ΤΙΤΛΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ια Βίου Φυσική Κατάσταση ΚΩ. Μ/ΤΟΣ-ΜΑΜ ΑΘΛ.012-11325 ΠΙΣΤΩΤΙΚΕΣ ΜΟΝΑ ΕΣ (ECTS) 3 ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ Μάθηµα Επιλογής ΤΡΟΠΟΣ ΙΕΞΑΓΩΓΗΣ ιαλέξεις/εργαστηριακά Μαθήµατα/Πρακτική Εφαρµογή ΕΞΑΜΗΝΟ ΧΕΙΜΕΡΙΝΟ 2015 ΗΜΕΡΕΣ/ΩΡΕΣ Ι ΑΣΚΑΛΙΑΣ ευτέρα & Πέµπτη - 09:00-10:30 ΚΥΡΙΟΣ Ι ΑΣΚΩΝ Ορέστης Αντωνιάδης, MSc. ΩΡΕΣ ΓΡΑΦΕΙΟΥ ευτέρα & Πέµπτη - 10:30-11:00 ΤΗΛΕΦΩΝΟ 22-894180 EMAIL antoniades.orestis@ucy.ac.cy 1. ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ Το µάθηµα Επιλογής ια Βίου Φυσική Κατάσταση προσφέρει στοχευµένες γνώσεις και αναπτύσσει ποικίλες δεξιότητες αναφορικά µε τη δια βίου άσκηση και τη φυσική δραστηριότητα µέσω θεωρητικών διαλέξεων, εργαστηριακών µαθηµάτων και µαθηµάτων πρακτικής εφαρµογής σε πλήθος αθλητικών δράσεων µε τη χρήση διαφορετικών µεθόδων γύµνασης. Πιο συγκεκριµένα, οι θεµατικές ενότητες εστιάζουν στη σχέση που υπάρχει µεταξύ της δια βίου άσκησης και της φυσικής δραστηριότητας µε την υγεία και την ευρωστία. Αναπτύσσονται οι σύγχρονες προσεγγίσεις σχεδιασµού και συνταγογράφησης είτε εξατοµικευµένων είτε οµαδικών προγραµµάτων άσκησης και παρουσιάζονται οι οδηγίες που συστήνουν οι διεθνείς επιστηµονικοί φορείς υγείας για τη σωστή εκγύµναση των αθλουµένων κάθε ηλικίας. Παράλληλα, εφαρµόζονται διάφορες δέσµες και µέθοδοι αξιολόγησης παραµέτρων φυσικής κατάστασης που σχετίζονται µε την υγεία και µέσα από τα εργαστηριακά µαθήµατα οι φοιτητές/τριες γνωρίζουν τις µεθόδους υπολογισµού για το ενεργειακό κόστος των διαφόρων δραστηριοτήτων καθώς και για τον έλεγχο του σωµατικού τους βάρους µε τον προδιορισµό της σύστασης σώµατός τους (ποσοστό σωµατικού λίπους, µάζα λίπους, άλιπη µάζα). Επίσης, διδάσκονται εναλλακτικές µορφές άσκησης είτε σε κλειστούς είτε σε ανοικτούς χώρους γύµνασης µε στόχο την προώθηση της δια βίου φυσικής κατάστασης καθώς και την αλλαγή στάσης και συµπεριφοράς µε την υιοθέτηση ενός δραστήριου τρόπου ζωής, µε απώτερο σκοπό τη θωράκιση της υγείας τους και τη βελτίωση της ποιότητας ζωή τους.
