ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ-ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Νύχτα Μουσείων 2016 στο Ιστορικό Αρχείο της Εθνικής Τράπεζας Μουσεία και πολιτιστικά τοπία Σάββατο 21 Μαΐου 18.00-24.00 Είσοδος ελεύθερη Μέγαρο Διομήδη, 3ης Σεπτεμβρίου 146, Αθήνα Μουσεία και πολιτιστικά τοπία Τα σύγχρονα μουσεία-αρχεία επαναπροσδιορίζουν συνεχώς το ρόλο και τη θέση τους στην κοινωνία. Με σεβασμό στην πολιτιστική κληρονομιά εντός και εκτός των τειχών τους και στόχο την προστασία και διάδοσή της, επανερμηνεύουν και προτείνουν νέες αφηγήσεις, φέρνουν στο προσκήνιο νέες θεματικές, προκαλούν συζητήσεις και συναντήσεις, ανοίγονται στον κόσμο, δημιουργούν νέες φιλίες. Με αφορμή τον εορτασμό της φετινής Νύχτας Μουσείων, το Ιστορικό Αρχείο της Εθνικής Τράπεζας συνεργάζεται με το ΚΕΘΕΑ Παρέμβαση και εννέα καλλιτέχνες και γίνεται χώρος έμπνευσης, συνάντησης και διαλόγου μεταξύ των διαφορετικών τοπίων και κόσμων που προτείνονται από τις ομάδες που συμμετέχουν. ΣΑΒΒΑΤΟ 21 ΜΑΪΟΥ 2016 18.00-24.00: Εκθέσεις και εικαστικές εγκαταστάσεις (σε πολλές αίθουσες, βλ. αναλυτικά παρακάτω). 18.00-19.30: Εργαστήρι μουσικών οργάνων από την ομάδα του ΚΕΘΕΑ Παρέμβαση (αίθριο). 19.00-20.00: Ξενάγηση στην έκθεση του ΙΑ/ΕΤΕ «Η Εθνική Τράπεζα μέσα από τα αρχειακά τεκμήρια και τις συλλογές της» (ισόγειο). 19.00-20.00: Ξενάγηση στην έκθεση του ΙΑ/ΕΤΕ «Ιστορία του ελληνικού χαρτονομίσματος. Μια διαδρομή, 1822-2002» (ισόγειο). 1
20.00-20.30: Χορευτικό δρώμενο από την ομάδα χορού του ΚΕΘΕΑ Παρέμβαση (αίθριο). 20.30-21.00: Μουσικό δρώμενο από το σχήμα «Κρουστωδία» του ΚΕΘΕΑ Παρέμβαση (αίθριο). 21.15-22.15: «Στην εξοχή του φεγγαριού, αχ, τα καημένα τα Άλιαστα». Θεατρική αφήγηση από τη Φίλια Δενδρινού. (αίθριο). ΕΚΘΕΣΕΙΣ Μόνιμες εκθέσεις του ΙΑ/ΕΤΕ (ισόγειο) «Η Εθνική Τράπεζα μέσα από τα αρχειακά τεκμήρια και τις συλλογές της» «Ιστορία του ελληνικού χαρτονομίσματος. Μια διαδρομή, 1822-2002» Περιοδική έκθεση του ΙΑ/ΕΤΕ (3ος όροφος) Έκθεση τεκμηρίων από τον πλούτο των δωρεών στο Ιστορικό Αρχείο. Έκθεση χαρακτικής (ισόγειο) «Φώτης Μαστιχιάδης (1913-1997)». Η έκθεση οργανώθηκε από την ομάδα Dictum Factum, υπό την αιγίδα του ΙΑ/ETE, στο πλαίσιο του 3ου Διεθνούς Φεστιβάλ Χαρακτικής. Έκθεση σύγχρονων καλλιτεχνών (ισόγειο, 1ος και 2ος όροφος, πλατύσκαλα μεταξύ 1ου και 4ου ορόφου) Έργα εμπνευσμένα από τις συλλογές του ΙΑ/ΕΤΕ. Έκθεση φωτογραφίας από την ομάδα του ΚΕΘΕΑ Παρέμβαση (αίθριο) «Πολιτιστικές διαδρομές». Η έκθεση περιλαμβάνει υλικό από εξορμήσεις της ομάδας φωτογραφίας στο κέντρο της Αθήνας. Εκεί όπου κάθε επίσκεψη αποτελεί συνάντηση και συζήτηση