ιεθνής Σύµβαση CITES Πρωτεύοντα θηλαστικά (PRIMATES spp.).

ιεθνής Σύµβαση CITES Πρωτεύοντα θηλαστικά (PRIMATES spp.). Α. ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ: Η παρούσα καταχώρηση, όπως φαίνεται και από τον τίτλο της, αφορά στην τάξη των Πρωτευόντων θηλαστικών και δεν αποσκοπεί στην εισαγωγή νέων δεδοµένων στο ισχύον θεσµικό πλαίσιο. Σκοπό έχει την παροχή θεµατικών οδηγιών προς τις υπηρεσίες που εµπλέκονται µε τον ένα ή τον άλλο τρόπο στην εφαρµογή της Σύµβασης και στην τήρηση των προβλεποµένων από αυτήν διατάξεων ( ιαχειριστικές Αρχές CITES, λοιπές ασικές Υπηρεσίες, Τελωνιακές Αρχές κ.α.) και στοχεύει στην παροχή πληροφόρησης και εργαλείων που θα υποβοηθήσουν το έργο των ως άνω υπηρεσιών στην προσπάθεια άσκησης των καθηκόντων ς για την εφαρµογή των διατάξεων της Σύµβασης CITES. Β. Η ΤΑΞΗ ΤΩΝ ΠΡΩΤΕΥΟΝΤΩΝ : Τα πρωτεύοντα διακρίνονται από το µεγάλο και καλά ανεπτυγµένο εγκέφαλό ς, από τα άκρα ς, που µπορούν να κρατήσουν στερεά διάφορα αντικείµενα και από την στερεοσκοπική, δηλαδή τρισδιάστατη όρασή ς ( Σε αντίθεση µε τα περισσότερα θηλαστικά που οι οφθαλµοί ς είναι στο πλάι προσώπου ς, οι οφθαλµικές κόγχες των πρωτευόντων είναι στραµµένες προς τα εµπρός και βρίσκονται κοντά η µία στην άλλη, πάνω από τη µύτη. Αυτό επιτρέπει πλήρη επικάλυψη της όρασης ανάµεσα στα µάτια). Η τάξη των πρωτευόντων (Order: PRIMATES) περιλαµβάνεται στην οµοταξία των θηλαστικών (Class: MAMMALIA) της συνοµοταξίας των χορδωτών (Phylum: CHORDATA) ζωικού βασιλείου (Kingdom: ANIMALIA) και περιλαµβάνει τις κάτωθι δώδεκα (12) οικογένειες (FAMILIES): 1. Lemuridae (Λεµουρίδες) 2. Megaladapidae (Μικροί λεµούριοι) [πιθανώς έχουν εκλείψει] 3. Cheirogaleidae (Χειρογαλίδες) 4. Indridae (Ινδρίδες) 5. Daubentoniidae ( Χειροµυΐδες) 6. Loridae (Λορισίδες) 7. Tarsiidae (Ταρσιΐδες) 8. Callitrichidae (Καλλιτριχίδες) 9. Cebidae (Κηβίδες) 10. Cercopithecidae (Κερκοπιθηκίδες) 11. Hylobatidae (Γίββωνες) 12. Hominidae (Ανθρωπίδες) Η οικογένεια των Λεµουριδών (Lemuridae) -Λεµούριοι µεγάλης διάπλασης- περιλαµβάνει τα γένει: Eulemur Hapalemur Lemur Petterus 1

Varecia Η οικογένεια των Λεµούριων µικρής διάπλασης (Megaladapidae) περιλαµβάνει τα γένει: Lepilemur Η οικογένεια των Χειρογαλίδων (Cheirogaleidae) περιλαµβάνει τα γένει: Allocebus Cheirogaleus Microcebus Phaner Η οικογένεια των Ινδριδών (Indridae) περιλαµβάνει τα γένει: Avahi Indri Lichanotus Propithecus Η οικογένεια των Χειροµυΐδων (Daubentoniidae) περιλαµβάνει ένα και µοναδικό εκπρόσωπο ( γένους Daubentonia), το Άϊ άϊ: Daubentonia madagascariensis Η οικογένεια των Λορισίδων (Loridae) περιλαµβάνει τα γένει: Arctocebus Loris Nycticebus Perodicticus Pseudopotto Η οικογένεια των Ταρσιΐδων (Tarsiidae) περιλαµβάνει το γένος: Tarsius Η οικογένεια των Καλλιτριχίδων (Callitrichidae) περιλαµβάνει τα γένει: Callimico Callithrix Cebuella Leontideus Leontopithecus Mico Saguinus Η οικογένεια των Κηβίδων (Cebidae) περιλαµβάνει τα γένει: Alouatta Aotus Ateles rachyteles Cacajao Callicebus Cebus Chiropotes Lagothrix Oreonax Pithecia Saimiri 2

