ΕΤΟΣ 2013 / ΤΕΥΧΟΣ 4 Σταμάτιος Δρίτσας, CRP, Ορκωτός Ελεγκτής - Λογιστής Έκθεση Φορολογικής Συμμόρφωσης: Μεταγενέστερα γεγονότα
Σταμάτιος Δρίτσας CRP, Ορκωτός Ελεγκτής - Λογιστής Έκθεση Φορολογικής Συμμόρφωσης: Μεταγενέστερα γεγονότα Ανάτυπο από την «ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ» Τεύχος 4 / Έτος 2013 Μαυρομιχάλη 23, 106 80 Αθήνα Τηλ.: 210 3678 800 Fax: 210 3678 819 http://www.nb.org e-mail: info@nb.org
ΛΟΓΙΣΤΙΚΗ Έκθεση Φορολογικής Συμμόρφωσης: Μεταγενέστερα γεγονότα Σταμάτιος Δρίτσας, CRP, Ορκωτός Ελεγκτής - Λογιστής Ανάλυση του ζητήματος της προσέγγισης των μεταγενέστερων γεγονότων στο πλαίσιο των οικονομικών καταστάσεων από τους ανεξάρτητους ελεγκτές, σύμφωνα με το Διεθνές Πρότυπο Ελέγχου 560. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Α. Γενικά Β. Ορισμοί Γ. Εύρος εφαρμογής Δ. Χρόνος υποβολής Ε. Μεταγενέστερα γεγονότα ΣΤ. Απαιτήσεις Ζ. Συμπεράσματα Α. Γενικά Το θέμα της προσέγγισης των μεταγενέστερων γεγονότων από τους ανεξάρτητους ελεγκτές, στο πλαίσιο ενός ελέγχου οικονομικών καταστάσεων, αποτελεί μία περιοχή που θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως μία από τις πλέον δύσβατες και απαιτητικές. Η δυσκολία του θέματος έγκειται τόσο στις ελεγκτικές εργασίες που θα πρέπει να υιοθετηθούν για τον εντοπισμό των μεταγενέστερων γεγονότων και την διαπίστωση της ορθότητας ή όχι του χειρισμού τους από την διοίκηση, καθώς και στις αντιδράσεις του ελεγκτή στις περιπτώσεις κατά τις οποίες οι ενέργειες της διοίκησης δεν τον βρίσκουν σύμφωνο, ακόμη και όταν έχει εκδώσει και δημοσιοποιήσει την έκθεσή του. Αντιλαμβανόμενη την ανάγκη διαμόρφωσης ειδικού πλαισίου και παροχής διευκρινίσεων και οδηγιών, η Διεθνής Ομοσπονδία Λογιστών (International Federation of Accountants ή IFAC) έχει εκδώσει το Διεθνές Πρότυπο Ελέγχου 560 (ΔΠΕ 560), το οποίο βρίσκεται σε ισχύ από τις 15 Δεκεμβρίου 2009. Στην κατεύθυνση αυτή είναι σκόπιμο οι πρόνοιες και οι οδηγίες του ΔΠΕ 560 να τύχουν ιδιαίτερης μελέτης και να υιοθετούνται και στις περιπτώσεις εργασιών που διεκπεραιώνονται σύμφωνα με το Διεθνές Πρότυπο Εργασιών Διασφάλισης 3000, «Έργα Διασφάλισης πέραν Ελέγχου ή Επισκόπησης Ιστορικής Χρηματοοικονομικής Πληροφόρησης» (παράγραφος 3), το πλαίσιο του οποίου έχει υιοθετηθεί από την Πολ. 1159/22.7.2011, όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει, σχετικά με την έκδοση του Ετήσιου Πιστοποιητικού και σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 82 του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος. Β. Ορισμοί Για τους σκοπούς του παρόντος άρθρου ισχύουν οι κάτωθι ορισμοί: Α. Ημερομηνία Δήλωσης Φορολογίας Εισοδήματος, είναι η ημερομηνία της λήξης της χρονικής περιόδου, στο εισόδημα