ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΞΥΛΟΥ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗ ΓΕΩΤΕΧΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΜΗΜΑ ΔΑΣΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΦΥΣΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΤΟΜΕΑΣ ΣΥΓΚΟΜΙΔΗΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΔΑΣΙΚΩΝ ΠΡΟΙΟΝΤΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΔΑΣΙΚΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΞΥΛΟΥ Ιωάννης Λ. Φιλίππου Καθηγητής 2006 ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΞΥΛΟΥ Η επιστήμη του ξύλου ασχολείται με την δομή, τις ιδιότητες, τα πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα του ξύλου ως υλικού. Η Τεχνολογία του ξύλου ασχολείται με τις μεθόδους, τα μηχανήματα, τις τεχνικές και τις διαδικασίες αξιοποίησης και μετατροπής του ξύλου (πρώτη ύλη) σε προϊόντα χρήσιμα για τη διαβίωση του ανθρώπου. Στη Τεχνολογία ξύλου ανήκουν επίσης οι μέθοδοι και τεχνικές για την βελτίωση των ιδιοτήτων του ξύλου: ξήρανση, εμποτισμός, άτμιση, επικάλυψη, κ.τ.λ. ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΣΤΟ ΔΑΣΟΣ Προσήμανση Δ Αποκλάδωση ΔΑ Ρήψη Α Σ Αποφλοίωση Ο Τεμαχισμός Σ Διαμόρφωση Διαλογή Μετατόπιση Ογκομέτρηση Προστασία Εμπορία
ΔΑΣΙΚΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ Στρογγυλή ξυλεία μεγάλων διαστάσεων Στρογγυλή ξυλεία μικρών διαστάσεων Ξύλο θρυμματισμού Καυσόξυλα Ρητίνη Φύλλωμα Στρογγυλή ξυλεία μεγάλων διαστάσεων Στρογγυλή ξυλεία μικρών διαστάσεων
Ξύλο θρυμματισμού Ξύλο θρυμματισμού ΚΑΥΣΟΞΥΛΑ
Φορτωμένο φορτηγό με στρογγυλή ξυλεία
ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΞΥΛΟΥ Προϊόντα μηχανικής κατεργασίας. Παράγονται με μηχανική κατεργασία (κοπή,διαμόρφωση κ.ά) και διατηρούν πλήρως την δομή τους ιστούς και τις ιδιότητες. Σύνθετα ή Συγκολλημένα προϊόντα. Παράγονται με τη χρησιμοποίηση συγκολλητικών ουσιών, ξυλοφύλλων, τεμαχιδίων, ινών ξύλου και έχουν διαφοροποιημένες ιδιότητες και διαστάσεις από το φυσικό ξύλο. Χημικά προϊόντα. Παράγονται με χρήση χημικών ουσιών οι οποίες διαλύουν πλήρως την φυσική δομή και τους ιστούς του ξύλου σε άπλα κύτταρα (ίνες) ή διαλύουν πλήρως και την ινώδη μορφή σε απλές ή πολυμερείς χημικές ουσίες.
ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΞΥΛΟΥ ΣΤΥΛΟΙ ΠΑΣΑΛΟΙ ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΜΗΧΑΝΙΚΗΣ ΚΑΤΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΤΥΛΟΙ ΠΑΣΑΛΟΙ ΠΡΙΣΤΗ ΞΥΛΕΙΑ ΞΥΛΟΦΥΛΛΑ ΣΤΡΩΤΗΡΕΣ ΔΙΑΦΟΡΑ ΣΤΥΛΟΙ - ΠΑΣΑΛΟΙ ΠΡΙΣΤΗ ΞΥΛΕΙΑ Στύλοι ΔΕΗ Στύλοι ΟΤΕ Κορμοί οικιών Πάσσαλοι
ΠΡΙΣΤΗ ΞΥΛΕΙΑ Διάφορες εικόνες πριστής ξυλείας Πριστή ξυλεία σε χρήσεις (οικιακές στέγες, έπιπλα) ΞΥΛΟΦΥΛΛΑ
ΣΤΡΩΤΗΡΕΣ ΔΙΑΦΟΡΑ ΣΥΓΚΟΛΛΗΜΕΝΑ ΣΥΝΘΕΤΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΑΝΤΙΚΟΛΛΗΤΑ ΑΝΤΙΚΟΛΛΗΤΑ Κόντρα πλακέ Πηχοσανίδες ΕΠΙΚΟΛΛΗΤΑ Δοκάρια Καδρόνια Πλάκες ΜΟΡΙΟΣΑΝΙΔΕΣ ΙΝΟΣΑΝΙΔΕΣ Κόντρα πλακέ Πηχοσανίδες ΑΛΛΑ (OSB, LSV, Σύνθετα, )
ΕΠΙΚΟΛΛΗΤΑ ΜΟΡΙΟΣΑΝΙΔΕΣ ΔΟΚΑΡΙΑ ΚΑΔΡΟΝΙΑ ΠΛΑΚΕΣ ΙΝΟΣΑΝΙΔΕΣ ΑΛΛΑ (ΟSB, LVL, LSL, PSL)
ΔΕΥΤΕΡΟΓΕΝΗ ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΞΥΛΟΥ Δευτερογενή προϊόντα ξύλου ονομάζονται τα προϊόντα που παράγονται από άλλα προϊόντα ξύλου (πρώτες ύλες). Στην κατηγορία αυτή ανήκουν: ΕΠΙΠΛΑ ΞΥΛΙΝΕΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ ΠΑΤΩΜΑΤΑ ΠΑΛΕΤΕΣ ΚΙΒΩΤΙΑ Ξυλουργικά προϊόντα (κουφώματα, πόρτες, παράθυρα κ.ά.) ΧΗΜΙΚΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ Χαρτοπολτός Χαρτί Ινοσανίδες χαρτοσανίδες Πολυμερή κυτταρρίνη Πολυμερή Προϊόντα σακχαροποίησης Προϊόντα λιγνίνης Προϊόντα εκχυλισμάτων Ρητίνη, κολοφώνιο Ενέργεια Απλές χημικές ενώσεις Χαρτί Κυτταρίνη Ινοσανίδες Τερεβινθέλαιο Κολοφώνιο Τανίνες Κηροί Εκχύλιση Πολτός Πολτοποίηση ΞΥΛΟ Θερμόλυση Υγρά Υδρόλυση Λιγνίνη, σάκχαρα Γλυκόζη, Μανόζη Ξυλόζη Φουρφουράλη Λιγνίνη Απλές η πολυμερείς ενώσεις, Ενέργεια Καύση Ανθρακοποίηση Υγροποίηση Αεριοποίηση ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΠΡΩΤΟΓΕΝΟΥΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΣΤΡΟΓΓΥΛΟ ΞΥΛΟ ΓΙΑ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗ ΚΑΤΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΡΟΓΓΥΛΗ ΞΥΛΕΙΑ ΓΙΑ ΠΡΙΣΗ ΚΑΙ ΕΚΤΥΛΙΞΗ ΣΤΡΟΓΓΥΛΗ ΞΥΛΕΙΑ ΜΕΤΑΛΛΕΙΩΝ ΞΥΛΟ ΘΡΥΜΜΑΤΙΣΜΟΥ ΛΟΙΠΟΞΥΛΟΓΙΑ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗ ΚΑΤΕΡΓΑΣΙΑ ΞΥΛΟ ΓΙΑ ΘΕΡΜΑΝΣΗ ΚΟΡΜΟΙ ΓΙΑ ΠΡΙΣΗ ΚΟΡΜΟΙ ΓΙΑ ΣΤΡΩΤΗΡΕΣ ΣΙΔΗΡΟΓΡΑΜΜΩΝ ΚΟΡΜΟΙ ΓΙΑ ΕΚΤΥΛΙΞΗ ΚΑΙ ΚΟΠΗ ΞΥΛΕΙΑ ΓΙΑ ΧΑΡΤΟΠΟΛΤΟ ΞΥΛΕΙΑ ΓΙΑ ΞΥΛΟΤΕΜΑΧ. ΚΑΙ ΞΥΛΟΜΟΡΙΑ ΥΠΟΛΕΙΜΜΑΤΑ ΔΑΣΙΚΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΥΠΟΛΕΙΜΜΑΤΑ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗΣ ΚΑΤΕΡΓΑΣΙΑΣ ΠΡΙΣΤΗ ΞΥΛΕΙΑ ΣΤΡΩΤΗΡΕΣ ΣΙΔΗΡΟΓΡΑΜΜΩΝ ΕΠΕΝΔΥΜΑΤΑ ΚΑΙ ΑΝΤΙΚΟΛΛΗΤΑ ΞΥΛΕΙΑ ΜΕΤΑΛΛΕΙΩΝ ΧΑΡΤΟΠΟΛΤΟΣ: ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ ΧΗΜΙΚΟΣ ΗΜΙΧΗΜΙΚΟΣ ΜΟΡΙΟΣΑΝΙΔΕΣ, ΙΝΟΣΑΝΙΔΕΣ ΣΤΥΛΟΙ, ΚΟΛΩΝΕΣ, ΚΙΒΩΤΙΑ, ΚΟΥΤΙΑ ΣΠΙΡΤΩΝ, ΛΟΙΠΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΒΙΟΜ. ΚΑΤΕΡΓΑΣΙΑΣ (ΞΥΛΙΝΟΙ ΦΡΑΚΤΕΣ ΚΑΙ ΛΟΙΠΕΣ ΑΓΡΟΤΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ) ΚΑΥΣΟΞΥΛΟ ΚΑΥΣΟΞΥΛΟ Ενέργεια Άνθρακας, Πίσσα Υγρά, Αέρια Ξυλέλαιο Συνθετικό αέριο ΞΥΛΟ ΓΙΑ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΞΥΛΟΚΑΡΒΟΥΝΟΥ ΞΥΛΟΚΑΡΒΟΥΝΟ Χημικά
ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ-ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΣΥΜΒΟΛΗ ΑΛΥΣΙΔΑ ΞΥΛΟΥ ΤΟΜΕΑΣ ΞΥΛΟΥ ΣΥΓΚΟΜΙΔΗ ΕΜΠΟΡΙΑ ΕΜΠΟΡΙΑ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΠΡΟΙΟΝΤΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΕΜΠΟΡΙΑ ΧΡΗΣΕΙΣ ΚΛΑΔΟΣ ΞΥΛΟΥ &ΦΕΛΛΟΥ ΚΛΑΔΟΣ ΕΠΙΠΛΟΥ ΚΛΑΔΟΣ ΧΑΡΤΟΥ ΕΡΓΟΣΤΑΣΙΟ ΠΡΟΣΤΙΘΕΜΕΝΗ ΑΞΙΑ Σχήμα 3. Διάρθρωση τομέα Ξύλου ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΚΑΙ ΒΙΟΤΕΧΝΙΑ ΞΥΛΟΥ ΞΥΛΟΠΛΑΚΩΝ ΚΟΡΜΟΞΥΛΩΝ ΧΗΜΙΚΕΣ Ξύλινα Έπιπλα κωδ. 2611 Αντικολλητά Μοριοσανίδες Ξυλόφυλλα Πριστήρια Κιβώτιa Παρκέτα Ξυλοπολτός Ξυλάνθρακας Χαρτί ΚΛΑΔΟΣ ΕΠΙΠΛΟΥ κωδ. 26 Ξύλινα Έπιπλα & Είδη Επιπλώσεως κωδ. 261 Πλεκτά Έπιπλα κωδ. 2612 Ταπετσαρίες Επίπλων κωδ. 2613 Ινοσανίδες Παλέτες Εμποτιστήρια Διάφορα Ρητίνες Μεταλλικά Έπιπλα κωδ. 262 Μεταλλικά Έπιπλα εκτός ΦΕΡΦΟΖΕ κωδ. 2621 Έπιπλα ΦΕΡΦΟΖΕ κωδ. 2622 Σχήμα 2. Διάρθρωση Βιομηχανίας και Βιοτεχνίας Ξϋλου (δευτερογενής παραγωγή) στην Ελλάδα
ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ-ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΣΥΜΒΟΛΗ ΠΡΙΣΤΗΡΙΑ ΚΑΙ ΜΗΧΑΝΙΚΗ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ (κωδ. 25.1) ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΩΝ ΕΙΔΩΝ ΑΠΟ ΞΥΛΟ (κωδ. 25.2) ΑΛΥΣΙΔΑ ΞΥΛΟΥ ΚΛΑΔΟΣ ΞΥΛΟΥ (κωδικός 25) ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΕΙΔΩΝ ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΑΣ & ΜΙΚΡΩΝ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΩΝ (κωδ. 25.3) ΣΥΓΚΟΜΙΔΗ ΕΜΠΟΡΙΑ ΕΜΠΟΡΙΑ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΠΡΟΙΟΝΤΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΕΜΠΟΡΙΑ ΧΡΗΣΕΙΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΕΙΔΩΝ ΑΠΟ ΦΕΛΛΟ & ΕΙΔΩΝ ΑΠΟ ΞΥΛΟ (κωδ. 25.9) ΕΡΓΟΣΤΑΣΙΟ Σχήμα 4. Διάρθρωση κλάδου Ξύλου (ΕΣΥΕ) ΠΡΟΣΤΙΘΕΜΕΝΗ ΑΞΙΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΑ ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΞΥΛΟΥ Ανανεώσιμο Υλικό Ανανεώσιμο υλικό Μικρή κατανάλωση ενέργειας Μικρή εκπομπή αερίων ρύπων Μικρή θερμοαγωγιμότητα και μεγάλη ειδική θερμότητα Ανθεκτικότητα Αισθητική Αξία Επανάκτηση και επαναχρησιμοποίηση Αποσύνθεση του ξύλου με καύση ή βιολογικά στα αρχικά του συστατικά
Μικρή κατανάλωση ενέργειας Μικρή εκπομπή αερίων ρύπων Ανθεκτικότητα στη φωτιά Μικρή θερμοαγωγιμότητα & μεγάλη ειδική θερμότητα Αισθητική αξία Επανάκτηση και επαναχρησιμοποίηση
Αποσύνθεση του ξύλου με καύση ή βιολογικά στα αρχικά του συστατικά Ανάλυση Κύκλου Ζωής των δασικών προϊόντων Καύση Βιομάζα (C + H 2 ) + O CO 2 + H 2 0 + Σήψη Ενέργεια ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΕΙΣΡΟΕΣ ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΕΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ ΕΚΡΟΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗ ΕΛΕΓΧΟΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗ ΕΙΣΡΟΕΣ=Πρώτες Ύλες, Προσωπικό, Ενέργεια,Κεφάλαια,Εξοπλισμός κ.τ.λ. ΕΚΡΟΕΣ=Προΐόντα,Υπηρεσίες, ΠΡΟΣΤΙΘΕΜΕΝΗ ΑΞΙΑ=(ΕΚΡΟΕΣ - ΕΙΣΡΟΕΣ) Στη Μηχανική Κατεργασία Μελέτη και ανάπτυξη μεθόδων πρίσης για μεγιστοποίηση της απόδοσης των πρώτων υλών και μείωση των υπολειμμάτων κατεργασίας Μελέτη και ανάπτυξη μεθόδων παραγωγής πριστής ξυλείας καλής ποιότητας από δένδρα χαμηλής ποιότητας και μικρών διαστάσεων
Στην Ξήρανση Ανάπτυξη προγραμμάτων τεχνητής ξήρανσης με σκοπό την μείωση της κατανάλωσης ενέργειας, τουχρόνουξήρανσηςκαιτων σφαλμάτων ξήρανσης Τεχνητή ξήρανση πριστής ξυλείας με αξιοποίηση της ηλιακής ενέργειας σε ηλιακά ξηραντήρια (ανάπτυξη προγραμμάτων ξήρανσης και λογισμικών ελέγχου των συνθηκών ξήρανσης) Στη Συγκόλληση Ανάπτυξη συστήματος χημικής συγκόλλησης του ξύλου με αξιοποίηση υπολειμμάτων λιγνίτης και χωρίς την χρήση φορμαλδεΰδης Ανάπτυξη