Ομιλία Γενικού Γραμματέα ΚΕ ΑΚΕΛ στην περιφερειακή συνάντηση Κομμουνιστικών και Εργατικών Κομμάτων για το Παλαιστινιακό Πρόβλημα 24 Οκτωβρίου 2014, Αναπαυτήρια ΠΕΟ Από μέρους της Κ.Ε. ΑΚΕΛ, χαιρετίζω την περιφερειακή συνάντηση Κομμουνιστικών και Εργατικών Κομμάτων της περιοχής της Μέσης Ανατολής με θέμα το Παλαιστινιακό πρόβλημα. Καλωσορίζω τους ξένους αντιπροσώπους και εκφράζω την αλληλεγγύη μας στον αγώνα τους για την απαλλαγή από τα δεσμά της κατοχής, την ανεξαρτησία και την ελευθερία τους. «Ελεύθεροι πλάι στην ελευθερία μας», παραφράζοντας τον μεγάλο Παλαιστίνιο ποιητή Μαχμούτ Νταρουίς στην «Κατάσταση Πολιορκίας», συνερχόμαστε για να στηρίξουμε τον αγώνα του παλαιστινιακού λαού και των φιλειρηνικών δυνάμεων της περιοχής. Η πρωτοβουλία γι αυτή τη συνάντηση ανήκει στα Κόμματα - Κόμμα του Λαού της Παλαιστίνης και του ΚΚ Ισραήλ. Τα δύο αυτά Κόμματα, μαζί με άλλες φιλειρηνικές δυνάμεις στο Ισραήλ και στην Παλαιστίνη, έδωσαν το καθένα, με βάση τις δυνατότητες του, τη μάχη ενάντια στο σοβινισμό, και υπέρ της ειρήνης. Τη μάχη ενάντια στον ιμπεριαλισμό που δολοφόνησε 2,200 Παλαιστίνιους, τραυμάτισε πάνω από 11,000 ανθρώπους, κατέστρεψε υποδομές και έσβησε το χαμόγελο από τα χείλη των παιδιών της Γάζας. Το ΑΚΕΛ πρόθυμα αποδέχτηκε να φιλοξενήσει την περιφερειακή αυτή πρωτοβουλία, προσφέροντας τις υπηρεσίες του στα αδελφά κόμματα. Η διοργάνωση της συνάντησης είναι μια ακόμα απόδειξη της διεθνιστικής μας αλληλεγγύης στον αγώνα του Παλαιστινιακού λαού. Τα κόμματα του δικού μας τύπου χρειάζεται να εντείνουν την πάλη τους σε συνεννόηση και συνεργασία με τα φιλειρηνικά κινήματα για την προώθηση της ειρήνης, της ευημερίας και της συνεργασίας των λαών. Επιτρέψετε μου να κάνω μια ειδική αναφορά στους συντρόφους του Κ.Κ Ισραήλ. Ο αγώνας τους αξίζει κάθε τιμής. Αποτελούν παράδειγμα στην περιοχή γιατί όρθωσαν το ανάστημα τους ενάντια στην πολεμοχαρή κυβέρνηση της χώρας τους. Χρειάζεται θάρρος να πράξει κάποιος κάτι τέτοιο. Ως αποτέλεσμα υπέστησαν ύβρεις, προπηλακισμούς αλλά και φυλακίσεις. Αγωνίζονται για τη φιλία των λαών της Παλαιστίνης και του Ισραήλ σε ένα άνισο αγώνα. Διατηρούν όμως άσβεστη την ελπίδα ότι ο αγώνας αυτός, που είναι και δικός μας αγώνας, θα δικαιωθεί. Θα δικαιωθεί όσο δυναμώνει η πάλη και η αλληλεγγύη των λαών όσο ενισχύονται οι φιλειρηνικές δυνάμεις της περιοχής, όσο τα κόμματα μας παραμένουν προσηλωμένα στο στόχο τους. Δεν μας διαφεύγει καθόλου ότι οι φονταμενταλιστικές δυνάμεις της περιοχής, ενισχυόμενες από μοναρχίες και κατ όνομα δημοκρατίες, στην Ασία και τον Αραβικό Κόλπο, προελαύνουν. Οι αντιδραστικές αυτές 1
