα κτίρια κατά 20%. Αυτό θα έχει σαν συνέπεια αφ ενός µεν τη µείωση της εξάρτησης της ΕΕ από ενεργειακά προϊόντα, αφ ετέρου δε τη µείωση της ρύπανσης του περιβάλλοντος. Έχει δε αποδειχθεί ότι οι επενδύσεις για την εξοικονόµηση ενέργειας στα κτίρια αποσβένονται συνήθως σε σύντοµο χρονικό διάστηµα.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση εξέδωσε την οδηγία 2002/91/EC για την ενεργειακή επιθεώρηση των κτιρίων, µε στόχο την προώθηση της εξοικονόµηση ενέργειας στα κτίρια. υστυχώς όµως αυτή η οδηγία δεν έχει αποκτήσει ισχύ νόµου ακόµη στη χώρα µας, µε αποτέλεσµα να καθυστερεί η λήψη µέτρων εξοικονόµησης ενέργειας στα κτίρια (Η Οδηγία αυτή έχει εφαρµοστεί σε πολλές άλλες Ευρωπαϊκές Χώρες). Η σχετική αδιαφορία που δείχνουµε στην εξοικονόµηση ενέργειας στα κτίρια (όπως και άλλες µεσογειακές χώρες φαίνεται από το γεγονός ότι η ετήσια κατανάλωση ενέργειας ανά τετραγωνικό µέτρο κτιρίου στη χώρα µας είναι η ίδια περίπου µε τις χώρες της βόρειας Ευρώπης) (µε πολύ πιο ψυχρό κλίµα).
Το CLEAR SUPPORT επικεντρώνεται σε έξη κατευθύνσεις: Στο ισχύον θεσµικό πλαίσιο για την εξοικονόµηση ενέργειας στα κτίρια Στα υπάρχοντα χρηµατοδοτικά εργαλεία για την εξοικονόµηση ενέργειας στα κτίρια. Στις υπάρχουσες τεχνολογίες που µπορούν να χρησιµοποιηθούν για την εξοικονόµηση ενέργειας στα κτίρια. Στην ανάγκη πλατιάς ενηµέρωσης του κοινού για τη λήψη µέτρων εξοικονόµησης ενέργειας στα κτίρια.
Στη δηµιουργία υποστηρικτικής δοµής για την παροχή συµβουλευτικών υπηρεσιών σε οµάδες στόχους όπως οι µηχανικοί, οι κατασκευαστές κτιρίων, οι ξενοδόχοι, οι δηµόσιοι και δηµοτικοί φορείς κα. Στην ανάγκη επιµόρφωσης όλων των ενδιαφεροµένων για την εξοικονόµηση ενέργειας στα κτίρια.
Όσον αφορά το θεσµικό πλαίσιο η χώρα µας δεν έχει ενσωµατώσει ακόµα στην εθνική νοµοθεσία την κοινοτική οδηγία 2002/ 91/EC για την ενεργειακή επιθεώρηση στα κτίρια, ούτε έχει προωθηθεί µέχρι σήµερα ο ΚΟΧΕΕ, ενώ ελάχιστοι σήµερα στην Ελλάδα κατασκευάζουν ή ανακατασκευάζουν κτίρια λαµβάνοντας σοβαρά υπ όψη τους τη παράµετρο της ενεργειακής κατανάλωσης τους.
Τα υπάρχοντα χρηµατοδοτικά εργαλεία για τις επενδύσεις εξοικονόµησης ενέργειας στα κτίρια στην Ελλάδα περιορίζονται σε δάνεια Τραπεζών, επιχορηγήσεις του Αναπτυξιακού νόµου αλλά και του Επιχειρησιακού προγράµµατος ενέργειας ( όπου κυρίως αφορούν κτίρια επιχειρήσεων και όχι ιδιωτών ή δηµόσιων φορέων). Παρατηρείται απουσία καινοτοµικών χρηµατοδοτικών εργαλείων που υπάρχουν σε άλλες Ευρωπαϊκές χώρες όπως: Χρηµατοδότηση των ενεργειακών επενδύσεων από τρίτους και συγκεκριµένα από εταιρείες παροχής ενεργειακών υπηρεσιών (ESCO s). Έργα κοινής εφαρµογής (Σύµφωνα µε το πρωτόκολλο του Κιότο).
Έργα µηχανισµών καθαρής ανάπτυξης. (Σύµφωνα µε το πρωτόκολλο του Κιότο). Εµπορία εκποµπών. (Σύµφωνα µε το πρωτόκολλο του Κιότο).
Οι υπάρχουσες τεχνολογίες που µπορούν να χρησιµοποιηθούν για την εξοικονόµηση ενέργειας στα κτίρια είναι πολλές και περιλαµβάνουν: α) Τεχνολογίες µείωσης των αναγκών θέρµανσης και ψύξης των κτιρίων. β) Τεχνολογίες µείωσης της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας στα κτίρια. γ) Υποκατάσταση των συµβατικών καυσίµων για τη θέρµανση (χώρου και νερού) του κτιρίου µε ανανεώσιµες πηγές ενέργειας (κυρίως ηλιακή ενέργεια και βιοµάζα). δ) Τεχνολογίες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας στα κτίρια από ΑΠΕ (πχ Φωτοβολταϊκά) ε) Τεχνολογίες παραγωγής θερµότητας και Ηλεκτρικής ενέργειας υψηλού βαθµού απόδοσης (πχ Αντλίες θερµότατος, συστήµατα συµπαραγωγής)
Υπάρχει ανάγκη επιµόρφωσης όλων των ενδιαφεροµένων για την εξοικονόµηση ενέργειας στα κτίρια όπως: Μηχανικών Κατασκευαστών Στελεχών της Τοπικής Αυτοδιοίκησης Ξενοδόχων κ.αλ. Για το σκοπό αυτό θα πραγµατοποιηθούν την περίοδο 2007 2009, τρία σεµινάρια στα Χανιά και το Ηράκλειο.
