ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ Α,Β,Γ ΚΛΙΣΗ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΩΝ Β,Γ ΚΛΙΣΗ ΕΠΙΘΕΤΩΝ

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ Α,Β,Γ ΚΛΙΣΗ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΩΝ Β,Γ ΚΛΙΣΗ ΕΠΙΘΕΤΩΝ Α Μέρος (55 μόρια) 1. Να δοθεί η δοτική ενικού & πληθυντικού των ουσιαστικών (10 μόρια): ο ονυξ-χος, η δυναμις-εως, ο γονευς-εως, η Λεχω-ους, η ελπις-δος, η έρις-δος,, ο βούς-οός, ο λιμήν-ενος, ο στάχυς-υος, το δωρον. 2. Να κλιθούν στις πλάγιες πτώσεις ενικού & πληθυντικού τα ουσιαστικά (10 μόρια): ο πατήρ, ο Έλλην, ο ποιητής, ο ιατρός, το δάσος. 3. Να γραφεί η πτώση που ζητείται κάθε φορά (10 μόρια): ο τιτάν δοτ. πληθ ο λειμών γεν. ενικού η θρασύτης δοτ.ενικού η μήτηρ αιτιατ. Πληθ η βασίλισσα δοτ. ενικού η χείρ δοτ. πληθ ο αστήρ δοτ. πληθ ο αυτοκράτωρ γεν. πληθ η γυνή δοτ. πληθ η σφαίρα γεν. ενικού 4. Να βρεθεί ο σωστός τύπος του ουσιαστικού(10 μόρια) : ταις αμμεσι του λιμων η άμμος δοτ. πληθ ταις αμμοις ο λιμός γεν. ενικού του λιμου ταις αμμαις του λιμόνος των εικόνων τας τρίχας η εικών γεν. πληθ των εικώνων η θρίξ αιτ. πληθ τας θρίχας των εικονων τας τρίχες τους στατήρας ω χειμόν ο στατήρ αιτ. πληθ τους στατήρες ο χειμών κλητ.εν ω χειμόν τους στατήραις ω χειμώνα τουβασιλέως ο βασιλεύς γεν. εν του βασιλέος του βασιλευος της δόξης η δόξα δοτ. ενικού της δόξας της δόξεας τω αέρι των πληθων ο αήρ δοτ. ενικού τω αέρα το πλήθος γεν. πληθ των πληθων τω αήρι των πληθέντων 5. Να κλιθούν τα κύρια ονόματα (15 μόρια) : ο Σοφοκλής, ο Μυθριδάτης, η Διδώ (πληθ.) (πληθ.) (εν.) 1

Β Μέρος (45 μόρια) 1. Να κλιθούν οι συνεκφορές (στις πλάγιες πτώσεις εν /πληθ.) (25 μόρια) : ο συνήθης ύποπτος, ο μέλας ζωμός, το άρρεν γένος, η ευδαίμων γυνή 2. Να γραφεί το θηλυκό γένος των επιθέτων (10 μόρια) : ο γαμήλιος ο τραχύς ο απας ο τάλας ο συνήθης ο πτωχός ο πένης ο αγνώμων ο πολύς ο μέγας 3. Να κλιθούν τα επίθετα στα 3 γένη του πληθυντικού (10 μόρια) : ο αληθής ο κακοδαίμων 2