δυνάμεις του τύπου της οργάνωσης «Ισλαμικό Κράτος», δεν θα είχαν την οργάνωση και τον εξοπλισμό ή ακόμα το κύρος που έχουν σε μερίδα του Μουσουλμανικού κόσμου, αν δεν ενισχύονταν από διεθνή κέντρα, όπως τις ΗΠΑ, το ΝΑΤΟ, και κράτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Είναι νωπές στο μυαλό μας οι παραδοχές της ίδιας της Χίλαρυ Κλίντον ότι έπρεπε να ενισχυθεί ο Μπιν Λάντεν για να πληγεί ο στρατηγικός τους αντίπαλος, η Σοβιετική Ένωση στον πόλεμο του Αφγανιστάν το 1983. Πιο πρόσφατα, η εφημερίδα Γκάρντιαν επικρίνει την Ευυρωπαϊκή Ένωση, γιατί η άρση του εμπάργκο εμπορίας πετρελαιοειδών, οδήγησε στον πλουτισμό του λεγόμενου Ισλαμικού Κράτους το οποίο είχε τον έλεγχο των πετρελαιοπηγών στην Συρία. Ακόμα, δεν πρέπει να παραγράφεται το γεγονός ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση, συναίνεσε στην άρση του εμπάργκο βαρέων όπλων στις δυνάμεις της αντιπολίτευσης στην Συρία. Σε αυτές περιλαμβανόταν και το «Ισλαμικό Κράτος». Επιπλέον, το μακελειό που ακολούθησε την εισβολή στο Ιράκ, επέτρεψε στις φανατικές ισλαμικές οργανώσεις να προσηλυτίσουν τα πλήθη. Αυτό γιατί στο Ιράκ όχι μόνο δεν εδραιώθηκε η δημοκρατία στη χώρα, στα 10 χρόνια κατοχής της από τις ΗΠΑ, αλλά το διαίρει και βασίλευε στη βάση εθνοτικών και θρησκευτικών αντιθέσεων. Το Αμερικανικό σχέδιο για τη νέα Μέση Ανατολή και οι επεμβάσεις για την πτώση του καθεστώτος Άσσαντ, περιλάμβαναν επίσης, την αξιοποίηση κάθε δύναμης, μη εξαιρουμένων των Τζιχαντιστών, που τώρα επιχειρούν να δημιουργήσουν το δικό τους χαλιφάτο. Όλα αυτά οδήγησαν δυστυχώς στην ενίσχυση των φονταμενταλιστών. Αντιθέτως, το Κουρδικό στοιχείο στην περιοχή, που διατήρησε την αυτοτέλεια του, κινδυνεύει με νέες σφαγές. Το ΑΚΕΛ είναι αλληλέγγυο με τον αγώνα των Κούρδων, που με αυτοθυσία αντιστέκονται στις δυνάμεις που ξεπήδησαν από την «άβυσσο του μίσους». Η επίθεση του Ισραήλ στη Γάζα και η ισοπέδωση της έγινε λίγες μόνο εβδομάδες μετά που ανακοινώθηκε η συμφωνία της Φατάχ με τη Χαμάς για κοινή κυβέρνηση. Η δολοφονία τριών άμαχων Ισραηλινών, την οποία καταδικάζουμε, ήταν το προκάλυμμα που έψαχναν οι αντιδραστικοί κύκλοι για να συνεχίσουν την στρατοκρατική τους πολιτική. Οι ΗΠΑ αλλά και η Ευρωπαϊκή Ένωση, επέδειξαν εγκληματική ανοχή, έναντι της ισοπέδωσης της Γάζας. Ενώ είχαν την ευκαιρία να επιβάλουν κυρώσεις που αύξαναν το κόστος της εισβολής, μιλούσαν για το δικαίωμα προάσπισης της ασφάλειας του Ισραήλ. Πρόκειται για υποκριτική στάση, που δεν επικρίθηκε μόνο από εμάς, αλλά και από τη διεθνή κοινή γνώμη. Αντιθέτως, οι κυρώσεις κατά της Ρωσίας, για το ζήτημα της Ουκρανίας, τόσο από τις ΗΠΑ, όσο και από την Ευρωπαϊκή Ένωση λήφθηκαν κατά συρροή και με την μεγαλύτερη ευκολία. Αυτό γιατί αποτελούν μέρος της στρατηγικής τους για έλεγχο της περιοχής, για απομόνωση και αποδυνάμωση της Ρωσίας στη διεθνή πολιτική σκηνή. Προσφάτως, συμφωνήθηκε στο Κάιρο από τη Σύνοδο των Δωρητών, η ανοικοδόμηση της Γάζας. Πρόκειται για την επικύρωση και ενίσχυση των σχεδίων ανοικοδόμησης που εκπόνησε η Παλαιστινιακή Αρχή. Οι ενστάσεις του Ισραήλ, είναι ακατανόητες, για ένα ζήτημα τόσο αυτονόητο. Απλώς υπογραμμίζουν τους περιορισμούς που θέτει η κατοχή της ίδιας της Παλαιστίνης. Πριν από μερικές ημέρες, ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ κ. 2