της οποίας επιβάλλεται ο φόρος εισοδήματος, όπως αυτό ορίζεται από το άρθρο 104 Ν 2238/1994. Ήτοι, η ημερομηνία λήξης της υπό έλεγχο χρήσης. Β. Ημερομηνία Έκθεσης Φορολογικής Συμμόρφωσης, είναι η ημερομηνία έκδοσης και υπογραφής της Έκθεσης Φορολογικής Συμμόρφωσης, σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 6 του άρθρου 3 Πολ. 1159/2011, το Διεθνές Πρότυπο Εργασιών Διασφάλισης 3000 και τα Διεθνή Πρότυπα Ελέγχου. Γ. Ημερομηνία Υποβολής της Έκθεσης Φορολογικής Συμμόρφωσης, είναι η ημερομηνία ηλεκτρονικής υποβολής της Έκθεσης Φορολογικής Συμμόρφωσης στο Υπουργείο Οικονομικών και συγκεκριμένα στη βάση δεδομένων που τηρεί η Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων (ΓΓΠΣ), σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 7 του άρθρου 3 Πολ. 1159/2011, όπως τροποποιήθηκε από τις Πολ. 1011/10.1.2012 και Πολ. 1086/30.3.2012 και ισχύει. 332 Επιχείρηση 4/2013 (ΕΤΟΣ 9ο) www.epixeirisi.gr
ΣΤ. ΔΡΙΤΣΑΣ Δ. Μεταγενέστερα γεγονότα, είναι γεγονότα που λαμβάνουν χώρα μεταξύ της Ημερομηνίας Δήλωσης Φορολογίας Εισοδήματος και της Ημερομηνίας Υποβολής της Έκθεσης Φορολογικής Συμμόρφωσης στη ΓΓΠΣ, καθώς και γεγονότα που έρχονται στη γνώση του Νόμιμου Ελεγκτή μετά την ημερομηνία της ηλεκτρονικής υποβολής. Γ. Εύρος εφαρμογής Οι αναφορές του παρόντος άρθρου αφορούν σε όλα τα φορολογικά αντικείμενα που καλύπτονται από την Έκθεση Φορολογικής Συμμόρφωσης. Ως εκ τούτου, όπου στη συνέχεια αναφέρεται ο όρος «πραγματικό περιστατικό» αυτό αφορά σε όλους τους φόρους που αναφέρονται στην παρ. 2 του άρθρου 9 της Πολ. 1159/2011, όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει. Επιπλέον, όπου αναφέρεται «ανάγκη υποβολής τροποποιητικής δήλωσης», αυτό δεν περιορίζεται μόνο στην τροποποιητική δήλωση της Φορολογίας Εισοδήματος, αλλά και τις εκκαθαριστικές δηλώσεις απόδοσης των λοιπών φόρων της παρ. 2 του άρθρου 9 της Πολ. 1159/2011, όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει, όταν αυτό απαιτείται κατά περίπτωση. Δ. Χρόνος υποβολής Σύμφωνα με την παρ. 6 του άρθρου 3 της Πολ. 1159/2011, όπως τροποποιήθηκε και ισχύει, η Έκθεση Φορολογικής Συμμόρφωσης ολοκληρώνεται και υποβάλλεται στην ελεγχόμενη εταιρεία οπωσδήποτε μετά την υποβολή της δήλωσης φόρου εισοδήματος και το αργότερο δέκα (10) ημέρες μετά την ημερομηνία υποβολής της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος. Επιπλέον, σύμφωνα με την παρ. 7 του άρθρου 3 της Πολ. 1159/2011, όπως τροποποιήθηκε από την Πολ. 1011/10.1.2012 και την Πολ. 1086/30.3.2012 και ισχύει, η Έκθεση Φορολογικής Συμμόρφωσης συμπληρώνεται και υποβάλλεται ηλεκτρονικά στο Υπουργείο Οικονομικών από τους Νόμιμους Ελεγκτές και συγκεκριμένα στη βάση δεδομένων που τηρεί η Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων, έως την 10η ημέρα του έβδομου μήνα από την λήξη της διαχειριστικής περιόδου. Ε. Μεταγενέστερα γεγονότα ΑΡΘΡΑ - ΠΡΑΚΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ Σύμφωνα με το πλαίσιο που διαμορφώνεται από το ΔΠΕ 560 καταγράφονται δύο βασικοί τύποι γεγονότων. Στον πρώτο, εντάσσονται τα γεγονότα εκείνα τα οποία τεκμηριώνεται ότι υφίστανται κατά την ημερομηνία λήξης της ελεγχόμενης χρήσης (το πρότυπο αναφέρεται στην ημερομηνία των οικονομικών καταστάσεων, ωστόσο για τους σκοπούς του παρόντος άρθρου η ημερομηνία αυτή αφορά στην Ημερομηνία Δήλωσης Φορολογίας Εισοδήματος, όπως αυτή ορίζεται ανωτέρω). Ο δεύτερος τύπος γεγονότων αφορά σε εκείνα που έλαβαν χώρα μετά την ημερομηνία λήξης της υπό έλεγχο χρήσης. Αντίστοιχα, οι δύο προαναφερθέντες τύποι γεγονότων εντοπίζονται και αναφορικά με την έκδοση του Ετήσιου Φορολογικού Πιστοποιητικού. Συνεπώς, στο πλαίσιο του ελέγχου για την έκδοση της Ετήσιας Έκθεσης Φορολογικής Συμμόρφωσης ο ελεγκτής θα πρέπει να εξετάζει ειδικά γεγονότα ή συνθήκες που συμβαίνουν μετά την ημερομηνία λήξης της υπό έλεγχο χρήσης και αφορούν σε όλα τα φορολογικά αντικείμενα που προβλέπονται από την παρ. 2 του άρθρου 9 της Πολ. 1159/2011, όπως τροποποιήθηκε και ισχύει. Από το ΔΠΕ 560 προβλέπονται δύο βασικές υποχρεώσεις στο πλαίσιο ενός ελέγχου οικονομικών καταστάσεων. Εάν γίνει αναγωγή των οδηγιών του προτύπου στην έκδοση του Ετήσιου Φορολογικού Πιστοποιητικού είναι αντιληπτό ότι, σύμφωνα με την πρώτη υποχρέωση, ο Νόμιμος Ελεγκτής υποχρεούται να εκτελέσει ελεγκτικές διαδικασίες προκειμένου να αποκτήσει επαρκή και κατάλληλα ελεγκτικά τεκμήρια για το εάν γεγονότα έχουν λάβει χώρα μεταξύ της «Ημερομηνίας Δήλωσης Φορολογίας Εισοδήματος» (βλ. ορισμό Α ανωτέρω) και την «Ημερομηνία Υποβολής της Έκθεσης Φορολογικής Συμμόρφωσης» στη ΓΓΠΣ (βλ. ορισμό Γ ανωτέρω), εάν έχουν ληφθεί υπόψη στην σύνταξη της Δήλωση Φορολογίας Εισοδήματος, καθώς και για τις δηλώσεις λοιπών φόρων, που αποτελούν αντικείμενο του ελέγχου του Νόμιμου Ελεγκτή για την υπό εξέταση χρήση. Αντίστοιχα, σύμφωνα με την δεύτερη υποχρέωση που διατυπώνεται στο ΔΠΕ 560, ο Νόμιμος Ελεγκτής οφείλει να αντιδρά κατάλληλα σε γεγονότα τα οποία γίνονται γνωστά σε αυτόν μετά την ημερομηνία υποβολής της Έκθεσης Φορολογικής Συμμόρφωσης και τα οποία θα μπορούσαν να τον οδηγήσουν να τροποποιήσει την έκθεσή του. ΣΤ. Απαιτήσεις Η Ετήσια Έκθεση Φορολογικής Συμμόρφωσης μπορεί να επηρεαστεί από ορισμένα γεγονότα που συμβαίνουν μετά την ημερομηνία της Δήλωσης Φορολογίας Εισοδή- Για πλήρη πρόσβαση στην ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ και την Ηλεκτρονική Βιβλιοθήκη του Λογιστή www.epixeirisi.gr 333