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΗΝ ΚΛΙΣΗ ΤΩΝ ΡΗΜΑΤΩΝ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ (Ενεργητική φωνή) 1) Να γραφεί το β ενικό και το γ πληθυντικό πρόσωπο παρακειμένου σε όλες τις εγκλίσεις του ρ. διώκω. (8 μόρια) : ΟΡΙΣΤΙΚΗ ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΗ ΕΥΚΤΙΚΗ ΠΡΟΣΤΑΚΤΙΚΗ β εν. γ πλ. 2) Να γίνει χρονική αντικατάσταση στους ρηματικούς τύπους : «πράξομεν» και «εκεχορεύκει» (24 μόρια) : πράξομεν εκεχορεύκει ΕΝΕΣΤΩΤΑΣ:. ΠΑΡΑΤΑΤΙΚΟΣ:. ΜΕΛΛΟΝΤΑΣ:. ΑΟΡΙΣΤΟΣ:. ΠΑΡΑΚΕΙΜΕΝΟΣ:. ΥΠΕΡΣΥΝΤΕΛΙΚΟΣ:. 3) Να γίνει εγκλιτική αντικατάσταση στους ρηματικούς τύπους : «διήρπασαν» και «κινδυνεύτε» (24 μόρια) : διήρπασαν κινδυνεύετε ΟΡΙΣΤΙΚΗ ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΗ ΕΥΚΤΙΚΗ ΠΡΟΣΤΑΚΤΙΚΗ ΑΠΑΡΕΜΦΑΤΟ ΜΕΤΟΧΗ 4) Να γραφούν οι παρακάτω ρηματικοί τύποι στο ίδιο πρόσωπο, αλλά στο χρόνο και την έγκλιση που ζητείται κάθε φορά (6 μόρια): εδιδάσκομεν : ( ΠΡΟΣΤΑΚΤ. ΠΑΡΑΚ.) έπεισαν : ( ΥΠΟΤ. ΕΝΕΣΤ.) εστρατεύσατε ( ΕΥΚΤ. ΜΕΛΛ..) 3

5) Να κλιθεί η προστακτική ενεστώτα και παρακειμένου του ρήματος βλάπτω (8 μόρια) : ΕΝΕΣΤΩΤΑΣ ΠΑΡΑΚΕΙΜΕΝΟΣ............ 6) Να γραφούν τα απαρέμφατα και οι μετοχές όλων των χρόνων των παρακάτω ρημάτων : τρίβω, ιδρύω, ονομάζω, πλήττω (16 μόρια) : τρίβω ιδρύω ονομάζω πλήττω ΑΠΑΡΕΜΦΑΤΟ ΕΝΕΣΤΩΤΑΣ ΜΕΛΛΟΝΤΑΣ ΑΟΡΙΣΤΟΣ ΠΑΡΑΚΕΙΜΕΝΟΣ τρίβω ιδρύω ονομάζω πλήττω ΜΕΤΟΧΗ ΕΝΕΣΤΩΤΑΣ ΜΕΛΛΟΝΤΑΣ ΑΟΡΙΣΤΟΣ ΠΑΡΑΚΕΙΜΕΝΟΣ 7) Να γίνει αναγνώριση των ρηματικών τύπων ( 15 μόρια) : κόπτειν έπεμψεν επιτρέψοι : επίστευον (ουτοι) : συναλλάξαι :. καλή επιτυχία 4

ΔΙΑΓΏΝΙΣΜΑ στην κλίση των ρημάτων της αρχαίας ελληνικής γλώσσας (ενεργητική και μέση φωνή) Να μεταγραφούν οι ρηματικοί τύποι στην αντίθετη φωνή (ενεργητική μέση, μέση ενεργητική), στο χρόνο, αριθμό και πρόσωπο που βρίσκονται : (15 μόρια) γεγραφότες είημεν. δανείσεται.. γευόμεθα.. πεφραγμένοι εισί.. κωλυέτω.. τρίψητε.. άρξεσθαι.. κεκάλυφθε.. ηγόραζες.. βλαψαίμεθα.. Να γίνει χρονική αντικατάσταση των ρημάτων : (27 μόρια) κολάζησθε δέξεσθε πεπλήγμεθα ΕΝΕΣΤ...... ΠΑΡΑΤ... ΜΕΛΛ... ΑΟΡ... ΠΑΡΑΚ... ΥΠΕΡΣ... Να γίνει εγκλιτική αντικατάσταση του ρήματος : (9μόρια) κεκρυμμένοι ειεν ΟΡΙΣΤ... ΥΠΟΤ.. ΕΥΚΤ... ΠΡΟΣΤ.. ΑΠΑΡ... ΜΕΤΧ... Να αναγνωριστούν οι ρηματικοί τύποι : (5μόρια) βοηθησώμεθα.. ηγώνισται.. επείσαιντο.. πολιτεύσοιο.. ειργασμένοι ωσιν.. 5