Η οικογένεια των Κερκοπιθηκίδων (Cercopithecidae) περιλαµβάνει τα γένει: Allenopithecus Cercocebus Chlorocebus Colobus Erythrocebus Lophocebus Macaca Mandrillus Miopithecus Nasalis Papio Presbytis Procolobus Pygathrix Rhinopithecus Simias Theropithecus Η οικογένεια των Γιββώνων (Hylobatidae) περιλαµβάνει τα γένει: unopithecus Hylobates Nomascus Symphalangus Η οικογένεια των Ανθρωπίδων (Hominidae) περιλαµβάνει τα γένει: Gorilla Pan Pongo Γ. Η ΤΑΞΗ ΤΩΝ ΠΡΩΤΕΥΟΝΤΩΝ ΚΑΙ Η ΣΥΜΒΑΣΗ CITES : τα είδη (όλων των γενών όλων των οικογενειών) της τάξης των Πρωτευόντων (PRIMATES spp.) περιλαµβάνονται στα Παραρτήµατα της Σύµβασης CITES και σς Πίνακες των εφαρµοστικών αυτής Κανονισµών της Ε.Ε. Όπως θα έχετε διαπιστώσει από το Παράρτηµα της Σύµβασης CITES, όλα τα είδη που περιλαµβάνονται στην τάξη των Πρωτευόντων (PRIMATES spp.) περιλαµβάνονται στο Παράρτηµα ΙΙ, εκτός εκείνων που καταλογογραφούνται στο Παράρτηµα Ι. Από το Παράρτηµα εξάλλου Κανονισµού (ΕΚ) 338/1997 -όπως αυτό αντικαταστάθηκε στο σύνολό από το παράρτηµα Κανονισµού (ΕE) 101/2012 το οποίο ισχύει σήµερα - θα έχετε επίσης διαπιστώσει ότι όλα τα είδη που περιλαµβάνονται στην τάξη των Πρωτευόντων (PRIMATES spp.) περιλαµβάνονται στον Πίνακα Β, εκτός εκείνων που 3

καταλογογραφούνται στον Πίνακα Α. Η Ευρωπαϊκή Ένωση, µάλιστα, έχει υπαγάγει ορισµένα είδη Παραρτήµατος ΙΙ της Σύµβασης στον Πίνακα Α Κανονισµού, αντί να τα υπαγάγει στον Πίνακα Β, υιοθετώντας έτσι για τα είδη αυτά αυστηρότερο καθεστώς προστασίας από ότι η Σύµβαση. Όπως γνωρίζετε, η χώρα µας εφαρµόζει, σ ότι αφορά τις δεσµεύσεις και υποχρεώσεις που αποδέχθηκε προσχωρώντας στη Σύµβαση CITES, ς σχετικούς -µε τη Σύµβαση- Κανονισµούς της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι οποίοι επιβάλλουν αυστηρότερα µέτρα προστασίας και διακίνησης των ειδών CITES. Κατά συνέπεια, προκειµένου να διαπιστώσετε πως θα αντιµετωπίσετε µια περίπτωση που έχει να κάνει µε κάποιο συγκεκριµένο είδος πρωτεύοντος θηλαστικού, θα πρέπει πρώτιστα να ανατρέξετε σς Πίνακες Παραρτήµατος Κανονισµού 338/1997 όπως ισχύει κάθε φορά [στην παρούσα χρονική στιγµή σς πίνακες Καν. (ΕE) 101/2012] για να διαπιστώσετε σε ποιόν Πίνακα το είδος αυτό έχει καταλογογραφηθεί. Στον Κατάλογο που ακολουθεί παρουσιάζονται ανακεφαλαιωτικά τα είδη των Πρωτευόντων θηλαστικών (που όλα αποτελούν αντικείµενο της Σύµβασης CITES), µε τις αντίστοιχες ενδείξεις σε ποιο Παράρτηµα της Σύµβασης και σε ποιο Πίνακα Κανονισµού της Ε.Ε. υπάγεται το κάθε είδος: Ανώτερη ταξινοµική βαθµίδα (παρατίθεται για λόγους ταξινοµικούς µόνο) PRIMATΕS Atelidae Επιστηµονική ονοµασία PRIMATES spp. Alouatta coibensis ΠΡΩΤΕΥΟΝΤΑ (PRIMATES) ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΣΥΜΒΑΣΗΣ CITES «για το διεθνές εµπόριο των ειδών της άγριας πανίδας και χλωρίδας που κινδυνεύουν να εξαφανισθούν» κυρωθείσης µε το Ν.2055/1992 (ΦΕΚ 105/τ.Α /30-06- 1992) II (όλα τα είδη εκτός αυτών που περιλαµβάνονται στο Παράρτηµα Ι) ΠΙΝΑΚΑΣ (Εφαρµοστικού της Σύµβασης CITES) ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΥ (ΕΚ) 338/1997 ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ της 9ης εκεµβρίου 1996 «για την προστασία των ειδών άγριας πανίδας και χλωρίδας µε τον έλεγχο εµπορίου ς» (L 61/03-03-1997), όπως τροποποιήθηκε µε τον ΚΑΝ. (ΕE) 101/2012 Β (όλα τα είδη εκτός αυτών που περιλαµβάνονται στον Πίνακα Α) Κοινή ονοµασία Πρωτεύοντα (Πίθηκοι) (Apes, monkeys) Μυκητές, αραχνοπίθηκοι κλπ. I A Coiba Island howler, Μυκητής της νήσου Coiba Alouatta palliata I A Μανδυοφόρος µυκητής Alouatta pigra I A Guatemalan black howler, Μαύρος µυκητής της Γουατεµάλας Ateles geoffroyi I A Ατελής 4