2. ΣΚΟΠΟΙ & ΣΤΟΧΟΙ TOY MAΘΗΜΑΤΟΣ Οι βασικοί σκοποί του µαθήµατος ια Βίου Φυσική Κατάσταση είναι οι φοιτητές/τριες: 1. Να κανοήσουν το µοντέλο της τριαδικής ενότητας Άσκηση Υγεία Ευρωστία αναγνωρίζοντας την άρρηκτη σχέση και τη διαχρονική σηµασία της δια βίου φυσικής κατάστασης ως παράγοντα υγείας και ευεξίας 2. Να γνωρίσουν τις σύγχρονες προσεγγίσεις σχεδιασµού και συνταγογράφησης είτε εξατοµικευµένων είτε οµαδικών προγραµµάτων άσκησης 3. Να πληροφορηθούν για τις εξειδικευµένες οδηγίες που συστήνουν οι διεθνείς επιστηµονικοί φορείς υγείας για τη σωστή εκγύµναση των αθλουµένων κάθε ηλικίας ανάλογα µε τον τύπο άσκησης που συµµετέχουν. 4. Να διδαχθούν εναλλακτικές µορφές άσκησης είτε σε κλειστούς είτε σε ανοικτούς χώρους γύµνασης µε στόχο την προώθηση της δια βίου φυσικής κατάστασης. 5. Να συµµετέχουν, µέσα από εργαστηριακά µαθήµατα, στην εφαρµογή και στην αξιολόγηση παραµέτρων φυσικής κατάστασης που σχετίζονται µε την υγεία και τη σωµατική τους απόδοση. 3. Ι ΑΚΤΙΚΕΣ ΕΝΟΤΗΤΕΣ-ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ/ ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΕΞΑΣΚΗΣΗ α/α Μάθηµα Ηµεροµηνία Αίθουσα Ενηµέρωση για τις διδακτικές ενότητες του µαθήµατος 1 Θεωρία: Άσκηση Υγεία Ευρωστία: Τεκµηριωµένοι και νεώτεροι παράγοντες καρδιαγγειακού κινδύνου Ο ρόλος της άσκησης στη βελτίωση της καρδιαγγειακής λειτουργίας και της προαγωγής της υγείας 7/9/2015 ΧΩ 01 Αίθ. 102 2 3 Εργαστήριο: Πως θα µε βοηθήσει η άσκηση να µειώσω το σωµατικό µου βάρος; Προσδιορισµός σύστασης σώµατος Μέτρηση σωµατικού λίπους Εργαστήριο: Πόση Φυσική ραστηριότητα είναι αρκετή; Πρακτικές συµβουλές και προετοιµασία για ασφαλή συµµετοχή σε προγράµµατα άσκησης Προσδιορισµός έντασης άσκησης (περπάτηµα 2.000 m και µέτρηση ΚΣ) 10/9/2015 ΧΩ 01 Αίθ. 102 14/9/2015 Εξωτερικοί Χώροι
4 Θεωρία: Βασικές αρχές κυκλικής γύµνασης (επιλογή ασκήσεων, οργάνωση, εφαρµογή) Πρακτική εφαρµογή: Κυκλική γύµναση µε το βάρος του σώµατος 17/9/2015 5 Θεωρία: Βασικές αρχές κυκλικής γύµνασης (επιλογή ασκήσεων, οργάνωση, εφαρµογή) Πρακτική εφαρµογή: Κυκλική γύµναση µε τα µηχανήµατα 21/09/2015 Γυµναστήριο Αίθουσα Βαρών 6 Ανάπτυξη ατοµικών προγραµµάτων άσκησης σε αίθουσα (Fitball-I) 24/9/2015 Αίθουσα Αεροβικής Β203 7 Άσκηση στη φύση - Βελτίωση φυσικών ικανοτήτων στη φύση. 28/9/2015 Πάρκο 8 Θεωρία: Μυϊκές διατάσεις Μυϊκές διατάσεις για προθέρµανση και αποθεραπεία 5/10/2015 9 10 11 12 13 14 15 16 Άσκηση σε υδάτινο περιβάλλον Ι Εξατοµικευµένη άσκηση Θεωρία: έσµες αξιολόγησης παραµέτρων φυσικής κατάστασης που σχετίζονται µε την υγεία Fitness for Health The ALPHA-FIT Test Battery for Adults Αξιολόγηση φυσικών ικανοτήτων Αξιολόγηση κινητικών ικανοτήτων Ανάπτυξη ατοµικών προγραµµάτων άσκησης σε ανοικτούς χώρους Άσκηση στη φύση - Βελτίωση φυσικών ικανοτήτων µε συνασκήσεις Θεωρία: Κινήσεις και συµµετοχή των µυών στην εκτέλεση των ασκήσεων Πρακτική εφαρµογή: Τι πρέπει να προσέχω κατά την εκτέλεση των ασκήσεων για αποφυγή τραυµατισµών Θεωρία: Βασικές αρχές προθέρµανσης - Ισοτονικές και ισοµετρικές ασκήσεις Ατοµικό πρόγραµµα 8/10/2015 Κολυµβητήριο 12/10/2015 15/10/2015 19/10/2015 22/10/2015 Πάρκο 26/10/2015 Πάρκο 29/10/2015 2/11/2015
