PA0360 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΜΕΤΡΗΣΕΩΝ ΙΙ Τίτλος Μαθήματος Συντετμημένος Τίτλος: Πλήρης Τίτλος: ΤΕΜ-ΙΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΜΕΤΡΗΣΕΩΝ ΙΙ Κωδικός Μαθήματος: PA0360 Επίπεδο Μαθήματος: Προπτυχιακό Τύπος Μαθήματος: Υποχρεωτικό Έτος Σπουδών: Δεύτερο Εξάμηνο: Τρίτο (3 ο ) Πιστωτικές Μονάδες: 6,0 Υπεύθυνος Μαθήματος 1 : Διδάσκων/ντες: Εργ. Συνεργάτες: Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Δρ. Μαρία Γούλα Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Δρ. Μαρία Γούλα Όλγα Μπερεκετίδου (Δρ. Χημικός Μηχανικός) Περιγραφή Μαθήματος: Tο μάθημα (θεωρία και εργαστήριο) Τεχνολογία Μετρήσεων ΙΙ επιδιώκει την κατανόηση και πρακτική εξοικείωση του φοιτητή με τις σύγχρονες, ενόργανες τεχνικές ανάλυσης, για τον χημικό χαρακτηρισμό της ύλη, ο οποίος περιλαμβάνει τον καθορισμό της ποιοτικής & ποσοτικής σύστασης ενός χημικού συστήματος. Στη διδακτέα ύλη περιλαμβάνονται οι συνηθέστερα χρησιμοποιούμενες τεχνικές ενόργανης ανάλυσης, όπως φασματοσκοπικές, χρωματογραφικές και ειδικές τεχνικές ανάλυσης. Τα μαθήματα παρέχουν στους φοιτητές το θεωρητικό υπόβαθρο για την κατανόηση των αρχών λειτουργίας, της μεθοδολογίας και της εφαρμογής των κατάλληλων κατά περίπτωση τεχνικών ενόργανης ανάλυσης. Σε όλα τα κεφάλαια μελετάται επίσης και η απαιτούμενη οργανολογία, ώστε να διευκολύνεται η κατανόηση της λειτουργίας των οργάνων που χρησιμοποιούνται και να αξιοποιούνται καλύτερα οι δυνατότητές τους. Ουσιαστικός στόχος είναι η ενημέρωση και εξοικείωση των φοιτητών με τις βασικές διεργασίες και τεχνολογίες αιχμής, τις οποίες πρόκειται να αντιμετωπίσουν μελλοντικά στο περιβάλλον εργασίας τους. Μαθησιακά Αποτελέσματα: Με την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος, ο φοιτητής θα πρέπει να: 1. Έχει αποκτήσει βασικές γνώσεις αναφορικά με τις αρχές λειτουργίας, την οργανολογία και την χρήση των ενόργανων τεχνικών ανάλυσης για ποιοτικό και ποσοτικό προσδιορισμό σύστασης χημικών συστημάτων. 2. Είναι σε θέση να επιλέξει τη βέλτιστη μέθοδο ενόργανης ανάλυσης κατά περίπτωση με ιδιαίτερη έμφαση σε περιβαλλοντικά συστήματα και δείγματα 3. Έχει αποκτήσει εργαστηριακή εμπειρία σε διεξαγωγή πειραματικών διαδικασιών εφαρμογής ενόργανων τεχνικών ανάλυσης 4. Έχει αναπτύξει ικανότητες επεξεργασίας, αξιολόγησης και ανάλυσης πειραματικών δεδομένων. 5. Έχει την ικανότητα σύνταξης τεχνικών εκθέσεων. 6. Έχει ενεργή συμμετοχή σε ομαδική εργασία. Τρόπος Διδασκαλίας: Παραδόσεις Εργαστηριακές Ασκήσεις 1