Cebidae Cercopithecidae frontatus Ateles geoffroyi panamensis rachyteles arachnoides rachyteles hypoxanthus Oreonax flavicauda Callimico goeldii Callithrix aurita Callithrix flaviceps Leontopithecus spp. Saguinus bicolor Saguinus geoffroyi Saguinus leucopus Saguinus martinsi Saguinus oedipus Saimiri oerstedii Cercocebus galeritus diana roloway Geoffroy, Μελανόφρυδος αραχνοπίθηκος I A Κόκκινος αραχνοπίθηκος I A Νότιο µουρίκι I A Βόρειο µουρίκι I A Yellow-tailed woolly monkey, σύτρυχος πίθηκος µε κίτρινη ουρά Μαρµοσέτες, ταµαρίνοι, πίθηκοι Νέου όσµου I A Ταµαρίνος-µίδας Γκαίλντι, Μαρµοσέτα Γκαίλντι I A uffy-tufted marmoset, Λευκόωτη µαρµοσέτα I A Κιτρινοκέφαλο ουιστιτί, κιτρινοκέφαλη µαρµοσέτα I A Lion tamarins, λεοντοπίθκοι I A Pied tamarin, ίχρωµος ταµαρίνος I A Ταµαρίνος Geoffroy I A Λευκοπόδαρος ταµαρίνος I A Ταµαρίνος Martins I A Cottontop tamarin, Λευκοκέφαλος ταµαρίνος I A Central American squirrel monkey, Κεντροαµερικανικ ός σκιουροπίοθηκος Κερκοπίθηκοι, πίθηκοι Παλαιού Κόσµου I A Tana River Mangabey, Κερκοπίθηκος ποταµού Τάνα I A Κερκοπίθηκος διάνα I A Roloway monkey, Πίθηκος 5

solatus Roloway II A Sun-tailed monkey, Κερκοπίθηκος µε την πορτοκαλιά ουρά Colobus satanas II A lack colobus, Μαύρος κολοβός Macaca silenus I A Γενειοφόρος µακάκος Mandrillus I A ρίλος leucophaeus Mandrillus I A Μανδρίλος sphinx Nasalis larvatus I A Ρυγχοπίθηκος ο προσωπιδοφόρος II A Central African foai gordonorum kirkii pennantii preussi rufomitratus tephrosceles tholloni Presbytis potenziani red colobus, Κεντροαφρικανικ ός όκκινος κολοβός II A Uzungwa red Uzungwa I A Zanzibar red της Ζανζιβάρης II A Pennant s red Pennant II A Preuss s red Preuss I A Tana River red ποταµού Τάνα II A Ugandan red της Ουγκάντας II A Thollon s red Thollon I A Πρεσβύτης Mentawi, Mentawi Pygathrix spp. I A Douc langurs, Rhinopithecus spp. ajax Douc I A Snub-nosed monkeys, Ρινοπίθηκοι I A Kashmir grey Langur, Γκρίζος λανγκούρ Κσµίρ 6