Υπάρχει επίσης ανάγκη πλατιάς ενηµέρωσης του κοινού σε θέµατα εξοικονόµησης στα κτίρια η οποία θα γίνει µε : Οµιλίες Άρθρα στον τύπο Έκδοση εξειδικευµένων φυλλαδίων ηµιουργία δικτυακού τόπου στα Ελληνικά εκτός από το κεντρικό δικτυακό τόπο του προγράµµατος που είναι www.clearsupport.eu
Θα δηµιουργηθεί υποστηρικτική δοµή στην Κρήτη για την παροχή δωρεάν συµβουλευτικών υπηρεσιών σε θέµατα εξοικονόµησης ενέργειας στα κτίρια για διάφορα έργα που περιλαµβάνουν: Απλές κατοικίες ηµόσια κτίρια Ξενοδοχεία Συγκροτήµατα κατοικιών Σχολεία κ.αλ. Οι συµβουλευτικές υπηρεσίες θα παρέχονται την περίοδο 2007-2009
Για την υλοποίηση του προγράµµατος CLEARSUPPORT απαιτείται η εργασία 2-3 εξειδικευµένων επιστηµόνων από το ΤΕΙ Κρήτης. Θα δηµιουργηθεί επίσης µια πενταµελής συµβουλευτική επιτροπή που θα αποτελείται από: α) Εκπρόσωπο του ΤΕΙ Κρήτης β) Εκπρόσωπο του ΤΕΕ γ) Εκπρόσωπο της ΤΕ Κ δ) Εκπρόσωπό µιας τράπεζας ε) Εκπρόσωπο της Ν. Αυτοδιοίκησης ή εκπρόσωπο των ξενοδόχων.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση εκτός από την προαναφερθείσα οδηγία 2002/91/EC έχει εκδώσει πρόσφατα και τη οδηγία 2006/32/EC που αφορά τη µείωση της συνολικής καταναλισκόµενης ενέργειας και την ανάπτυξη των εταιρειών παροχής ενεργειακών υπηρεσιών. Παράλληλα η οδηγία 2004/8/EC προάγει τη συµπαραγωγή υψηλής απόδοσης θερµότητας και ηλεκτρισµού (µε πιθανές εφαρµογές και στα κτίρια)
Η πολιτική της ΕΕ για τη βελτίωση της ενεργειακής αποδοτικότητας και την εξοικονόµηση ενέργειας στοχεύει: α) Στη βελτίωση της ενεργειακής ασφάλειας και επάρκειας. β) Στη µείωση των εκποµπών CO2 γ) Στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της Ευρωπαικής οικονοµίας. δ) Στη δηµιουργία µιας µεγάλης αγοράς για τις σύγχρονές τεχνολογίες εξοικονόµησης ενέργειας και τα αντίστοιχα προϊόντα. ε) Στη σύντοµη απόσβεση των επενδυόµενων κεφαλαίων στους τοµείς αυτούς.
Με το σχέδιο δράσης της ΕΕ για τη βελτίωση της ενεργειακής αποδοτικότητας που δηµοσιεύθηκε πρόσφατα, ο τοµέας των κατοικιών και των εµπορικών κτιρίων έχει τη δυνατότητα εξοικονόµησης ενέργειας κατά 27% - 30% µέχρι το έτος 2000. Μεταξύ δε των προτεραιοτήτων που τίθενται περιλαµβάνονται και οι: Προώθηση των παθητικών κτιρίων και των κτιρίων χαµηλής ενεργειακής κατανάλωσης Προώθηση της εξοικονόµησης ενέργειας σε οικιακές συσκευές Χρησιµοποίηση φορολογικών κινήτρων για την προώθηση της εξοικονόµησης ενέργειας. Ευαισθητοποίηση των πολιτών για την εξοικονόµηση ενέργειας. ηµιουργία δικτύων ευρωπαϊκών πόλεων µε αξιόλογες επιδόσεις στην εξοικονόµηση ενέργειας.
ΜΕΡΙΚΑ ΑΛΛΑ ΕΥΡΩΠΑΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΠΟΥ ΣΥΜΜΕΤΕΧΕΙ ΤΟ ΤΕΙ ΚΡΗΤΗΣ ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ REGENERGY Το ΤΕΙ Κρήτης συµµετέχει σήµερα στην υλοποίηση του Ευρωπαϊκού προγράµµατος REGENERGY που αφορά τη δηµιουργία ενός δικτύου ήµων και κοινοτήτων στην ΕΕ που εργάζονται σε καινοτόµες λύσεις στον τοµέα της θέρµανσης ( περίοδος 2005 2007) www.regenergy.org, Το πρόγραµµα αυτό χρηµατοδοτείται µερικώς από την κοινοτική πρωτοβουλία INTERREG3C και µερικώς από το Υπουργείο οικονοµικών.
ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ SOLATERM To TEI Κρήτης συµµετέχει επίσης σήµερα στην υλοποίηση του Ευρωπαϊκού προγράµµατος SOLATERM που αφορά την προώθηση της χρήσης της ηλιακής ενέργειας στη λεκάνη της Μεσογείου. (περίοδος 2006-2008). Το πρόγραµµα αυτό χρηµατοδοτείται πλήρως από το 6 ο πρόγραµµα πλαίσιο της ΕΕ www.solaterm.eu
Ευχαριστούµε για την προσοχή σας