ΛΟΓΙΣΤΙΚΗ ματος και αφορούν σε όλα τα φορολογικά αντικείμενα που προβλέπονται από την παρ. 2 του άρθρου 9 της Πολ. 1159/2011, όπως τροποποιήθηκε και ισχύει. Γεγονότα που συμβαίνουν μεταξύ της ημερομηνίας της Δήλωσης Φορολογίας Εισοδήματος (ορισμός Α ανωτέρω) και της ημερομηνίας υποβολής της Έκθεσης Φορολογικής Συμμόρφωσης (ορισμός Γ ανωτέρω). Ο Νόμιμος Ελεγκτής θα πρέπει να εκτελεί εργασίες σχετικά με τα μεταγενέστερα γεγονότα σύμφωνα με τα όσα προβλέπονται από το ΔΠΕ 560, όπως ισχύει κατά την ημερομηνία συγγραφής του παρόντος άρθρου. Ειδικά, ο Νόμιμος Ελεγκτής πρέπει να εκτελεί ελεγκτικές διαδικασίες σχεδιασμένες για την απόκτηση επαρκών και κατάλληλων ελεγκτικών τεκμηρίων για το ότι έχουν εντοπιστεί όλα τα γεγονότα που συμβαίνουν μεταξύ της ημερομηνίας της Δήλωσης Φορολογίας Εισοδήματος και της ημερομηνίας της ηλεκτρονικής υποβολής της Έκθεσης Φορολογικής Συμμόρφωσης και τα οποία απαιτούν τροποποίηση της Δήλωσης Φορολογίας Εισοδήματος και των λοιπών δηλώσεων εκκαθάρισης και απόδοσης φόρων που έχουν υποβληθεί από την διοίκηση της εταιρείας και αποτελούν αντικείμενο του ελέγχου του Νόμιμου Ελεγκτή, σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 9 της Πολ. 1159/2011. Εάν, ως αποτέλεσμα των διαδικασιών που εκτελέστηκαν όπως απαιτείται από τις παρ. 6 και 7 του ΔΠΕ 560, ο Νόμιμος Ελεγκτής εντοπίσει γεγονότα που οδηγούν σε τροποποίηση της Δήλωσης Φορολογίας Εισοδήματος καθώς και των λοιπών δηλώσεων εκκαθάρισης και απόδοσης φόρων, ο Νόμιμος Ελεγκτής πρέπει να κρίνει εάν κάθε τέτοιο γεγονός έχει ληφθεί υπόψη στη Δήλωση Φορολογίας εισοδήματος και τις λοιπές φορολογικές δηλώσεις, σύμφωνα με τις κείμενες φορολογικές διατάξεις. Ο Νόμιμος Ελεγκτής πρέπει να ζητά από τη διοίκηση να παρέχει έγγραφη διαβεβαίωση σύμφωνα με το ΔΠΕ 580, ότι κατά την σύνταξη της Δήλωσης Φορολογίας Εισοδήματος, καθώς και των λοιπών φορολογικών δηλώσεων που αποτελούν αντικείμενο του ελέγχου του σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 9 της Πολ. 1159/2011 έχουν ληφθεί υπόψη όλα τα γεγονότα που συνέβησαν μεταγενέστερα της ημερομηνίας της Δήλωσης Φορολογίας Εισοδήματος και για τα οποία η κείμενη φορολογική νομοθεσία απαιτεί να συνυπολογίζονται στον προσδιορισμό του τελικού φόρου εισοδήματος της χρήσης, καθώς ΣΤ. ΔΡΙΤΣΑΣ και στην απόδοση των λοιπών φόρων που εξετάζονται από το Νόμιμο Ελεγκτή, σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 9 της Πολ. 1159/2011. Πραγματικά περιστατικά που γίνονται γνωστά στον ελεγκτή μετά την ημερομηνία της Έκθεσης Φορολογικής Συμμόρφωσης (ορισμός Β ανωτέρω), αλλά πριν από την ημερομηνία υποβολής Έκθεσης Φορολογικής Συμμόρφωσης (ορισμός Γ ανωτέρω). Ο Νόμιμος Ελεγκτής δεν έχει καμία δέσμευση να εκτελέσει οποιαδήποτε