Να μεταγραφούν οι παρακάτω ρηματικοί τύποι στο χρόνο και την έγκλιση που ζητείται : (20 μόρια) προσέταττο (υποτ. αορ.).. γράφεται (οριστ. παρακ.).. εδιώξεσθε (ευκτ. παρακ.).. εμάχοντο (προστ. ενεστ.).. εργαζόμεθα (ευκτ. ενεστ.).. παυεται ( (ευκτ. μελλ.).. ψευδοίμεθα (οριστ. παρατ).. επέμπου (προστ.αορ.).. κεκηρυγμένοι ητε ( οριστ.υπερσ).. βιάζη (ει) (οριστ.μελλ).. Να γραφούν τα απαρέμφατα και οι μετοχές των παρακάτω ρημάτων: (24 μόρια) άρχομαι ιδρύομαι ΑΠΑΡΕΜΦΑΤΟ ΕΝΕΣΤΩΤΑΣ ΜΕΛΛΟΝΤΑΣ ΑΟΡΙΣΤΟΣ ΠΑΡΑΚΕΙΜΕΝΟΣ κόπτομαι σώζομαι ΜΕΤΟΧΗ ΕΝΕΣΤΩΤΑΣ ΜΕΛΛΟΝΤΑΣ ΑΟΡΙΣΤΟΣ ΠΑΡΑΚΕΙΜΕΝΟΣ 6

ΘΟΥΚΥΔΙΔΟΥ ΙΣΤΟΡΙΑΙ Ωριαία εξέταση στις μεταφράσεις των πρωτότυπων κειμένων από το βιβλίο της Α Λυκείου Κεφ. 70 1-2 Οι γάρ Κερκυραιοι εστασίαζον, επειδή οι αιχμάλωτοι ηλθον αυτοις οι εκ των περί Επίδαμνον ναυμαχιων υπό Κορινθίων αφεθέντες, τω μεν λόγω οκτακοσίων ταλάντων τοις προξένοις διηγγυημένοι, έργω δέ πεπεισμένοι Κορινθίοις Κέρκυραν προσποιησαι. Και αφικομένης Αττικης τε νεώς και Κορινθίας πρέσβεις αγουσων και ες λόγους καταστάντων εψηφίσαντο Κερκυραιοι Αθηναίοις μεν ξύμμαχοι είναι κατά τα ξυγκείμενα, Πελοποννησίοις δέ φίλοι ώσπερ και πρότερον. ( 23 μόρια) Κεφ. 72 2 Εν δέ τούτω των Κερκυραίων οι έχοντες τά πράγματα ελθούσης τριήρους Κορινθίας και Λακεδαιμονίων πρέσβεων επιτίθενται τω δήμω, και μαχόμενοι ενίκησαν. Αφικομένης δέ νυκτός ο μέν δημος ες τήν ακρόπολιν και τά μετέωρα της πόλεως καταφεύγει και αυτου ξυλλεγείς ιδρύθη, και τον Υλλαϊκόν λιμένα ειχον ( 18 μόρια) Κεφ 74 2 Γενομένης δέ της τροπης περί δείλην οψίαν, δείσαντες οι ολίγοι μή αυτοβοεί ο δημος του τέ νεωρίου κρατήσειεν επελθών και σφας διεφθείρειεν, εμπιπρασι τάς οικίας τάς εν κύκλω της αγορας και τάς ξυνοικίας, όπως μή η έφοδος, φειδόμενοι ούτε οικείας ούτε αλλοτρίας, ώστε και χρήματα πολλά εμπόρων κατεκαύθη και η πόλις εκινδύνευσε πασα διαφθαρηναι... Κεφ. 75 1 Τη δε επιγιγνομένη ημέρα Νικόστρατος ο Διειτρέφους Αθηναίων στρατηγός παραγίγνεται βοηθων εκ Ναυπάκτου δώδεκα ναυσί και Μεσσηνίων πεντακοσίοις οπλίταις ξύμβασιν τε έπρασσε και πείθει ώστε ξυγχωρησαι αλλήλοις δέκα μέν άνδρας τους αιτιωτάτους κριναι, οί ουκέτι έμειναν,. Κεφ. 76 1 Της δέ στάσεως εν τούτω ούσης τετάρτη ή πέμπτη ημέρα μετά τήν των ανδρων ες τήν νησον διακομιδήν αι εκ της Κυλλήνης Πελοποννησίων νηες, μετά τόν εκ της Ιωνίας πλουν έφορμοι ουσαι, παραγίγνονται τρεις καί πεντήκοντα ηρχε δέ αυτων Αλκίδας, όσπερ καί πρότερον, καί Βρασίδας αυτω ξύμβουλος επέπλει. Κεφ. 78 1-2 Και οι μέν Κερκυραιοι κακως τε και κατ ολίγας προσπίπτοντες εταλαιπώρουν το καθ αυτούς οι δ Αθηναιοι φοβούμενοι το πληθος και την περικύκλωσιν αθρόαις μέν ου προσέπιπτον ουδέ κατά μέσον ταις εφ εαυτούς τεταγμέναις, προσβαλόντες δε κατά κέρας καταδύουσι μίαν ναυν. Και μετά ταυτα κύκλον ταξάμενων αυτων περιέπλεον και επειρωντο θορυβειν. Γνόντες δε οι προς τοις Κερκυραίοις και δείσαντες μη όπερ εν Ναυπάκτω γένοιτο, επιβοηθουσι, και γενόμεναι αθρόαι αι νηες άμα τον επίπλουν τοις Αθηναίοις εποιουντο. 7