νέων συγκολλητικών ουσιών με υποκατάστατα μέρους των συνθετικών ρητινών, με φαινυλικά εκχυλίσματα ξύλου και φλοιού Μελέτες προσδιορισμού της έκλυσης φορμαλδεΰδης από τα διάφορα συγκολλημένα προϊόντα ξύλου που παράγονται και εισάγονται στην Ελλάδα Ανάπτυξη δεσμευτικών ουσιών της φορμαλδεΰδης κατά την συγκόλληση του ξύλου με συνθετικές ρητίνες Στον Εμποτισμό Ανάπτυξη και μελέτη μεθόδων εξοπλισμού με φυσικές υδρόφοβες ουσίες για την βελτίωση της διαστασιακής σταθερότητας Μελέτες βελτίωσης της ευφλεκτικότητας διαφόρων Ελληνικών προϊόντων ξύλου Συσκευή προσδιορισμού ταχύτητας καύσης Συσκευή προσδιορισμού χρόνου και θερμοκρασίας ανάφλεξης
ΝΕΕΣ ΠΡΩΤΕΣ ΥΛΕΣ ΝΕΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ Αξιοποίηση υπολειμμάτων κατεργασίας ξύλου και λιγνοκυτταρινικών υλικών ετήσιων φυτών (καλάμι, μίσχανθος, κενάφ) για παραγωγή μοριοσανίδων και δομικών μονωτικών υλικών ΝΕΕΣ ΠΡΩΤΕΣ ΥΛΕΣ ΝΕΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ Υλικό οροφής Υλικό διαχωριστικών τοίχων Στελέχη μίσχανθου Ξυλοτεμαχίδια μίσχανθου σ χεια Ανακύκλωση παλαιοχάρτων και αξιοποίησή τους σε συνδυασμό με ξυλοτεμάχια για παραγωγή σύνθετων προϊόντων ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ Προσδιορισμός της θερμαντικής αξίας διαφόρων ειδών και μορφών δασικής βιομάζας Έρευνα διαθεσίμων ποσοτήτων δασικής βιομάζας για παραγωγή ενέργειας και αξιολόγηση των μεθόδων μετατροπής τους σε ενέργεια Ανάπτυξη συστήματος αξιοποίησης των υπολειμμάτων κατεργασίας ξύλου για κάλυψη τωνθερμικώναναγκώντου βιομηχανικού συγκροτήματος παραγωγής προϊόντων ξύλου
Γενικά Ανάπτυξη πλαισίου για της εφαρμογή Συστημάτων Περιβαλλοντικής Διαχείρησης (ΣΠΔ) στις βιομηχανίες και βιοτεχνίες ξύλουεπίπλου Παραγωγή νέων σύνθετων οικολογικών προϊόντων Σύνθετα προϊόντα ξυλοτεμαχιδίων ή ινών με βιοαποικοδομήσιμα πολυμερή Νανοίνες με διάλυση και νηματοποίηση κυταρίνης. σ χεια Γενικά Ανάλυση Κύκλου Ζωής των δασικών προϊόντων σ χεια
Ανάλυση Κύκλου Ζωής των δασικών προϊόντων Ανακύκλωση Χαρτιού Μοριοσανίδων, ινοσανίδων Οικοδομικής ξυλείας Παλετών, κιβωτιων Στρωτήρων σιδηροδρόμων κλπ ΔΑΣΙΚΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΠΡΩΤΟΓΕΝΗ ΠΡΟΪΟΝΤΑ Στρογγυλή Ξυλεία Ξυλεία Θρυμματισμού Καυσόξυλα Ρητίνη