ελεγκτική διαδικασία όσον αφορά στη Δήλωση της Φορολογίας Εισοδήματος και τις λοιπές φορολογικές δηλώσεις που εξετάζονται σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 9 της Πολ. 1159/2011, μετά την ημερομηνία της υποβολής της Έκθεσης Φορολογικής Συμμόρφωσης. Στην περίπτωση κατά την οποία, εάν, μετά την ημερομηνία της Έκθεσης Φορολογικής Συμμόρφωσης, αλλά πριν από την ημερομηνία υποβολής της, γίνει γνωστό στο Νόμιμο Ελεγκτή ένα πραγματικό περιστατικό το οποίο, εάν είχε γνωστοποιηθεί κατά την ημερομηνία της Έκθεσης Φορολογικής Συμμόρφωσης, θα μπορούσε να τον οδηγήσει σε τροποποίηση της έκθεσής του, ο Νόμιμος Ελεγκτής πρέπει: (α) να συζητήσει το θέμα με τη διοίκηση, (β) να κρίνει εάν η Δήλωση Φορολογίας Εισοδήματος ή άλλη φορολογική δήλωση στο φορολογικό αντικείμενο της οποίας εντάσσεται το θέμα και που έχει υποβληθεί χρειάζονται τροποποίηση και, σε καταφατική περίπτωση, (γ) να θέσει διερευνητικά ερωτήματα στη διοίκηση για το πώς αυτή σκοπεύει να αντιμετωπίσει το θέμα στη Δήλωση Φορολογίας Εισοδήματος ή της άλλης φορολογικής δήλωσης. Εάν η διοίκηση τροποποιήσει τη Δήλωση Φορολογίας Εισοδήματος ή άλλη φορολογική δήλωση, τότε ο Νόμιμος Ελεγκτής πρέπει: (α) Να εκδώσει νέα Έκθεση Φορολογικής Συμμόρφωσης επί της τροποποιημένης Δήλωσης Φορολογίας Εισοδήματος ή της άλλης φορολογικής δήλωσης. Η νέα Έκθεση Φορολογικής Συμμόρφωσης, δεν πρέπει να φέρει ημερομηνία προγενέστερη από την ημερομηνία υποβολής της τροποποιητικής Δήλωσης Φορολογίας Εισοδήματος ή άλλης φορολογικής δήλωσης. 334 Επιχείρηση 4/2013 (ΕΤΟΣ 9ο) www.epixeirisi.gr
ΑΡΘΡΑ - ΠΡΑΚΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΣΤ. ΔΡΙΤΣΑΣ (β) Να πραγματοποιήσει τις απαραίτητες ελεγκτικές διαδικασίες υπό τις περιστάσεις για την τροποποίηση. (γ) Να επεκτείνει τις ελεγκτικές διαδικασίες που εκτελέστηκαν για τον εντοπισμό των μεταγενέστερων γεγονότων μέχρι την ημερομηνία της νέας Έκθεσης Φορολογικής Συμμόρφωσης που θα εκδώσει. Εάν η διοίκηση δεν τροποποιήσει τη Δήλωση Φορολογίας Εισοδήματος ή την άλλη φορολογική δήλωση, σε περιστάσεις όπου ο Νόμιμος Ελεγκτής πιστεύει ότι πρέπει να τροποποιηθούν, τότε: (α) εάν η Έκθεση Φορολογικής Συμμόρφωσης του Νόμιμου Ελεγκτή δεν έχει ακόμη υποβληθεί στην διοίκηση της εταιρείας, ο Νόμιμος Ελεγκτής πρέπει να τροποποιήσει τη γνώμη του, όπως απαιτείται από το ΔΠΕ 705 και την Πολ. 1159/2011 και στη συνέχεια να υποβάλει την έκθεσή του, ή (β) εάν η Έκθεση Φορολογικής Συμμόρφωσης του Νόμιμου Ελεγκτή έχει ήδη υποβληθεί στην διοίκηση της εταιρείας (αλλά δεν έχει υποβληθεί στη ΓΓΠΣ), ο Νόμιμος Ελεγκτής πρέπει να ειδοποιήσει τη διοίκηση ότι πρόκειται να αντικατασταθεί η ήδη εκδοθείσα Έκθεση Φορολογικής Συμμόρφωσης με νέα, η οποία θα