( ΣΗΜΕΙΩΣΗ : να μεταφραστούν υποχρεωτικά τα κείμενα των κεφαλαίων 70 και 78, ενώ από τα υπόλοιπα κείμενα (κεφ. 72, 74, 75, 76) να μεταφραστούν μόνο τα τρία της επιλογής σας) ΞΕΝΟΦΩΝΤΟΣ ΕΛΛΗΝΙΚΑ 8

(Βιβλίο 2) Ωριαία εξέταση στις μεταφράσεις των πρωτότυπων κειμένων από το βιβλίο της Α Λυκείου κεφ. 1 16 17 Οι δ Αθηναιοι εκ της Σάμου ορμώμενοι τήν βασιλέως κακως εποίουν, καί επί τήν Χίον καί τήν Έφεσον επέπλεον, και παρεσκευάζοντο πρός ναυμαχίαν, καί στρατηγούς πρός τοις υπάρχουσι προσείλοντο Μένανδρον, Τυδέα, Κηφισόδοτον. Λύσανδρος δ εκ της Ρόδου παρά την Ιωνίαν εκπλει πρός τόν Ελλήσποντον πρός τε των πλοίων τόν έκπλουν καί επί τάς αφεστηκυίας αυτων πόλεις. Ανήγοντο δέ καί οι Αθηναιοι εκ της Χίου πελάγιοι η γάρ Ασία πολέμια αυτοις ην. ( 23 μόρια) κεφ. 1 25 κεφ. 2 3 Αλκιβιάδης δε κατιδών εκ των τειχων τους μέν Αθηναίους εν αιγιαλω ορμουντας καί προς ουδεμία πόλει, τά δ επιτήδεια εκ Σηστου μετιόντας πεντεκαίδέκα σταδίους από των νεων, τους δε πολεμίους εν λιμένι και προς πόλει έχοντας πάντα, ουκ εν καλω έφη αυτούς ορμειν, αλλά μεθορμίσαι εις Σηστόν παρήνει προς τε λιμένα και προς πόλιν (18 μόρια) ώστ εκείνης της νυκτός ουδείς εκοιμήθη, ου μόνον τούς απολωλότας πενθουντες, αλλά πολύ μαλλον έτι αυτοί εαυτούς, πείσεσθαι νομίζοντες οια εποίησαν Μηλίους τε Λακεδαιμονίων αποίκους όντας, κρατήσαντες πολιορκία, και Ιστιαιέας και Σκιωναίους και Τορωναίους και Αιγηνήτας και άλλους πολλούς των Ελλήνων. κεφ. 2 20 Λακεδαιμόνιοι δέ ουκ έφασαν πόλιν Ελληνίδα ανδραποδιειν μέγα αγαθόν ειργασμένην εν τοις μεγίστοις κινδύνοις γενομένοις τη Ελλάδι, αλλ εποιουντο ειρήνην εφ ω τά τε μακρά τείχη καί τόν Πειραια καθελόντας καί τάς ναυς πλήν δώδεκα παραδόντας καί τούς φυγάδας καθέντας, τόν αυτόν εχθρόν καί φίλον νομίζοντας Λακεδομονίοις έπεσθαι καί κατά γην καί κατά θάλατταν όποι άν ηγωνται. κεφ. 3 50 Ως δέ ειπών ταυτα επαύσατο καί η βουλή δήλη εγένετο ευμενως επιθορυβήσασα, γνούς ο Κριτίας ότι ει επιτρέψει τη βουλή διαψηφίζεσθαι περί αυτου, αναφεύξοιτο, καί τουτο