17 18 19 20 21 προθέρµανσης και αποθεραπείας Πρακτική εφαρµογή: Μυϊκή ενδυνάµωση Ι (µε το βάρος του σώµατος) Πρακτική εφαρµογή: Μυϊκή ενδυνάµωση ΙΙ Πρακτική εφαρµογή: Κυκλική γύµναση µε φορητά όργανα (αλτηράκια, medicine ball, fitball, λάστιχα, καρέκλες κτλ) Θεωρία: Ποιές αρχές πρέπει χαρακτηρίζουν ένα πρόγραµµα άσκησης µε στόχο τη βελτίωση της δια βίου φυσικής κατάστασης και την προαγωγή της υγείας; Πρακτική εφαρµογή: Ποδηλατική διαδροµή και προσδιορισµός της έντασης της άσκησης Ανάπτυξη προγραµµάτων άσκησης σε αίθουσα (Fitball-ΙΙ) 5/11/2015 9/11/2015 Γυµναστήριο 12/11/2015 16/11/2015 Εξωτερικοί Χώροι 19/11/2015 Αίθουσα Αεροβικής Β203 22 23 24 Άσκηση σε υδάτινο περιβάλλον ΙΙ Οµαδικές δραστηριότητες Οργάνωση οµαδικών προγραµµάτων άσκησης Θεωρία: Αρχές σχεδιασµού ατοµικού προγράµµατος άσκησης Πως µπορώ να χρησιµοποιήσω την τεχνολογία στην καθηµερινή µου άσκηση; Υπολογισµός ενεργειακού κόστους δραστηριοτήτων 23/11/2015 Κολυµβητήριο 26/11/2015 30/11/2015 25 Παρουσίαση εργασιών 3/12/2015 4. ΜΕΘΟ ΟΣ Ι ΑΣΚΑΛΙΑΣ ΧΩ 01 Αίθ. 102 Οι παραπάνω θεµατικές ενότητες θα αναπτυχθούν µε διαλέξεις, εργαστηριακά µαθήµατα και πρακτική εφαρµογή σε χώρους άθλησης. 5. ΜΑΘΗΣΙΑΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Αναµένεται ότι µε την ολοκλήρωση του µαθήµατος, οι φοιτητές/τριες θα είναι σε θέση: 1. Να κατανοούν τη σηµασία της άσκησης στην προαγωγή της υγείας µε απώτερο στόχο τη δια βίου ενασχόλησή τους µε διάφορες µορφές άσκησης
2. Να γνωρίζουν και να εφαρµόζουν τις βασικές αρχές σχεδιασµού και συνταγογράφησης εξατοµικευµένων και οµαδικών προγραµµάτων άσκησης 3. Να σχεδιάζουν και να εφαρµόζουν ένα ασφαλές εξατοµικευµένο πρόγραµµα άσκησης µε στόχο τη διατήρηση της δια βίου φυσικής τους κατάστασης 4. Να αξιολογούν τις επιδόσεις τους µε διάφορες δέσµες µετρήσεων, σε παραµέτρους φυσικής κατάστασης που σχετίζονται µε την υγεία 5. Να συµµετέχουν σε διαφορετικά ατοµικά ή οµαδικά προγράµµατα µε εναλλακτικές µορφές άσκησης είτε σε κλειστούς είτε σε ανοικτούς χώρους γύµνασης 6. ΤΡΟΠΟΣ ΚΑΙ ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ Η αξιολόγηση των φοιτητών θα γίνει ως εξής: Πρακτική Εφαρµογή / Συµµετοχή / Παρουσίες: 60% Ατοµική Εργασία: 10% Τελικές εξετάσεις: 30% ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Η παρακολούθηση των µαθηµάτων είναι υποχρεωτική 7. ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 1. American College of Sports Medicine (2013). ACSM's Guidelines for Exercise Testing and Prescription, Lippincott Williams & Wilkins. 2. Bushman B. (2011). American College of Sports Medicine: Complete Guide to Fitness Health, Human Kinetics: Champaign, IL. 3. Bouchard C, Blair S.N. & Haskell W.L. (2007). Physical Activity and Health, Human Kinetics: Champaign, IL. 4. Corbin c.b. & Lindsey R. (2007). Fitness for Life, 5 th Edition, Human Kinetics: Champaign, IL. 5. Tanner R.K. & Gore C.J. (2013). Physiological test for elite athletes, 2 nd edition, Human Kinetics: Champaign, IL. 6. Αντωνιάδης Ορέστης (2015). Αρχεία διαλέξεων µαθήµατος ια Βίου Φυσική Κατάσταση. Πανεπιστήµιο Κύπρου, Λευκωσία. 7. Ταξιλδάρης Κ., Τζιαµούρτας Α. & Φατούρος Ι. (2007). Αµερικανική Αθλητιατρική Εταιρεία: Κατευνθύνσεις σχεδιασµού προγραµµάτων άσκησης και αξιολόγησης, Έβδοµη Έκδοση, Εκδόσεις Αθλότυπο, Αθήνα.
8. Τοκµακίδης Σάββας (2014). Εργαστηριακά µαθήµατα Εργοφυσιολογίας. ΣΕΦΑΑ ηµοκρίτειο Πανεπιστήµιο Θράκης, Κοµοτηνή.