Μπαν Κι Μουν απαντώντας στους ισχυρισμούς Νετανιάχου για την καταστροφή κτιρίων και καταφυγίων του ΟΗΕ στη Γάζα, ανέφερε ότι «η καταστροφή στην Γάζα», είναι απερίγραπτη. Δεν χρειάζεται να προσθέσουμε κάτι περισσότερο γι αυτό, παρά μόνο ότι ο χειμώνας πλησιάζει και τις βόμβες που δολοφονούσαν τους παλαιστίνιους θα διαδεχθεί το ψύχος. Επιβάλλεται η διεθνής κοινότητα να σταματήσει να κλείνει τα μάτια στις συνεχιζόμενες ανομίες του Ισραήλ έναντι των Παλαιστινίων στην παραβίαση από μέρους του, του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου, ακόμα και του δικαίου του πολέμου. Μόνο εξαιτίας των τελευταίων πολέμων στη Γάζα, ο αριθμός των νεκρών έφτασε στις 3,760 ενώ οι τραυματίες ξεπέρασαν τις 18,000. Ο αριθμός των σπιτιών που καταστράφηκε μερικώς ή πλήρως έφτασε στις 80,000. Μήπως η αξία την ανθρώπινης ζωής των Παλαιστινίων είναι μικρότερη από ότι άλλων λαών του πλανήτη; Το ΑΚΕΛ επαναβεβαιώνει ότι η μόνη λύση για το ζήτημα είναι η δημιουργία ανεξάρτητου, βιώσιμου και κυρίαρχου παλαιστινιακού κράτους, δίπλα στο Ισραήλ στα σύνορα του 1967 και με πρωτεύουσα την Ανατολική Ιερουσαλήμ. Ο τερματισμός της Ισραηλινής κατοχής και η αναγνώριση του παλαιστινιακού κράτους, ως κράτους - μέλους του ΟΗΕ. Ο τερματισμός του εποικισμού και η αποχώρηση των εποίκων που έχουν εγκατασταθεί πέρα από τα σύνορα του '67. Η εκθεμελίωση του απαράδεκτου διαχωριστικού τείχους στην Ιερουσαλήμ. Η κατοχύρωση του δικαιώματος επιστροφής όλων των Παλαιστίνιων προσφύγων στις εστίες τους, με βάση τις σχετικές αποφάσεις του ΟΗΕ. Η άρση του αποκλεισμού των Παλαιστινίων, στη Δυτική Όχθη και στη Λωρίδα της Γάζας. Η άμεση απελευθέρωση όλων των Παλαιστίνιων κι άλλων πολιτικών κρατουμένων που κρατούνται στις ισραηλινές φυλακές. Η αποχώρηση του ισραηλινού στρατού από όλα τα κατεχόμενα εδάφη. Στο σημείο αυτό, θα ήθελα να χαιρετίσω την παρουσία του Παγκόσμιου Συμβουλίου Ειρήνης στην Παλαιστίνη. Ήταν από τις πρώτες αντιπροσωπείες που στήριξαν έμπρακτα και άμεσα τον αγώνα έναντι στην επιθετικότητα του Ισραήλ. Χρειάζεται να παλεύουμε αναδεικνύοντας στους λαούς και στη διεθνή κοινή γνώμη τις καταστροφικές συνέπειες της κατοχής. Δεν αρκεί ασφαλώς να καταδικάζουμε την ένοχη σιωπή και ανοχή του ιμπεριαλισμού στις βιαιότητες των εταίρων του. Έχει τεράστια σημασία με κάθε τρόπο να προσφέρουμε την αλληλεγγύη μας σε όλα τα μέτωπα. Στον ανθρωπιστικό, στον αντιιμπεριαλιστικό και στο διαφωτιστικό τομέα. Χρειάζεται να τονώσουμε τις δυνάμεις που αφιερώνουμε σε πιέσεις ώστε οι κυβερνήσεις των χωρών μας να στηρίξουν έμπρακτα την έναρξη συνομιλιών για τη λύση του προβλήματος. Χρειάζεται να εργαστούμε έτσι ώστε το Ισραήλ θα συνεργαστεί για λύση ή θα υποστεί το κόστος της αδιαλλαξίας και της διαιώνισης της κατοχής. Τα κόμματα, οι χώρες των οποίων συμμετέχουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση, χρειάζεται να συντονίσουμε τη δράση μας. Να ζητήσουμε τον τερματισμό της κατοχής και να αναδείξουμε το δίκαιο αγώνα των Παλαιστινίων, προσκαλώντας τους ίδιους να αναλύσουν τη κατάσταση και από την άλλη να επικρίνουν την υποκρισία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. 3