είναι και η τελική που θα γνωστοποιηθεί στη ΓΓΠΣ. Είναι αυτονόητο ότι αντίστοιχα θα τροποποιηθεί και το Προσάρτημα των αναλυτικών πληροφοριακών στοιχείων, που συνοδεύει την Ετήσια Έκθεση Φορολογικής Συμμόρφωσης και αποτελεί αναπόσπαστο μέρος του Ετήσιου Φορολογικού Πιστοποιητικού, σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 2 της Πολ. 1159/2011. Πραγματικά περιστατικά που γίνονται γνωστά στο Νόμιμο Ελεγκτή μετά την υποβολή της Έκθεσης Φορολογικής Συμμόρφωσης στη ΓΓΠΣ (ορισμός Γ ανωτέρω). Όπως ήδη αναφέρθηκε, μετά την υποβολή της Έκθεσης Φορολογικής Συμμόρφωσης, ο Νόμιμος Ελεγκτής δεν έχει καμία υποχρέωση να εκτελέσει οποιεσδήποτε ελεγκτικές διαδικασίες που αφορούν στην υποκείμενη Δήλωση Φορολογίας Εισοδήματος και τις λοιπές φορολογικές δηλώσεις που εξετάζονται σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 9 της Πολ. 1159/2011. Ωστόσο, εάν, μετά την ημερομηνία υποβολής της Έκθεσης Φορολογικής Συμμόρφωσης στη ΓΓΠΣ, γίνει γνωστό στο Νόμιμο Ελεγκτή ένα πραγματικό περιστατικό το οποίο, εάν είχε γνωστοποιηθεί στο Νόμιμο Ελεγκτή κατά την ημερομηνία υποβολής της έκθεσης του Νόμιμου Ελεγκτή, μπορεί να τον είχε οδηγήσει σε τροποποίηση αυτής, ο Νόμιμος Ελεγκτής πρέπει: (α) Να συζητήσει το θέμα με τη διοίκηση. (β) Να κρίνει εάν η Δήλωση Φορολογίας Εισοδήματος ή άλλες φορολογικές δηλώσεις χρειάζονται τροποποίηση και, σε καταφατική περίπτωση, (γ) Να θέσει διερευνητικά ερωτήματα στη διοίκηση για το πώς αυτή σκοπεύει να αντιμετωπίσει το θέμα της Δήλωσης Φορολογίας Εισοδήματος ή άλλης φορολογικής δήλωσης. Εάν η διοίκηση τροποποιήσει την Δήλωση Φορολογίας Εισοδήματος ή άλλη φορολογική δήλωση, ο ελεγκτής πρέπει: (α) Να εκτελέσει τις ελεγκτικές διαδικασίες που είναι απαραίτητες στις περιστάσεις για την τροποποίηση. (β) Να επισκοπήσει τα μέτρα που λαμβάνει η διοίκηση ώστε να διασφαλιστεί ότι έχει υποβληθεί τροποποιητική Δήλωση Φορολογίας Εισοδήματος ή άλλη τροποποιητική δήλωση άλλου φόρου. (γ) Να επεκτείνει τις ελεγκτικές διαδικασίες που εκτελέσθηκαν σχετικά με τον εντοπισμό μεταγενέστερων γεγονότων μέχρι την ημερομηνία της νέας Έκθεσης Φορολογικής Συμμόρφωσης του Νόμιμου Ελεγκτή και να χρονολογήσει τη νέα Έκθεση Φορολογικής Συμμόρφωσης όχι νωρίτερα από την ημερομηνία υποβολής της τροποποιητικής Δήλωσης Φορολογίας Εισοδήματος ή άλλης τροποποιητικής φορολογικής δήλωσης. (δ) Να εκδώσει και να υποβάλει άμεσα προς την ΓΓΠΣ νέα Έκθεση Φορολογικής Συμμόρφωσης επί των τροποποιημένων φορολογικών δηλώσεων, συνοδευόμενη από αντίστοιχα τροποποιημένο Προσάρτημα αναλυτικών και πληροφοριακών στοιχείων. Ο Νόμιμος Ελεγκτής πρέπει να περιλάβει στη νέα ή στην τροποποιημένη Έκθεση Φορολογικής Συμμόρφωσης παράγραφο έμφασης θέματος ή παράγραφο