Γλώσσα Διδασκαλίας: Ελληνική Προαπαιτούμενα Προϋποθέσεις Μαθήματος 2 Δεν υφίστανται προϋποθέσεις Απαιτήσεις 3 Δεν υφίστανται απαιτήσεις Συναπαιτούμενα Συνιστώμενα Μαθήματα Επιλογής του Προγράμματος Σπουδών Δεν υφίστανται Διδακτέα Ύλη Θεωρία Μαθήματος Εισαγωγή στην Ενόργανη Ανάλυση, Τεχνικές Ποσοτικοποίησης Φασματοφωτομετρία Υπεριώδους Ορατού Φασματοφωτομετρία Υπερύθρου Φλογοφωτομετρία και Φασματοφωτομετρία Ατομικής Απορρόφησης Φασματομετρία Μαζών Εισαγωγή στις Χρωματογραφικές Τεχνικές Αναλύσεως Χρωματογραφία Χάρτη και Χρωματογραφία Λεπτής Στιβάδας Αέρια Χρωματογραφία Ιοντική Χρωματογραφία Υγρή Χρωματογραφία Στήλης Εργαστήριο Άσκηση 1: Κοκκομετρική ανάλυση στερεών δειγμάτων Άσκηση 2: Ηλεκτρολυτικά & μη ηλεκτρολυτικά διαλύματα. Αγωγιμομετρία. Άσκηση 3: Εκλεκτικά ηλεκτρόδια ιόντων Άσκηση 4: Ταυτόχρονος Φασματοφωτομετρικός Προσδιορισμός Δυαδικών Μιγμάτων Άσκηση 5: Ποτενσιομετρική Τιτλοδότηση Διπρωτικών Οξέων Άσκηση 6: Επίδραση της θερμοκρασίας στην ταχύτητα χημικής αντίδρασης Άσκηση 7: Xρωματογραφία Ιονανταλλαγής Άσκηση 8: Αέρια χρωματογραφία (GC) Άσκηση 9: Φασματομετρία μαζών (MS) Άσκηση 10: Αναλυτής απαερίων (FTIR) 2
Μέθοδοι Διδασκαλίας & Φόρτος Εργασίας του Μαθήματος Μέθοδοι Διδασκαλίας Πλήρης Παρακολούθηση Τύπος Περιγραφή Ώρες Συχνότητα Μέσος Εβδομαδιαίος Φόρτος Εργασίας (ώρες) Εργασία ή Τεχνική Μελέτη Εργαστήριο Παραδόσεις Ανεξάρτητη και Κατευθυνόμενη Μάθηση Εργαστηριακές Ασκήσεις Παρουσιάσεις Powerpoint Ατομική Προετοιμασία & Συμπλήρωση εργασίας διαφορετική για κάθε εργαστηριακή άσκηση 2 Εβδομαδιαίως 2,00 3 Εβδομαδιαίως 3,00 Εβδομαδιαίως 6,00 Σύνολο Εβδομαδιαίων Ωρών Διδασκαλίας & Φόρτου Εργασίας 5,00 11,00 Αξιολόγηση Ανάλυση Αξιολόγησης % Μαθησιακή δραστηριότητα εντός του Τμήματος (*) (Θεωρία) Πρόοδος Μαθησιακή δραστηριότητα εντός του Τμήματος (*) (Θεωρία) Πρόοδος 40,0 60,0 ή χωρίς συμμετοχή / αποδοχή προόδου 0,0 Μαθησιακή δραστηριότητα εντός του Τμήματος (*) Εργαστήριο (Μέσος όρος Εργασιών και Τεστ αξιολόγησης - ΜΕΑΤ) Εργαστήριο (Μέσος όρος Εργασιών και Τεστ αξιολόγησης - ΜΕΑΤ) Πρακτική Άσκηση 4 ή εάν ΜΕΑΤ 7,50 με ΜΕΑΤ 5,0 50,0 50,0 60,0 40,0 Βλ. Αξιολόγηση Εργαστηρίου 3
(*)Ανάλυση Μαθησιακής Δραστηριότητας Τύπος Περιγραφή Επιδιωκόμενα Μαθησιακά Αποτελέσματα % επί του συνόλου Ημερομηνία Εξέτασης Πρακτική άσκηση Δέκα εργαστηριακές ασκήσεις 1, 2, 3, 4, 5 50 Εβδομαδιαία Τεστ Αξιολόγησης Δεκάλεπτο Τεστ πριν την έναρξη της εργαστηριακής δραστηριότητας 1, 2, 3 20 Εβδομαδιαία Εργασία Εκτύπωση από το χώρο τηλεκπαίδευσης (e-class), συμπλήρωση και παράδοση εργασίας διαφορετική για κάθε εργαστηριακή άσκηση και ομάδα φοιτητών 1, 2, 3, 4 30 Εβδομαδιαία Επαναληπτικό μάθημα - Εικονικές εξετάσεις Επανάληψη διδακτέας ύλης, επισήμανση σημαντικότερων σημείων, λύσεις ασκήσεων/θεμάτων 1, 2, 3, 4-12 η Εβδομάδα Παραδόσεις (Θεωρία) Θεωρητικό Υπόβαθρο 1, 2 Εβδομαδιαία % Συνόλου Ο Υπεύθυνος Καθηγητής του Μαθήματος διατηρεί το δικαίωμα αλλαγής της φύσης και του χρόνου εξέτασης Πηγές Συνιστώμενη Βιβλιογραφία Ενόργανη Ανάλυση, Θ. Χατζηϊωάννου, Μ.