με το χθες και το σήμερα της ιστορίας εκεί όπου κάθε πέτρα και σοκάκι είναι μάρτυρες πολιτισμού. Κάθε διαδρομή στο κέντρο είναι μια αποκάλυψη του χθες στο σήμερα. Έκθεση εικαστικής κατασκευής από την ομάδα του ΚΕΘΕΑ Παρέμβαση (αίθριο) Η ομάδα ζωγραφικής μάς ταξιδεύει με τις πινελιές της στην ομαδική προσπάθεια για προσωπική αλλαγή με το έργο «Χορός-παρουσία». Φιγούρες ανθρώπων συνδέονται ουσιαστικά, με σεβασμό στη διαφορετικότητα, και χορεύουν για ένα καλύτερο μέλλον πιασμένοι χέρι χέρι. Η παρουσία έχει λόγο και νόημα, δίνει ουσία στη ζωή και στο χορό. 2
ΕΡΓΑΣΤΗΡΙ ΜΟΥΣΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΩΝ (αίθριο) Η ομάδα μουσικών οργάνων του ΚΕΘΕΑ Παρέμβαση κατασκευάζει στο εργαστήρι της κρουστά μουσικά όργανα όπως το μπεντίρ, το νταούλι, το βροχοποιό, το χειροτύμπανο, το τύμπανο του ωκεανού και το ηπειρώτικο ντέφι. Τα μέλη προσκαλούν το κοινό να γνωρίσει από κοντά τη συγκεκριμένη τεχνική και να μοιραστεί τη χαρά της δημιουργίας μέσα από φυσικά υλικά. ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΗ ΓΩΝΙΑ για το κομπόστ (αίθριο) Στο χώρο της Εναλλακτικής Κοινότητας Παρέμβαση λειτουργεί ολοκληρωμένο σύστημα κομποστοποίησης για τη διαχείριση των φυτικών αποβλήτων. Επιδιώκοντας να γίνει γνωστή και προσιτή η διαδικασία σε όλους και να ενταχθεί ως στοιχείο πολιτισμού στην κουλτούρα της καθημερινότητας, μέλη της Εναλλακτικής Κοινότητας δίνουν πρακτικές συμβουλές για την οικιακή κομποστοποίηση. ΘΕΑΤΡΙΚΗ ΑΦΗΓΗΣΗ (αίθριο) «Στην εξοχή του φεγγαριού, αχ, τα καημένα τα Άλιαστα». Η ορμή της ζωής, η εμπειρία της υπαρξιακής οδύνης, η αγωνία του επέκεινα, η έννοια της μεταμόρφωσης, με την πραγματική αλλά και τη συμβολική της διάσταση, ανακαλούν μέσα στην ιστόρηση τόσο τους φεγγαρικούς θεούς του αρχαίου κόσμου όσο και το αρχέγονο μοτίβο έρωτας-θάνατος, που συναντούμε στο μύθο του Έρωτα και της Ψυχής. Κείμενο - σκηνοθεσία - αφήγηση: Φίλια Δενδρινού Μαντολίνο: Παναγιώτης Κανελλόπουλος Το τραγούδι της έναρξης έγραψε και ερμηνεύει η Τατιάνα Ζωγράφου. Στην παράσταση ακούγεται ηχογραφημένη η φωνή του Νίκου Αλεξίου. ΜΟΥΣΙΚΟ ΔΡΩΜΕΝΟ (αίθριο) Σε ρυθμούς και τραγουδίσματα της καρδιάς από τη Μικρά Ασία και τη Θράκη μέχρι τη Μακεδονία και τη Νότια Ιταλία μάς ταξιδεύει το μουσικό σχήμα μελών της Κοινότητας Παρέμβαση που ονομάζεται «Κρουστωδία». Συμμετέχει και οδηγεί το μουσικό ταξίδι ο Κώστας Κωνσταντάτος, συνθέτης και τραγουδιστής του συγκροτήματος «Encardia», ο οποίος διδάσκει, επιμορφώνει και συχνά εμφανίζεται με την ομάδα. ΧΟΡΕΥΤΙΚΟ ΔΡΩΜΕΝΟ (αίθριο) Διαφυλάσσοντας με κέφι και περηφάνια την πολιτιστική κληρονομιά, η ομάδα χορού της Εναλλακτικής Κοινότητας Παρέμβαση θα συνεχίσει την παράδοση με παρουσίαση παραδοσιακών χορών από την Καππαδοκία. ΕΡΓΑ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΩΝ Έλενα Ακύλα, Grok, 2016 Ζωγραφική (μολύβι, μαρκαδόρος, μελάνι, σφραγίδες) (2ος όροφος και αίθουσα μόνιμου εκθετηρίου-ισόγειο) 3