άλλου(ων) θέματος(ων) η οποία θα πραγματεύεται εκτενώς το λόγο για την τροποποίηση των προηγουμένως υποβληθείσας Δήλωσης Φορολογίας Εισοδήματος ή οποιασδήποτε άλλης φορολογικής δήλωσης από αυτές που εξετάζονται βάσει της παρ. 2 του άρθρου 9 της Πολ. 1159/2011, καθώς και για την προηγούμενη Έκθεση Φορολογικής Συμμόρφωσης που υποβλήθηκε από το Νόμιμο Ελεγκτή. Αν η διοίκηση της εταιρείας δεν προχωρήσει σε υποβολή τροποποιητικής Δήλωσης Φορολογίας Εισοδήματος ή Για πλήρη πρόσβαση στην ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ και την Ηλεκτρονική Βιβλιοθήκη του Λογιστή www.epixeirisi.gr 335
ΛΟΓΙΣΤΙΚΗ άλλης υποβληθείσας φορολογικής δήλωσης, στο βαθμό που ο Νόμιμος Ελεγκτής πιστεύει ότι πρέπει να τροποποιηθεί, ο Νόμιμος Ελεγκτής πρέπει να ενημερώσει τη διοίκηση της εταιρείας ότι πρόκειται να εκδώσει και να υποβάλλει στη ΓΓΠΣ νέα τροποποιημένη Έκθεση Φορολογικής Συμμόρφωσης και ότι θα ενημερώσει σχετικά τις φορολογικές αρχές. Ζ. Συμπεράσματα Για την εφαρμογή του Διεθνούς Προτύπου Εργασιών Διασφάλισης 3000, «Έργα Διασφάλισης πέραν ελέγχου ή Επισκόπησης Ιστορικής Οικονομικής Πληροφόρησης», στο πλαίσιο έκδοσης του Ετήσιου Φορολογικού Πιστοποιητικού, φαίνεται ότι είναι σκόπιμη η υιοθέτηση των όσων προβλέπονται από το ΔΠΕ 560 σχετικά με τα μεταγενέστερα γεγονότα. Η συγκεκριμένη προσέγγιση απαιτεί μία προσεκτική προσαρμογή των ορισμών, διατάξεων και οδηγιών του ΔΠΕ 560 στις ανάγκες της Πολ. 1159/2011, όπως αυτή τροποποιήθηκε και ισχύει. Σε κάθε περίπτωση, η μελέτη των όσων αναφέρονται στο ΔΠΕ 560, το οποίο έτσι κι αλλιώς θα πρέπει να εφαρ- ΣΤ. ΔΡΙΤΣΑΣ μοστεί από το Νόμιμο Ελεγκτή στο πλαίσιο του τακτικού ελέγχου των οικονομικών καταστάσεων, στην προέκταση του οποίου θα εκδώσει και το Ετήσιο Φορολογικό Πιστοποιητικό, οδηγεί σε δύο βασικές επισημάνσεις. Η πρώτη έχει να κάνει με την υποχρέωση του ελεγκτή να εκτελέσει και να τεκμηριώσει ειδικές ελεγκτικές διαδικασίες για τον εντοπισμό μεταγενέστερων γεγονότων και τον τρόπο με τον οποίο η διοίκηση της εταιρείας τα χειρίστηκε για την σύνταξη της Δήλωσης του Φόρου Εισοδήματος και των λοιπών φορολογικών δηλώσεων που εξετάζονται σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 9 της Πολ. 1159/2011. Η δεύτερη, αφορά στις ενέργειες που θα πρέπει να υιοθετηθούν σχετικά από το Νόμιμο Ελεγκτή, ειδικά στις περιπτώσεις που η διοίκηση δεν έχει λάβει υπόψη της μεταγενέστερα γεγονότα στη σύνταξη των φορολογικών δηλώσεων ή δεν έχει τροποποιήσει ανάλογα τις αρχικά υποβληθείσες στις φορολογικές αρχές δηλώσεις, οι οποίες μπορούν να οδηγήσουν ακόμη και σε ανάκληση και τροποποίηση της αρχικά υποβληθείσας στη ΓΓΠΣ Δήλωσης Φορολογικής Συμμόρφωσης. 336 Επιχείρηση 4/2013 (ΕΤΟΣ 9ο) www.epixeirisi.gr