Cheirogaleidae Daubentoniidae dussumieri entellus hector hypoleucos priam schistaceus concolor delacouri francoisi geei hatinhensis johnii laotum pileatus poliocephalus shortridgei Cheirogaleidae ssp. Daubentonia madagascariensis I A Southern Plains grey langur, Γκρίζος λανγκούρ των νότιων πεδιάδων I A Northern Plains grey langur, Γκρίζος λανγκούρ των βόρειων πεδιάδων I A Tarai grey langur, Γκρίζος λανγκούρ Ταράι I A lack-footed grey langur, Μαυροπόδαρος γκρίζος λανγκούρ Νεπάλ I A Tufted grey Νότιος λανγκούρ I A Nepal langur, γκρίζος grey langur, Γκρίζος λανγκούρ Νεπάλ I A Simakobou, Σιµακόµπου II A Delacour s langur, Delacour II A François s langur, François I A Χρυσόχρωµος λανγκούρ II A Hatinh langur, Hatinh II A Nilgiri langur, Nilgiri II A Laotian langur, Λάος I A Σκουφωτός λανγκούρ II A White-headed langur, Λευκοκέφαλος λανγκούρ I A Shortridge s langur, Νανολεµούριοι, ποντικολεµούριοι I A Dwarf lemurs, Νανολεµούριοι και ποντικολεµούριοι Άι-άι I A Άι-άι 7

Hominidae Hylobatidae Indriidae Lemuridae Lepilemuridae Lorisidae Pitheciidae Tarsiidae Gorilla beringei Ανθρωπίδες I A Eastern gorilla, Ανατολικός γορίλλας Gorilla gorilla I A υτικός γορίλλας Pan spp. I A Χιµπατζής Pongo abelii I A Ουραγκουτάγκος της Σουµάτρας Pongo pygmaeus Hylobatidae spp. I A Πυγµαίος ουραγκουτάγκος Γίββωνες I A Γίββωνες Ίντρι, σιφάκα και δασύτριχοι λεµούριοι Indriidae spp. I A Ίντρι, σιφάκα και δασύτριχοι λεµούριοι Μεγάλοι λεµούριοι Lemuridae spp. I A Μεγάλοι λεµούριοι Λεπιλεµούριοι Lepilemuridae spp. I A Λεπιλεµούριοι Λόριδες Nycticebus spp. I A Slow lorises, Αργοί λόριδες Πιθήκια Cacajao spp. I A Ουακάρι Callicebus barbarabrownae Callicebus melanochir Callicebus nigrifrons Callicebus personatus Chiropotes albinasus II A arbara rown s Titi, Τίτι της arbara rown II A Coastal lackhanded Παράκτιο µελανόχειρο τίτι Titi, II A lack-fronted Titi, Μελανόστηθο τίτι II A Atlantic-titi, Τίτι Ατλαντικού I A Λευκόρρινο σάκι Τάρσιοι Tarsius spp. II A Tarsiers, Τάρσιοι Από την µέχρι τώρα εµπειρία, συνάγεται ότι τα πρωτεύοντα αποτελούν αντικείµενο διακίνησης κυρίως ως ζώντα ζώα και σπανιότερα ως κυνηγετικά τρόπαια. Όπως γνωρίζετε -εφόσον όλα τα πρωτεύοντα υπάγονται στα Παραρτήµατα I ή ΙΙ της Σύµβασης CITES και σς Πίνακες Α ή Β των σχετικών µε αυτήν Κανονισµών της Ε.Ε.- η διακίνηση οποιουδήποτε είδους πρωτεύοντος (Primates spp.) επιτρέπεται αποκλειστικά και µόνο µε χρήση ειδικού εντύπου πιστοποιητικών και αδειών που προβλέπει ο Κανονισµός (ΕΚ) 865/2006, που εκδίδονται από τις αρµόδιες ιαχειριστικές Αρχές CITES. 8

Υπενθυµίζεται ότι η εφαρµογή της Σύµβασης CITES και των σχετικών µε αυτήν Κανονισµών (ΕΚ), έχει ανατεθεί στα αρµόδια διαχειριστικά όργανα CITES, τις δασικές και τελωνειακές αρχές Κράς (βλέπε και άρθρο 4 ΚΥΑ 99098/5881/16-10-2006 ΦΕΚ 1570/Β /26-10-2006), που κατά την άσκηση των αρµοδιοτήτων ς οφείλουν να µεριµνούν ώστε να τηρούνται απαρέγκλιτα οι προβλεπόµενες από το ισχύον θεσµικό πλαίσιο διατάξεις, ακολουθώντας τις επιβεβληµένες κατά περίπτωση διαδικασίες. Υπενθυµίζεται επίσης ότι απαγορεύεται (άρθρο 9 ΚΥΑ 99098/5881/16-10-2006 ΦΕΚ 1570/Β /26-10-2006) η εισαγωγή, εξαγωγή, κατοχή και διατήρησή ζώντων ζώων πίνακα Α Κανονισµού (ΕΚ) και Παραρτήµατος Ι της Σύµβασης, όταν ο σκοπός των ως άνω ενεργειών είναι είτε το εµπόριο και η διάθεσή ς στην Ελληνική αγορά προκειµένου τα ζώα αυτά να χρησιµοποιηθούν ως προσωπικά και οικιακά, είτε αυτή καθαυτή η κατοχή και διατήρησή ς για προσωπικούς ή οικιακούς λόγους. Ιδιαίτερη προσοχή θα πρέπει να δίδεται, επίσης στον εκάστοτε ισχύοντα Κανονισµό (ΕΕ) που αφορά αναστολή εισαγωγής στην Ευρωπαϊκή Ένωση δειγµάτων από ορισµένα είδη άγριας πανίδας και χλωρίδας. Στην παρούσα χρονική στιγµή στον Εκτελεστικό Καν. (ΕΕ) 828/2011, µε τον οποίο επιβλήθηκε αναστολή εισαγωγής στην Ένωση ορισµένων δειγµάτων (specimens) ορισµένων ειδών (species) της τάξης των πρωτευόντων θηλαστικών και συγκεκριµένα των κάτωθι: Είδος ΠΙΝΑΚΑΣ Καν. 338/97 Καλυπτόµενες πηγές Atelidae Alouatta guariba Ateles belzebuth Ateles fusciceps Ateles geoffroyi Ateles hybridus Lagothrix lagotricha Lagothrix lugens Lagothrix poeppigii Cebidae Callithrix geoffroyi (συνώνυµο C. jacchus geoffroyi) Cercopithecidae erythrogaster erythrotis Καλυπτόµενα δείγµατα Χώρες καταγωγής Βραζιλία 9

hamlyni mona petaurista pogonias preussi (συνώνυµο C. lhoesti preussi) Colobus vellerosus Lophocebus albigena (συνώνυµο Cercocebus albigena) Macaca cyclopis Macaca sylvanus badius (συνώνυµο Colobus badius) Galagidae Euoticus pallidus (συνώνυµο Galago elegantulus pallidus) Galago matschiei (συνώνυµο G. inustus) Lorisidae Arctocebus calabarensis Perodicticus potto Pithecidae Chiropotes chiropotes Pithecia pithecia Τόγκο Τόγκο Νιγηρία Νιγηρία Νιγηρία, Τόγκο Νιγηρία Αλγερία, Μαρόκο Νιγηρία Ρουάντα Νιγηρία Τόγκο Γουιάνα Γουιάνα Όταν συντρέχει λόγος αναγνώρισης και ταυτοποίησης ειδών που περιλαµβάνονται στην τάξη των πρωτευόντων, πρώτιστα απαιτείται η επίδειξη των σχετικών εγγράφων που συνοδεύουν το δείγµα (όπου υποχρεωτικά αναγράφεται η επιστηµονική ονοµασία είδους, καθώς και στοιχεία της ταυτότητάς (microchip). Στην σύγχρονη εποχή της κοινωνίας της πληροφόρησης και διαδικτύου, είναι πολύ εύκολο, ανατρέχοντας σς κατάλληλους δικτυακούς τόπους ( http://www.google.com, http://www.cites.org, http://www.unep-wcmc.org, να συλλέξετε εικόνες και πληροφορίες για οποιοδήποτε είδος. 10