ου βιωτόν ηγησάμενος, προσελθών καί διαλεχθείς τι τοις τριάκοντα εξηλθε, καί επιστηναι εκέλευσε τούς τά εγχειρίδια έχοντας φανερως τη βουλη επί τοις δρυφάκτοις. κεφ. 3 56 Οι δ απήγαγον τόν άνδρα διά της αγοράς μάλα μεγάλη τη φωνη δηλουνται οια έπασχε. Λέγεται δέ έν ρημα καί τουτο αυτου. Ως ειπεν ο Σάτυρος ότι οιμώξοιτο, ει μή σιωπήσειεν, επήρετο : «Αν δε σιωπω, ουκ άρ, έφη, οιμώξομαι;» καί επεί γε αποθνήσκειν αναγκαζόμενος τό κώνειον έπιε, τό λειπόμενον έφασαν αποκοτταβίσαντα ειπειν αυτόν «Κριτία τουτ έστω τω καλω». Καί τουτο μέν ουκ αγνοω, ότι ταυτα αποφθέγματα ουκ αξιόλογα, εκεινο δέ κρίνω του ανδρός αγαστόν, τό του θανάτου παρεστηκότος μήτε τό φρόνιμον μήτε τό παιγνιωδες απολιπειν εκ της ψυχης. ( ΣΗΜΕΙΩΣΗ : να μεταφραστούν υποχρεωτικά τα κείμενα των κεφαλαίων 1 16-17 και 3 56, ενώ από τα υπόλοιπα κείμενα (κεφ. 1 25, 2 3, 20, 3 50 ) να μεταφραστούν μόνο τα τρία της επιλογής σας) 9

ΘΕΜΑΤΑ: ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΑΡΧΑΙΩΝ Α ΛΥΚΕΙΟΥ 10

1. Να μεταφραστεί προσεκτικά το παρακάτω κείμενο: (Θουκυδίδης,βιβλίο 3, κεφ. 71, παρ. 1,2, σελ. 308) 2. Να αναφερθείτε συνοπτικά στους τρόπους με τους οποίους ο Θουκυδίδης ερευνά το παρελθόν και να εξηγήσετε τα βαθύτερα αίτια του πελοποννησιακού πολέμου. 3. Να αναλύσετε την σημασία που είχαν οι δημηγορίες στο έργο του Θουκυδίδη και να περιγράψετε τους τρόπους με τους οποίους προσπαθούσε να χρονολογήσει τα γεγονότα. 4. Γιατί οι ολιγαρχικοί Κερκυραίοι σκότωσαν τον Πειθία και άλλους δημοκρατικούς Κερκυραίους και γιατί στέλνουν πρέσβεις στην Αθήνα; 5. Ποια είναι η αφορμή που τελικά οδηγεί στην έναρξη του πελοποννησιακού πολέμου; 6. Να κλιθούν σε όλες τις πτώσεις: γνώμην, πρέσβεις, τις, μηδετέρους. 7. δέχεσθαι, ηνάγκασαν, πέμπουσι και γένηται: να κλιθούν ο αόριστος και παρακείμενος σε όλες τις εγκλίσεις στην φωνή που βρίσκονται 8. Να χαρακτηριστούν συντακτικά οι δευτερεύουσες προτάσεις του κειμένου. ΘΕΜΑΤΑ: ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΑΡΧΑΙΩΝ Α ΛΥΚΕΙΟΥ 11