Α. Κουππάρη, Εκδόσεις Πανεπιστημίου Αθηνών, ΑΘΗΝΑ 2000. Ενόργανη Περιβαλλοντική Ανάλυση, Δεληγιαννάκης Ιωάννης, Χελά Δήμητρα, Κωνσταντίνου Ιωάννης, Εκδόσεις Α. Τζιόλα & Υιοί Ο.Ε., 2010 Εργαστηριακό φυλλάδιο με τη κατάλληλη θεωρία για την κατανόηση των εργαστηριακών ασκήσεων και την πλήρη περιγραφή των πειραματικών διεργασιών για την εκτέλεση των πειραμάτων στο εργαστήριο. Επιπλέον, μεταξύ άλλων αναφέρονται ο κανονισμός του εργαστηρίου για την εύρυθμη λειτουργία αυτού, κανόνες ασφαλείας, στοιχειώδεις εργαστηριακές τεχνικές, καθώς και βασικές εισαγωγικές έννοιες χρήσιμες για τη διεξαγωγή των πειραμάτων. Πρόσθετες σημειώσεις ή φυλλάδια για περαιτέρω επεξηγήσεις των ασκήσεων και των τεχνικών ανάλυσης, όποτε κρίνεται απαραίτητο. ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΑ Πρότυπα συμπλήρωσης εργαστηριακής έκθεσης αναρτημένα εβδομαδιαία στο χώρο τηλεκπαίδευση (eclass). Προτεινόμενες ιστοσελίδες animations για κάθε εργαστηριακή άσκηση, στο χώρο της τηλεκπαίδευσης (e-class). Συνιστώμενη Αρθρογραφία Προτείνονται μέσω του χώρο τηλεκπαίδευσης (e-class) χρήσιμες διαδικτυακές συνδέσεις και animations ξεχωριστά για κάθε τεχνολογία. 4
1 Ο Υπεύθυνος Καθηγητής Μαθήματος, είναι μόνιμο μέλος του Εκπαιδευτικού Προσωπικού (ΕΠ) του Τμήματος. 2 Προϋποθέσεις, πριν την εγγραφή του φοιτητή στο μάθημα, είναι οι προγενέστερες γνώσεις ή πρακτικές δεξιότητες, τις οποίες αναμένεται να κατέχει ο φοιτητής. Είναι δυνατή η εγγραφή του φοιτητή στο μάθημα, έστω και αν δεν κατέχει τις συνιστώμενες γνώσεις. Στην συγκεκριμένη περίπτωση, ο φοιτητής θα αντιμετωπίσει σημαντική δυσκολία στην επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος. Οι συνιστώμενες γνώσεις σχετίζονται είτε με προγενέστερα μαθήματα Προγράμματος Σπουδών του Τμήματος ή με μαθήματα προγενεστέρου Εκπαιδευτικού επιπέδου. 3 Οι απαιτήσεις, πριν την εγγραφή του φοιτητή στο μάθημα, είναι οι υποχρεωτικές, προγενέστερες γνώσεις ή πρακτικές δεξιότητες, τις οποίες οφείλει να κατέχει ο φοιτητής. Δεν είναι δυνατή η εγγραφή του φοιτητή στο μάθημα, εάν δεν δύναται να πιστοποιήσει την επιτυχή του παρακολούθηση στα μαθήματα του Καταλόγου των Απαιτήσεων. 4 Σε εκείνες τις περιπτώσεις, κατά τις οποίες η Πρακτική Άσκηση αποτελεί αναπόσπαστο μέρος του Μαθήματος. 5