Το ΑΚΕΛ, όπως και άλλα κόμματα, έχει λάβει τέτοιες πρωτοβουλίες προς αυτή την κατεύθυνση, όπως και άλλα κόμματα, αλλά χρειάζεται να συντονιστούμε περαιτέρω. Η ΕΕΑ/ΒΠΑ, αντιπρόσωπος της οποίας βρίσκεται μαζί μας, αλλά και τα κόμματα διμερώς ή συνεργαζόμενα πρέπει να συνεχίσουμε να διατηρούμε στην επικαιρότητα το θέμα, αφού οι ανομίες του Ισραήλ συνεχίζονται. Είναι επίσης ανάγκη να στηρίξουμε τις φιλειρηνικές δυνάμεις στο Ισραήλ, όπως το Κομμουνιστικό Κόμμα Ισραήλ, το οποίο διατηρεί με τεράστιους κινδύνους, ψηλά το λάβαρο της ειρήνης και της συμφιλίωσης, κόντρα στον σοβινισμό και τον μιλιταρισμό. Χρειάζεται κατά την άποψη μας στην νέα περίοδο από την εκεχειρία και εντεύθεν, τα κόμματα αλλά και οι πλατφόρμες στις οποίες συμμετέχουμε, να στηρίξουν το πρόγραμμα Αμπάς για τις συνομιλίες. Την ίδια στιγμή να απαιτήσουν την αναγνώριση του Παλαιστινιακού κράτους, ιδιαίτερα τη στιγμή που το Ισραήλ δεν αποδέχεται ούτε προηγούμενες συμφωνίες, ούτε την έναρξη διαδικασίας λύσης του προβλήματος. Να μου επιτρέψετε με την ευκαιρία της εδώ παρουσίας σας, να σας ενημερώσω για το Κυπριακό και την κατάσταση στην οικονομία μας. Είμαι βέβαιος πως γνωρίζετε όλοι πολύ καλά ότι ο κυπριακός λαός εξακολουθεί να υποφέρει από τη συνεχιζόμενη τουρκική κατοχή και να παραμένει το μόνιμο θύμα της τουρκικής αδιαλλαξίας. Ενώ όλα ήταν συμφωνημένα για την έναρξη του ουσιαστικού γύρου διαπραγματεύσεων για τη λύση του Κυπριακού, η Τουρκία προχώρησε σε μια πρωτοφανή πρόκληση εντός της ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας, δεσμεύοντας μεγάλο μέρος των νότιων ακτών μας για έρευνες εντοπισμού φυσικού αερίου. Ασφαλώς δεν είναι η πρώτη φορά που η Τουρκία προβαίνει σε προκλητικές ενέργειες εντός της ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας. Ωστόσο, το ΑΚΕΛ αξιολογεί τις πρόσφατες προκλήσεις της Άγκυρας στην ΑΟΖ μας, ως τις πιο σοβαρές από ποτέ. Είναι η πιο σοβαρή πρόκληση από τότε που ανακηρύχθηκε το ψευδοκράτος. Η Τουρκία με αυτές τις ενέργειες παραβιάζει κατάφωρα το Δίκαιο της Θάλασσας. Το άλλοθι που χρησιμοποιεί πως η ίδια δεν υπέγραψε τη συνθήκη και ως εκ τούτου δε δεσμεύεται από αυτή, είναι πέρα για πέρα κίβδηλο. Πολλές από τις πρόνοιες της συγκεκριμένης συνθήκης, συνιστούν κατά γενική παραδοχή, κανόνες Εθιμικού Διεθνούς Δικαίου. Ως γνωστό, η Τουρκία αμφισβητεί μεγάλο μέρος του βορειοδυτικού και μη οριοθετημένου τμήματος της κυπριακής ΑΟΖ, θεωρώντας, εσφαλμένα, ότι ανήκει στην ίδια. Εκεί προέβη κατ επανάληψη σε συγκεκριμένες ενέργειες που παραβιάζουν το δίκαιο της θάλασσας. Παρόμοιες ενέργειες της Τουρκίας έγιναν και στο μέρος της ΑΟΖ που δεν διεκδικεί μεν για δικό της λογαριασμό, αλλά θεωρεί ότι πρόκειται για ΑΟΖ του ψευδοκράτους. Παραβλέπει, βεβαίως, ότι λόγος γίνεται για παράνομη οντότητα που δεν αναγνωρίζεται από κανένα κράτος εκτός της ίδιας της Τουρκίας. Όλα τα υπόλοιπα κράτη της υφηλίου αναγνωρίζουν ότι τα κατεχόμενα, συνεπώς και η ΑΟΖ, ανήκουν στην Κυπριακή Δημοκρατία. Τώρα για πρώτη φορά η Τουρκία παραβίασε μέρος της ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας το οποίο ποτέ δεν αμφισβήτησε ούτε για δικό της λογαριασμό, ούτε για λογαριασμό, 4