1. Να μεταφραστεί προσεκτικά το παρακάτω κείμενο: (Θουκυδίδης, βιβλίο 1, κεφ. 27, παρ. 1, σελ. 244) 9. Να αναφερθείτε συνοπτικά στους τρόπους με τους οποίους ο Θουκυδίδης ερευνά το παρελθόν και να εξηγήσετε τα βαθύτερα αίτια του πελοποννησιακού πολέμου. 10.Να αναλύσετε την σημασία που είχαν οι δημηγορίες στο έργο του Θουκυδίδη και να περιγράψετε τους τρόπους με τους οποίους προσπαθούσε να χρονολογήσει τα γεγονότα. 11.Γιατί οι Κερκυραίοι πολιορκούσαν την Επίδαμνο και ποια είναι η αντίδραση των Κορινθίων σε αυτήν την ενέργειά; 12.Ποια είναι η αφορμή που τελικά οδηγεί στην έναρξη του πελοποννησιακού πολέμου; 13. Να κλιθούν σε όλες τις πτώσεις: την πόλιν, άγγελοι, αποικίαν, ίση. 14. επείθοντο, επολιόρκουν, ηλθον και εθέλει: να κλιθούν ο αόριστος και παρακείμενος σε όλες τις εγκλίσεις στην φωνή που βρίσκονται 15.Να χαρακτηριστούν συντακτικά οι δευτερεύουσες προτάσεις του κειμένου. ΘΕΜΑΤΑ: ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΑΡΧΑΙΩΝ Α ΛΥΚΕΙΟΥ 12

1. Να μεταφραστούν προσεκτικά τα παρακάτω κείμενα: (40) «Ακούσας ταυ τα ο Θηραμένης, α νεπήδησεν ε πί τήν εστίαν καί ει πεν: Εγώ δ έ φη, ω άνδρες, ικετεύω τά πάντων ε ννομώτατα, μή ε πί Κριτία ει ναι ε ξαλείφειν μήτε ε μέ μήτε υμω ν όν άν βούληται, α λλ όνπερ νόμον ου τοι έ γραψαν περί τω ν ε ν τω καταλόγω, κατά του τον καί υμι ν καί ε μοί τήν κρίσιν ει ναι.» «Ως δέ ταυ τα ει πεν, ει λκε μέν α πό του βωμου ο Σάτυρος, ει λκον δέ οι υπηρέται. Ο δέ Θηραμένης ώσπερ ει κός καί θεούς ε πεκαλει το καί α νθρωπους καθορα ν τά γιγνόμενα. Η δέ βουλή ησυχίαν ει χεν, ορω σα καί τούς επί τοι ς δρυφάκτοις ομοίους Σατύρω καί τό έμπροσθεν του βουλευτηρίου πλη ρες τω ν φρουρω ν, καί ου κ α γνοου ντες ότι ε γχειρίδια έχοντες παρη σαν.» 2. Με ποιο τρόπο προσπαθεί ο Θηραμένης να παρακινήσει τους βουλευτές να τον βοηθήσουν; (10) 3. Να αναλύσετε τους λόγους για τους οποίους η βουλή δεν συμπαραστέκεται στον Θηραμένη. (10) 4. α. «Η δέ βουλή ησυχίαν ει χεν»: να ξαναγραφεί η πρόταση σε όλους τους χρόνους στο πρόσωπο και τον αριθμό που βρίσκεται. β. Να εντοπιστούν όλες οι αντωνυμίες των κειμένων και να κλιθεί η προσωπική στο α πρόσωπο. (15) 5. α. «Ως δέ ταυ τα ει πεν»: Να χαρακτηριστεί η πρόταση και να γίνει πλήρης συντακτική ανάλυση. β. ορω σα, α γνοου ντες: να γίνει πλήρης συντακτική ανάλυση των μετοχών. (15) 6. Να βρεις την συστοιχία των λέξεων: (10) 1. βούλομαι Α. απορώ 2. θαυμάζω Β. θέλω 3. βοηθώ Γ. επικουρώ ΘΕΜΑΤΑ: ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΑΡΧΑΙΩΝ Α ΛΥΚΕΙΟΥ 1. Να μεταφραστεί προσεκτικά το παρακάτω απόσπασμα: (40) 13