Αντίγραφα, ενέχυρα, δάνεια, θραύσματα της αρχαιότητας, μεταφερμένα με την επαναληπτική κίνηση του μολυβιού ή με τη μηχανική επανάληψη της σφραγίδας, διαμορφώνουν τόσο το νέο όσο και το παλαιό πολιτιστικό τοπίο, χτες, σήμερα, αύριο. Ανδριάνα Δαούτη, Sightsea-ing, 2016 Προβολή βίντεο 3D. Διάρκεια: 1,5 λ. (πλατύσκαλο μεταξύ 3ου και 4ου ορόφου) Οι ενδείξεις ροής, που γίνονται αντιληπτές μέσω του υγρού στοιχείου, ματαιώνονται από την επιτηδευμένη αίσθηση εμπλοκής και τη διαδικασία συνεχούς επαναπροσδιορισμού της κίνησης-πορείας. Έτσι διαγράφονται παράλληλες «διαδρομές» (περιπατητικές ή ως ροές συστημάτων), οι οποίες όμως οδηγούν σε αδιέξοδα ή, τουλάχιστον, σε ακαθόριστους προορισμούς. Παντελής Παντελόπουλος, KI SANO TERRA / MI XIRO TERRA, 2008-2016 Ψηφιακό κινούμενο σχέδιο (animation) (1ος όροφος) Κορόνα ή γράμματα; Οι δύο όψεις ενός μεταλλικού κέρματος, που καθορίζουν την τύχη μιας χώρας. Το έργο ως εγκατάσταση είναι ένα τρίπτυχο παράλληλης οπτικοακουστικής δράσης που συνθέτει «προβληματικά» σε πραγματικό χρόνο ο κατασκευαστής του. Leeo Smutzig, Eye on the Money III, 2016 Ψηφιακές εκτυπώσεις φωτογραφιών τραβηγμένες σε στερεοσκόπιο (είσοδος αίθουσας έκθεσης ελληνικού χαρτονομίσματος-ισόγειο) Από τον Γεώργιο Σταύρου στον Γιώργο Παπανικολάου: μια πιο λεπτομερής ματιά στη ματιά των προσώπων που απεικονίζονται σε ελληνικά χαρτονομίσματα της περιόδου 1926-1995. Μάγδα Ταμμάμ, Untitled I - Σπουδή πάνω σε πολιτισμικά υβρίδια, 2016 Φωτογραφία, κολάζ, μικτή τεχνική (ισόγειο) Μέσω ενός φωτογραφικού πορτρέτου επιχειρείται η χαρτογράφηση της μεταβλητότητας της ταυτότητας, η διαπολιτισμική διασταύρωση και η διαδικασία υβριδοποίησης. Βούλα Φερεντίνου, Τοπία οργανωτικής κουλτούρας, 2016 Εγκατάσταση (πλατύσκαλο μεταξύ 2ου και 3ου ορόφου) Στο έργο επιχειρείται η σύνθεση ενός πολιτισμικού τοπίου, συνδυάζοντας εικόνα και κείμενο. Η εγκατάσταση είναι αποτέλεσμα τόσο της έρευνας στα αρχεία και στις συλλογές που σχετίζονται με την ίδια την Εθνική Τράπεζα όσο και του προβληματισμού γύρω από την έννοια της οργανωτικής κουλτούρας, γύρω από το φύλο και την ταυτότητα των εργαζομένων στην Τράπεζα προηγούμενων δεκαετιών. Χρύσα Χουλιάρα, Το Μουσείο Απωθημένων, 2016. Εννοιολογική εγκατάσταση (πλατύσκαλο μεταξύ 1ου και 2ου ορόφου) Η ιστορία της ίδρυσης του μουσείου που επιχείρησε να στεγάσει όλες τις ανθρώπινες ανεκπλήρωτες επιθυμίες, και το τραγικό τέλος του. 4