του ψευδοκράτους. Αναφέρομαι στο μέρος της ΑΟΖ που βρίσκεται απέναντι από τις ελεύθερες, νότιες, ακτές της Κυπριακής Δημοκρατίας. Επίσης τώρα, για πρώτη φορά, η Τουρκία δέσμευσε το μεγαλύτερο μέρος της νότιας και οριοθετημένης με τα γειτονικά κράτη ΑΟΖ κατά μήκος της νότιας ακτογραμμής της Κυπριακής Δημοκρατίας και μάλιστα πολύ κοντά στα χωρικά μας ύδατα και μπροστά από τη γεώτρηση των εταιρειών ΕΝΙ και KOGAS, που βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη. Είναι για όλους τους πιο πάνω λόγους που το ΑΚΕΛ θεωρεί τη νέα ενέργεια της Τουρκίας εντός της κυπριακής ΑΟΖ ως την πιο προκλητική από ποτέ. Ως τέτοια δεν έπρεπε να μείνει αναπάντητη. Τα μέτρα που εξαγγέλθηκαν από τον Πρόεδρο, θεωρούμε ότι κινούνται βασικά προς τη σωστή κατεύθυνση. Το πιο σοβαρό από αυτά, κατά τη γνώμη μας, ήταν η αναστολή της διαπραγματευτικής διαδικασίας. Η αφόρητη πρόκληση της Τουρκίας εξ αντικειμένου επηρεάζει τη διαπραγματευτική διαδικασία. Πρόκληση που καθίσταται ακόμα πιο απαράδεκτη επειδή έγινε παραμονές της έναρξης του ουσιαστικού γύρου των συνομιλιών, με συμφωνημένη μάλιστα τη διαδικασία και τη μεθοδολογία που θα ακολουθηθεί. Η Τουρκία γνώριζε, ή τουλάχιστον όφειλε να γνωρίζει, ότι με τις ενέργειές της ήταν η ίδια και κανένας άλλος που προκάλεσε την αναστολή των διαπραγματεύσεων. Θέλω στο σημείο αυτό να τονίσω ότι είναι ένα πράγμα η αναστολή και εντελώς άλλο ο οριστικός τερματισμός των συνομιλιών. Πάγια θέση μας είναι ότι οι διακοινοτικές συνομιλίες υπό την αιγίδα και μέσα στα πλαίσια του ΟΗΕ είναι ο μόνος τρόπος επίλυσης του Κυπριακού. Για το ΑΚΕΛ η λύση του προβλήματος συνιστά ύψιστη προτεραιότητα. Γι αυτό και δεν θα μπορούσαμε να συναινέσουμε σε τερματισμό της διαπραγματευτικής διαδικασίας. Σε ότι μας αφορά, η αναστολή των συνομιλιών επιβαλλόταν για να αντιληφθούν όλοι ότι τέτοιας εμβέλειας ενέργειες, όπως η τελευταία, όχι μόνο δεν υποβοηθούν αλλά πλήττουν σοβαρά τις προσπάθειες για λύση του Κυπριακού. Δεν αναφέρομαι μόνο στη διαπραγματευτική διαδικασία ως τέτοια. Μεταξύ άλλων παρενεργειών, προκαλούν, δικαιολογημένα αισθήματα απογοήτευσης και καχυποψίας ανάμεσα στους Ελληνοκύπριους ως προς τις πραγματικές επιδιώξεις της Τουρκίας. Συνεπώς, όλοι αυτοί που διακηρύττουν ότι θέλουν λύση, αν πραγματικά το εννοούν, οφείλουν να κινηθούν προς την κατεύθυνση της Τουρκίας. Γιατί ήταν η Τουρκία και όχι η ελληνοκυπριακή πλευρά, που οδήγησε τα πράγματα στο άκρως ανεπιθύμητο σημείο της αναστολής της διαπραγματευτικής διαδικασίας. Η Τουρκία προκάλεσε