Κεφ. 2, # 20-21: Οι όροι της Σπάρτης για ειρήνη με την Αθήνα. «Επεί δε η κον ει ς τάς Αθήνας.» 2. Να αναφερθείτε στους τρεις μεγαλύτερους Έλληνες ιστοριογράφους και να περιγράψετε τα χαρακτηριστικά του έργου τους. (10) 3. Να αναπτύξετε τους λόγους για τους οποίους οι Θηβαίοι δεν επιθυμούν ειρήνη με τους Αθηναίους και να εξηγείστε γιατί οι Σπαρτιάτες θέλουν να συνάψουν ειρήνη με τους Αθηναίους. (5) 4. Να κλιθούν και στους δυο αριθμούς στο γένος που βρίσκονται: ε κκλησίαν, πόλιν, ει ρήνη, τείχη, νομίζοντας. (10) 5. α ντέλεγον, ε ποίησαν, έφασαν: να γίνει χρονική αντικατάσταση των ρημάτων στο πρόσωπο και την έγκλιση που βρίσκονται. (10) 6. Να εντοπιστούν και να χαρακτηριστούν συντακτικά όλες οι μετοχές του κειμένου. (10) 7. «Επεί δε ηκον, εκκλησίαν εποίησαν, εν η αντέλεγον Κορίνθιοι και Θηβαιοι μάλιστα, πολλοί δε και άλλοι των Ελλήνων, μη σπένδεσθαι Αθηναίοις, αλλ εξαιρειν.» Να γίνει πλήρης συντακτική ανάλυση του αποσπάσματος. (10) 8. Ηγωνται: να γράψετε τρεις ομόρριζες λέξεις και να σχηματίσετε με αυτές προτάσεις. (5) 14

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΑΡΧΑΙΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ Α ΛΥΚΕΙΟΥ 13 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2005 Για τα τμήματα: Α6 Α. Να μεταφράσετε το απόσπασμα που σας δίνεται: [Μ 30] Ἀκούσας ταῦτα ὁ Θηραμένης, ἀνεπήδησεν ἐπὶ τὴν ἑστίαν καὶ εἶπεν: «Ἐγὼ δ' ἔφη, ὦ ἄνδρες, ἱκετεύω τὰ πάντων ἐννομώτατα, μὴ ἐπὶ Κριτίᾳ εἶναι ἐξαλείφειν μήτε ἐμέ μήτε ὑμῶν ὃν ἃν βούληται, ἀλλ' ὃνπερ νόμον οὗτοι ἔγραψαν περὶ τῶν ἐν τῷ καταλόγῳ, κατὰ τοῦτον καὶ ὑμῖν καὶ ἐμοὶ τὴν κρίσιν εἶναι. Καὶ τοῦτο μέν, ἔφη, μὰ τοὺς θεοὺς οὐκ ἀγνοῶ, ὅτι οὐδέν μοι ἀρκέσει ὃδε ὁ βωμός, ἀλλὰ βούλομαι καὶ τοῦτο ἐπιδεῖξαι, ὃτι οὗτοι, οὐ μόνον εἰσὶ περὶ ἀνθρώπους ἀδικώτατοι, ἀλλὰ καὶ περὶ θεοὺς ἀσεβέστατοι. 15