Κείμενο, σύλληψη: Χρύσα Χουλιάρα Αρχιτεκτονική μακέτα: Γεωργία Κατσή-Σταματούκου, Ανατολή Γεωργιάδου Δημιουργία ιστοσελίδας μουσείου: Βασίλης Σπίλκα Χρύσα Χουλιάρα, Χρονολόγιο, 2016 Διαδραστικό μηχατρονικό γλυπτό με συνοδεία συντονισμένου οπτικοακουστικού υλικού (πλατύσκαλο μεταξύ 1ου και 2ου ορόφου) Η ανάγκη του ανθρώπου να κατανοήσει τον κόσμο τον ωθεί να καταγράψει, να ταξινομήσει, να αποθηκεύσει γεγονότα. Σκοντάφτοντας στο παρελθόν, τα παιδιά δημιουργούν έναν δικό τους κόσμο, ο οποίος με τη σειρά του θα καταγραφεί, θα ταξινομηθεί, θα αποθηκευτεί. Σύλληψη: Χρύσα Χουλιάρα, Στέφανος Κορνήλιος Μίτσης Ποιητίδης Γλυπτό: Χρύσα Χουλιάρα Τεχνική και μηχανική επιμέλεια: Στέφανος Κορνήλιος Μίτσης Ποιητίδης Μουσική επιμέλεια: Sad Mask Party Κείμενο: Αποσπάσματα από το βιβλίο Εθνική Τράπεζα της Eλλάδος, 1841-2006. Ιστορικό Χρονολόγιο Τo Ιστορικό Αρχείο της ΕΤΕ (ΙΑ/ΕΤΕ) δημιουργήθηκε για τη διάσωση και προβολή του ιστορικής σημασίας αρχειακού υλικού της Εθνικής Τράπεζας. Διαθέτει πλήρες ιστορικό αρχείο, τα χρονικά όρια του οποίου σχεδόν συμπίπτουν με την ύπαρξη του νεοελληνικού κράτους και στο οποίο έχουν αποτυπωθεί το σύνολο σχεδόν της οικονομικής ιστορίας αλλά και πτυχές της πολιτικής, κοινωνικής και πολιτισμικής ζωής του τόπου. Σήμερα παρέχει πρόσβαση στα αρχεία της περιόδου 1841-1966, πρωτοπορεί στην εφαρμογή νέων τεχνολογιών, δραστηριοποιείται σε ερευνητικές και εκδοτικές εργασίες, οργανώνει εκθέσεις, εκπαιδευτικά προγράμματα και εκπαιδεύει φοιτητές ΑΕΙ και ΤΕΙ στο πλαίσιο της πρακτικής τους άσκησης. Μέγαρο Διομήδη, Γ Σεπτεμβρίου 146. Πληροφορίες στο τηλ.: 210.8807.804. Το ΚΕΘΕΑ Παρέμβαση έχει την έδρα του στην Αττική και απευθύνεται σε χρήστες εξαρτησιογόνων ουσιών άνω των 21 ετών και στις οικογένειές τους. Στοχεύει στην απεξάρτηση, την εκπαίδευση και την κοινωνική επανένταξη. Η συμμετοχή στο πρόγραμμα είναι εθελοντική, χωρίς οικονομική επιβάρυνση και δεν χορηγούνται υποκατάστατα ή άλλες ουσίες. Ξεκίνησε τη λειτουργία του το 1989 με την ίδρυση της Εναλλακτικής Κοινότητας Παρέμβαση στη Ραφήνα και το 1992 εξελίχθηκε σε ολοκληρωμένο πολυφασικό πρόγραμμα απεξάρτησης. Στο πλαίσιο του θεραπευτικού προγράμματος λειτουργούν συμβουλευτικά κέντρα στην Αθήνα και τη Ραφήνα, θεραπευτική κοινότητα διαμονής και κέντρο κοινωνικής επανένταξης. Παράλληλα λειτουργεί κέντρο οικογενειακής υποστήριξης για συγγενείς των εξαρτημένων. Πληροφορίες στα τηλ.: 210.3300.779, 210.3300.748, www.kethea-paremvasi.gr, e- mail: info@kethea-paremvasi.gr. 5