την κρίση και αυτή οφείλει να την εκτονώσει. Το ζητούμενο είναι να βρεθεί τρόπος ανάκλησης των προκλητικών ενεργειών, έτσι που να καταστεί δυνατή η επανέναρξη της διαπραγμάτευσης. Γιατί η Τουρκία επέλεξε τη συγκεκριμένη στιγμή για να προχωρήσει σε μια τόσο σοβαρή πρόκληση; Η Τουρκία προχωρεί σε αυτές τις ενέργειες θεωρώντας ότι αυτή τη στιγμή οι ΗΠΑ και άλλες δυτικές χώρες την έχουν απόλυτη ανάγκη για να διαδραματίσει το δικό της ρόλο στις επιθέσεις κατά των τζιχαντιστών. Ως εκ 5
τούτου δεν θα είναι σε θέση να ασκήσουν αποτελεσματική πίεση για να την αποτρέψουν από τις προκλητικές της ενέργειες στην Κύπρο. Αποδεικνύεται για πολλοστή φορά ότι η Τουρκία είναι πολύ πιο χρήσιμη για τους δυτικούς, που το μόνο που τους ενδιαφέρει είναι η εξυπηρέτηση των συμφερόντων τους. Η ανοχή τους μπροστά στην τουρκική προκλητικότητα, έχει εξήγηση. Έχουν και οι ΗΠΑ συμφέροντα δισεκατομμυρίων στην περιοχή, λόγω του Φυσικού Αερίου, όπως ομολόγησε ο βοηθός υφυπουργός Εξωτερικών αρμόδιος για Ενεργειακή Διπλωματία των ΗΠΑ. Εξάλλου, ο νέος Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ κ. Στόλτεμπεργκ στις 9 Οκτωβρίου και μετά την έκφραση της τουρκικής επιθετικότητας επαίνεσε τη συνεισφορά της Τουρκίας στη «συλλογική ασφάλεια και στη σταθερότητα στην περιοχή». Αξίζει τον κόπο σε αυτό το σημείο μια αδρή ανασκόπηση των όσων συνέβησαν τα προηγούμενα χρόνια αναφορικά με τις προσπάθειες επίλυσης του Κυπριακού και κατοχύρωσης των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κυπριακής Δημοκρατίας. Χειρισμοί που μπορούν να μας βοηθήσουν για το πώς πρέπει να κινηθούμε σήμερα. Από τις αρχές της προηγούμενης δεκαετίας έγιναν, σταδιακά, συγκεκριμένα και σταθερά βήματα που οδήγησαν στην πρώτη γεώτρηση, χωρίς η Τουρκία να μπορέσει να μας εμποδίσει. Ανακηρύχθηκε η ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας και υπογράφηκαν συμφωνίες οριοθέτησης με γειτονικά κράτη. Ο τέως Πρόεδρος της Δημοκρατίας Δ. Χριστόφιας, επιδίωξε και πέτυχε συμφωνία με τον τέως Τουρκοκύπριο ηγέτη κ.ταλάτ στο θέμα των θαλάσσιων ζωνών, έτσι που με τη λύση του Κυπριακού το θέμα του φυσικού αερίου θα είναι βασικά λυμένο, νοουμένου ότι θα γίνουν σεβαστές οι συγκλίσεις που επιτεύχθηκαν σε αυτό το θέμα. Εντός της διαπραγματευτικής διαδικασίας Χριστόφια- Ταλάτ αποδείχθηκε ότι μπορούσαμε να προχωρήσουμε, αφού τρία κεφάλαια ήταν σχεδόν συμφωνημένα (Διακυβέρνηση και Διαμοιρασμός Εξουσιών, Οικονομία, Θέματα Ευρωπαϊκής Ένωσης). Στα υπόλοιπα τρία κεφάλαια δεν υπήρξε πρόοδος δυστυχώς, επειδή η τουρκοκυπριακή πλευρά δεν δεχόταν να συζητήσει ολοκληρωμένα το εδαφικό πριν συμφωνηθούν όλα τα άλλα κεφάλαια. Μέσα σε αυτές τις συνθήκες η Τουρκία δυσκολευόταν να προχωρήσει σε προκλήσεις όπως η τελευταία. Όμως η τακτική που εφαρμόστηκε όταν ο κ. Αναστασιάδης ανέλαβε την Προεδρία της Δημοκρατίας, επαλήθευσε τους φόβους που δημόσια διατυπώσαμε ως ΑΚΕΛ για σοβαρά πισωγυρίσματα. Η διαδικασία της απόρριψης των σημαντικών συγκλίσεων που είχαν επιτευχθεί μεταξύ 2008-2010 και της εξυπαρχής διαπραγμάτευσης διεύρυνε σημαντικά το χάσμα μεταξύ των δύο πλευρών. Ο κ.