Ὑμῶν μέντοι, ἔφη, ὦ ἄνδρες καλοὶ κἀγαθοί, θαυμάζω, εἰ μὴ βοηθήσετε ὑμῖν αὐτοῖς, καὶ ταῦτα γιγνώσκοντες ὅτι οὐδὲν τὸ ἐμὸν ὄνομα εὐεξαλειπτότερον ἢ τὸ ὑμῶν ἑκάστου». Β. Να απαντήσετε στις παρακάτω ερωτήσεις: 1α. Ποιο ήταν το βασικότερο επιχείρημα του Θηραμένη στην προσπάθεια του να πείσει τους βουλευτές να αποτρέψουν την καταδίκη του; [Μ 5] 1β. Ποιο ήταν το αποτέλεσμα της προσπάθειας του αυτής και που οφείλεται αυτό; [Μ 5] 2. Ποιους χαρακτηρίζει ο Θηραμένης ως ανθρώπους αδικώτατους και ασεβέστατους και γιατί; [Μ 10] 3. Ο Θηραμένης πήδησε στο βωμό της εστίας α. για να διαμαρτυρηθεί για την άδικη απόφαση του Κριτία; β. για να αποδείξει στους Αθηναίους οτι οι τριάκοντα ήταν ανόσιοι γ. Για να μη συλληφθεί δ. για να βρίσκεται ψηλότερα απο τους άλλους κι έτσι να είναι εμφανής απο όλους i. Να βάλετε σε κύκλο το γράμμα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση. [Μ 2,5] ii. Να αιτιολογήσετε την επιλογή σας. [Μ 2,5] Γ 1. ταυτα, άνδρες, εμέ, κρίσιν, όνομα: Να γραφούν οι πλάγιες πτώσεις και των δύο αριθμών. [Μ 5] 2. εννομώτατα, αδικώτατοι, ασεβέστατοι, καλοί, ευεξαλειπτότερον: Να γραφούν οι άλλοι βαθμοί των επιθέτων και στα τρία γένη στην πτώση κα ιστον αριθμό που βρίσκονται. [Μ 5] 3. ακούσας, ειπεν, βούληται, έγραψαν, γιγνώσκοντες: Να γίνει χρονική αντικατάσταση [Μ 5] 4. ακούσας, ανεπήδησεν, ειπεν, ικετεύω, βούληται, έγραψαν, αρκέσει, εισι, βοηθήσετε, γιγνώσκοντες: Να γραφούν οι τύποι στον άλλο αριθμό. [Μ 5] Δ 1. Να γραφούν οι ειδικές προτάσεις του κειμένου και να χαρακτηριστούν συντακτικώς [Μ 6] 2. Να συνδυάσετε τις λέξεις της στήλης Α με τη συντακτική του θέση στη στήλη Β (3 στοιχεία της στήλης Β περισσεύουν) [Μ 9] Α Β 1. ακούσας Α. σύστοιχο αντικείμενο 2. εξαλείφειν Β. εμπρόθετος προσδιορισμός της αναφοράς 3. τα εννομώτατα Γ. Αντικείμενο 4. κατά τουτον Δ. χρονική μετοχή, συνημμένη 5. περί ανθρώπους Ε. Επιρρηματικό κατηγορούμενο του τρόπου 6. τουτο Στ. Κατηγορούμενο 7. ασεβέστατοι Ζ. Υποκείμενο 8. τό όνομα Η. Εμπρόθετος προσδιορισμός της συμφωνίας 9. γιγνώσκοντες Θ. Χρονική μετοχή, ονομαστική απόλυτη Ι. Εναντιωματική μετοχή, συνημμένη Κ. Εμπρόθετος προδιορισμός της εχθρικής κατεύθυνσης Λ. Υποκείμενο Ε. 1. Να γράψετε 2 ομόρριζα της νέας ελληνικής (είτε απλά είτε σύνθετα) για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις: ειπεν, άνδρες, εξαλείφειν, βούληται, θεούς. [Μ 5] 16

2. Με ποιες λέξεις του κειμένου σχετίζονται ετυμολογικά οι παρακάτω: αποφασιστικός, ικεσία, συλλέκτης, διαρκής, γραμμή, κριτικός, νομοταγής, εστιάζω, υπακοή, γνωστός. [Μ 5] ΚΑΛΗ ΕΠΙΤΥΧΙΑ!!!!!!!!!!! 17