έρογλου, εκμεταλλευόμενος στο έπακρο την απροθυμία του Προέδρου να δεσμευτεί με τις συγκλίσεις, αίφνης μετατράπηκε σε διαπρύσιο κήρυκα τους, κατηγορώντας την ελληνοκυπριακή πλευρά ότι αυτή τις αχρήστευσε, επαναφέροντας διχοτομικές θέσεις του παρελθόντος που είχαν αποκλειστεί. Με άλλα λόγια, η Τουρκία και ο Έρογλου, ενώ βρίσκονται εν αδίκω συμπεριφέρονται πιο προκλητικά και αδιάλλαχτα. 6
Ως Κύπρος, βρισκόμαστε ενώπιον μιας πολύ κρίσιμης κατάστασης. Όπως και σε ότι αφορά το παλαιστινιακό, έτσι και στο κυπριακό οφείλουμε να δυναμώσουμε τη φωνή μας και να διεκδικήσουμε το δίκαιο. Να θέσουμε ενώπιον των ευθυνών τους όσους αδιαφορούν ή ακόμα και θωπεύουν την Τουρκία παρόλη την έκδηλα προκλητική συμπεριφορά της. Σε αυτή την προσπάθεια χρειαζόμαστε την αλληλεγγύη και τη στήριξη όλων των δυνάμεων που παλεύουν για την ειρήνη και το δίκαιο. Πριν αφήσω το βήμα, θέλω να πω δύο λόγια και για την κυπριακή οικονομία. Όταν πριν από μερικά χρόνια ο τέως Πρόεδρος Δ. Χριστόφιας κατάφερε να θέσει την Κύπρο στο επίκεντρο του ενεργειακού χάρτη της περιοχής, ως ΑΚΕΛ είχαμε τονίσει την ανάγκη ο φυσικός πλούτος της Κύπρου να γίνει παράγοντας ειρήνης για την Κύπρο και ευημερίας για τον κυπριακό λαό. Αυτό νοουμένου ότι θα καταφέρουμε ως Κύπρος να υπερασπιστούμε αυτή την προοπτική έναντι των τεράστιων συμφερόντων που υπάρχουν στην περιοχή. Η έγκαιρη υλοποίηση του σχεδιασμού και η δημιουργία των κατάλληλων υποδομών αξιοποίησης του φυσικού αερίου είναι οι δυο παράγοντες που θα προσδιορίσουν τα δυνητικά οφέλη για την Κύπρο και θα δώσουν νέα προοπτική ανάπτυξης της χώρας. Δυστυχώς, η πορεία αξιοποίησης του φυσικού μας πλούτου είναι επικίνδυνα αργή και δεν επιτρέπει υψηλές προσδοκίες. Παράλληλα όπως έχω πει και πριν είναι προφανές ότι η Τουρκία έχει βλέψεις για τον φυσικό μας πλούτο. Αντιστοιχως και στην οικονομία η εικόνα είναι εξίσου δύσκολη. Η χώρα μας την τελευταία διετία διέρχεται περίοδο βαθιάς οικονομικής κρίσης, η οποία επηρεάζει όλους τους τομείς οικονομικής δραστηριότητας. Η νεοφιλελεύθερη αντίληψη έχει κυριαρχήσει στις πολιτικές που εφαρμόζονται όχι μόνο στην Κύπρο αλλά ευρύτερα στην Ευρωπαϊκή Ένωση και ιδιαίτερα στην Ευρωζώνη, με πιο ακραία έκφραση τις πολιτικές που ακολουθούνται στις χώρες που βρίσκονται υπό την εποπτεία του μνημονίου και της Τρόικας. Μέσω των πολιτικών αυτών εδραιώνεται, με θεσμικές και διαρθρωτικές αλλαγές, η πολιτική και οικονομική επίθεση σε βάρος του ρόλου του κράτους, των μικρομεσαίων στρωμάτων και των εργαζομένων. Στην Κύπρο η εφαρμογή του μνημονίου έχει φέρει τη χώρα σε ένα φαύλο κύκλο λιτότητας και ύφεσης. Η Κυπριακή οικονομία καταγράφει από τους υψηλότερους ρυθμούς ύφεσης στην Ευρωζώνη. Το 2013 το ΑΕΠ μειώθηκε κατά 5,4% ενώ το 2014 αναμένεται να μειωθεί ακόμα 3%, χωρίς μάλιστα να υπάρχουν ενθαρρυντικές προοπτικές για το μέλλον αφού οι εκτιμήσεις υπολογίζουν ότι η στασιμότητα θα συνεχίσει για τουλάχιστον ακόμα δύο χρόνια. Η λιτότητα έχει περιορίσει τα ελλείμματα στα δημόσια οικονομικά αλλά με τρομερά δυσανάλογο κόστος για την κοινωνία. Πέραν των αποκοπών που επιβάλλει η Τρόικα μέσα από το πρόγραμμα, η Κυβέρνηση πιστή στις ακραίες πολιτικές λιτότητας έχει προχωρήσει με περαιτέρω μέτρα. Μόνο, το 2013 είχε περικόψει επιπλέον 120 εκ. σε κοινωνικές παροχές. Ωστόσο, αν και η Κυβέρνηση προχώρησε σε μεγάλες περικοπές στις δημόσιες δαπάνες, το δημόσιο χρέος ακολούθησε σταθερά ανοδική πορεία και σήμερα ξεπερνά 7
το 100%, ακόμα και μετά από τη διεθνή αναθεώρηση μέτρησης του ΑΕΠ που αύξησε το εγχώριο Α.Ε.Π κατά 10 μονάδες. Για να τα αντιμετωπίσει αυτά η Κυβέρνηση δεν στοχεύει σε αναπτυξιακά μέτρα αλλά αντιθέτως προτίθεται να εκποιήσει μέρος του δημόσιου πλούτου για να ενισχύσει τα δημόσια ταμεία. Ήδη έχει βάλει σε εφαρμογή σχέδιο ιδιωτικοποιήσεων με στόχο μέχρι το 2016 να πωλήσει κερδοφόρους ημικρατικούς οργανισμούς έναντι πινακίου φακής στερώντας από το κράτος μια πολύ σημαντική πηγή εσόδων. Παράλληλα εργάζεται και για την ιδιωτικοποίηση κομβικών κλάδων του κράτους όπως ο τομέας της Υγείας. Αυτές οι συνθήκες δημιουργούν πολύ δύσκολο περιβάλλον στην κοινωνία. Επηρεάζουν αφενός τη κοινωνική προστασία που παρέχει το κράτος και αφετέρου περιορίζουν τις παραγωγικές δυνατότητες της χώρας με αντίκτυπο στην εργασία. Η ανεργία, η πέμπτη υψηλότερη στη Ευρωπαϊκή Ένωση, ξεπερνά το 15%. Ιδιαίτερα ανάμεσα στους νέους έχει φθάσει σε πρωτοφανή επίπεδα, αφού σχεδόν ένας στους δύο νέους είναι άνεργος. Ταυτόχρονα σημαντικό μέρος των υφιστάμενων θέσεων εργασίας έχει χαθεί, 20 χιλιάδες μόνο το 2013, με αποτέλεσμα η Κύπρος να σημειώνει μετά από πολλά χρόνια έντονο μεταναστευτικό κύμα. Παράλληλα οι αλλαγές στον τραπεζικό τομέα, τα πολύ ψηλά σε σχέση με την υπόλοιπη Ευρωζώνη επιτόκια αλλά και το νομοθετικό πλαίσιο για τις κατασχέσεις περιουσιών που προωθεί η Κυβέρνηση σε συνεργασία με την Τρόικα, έχουν επηρεάσει τις δυνατότητες ανάκαμψης της οικονομίας. Η πλειονότητα της κοινωνίας προσπαθεί να βρει τρόπους για να αντεπεξέλθει στο ιδιωτικό χρέος ενώ οι πλείστες μικρομεσαίες επιχειρήσεις δεν μπορούν να αντεπεξέλθουν στις τραπεζικές υποχρεώσεις τους λόγω των πολύ ψηλών επιτοκίων. Αυτή η εικόνα έχει περιφερειακό χαρακτήρα αφού το σύνολο της Νότιας Ευρώπης βιώνει πρωτοφανή σημάδια στασιμότητας και έντασης των κοινωνικών ανισοτήτων. Φαινόμενα που όχι μόνο δεν ενισχύουν την συνεργασία μεταξύ των χωρών αλλά αντιθέτως υποδαυλίζουν ανταγωνισμούς και συγκρούσεις. Μέσα σε αυτές τις συνθήκες για την Κύπρο και την ευρύτερη περιοχή, τα Κόμματα μας καλούνται να σηκώσουν στους ώμους τους το βάρος της ευθύνης να παλέψουν ακόμα πιο σκληρά, ακόμα πιο αποφασιστικά για το δίκαιο και την αξιοπρέπεια των λαών. Με αλληλεγγύη, μαχητικότητα και κυρίως πίστη πως ο αγώνας θα δικαιωθεί! 8